drukuj    zapisz    Powrót do listy

6192 Funkcjonariusze Policji 659, Policja, Komendant Policji, Uchylono zaskarżony wyrok oraz stwierdzono przewlekłe prowadzenie postępowania i zobowiązano organ do rozpoznania wniosku, I OSK 2819/19 - Wyrok NSA z 2020-04-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2819/19 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2020-04-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2019-10-17
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Ewa Kręcichwost - Durchowska
Iwona Bogucka /przewodniczący/
Przemysław Szustakiewicz /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6192 Funkcjonariusze Policji
659
Hasła tematyczne
Policja
Sygn. powiązane
IV SAB/Wr 106/19 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2019-06-19
Skarżony organ
Komendant Policji
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok oraz stwierdzono przewlekłe prowadzenie postępowania i zobowiązano organ do rozpoznania wniosku
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 2067 art. 115a
Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji - tekst jedn.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Iwona Bogucka Sędziowie: Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz (spr.) Sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej S.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 19 czerwca 2019 r., sygn. akt IV SAB/Wr 106/19 w sprawie ze skargi S. S. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Komendanta Miejskiego Policji [...] w sprawie wniosku o wypłacenie wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, urlop dodatkowy oraz czas wolny 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. stwierdza, że Komendant Miejski Policji [...] przewlekle prowadzi postępowanie w sprawie z wniosku S. S. z dnia 3 grudnia 2018 r.; 3. zobowiązuje Komendanta Miejskiego Policji [...] do rozpoznania wniosku S. S. z dnia 3 grudnia 2018 r. w terminie 30 dni od otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 4. stwierdza, że przewlekłe prowadzenie postępowania przez Komendanta Miejskiego Policji [...] nie ma miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 5. w pozostałym zakresie oddala skargę; 6. zasądza od Komendanta Miejskiego Policji [...] na rzecz S. S. kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 19 czerwca 2019 r., sygn. akt IV SAB/Wr 106/19 oddalił skargę S. S. na przewlekłość postępowania Komendanta Miejskiego Policji [...] w sprawie wniosku o wypłacenie wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, urlop dodatkowy oraz czas wolny. W uzasadnieniu wskazano na następujący stan faktyczny i prawny sprawy:

Wnioskiem z dnia 3 grudnia 2018 r., S. S. zwrócił się do Komendanta Miejskiego Policji [...] o wypłacenie wyrównania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w związku ze zwolnieniem ze służby w Policji. Pismem z dnia 14 marca 2019 r., skarżący doprecyzował podanie i wniósł o przesłanie w formie elektronicznej dokumentów z akt sprawy, a także zawarł prośbę o wskazanie przyczyn zwłoki w załatwieniu sprawy i wskazanie terminu jej zakończenia.

W odpowiedzi, organ, pismem z dnia 16 kwietnia 2019 r. poinformował, że wniosek o wyrównanie ekwiwalentu za urlop został przekazany do Wydziału Finansów KWP [...] i w tym zakresie będzie rozpatrzony po nowelizacji przepisów ustawy o Policji. Jednocześnie organ zaprzeczył jakoby toczyło się postępowanie w sprawie z wniosku strony.

W tych okolicznościach S. S. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Komendanta Miejskiego Policji [...].

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od skarżącego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powołanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej jako "P.p.s.a.") uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W motywach rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że za postępowanie prowadzone przewlekle uznać należy postępowanie prowadzone w sposób nieefektowny poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu bądź wykonywaniu czynności pozornych, powodujących, że formalnie organ nie jest bezczynny. (J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz pod redakcją R. Hausera i M. Wierzbowskiego, Warszawa 2011, str. 69-70). Pojęcie "przewlekłość postępowania" rozumiane jest jako opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu, w sytuacji, gdy sprawa mogła być zakończona w terminie krótszym.

W ocenie Sądu pierwszej instancji analiza akt administracyjnych sprawy nie daje podstaw do uznania, że ma miejsce przewlekłość postępowania. Skarżący zainicjował postępowanie wnioskiem z dnia 1 grudnia 2018 r. Naczelnik Wydziału Kadr Komendy Miejskiej Policji [...], pismem z dnia 20 grudnia 2018 r. przesłał powyższe pismo do Głównego Księgowego, Naczelnika Wydziału Finansów KWP [...]. Pismem z tej samej daty powiadomił skarżącego, że jego wniosek w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15 uznający, że art. 115a ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2017 r., poz. 2067 ze zm.) w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z Konstytucją RP został przekazany do Wydziału Finansów KWP [...] i będzie rozpatrzony po nowelizacji przepisów ustawy o Policji. Pismem z dnia 14 marca 2019 r. ustanowiony przez wnioskodawcę pełnomocnik sprecyzował wniosek z dnia 1 grudnia 2018 r. w ten sposób, że dotyczy on ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, urlop dodatkowy, jak również niewykorzystany czas wolny przysługujący na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy o Policji. Zwrócił się także z prośbą o nadesłanie wskazanych dokumentów. Ostatnie zdanie tego pisma mówi: "Proszę o podanie przyczyn zwłoki w załatwieniu sprawy i wskazanie terminu jej zakończenia". Naczelnik Wydziału Kadr KMP [...], po uzyskaniu od Naczelnika Wydziału ds. Ochrony Informacji Niejawnych KWP [...] akt osobowych zainteresowanego - pismem z dnia 6 kwietnia 2019 r. przesłał pełnomocnikowi strony wnioskowane informacje. Poinformował jednocześnie, iż w chwili zwolnienia zainteresowanego ze służby nie toczyło się postępowanie administracyjne w sprawie wypłaty ekwiwalentu - wypłacenie ekwiwalentu nastąpiło w drodze czynności materialno-technicznej, natomiast odnośnie złożonego wniosku podał, że poinformowano mocodawcę o tym, że wniosek będzie rozpoznany po nowelizacji przepisów ustawy o Policji - w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15. Pismem z dnia 17 kwietnia 2019 r. skierowanym do Komendanta Wojewódzkiego Policji [...], przesłanym drogą elektroniczną w dniu 18 kwietnia 2019 r., pełnomocnik skarżącego wniósł ponaglenie/zażalenie odnośnie załatwienia wniosku skarżącego z dnia 1 grudnia 2018 r. W związku z powyższym, Komendant Miejski Policji [...] w piśmie z dnia 25 kwietnia 2019 r. przedstawił swoje stanowisko w sprawie, potwierdzając dotychczasowe stanowisko, że wniosek skarżącego zostanie rozpatrzony po nowelizacji przepisów ustawy o Policji. Komendant Wojewódzki Policji [...] pismem z dnia 7 maja 2019 r. w odpowiedzi na ponaglenie/zażalenie, poinformował pełnomocnika skarżącego, iż w związku z utratą mocy art. 115a ustawy o Policji, którego niekonstytucyjność stwierdził Trybunał Konstytucyjny, brak jest obecnie podstawy prawnej określającej sposób wyliczenia wysokości należnego ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop, a tym samym ustalenia wyrównania ewentualnej kwoty ekwiwalentu już wypłaconego. W związku z powyższym poinformował, że "wniosek będzie mógł zostać rozpatrzony po wprowadzeniu w życie nowelizacji przepisów ustawy o Policji, określającej nowe zasady naliczania ekwiwalentu". Stanowisko Komendanta Miejskiego Policji [...] z dnia 25 kwietnia 2019 r. zostało przesłane do wiadomości Naczelnika Wydziału Kadr KWP [...] i Głównego Księgowego Naczelnika Wydziału Finansów KWP [...]. Wnioskodawca skargę z dnia 24 kwietnia 2019 r. na przewlekłe prowadzenie postępowania do WSA we Wrocławiu złożył w dniu 30 maja 2019 r.

Sąd, mając na uwadze przedstawioną na wstępie definicję przewlekłości postępowania, a także orzecznictwo sądowoadministracyjne stwierdził, że w sprawie nie wystąpiła przewlekłość postępowania. Należy bowiem zauważyć, że wniosek skarżącego został "rozpatrzony" w dniu 20 grudnia 2018 r. Po pierwsze, został on skierowany do właściwej komórki organu, która będzie zajmowała się ewentualną wypłatą świadczenia pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, a jednocześnie pismem z tej samej daty, przekazanym do wiadomości Wydziału Finansowego, poinformowano skarżącego, że wniosek nie może być aktualnie rozpoznany z uwagi na brak podstawy prawnej do jego rozpoznania z dodatkowym wskazaniem, że będzie on rozpoznany po nowelizacji przepisów ustawy o Policji. Powyższa odpowiedź wiąże się z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15 uznającym, że art. 115a ustawy o Policji, w oparciu o który wypłacono ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy i dodatki do urlopu, w dotychczasowym brzmieniu jest niezgodny z Konstytucją RP, a także faktem, że do chwili obecnej nie przeprowadzono nowelizacji jego przepisu. Skarżący otrzymał również odpowiedź po sprecyzowaniu wniosku pismem z dnia 14 marca 2019 r. - w dniu 16 kwietnia 2019 r. i dalsze pisma w sprawie. Należy zatem uznać, że brak jest podstaw do stwierdzenia, że organ podejmował czynności pozorne, nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy, bez dochowania należytej staranności, a tym samym działał przewlekle. Organ wykonuje czynności zgodnie z rozumieniem sytuacji powstałej po wydaniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego.

W dniu 3 września 2019 r. skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył S. S., wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie skargi do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie art. 149 § 1 pkt 1 i 3 oraz pkt 1a i pkt 2 w zw. z art. 3 § 2 pkt 8 i art. 151 P.p.s.a. z uwagi na oddalenie skargi, mimo że istniała podstawa do jej uwzględnienia wobec naruszenia przez organy administracji art. 12, art. 35 § 1 oraz art. 104 k.p.a., z uwagi na nierozpatrzenie podania strony oraz przyjęcie niemożności rozpoznania sprawy z uwagi na brak podstawy prawnej (wyeliminowania z obrotu prawnego orzeczeniem TK) dającej możliwość jej zakończenia, podczas gdy w ocenie skarżącego kasacyjnie powinno zakończyć się wydaniem decyzji administracyjnej.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną organ wniósł o jej oddalenie i zasadzenie kosztów zastępstwa procesowego - wskazując, że zaskarżone orzeczenie jest zgodne z prawem.

Naczelny Sąd Administracyjny zaważył co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 P.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznając skargę kasacyjną, związany jest jej granicami. Z urzędu bierze pod rozwagę wyłącznie nieważność postępowania. W rozpoznawanej sprawie żadna z enumeratywnie wymienionych w art. 183 § 2 P.p.s.a. przesłanek nieważności postępowania nie zachodzi, stąd NSA rozpoznał skargę kasacyjną w jej granicach.

Skarga kasacyjna jest zasadna, ponieważ, jak słusznie podniesiono, nie można zgodzić się ze stanowiskiem WSA we Wrocławiu, że skierowanie wniosku skarżącego kasacyjnie o wyrównanie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy do właściwej komórki organu, która będzie zajmowała się ewentualną wypłatą tego świadczenia oraz poinformowanie, że wniosek nie może być aktualnie rozpoznany z uwagi na brak podstawy prawnej do jego rozpoznania z dodatkowym wskazaniem, że będzie on rozpoznany po nowelizacji przepisów ustawy o Policji - jest zgodne z prawem.

Wskazać bowiem należy, że podstawą żądań skarżącego kasacyjnie było uchylenie przez Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15 art. 115a ustawy o Policji określającego sposób liczenia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy. Skład orzekający Trybunału w tej sprawie nie budzi wątpliwości co do zgodności z wyrokiem TK z dnia 3 grudnia 2015 r., sygn. akt K 34/15. Zdaniem Sądu Konstytucyjnego art. 115a ustawy o Policji w zakresie, w jakim ustala wysokość ekwiwalentu pieniężnego za 1 dzień niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego w wymiarze 1/30 części miesięcznego uposażenia, jest niezgodny z art. 66 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 zdanie drugie Konstytucji RP. Powyższy wyrok ma charakter zakresowy, a więc należy do orzeczeń "w sentencji których TK stwierdza zgodność́ albo niezgodność́ z konstytucją przepisu prawnego w określonym (podmiotowym, czasowym lub przedmiotowym) zakresie jego zastosowania. W przypadku wyroków zakresowych mamy do czynienia z przypisaniem atrybutu konstytucyjności lub niekonstytucyjności nie całej jednostce redakcyjnej tekstu prawnego, lecz jej określonemu fragmentowi, a dokładnie pewnej normie prawnej, którą można w całości lub części dekodować z określonego przepisu prawnego" (T. Woś "Wyroki interpretacyjne i zakresowe w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego", Studia Iuridica Lublinensia, rok XXV, vol. 3 2016 s.990). Wydając wyrok zakresowy Trybunał Konstytucyjny nie orzeka zatem o niezgodności z Konstytucją całego jednostki, lecz jego fragmentu. W tym zakresie przepis nadal istnieje, ale "skutkiem wydania orzeczenia zakresowego przez TK jest zatem uznanie, w jaki sposób badanych przepisów interpretować nie wolno (orzeczenie negatywne) albo jak je interpretować należy (orzeczenie afirmatywne) przy stosowaniu prawa, tzn. uzyskanie na ich podstawie jakich norm prawnych odpowiadających rezultatom interpretacyjnym mieszczącym się̨ we wskazanym w orzeczeniu TK zakresie będzie sprzeczne z Konstytucją albo z nią̨ zgodne" (K. Osajda, "Koncepcja orzeczenia zakresowego, a wątpliwości na tle skutków orzeczeń TK" [w:] "Skutki wyroków Trybunały Konstytucyjnego w sferze stosowania prawa" red. M. Bernatt, J. Królikowski, M. Ziółkowski, Warszawa 2013, s.297).

Przypomnieć w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 190 ust. 1 Konstytucji RP orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne, natomiast wedle treści art. 190 ust. 3 Konstytucji orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny - dwunastu miesięcy. W przypadku orzeczeń, które wiążą się z nakładami finansowymi nie przewidzianymi w ustawie budżetowej, Trybunał Konstytucyjny określa termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego po zapoznaniu się z opinią Rady Ministrów. Wyrok TK z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15 został opublikowany w dniu 6 listopada 2018 r. w Dzienniku Urzędowym RP pod poz. 2102 i z tym dniem wszedł w życie. W takiej sytuacji ustawodawca powinien podjąć działania zmierzające do ustalania stanu zgodnego z prawem. Jednak tego nie uczynił. W tej sytuacji mamy do czynienia z tzw. "zaniechaniem ustawodawczym", a więc stanem, w którym wobec braku realizacji orzeczenia Sądu Konstytucyjnego, niejako sądy oraz organy administracji muszą dokonać interpretacji normy prawnej tak, aby była ona zgodna z Konstytucją RP. W tym zakresie Naczelny Sąd Administracyjny podziela stanowisko wyrażone w wyroku tego Sądu z dnia 20 lutego 2019 r., sygn. akt II OSK 694/17, w którym wskazano, że w sytuacji, bezczynności ustawodawcy w realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego sądy administracyjne kierując się konstytucyjnymi zasadami: demokratycznego państwa prawa (art. 2 Konstytucji RP) oraz stosowania Konstytucji wprost (art. 8 ust. 2 Konstytucji RP) to "na sądach spoczywa wówczas powinność podjęcia takiego rozstrzygnięcia, które w realiach zaistniałego stanu faktycznego i prawnego będzie prowadziło do osiągnięcia w możliwie jak najwyższym stopniu stanu zgodności z obowiązującym prawem rozumianym całościowo, a zatem z uwzględnieniem aktów stojących na szczycie hierarchii źródeł prawa, do których z pewnością należy Konstytucja RP. Należy w tym miejscu jedynie odwołać się do podejmowanej w literaturze prawniczej dyskusji na temat powinności sądu uwzględnienia oczywistej niezgodności z Konstytucją RP znajdującego zastosowanie w danej sprawie przepisu czy też zaistnienia stanu tzw. wtórnej niekonstytucyjności". Bezczynność ustawodawcy w realizacji orzeczenia Sądu Konstytucyjnego nie oznacza zatem akceptacji dla takiego stanu prawnego. W takiej sytuacji sąd powinien zdekodować obowiązującą normę pawaną zgodnie z ww. przepisami Konstytucji RP oraz wytycznymi wskazanymi w wyroku TK, co więcej, powyższe uprawnienie dotyczy nie tylko sądów, ale również organów administracji publicznej, które również zgodnie z art 2 Konstytucji RP są zobowiązane to działania zgodnego z prawem. W tym zakresie należy zaaprobować stanowisko wedle którego "wykonywanie wyroków TK - w tym wyroków o tzw. pominięciu prawodawczym jest obowiązkiem wszystkich organów władzy publicznej, a nie tylko ustawodawcy. Jeśli więc ustawodawca obowiązku tego nie realizuje, to ciężar wykonania orzeczenia Trybunału przenosi się na sądy i inne organy stosujące prawo. Sytuacja prawna jednostki, która była adresatem niekonstytucyjnej regulacji, nie może być uzależniona od woli i sprawności parlamentu w wykonaniu orzeczenia TK". (M. Wiącek Stosowanie Konstytucji przez sądy administracyjne. Glosa do wyroku NSA z dnia 20 lutego 2019 r., II OSK 694/17, OSP rok 2019 Nr 9 poz. 91 podobnie, J. Trzciński, Glosa do wyroku NSA z dnia 20 lutego 2019 r., II OSK 694/17, ZN SA Nr 3 rok 2019). Brak działania ustawodawcy w wykonaniu orzeczenia TK nie może być przeszkodą w podejmowaniu działań przez organy administracji, które są zobowiązane do samodzielnego ustalenia jak sentencja wyroku TK powinna wpłynąć na rozstrzygnięcie sprawy. Takie postępowanie ma zapobiec sytuacji, w której w wyniku braku działania ustawodawcy, obywatele faktycznie zostaną pozbawieni przyznanych im przez Konstytucję uprawnień wynikających z treści art. 190 ust. 4 Konstytucji RP.

Należy podnieść, że w uzasadnieniu wyroku TK z dnia 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15 wskazano, iż "ekwiwalent pieniężny przysługuje także za niewykorzystany czas wolny od służby udzielany na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy o Policji. Zgodnie z tym przepisem w zamian za czas służby przekraczający 40 godzin w tygodniu, w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym, policjantowi udziela się czasu wolnego od służby w tym samym wymiarze albo przyznaje rekompensatę pieniężną. Nie dotyczy to policjantów uprawnionych do dodatku funkcyjnego.(...) Użycie przez ustawodawcę słowa "ekwiwalent" na oznaczenie świadczenia pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy uzasadnia wniosek, że chodziło o równowartość niewykorzystanych urlopów. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy jest "zastępczą formą" wykorzystania urlopu w sytuacji zwolnienia ze służby, która powoduje prawną i faktyczną niemożliwość realizacji tych świadczeń w naturze. Innymi słowy, po ustaniu stosunku służby, prawo do urlopu przekształca się w świadczenie pieniężne, będące, jak sama nazwa wskazuje, jego ekwiwalentem. Obowiązek wypłaty obciąża Policję (pracodawcę), ponieważ w czasie służby w tej formacji funkcjonariusz nabył powyższe uprawnienia, których z powodu wykonywania obowiązków służbowych nie mógł zrealizować w naturze. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane urlopy wypoczynkowe nie ma charakteru uznaniowego. Prawo do ekwiwalentu wynika z ustawy o Policji i jego realizacja następuje w drodze czynności materialno-technicznej, tj. poprzez wypłatę ekwiwalentu, natomiast odmowa jego wypłacenia - w drodze decyzji administracyjnej (zob. wyrok NSA z dnia 15 kwietnia 2014 r., sygn. akt I OSK 542/13). Prawo do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego nabywane jest wyłącznie w sytuacji zwolnienia ze służby. Ze względu na funkcję art. 66 ust. 2 Konstytucji RP (gwarancja prawa do wypoczynku) i jego związek z ochroną zdrowia i życia pracownika, podstawową formą urzeczywistnienia przedmiotowego uprawnienia jest faktyczne wykorzystanie urlopu. Organizacja służby w Policji powinna zatem umożliwiać skorzystanie z niego tak, aby zrealizowany był podstawowy cel prawa do wypoczynku, tj. regeneracja sił funkcjonariuszy potrzebna do dalszego wykonywania służby. Jednakże na skutek okoliczności niezależnych od funkcjonariusza może niekiedy dojść do sytuacji, że nie zdołał on faktycznie wykorzystać urlopu przed ustaniem stosunku służby. Wówczas jedyną formą rekompensaty corocznego płatnego urlopu jest przewidziany przez ustawodawcę ekwiwalent pieniężny. Świadczeniem ekwiwalentnym za przepracowany dzień urlopu jest wynagrodzenie za jeden dzień roboczy. Taki sposób obliczania wartości jednego dnia urlopu wynika z faktu, że urlop wypoczynkowy liczony jest wyłącznie w dniach roboczych, interpretację taką wspiera także treść art. 121 ust. 1 ustawy o Policji, który ustala wysokość uposażenia przysługującego policjantowi w razie wykorzystania urlopu. Ekwiwalent będący substytutem urlopu powinien więc odpowiadać wartości tego świadczenia w naturze." Tak więc w orzeczeniu Trybunału został określony zgodny z Konstytucją RP sposób postępowania organu w sytuacji złożenia przez funkcjonariusza wniosku. Istnieje zatem podstawa do rozpoznania wniosku skarżącego kasacyjnie.

Zgodnie z art. 188 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny w razie uwzględnienia skargi kasacyjnej, uchylając zaskarżone orzeczenie, rozpoznaje skargę, jeżeli uzna, że istota sprawy jest dostatecznie wyjaśniona. Skorzystanie z instytucji procesowej, o której mowa w tym przepisie, możliwe jest również w sytuacji, gdy nie wnosił o to skarżący kasacyjnie (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 maja 2005 r., sygn. akt FSK 2536/04, OSP 2006, nr 7-8, poz. 80; z dnia 24 września 2008 r., sygn. akt I OSK 1494/07). W związku z powyższym Naczelny Sąd Administracyjny, uznając zasadność zarzutu skargi kasacyjnej dotyczącego naruszenia art. 149 § 1 pkt 1 i 3 oraz pkt 1a i pkt 2 w zw. z art. 3 § 2 pkt 8 i art. 151 P.p.s.a. na podstawie art. 188 P.p.s.a. w zw. z art. 149 § 1 i § 1a P.p.s.a., uwzględnił skargę kasacyjną, uchylił zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji (pkt 1) oraz stwierdził, że organ dopuścił się przewlekłości w załatwieniu wniosku skarżącego z dnia 3 grudnia 2018 r. (pkt 2 wyroku) Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny zobowiązał organ do rozpoznania wniosku S. S. z dnia 3 grudnia 2018 r. w terminie 30 dni od otrzymania odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy (pkt 3 wyroku). Ponadto stwierdzić należy, że przewlekłość organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, ponieważ organ Policji udzielił pisemnej odpowiedzi na wniosek, jak również udzielał odpowiedzi na kolejne zgłaszane przez stronę żądania. Komendant Miejski Policji [...] pozostawał jedynie w błędnym przekonaniu, że udzielona stronie informacja pisemna wystarcza jako forma załatwienia zgłoszonego wniosku. W ocenie Sądu, działanie takie nie świadczy o złej woli organu, bądź lekceważącym traktowaniu skarżącego kasacyjnie czy też ciążących na organie obowiązków, a jedynie o błędnej interpretacji przepisów, której nie sposób oceniać w kategoriach rażącego naruszenia prawa (pkt 4 wyroku). Stąd też brak było postaw do przyznania skarżącemu kasacyjnie kwoty pieniężnej (pkt 5 wyroku).

O kosztach postępowania kasacyjnego Naczelny Sąd Administracyjny rozstrzygnął zgodnie z art. 209 w zw. z art. 204 pkt 2 i art. 205 § 2 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt