Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Bogusław Cieśla (spr.), Sędziowie sędzia WSA Grzegorz Antas, sędzia WSA Artur Kuś, Protokolant spec. Eliza Jędrasik po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 czerwca 2019 r. sprawy ze skargi P. D., I. D., W. D. na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] października 2018 r. znak: [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę

Sygnatura akt VII SA/Wa 2986/18

UZASADNIENIE

Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego zaskarżoną decyzją z dnia [...]października 2018 r., znak [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.) po rozpatrzeniu odwołań P. D., I. D. oraz W. D. od decyzji Wojewody [...] z [...] września 2018 r. w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji - utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Wojewoda [...] decyzją z [...] września 2018 r., umorzył wszczęte na wniosek P. D., I. D. i W. D., postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Starosty L. z [...] maja 2018 r., Nr [...] zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej A.G. pozwolenia na budowę budynku obory wolnostanowiskowej dla krów mlecznych z instalacjami zewnętrznymi: energetyczną, wodociągową i kanalizacji sanitarnej z bezodpływowym zbiornikiem na ścieki, na działce na działce nr ew. [...] położonej w miejscowości B., gm. S.

Utrzymując w mocy to rozstrzygnięcie, organ II instancji wskazał, że stosownie do treści art. 157 § 2 k.p.a., postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Analizując wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji, organ w pierwszej kolejności ma obowiązek zbadać, czy pochodzi on od podmiotu, który legitymuje się przymiotem strony.

Stosownie do art. 28 k.p.a., stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. O tym, czy dany podmiot posiada przymiot strony w konkretnym postępowaniu, decyduje norma prawna, z której dla tego podmiotu wynikają wprost określone prawa i obowiązki.

Interes prawny pojawia się wówczas, gdy istnieje związek między obowiązującą normą prawa materialnego, a sytuacją prawną konkretnego podmiotu prawa, polegający na tym, że akt stosowania tej normy może mieć wpływ na sytuację tego podmiotu w zakresie prawa materialnego. Cechami interesu prawnego jest to, że jest on indywidualny, konkretny, aktualny i sprawdzalny obiektywnie, a jego istnienie znajduje potwierdzenie w okolicznościach faktycznych, będących przesłankami stosowania przepisu prawa materialnego.

Od tak rozumianego interesu prawnego należy odróżnić interes faktyczny, czyli sytuację, w której dany podmiot jest co prawda bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, jednakże nie może tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa, mającego stanowić podstawę skierowanego żądania w zakresie podjęcia stosownych czynności przez organ administracji.

Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity - Dz. U. z 2018 r., poz. 1202), stronami w sprawach pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Z kolei obszar oddziaływania obiektu definiuje art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego, jako teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu, w tym zabudowy, tego terenu.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 października 2016 r., sygn. akt II OSK 246/16, w postępowaniu w sprawie dotyczącej pozwolenia na budowę interes prawny ustala się w oparciu o przepis art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego, który jako przepis szczególny względem art. 28 k.p.a. ogranicza pojęcie strony do inwestora oraz właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu.

Postępowanie nadzwyczajne w sprawie stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę stanowi procesowo odrębną sprawę w stosunku do postępowania o udzielenie pozwolenia na budowę, jednak brak jest przesłanek do rozszerzania kręgu stron postępowania nadzwyczajnego w stosunku do postępowania zwykłego. W obu tych postępowaniach normą materialnoprawną określającą krąg stron postępowania jest art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego (wyroki NSA z 16 marca 2009 r., sygn. akt II OSK 1540/08; z 5 kwietnia 2007 r., sygn. akt II OSK 598/06 i z 25 września 2008 r., sygn. akt II OSK 1058/07).

I.D. i W. D. swój interes prawny wywodzili z przysługującego im prawa współwłasności działki nr ew.[...] położonej w miejscowości B., gm. S. (Księga Wieczysta Nr [...] prowadzona przez Sąd Rejonowy L. w Ś. V Wydział Ksiąg Wieczystych).

Natomiast P. D. wywodził swój interes prawny z przysługującego mu prawa własności działek nr ew. [...] położonych w miejscowości B., gm. S.(Księga Wieczysta Nr [...] prowadzona przez Sąd Rejonowy L. w Ś., V Wydział Ksiąg Wieczystych).

Z powyższej księgi wieczystej wynika ponadto, że skarżący jest również właścicielem działek nr ew. [...] położonych w miejscowości B., gm. S.

Z projektu zagospodarowania terenu (Projekt budowlany - nr rys. 1 - str. 18) oraz mapy do celów projektowych (str. 11) wynika, że sporna inwestycja nie graniczy z działkami nr ew. [...]oraz nr ew. [...].

Działki nr ew.[...] oraz działka nr ew. [...] są oddzielone od nieruchomości inwestycyjnej działką o nr ew. [...]. Pozostałe działki położone są w dalszej odległości. Sporna obora wolnostanowiskowa dla krów mlecznych o wysokości kalenicy 9,81 m (Projekt budowlany - nr rys. 6 i 7 - str. 48 i 49) usytuowana na działce nr ew. [...], jest oddalona o ok. 14 m od granicy działki nr ew. [...].

W ocenie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego obszar oddziaływania projektowanej inwestycji, w rozumieniu art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego, nie obejmuje swym zakresem działki nr. ew. [...] oraz działek nr. ew.[...].

Położenie wskazanych działek względem spornego przedsięwzięcia wyklucza uznanie, że niesie ono ze sobą jakiekolwiek ograniczenia w możliwości zagospodarowania działek należących do wnioskodawców, które to ograniczenia wynikałyby z obowiązujących przepisów prawa.

Nieruchomości należące do skarżących w szczególności nie znajdują się w obszarze oddziaływania inwestycji wyznaczonym m in. w oparciu o przepis § 12 (odległość budynków na działce budowlanej od granicy z sąsiednią działką budowlaną), § 13 (przesłanianie budynków), jak również przepis § 60 ust. 1 (m.in. nasłonecznienie pokoi mieszkalnych - w godzinach 7:00 - 17:00) rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1422).

Ponadto projektowana inwestycja nie wpływa na warunki ochrony przeciwpożarowej (§ 271 i n. ww. rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r.) obiektów na nieruchomościach wnioskodawców (zarówno istniejących, jak i potencjalnych). Dokumentacja projektowa nie przewiduje zmiany spływu wód opadowych na nieruchomości należące do P.D. oraz I.D. i W. D. (przepis § 29 ww. rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r.) oraz dostępu do szeroko rozumianych mediów (woda, elektryczność, telekomunikacja), jak również nie pozbawia działek nr ew. [...] oraz nr ew. [...] dostępu do drogi publicznej.

P. D., I. D. i W. D. mogą bez przeszkód zagospodarować należące do nich nieruchomości, zaś projektowana inwestycja nie ogranicza jej w tym w najmniejszym stopniu.

Z orzecznictwa sądowo-administracyjnego (wyrok WSA w Warszawie z 3 września 2008 r., sygn. akt VII SA/Wa 904/08; wyrok WSA w Warszawie z 11 lutego 2016 r., sygn. akt VII SA/Wa 956/15; wyrok WSA w Warszawie z 29 września 2016 r., sygn. akt VII SA/Wa 2342/15), wynika iż nawet pewnych uciążliwości związanych z działalnością powstających obiektów nie należy utożsamiać z oceną obszaru oddziaływania realizowanych obiektów budowlanych na tereny sąsiadujące w rozumieniu cytowanych przepisów.

Praktycznie każda inwestycja powoduje uciążliwości i utrudnienia dla najbliższych sąsiadów, co nie jest równoznaczne z przyznaniem tym osobom przymiotu strony w postępowaniu administracyjnym.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzję Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] października 2018 r., wnieśli: P. D., I. D. oraz W. D., domagając się uchylenia zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Wojewody [...]

Skarżonej decyzji zarzucili naruszenie:

- art. 28 ust. 2 w zw. z art. 3 pkt 20 ustawy Prawo budowlane poprzez błędne przyjęcie, że warunkiem uznania danego podmiotu za stronę postępowania i dopuszczeniu go do udziału jest wskazanie, że planowana inwestycja będzie wpływać na nieruchomości skarżących i godzić w konkretne uprawnienia do ich zagospodarowania, a wobec braku szczególnych regulacji prawnych związanych z budową obór winien istnieć konkretny przepis prawa materialnego, z którego będzie wynikać ograniczenie w zagospodarowaniu nieruchomości i tylko takie osoby mogą być stronami w postępowaniu o pozwolenie.

- przepisów postepowania mających istotny wpływ na wynik sprawy, brak wyjaśnienia wszystkich okoliczności niezbędnych dla rozpatrzenia sprawy, nieprzeprowadzenie istotnych dowodów na potwierdzenie okoliczności podnoszonych przez skarżących .

- konstytucyjnej zasady równości i sprawiedliwości.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm.), dalej jako "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Przedmiotem kontroli jest badanie, czy organy administracji w toku rozpoznania sprawy nie naruszyły prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na jej wynik.

Uwzględnienie skargi następuje tylko w przypadku stwierdzenia przez Sąd naruszenia przepisów prawa materialnego lub istotnych wad w prowadzonym postępowaniu (art. 145 § 1 pkt 1 p.p.s.a.). Stosownie zaś do art. 134 § 1 p.p.s.a., Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną

Skarga okazała się bezzasadna.

Z akt sprawy wynika, że skarżący I. D. oraz W. D., są współwłaścicielami działki nr ew. [...] (księga wieczysta nr [...]) stanowiącej grunty rolne zabudowane m.in. budynkiem mieszkalnym - w odległości ok. 100 m od granicy z sąsiednią działką nr ew. [...], która z kolei graniczy z działką inwestycyjną nr [...]

P. D. jest właścicielem niezabudowanej działki nr ew. [...]oraz działki nr ew. [...] (księga wieczysta nr [...]) stanowiącej grunty rolne zabudowane. Na działce P. D. nr ew.[...] znajduje się budynek mieszkalny w odległości ok. 82 m od granicy z działką nr ew. [...]

Podkreślenia wymaga, że w postępowaniu zakończonym kwestionowaną decyzją Starosty L. z dnia [...]maja 2018 r. skarżący nie mieli statusu strony i nie brali w nim udziału.

Starosta L. w uzasadnieniu kwestionowanej decyzji wskazywał, iż działki skarżących oraz ich budynki mieszkalne nie zostały objęte obszarem oddziaływania projektowanego obiektu obory.

Sporne przedsięwzięcie, obejmowało realizację obory wolnostojącej dla krów mlecznych o obsadzie do [...], docelowa obsada obory wyniesie [...]. Zaprojektowano budynek parterowy, niepodpiwniczony przykryty dachem dwuspadowym. Główna część budynku stanowić będzie pomieszczenie dla krów mlecznych, poza tym w budynku przewidziano pomieszczenie techniczne na urządzenie udojowe oraz pomieszczenie na zlewnie mleka.

Ścieki z pomieszczenia sanitariatu, pomieszczenia zbiornika mleka oraz z pomieszczenia gospodarczego odprowadzane będą do szczelnego zbiornika ścieków sanitarnych, a następnie odbierane przez przedsiębiorstwo komunalne.

Działka, na której zaprojektowano inwestycję położona jest w terenie oznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (Uchwała Rady gminy S. z dnia [...] grudnia 2003 r. Nr [...] symbolem [...] z przeznaczeniem gruntów pod teren rolny bez prawa zabudowy, gdzie dopuszcza się uzupełnianie, rozbudowę i remont istniejącego siedliska. Zgodnie zaś z wypisem i wyrysem z m.p.z.p. Gminy S. jest to teren rolny zabudowany częściowo siedliskiem rolniczym.

Inwestor przed uzyskaniem pozwolenia budowlanego, zwrócił się do Wójta Gminy S.z wnioskiem o udzielenie opinii co do potrzeby wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla ww. przedsięwzięcia. Wójt Gminy S. stwierdził, iż planowana inwestycja nie kwalifikuje się jako przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, wymienione w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r.

W tych okolicznościach prawidłowo ustalono, że obszar oddziaływania projektowanej inwestycji, w rozumieniu art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego, nie obejmuje swym zakresem działek wnioskodawców, tym bardziej że działka nr ew. [...] objęta inwestycją, oddzielona jest działką nr ew. [...].

Położenie działek skarżących względem nieruchomości inwestycyjnej nie pozwala na uznanie, iż sporna inwestycja niesie ze sobą ograniczenia w możliwości zagospodarowania działek należących do nich, które to ograniczenia wynikałyby z obowiązujących przepisów prawa.

Takie ograniczenia nie wynikają m.in. rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75 z 2002 r. poz. 690 z późn. zm.).

W związku z tym nie ma podstaw prawnych aby uznać, że występują jakiekolwiek ograniczenia w zabudowie nieruchomości I. D., W. D. oraz P. D.

Przyjmuje się, że obszar oddziaływania obiektu wykracza poza granice terenu, jeżeli istnienie nowego obiektu powoduje konieczność utworzenia obszarów, z którymi powiązane są ograniczenia na nieruchomościach położonych w otoczeniu nieruchomości, na której ma być realizowane zamierzenie budowlane, albo też projektowany obiekt wpływa na sposób zagospodarowania tych nieruchomości, w tym ich zabudowę, przy dochowaniu wymagań wynikających z przepisów ustawiających wymagania techniczne dla obiektów, które zgodnie z przeznaczeniem nieruchomości w otoczeniu takim mogą powstać.

Po przeprowadzeniu analizy dotyczącej interesu prawnego wnioskodawców organ zasadnie stwierdził, że wnioskodawcy nie mogą być uznani za strony postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę.

Powoływane przez skarżących potencjalne przekroczenie poziomów immisji może stanowić podstawę do dochodzenia roszczeń w innym trybie, m.in. na drodze postępowań cywilnych. W polskich przepisach prawa brak jest norm regulujących uciążliwość zapachową. Jednocześnie przypomnieć trzeba, że sporny obiekt powstaje w ramach zabudowy zagrodowej inwestora znajdującej się we wsi zamieszkałej przez rolników, których podstawową działalnością jest prowadzenie gospodarstw rolnych.

Sama możliwość wystąpienia immisji nie stanowi przesłanki do uznania za stronę.

W sytuacji, gdy we wszczętym postępowaniu w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji, organ stwierdzi, że podmiot na żądanie którego postępowanie zostało wszczęte, nie legitymuje się przymiotem strony powinien je umorzyć, na podstawie art. 105 § 1 K.p.a., jako bezprzedmiotowe.

Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Starosty L. z dnia [...] maja 2018 r. Nr[...], zostało wszczęte na wniosek I. D., W.D. oraz P. D., którzy nie posiadają przymiotu strony - stąd rozstrzygnięcie o jego umorzeniu było zasadne.

Nie doszło do zarzucanego w skardze naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, ani przepisów ustawy Prawo budowlane.

W tym stanie rzeczy, wobec braku podstaw do kwestionowania zgodności zaskarżonej decyzji z prawem, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie działając na podstawie art. 151 ustawy p.p.s.a., skargę oddalił.