Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Małgorzata Długosz-Szyjko, Sędziowie Sędzia WSA Sylwester Golec, Sędzia WSA Barbara Kołodziejczak-Osetek (sprawozdawca), Protokolant Alicja Bogusz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi B. S. na postanowienie Ministra Finansów z dnia [...] października 2009 r. nr [...] w przedmiocie oddalenia skargi na czynności egzekucyjne oddala skargę

Z akt egzekucyjnych wynika, iż Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w L. prowadzi postępowanie egzekucyjne do majątku Skarżącej – B. S. na podstawie tytułów wykonawczych o numerach SM [...] z dnia [...] października 2004 r. i SM [...] z dnia [...] grudnia 2003 r. obejmujących zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1996 r. oraz odsetki z tytułu nieterminowo uiszczonych zaliczek od tego podatku.

W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny zawiadomieniami z dnia [...] lipca 2009 r. dokonał zajęcia praw majątkowych stanowiących wierzytelności pieniężne u dłużników zajętej wierzytelności – A. [...] oraz w Zakładzie [...].

Pismem z dnia 16 lipca 2009 r. Skarżąca wystąpiła ze skargą na ww. czynności organu egzekucyjnego, w której zarzuciła ich podjęcie pomimo wygaśnięcia dochodzonego obowiązku z dniem 30 sierpnia 2008 r., wnosząc jednocześnie o umorzenie postępowania egzekucyjnego. Skarżąca wezwana pismem z dnia 30 lipca 2009 r. do sprecyzowania trybu rozpatrzenia podania z dnia 16 lipca 2009 r. wskazała, że dotyczy ono skargi na czynności egzekucyjne, wstrzymania wykonania czynności egzekucyjnych oraz umorzenia postępowania egzekucyjnego.

Dyrektor Izby Skarbowej w L., działając jako organ nadzoru, postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2009 r. oddalił skargę na czynności egzekucyjne, a postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2009 r. odmówił wstrzymania postępowania egzekucyjnego. W dniu [...] września 2009 r. Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w L. wydał postanowienie, w którym odmówił umorzenia postępowania egzekucyjnego.

W zażaleniu na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w przedmiocie oddalenia skargi na czynności egzekucyjne Skarżąca zarzuciła, że podjęte czynności były bezprawne, albowiem dochodzone zobowiązania uległy przedawnieniu, co oznacza, że przestały one istnieć.

Minister Finansów postanowieniem z dnia [...] października 2009 r. utrzymał w mocy postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w L.

W uzasadnieniu wyjaśnił, iż skarga na czynności egzekucyjne przewidziana w art. 54 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2005 r. Nr 229 poz. 1954 ze zm.) dalej u.p.e.a. jest środkiem prawnym służącym ochronie przed naruszeniami przepisów postępowania. W ramach tego środka zaskarżenia można podnosić zarzuty formalnoprawne, odnoszące się do prawidłowości postępowania organu egzekucyjnego bądź egzekutora przez pryzmat przepisów regulujących sposób i formę dokonywania czynności egzekucyjnych w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym. W myśl art. 54 u.p.e.a., kontrolą objęta jest zaskarżona czynność egzekucyjna, przez którą rozumie się wszelkie podejmowane przez organ egzekucyjny działania zmierzające do zastosowania lub zrealizowania środka egzekucyjnego. Skarga ta nie może dotyczyć okoliczności, które mogą być przedmiotem innego środka zaskarżenia przewidzianego w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Minister Finansów wskazał, że podstawę prawną dokonania zajęcia stanowił art. 89 § 1 u.p.e.a. W przedmiotowej sprawie organ egzekucyjny dokonał zajęcia wierzytelności Skarżącej u dłużników zajętej wierzytelności. Zakwestionowane zajęcia w ocenie Ministra Finansów zostały dokonane w sposób prawidłowy, zgodnie z przepisami regulującymi tryb postępowania przy stosowaniu powyższego środka egzekucyjnego.

Skarżąca złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na powyższe postanowienie. Zarzuciła mu rażące naruszenie prawa, w tym: złamanie regulacji prawnej zawartej w art. 70 § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa w związku z art. 20 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz art. 70b Ordynacji podatkowej po nowelizacji przez bezprawne podejmowanie czynności egzekucyjnych po dacie wygaśnięcia zobowiązania z tytułu przedawnienia; złamania regulacji prawnej z art. 33 pkt 1 u.p.e.a. przez bezpodstawne prowadzenie postępowania egzekucyjnego oraz art. 59 § 2 pkt 2 tej ustawy będącego podstawą do umorzenia postępowania egzekucyjnego z uwagi na wygaśnięcie zobowiązania; oraz art. 2 Konstytucji RP przez naruszenie zasad konstytucyjnych jak ochrony praw słusznie nabytych oraz nie działania prawa wstecz.

W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o jej oddalenie i podtrzymał stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia skargi.

Stosownie do dyspozycji art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz.1270 ze zm.) dalej p.p.s.a. sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie m.in. w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie - art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a.

Badając legalność zaskarżonego aktu sąd nie stwierdził naruszenia przez organy administracji przepisów prawa materialnego, ani procesowego w stopniu uzasadniającym uchylenie zaskarżonego aktu.

Podstawą prawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Wyjaśnić należy, iż materialnoprawną podstawą rozstrzygnięcia zaskarżonego postanowienia jest art. 54 § 1 u.p.e.a. Ma on na celu ocenę prawidłowości dokonanych przez organ egzekucyjny lub egzekutora czynności o charakterze wykonawczym. W ocenie Sądu Minister Finansów w wyniku dokonania analizy materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, słusznie nie stwierdził nieprawidłowości i naruszenia prawa przez organ egzekucyjny. W toku postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny dokonał czynności egzekucyjnej, do której upoważniła go ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zastosowany środek egzekucyjny jest wymieniony w katalogu środków określonych w art. 1a pkt 12 u.p.e.a. Zgodnie z art. 89 § 1 u.p.e.a. organ egzekucyjny dokonuje zajęcia wierzytelności pieniężnej innej niż określona w art. 72-85, poprzez przesłanie do dłużnika zobowiązanego zawiadomienia o zajęciu wierzytelności pieniężnej zobowiązanego i jednocześnie wzywa dłużnika zajętej wierzytelności, aby należnej od niego kwoty do wysokości egzekwowanej należności wraz z odsetkami z tytułu nie zapłacenia w terminie i kosztami egzekucyjnymi bez zgody organu egzekucyjnego nie uiszczał zobowiązanemu, lecz należną kwotę przekazał organowi egzekucyjnemu na pokrycie należności.

W niniejszej sprawie organ egzekucyjny zawiadomieniami z dnia [...] lipca 2009 r. dokonał zajęcia praw majątkowych stanowiących wierzytelności pieniężne u dłużników zajętej wierzytelności – A. [...] oraz w Zakładzie [...]. Zajęcia te słusznie zdaniem Sądu zostały uznane przez Ministra Finansów za dokonane w sposób prawidłowy, zgodnie z przepisami regulującymi tryb postępowania przy stosowaniu powyższego środka egzekucyjnego. Słusznie Minister Finansów nie stwierdził też, uchybień formalnych w dokonanych czynnościach egzekucyjnych, bowiem druk zajęcia odpowiada wzorowi określonemu dla tego rodzajów druków w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. Nr 137, poz. 1541, ze zm.), a odpisy zawiadomień o zajęciu doręczone zostały Skarżącej za potwierdzeniem odbioru.

W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że skarga uregulowana w art. 54 u.p.e.a. nie może stanowić konkurencyjnego środka zaskarżania w stosunku do innych środków prawnych przewidzianych w tej ustawie, w szczególności do zarzutów, o których mowa w art. 33 . Podkreśla się ponadto, że nie ma podstaw, aby składaną w trybie art. 54 u.p.e.a. skargę na czynności egzekucyjne traktować jako uniwersalny środek zaskarżenia, przy pomocy którego możliwe jest skuteczne kwestionowanie wszystkich aktów i działań podejmowanych przez organ egzekucyjny w toku całego postępowania egzekucyjnego. Poprzez wniesienie skargi na czynności egzekucyjne można kwestionować skutecznie jedynie działania organów administracji podjęte w ramach postępowania egzekucyjnego. Bezskuteczne natomiast pozostaną próby wzruszania rozstrzygnięć będących podstawą postępowania egzekucyjnego, do czego zostały przewidziane inne tryby postępowania.

Z powyższego wynika, iż w skardze na czynność egzekucyjną Skarżąca nie może czynić skutecznego zarzutu wygaśnięcia zobowiązania z tytułu przedawnienia. Słusznie w swoim postanowieniu Minister Finansów wyjaśnił, iż kwestia przedawnienia należy do odrębnego postępowania i w tym odrębnym postępowaniu zarzut przedawnienia został uznany za niezasadny co zostało stwierdzone w postanowieniu z dnia [...] września 2009 r. Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w L. w przedmiocie odmowy umorzenia postępowania egzekucyjnego.

Z powyższych względów Sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.