Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Michalik (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Beata Kalaga-Gajewska Sędzia WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik Protokolant sekr. sąd. Arkadiusz Kmiotek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 lutego 2009 r. sprawy ze skargi A.Ż. na decyzję Prokuratora Okręgowego w G. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie informacji publicznej oddala skargę

W dniu [...] A. Ż. i A. Ż., zwrócili się do Prokuratury Rejonowej w R. z wnioskiem, w którym powołując się na art. 10 ust. 1 i art. 12 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198) wnieśli o udostępnienie akt postępowania przygotowawczego o sygn. [...].

Pismem z dnia [...] wnioskujący, ze względu na specyfikę postępowania w przedmiocie udzielenia informacji publicznej zostali wezwani do wskazania danych, których udostępnienia żądają. Wskazano również, iż nie jest możliwe udostępnienie akt postępowania w całości albowiem objęcie wnioskiem danych zawartych w różnych dokumentach znajdujących się w aktach głównych powoduje konieczność przetworzenia tych danych przez podmiot zobowiązany do ich udostępnienia. Prawo do informacji publicznej jest bowiem ograniczone przepisami o ochronie tajemnic ustawowo chronionych. Wobec powyższego organ wezwał wnioskujących do złożenia w terminie 14 dni prawidłowo sporządzonego wniosku o udostępnienie informacji publicznej, pod rygorem umorzenia postępowania.

W odpowiedzi na wezwanie wnioskujący podnieśli, iż dla postępowania o udostępnienie informacji publicznej mają zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Wobec tego faktu w przedmiotowej sprawie nie ma zastosowania art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznych. W wykonaniu wezwania wnieśli o umożliwienie przejrzenia akt sprawy o sygn. [...] i wydanie kserokopii protokołu przesłuchania A. Ż.

Decyzją z dnia [...] Prokurator Rejonowy w R. działając na podstawie art. 10, art. 14 ust 2 i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 06 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) w zw. z art. 104, art. 105 i art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) umorzył częściowo postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej z akt sprawy sygn. [...]. W uzasadnieniu Prokurator Rejonowy w R. podzielił stanowisko wnioskodawcy, iż akta postępowania przygotowawczego zawierają informacje publiczne. Jednakże ich udostępnienie jest możliwe tylko po dokładnym wskazaniu we wniosku o jakie informacje chodzi. Organ podkreślił, iż wnioskujący w odpowiedzi na wezwanie do sprecyzowania wniosku o udzielenie informacji publicznej, wskazali, iż żądają umożliwienia przejrzenia akt sprawy [...] wydanie kserokopii protokołu przesłuchania A. Ż. Organ wyjaśnił, iż żądanie wnioskujących w przedmiocie udostępnienia akt przygotowawczych nie mogło zostać spełnione albowiem przejrzenie akt postępowania przygotowawczego w tym trybie nie jest prawnie dopuszczalne. Wskazano, iż jest dopuszczalne ujawnienie w trybie udzielenia informacji publicznej tylko konkretnie wskazanych dokumentów znajdujących się w aktach. Z tych też powodów organ umorzył częściowo postępowanie o udzielenie informacji publicznej, natomiast uwzględnił wniosek w części złożonego żądania o wydanie protokołu przesłuchania A. Ż.

Wnioskujący złożyli odwołanie od wyżej opisanej decyzji zarzucając jej obrazę przepisów prawa materialnego poprzez ich niewłaściwą interpretację. W odwołaniu od decyzji podkreślili, że wnioskowali o udostępnienie przejrzenia akt postępowania przygotowawczego, którego byli stroną. Jednakże organ uniemożliwił im tą czynność albowiem nie wykazali interesu publicznego oraz nie skonkretyzowali jakich dokumentów ma dotyczyć udzielona informacja publiczna. Odwołujący podnieśli, iż zastosowanie przez organ art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej może mieć zastosowanie wyłącznie w sytuacji, gdy środki techniczne jakimi dysponuje podmiot zobowiązany do udzielenia informacji nie umożliwia udostępnienia informacji w sposób i w formie określonej we wniosku, a strona nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób wskazany w powiadomieniu. Zdaniem A. Ż. i A. Ż. w przedmiotowej sprawie wezwanie organu nie wskazywało ani sposobu, ani formy udostępnienia informacji, tylko zawierał wezwanie do wykazania interesu publicznego. Ponadto zdaniem odwołujących organ winien odmówić udzielenia informacji publicznej, a nie częściowo umarzać postępowanie w tym przedmiocie. Z tych też powodów wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Decyzją z dnia [...] Prokurator Okręgowy w G. działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego w związku z art. 16 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U .Nr 112, poz. 1198 ze zm.) postanowił utrzymać w mocy decyzję Prokuratora Rejonowego w R. z dnia [...]. W uzasadnieniu organ odwoławczy przedstawił dotychczasowy tok postępowania. Wskazał, iż organ pierwszej instancji słusznie uznał wniosek A. Ż. i A. Ż. jako wniosek złożony w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznych. Słusznie również uznano, iż wniosek we wskazanej formie nie mógł zostać rozpoznany albowiem mogłoby to naruszyć prawo o ochronie tajemnic ustawowo chronionych, ze względu na prywatność osób fizycznych i prawnych. W związku z takim ustaleniem słusznie wezwano w trybie art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznych, wnioskujących do sprecyzowania wniosku i wykazania, iż żądane informacje publiczne są szczególnie istotne dla interesu publicznego. Wobec wypełnienia wezwania tylko w ograniczonym zakresie, organ odwoławczy uznał, iż zasadnym było częściowe umorzenie postępowania i uwzględnienie wniosku tylko co do wydania protokołu przesłuchania A. Ż. Organ odwoławczy podkreślił, iż podstawą faktyczną takiego orzeczenia był fakt, iż wnioskujący nie wykonali wezwania we wskazany sposób, co uniemożliwiło organowi dysponującemu informacją publiczną udzielenia jej zainteresowanym we wskazanym zakresie.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarżący zaskarżyli decyzję w całości i wnieśli o jej uchylenie.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie i podtrzymał swoje stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji i w jej uzasadnieniu.

W piśmie z dnia [...] w uzupełnieniu skargi, A. Ż. i A. Ż. powtórzyli dotychczas prezentowane zarzuty.

Wojewódzki Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 17 listopada 2008 r. odrzucił skargę A. Ż.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

W punkcie wyjścia należy wskazać, że zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153 poz. 1269) Sąd ten sprawuje w zakresie swojej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym § 2 wspomnianego przepisu stanowi, iż kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Z brzmienia art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270) wynika natomiast, że w przypadku, gdy Sąd stwierdzi, bądź to naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, bądź to naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, bądź wreszcie inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, wówczas - w zależności od rodzaju naruszenia – uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, albo stwierdza ich nieważność bądź niezgodność z prawem. Cytowana regulacja prawna nie pozostawia zatem wątpliwości co do tego, że zaskarżona decyzja lub postanowienie mogą ulec uchyleniu tylko wtedy, gdy organom administracji publicznej można postawić uzasadniony zarzut naruszenia prawa, czy to materialnego, czy to procesowego, jeżeli naruszenie to miało, bądź mogło mieć wpływ na wynik sprawy.

Sąd związany jest normą prawną odzwierciedlającą wolę ustawodawcy, wyrażoną w treści odpowiedniego przepisu prawa. Przy tym z mocy art. 134 § 1 cytowanej ustawy tejże kontroli legalności dokonuje także z urzędu, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Dokonując oceny zaskarżonej decyzji zgodnie ze wskazanymi normami Wojewódzki Sąd Administracyjny doszedł do przekonania, iż zarzuty skargi nie są zasadne. Skarga nie zasługuje również na jej uwzględnienie z przyczyn, które Sąd obowiązany był wziąć pod uwagę działając z urzędu.

Na wstępie wskazać przyjdzie, że regulacja zawarta w art. 61 Konstytucji RP określa treść prawa do informacji poprzez wskazanie, jakie informacje obywatel może uzyskać o działalności organów władzy publicznej, a także osób pełniących funkcje publiczne. W ustępie 3 artykułu 61 Konstytucji przewidziano ograniczenie w prawie do uzyskiwania tej informacji ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Przeto też sama ustawa zasadnicza dopuszcza ograniczenie prawa do informacji zastrzegając jedynie, że może to nastąpić w przepisie rangi ustawowej, co wynika z treści ust. 4 artykułu 61 Konstytucji RP.

Artykuł 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej stanowi w ust. 1, iż każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie, a w ust. 2, że przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Innymi słowy po myśli przepisu art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej, można wyodrębnić informacje, które podlegają udostępnieniu na zasadzie i w trybie zawartym w omawianej ustawie.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 i art. 11 tejże ustawy, informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej, jest udostępniana na wniosek. Informacja publiczna może być udostępniana: w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych, przez zainstalowane w miejscach, o których mowa w pkt 1, urządzenia umożliwiające zapoznanie się z tą informacją. Podmiot udostępniający informację publiczną jest obowiązany zapewnić możliwość: kopiowania informacji publicznej albo jej wydruk lub przesłania informacji publicznej albo przeniesienia jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji.

Stosownie do dyspozycji art. 14 ust 1 i 2 ustawy, udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku. Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się.

Bezspornym jest, iż akta postępowania przygotowawczego, spełniają w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej zarówno warunki przedmiotowe, jak i podmiotowe. Stanowią bowiem informację o działalności organów publicznych, jak też prokuratura mieści się w pojęciu organu władzy publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy. Zgodnie z art. 4 ust. 3 tej ustawy obowiązane są do udostępnienia informacji publicznej podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2 będące w posiadaniu takich informacji.

Spornym natomiast pozostawał fakt, czy ujawnienie w drodze informacji publicznej akt postępowania przygotowawczego wymagało zastosowania trybu wynikającego z art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Zdaniem Sądu na tak postawione pytanie należało odpowiedzieć twierdząco. Dla Sądu jednoznacznym jest, iż akta postępowania przygotowawczego stanowią taki rodzaj informacji publicznej, który wymaga innej formy udostępnienia, niż ta opisana w art. 10 i 11 tejże ustawy. Akta postępowania przygotowawczego to zbiór materiałów zawierający w sobie wszelkie informacje i dowody zebrane w toku postępowania przygotowawczego. Materiały takie mają charakter poufny i nie mogą być przedmiotem zwykłego obrotu jakiemu podlegają dokumenty o mniej sformalizowanym charakterze. Ten rodzaj informacji publicznej może być tylko udostępniony w określony sposób i przy zachowaniu stosownej formy. Dla Sądu pewnym jest, iż sposób udostępnienia o jaki wnioskował A. Ż. w postaci przejrzenia akt postępowania nie należy do sposobów, w jaki można udostępniać takie dokumenty. Dlatego Sąd doszedł do przekonania, że organy słusznie wezwały wnioskującego do skonkretyzowania jakie dokumenty mają zostać udostępnione w drodze informacji publicznej, pod rygorem umorzenia postępowania. W odpowiedzi na to wezwanie w przypisanym terminie wnioskujący wskazał, iż żąda przejrzenia akt postępowania przygotowawczego oraz kserokopii protokołu jego przesłuchania w toku tego postępowania. Po tak dokonanym skonkretyzowaniu organ udostępnił w drodze informacji publicznej protokół z przesłuchania A. Ż., zaś w pozostałym zakresie postępowanie umorzył zgodnie z pouczeniem zawartym w wyżej opisanym wezwaniu. Po przeanalizowaniu akt sprawy Sąd doszedł do przekonania, że organy administracji publicznej w toku postępowania w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej nie dopuściły się uchybień, które mogłyby skutkować wzruszeniem zaskarżonych orzeczeń.

Sąd nie podziela stanowiska wyrażonego przez skarżącego albowiem nie znajduje ono oparcia ani w przepisach obowiązującego prawa, jak i judykaturze i doktrynie. Trzeba zauważyć, iż organy obydwu instancji prawidłowo dokonały subsumpcji przepisów obowiązującego prawa do zaistniałego stanu faktycznego. Wnioskujący na wyraźne wezwanie organu winien skonkretyzować przedmiot informacji publicznej, tak jak to uczynił wskazując na udostępnienie protokołu z przesłuchania. Żądanie udostępnienia informacji publicznej w postaci przejrzenia akt postępowania przygotowawczego nie mogło odnieść pozytywnego skutku albowiem taka forma udostępnienia nie jest prawnie dopuszczalna.

Uwzględniając powyższe i mając na uwadze, iż w świetle materiałów sprawy nie naruszono przepisów prawa materialnego, które miałyby wpływ na wynik sprawy, oraz przepisów prawa procesowego w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, Sąd orzekł jak w sentencji, z mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270).