drukuj    zapisz    Powrót do listy

6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania 6560, Interpretacje podatkowe, Minister Finansów, uchylono zaskarżoną interpretację, I SA/Kr 37/17 - Wyrok WSA w Krakowie z 2017-04-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Kr 37/17 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2017-04-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-01-18
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Grażyna Firek
Jarosław Wiśniewski /przewodniczący sprawozdawca/
Piotr Głowacki
Symbol z opisem
6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania
6560
Hasła tematyczne
Interpretacje podatkowe
Sygn. powiązane
II FSK 2533/17 - Wyrok NSA z 2019-07-16
Skarżony organ
Minister Finansów
Treść wyniku
uchylono zaskarżoną interpretację
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 361 art. 10 ust 1 pkt 8
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - tekst jednolity
Sentencja

|Sygn. akt I SA/Kr 37/17 | [pic] W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 11 kwietnia 2017 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w składzie następującym:, Przewodniczący Sędzia: WSA Jarosław Wiśniewski (spr.), Sędziowie: WSA Grażyna Firek, WSA Piotr Głowacki, Protokolant: specjalista Bożena Piątek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2017 r., sprawy ze skargi R.S. na interpretację indywidualną Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 7 listopada 2016 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych I. uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną, II. zasądza od Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na rzecz skarżącego koszty postępowania w kwocie 457 zł (czterysta pięćdziesiąt siedem złotych).

Uzasadnienie

W dniu 12 sierpnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów otrzymał wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia momentu nabycia nieruchomości oraz skutków podatkowych jej sprzedaży.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wraz z małżonką w 2004 r. nabył na zasadzie wspólności majątkowej nieruchomość składającą się z działek nr [...] i [...]. W dniu 1 lipca 2015 r. aktem notarialnym małżonkowie ograniczyli swój majątek wspólny poprzez darowanie ww. nieruchomości do majątku osobistego Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazał, że w małżeństwie Wnioskodawcy od 1974 r. cały czas obowiązuje ustrój wspólności majątkowej. W dniu 2 lutego 2016 r. na podstawie aktu notarialnego Wnioskodawca sprzedał wyżej opisaną nieruchomość.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania.

Czy ograniczenie ustawowej wspólności majątkowej poprzez przesunięcie nieruchomości z majątku wspólnego obojga małżonków do majątku osobistego Wnioskodawcy stanowi ponowne nabycie nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Czy Wnioskodawca musi zapłacić podatek dochodowy w związku ze sprzedażą ww. nieruchomości przed upływem 5 lat od daty ograniczenia ustawowej współwłasności?

Zdaniem Wnioskodawcy, ograniczenie ustawowej wspólności majątkowej przez przesunięcie nieruchomości z majątku wspólnego obojga małżonków do majątku osobistego Wnioskodawcy nie stanowi ponownego nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez jednego z małżonków. Zgodnie z art. 31 § 3 (winno być: art. 31 § 1) Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.) – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami wspólność majątkowa (ustawowa), która obejmuje majątek nabyty w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Małżonkowie mogą ją jednak w formie aktu notarialnego – zgodnie z art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – rozszerzyć lub ograniczyć. Umowa taka ma charakter bez udziałowy. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży nieruchomości każdy z małżonków zbywa całą nieruchomość a nie udziały w niej, a cały przychód ze sprzedaży wchodzi niepodzielnie do majątku wspólnego. Co więcej, z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości a zatem każdy z małżonków jest właścicielem całej nieruchomości. Zawarcie umowy majątkowej nie oznacza też zbycia prawa do nieruchomości lub jej części.

Zgodnie z powyższym uzasadnieniem – potwierdzonym wyrokami sądów administracyjnych –Wnioskodawca od 2004 r. był właścicielem całej nieruchomości, gdyż jak stwierdzają sądy w swoich wyrokach, nie każde przeniesienie własności jest nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ograniczenie ustawowej współwłasności majątkowej jakie miało miejsce w 2015 r. nie wpłynęło na obowiązujący w małżeństwie ustrój wspólności majątkowej. Wnioskodawca był właścicielem całej ww. nieruchomości od 2004 r. a w związku z tym, że minęło już pięć lat od końca roku, w którym nastąpiło nabycie, sprzedaż w 2016 r. nieruchomości nie powoduje powstania obowiązku podatkowego.

Dyrektor Izby Skarbowej w wydanej w dniu 7 listopada 2016r. interpretacji indywidualnej, nr [...], uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Organ przytoczył treść art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

- prawa wieczystego użytkowania gruntów,

jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości i praw w nim wymienionych stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Wobec powyższej regulacji prawnej stwierdzić należy, że w przypadku sprzedaży nieruchomości i praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia "nabycia" należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Umowa darowizny uregulowana została zaś w art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny. Przepis ten stanowi, że przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Rozstrzygając kwestię momentu nabycia przez Wnioskodawcę własności nieruchomości stanowiącej działkę nr [...] i [...], należy odwołać się również do ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2015 poz. 2082 ze zm.), która reguluje stosunki majątkowe między małżonkami. Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis, darowiznę chyba, że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 ww. ustawy), ale też przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Skoro na skutek zawarcia umowy darowizny jeden z małżonków zbywa na rzecz drugiego nieruchomość lub prawo, to uznać należy, że następuje nabycie tej nieruchomości lub prawa przez drugiego z nich.

Jak stanowi art. 43 § 1 ww. Kodeksu – oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Jeżeli zatem małżonkowie pozostający w ustroju wspólności ustawowej tak rozporządzili posiadanym przez siebie udziałem w nieruchomości (składającej się z dwóch działek), że małżonka Wnioskodawcy rozporządzając swoim udziałem w tej nieruchomości, dokonała na rzecz Wnioskodawcy w formie aktu notarialnego darowizny nieruchomości, której własność Wnioskodawca w całości przyjął do swojego majątku osobistego, to ten przedmiot majątkowy, wchodzący wcześniej w skład majątku wspólnego małżonków, stał się od momentu nabycia (zawarcia umowy darowizny) majątkiem osobistym Wnioskodawcy w rozumieniu art. 33 pkt 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Przy czym okoliczność ta jedynie świadczy, że Wnioskodawca stał się właścicielem całej nieruchomości przez zawarcie umowy darowizny, albowiem w momencie dokonania darowizny był już jej współwłaścicielem na prawach ustawowej wspólności małżeńskiej. Wnioskodawca umową darowizny nie nabył powtórnie całej nieruchomości, gdyż w części należała już do niego od momentu nabycia do majątku wspólnego małżonków. Dokonano jedynie przesunięcia własności udziału małżonki do własności udziału męża (do osobistego majątku Wnioskodawcy) w nieruchomości stanowiącej wcześniej współwłasność majątkową małżonków. Innymi słowy, uczyniona przez Wnioskodawcę wraz z małżonką darowizna spowodowała jedynie przesunięcie przedmiotu darowizny między jej majątkami.

W konsekwencji, mając na uwadze powyższe wyjaśnienie oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny uznać należy, że Wnioskodawca powinien rozpoznać następujące daty nabycia nieruchomości:

2004 r. – kiedy Wnioskodawca nabył udział ½ ww. nieruchomości w wyniku nabycia go do majątku wspólnego Wnioskodawcy i jego małżonki w ramach ustawowej wspólności majątkowej,

2015 r. – gdy Wnioskodawca nabył udział ½ w ww. nieruchomości w drodze zawarcia umowy darowizny, w której małżonka Wnioskodawcy darowała mu (za jej zgodą) do jego majątku osobistego tę nieruchomość.

Zaaprobowanie poglądu Wnioskodawcy, że wskazaną we wniosku nieruchomość nabył wyłącznie w 2004 r. oznaczałoby, że cała nieruchomość stanowiła jego wyłączną własność, co oznaczałoby z kolei, że małżonka nie mogłaby darować jemu swojego udziału, gdyż to jemu, a nie im wspólnie przysługiwałaby ta nieruchomość. Wysnucie takiego wniosku stoi w sprzeczności z całokształtem regulacji dotyczących majątkowej wspólności ustawowej, i oznaczałoby przyjęcie tezy, że małżonce Wnioskodawcy nie przysługiwały żadne prawa majątkowe, gdyż te w pełni przysługiwały Wnioskodawcy jako jej mężowi. Natomiast współwłasność łączna oznacza, że własność tej samej rzeczy przysługuje kilku osobom. W przypadku małżonków o ustawowej wspólności majątkowej własność (współwłasność) przysługuje im obojgu, w równych udziałach. Podobnie orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 16 września 2015 r. sygn. akt I SA/Sz 734/15.

Biorąc powyższe przepisy pod uwagę stwierdzić należy, że odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę w 2016 r. nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 2004 r. dokonane zostało po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego (2004 r.), w którym nastąpiło nabycie tego udziału w nieruchomości i nie stanowi źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi jednak, że Wnioskodawca ww. nieruchomość nabył również w udziale ½ w 2015 r. w drodze zawarcia umowy darowizny, to jej odpłatne zbycie przez Wnioskodawcę 2 lutego 2016 r. w części nabytej w 2015 r. zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, dlatego też stanowi źródło przychodu określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stąd też podlega opodatkowaniu tym podatkiem na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa organ stwierdził brak podstaw do zmiany w/w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, R. S. wniósł o jej uchylenie, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego tj.: art. 10 ust 1. pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 31 § 1 w. z art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego poprzez ich błędne zastosowanie i przyjęcie interpretacji, iż przez przesuniecie nieruchomości z majątku wsóplnego obojga małżonków do majątku osobistego wnioskodawcy w wyniku ograniczenia wspólności majątkowej dochodzi do powstania obowiązku podatkowego z uwagi na przyjęcie interpretacji, iż w takim przypadki dochodzi do ponownego nabycia nieruchomości przez jednego z małżonków.

Zdaniem skarżącego umowy majątkowej nie można utożsamiać ze zbyciem ani nabyciem poszczególnych składników majątku ani nabyciem udziałów w tym majątku. Organ pominął bowiem w swojej interpretacji charakter wspólności majątkowej małżeńskiej , która jest współwłasnością łączną bezudziałową , żaden ze współmałżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego , jest wspólnością masy majątkowej odpowiadającej pojęciu mienia .

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie i podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Kognicję sądu administracyjnego wyznaczają przepisy art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 – Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz.U. z 2014r. poz 1647), stanowiąc, że sądy te sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Stosownie do przepisu art. 3 § 2 pkt 4a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012r. Nr 270 ze zm.), określanej jako ustawa p.p.s.a., kontrola sprawowana przez sądy administracyjne obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach.

Dokonując kontroli zaskarżonej interpretacji pod względem jej zgodności z prawem w świetle art. 1 § 1 i § 2 ustawy p.p.s.a., stwierdzić należy, iż skarga zasługuje na uwzględnienie.

Spór interpretacyjny sprowadza się do tego, czy sprzedaż przez skarżącego w dniu 2 lutego 2016 r. nieruchomości nabytej wraz z małżonką w 2004 r. a następnie przeniesioną do majątku osobistego skarżącego, w wyniku darowizny w 2005 r. , powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, czy też powinna zostać zwolniona od tego podatku na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8a u.p.d.o.f.

Zgodnie z tym przepisem źródłami przychodów są:

odpłatne zbycie:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, (...).

Wyjaśnienie sporu interpretacyjnego, sprowadza się, do odpowiedzi na pytanie: czy zmiany ustroju majątkowego, mają wpływ na ocenę, momentu nabycia przez skarżącą nieruchomości, w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.

Wychodząc od przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zauważyć należy, że użyty przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. zwrot "nabycie" nie został zdefiniowany. Brak wskazania tytułów prawnych nabycia, mógłby sugerować, że chodzi tu o każde uzyskanie wymienionych, w nich praw, bez względu na tytuł i formę nabycia. Jednak analiza orzecznictwa wskazuje, że nie wszystkie formy nabycia będą mieściły się w tym pojęciu. W uchwale siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 grudnia 1996 r., FPS 7/96 (ONSA 1997/2, poz. 51), Sąd nie uznał za nabycie, zwrotu wywłaszczonej uprzednio nieruchomości, mimo że decyzja wydana w tym przepisie miała charakter konstytutywny. Jednocześnie zwrócono uwagę na to, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ogranicza w sposób istotny swobodę dysponowania prawem własności i innymi prawami w tym przepisie wymienionymi. Z tej przyczyny, jako przepis o charakterze wyjątkowym, musi być interpretowany ściśle, a wątpliwości prawne powinny być wyjaśniane na korzyść podatnika /wyrok NSA z dnia 18 stycznia 1988 r. III SA 964/87/.

Tak więc, nie każde przeniesienie własności jest nabyciem w rozumieniu ww. przepisu. W niniejszym stanie faktycznym należało rozważyć przede wszystkim charakter prawny małżeńskiej umowy majątkowej przenoszącą sporną nieruchomość do majątku osobistego jednego z małżonków , czego Minister Finansów nie uczynił.

Zgodnie z art. 31 § 3 k.r.o., z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowizn, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 k.r.o.). Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa regulująca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 k.r.o. Zgodnie z tym przepisem małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa)

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy sprowadza się zatem do odpowiedzi na pytanie: czy zmniejszenie majątku wspólnego małżonków - umową zawartą na podstawie art. 47 § 1 k.r.o. - o nieruchomość, stanowiącą dotąd przedmiot majątku wspólnego stanowiło dla małżonka "nabycie", o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.f.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono pogląd, że umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską ma charakter czynności prawnej rozporządzającej o charakterze nieodpłatnym, co stanowi w swej istocie darowiznę dokonaną w ramach małżeńskiej umowy majątkowej. Wspólność małżeńską, która jest współwłasnością łączną cechuje bezudziałowy charakter. Oznacza to, że w przypadku sprzedaży nieruchomości, każdy z małżonków zbywa całą nieruchomość, a nie udziały w tej nieruchomości a cały przychód ze sprzedaży wchodzi niepodzielnie do majątku wspólnego ( uchwała SA z 15 stycznia 1992 r., III CZP 142/91, OSP 1993/3, poz. 54 ).

Z powyższego również wynika, że z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu ze współwłaścicieli nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy. Każdy z współwłaścicieli jest właścicielem całej rzeczy. Nie można również powiedzieć, że z chwilą zawarcia umowy majątkowej strona takiej umowy wyzbyła się prawa, a na skutek wyłączenie z tej współwłasności ponownie nabyła.

Objęcie przedmiotów wspólnością ustawową i założenie, że wobec braku odmiennych postanowień, każdy z małżonków posiada ½ udziału jest czynnością prawną organizacyjną, której przedmiotem jest regulacja majątkowo prawnych stosunków małżonków. Nie oznacza to, że od momentu zawarcia umowy majątkowej małżonek, który dotychczas władał całą nieruchomością, będzie miał prawo władania tylko połową i tylko w tej części będzie mógł nią rozporządzić, zaś drugą połową rozporządzał będzie drugi małżonek. Takie rozumowanie pozostawałoby w sprzeczności z zasadą wspólności ustawowej. Udział we współwłasności ustawowej nie może być przedmiotem obrotu. Jeżeli zatem przyjmiemy , że w trakcie trwania współwłasności ustawowej , każdy z współwłaścicieli jest właścicielem całej rzeczy. to brak jest podstaw prawnych do przyjęcia , że z chwilą wyłączenia danej rzeczy ze współwłasności i włączenie jej do majątku osobistego małżonka powoduje , że strona takiej umowy ponownie nabyła daną rzecz.

W orzecznictwie nie ma wątpliwości co do tego, że w przypadku objęcia wspólnością ustawową nieruchomości, stanowiącej odrębną własność, małżonek, który stałby się w ten sposób współwłaścicielem, w przypadku sprzedaży tej nieruchomości, korzystałby ze zwolnienia przysługującego drugiemu małżonkowi , na skutek upływu terminu 5 lat, liczonego od momentu nabycia nieruchomości przez pierwszego małżonka ( wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 kwietnia 2002 r., sygn. akt III SA 2717/2000).

Przy interpretacji powyższego przepisu należy mieć również na uwadze, założenie jakiemu przyświecał tj. przeciwdziałania spekulacji rzeczami i prawami w przepisie tym wymienionymi. W ocenie Sądu takie ratio legis nie dotyczy małżeńskich umów majątkowych, w tym umowy rozszerzającej i ograniczającą małżeńską wspólność ustawową i zmiany na ich podstawie statusu prawnego danego przedmiotu.

W tej kwestii wypowiedział Naczelny Sąd Administracyjny uznając , że małżeńską umowę majątkową nie można utożsamiać ze zbyciem ani z nabyciem poszczególnych składników majątku, ani z nabyciem udziałów w tym majątku. ( wyrok z 13 maja 2016 r. sygn. akt II FSK 1110/14 ) Podobnie wypowiedział się również w wyroku z dnia 7 kwietnia 2016r. sygn. akt .II FSK 313/14 dotyczącym podobnego stanu faktycznego , gdzie strony również przeniosły nieruchomość z majątku wspólnego do majątku osobistego strony.

W świetle powyższego należy przyjąć, że zawarta w 2015 r. , przez skarżącego małżeńska umowa majątkowa, na podstawie której dokonywano ograniczenia majątku wspólnego , nie mieści się w pojęciu nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. i nie miały wpływu na powstanie obowiązku podatkowego w tym podatku.

Mając na względzie powyższe, na podstawie art. 146 § 1 ustawy p.p.s.a., Sąd orzekł jak sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt