Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzena Iwankiewicz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Maria Mysiak, Sędzia WSA Arkadiusz Windak po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 kwietnia 2021 r. sprawy ze skargi I. L. na decyzję Komendanta Policji z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zwrotu pomocy finansowej na kupno domu jednorodzinnego oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją nr [...] z dnia [...] kwietnia 2020 r. Komendant Policji na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. 127 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postepowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 256), art. 94 ustawy z dnia 6 kwietnia 2990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 360), oraz § 3a ust. 1 pkt.3 oraz § 5 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2001 r. w sprawie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego przez policjantów ( t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 864 ze zm.), po rozpoznaniu odwołania I. L. od decyzji Komendanta Powiatowego Policji w W. z dnia [...].08.2020 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Powyższe rozstrzygnięcie zostało wydane w następującym stanie faktycznym i prawnym:

I. L. (dalej: wnioskodawczyni, skarżąca) była funkcjonariuszem Policji od dnia [...].03.2006 r. Rozkazem personalnym z dnia [...].07.2019 r. została zwolniona na własną prośbę ze służby w Policji z dniem [...].07.2019 r.

Wnioskodawczyni będąc w służbie w Policji otrzymała na podstawie decyzji Komendanta Powiatowego Policji w W. nr [...] z dnia [...].12.2009 r. pomoc finansową na zakup domu jednorodzinnego położonego w W..

W dniu [...].06.2020 r. do Komendant Policji wpłynął wniosek o wyrażenie zgody na zwrot otrzymanej pomocy finansowej, z uwagi na fakt, że aktualnie wnioskodawczyni jest żołnierzem zawodowym i w obecnej sytuacji chciałaby skorzystać z równoważnika za brak lokalu w miejscu pełnienia służby wojskowej.

Decyzją z dnia [...] sierpnia 2020 r. Komendanta Powiatowy Policji w W. odmówił stronie wyrażenia zgody na zwrot pomocy finansowej udzielonej na zakup domu jednorodzinnego.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła I. L..

Opisaną na wstępie decyzją z dnia [...] września 2020 r. Komendant Policji utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W ocenie organu II instancji nie podstaw prawnych do uwzględnienia wniosku.

Pismem z dnia [...] października 2020 r. I. L. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na decyzję organu odwoławczego. Skarżąca wskazała, że obecnie Wojskowa Agencja Mieszkaniowa jest w stanie zaoferować jej lokal mieszkalny położony w M. tj. miejscowości, w której pełni służbę. Jedynym warunkiem przyznania lokalu służbowego lub równoważnika za brak lokalu jest niekorzystanie z dofinansowania na zakup nieruchomości. Skarżąca jest gotowa zwrócić otrzymaną od Komendanta Powiatowego Policji pomoc finansową nawet w zwaloryzowanej kwocie.

W odpowiedzi na skargę Komendant Policji wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w szczecinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2167 ze zm.) oraz art. 134 § 1 i art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, dalej jako: "p.p.s.a.") sąd administracyjny dokonuje kontroli zaskarżonego aktu pod względem zgodności z prawem, nie będąc przy tym związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Wzruszenie zaskarżonego rozstrzygnięcia następuje w razie, gdy przedmiotowa kontrola wykaże naruszenie przepisów prawa materialnego lub przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy.

Skarga okazała się nie uzasadniona.

Z uregulowań zawartych w rozdziale 8 ustawy o Policji, zwłaszcza zaś z art. 94 w związku z art. 88 ust. 1 wynika, że zwrotem może zostać objęta wyłącznie pomoc finansowa udzielona pomimo nieistnienia od początku uprawnień do tego świadczenia.

Decyzja z dnia [...].12.2009 r. o przyznaniu pomocy finansowej została wydana na podstawie art. 94 ust. 1 ustawy o Policji. Przepis ten określa cel przedmiotowego świadczenia, wskazując, że jest to pomoc finansowa na uzyskanie lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej albo domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość.

Upoważnienie zawarte w art. 94 ust. 2 ustawy o Policji deleguje do uregulowania w rozporządzeniu szczegółowych zasad cofania oraz zwracania pomocy finansowej z uwzględnieniem przypadków, w których pomoc ta jest cofana lub podlega zwrotowi. Zgodnie z § 5 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2001 r. w sprawie pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego przez policjantów, pomoc finansowa podlega zwrotowi w razie: 1) jej nienależnego pobrania; 2) zwolnienia policjanta ze służby przed upływem 10 lat od dnia jej rozpoczęcia, z uwzględnieniem okresów służby w Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i służby Więziennej, o ile nie nabył uprawnień do emerytury, renty policyjnej lub renty przyznanej na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych; 3) gdy osoba, która otrzymała pomoc finansową, została prawomocnie skazana za przestępstwo, o którym mowa w art. 94 ust. la ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji.

Przepis ten wyczerpująco i enumeratywnie określa podstawy zwrotu pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego lub domu mieszkalnego. Okoliczność, że skarżąca zrezygnowała ze służby w Policji i jest aktualnie żołnierzem zawodowym i w ramach tej formacji mogłaby starać się o pomoc finansową na uzyskanie lokalu, nie zmienia postaci rzeczy. Skarżąca podkreśla bowiem, że chce zwrócić otrzymaną pomoc, gdyż skorzystanie z niej stanowi negatywną przesłankę do uzyskania kolejnej pomocy mieszkaniowej w innej formacji mundurowej.

Skoro przyznana pomoc była świadczeniem należnym i wykorzystana została przez skarżącą zgodnie z celem, to brak jest podstaw prawnych do żądania jej zwrotu.Przyjęcie od skarżącej zwrotu udzielonej prawidłowo pomocy stanowiłoby naruszenie powyższych przepisów.

Co prawda Skarżąca nie wnosiła o uchylenie decyzji przyznającej pomoc finansową lecz oferowała jej zwrot, to nie mniej jednak zmierzałoby to do wyeliminowania z obrotu prawnego ostatecznej decyzji przy zastosowaniu trybu określonego w art. 155 k.p.a.

Usunięcie z obrotu prawnego decyzji służyłoby więc wyeliminowaniu tej negatywnej przesłanki i uzyskania po raz kolejny pomocy mieszkaniowej. Takie działanie stanowiłoby niewątpliwie obejście prawa. W wyroku z 4 listopada 2015 r., sygn. akt I OSK 1688/14 (publ. w CBOSA) Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że uchylenie na podstawie art. 155 k.p.a. decyzji przyznającej pomoc finansową na uzyskanie lokalu przez funkcjonariusza w celu ubiegania się po raz kolejny o taką pomoc uzasadnia stwierdzenie nieważności takiej decyzji jako wydanej z rażącym naruszeniem prawa. NSA podkreślił, że nie leży w interesie społecznym wielokrotne korzystanie z pomocy finansowej na uzyskanie lokalu mieszkalnego. NSA wyjaśnił też w tym wyroku, że przepis art. 155 k.p.a. ma zastosowanie do decyzji, które nie zostały jeszcze "skonsumowane". Skarżąca wykorzystała natomiast udzieloną jej na gruncie ustawy o Policji pomoc finansową na zakup domu, a więc cel ustawy został osiągnięty, skarżąca miała zapewnione warunki do pełnienia służby w Policji. Zatem należy uznać, że decyzja, którą organ musiałby odrębnie wydać w tym przedmiocie obarczona byłaby wadą skutkującą jej nieważnością zgodnie z art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. (por. wyrok NSA z 21 czerwca 2018 r., I OSK 2050/16).

Zdaniem Sądu skoro przyznana pomoc była świadczeniem należnym i wykorzystana została przez skarżącą zgodnie z celem, to brak jest podstaw prawnych do przyjęcia jej zwrotu.

W tym stanie rzeczy mając powyższe na względzie, na podstawie art. 151 p.p.s.a, Sąd oddalił skargę jako niezasadną.