Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Chobian (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Renata Detka, Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Urszula Opara, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 marca 2016r. sprawy ze skargi K. S. na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego oddala skargę.

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z [...], po rozpatrzeniu odwołania H. i R. małżonków K. od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z [...] nakazującej H. i R. K. dokonanie "rozbiórki samowolnej rozbudowy budynku gospodarczego o wiatę od strony południowej o wymiarach 3,0 x 4,5m zlokalizowanego na działce nr ewidencyjny [...] położonej przy ul. W. w K.", na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 kpa oraz art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r., poz. 1409 ze zm.), uchylił w całości zaskarżoną decyzję i umorzył postępowanie organu I instancji.

Do wydania tej decyzji doszło na tle następujących okoliczności.

Na skutek zawiadomienia Z. S. z 2 lipca 2015 r. o wybudowaniu przez H. K. bez jego zgody bezpośrednio w granicy garażu, po przeprowadzeniu kontroli Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wszczął z urzędu postępowanie w sprawie samowolnej rozbudowy budynku gospodarczego o wiatę o wymiarach 3,o x 44,5 m zlokalizowanego w K. na działce nr [...]. Następnie decyzją z [...] organ ten na podstawie art. 48 ust. 1 Prawa budowlanego nakazał rozbiórkę "samowolnej rozbudowy budynku gospodarczego o wiatę". Z uzasadnienia tej decyzji wynika, że organ I instancji uznał wzniesiony obiekt za rozbudowę budynku gospodarczego, która to rozbudowa przez fakt jej zlokalizowania przy granicy nie może zostać zalegalizowana. W odwołaniu od tej decyzji inwestorzy zarzucili, że wykonane przez nich w 2007 r. zadaszenie narożnej części działki ograniczonej z jednej strony ścianą budynku gospodarczego i z dwóch stron ogrodzeniem z płyt betonowych nie jest rozbudową budynku mieszkalnego, a co najwyżej wiatą, a poza tym tak mały zakres robót: 3 belki długości około 4 metrów, na nich 5 belek krokwi długości ok. 4,5 m i 5 arkuszy blachy – waga 100 kg, montaż ok. 3 godziny) nie był obwarowany obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę. Podnieśli także, że działki oddziela ogrodzenie z prefabrykatów betonowych, za którym u sąsiadów znajduje się oczko wodne, a najbliższe budynki są usytuowane w odległości około 8 metrów, więc ochrona przeciwpożarowa jest zachowana.

Rozpoznając odwołanie organ odwoławczy wskazał, że podczas dokonanej 16 lipca 2015 r. kontroli na działce nr [...] przy ul. W. w [...]przedstawiciele organu stwierdzili, że w narożniku południowo-zachodnim tej działki, tj. pomiędzy budynkiem gospodarczym (usytuowanym przy granicy zachodniej), a betonowym ogrodzeniem pomiędzy działkami, wykonane zostało drewniane zadaszenie o wymiarach w rzucie ok. 3.0 x 4,5m, pokryte blachą trapezową, ze spadkiem dachu w kierunku wschodnim i wykonanym orynnowaniem, odprowadzającym wody opadowe na teren własnej nieutwardzonej działki. Konstrukcja zadaszenia wsparta jest od strony północnej na ścianie budynku gospodarczego, a od południowej i zachodniej na betonowym ogrodzeniu pomiędzy działkami. Pod zadaszeniem wykonana jest betonowa wylewka. Uczestnicząca w kontroli H. K. oświadczyła, że budynek gospodarczy został wybudowany w oparciu o pozwolenie na budowę (z 27.04.1985 r.). Zadaszenie natomiast zostało wykonane w 2007 r., zamiast planowanego budynku gospodarczego, którego budowa wymagała pozwolenia na budowę. Betonowa wylewka została wykonana w 2005 r. Żadnego oświadczenia nie złożył obecny podczas kontroli Z. S.

W oparciu o powyższe ustalenia organ I instancji zawiadomił osoby uznane za strony wszczętego z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie "samowolnej rozbudowy budynku gospodarczego o wiatę", a następnie wydał opisaną na wstępie decyzję. Jeszcze w toku postępowania odwoławczego organ I instancji przeprowadził 8 września 2015 r. kontrolę uzupełniającą, podczas której ustalił sposób połączenia wiaty z budynkiem gospodarczego, tj. poprzez wsparcie trzech drewnianych płatwi na ścianie budynku gospodarczego.

Dalej Inspektor Wojewódzki stwierdził, że w świetle ustaleń organu I instancji nie ulega wątpliwości, że wykonane przez inwestora zadaszenie spełnia kryteria wiaty, za którą w rozumieniu powszechnym uważa się "budowlę składającą się z konstrukcji dachowej wspartej na słupach" (Encyklopedia PWN), wg definicji w encyklopedii budowlanej za "budowlę w postaci przekrycia (dachu, konstrukcji łupinowej) podpartego słupami lub nadwieszonego, na ogół bez ścian zewnętrznych lub z lekkimi tylko ścianami przeszklonymi, osłaniającą ludzi lub składowane materiały przed opadami atmosferycznymi i nasłonecznieniem" a wg Wikipedii jest to "konstrukcja kryta dachem, przeznaczona najczęściej na cele magazynowe, handlowe, do przekrycia dużych parkingów albo wykorzystywana jako osłona (przed wiatrem, deszczem). Budowle tego typu nie są z reguły zamknięte ze wszystkich czterech stron, tzn. mogą być całkowicie pozbawione ścian albo posiadać jedną, dwie lub trzy ściany". Zgodnie przy tym z orzecznictwem - jeżeli ustawodawca nie formułuje legalnych definicji pojęć stosowanych w tekstach prawnych, to wówczas należy im przypisać znaczenie tożsame ze znaczeniami w języku potocznym.

W związku z powyższym zdaniem organu odwoławczego wykonane przez inwestora zadaszenie, należy uznać za wiatę, która w świetle obowiązującej ustawy Prawo budowlane z 1994 r. zaliczana jest co do zasady do budowli. Zgodnie zaś z art. 3 pkt 3 Prawa budowanego z 1994 r. przez budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany nie będący budynkiem lub obiektem małej architektury, a przykładowe wyliczenie w tym przepisie obiektów budowlanych stanowiących budowle wskazuje, że zakresem tego pojęcia objęte są również inne, nie wymienione przez ustawodawcę obiekty budowlane, nie będące budynkiem lub obiektem małej architektury (zob. wyrok NSA z 12.07.2012r., sygn. akt II OSK 728/11 - dostępny w bazie orzeczeń NSA).

Organ podkreślił, że jakkolwiek niniejsza wiata nie ma charakteru obiektu wolnostojącego, to jednak fakt ten nie pozbawia ją cech budowli. Mimo zatem wsparcia jej konstrukcji na ścianie budynku gospodarczego, nie można uznać, aby stanowiła ona jego rozbudowę, gdyż nie posiada cech charakteryzujących budynek - wymienionych w art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane z 1994 r., w tym przede wszystkim nie posiada fundamentów, ścian, a także nie jest trwale związana z gruntem. Stąd też niezasadne było wszczęcie przez organ I instancji postępowania w sprawie "rozbudowy budynku gospodarczego o wiatę".

Ponadto organ II instancji zauważył, że od 28 czerwca 2015 r. obowiązuje nowelizacja przepisów ustawy Prawo budowlane z 1994 r., wprowadzona ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 443), której art. 6 stanowi, że przepisy dotychczasowe stosuje się do spraw wszczętych i niezakończonych decyzją ostateczną do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. Jak zaś wynika z akt sprawy wszczęcie niniejszego postępowania nastąpiło 2 lipca 2015 r., a więc po dacie wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 r., co oznacza, że zastosowanie mają znowelizowane przepisy ustawy Prawo budowlane z 1994 r., w art. 29-31 stanowiące podstawę do dokonania kwalifikacji budowy spornej wiaty pod kątem wymagań dotyczących niezbędności uzyskania pozwolenia na budowę, jak również niezbędności dokonania zgłoszenia jej budowy.

Zgodnie z obowiązującym obecnie brzmieniem art. 29 ust. 1 pkt 2 c ustawy Prawo budowlane z 1994 r., tj. po dokonanej jego nowelizacji ustawą z dnia 20 lutego 2015 r., pozwolenia na budowę nie wymaga budowa wiat o powierzchni zabudowy do 50m2, sytuowanych na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe, przy czym łączna liczba tych wiat na działce nie może przekraczać dwóch na każde 1000m2 powierzchni działki. Stosownie zaś do obecnego brzmienia art. 30 ustawy Prawo budowlane z 1994 r., na budowę takiej wiaty nie jest również wymagane zgłoszenie właściwemu organowi.

Inspektor Wojewódzki podał, że jak wynika z ustaleń organu I instancji powierzchnia zabudowy wiaty o wymiarach w rzucie ok. 3,0 x 4,5m wynosi ok. 13, 5 m2 , a zatem w myśl art. 29 i 30 jej budowa nie wymaga pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Wobec powyższego brak jest podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie art. 48 ustawy Prawo budowlane z 1994 r., co powoduje konieczność wyeliminowania z obrotu prawnego zaskarżonej decyzji poprzez jej uchylenie w całości z jednoczesnym umorzeniem postępowania organu I instancji.

W skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach skardze na powyższą decyzję K. S. wskazała, że jest ona rażąco niesprawiedliwa. Zarzuciła, że inwestorzy wybudowali sobie garaż, który bezpośrednio przylega do jej posesji co jest niezgodne z prawem budowlanym. Odległość tego budynku od jej posesji powinna wnosić minimum trzy metry. Budynek ten został wybudowany samowolnie i bez jej zgody

Skarżąca zwróciła uwagę, że nie było by tej sprawy w ogóle gdyby sąsiedzi wyrazili zgodę na remont północnej ściany jej domu, o co zabiega od pięciu lat. Ściana ta znajduje się w takim stanie, że postępowanie sąsiadów może doprowadzić do katastrofy budowlanej.

Kończąc strona skarżąca zwróciła uwagę na fakt, że sąsiedzi mogą budować garaż bezpośrednio przylegający do jej posesji bez jej zgody i bez pozwolenia budowlanego, a ona dostała decyzję, że musi rozebrać starą drewnianą drewutnie.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Podkreślenia wymaga, że postępowanie przez organ I instancji zostało wszczęte z urzędu, w przedmiocie samowolnej rozbudowy budynku gospodarczego o wiatę, a decyzja nakazująca rozbiórkę tego obiektu została wydana przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego na podstawie art. 48 Prawa budowlanego, zgodnie z którym właściwy organ nakazuje rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę. Jak wynika z prawidłowych ustaleń organu odwoławczego, wykonana przez inwestorów inwestycja nie stanowi rozbudowy budynku mieszkalnego, bowiem to, co powstało na skutek wykonania zadaszenia nie jest budynkiem. W myśl bowiem art. 3 pkt 2 Prawa budowlanego, ilekroć w ustawie mowa jest o budynku, należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale z gruntem związany, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach. Jak wynika z dokumentacji fotograficznej oraz z protokołu z kontroli, obiekt powyższych wymogów nie spełnia (brak fundamentów, brak wydzielenia z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych). Oparcie zadaszenia na już istniejących: ścianie budynku gospodarczego wzniesionego na podstawie pozwolenia na budowę oraz ogrodzeniu istniejącym przy granicy nieruchomości nie stanowi rozbudowy budynku gospodarczego, do której mógłby mieć zastosowanie art. 48 Prawa budowlanego. Co więcej, poczynając od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 433), a więc poczynając od 28 czerwca 2015 r., budowa wiaty o takich wymiarach jak obiekt będący przedmiotem sprawy obecnie w ogóle nie wymaga ani uzyskania pozwolenia na budowę ale też zgłoszenia, wcześniej zaś także nie wymagała uzyskania pozwolenia na budowę, w związku z czym, zdaniem Sądu, prawidłowo organ odwoławczy uznał, że brak było podstaw do zastosowania w tej sprawie art. 48 Prawa budowlanego, co powoduje, że postępowanie prowadzone na podstawie tego przepisu musiało ulec umorzeniu.

Podniesione w skardze zarzuty nie są zasadne. Ani samo wykonane w 2007 r. przez inwestorów zadaszenie ani też zadaszenie wraz ze ścianą budynku gospodarczego oraz częścią ogrodzenia działki nie są garażem (z brzmienia art. 29 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego wynika bowiem, że garaż jest budynkiem gospodarczym, a jak już była o tym mowa wcześniej powstały obiekt budynkiem nie jest). Na wykonanie takiego zadaszenia obowiązujące przepisy nie wymagały zgody właściciela nieruchomość sąsiedniej. Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia tej sprawy jest podkreślana w skardze okoliczność, że gdyby nie brak zgody inwestorów na remont północnej ściany budynku skarżącej, to tej sprawy by nie było. Zauważyć bowiem należy, że postępowanie przez organ nadzoru budowlanego zostało w sprawie wszczęte z urzędu, chociaż niewątpliwie stało się to na skutek zawiadomienia złożonego przez męża skarżącej. W każdy bądź razie nawet gdyby inwestorzy wyrazili zgodę na remont ściany skarżącej, to jeśliby zachodziły w tej sprawie podstawy do zastosowania art. 48 Prawa budowlanego, wyrażenie przez inwestorów zgody na remont nie miałoby żadnego wpływu na tok postępowania w tej sprawie. Również bez wpływu na rozstrzygnięcie tej sprawy pozostaje okoliczność, że skarżąca została zobowiązana do rozbiórki starej drewutni.

Mając powyższe na uwadze skarga jako niezasadna podlegała oddaleniu, o czym Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zmianami).