drukuj    zapisz    Powrót do listy

6209 Inne o symbolu podstawowym 620, Inne, Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, uchylono zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie I instancji, III SA/Kr 729/21 - Wyrok WSA w Krakowie z 2021-07-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Kr 729/21 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2021-07-22 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-06-07
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Elżbieta Czarny-Drożdżejko /sprawozdawca/
Ewa Michna
Maria Zawadzka /przewodniczący/
Symbol z opisem
6209 Inne o symbolu podstawowym 620
Hasła tematyczne
Inne
Skarżony organ
Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności
Treść wyniku
uchylono zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie I instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 Art. 145 par. 1 pkt 1 lit. c
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Maria Zawadzka Sędziowie: WSA Ewa Michna WSA Elżbieta Czarny-Drożdżejko (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 22 lipca 2021 r. sprawy ze skargi M. S. na postanowienie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 23 kwietnia 2021 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu pierwszej instancji.

Uzasadnienie

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności postanowieniem z dnia 23 kwietnia 2021 r. nr [...] działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1, w związku z art. 123, art. 124 i art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 256 z późn. zm., dalej: "k.p.a."), art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 573) oraz § 15 ust. 1 rozporządzenia MGPiPS z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 2027 ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania skarżącej M. S., utrzymało w mocy postanowienie Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności z 12.03.2021 r. znak [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Powyższe rozstrzygnięcia zapadły w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

W dniu 10 marca 2021 r., skarżąca złożyła wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności w celu odpowiedniego zatrudnienia, uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego oraz otrzymania legitymacji osoby niepełnosprawnej.

Po rozpoznaniu przedmiotowego wniosku Miejski Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności postanowieniem z dnia 12 marca 2021 r. znak: [...], odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Postanowienie to podpisane zostało przez Przewodniczącego Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności oraz członka składu orzekającego.

Wyjaśniając motywy swego działania organ wskazał, że skarżąca posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wydane przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności na okres do 30 kwietnia 2021 r. po przeprowadzeniu w dniu 25 kwietnia 2018 r. badaniu lekarskim i posiedzeniu składu orzekającego (sprawa Nr [...]). W związku z powyższym przedmiotowy wniosek skarżącej został złożony przed terminem określonym w obowiązujących przepisach prawa, tj. § 15 ust. 1 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności.

Zażalenie na powyższe postanowienie w ustawowym terminie wniosła skarżąca.

Opisanym we wstępie postanowieniem Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Postanowienie to podpisane zostało przez Przewodniczącego i sekretarza Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności.

W swoich rozważaniach organ odwoławczy podzielił stanowisko organu I instancji. Mając na uwadze treść § 15 ust. 1 rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, zgodnie, z którym osoba niepełnosprawna posiadająca orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydane na czas określony, może wystąpić z wnioskiem o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, nie wcześniej niż 30 dni przed upływem ważności posiadanego orzeczenia, organ stwierdził, że rozpatrzenie przez organ I instancji wniosku złożonego przed wymaganym terminem oznaczałoby wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności osobie, której status osoby niepełnosprawnej jest już prawnie uregulowany (stwierdzony w obowiązującym orzeczeniu). Skoro wniosek skarżącej został złożony przed terminem określonym w obowiązujących przepisach, organ I instancji prawidłowo odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Nadto organ odwoławczy pouczył skarżącą, że niniejsze postanowienie jest ostateczne i nie przysługuje na nie zażalenie.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodziła się skarżąca M. S. i wiosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skarżąca z uwagi na swój zły stan zdrowia wniosła o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, które to orzeczenie ułatwi jej znalezienia pracy.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o odrzucenie skargi ze względów formalnych albowiem na postanowienie organu rozpatrującego środek zaskarżenia w postaci zażalenia nie przysługuje. Z ostrożności procesowej organ wniósł o oddalenie skargi i podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Przeprowadzona przez Sąd, w trybie uproszczonym, kontrola zaskarżonego postanowienia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 23 kwietnia 2021r., a także - z mocy art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2019.2325 ze zm. – dalej nazywanej p.p.s.a). - postanowienia organu pierwszej instancji – Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności, pod kątem powyższego kryterium legalności, wykazała, że skarga zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 134 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, z zastrzeżeniem art. 57a. p.p.s.a.

Przedmiotem kontroli Sądu jest postanowienie Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności oraz postanowienie Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności podjęte przez organy w sprawie odmowy wszczęcia postępowania wywołanego wnioskiem skarżącej M. S.

Stosownie do art. 6b ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U.2021.573 t.j.), zwanej dalej ustawą o rehabilitacji, powiatowe zespoły orzekają na wniosek osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego albo, za ich zgodą, na wniosek ośrodka pomocy społecznej.

W myśl art. 6c ust. 9 ustawy o rehabilitacji, Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia: szczegółowe zasady wydawania orzeczeń o niepełnosprawności i o stopniu niepełnosprawności, uwzględniając tryb postępowania przy orzekaniu oraz skład i sposób powoływania i odwoływania członków zespołów orzekających, a także sposób działania tych zespołów.

Wykonując ww. delegację ustawową Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej wydał rozporządzenie z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2015 r. poz. 1110 ze zm.), w którym określony został m.in. tryb postępowania przy orzekaniu, skład i sposób powoływania i odwoływania członków zespołów orzekających, a także sposób działania wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności i powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności (§ 1 pkt 1 rozporządzenia).

Kluczowym jest w tym przypadku §19 w/w rozporządzenia, który przewiduje dwa różne podmioty uprawnione do orzekania w odmiennych sprawach o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Na podstawie ust. 1 i 2 § 19 mamy do czynienia ze składami orzekającymi. Są one wyznaczane odpowiednio przez przewodniczącego powiatowego zespołu oraz wojewódzkiego zespołu spośród członków zespołu posiadających zaświadczenia uprawniające do orzekania. Przewodniczącym takiego składu musi być lekarz, specjalista w dziedzinie odpowiedniej do choroby zasadniczej dziecka lub osoby zainteresowanej.

Odrębnym organem orzeczniczym jest z kolei powiatowy zespół oraz odpowiednio wojewódzki zespół (§19 ust. 3 w/w rozporządzenia), w składzie: przewodniczący zespołu oraz sekretarz lub wyznaczony przez przewodniczącego zespołu członek zespołu, które zostały powołane do orzekania w ścisłe określonych rodzajach spraw (katalog zamknięty):

1) orzekania o umorzeniu postępowania;

2) wydawania postanowień w sprawach:

a) uchybienia terminowi do wniesienia odwołania,

b) odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania,

c) przywrócenia terminu do wniesienia odwołania,

d) niedopuszczalności wniesienia odwołania;

3) zawiadomienia o niezałatwieniu sprawy w terminie oraz o wyznaczeniu nowego terminu do jej załatwienia;

4) wydawania decyzji w sprawie uchylenia, zmiany oraz stwierdzenia nieważności orzeczeń, o których mowa w § 2 rozporządzenia.

Zgodnie z kolei z § 7 ust. 1 rozporządzenia, wniosek o wydanie orzeczenia dotyczącego stopnia niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 lat, rozpatruje co najmniej dwuosobowy skład orzekający.

Jak z powyższego wynika merytoryczne funkcje orzecznicze wykonują dwuosobowe składy orzekające - m.in. rozpatrują wnioski o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności. Przewodniczącym składu orzekającego winien być zawsze lekarz specjalista w odpowiedniej dziedzinie.

Funkcje orzecznicze wykonuje także powiatowy zespół i wojewódzki zespół, który może wydawać ściśle określone rodzaje rozstrzygnięć wymienione w pkt 1 - 3 § 19 ust. 3 rozporządzenia, także w składzie dwuosobowym, ale w tym przypadku nie jest konieczne, aby przewodniczący zespołu był jednocześnie lekarzem specjalistą w odpowiedniej dziedzinie. W tym katalogu spraw określonym w §19 ust. 3 w/w rozporządzenia nie pojawia się postanowienie w sprawie odmowy wszczęcia postępowania, stanowiące przedmiot skargi w niniejszej sprawie. Oznacza to, że takie postanowienie powinno zostać wydane przez dwuosobowy skład, o którym mowa w § 19 ust. 2, a więc, którego przewodniczącym powinien być lekarz o odpowiedniej specjalności.

Konstatacja ta powoduje, że postanowienie zarówno organu pierwszej instancji jak i drugiej instancji są obarczone wadą. Podpisane zostały bowiem w składzie dwuosobowym, gdzie przewodniczącymi nie byli lekarze z określoną specjalistą.

Należy także zauważyć, że organ w swojej odpowiedzi na skargę wskazał, że na postanowienie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności nie przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, albowiem nie przysługuje na nie zażalenie. Skutkowało to tym, że skarżąca w w/w postanowieniu nie została pouczona o przysługującym jej prawie do wniesienia skargi. Na podstawie art. 66 ust. 1 ustawy o rehabilitacji, w sprawach nieunormowanych przepisami ustawy stosuje się Kodeks postępowania administracyjnego, Kodeks cywilny oraz Kodeks pracy. Należy więc zauważyć, że w tym względzie został również naruszony art. 124 kodeksu postępowania administracyjnego. Błędne jest bowiem przekonanie Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, iż w tym przypadku skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego nie przysługuje. Zgodnie bowiem z art. 61a kodeksu postępowania administracyjnego, który ma w tym przypadku zastosowanie, na postanowienie od odmowie wszczęcia postępowania z powodu innych uzasadnionych przyczyn, z powodu których nie może być ono wszczęte, zażalenie przysługuje. Automatycznie skutkuje to tym, że tego typu postanowienie wraz z postanowieniem wydanym na skutek zażalenia podlegają kognicji sądów administracyjnych (art. 3 ust. §2 pkt 2 p.p.s.a.). Oczywiste jest z kolei, że od postanowień ostatecznych zażalenie nie przysługuje. Istotą jest więc, czy zażalenie przysługuje na postanowienie wydane przez organ I instancji i to skutkuje automatycznie zaliczeniem do postanowień, na które przysługuje skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Mając powyższe na uwadze Sąd w niniejszej sprawie uznał, że doszło do naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Należy przy tym zauważyć, że w podobnej sprawie zostały już wydane wyroki przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach z dnia 27 września 2018r. (III SA/Gl 660/18) oraz przez Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 6 grudnia 2019r. (I OSK 13/19).

Z kolei Sąd uznaje za przedwczesną ocenę merytoryczną zaskarżonego postanowienia.

Mając powyższe na względzie Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 135 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt