drukuj    zapisz    Powrót do listy

6559, Środki unijne, Zarząd Województwa, Oddalono skargę, II SA/Ke 52/10 - Wyrok WSA w Kielcach z 2010-03-25, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Ke 52/10 - Wyrok WSA w Kielcach

Data orzeczenia
2010-03-25 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-01-28
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach
Sędziowie
Dorota Pędziwilk-Moskal /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6559
Hasła tematyczne
Środki unijne
Sygn. powiązane
II GSK 624/10 - Wyrok NSA z 2010-06-22
Skarżony organ
Zarząd Województwa
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2009 nr 84 poz 712 art. 30 a, art. 30 c ust. 2, 3, art. 26 ust. 1, 2, art. 37, art. 26 ust. 1 pkt 10
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju - tekst jednolity
Dz.U.UE.L 2008 nr 214 poz 3 art. 1, art. 3 załącznika nr 1 do rozporządzenia nr 800/2008
Rozporządzenie Komisji (WE) NR 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) - Tekst mający znaczenie dla EOG
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Dorota Chobian, Sędzia WSA Renata Detka, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Monika Zielińska, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 4 marca 2010r. sprawy ze skargi E. na informację Zarządu Województwa z dnia [...] nr [...] w przedmiocie dofinansowania projektu w ramach konkursu nr 1.1.2 dla Działania 1.1 Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 oddala skargę.

Uzasadnienie

W dniu 27 lutego 2009 r. skarżąca spółka E. złożyła wniosek o dofinansowanie projektu pod nazwą "Uruchomienie nowoczesnego centrum obróbki mechanicznej i powierzchniowej profili aluminiowych" w ramach Działania 1.1. Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 w ramach konkursu 1.1.2.

Pismem z dnia [...] Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa , zwana dalej IZ RPO W, poinformowała skarżącą spółkę E., że projekt oceniony został pozytywnie i zdobył łącznie 56 punktów. W wyniku powyższej oceny oraz z powodu braku dostatecznej ilości środków finansowych dostępnych w ramach konkursu projekt został umieszczony na Liście rezerwowej. Następnie pismem z dnia [...] IZ RPO W poinformowała skarżąca spółkę o wycofaniu w/w projektu z Listy rezerwowej projektów zaakceptowanych pod wzglądem merytoryczno - technicznym, oczekujących na ewentualne podpisanie umowy w ramach konkursu 1.1.1. oraz 1.1.2 dla Działania 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw RPOW na lata 2007-2013. W uzasadnieniu wskazano, iż stanowisko takie zostało spowodowane powzięciem informacji przez Zarząd Województwa o stanowisku Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w zakresie prawidłowego określenia statusu firm E. i E., które to firmy były wnioskodawcami projektów ubiegających się o dofinansowanie realizacji inwestycji w ramach Działania 1.1 RPOW 2007-2013. Zmiana stanowiska w kwestii statusu skarżącej została spowodowana opinią w/w Ministerstwa, w której uznano firmy E. i E., za przedsiębiorstwa powiązane. Firmy powiązane są osobowo przez właściciela pakietów kontrolnych akcji w obu firmach. Udziałowcami bowiem firmy E. są: L. C. - 99% udziałów, J. C. 0,5%, P. K. 0,5%. Natomiast jedynym udziałowcem firmy E. jest L. C. posiadający 100% udziałów tego przedsiębiorstwa. Jednocześnie, zarówno rynki zbytu jak i branża, w której działają te przedsiębiorstwa są wobec siebie pokrewne. IZ RPO WŚ stwierdziła też, że wątpliwości w sprawie słuszności wcześniejszego stanowiska MRR co do statusu Spółek powzięła po zapoznaniu się z Decyzją Komisji Wspólnot Europejskich z dnia 7 czerwca 2006 r. w/s pomocy państwa nr C 8/2005 (ex N 451/2004), którą Niemcy zamierzają przyznać na rzecz Nordbrandenburger UnesterungWerke.

W odpowiedzi na otrzymaną informację skarżąca wniosła protest.

Pismem z dnia [...] , po ponownej analizie całej dokumentacji izapoznaniu się szczegółowo z aktami sprawy, poinformowano skarżącą, iż protest został rozpatrzony negatywnie. W uzasadnieniu podtrzymano stanowisko wyrażone w piśmie z dnia 23 listopada 2009r i stwierdzono, iż zgodnie z art. 37 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz. U. z 2009, Nr 84, poz. 712) w zakresie przyznawania dofinansowania w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 nie mają zastosowania przepisy k.p.a. Bezzasadne jest więc twierdzenie o "wydawaniu decyzji" utożsamianej z "decyzją administracyjną" w myśl właściwych przepisów, jak również przywołanie orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczącego "trwałości wydawanych decyzji" w oparciu o przepisy k.p.a. Wskazano także, iż IZ RPO WŚ w 2008 roku zdefiniowała status przedsiębiorstwa E. i E. - na etapie oceny formalnej wniosków o dofinansowanie - jako przedsiębiorstwa związane, których udostępnione dane wskazywały jednoznacznie na przekroczenie pułapów określonych dla MŚP. Stanowisko to podzielała również Instytucja Pośrednicząca w Certyfikacji – Wojewoda. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego rozpatrujące "wnioski o ponowne rozpatrzenie sprawy" składane przez wnioskodawców na negatywne rozpatrzenie protestów przez IZ RPO WŚ na lata 2007-2013, rozpatrzyło wnioski pozytywnie, uznając, iż jako przedsiębiorstwa związane traktuje się przedsiębiorstwo, które pozostaje w stosunku (...) z osobą fizyczną, lub grupą osób fizycznych, jeżeli prowadzą swoją działalność lub część swojej działalności na tym samym odpowiadającym rynku lub rynkach pokrewnych, co oznacza, że osoba fizyczna i przedsiębiorca powiązani są ze sobą w/w wymieniony sposób, powinni zostać uznani za przedsiębiorstwa powiązane jeżeli prowadziliby, każde z nich, działalność na tym samym lub pokrewnym rynku. Za przedsiębiorstwa związane można by, co najwyżej uznać osobno E. i L. C. oraz E. i L. C., gdyby L. C. samodzielnie, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą (kupiec), prowadził działalność (osiągał przychód, zatrudniał pracowników) na rynku, na którym działa E. i E. Stanowisko MRR w tej kwestii budziło jednak szereg wątpliwości Instytucji Zarządzającej, wskutek czego wystosowane zostało pismo do MRR z prośbą o ponowne przeanalizowanie wydanego w tej sprawie rozstrzygnięcia. Ponowna analiza struktury powiązań pomiędzy obydwoma podmiotami, jak również stanowisko Komisji Europejskiej wyrażone w decyzji C 8/2005 (ex N 451/2004) przyczyniła się do zmiany opinii MRR względem określania statusu firm w oparciu o przepisu prawa wspólnotowego (unijnego). Podkreślono jednocześnie, iż w obowiązujących, polskojęzycznych wersjach przepisów prawa wspólnotowego jest mowa o powiązaniach przedsiębiorstw poprzez osoby fizyczne, a nie jak implementowano "..z osobami fizycznymi lub grupą osób fizycznych, działających wspólnie" W związku z powyższym status przedsiębiorstw zarówno E., jak i E. został ustalony nieprawidłowo przez wnioskodawców, a skutkiem tej nieprawidłowości jest m. in, zawarcie przez IZ RPO WŚ na lata 2007- 2013 umowy o dofinansowanie z dnia 16 kwietnia 2009 roku z przedsiębiorstwem E. Pozostawienie spornego projektu na Liście rezerwowej projektów zaakceptowanych pod względem merytoryczno - technicznym, oczekujących na ewentualne podpisanie umowy w ramach konkursu 1.1.1 oraz 1.1.2 dla Działania 1.1. Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw RPOW na lata 2007-2013 po ostatecznym ustaleniu interpretacji zapisów wynikających z Załącznika nr 1 do Rozporządzenia Komisji (WE) 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 roku, byłoby naruszeniem przez Instytucję Zarządzającą zasad udzielania pomocy publicznej w zakresie wdrażanego programu regionalnego i jednocześnie działaniem, narażającym na potencjalną szkodę budżet województwa. Podkreślono także, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, konieczność posiadania statusu MŚP przez podmiot ubiegający się o wsparcie w ramach RPOW na lata 2007-2013, jak również w ramach innych programów pomocowych jest badana w dwóch momentach czasowych:1/ w trakcie oceny projektu - gdyż (w tym przypadku) Działanie 1.1 RPOW na lata 2007-2013 przeznaczone jest jedynie dla podmiotów z sektora MŚP. Instytucja Zarządzająca RPOW na lata 2007-2013, na podstawie złożonych przez Beneficjenta dokumentów, musi sprawdzić, czy dany wnioskodawca jest uprawniony do aplikowania o dofinansowanie w ramach danej rundy konkursowej; 2/ przed podpisaniem umowy - co wynika z art.2 ust. 11 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 roku o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. nr 123, poz. 1291) stanowiącym, iż za dzień udzielenia pomocy należy rozumieć dzień ". ..w którym podmiot ubiegający się o pomoc publiczną nabył prawo do otrzymania tej pomocy (...)" jak również ust. 36 preambuły do Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 roku uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (WE). Mając na uwadze fakt, iż status przedsiębiorcy nierozerwalnie związany jest z intensywnością udzielonej pomocy, przed jej przyznaniem koniecznym jest sprawdzenie wszelkich przesłanek, mogących mieć wpływ na intensywność pomocy publicznej. Wskazano także, iż wątpliwości dotyczące statusu spółki E. pojawiły się już w trakcie weryfikacji wniosków o dofinansowanie złożonych zarówno przez E. oraz E. w odpowiedzi na konkurs nr 1.1.1 dla Działania 1.1. RPOW na lata 2007-2013. Prace nad interpretacją zapisów Załącznika 1 do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 364/2004 z dnia 25 lutego 2004 roku (który to akt prawny był obowiązujący na chwilę składania wniosków w ramach konkursu 1.1,1), w konsekwencji doprowadziły do uznania przez Ministra Rozwoju Regionalnego - pełniącego funkcję Instytucji Certyfikującej dla RPOW na lata 2007-2013, istnienia powiązania w/w spółek poprzez osobę L. C. W załączonych Oświadczeniach o spełnianiu kryteriów MŚP przedsiębiorcy wykazali, iż są podmiotami niezależnymi. W wyniku przeprowadzonej analizy dokumentacji stanowiącej załączniki do wniosków o dofinansowanie złożonych przez te podmioty stwierdzono, że firmy te powiązane są osobowo przez właściciela pakietów kontrolnych akcji w obu firmach, gdyż: udziałowcami E. są: L. C. 99%, J. C. 0,5%, P. Kozieł 0,5%, natomiast jedynym udziałowcem E. jest L. C., posiadający 100% udziałów. W wyniku przeprowadzonej analizy dokumentów załączonych do wniosku o dofinansowanie, m.in. w oparciu o statuty i wypisy z KRS stwierdzono także, iż w/w firmy działają na "rynku pokrewnym". Zgodnie z art. 3 załącznika 1 do Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (WE) (akt prawny obowiązujący w chwili złożenia wniosku przez firmę E.) przedsiębiorstwa pozostające w jednym ze związków, wymienionych w tym artykule, poprzez osobę fizyczną lub grupę osób fizycznych działających wspólnie należy również traktować jako przedsiębiorstwa powiązane, jeżeli prowadzą działalność lub część swojej działalności na tym samym właściwym rynku lub rynkach pokrewnych. Reasumując, przy obliczaniu danych stosowanych do prawidłowego określenia statusu przedsiębiorstwa E. należy zsumować w 100% dane finansowe oraz poziom zatrudnienia w obydwu przedsiębiorstwach. Z przeprowadzonych obliczeń oraz analizy dokumentacji projektowej w świetle podniesionych argumentów, nie ma wątpliwości co do powiązania spółek E. oraz E., i tym samym nie spełniania kryterium MŚP.

Skargę na powyższą informację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach wniosła spółka E., zarzucając rażące naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść zaskarżonego rozstrzygnięcia, a mianowicie:

1/ art. 30 a) i 26 ust. 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t. j. Dz. U. z 2009, Nr 84, poz. 712), poprzez poddanie projektu ponownej ocenie formalnej, po zaakceptowaniu projektu pod względem formalnym (I etap oceny) i merytoryczno-

technicznym (II etap oceny);

2/ rażące naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. błędną interpretację art. 3 Załącznika 1 do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu, poprzez odmowę przyznania Skarżącej statusu MŚP, co skutkowało przyjęciem, że skarżąca nie spełnia kryteriów udzielenia jej wsparcia w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa .

W odpowiedzi na skargę strona przeciwna podtrzymała dotychczasowe stanowisko zaprezentowane w zaskarżonej informacji.

W piśmie procesowym z dnia 2.03.2010r. skarżąca podtrzymując wnioski zawarte w skardze, przedstawiła polemikę ze stanowiskiem Instytucji Zarządzającej zawartym w odpowiedzi na skargę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z dyspozycją art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej ustawą p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola ta obejmuje przede wszystkim orzekanie w sprawach skarg na rozstrzygnięcia, akty, czynności i bezczynność – wymienione w art. 3 § 2 cyt. ustawy. Jak wynika jednakże z art. 3 § 3 ustawy p.p.s.a. sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach. Na takiej właśnie zasadzie kontroli sądów administracyjnych poddany został tryb dokonywania przez Instytucję Zarządzającą programami operacyjnymi oceny projektów zgłaszanych przez wnioskodawców ubiegających się o dofinansowanie w ramach systemu realizacji regionalnych programów operacyjnych. Zgodnie bowiem z art. 30 c ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2006r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (tekst jednolity - Dz. U. z 2009r. nr 84, poz. 712), zwanej dalej ustawą, po wyczerpaniu środków odwoławczych przewidzianych w systemie realizacji programu operacyjnego i po otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego, o której mowa w art. 30b ust. 4, wnioskodawca może w tym zakresie wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego, zgodnie z art. 3 § 3 ustawy p.p.s.a. Dodać należy, iż cyt. przepis został dodany na mocy art. 6 pkt 27 ustawy z dnia 7 listopada 2008r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz.U. nr 216, poz. 1370). Zgodnie z przepisem art. 30 c ust. 2 ustawy skarga, o której mowa w ust. 1, jest wnoszona przez wnioskodawcę w terminie 14 dni od dnia otrzymania informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej, bezpośrednio do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego wraz z kompletną dokumentacją w sprawie, obejmującą wniosek o dofinansowanie wraz z informacją w przedmiocie oceny projektu, kopie wniesionych środków odwoławczych oraz informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej. Skarga podlega opłacie sądowej.

Z akt niniejszej sprawy wynika, iż spółka E. złożyła skargę do tut. Sądu na informację instytucji zarządzającej z [...] ( błędnie nazwanej w skardze "decyzją") o wycofaniu wniosku o dofinansowaniu (skreśleniu z Listy rezerwowej), którą poprzedzała informacja tej instytucji z [...], a na którą wniosła protest. W związku z powyższym w pierwszej kolejności ustalenia wymagało, czy informację o wycofaniu wniosku z dofinansowania ( skreśleniu z Listy rezerwowej) można uznać za "negatywną ocenę projektu", w rozumieniu art. 30b ust. 1 ustawy, umożliwiającą wniesienie środka odwoławczego, a w konsekwencji, w razie negatywnego wyniku procedury odwoławczej, otwierającą drogę do kontroli sądowoadministracyjnej.

W ocenie Sądu, wycofanie wniosku o dofinansowanie (skreślenie z Listy rezerwowej) jest negatywną oceną projektu. W istocie bowiem skutkuje "anulowaniem" informacji z [...], iż projekt przeszedł pozytywnie ocenę merytoryczno – techniczną, w wyniku której uzyskał łącznie 56 punktów, jednak z uwagi na brak dostatecznej ilości środków finansowanych został umieszczony na Liście rezerwowej.

Przyjęcie odmiennego stanowiska pozbawiałoby stronę prawa do poddania takiej informacji kontroli Sądu, a w konsekwencji skutkowałoby odrzuceniem skargi. Tak więc przyjąć należy, że na informację o wycofaniu wniosku z dofinansowania (skreśleniu z Listy rezerwowej) służy skarga do Sądu.

Skoro więc na taki akt służy skarga – przed przystąpieniem do merytorycznej jego kontroli Sąd zobligowany był zbadać warunki formalne dopuszczalności skargi, określone w art. 30 c ust 2 ustawy. W oparciu o akta sprawy stwierdzić trzeba, iż skarżąca wniosła skargę w ustawowym terminie, po wyczerpaniu środków odwoławczych i otrzymaniu informacji o negatywnym wyniku procedury odwoławczej, jak również załączyła doń wymaganą dokumentację oraz uiściła stosowny wpis sądowy.

Tym samym, skarga - spełniając ustawowe wymogi - mogła być przedmiotem merytorycznej kontroli stosownie do art. 30 c ust. 3 ustawy. Zgodnie z cyt. przepisem w wyniku rozpatrzenia skargi sąd może:

1) uwzględnić skargę, stwierdzając, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo, przekazując jednocześnie sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwą instytucję zarządzającą lub pośredniczącą;

2) oddalić skargę w przypadku jej nieuwzględnienia;

3) umorzyć postępowanie w sprawie, jeżeli z jakichkolwiek względów jest ono bezprzedmiotowe.

Na gruncie niniejszej sprawy, oprócz ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. nr 193 poz. 1399) zastosowanie znajdują m.in.:

- Regulamin konkursu zamkniętego nr 1.1.2. ogłaszanego w ramach Osi Priorytetowej I Działania 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007 – 2013 (załącznik nr 1 do uchwały nr 1475/09 Zarządu Województwa z dnia 14.01.2009r.),

- Kryteria wyboru projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007 – 2013 (załącznik do Szczegółowego opisu osi priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007 – 2013, przyjętego uchwałą Zarządu Województwa z dnia 12 marca 2008r. nr 798/08) oraz przepisy unijne, w tym w szczególności rozporządzenie Komisji ( WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu ( ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) - Dz.U.UE.L.08.214.3., które zastąpiło Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 364/2004 z dnia 25 lutego 2004 roku zmieniające Rozporządzenie WE 70 /2001 i rozszerzające jego zakres w celu włączenia pomocy dla badań i rozwoju (Dz. Urz. UE L 63 z dnia 28 lutego 2004r.) Kryteria MŚP zawarte w dwóch w/w aktach prawnych są jednak identyczne.

Stosownie do art. 37 ustawy, do postępowania w zakresie ubiegania się oraz udzielania dofinansowania na podstawie ustawy ze środków pochodzących z budżetu państwa lub ze środków zagranicznych nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. Takie brzmienie tego przepisu oznacza, iż w sprawach o udzielanie dofinansowania na podstawie ustawy nie wydaje się decyzji administracyjnych. Do informacji przeto wydawanych przez IZ RPO W nie mają zastosowania nadzwyczajne tryby wzruszenia tych aktów jakie w odniesieniu do decyzji administracyjnych przewiduje procedura administracyjna. W związku z powyższym zarzut skargi dotyczący "wydawania decyzji" utożsamianej z "decyzją administracyjną" w myśl właściwych przepisów, jak również przywołanie orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczącego "trwałości wydawanych decyzji" w oparciu o przepisy k.p.a. jest bezzasadny.

Tak ukształtowany tryb i sposób rozpoznawania wniosków o dofinansowanie projektów w ramach programu operacyjnego powoduje konieczność udzielenia odpowiedzi na pytanie: czy IZ RPO W na każdym etapie postępowania ma możliwość badania kwalifikowalności wnioskodawcy do przyznania dofinansowania? Innymi słowy, chodzi o ustalenie dopuszczalności, na gruncie obowiązujących przepisów, wycofania wniosku o dofinansowanie ( skreślenie z Listy rezerwowej), który został uprzednio zaakceptowany pod względem merytoryczno – technicznym, w sytuacji ustalenia przez Instytucję Zarządzającą, iż zaistniały przesłanki uniemożliwiające przyznane pomocy publicznej.

W ocenie Sądu, w składzie rozpoznającym niniejszą skargę, brak przepisów wprost przewidujących (dopuszczających) taką możliwość, nie oznacza, iż Instytucja Zarządzająca jest zobligowana do przyznawania pomocy publicznej w sytuacji, gdy uprzednio został zaakceptowany wniosek pod względem merytoryczno - technicznym, a zaistniały przesłanki uniemożliwiające przyznanie takiej pomocy (np. podmiot nie posiada statusu mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa). Trzeba mieć bowiem na uwadze rolę, ale i odpowiedzialność za zarządzanie środkami publicznym jaką ustawodawca przewidział dla Instytucji Zarządzającej. Otóż, na podstawie m.in. o art. 26 ust. 1 pkt. 10 ustawy Instytucja Zarządzająca odpowiada za zarządzanie programami operacyjnymi i ich realizację zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami, a w szczególności za zapewnienie, że wnioski są kwalifikowane do dofinansowania zgodnie z kryteriami mającymi zastosowanie do programu operacyjnego oraz, że spełniają one mające zastosowanie zasady wspólnotowe i krajowe przez cały okres ich realizacji (por. art. 60 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11.07.2006r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności (...). W świetle powyższego nie budzi wątpliwości Sądu, iż jednym z kluczowych zadań instytucji zarządzającej w realizacji postanowień ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju jest, obok wyboru projektu do dofinansowania, przede wszystkim należyte zarządzanie finansami - rozdział oraz wydatkowanie środków publicznych zgodnie z obowiązującymi przepisami, z zachowaniem zasady szczególnej dbałości o wydatkowanie tych środków. Powyższe rodzi obowiązek po stronie Instytucji Zarządzającej do badanie kwalifikowalności wniosku (pod względem przedmiotowym ale i podmiotowym) na każdym etapie postępowania, w tym również już po dokonaniu pozytywnej oceny merytoryczno - technicznej wniosku, jak też w dacie zawierania umowy o dofinansowanie. Innymi słowy Instytucja Zarządzająca jest uprawniona do badania kwalifikowalności wnioskodawcy na każdym etapie procedury o dofinansowanie projektów. Wśród zadań nałożonych na Instytucję Zarządzającą jest również obowiązek dokonywania wyboru projektów do dofinansowania w oparciu o zatwierdzone kryteria. Jednym z zasadniczych, decydujących kryteriów jest w sprawie niniejszej posiadanie przez wnioskodawcę statusu mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa.

W świetle powyższych rozważań zarzut rażącego naruszenia przepisów art. 30 a) i 26 ust. 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (t. j. Dz. U. z 2009, Nr 84, poz. 712), poprzez poddanie projektu ponownej ocenie formalnej, po zaakceptowaniu projektu pod względem formalnym (I etap oceny) i merytoryczno-technicznym (II etap oceny) uznać należy za bezzasadny.

Co zaś się tyczy zarzutu rażącego naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. błędnej interpretacji art. 3 Załącznika 1 do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu, poprzez odmowę przyznania skarżącej statusu MŚP, co skutkowało przyjęciem, że skarżąca nie spełnia kryteriów udzielenia jej wsparcia w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa - należy również uznać go za bezzasadny.

Zdaniem Sądu, zaskarżona informacja odpowiada prawu. Sąd podziela stanowisko Instytucji Zarządzającej, iż skarżąca nie spełnia kryterium posiadania statusu mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa o jakim mowa w zał. 1 do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008r.

Jak już wskazano na wstępie rozważań, ustawodawca wśród zadań powierzonych Instytucji Zarządzającej w związku z realizacją programu operacyjnego wymienił ( art. 26 ust. 1 i ust. 2 ustawy) obowiązek dokonywania wyboru projektów do dofinansowania, w oparciu o zatwierdzone kryteria. Jednym z zasadniczych kryteriów wyboru w przypadku Działania 1.1 Bezpośrednie wsparcie sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw RPOW jest posiadanie statusu mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa. Definicja pojęcia "mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa" zawarta jest w załączniku nr 1 do rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008r. z 6.08.2008r.uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu ( ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) - Dz.U.UE.L.08.214.3. (uprzednio w Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 364/2004r. z 25.02.2004r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 70/2001 i rozszerzające jego zakres w celu wyłączenia pomocy dla badań i rozwoju – DZ.U.UE.L.04.63.22). Instytucja Zarządzająca przyjęła, iż skarżąca i spółka E. są przedsiębiorstwami powiązanymi w rozumieniu art. 3 zał.1 do Rozporządzenia 800/2008, co ma podstawowe znaczenie dla kwalifikowalności wnioskodawcy do ubiegania się o dofinansowanie projektu. Przekroczenie bowiem pułapu zatrudnienia oraz pułapu finansowego skutkuje tym, iż wnioskodawca nie posiada statusu mikro, małego lub średniego przedsiębiorstwa. Okoliczność, iż w przypadku uznania powiązania firm – w/w spółek zostaną przekroczone powyższe pułapy nie była kwestionowania. Trzeba mieć też na uwadze, iż z dokumentów, z którymi miała obowiązek zapoznać się strona skarżąca, w tym z instrukcji wypełniania wniosków o dofinansowanie, jednoznacznie wynika, jakie dane wnioskodawca był zobowiązany podać we wniosku i jego załącznikach.

Sąd podziela w pełni ustalenia Instytucji Zarządzającej oraz zaprezentowaną argumentację, iż w stanie faktycznym sprawy niniejszej zaistniał przypadek powiązania przedsiębiorstw o jakim mowa w art. 3. zał. 1 rozporządzenia Komisji ( WE) nr 800/2008 ( analogicznie jak w art. 3.3. zał. do Rozporządzenia Komisji Nr 364/2004 z dnia 25.02. 2004r. 130 09 16/10

W myśl w/w przepisów przedsiębiorstwo uznaje się za powiązane, gdy:

a) przedsiębiorstwo posiada większość praw głosu w innym przedsiębiorstwie w roli udziałowca / akcjonariusza lub członka;

b) przedsiębiorstwo ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa;

c) przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo zgodnie z umową zawartą z tym przedsiębiorstwem lub postanowieniami w jego statucie lub umowie spółki;

d) przedsiębiorstwo będące udziałowcem / akcjonariuszem innego przedsiębiorstwa kontroluje samodzielnie, zgodnie z umową z innymi udziałowcami / akcjonariuszami lub członkami tego przedsiębiorstwa, większość praw głosu udziałowców/ akcjonariuszy lub członków w tym przedsiębiorstwie (...).

Przedsiębiorstwa, które pozostają w jednym z takich związków z osobą fizyczną lub grupą osób fizycznych działających wspólnie również traktuje się jak przedsiębiorstwa powiązane, jeżeli prowadzą swoją działalność lub część działalności na tym samym właściwym rynku lub rynkach pokrewnych.

Takie brzmienie tych przepisów oznacza, iż badanie działania przedsiębiorstw na tym samym rynku właściwym lub rynkach pokrewnych ma charakter posiłkowy w stosunku do przesłanek zawartych w pkt. a-d w sytuacji, gdy z uwagi na różnego rodzaju okoliczności faktyczne i prawne występują w danej sprawie trudności w określeniu relacji pomiędzy przedsiębiorstwami. Innymi słowy, w sytuacji gdy w stanie faktycznym danej sprawy powiązanie może zostać stwierdzone poprzez dowiedzenie co najmniej jednej przesłanki określonej w pkt a-d, nie zachodzi konieczność wykazywania działania przedsiębiorstw na tym samym rynku właściwym lub rynkach pokrewnych.

W tym miejscu koniecznym staje się przytoczenie definicji "przedsiębiorstwa" zawartej w art. 1 zał.1 w/w rozporządzenia (analogicznie art. 1 uprzednio obowiązującego Rozporządzenia Komisji Nr 364/2004 z dnia 25.02. 2004r.) zgodnie z którą - za przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną.

Przy interpretacji w/w przepisów uwzględnić także trzeba Zalecenia Komisji z dnia 6 maja 2003r. dotyczące definicji przedsiębiorstw mikro, małych i średnich (notyfikowane jako dokument nr C(2003) 1422) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (2003/361/WE). Punkt (3) preambuły stanowi, iż zgodnie z art.48, 81 i 82 Traktatu, zgodnie z ich wykładnią dokonaną przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, za przedsiębiorstwo należy uznać każdy podmiot, niezależnie od jego formy prawnej, prowadzący działalność gospodarczą, w tym w szczególności podmioty prowadzące działalność rzemieślniczą oraz inne rodzaje działalności o charakterze indywidualnym czy rodzinnym, spółki cywilne lub stowarzyszenia regularnie prowadzące działalność gospodarczą. Natomiast pkt 12 preambuły stanowi, iż w odpowiednich przypadkach należy także wziąć pod uwagę relacje między przedsiębiorstwami, które zachodzą między osobami fizycznymi w celu zapewnienia, że tylko przedsiębiorstwa, które naprawdę potrzebują przywilejów wynikających dla MŚP z różnych przepisów lub środków zastosowanych dla ich korzyści faktycznie z nich skorzystają. W celu ograniczenia tych sytuacji do niezbędnego minimum, uwzględnienie takich relacji zostało ograniczone do rynku właściwego lub do rynków sąsiednich - z powołaniem, w razie potrzeby, na określoną przez Komisję definicję "rynków właściwych" w obwieszczeniu Komisji w sprawie definicji rynku właściwego dla celów wspólnotowego prawa konkurencji.

Z kolei w art. 3 Załącznika do Zaleceń Komisji - Rodzaje przedsiębiorstw brane pod uwagę przy określaniu liczby zatrudnionych osób i kwot finansowych wskazano, iż przedsiębiorstwa, które pozostają w takiej czy innej z tych relacji za pośrednictwem osoby fizycznej lub grupy osób fizycznych działających łącznie, są także uznane za przedsiębiorstwa powiązane, jeżeli prowadzą swoją działalność lub część swojej działalności na tym samym rynku właściwym lub na rynkach sąsiednich.

Biorąc pod uwagę powyższe, zastosowanie w stanie faktycznym tej sprawy wykładni literalnej art. 3 zał. 1 w/w Rozporządzenia jest zdaniem Sądu dalece niewystarczające, zwłaszcza jeśli zważy na argumentację Komisji zawartą w decyzji z 7.06.2006r. w sprawie pomocy państwa nr C 8/2005 ( ex N 451/2004), którą Niemcy zamierzają przyznać na rzecz Nordbrandenburger UnesterungWerke ( 2006/904/WE). W pkt (45) Decyzji Komisji stwierdzono, iż należy również wykluczyć istnienie prawnych form zorganizowania MŚP w gospodarczą grupę, której możliwości dalece wykraczają poza możliwości zwykłego MŚP, a także nie dopuścić do obejścia definicji MŚP ze względu na aspekty czysto formalne. W pkt (48) stwierdzono natomiast, iż Komisja uważa za konieczne przyjrzenie się takim czynnikom, jak struktura udziałów, osoby dyrektorów, stopień powiązań gospodarczych i wszystkie inne związki pomiędzy przedsiębiorstwami. Z kolei w pkt (49) podniesiono, iż struktura własności jest głównym kryterium analizy uprawnień kontrolnych nad przedsiębiorstwem. Umożliwia ona wykazanie związków pomiędzy pojedynczymi przedsiębiorstwami i pozwala na wyciągnięcie wniosków co do jednostek gospodarczych.

Odwołując się do wykładni funkcjonalnej, należy stwierdzić, że art. 3 zał.1 Rozporządzenia Komisji ( WE) Nr 800/2008 ( analogicznie jak w art. 3.3. zał. do Rozporządzenia Komisji Nr 364/2004 z dnia 25.02. 2004r.) wyłącza z definicji pojęcia przedsiębiorstwa niezależnego (samodzielnego) jednostki, które formalnie posiadają status podmiotów odrębnych, jednak faktycznie pozostają ze sobą w bardzo bliskim powiązaniu realizowanym za pośrednictwem osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy osobą tą jest L. C., który choć sam nie prowadzi działalności gospodarczej, kontroluje oba przedsiębiorstwa, posiadając w spółkach E. i E. odpowiednio 99% i 100% udziałów. Tak więc w wymiarze faktycznym L. C. stanowi w istocie firmę E., albowiem posiada całokształt kompetencji decyzyjnych i kontrolnych w tej firmie. Trzeba bowiem podnieść, iż zgodnie z art. 303 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych - w spółce jednoosobowej jedyny akcjonariusz wykonuje wszystkie uprawnienia walnego zgromadzenia zgodnie z przepisami niniejszego działu.

Jeśli zatem przyjąć, iż osoba fizyczna w wymiarze faktycznym "stanowi firmę" wówczas dla przyjęcia powiązania firm o jakiej mowa w w/w art. 3 wystarcza zaistnienie co najmniej jednej przesłanki z tego przepisu tj. a-d, bez konieczności wykazywania działania spółek na tym samym rynku właściwym lub rynkach pokrewnych. Taki przypadek zachodzi w sprawie niniejszej, a to z uwagi na wskazaną wyżej konfigurację kapitałową.

Reasumując, trzeba zgodzić się z Instytucją Zarządzająca, iż spółki E. i E. mają status przedsiębiorstw powiązanych, albowiem są bezsprzecznie powiązane osobowo przez właściciela pakietów kontrolnych akcji w obu firmach, który jednocześnie decyduje o kształcie ich funkcjonowania na rynku.

Niezależnie od powyższego, Sąd akceptuje także stanowisko Instytucji Zarządzającej, iż w/w firmy działają na "rynku pokrewnym". Z dokumentów zawartych w aktach sprawy, w tym powoływanych w skardze, wynika, iż rynkiem zbytu dla obydwu firm jest rynek budowlany. Sąd nie podziela przy tym stanowiska skarżącej, iż dla oceny przedmiotu działalności Spółek nie ma znaczenia treść wpisów w KRS obu Spółek. Wręcz odwrotnie. Trzeba bowiem mieć na uwadze, iż weryfikacji przedmiotowej i podmiotowej wniosku Instytucja Zarządzająca dokonuje w oparciu m.in. o dane zwarte w KRS.

Skoro zatem podniesione w skardze zarzuty nie mogły odnieść zamierzonego skutku, a jednocześnie brak jest okoliczności, które z urzędu należałoby wziąć pod uwagę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 151 ustawy p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt