Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzenna Kosewska Sędzia WSA Walentyna Długaszewska (spr.) Asesor WSA Piotr Ławrynowicz po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 14 października 2021 r. sprawy ze skargi T. Sp. z o.o. w L. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej z dnia [...] lutego 2021 r., nr [...] w przedmiocie pozostawienia wniosku o doręczenie decyzji dotyczącej wymierzenia kary pieniężnej za urządzanie gier hazardowych na automatach bez zezwolenia bez rozpatrzenia I. uchyla zaskarżone postanowienie i poprzedzające je postanowienie Naczelnika [...] Urzędu Celno-Skarbowego w P. z dnia [...] października 2019 r. nr [...], II. zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej na rzecz strony skarżącej kwotę [...]- ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania. .

Naczelnik W. Urzędu Celno-Skarbowego w P. postanowieniem nr [...] z dnia [...] października 2019 r., wydanym na podstawie art. 169 § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm., dalej jako O.p.) pozostawił bez rozpatrzenia wniosek, działającego w imieniu T. Sp.z o.o. w L. pełnomocnika radcę prawnego W. Z., o doręczenie decyzji z [...] stycznia 2019 r., wydanej w sprawie o syg. [...]

W uzasadnieniu postanowienia organ wyjaśnił , że pismem z dnia [...] września 2019 r. W. Z. występując w imieniu T. L. wniósł o doręczenie ww. decyzji. W związku z tym, ze do złożonego wniosku nie zostało dołączone pełnomocnictwo, organ pismem z dnia [...] września 2019 r. wezwał pełnomocnika do uzupełnienia wniosku poprzez przedłożenie pełnomocnictwa szczególnego do reprezentowania spółki.

W odpowiedzi na powyższe , pismem z dnia [...] września 2019 r. pełnomocnik poinformował organ, ze pełnomocnictwo uprawniające go do reprezentowania T. Sp. zo.o w postępowaniu o syg. [...] zostało w toku postępowania złożone do akt sprawy. Z ostrożności procesowej, w załączeniu pełnomocnik przedłożył kserokopię złożonego, jak wskazał, uprzednio pełnomocnictwa szczególnego na druku [...] udzielonego przez T. L.. Oraz kserokopię oświadczenia prezesa spółki z dnia [...] grudnia 2018 r.

Uzasadniając pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia organ wskazał, że załączona do pisma z dnia [...] września 2019 r. kopia pełnomocnictwa nie jest tożsama z pełnomocnictwem złożonym w ramach prowadzonego postępowania pod sygnaturą [...] Na przesłanym pismem z dnia [...] października 2018 r. dokumencie pełnomocnictwa widnieje podpis J. M., złożony w dniu [...] października 2018 r., natomiast na przesłanej pismem z dnia [...] września 2019 r. kserokopii pełnomocnictwa widnieje podpis I. R. złożony w dniu [...] października 2018 r.

W związku z powyższym uznając, że W. Z. nie posiada skutecznego umocowania do występowania w imieniu T. Sp. z o.o. albowiem przedłożył nieuwierzytelnioną kserokopię pełnomocnictwa, organ stwierdził , że brak formalny wniosku nie został usunięty, co skutkowało pozostawieniem wniosku bez rozpoznania, zgodnie z zawartym w wezwaniu pouczeniem.

T. L. zastępowania przez pełnomocnika radcę prawnego W. Z. wniosła zażalenie na wskazane wyżej postanowienie, zarzucając naruszenie art. 138a i nast. O.p. poprzez wadliwe zastosowanie, tj. zakwestionowanie prawidłowego umocowania pełnomocnika do działania w sprawie niniejszej, mimo iż przepisy nie przyznają organowi takiej kompetencji, a nadto w sytuacji, gdy umocowanie owo nie było wadliwe. W konsekwencji zaś naruszenie art. 169 §4 O.p. poprzez bezzasadne zastosowanie, to jest pozostawienie bez rozpoznania wystąpienia, które nie było dotknięte jakąkolwiek wadliwością.

Postanowieniem z [...] lutego 2021 r. nr [...] Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w P., wskazując na art. 233 §1 pkt 1 w związku z art. 239 oraz art. 219 O.p. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

W uzasadnieniu organ wskazał, że z art. 138a §1 O.p. wynika, że strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania. Pełnomocnictwo może być ogólne, szczególne albo do doręczeń (art. 138 a §2 O.p.). Pełnomocnictwo ogólne upoważnia do działania we wszystkich sprawach podatkowych oraz w innych sprawach należących do właściwości organów podatkowych. Informacja o jego udzieleniu jest umieszczana w Centralnym Rejestrze Pełnomocnictwo Ogólnych (art. 138 d §1 O.p.). Pełnomocnictwo szczególne upoważnia do działania we wskazanej sprawie podatkowej lub innej wskazanej sprawie należącej do właściwości organu podatkowego. Pełnomocnictwo szczególne może być udzielone na piśmie, w formie dokumentu elektronicznego lub zgłoszone ustnie do protokołu. Pełnomocnictwo szczególne udzielone na piśmie oraz zawiadomienie o jego zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu składa się do akt sprawy, według wzoru określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 138 j §1 pkt 2 O.p., w oryginale lub jego notarialnie poświadczony odpis. Pełnomocnik może okazać oryginał lub notarialnie poświadczony odpis pełnomocnictwa szczególnego oraz zawiadomienie o jego zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu w celu sporządzenia przez organ podatkowy jego urzędowego odpisu i dołączenia do akt sprawy (art. 138 e § 1-4 O.p.). Przepisy te stosuje się odpowiednio do pełnomocnictwa do doręczeń (art. 138 f § 4 O.p.). Ustanowienie, zmiana zakresu, odwołanie lub wypowiedzenie pełnomocnictwa szczególnego wywiera skutek od dnia zawiadomienia organu podatkowego (art. 138i § 2 O.p.).

Zgodnie z art. 169 § 1 O.p., jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie 7 dni z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku skutkuje pozostawieniem podania bez rozpatrzenia. Artykuł 169 § 4 O.p. stanowi, że organ podatkowy wydaje postanowienie o pozostawieniu podania bez rozpatrzenia, na które przysługuje zażalenie.

Organ wyjaśnił, że spółka nie udzieliła radcy prawnemu W. Z. pełnomocnictwa ogólnego.

W sprawie wszczętej postanowieniem nr [...] z [...] lipca 2018 r. organ I instancji również nie dysponował pełnomocnictwem szczególnym upoważniającym radcę prawnego W. Z. do reprezentowania spółki. Postępowanie to zostało zakończone wydaniem decyzji nr [...] z [...] stycznia 2019 r., która została doręczona bezpośrednio spółce.

Radca prawny W. Z., przesyłając do organu I instancji nieuwierzytelnioną kserokopię pełnomocnictwa udzielonego przez I. R., podał że pełnomocnictwo uprawniające go do reprezentowania spółki w postępowaniu nr [...] zostało w toku postępowania złożone już do akt. Nie poinformował jednak organu I instancji, że oryginał pełnomocnictwa udzielonego przez I. R. w sprawie nr 398000- [...] przesłał do Dyrektora Izby Skarbowej, nie podał również numeru sprawy, do której to pełnomocnictwo zostało skierowane. Brak tych informacji spowodował, że organ I instancji nie posiadał wiedzy, że w sprawie nr [...] zostało ustanowione pełnomocnictwo przez I. R..

Analiza materiału dowodowego wykazała, że pełnomocnictwo udzielone przez I. R. radcy prawnemu W. Z. zostało przedłożone organowi II instancji za pismem z [...] lutego 2019 r., do sprawy 3001- [...] w związku ze złożonym zażaleniem z [...] grudnia 2018 r. Pełnomocnictwo zostało zatem przedstawione już po wydaniu decyzji organu I instancji z [...] stycznia 2019 r. Zdaniem organu zatem, powyższe ustalenia potwierdzają, że organ I instancji w postępowaniu prowadzonym pod nr. [...] nie dysponował pełnomocnictwem udzielonym przez I. R.. Organ I instancji nie miał również wiedzy o ustanowieniu tego pełnomocnictwa oraz o tym, że zostało ono przedłożone organowi II instancji.

Mając na uwadze powyższe ustalenia organ stwierdził, że pomimo wystosowanego wezwania do uzupełnienia braku formalnego w złożonym wniosku z [...] września 2019 r., radca prawny W. Z. nie przedłożył wymaganego dokumentu. To pełnomocnik winien dochować szczególnej staranności przy udzielaniu odpowiedzi na wezwanie o przesłanie pełnomocnictwa, zwłaszcza w sytuacji, gdy wcześniej przedłożone pełnomocnictwo nie zostało uznane przez ten organ.

T. L. , zastępowana przez radcę prawnego W. Z., w skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, domagając się uchylenia obu wydanych w sprawie postanowień, skierowania niewadliwego wniosku strony do rozpoznania oraz zasądzenia zwrotu kosztów postępowania, zarzuciła naruszenie art. 138a i nast. O.p. poprzez wadliwą wykładnię, tj. zakwestionowanie umocowania pełnomocnika do działania w sprawie niniejszej, mimo że dokument pełnomocnictwa znajduje się w aktach sprawy. W konsekwencji powyższego zarzuciła naruszenie art. 169 §1 O.p., poprzez jego bezzasadne zastosowanie, to jest pozostawienie bez rozpoznania wystąpienia, które nie było dotknięte jakąkolwiek wadliwością.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 3 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm., dalej jako P.p.s.a.) sąd administracyjny w ramach sprawowanej kontroli działalności administracji publicznej bada, czy zaskarżony akt administracyjny (decyzja, postanowienie) jest zgodny z obowiązującymi w dacie jego podjęcia przepisami prawa materialnego, określającymi prawa i obowiązki stron, oraz przepisami proceduralnymi, normującymi podstawowe zasady postępowania przed organami administracji publicznej.

Sąd uchyla zaskarżony akt w całości albo w części, jeżeli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy; naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a.); stwierdza nieważność zaskarżonego aktu w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach (art. 145 § 1 pkt 2 P.p.s.a.). Natomiast w razie nieuwzględnienia skargi sąd skargę oddala w całości lub w części (art. 151 P.p.s.a.). Jednocześnie, jak wynika z art. 134 § 1 P.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, co obliguje go do wzięcia pod uwagę z urzędu wszelkich naruszeń prawa, których dopuściły się organy prowadzące postępowanie w kontrolowanej sprawie.

Dokonując kontroli zaskarżonych postanowień, świetle wskazanych wyżej reguł, Sąd uznał, że skarga jest uzasadniona.

Zgodnie z art. 169 § 1 O.p, jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia.

Jak wynika z akt administracyjnych i co pozostaje poza sporem, w odpowiedzi na wezwanie organu I instancji do uzupełnienia braku formalnego wniosku o doręczenie odpisu decyzji z [...] stycznia 2019 r., wydanej w sprawie o syg. [...], poprzez przedłożenie pełnomocnictwa szczególnego do reprezentowania spółki, pismem z dnia [...] września 2019 r. pełnomocnik, przedkładając kserokopię udzielonego mu przez T. Sp. z o.o. pełnomocnictwa, poinformował organ, że pełnomocnictwo uprawniające go do reprezentowania T. Sp. z o.o w postępowaniu o syg. [...] zostało w toku postępowania złożone do akt sprawy.

Jak ustalił organ i co również wynika z akt administracyjnych, na przesłanym pismem z dnia [...] października 2018 r. dokumencie pełnomocnictwa, udzielonego radcy prawnemu W. Z. do reprezentowania T. Sp. z o.o., znajdującym się w sprawie o syg. [...], widnieje podpis J. M., złożony w dniu [...] października 2018 r. Natomiast na przesłanej pismem z dnia [...] września 2019 r. kserokopii pełnomocnictwa widnieje podpis I. R. złożony w dniu [...] października 2018 r.

Ostatecznie, jak ustalił organ odwoławczy, pełnomocnictwo udzielone przez I. R. radcy prawnemu W. Z. zostało przedłożone organowi II instancji wraz z pismem z [...] lutego 2019 r., do sprawy 3001- [...], w związku ze złożonym zażaleniem z [...] grudnia 2018 r.

W świetle przedstawionych wyżej okoliczności, zdaniem Sądu, pozostawienie wniosku bez rozpoznania, z uwagi na brak usunięcia braku formalnego, było co najmniej przedwczesne.

Należy bowiem mieć na uwadze to, że pełnomocnik zareagował na wezwanie organu do usunięcia braku formalnego, przesyłając kserokopię pełnomocnictwa wraz z informacją, że jego oryginał znajduje się w aktach sprawy o syg. [...] Organ I instancji, po ustaleniu, że na znajdującym się w aktach sprawy pełnomocnictwie, udzielonym radcy prawnemu W. Z., widnieje podpis innej osoby, winien był ponownie wezwać pełnomocnika np. o uwierzytelnienie odpisu pełnomocnictwa przesłanego do organu wraz z pismem z dnia [...] września 2019 r. (art. 138a § 4 O.p.), informując o stwierdzonej okoliczności.

Pozostawienie natomiast wniosku bez rozpatrzenia w tej sytuacji, w ocenie Sądu, nastąpiło z naruszeniem art.. 169 § 1 O.p,

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ uwzględni powyższe uwagi , które stanowią wskazanie do dalszego postępowania.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) i art. 135 oraz art. 200 i art. 205 p.p.s.a. orzekł, jak w sentencji.