Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Marek Pietras Sędziowie Sędzia WSA Anna Mierzejewska (spr.) Sędzia WSA Przemysław Szustakiewicz Protokolant Bartosz Piwoński po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 listopada 2009 r. sprawy ze skargi W. K. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] lutego 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej 1. stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji 2. zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości 3. zasądza od Ministra Sprawiedliwości na rzecz skarżącego W. K. kwotę [...] zł (słownie [...]) tytułem zwrotu kosztów postępowania

Prezes Sądu Rejonowego w [...] decyzją nr [...] z dnia [...] października 2008 r., na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 i art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) oraz art. 22 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) i art. 104 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz.1071 ze zm.), po rozpoznaniu wniosku W. K. z dnia 28 sierpnia 2008 r. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej dotyczącej dokumentacji z kontroli wewnętrznej i zewnętrznej Sądu Rejonowego w [...], odmówił udostępnienia wszystkich dokumentów dotyczących kontroli zewnętrznych i wewnętrznych (w tym wizytacji, lustracji – dokumentacji przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpień, stanowisk, wniosków, opinii itp. podmiotów (organów) ją przeprowadzających) dotyczących Sądu Rejonowego w [...] w okresie funkcjonowania ustawy o dostępie do informacji publicznej do dnia 28 sierpnia 2008 r.

W uzasadnieniu decyzji organ podał, że wnioskiem z dnia 28 sierpnia 2008 r. W. K. zwrócił się do Sądu Rejonowego w [...] o udostępnienie informacji publicznej, tj. pełnej dokumentacji wszystkich kontroli zewnętrznych i wewnętrznych przeprowadzonych w Sądzie Rejonowym w [...] w okresie od dnia 1 stycznia 2002 r. do dnia 28 sierpnia 2008 r.

Dalej organ wskazał, że w przypadku udostępnienia dokumentacji w formie niewymagającej żadnych zabiegów powodujących zmianę jej zasadniczej treści przed udostępnieniem, informacja ma formę prostą. Jeżeli informacja wymaga korekt, skreśleń mających na celu ochronę danych osobowych, ograniczenia ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy - art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej – informacja prosta staje się informacją przetworzoną. Podkreślił, iż dokumenty dotyczące kontroli mogą być przekazane wnioskodawcy jedynie po przetworzeniu i w związku z tym okoliczności te uzasadniają uznanie żądanej informacji publicznej za informację przetworzoną. Organ jednocześnie podniósł, że w sprawie nie zachodzi szczególny interes publiczny, uzasadniający przetworzenie informacji publicznej i dlatego odmówił jej udostępnienia.

Pismem z dnia 22 grudnia 2008 r. W. K. złożył odwołanie od przedmiotowej decyzji wnosząc o jej uchylenie oraz wydanie decyzji o udostępnieniu informacji publicznej.

Minister Sprawiedliwości po rozpoznaniu odwołania W. K. od decyzji Prezesa Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] października 2008 r. w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej, decyzją nr [...] z dnia [...] lutego 2009 r., na podstawie art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu decyzji organ podał, że wnioskiem z dnia 11 sierpnia 2008 r. W. K. zwrócił się do Sądu Rejonowego w [...] o udostępnienie informacji publicznej w postaci pełnego wykazu "dokumentów, dotyczących kontroli zewnętrznych i wewnętrznych (w tym wizytacji i lustracji) - dokumentacji przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpień, stanowisk, wniosków, opinii itp. podmiotów (organów) ją przeprowadzających dotyczących Sądu Rejonowego w [...] w okresie funkcjonowania ustawy o dostępie do informacji publicznej (do dnia złożenia wniosku). Wykaz powinien zawierać datę wytworzenia dokumentu, sygnaturę, dane określające tożsamość osób odpowiedzialnych za jego treść, nazwę podmiotu (organu) związanego z kontrolą, rodzaj dokumentów (np. dokumentacja przebiegu i wystąpienia pokontrolne, stanowisko, wniosek itd.) oraz zakres kontroli – rodzaj czynności kontrolnej".

Następnie organ podał, że pismem z dnia 28 sierpnia 2008 r. skarżący zmodyfikował swój wniosek z dnia 11 sierpnia 2008 r. w ten sposób, że w miejsce wykazu wystąpił o udostępnienie wszystkich dokumentów, dotyczących kontroli zewnętrznych i wewnętrznych przeprowadzonych w Sądzie Rejonowym w [...].

Organ wskazał również, iż pismem z dnia 10 września 2008 r., Prezes Sądu Rejonowego w [...] poinformował W. K., że żądana przez niego informacja publiczna w postaci wykazu ma charakter przetworzony w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej i dlatego organ pierwszej instancji wniósł o wskazanie interesu publicznego, uzasadniającego udostępnienie żądanej informacji.

W odpowiedzi W. K. stwierdził, że przedmiotem jego wniosku nie jest informacja przetworzona a jedynie przekształcenie dokumentu z formy papierowej na formę elektroniczną.

Następnie w piśmie z dnia 26 września 2008 r. W. K. zmodyfikował swój wniosek, rezygnując z żądania udostępnienia dokumentów w formie kserokopii na rzecz udostępnienia ich w formie elektronicznej.

W dalszej części uzasadnienia organ drugiej instancji wskazał, że art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, uzależnia dostęp do informacji przetworzonej od zaistnienia szczególnie istotnego interesu publicznego przemawiającego za udzieleniem informacji. Oznacza to, że interes publiczny istnieje wówczas, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa. Organ podkreślił, iż informacje, o jakie zwraca się wnioskodawca mają charakter informacji przetworzonej. Ponadto organ podkreślił, iż wykonywanie prawa do informacji publicznej, także przetworzonej informacji publicznej, nie może być usprawiedliwieniem dla dezorganizacji pracy sądu. Do podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji należy ocena, czy w takiej sytuacji interes publiczny przemawia za udzieleniem informacji. W konkluzji organ podkreślił, iż ustawa nakłada obowiązek udzielenia informacji przetworzonej tylko wtedy, gdy przemawia za tym szczególnie istotny interes publiczny. Organ nie ma obowiązku udzielania informacji w sytuacji, gdy interes publiczny za udzieleniem informacji nie przemawia, a tym bardziej, gdy się temu sprzeciwia.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w której skarżący wniósł o jej uchylenie lub stwierdzenie nieważności.

W uzasadnieniu skargi podniósł, że domagał się udostępnienia wszystkich, pełnych dokumentów. Podkreślił, że zawnioskowana informacja ma znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, a tym samym wykazuje szczególny interes publiczny, przemawiający za udzieleniem informacji, a w konsekwencji usprawni działanie organu. Wskazał, że informacja nie została zawarta w Biuletynie Informacji Publicznej. Podniósł, że jego oświadczenie z dnia 26 września 2008 r., dotyczy wniosku z dnia 28 sierpnia 2008 r. i, że zostało naruszone jego prawo konstytucyjne.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 13 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona, czyli w tej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Natomiast zgodnie z treścią art. 1 §1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania.

Skarga analizowana pod tym kątem zasługuje na uwzględnienie, jednak z innych powodów aniżeli zostały podniesione w skardze. Zezwalana to treść art. 134 §1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a mianowicie sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany granicami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Jednakże sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności (§2).

Zgodnie z art. 21 § 1 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych organami sądów są:

1. w sądzie rejonowym – prezes sądu,

2. w sądzie okręgowym – prezes sądu oraz kolegium sądu okręgowego,

3. w sądzie apelacyjnym – prezes sądu oraz kolegium sądu apelacyjnego,

4. dyrektor sądu apelacyjnego oraz dyrektor sądu okręgowego, a w sądzie rejonowym w razie jego powołania kierownik finansowy sądu w obszarach określonych w § 2.

Zgodnie z art. 22 § 1 pkt 2 prezes sądu pełni czynności z zakresu administracji sądowej, a zgodnie z § 3 cytowanego przepisu, prezes sądu okręgowego wykonuje czynności administracji sądowej w stosunku do sądów rejonowych.

Natomiast stosownie do treści art. 124 § 1 i § 2 kpa, od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie do jednej instancji, a właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji publicznej wyższego stopnia chyba, że ustawa przewiduje inny organ odwoławczy.

Przechodząc na grunt sprawy niniejszej, organem, który wydał decyzję w pierwszej instancji był prezes sądu rejonowego.

Zgodnie z powołanym wyżej § 3 art. 22, prezes sądu okręgowego wykonuje czynności administracji sądowej w stosunku do sądów rejonowych.

Wobec powyższych ustaleń, należy stwierdzić, że organem właściwym do rozpatrzenia odwołania wniesionego przez W. K. powinien być prezes sądu okręgowego a nie Minister Sprawiedliwości. W związku z powyższym uznać należy, że decyzja z dnia [...] lutego 2009 r. wydana przez Ministra Sprawiedliwości, została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości i jest z mocy art. 156 § 1 pkt 1 kpa nieważna.

W takiej sytuacji należało stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji.

Z uwagi na treść rozstrzygnięcia zbyteczne są rozważania w zakresie zarzutów podniesionych w skardze.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 145 § 1 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w związku z art. 156 § 1 pkt 1 i 2 kpa, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł jak w sentencji.

W oparciu o art. 152 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd wstrzymał wykonanie zaskarżonej decyzji w całości.

Na podstawie art. 200 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Sąd przyznał skarżącemu od Ministra Sprawiedliwości kwotę w wysokości [...]zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.