drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, II GSK 138/07 - Wyrok NSA z 2008-09-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 138/07 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2008-09-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2007-03-21
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Cezary Pryca
Janusz Drachal /przewodniczący/
Małgorzata Korycińska /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
VI SA/Wa 557/06 - Wyrok WSA w Warszawie z 2006-09-07
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 3 § 1, art. 51, art. 111 § 1 i § 2, art. 134 § 1, art. 141 § 4, art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c), art. 183 § 1 i art. 187 § 1 i § 2,
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 1985 nr 5 poz 17 art. 26 i art. 28 ust. 1
Ustawa z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych.
Dz.U. 2003 nr 119 poz 1117 art. 168, art. 169 ust. 1 pkt 1, art. 169 ust. 2, art. 170 ust. 1, art. 172 i art. 256 ust. 2
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej
Dz.U. 2003 nr 212 poz 2076 § 2 ust. 2
Rozporządzenie MInistra Sprawiedliwości z dnia 2 grudnia 2003 r. w sprawie opłat za czynności rzeczników patentowych
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Drachal Sędziowie NSA Małgorzata Korycińska (spr.) Cezary Pryca Protokolant Karolina Mamcarz po rozpoznaniu w dniu 11 września 2008 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skarg kasacyjnych "K." J.K. Spółki Jawnej w L., "R." GmbH z siedzibą F. w A. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 7 września 2006 r. sygn. akt VI SA/Wa 557/06 w sprawie ze skarg "K." J.K. Spółki Jawnej w L., "R." GmbH z siedzibą w F. w A. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] listopada 2005 r. nr [...] w przedmiocie uznania za wygasłe prawa z rejestracji międzynarodowej znaku towarowego 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W.; 2. oddala skargę kasacyjną "R." GmbH z siedzibą w F. w A.; 3. zasądza od Urzędu Patentowego RP na rzecz "K." J.K. Spółki Jawnej w L. kwotę 2103 (dwa tysiące sto trzy) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

I

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę Przedsiębiorstwa Produkcji Lodów "K." J.K. Spółka jawna w L. oraz skargę R. GmbH z siedzibą w F., A. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] listopada 2005 r. w przedmiocie uznania za wygasłe prawa z rejestracji międzynarodowej znaku towarowego.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd podał, że wnioskiem z dnia 9 lipca 2004 r. Przedsiębiorstwo Produkcji Lodów "K." J.K. Spółka jawna wystąpiło do Urzędu Patentowego o uznanie za wygasłe prawa z rejestracji międzynarodowej znaku towarowego Red Bull nr [...] w części dotyczącej towarów w klasie 30, a co najmniej towarów wymienionych w zgłoszeniu znaku towarowego Red Blue nr [...]. Znak ten zarejestrowano w trybie Porozumienia Madryckiego na rzecz R. GmbH z siedzibą w F., A. (uprawnionego) dla towarów między innymi w klasie 30. Prawo to zostało uznane w Polsce w dniu 19 marca 1998 r. w wyniku notyfikacji z dnia 17 września 1996 r. w zakresie towarów w klasie 3, 5, 12, 14, 16, 18, 20, 25, 26, 28, 29, 30, 32, 33, 34, 35, 39, 41 i 42. Wnioskodawca powołał się na przepisy art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17 ze zm., zwanej dalej u.z.t.) w związku z art. 315 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117, zwanej dalej p.w.p.). Wskazał, że uprawniony z rejestracji znaku towarowego nie używał go na terytorium Polski w zakresie towarów z klasy 30. Istnienie swojego interesu prawnego uzasadnił tym, że kwestionowany znak towarowy w zakresie wnioskowanym o wygaszenie stanowi przeszkodę do zarejestrowania w Polsce na jego rzecz znaku towarowego Red Blue ze zgłoszenia [...] w zakresie towarów z klasy 30. W odpowiedzi na wniosek uprawniony z rejestracji podważył interes prawny wnioskodawcy w żądaniu stwierdzenia wygaśnięcia tego prawa z uwagi na renomę znaku. Sporny znak towarowy jako renomowany i jednocześnie powszechnie znany, jak również oznaczenia do niego podobne, nie mogą być stosowane do oznaczenia jakichkolwiek towarów, w tym lodów czy słodyczy przez podmioty nieuprawnione. W tym stanie rzeczy wnioskodawca nie ma interesu prawnego w uznaniu znaku Red Bull za wygasły w jakimkolwiek zakresie, bowiem nawet pozytywna decyzja Urzędu Patentowego RP nie umożliwi mu zarejestrowania takiego lub podobnego znaku.

Urząd Patentowy decyzją z dnia [...] listopada 2005 r., nr [...] działając w trybie postępowania spornego uznał za wygasłe z dniem 9 lipca 2004 r. prawo z rejestracji międzynarodowej znaku towarowego RED BULL nr [...] w części dotyczącej towarów w klasie 30, tj. lodów spożywczych, w tym sorbetowych, jogurtów mrożonych, deserów lodowych, lodów w proszku, kremów, musów, budyni, puddingów, galaretek owocowych, wyrobów cukierniczych i sosów do deserów oraz przyznał wnioskodawcy kwotę 1.648 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, zaś w pozostałej części wniosek oddalił. W uzasadnieniu decyzji organ przyjął, że skoro wniosek został złożony w dniu 9 lipca 2004 r., to podstawą jego rozstrzygnięcia są przepisy p.w.p. Istnienie interesu prawnego wnioskodawcy nie budzi wątpliwości, ponieważ sporny znak stanowi przeszkodę do zarejestrowania w Polsce na jego rzecz znaku towarowego Red Blue ze zgłoszenia [...] w zakresie towarów z klasy 30, a ponadto toczą się procesy cywilne pomiędzy stronami o jego naruszenie w wyniku obrotu towarami z klasy 30 (lody). Nie było również podstaw prawnych do przyjęcia stanowiska uprawnionego, że interes prawny jest różny w odniesieniu do znaków "zwykłych" i w odniesieniu do znaków renomowanych. Zdaniem organu, uprawniony nie wykazał używania spornego znaku towarowego dla towarów w klasie 30, bo żaden z dowodów załączonych do odpowiedzi na wniosek o uznanie za wygasłe prawa z rejestracji nie dowodzi rzeczywistego używania znaku towarowego. Mają one związek tylko z reklamą, bo umieszczanie znaku Red Bull na pudełkach z cukierkami wysyłanymi do klientów i partnerów biznesowych nie stanowi rzeczywistego używania znaku dla oznaczania towarów w obrocie rynkowym.

Na tę decyzję odrębne skargi wniosły obydwie strony. Wnioskodawca zarzucił naruszenie art. 6 k.p.a., art. 172 p.w.p. i art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 256 ust. 2 p.w.p. oraz § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 grudnia 2003 r. w sprawie opłat za czynności rzeczników patentowych. Natomiast uprawniony oparł skargę na zarzutach naruszenia art. 169 ust. 2 p.w.p. i art. 77 § 1 k.p.a.

Na rozprawie w dniu 31 sierpnia 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. zarządził w oparciu o art. 111 § 2 p.p.s.a. połączyć również do łącznego rozstrzygnięcia i dalszego prowadzenia pod sygnaturą VI SA/Wa 557/06 sprawy o sygnaturach VI SA/Wa 557/06 i VI SA/Wa 558/06 połączone na rozprawie w dniu 30 maja 2006 r. do wspólnego rozpoznania i odrębnego rozstrzygnięcia.

Oddalając skargi Sąd I instancji przypomniał, ze stosownie do art. 315 p.w.p. prawa w zakresie znaków towarowych istniejące w dniu wejścia w życie tej ustawy pozostają w mocy, zaś do stosunków prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy dotychczasowe. Dlatego też przy załatwieniu sprawy miały zastosowanie przepisy p.w.p. obowiązujące od dnia 22 sierpnia 2001 r. W dniu 9 lipca 2004 r. nastąpiło bowiem zdarzenie w postaci złożenia wniosku o wygaśniecie prawa z rejestracji, z którym wnioskodawca łączył uprawnienie do ochrony swoich praw. Sąd w pełni podzielił argumentację i ocenę Urzędu Patentowego, co do legitymowania się przez wnioskodawcę interesem prawnym przy składaniu powyższego wniosku i niewykazania przez uprawnionego używania znaku w sposób wymagany do rzeczywistego jego używania do oznaczenia towarów w obrocie rynkowym w ciągu nieprzerwalnego okresu pięciu lat. W takiej sytuacji wnioskodawca przekonująco wykazał, że sporny znak może być dla niego znakiem blokującym. Ustalenie daty wygaśnięcia znaku w decyzji o charakterze konstytutywnym WSA powiązał z dniem złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego (art. 61 pkt 3 k.p.a. i art. 2551 p.w.p.), przypisując dacie wniosku charakter zdarzenia prawnego, z którym ustawa wiąże skutek wygaśnięcia tego prawa. Taką konstrukcję WSA zbudował na podstawie unormowań zawartych w art. 169 ust. 1 pkt 1, art. 170 i 172 p.w.p. dotyczących również możliwości oddalenia wniosku, jeżeli przed jego złożeniem zostało wznowione rzeczywiste używanie znaku towarowego po upływie pięcioletniego okresu jego nieużywania. W jej następstwie okres nieużywania znaku skutkujący wygaśnięciem ochrony liczy się wstecz od daty złożenia wniosku (podobnie przyjmuje R. Skubisz w opracowaniu: Prawo znaków towarowych, Wydawnictwo Prawnicze Warszawa 1997, s. 214−215). Za niezasadny Sąd uznał także zarzut wnioskodawcy w zakresie kosztów postępowania. W ocenie Sądu, organ prawidłowo ocenił i uzasadnił wysokość zasądzonych kosztów uznając, że nakład pracy uzasadniał przyznanie niezbędnych kosztów postępowania.

II

Powyższy wyrok skargami kasacyjnymi zaskarżyły obydwie strony.

Przedsiębiorstwo Produkcji Lodów "K." J.K. Sp. j. w L., zaskarżyła powyższy wyrok w części oddalającej jej skargę w zakresie ustalenia daty wygaśnięcia prawa z rejestracji znaku towarowego oraz w zakresie kosztów postępowania przez Urzędem Patentowym domagając się zmiany zaskarżonego wyroku na wyrok uchylający w zakresie zaskarżonym skargą kasacyjną decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] listopada 2005 r., albo uchylenia zaskarżonego wyroku w zakresie zaskarżonym skargą kasacyjną i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego.

Skarżąca Spółka zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi:

I. Na podstawie art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.), naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy w zakresie dotyczącym ustalenia daty wygaśnięcia prawa z rejestracji znaku, to jest naruszenie przepisów:

1. art. 111 § 2 p.p.s.a., albo co najmniej art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez to, iż Sąd bezzasadnie połączył niniejszą sprawę ze skargą "R." GmbH (sygn. akt VI SA/Wa 558/06) o zupełnie przeciwstawnych zarzutach i wnioskach, a w następstwie tego, zarzuty odnoszące się do skargi "R." GmbH, postawił skardze Spółki "K.", a co najmniej wymieszał te zarzuty w uzasadnieniu wyroku, umieszczając ocenę żądań "R." GmbH w części uzasadnienia omawiającej skargę Spółki "K.", wskutek czego uzasadnienie wyroku (w ogólnym wrażeniu) sugeruje niezgodny z faktycznym obraz zakresu rozpatrywanej skargi Spółki "K." i zasadności jej zarzutów;

2. art. 134 § 1 p.p.s.a. poprzez to, iż Sąd ustalił, że "Urząd Patentowy przyjął za słuszny pogląd prof. R. Skubisza ...", co nie ma potwierdzenia w aktach sprawy, gdzie brak jakiejkolwiek wzmianki o powoływaniu się Urzędu Patentowego w sprawie [...] na poglądy prof. Skubisza, a także naruszenie art. 134 § 1 p.p.s.a. poprzez brak rozpatrzenia całej sprawy w granicach skargi, to jest brak rozważenia poglądów odmiennych niż w cytowanym przez Sąd I instancji fragmencie książki R. Skubisza, zawartych w:

- książce Z. Miklasińskiego "Prawo własności przemysłowej. Komentarz" wydanej przez Urząd Patentowy RP, złożonej do akt sprawy na rozprawie w dniu 31 sierpnia 2006 r.,

- artykule B. Klera pt. "Jaka data wygaśnięcia nieużywanego znaku towarowego", publikowanego w miesięczniku "NowatorXXI" nr 2/2003 na str. 12 – 13, złożonego do akt administracyjnych (...) przy piśmie wnioskodawcy z 22 października 2005 r., a co najmniej naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez brak wyjaśnienia w uzasadnieniu wyroku, dlaczego Sąd wybrał pogląd R. Skubisza jako uzasadnienie swego stanowiska, w wyniku czego Sąd dokonał nieprawidłowej wykładni prawa materialnego - art. 172 p.w.p., bądź co najmniej nie wyjaśniając przesłanek wyboru, utrudnił ocenę prawidłowości orzeczenia;

3. art. 3 § 1 oraz art. 134 § 1 p.p.s.a. w związku z art. 269 ust. 3–6 p.w.p. poprzez brak rozpatrzenia całej sprawy w granicach skargi, to jest odstąpienia od oceny, czy Urząd Patentowy jest związany w postępowaniu spornym (i w jakim stopniu) wytycznymi Prezesa UP dotyczącymi interpretacji prawa, co miało wpływ na wynik i ocenę zarzucanych organowi naruszeń prawa materialnego;

4. art. 151 w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. poprzez to, iż Sąd nie stwierdził w zaskarżonej decyzji naruszenia przez Urząd Patentowy przepisów prawa materialnego, tj. art. 172 w zw. z art. 160 ust. 1 pkt 1 p.w.p., bądź art. 26 i 28 ust. 1 u.z.t. (jeśli ją należałoby stosować), skutkiem czego nie uwzględnił skargi Spółki "K.", ale ją oddalił;

II. Na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. naruszenie prawa materialnego w zakresie dotyczącym ustalenia daty wygaśnięcia prawa z rejestracji znaku towarowego, to jest przepisów:

1. art. 172 p.w.p. poprzez jego błędną wykładnię oraz art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. poprzez jego niezastosowanie, mimo iż art. 172 stanowi expressis verbis, że prawo ochronne na znak towarowy wygasa w dniu zdarzenia, z którym ustawa wiąże skutek wygaśnięcia, a w myśl art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. prawo to wygasa wskutek braku używania znaku towarowego przez okres 5 lat ;

2. art. 170 ust. 1 p.w.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie - traktowanie tego przepisu jako wpływającego na ustalenie daty wygaśnięcia ochrony znaku towarowego;

3. art. 26 oraz art. 28 ust. 1 u.z.t. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie (wraz z przytoczonym komentarzem R. Skubisza) oraz błędną wykładnię, sprzeczną z art. 20 i 22 Konstytucji RP polegające na tym, że Sąd potraktował art. 26 i 28 ust. 1 u.z.t. jako przepisy ustalające wygaśnięcie ochrony znaku towarowego w dacie złożenia wniosku do Urzędu Patentowego o stwierdzenie tego wygaśnięcia;

III. Na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy w zakresie dotyczącym kosztów postępowania przed Urzędem Patentowym, to jest naruszenie przepisów:

1. art. 151 oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) p.p.s.a. w związku z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. (stosowanego zgodnie z art. 256 ust. 2 p.w.p.) oraz § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 grudnia 2003 r. w sprawie opłat za czynności rzeczników patentowych, a co najmniej w związku z art. 107 § 3 k.p.a. poprzez to, iż Sąd nie stwierdził w zaskarżonej decyzji naruszeń przepisów prawa materialnego oraz przepisów postępowania, mających wpływ na wynik sprawy, dotyczących wysokości zwrotu kosztów, a co najmniej nie stwierdził w zaskarżonej decyzji zupełnego braku uzasadnienia w przedmiocie kosztów, co ma wpływ na wynik sprawy, gdyż wskutek tych uchybień Sąd nie uwzględnił skargi, ale ją oddalił;

2. art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez to, iż Sąd nie wyjaśnił w uzasadnieniu wyroku, jakimi przesłankami kierował się oceniając jako prawidłowe rozstrzygnięcie Urzędu Patentowego w przedmiocie kosztów postępowania, co w poważnym stopniu utrudnia zrozumienie i ocenę wyroku w tym zakresie.

Z kolei R. GmbH z siedzibą w F., A., zaskarżyła powyższy wyrok w części oddalającej jej skargę domagając się jego uchylenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji oraz zasądzenia kosztów postępowania.

Skarżąca w oparciu o art. 174 p.p.s.a. zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, to jest:

1. art. 141 § 4 p.p.s.a. w związku z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca

2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm., zwanej dalej p.u.s.a.), poprzez nieustosunkowanie się do każdego z zarzutów podniesionych w skardze do sądu administracyjnego, a tym samym nierozpoznanie skargi i niezbadanie decyzji administracyjnej w zakresie wskazanym w skardze;

2. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. poprzez nieuchylenie zaskarżonej decyzji naruszającej przepisy prawa materialnego – art. 169 ust. 2 p.w.p. i niezasadne przyjęcie, że wnioskodawca miał interes prawny w wystąpieniu z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa z rejestracji międzynarodowej znaku towarowego Red Bull (...) w sytuacji, gdy wnioskodawca nie wskazał, iżby posiadał interes prawny w tym zakresie.

III

Przy rozpoznawaniu skarg kasacyjnych skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 16 października 2007 r., sygn. akt II GSK 138/07 wydanym na podstawie art. 187 § 1 p.p.s.a., przedstawił do rozstrzygnięcia składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego następujące zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości: "Czy w sytuacji, gdy okres rzeczywistego nieużywania zarejestrowanego znaku towarowego, o którym mowa w

art. 169 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), przypadający przed datą złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na ten znak jest dłuższy niż pięć lat, za datę stwierdzenia wygaśnięcia tego prawa, o której mowa w art. 172 powołanej ustawy, należy przyjąć ostatni dzień pięcioletniego okresu liczonego od początkowej daty nieużywania znaku, czy dzień złożenia powyższego wniosku".

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów po rozpoznaniu powyższego zagadnienia prawnego podjął uchwałę z dnia 23 kwietnia 2008 r., sygn. akt II GPS 1/08 o następującej treści: "Datą stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. − Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), o której mowa w art. 172 tej ustawy, jest ostatni dzień pięcioletniego okresu liczonego od początkowej daty nieużywania znaku".

Na rozprawie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w dniu 11 września 2008 r. pełnomocnik R. GmbH podniósł dodatkowy zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 138 p.p.s.a. poprzez błędne sformułowanie sentencji wyroku, to jest umieszczenie rozstrzygnięcia dotyczącego obydwu skarg w jednym punkcie.

IV

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

1. W rozpoznawanej, w granicach zakreślonych podstawami skarg kasacyjnych, sprawie sądowoadministracyjnej skład Naczelnego Sądu Administracyjnego skorzystał z uprawnienia, jakie przysługuje temu Sądowi w oparciu o art. 187 § 1 p.p.s.a. Udzielenie odpowiedzi na pytanie prawne zadane w trybie powołanego przepisu przez skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego rodzi skutek, o którym mowa w art. 187 § 2 p.p.s.a. W myśl tego przepisu uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego jest wiążąca. W wiążącej w tej sprawie uchwale z dnia 23 kwietnia 2008 r., sygn. akt II GPS 1/08 skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego stwierdził, że datą stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej, o której mowa w art. 172 tej ustawy jest ostatni dzień pięcioletniego okresu liczonego od początkowej daty nieużywania znaku.

Zważyć przy tym należy, że w toku postępowania sądowoadministracyjnego żadna ze stron tego postępowania nie kwestionowała tego, że w sprawie mają zastosowanie przepisy p.w.p., na podstawie których rozpoznano sprawę w postępowaniu spornym, jak i w oparciu o które Sąd I instancji kontrolował legalność zaskarżonej decyzji Urzędu Patentowego, stąd kwestię tę należy uznać za bezsporną.

2. Skarga kasacyjna Przedsiębiorstwa Produkcji Lodów "K." J.K. Spółka jawna oparta została na obydwu ustawowych podstawach, o których stanowi art. 174 p.p.s.a. Jednak w związku z treścią uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie siedmiu sędziów zapadłą w niniejszej sprawie omawianie zarzutów skargi kasacyjnej należy rozpocząć od zarzutów postawionych w oparciu o art. 174 pkt 1 p.p.s.a.

W toku zarówno postępowania przed Urzędem Patentowym jak i Sądem I instancji, skarżący konsekwentnie wywodził, że "jeśli art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. określa wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy, jako skutek braku używania tego znaku poprzez nieprzerwany okres 5 lat, a nie skutek złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia..., to prawo to wygasa w dacie upływu tego 5-letniego terminu". /str. 9 omawianej skargi kasacyjnej/. W kontrolowanej przez Sąd I instancji decyzji Urząd Patentowy przyjął, że termin ten jest liczony od daty złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa. Sąd I instancji zaaprobował pogląd organu, co w świetle zapadłej w niniejszej sprawie uchwały stanowiło naruszenie art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. i art. 172 tej ustawy. W uzasadnieniu tej uchwały skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wywiódł m.in., że dzień złożenia wniosku nie ma wpływu na datę wygaśnięcia prawa, bo jest to czynność wszczynająca postępowanie administracyjne na żądanie strony. Dzień złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa nie może być w żadnym razie traktowany jako zdarzenie, z którym art. 172 p.w.p. wiąże skutek wygaśnięcia prawa, gdyż ta czynność nie jest ujęta w art. 168 i 169 p.w.p., obejmujących wyczerpujące zestawienie takich zdarzeń. O tym, czy i kiedy prawo ochronne wygasa rozstrzygają ustalenia dokonane w toku postępowania, również co do tego, kiedy upłynął okres pięciu lat liczony od dnia, w którym uprawniony zaprzestał lub nie podjął używania znaku towarowego.

W tym stanie rzeczy Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że usprawiedliwiony jest zarzut omawianej skargi kasacyjnej obejmujący naruszenie art. 172 p.w.p. oraz art. 169 ust. 1 pkt 1 tej ustawy /zarzut postawiony w punkcie 5 skargi kasacyjnej/. Rację ma autor skargi kasacyjnej twierdząc, że Sąd I instancji wspierając się przepisem art. 170 ust. 1 p.w.p. /zarzut 6 skargi kasacyjnej/ dokonał błędnej wykładni art. 172 p.w.p. Przywołany art. 170 ust. 1 p.w.p. stanowi, że Urząd Patentowy oddala, z zastrzeżeniem ust. 2, wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego w przypadku, o którym mowa w art. 169 ust. 1 pkt 1, jeżeli przed złożeniem tego wniosku rozpoczęło się lub zostało wznowione rzeczywiste używanie znaku. Przyjęte w tym przepisie rozwiązanie Sąd I instancji uznał za przemawiające za poglądem, że zdarzeniem, o którym mowa w art. 172 p.w.p. jest złożenie wniosku o wygaśnięcie prawa. Przy takiej konstrukcji uzasadnienia zarzutu opisanego w punkcie 6 skargi kasacyjnej, również ten zarzut należało uznać za zasadny.

Natomiast niezasadny jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 26 oraz 28 ust. 1 ustawy o znakach towarowych przez ich niewłaściwe zastosowanie. Wbrew temu co pisze kasator, Sąd I instancji nie miał wątpliwości co do tego, że "ocena zasadności żądań wniosku powinna być dokonana na podstawie przepisów p.w.p., a nie na podstawie przepisów u.z.t." /strona 6 uzasadnienia wyroku/. Skoro Sąd I instancji prawidłowo przesądził, że w rozpoznawanej sprawie miały zastosowanie przepisy p.w.p., to nie stosował przepisów ustawy o znakach towarowych, nie mógł ich zatem "niewłaściwie zastosować". Z treści uzasadnienia tego zarzutu, opisanego w punkcie 7 skargi kasacyjnej wynika, że wadliwość Sądu I instancji kasator upatruje w tym, że Sąd posługując się poglądem wyrażonym w piśmiennictwie dotyczącym instytucji wygaśnięcia prawa z rejestracji, o której stanowiły przywołane przepisy ustawy o znakach towarowych, doszedł do błędnych wniosków, że ustawa o znakach towarowych pozwalała na usytuowanie daty wygaśnięcia prawa z rejestracji w dacie złożenia wniosku o stwierdzenie tego wygaśnięcia. Jakkolwiek Sąd I instancji posłużył się i tym argumentem przy rozważaniu newralgicznego dla sprawy zagadnienia prawnego, to ten sposób rozumowania Sądu doprowadził do błędnej wykładni art. 172 p.w.p., a nie niewłaściwego zastosowania przepisów ustawy o znakach towarowych.

Przechodząc do zarzutów skargi kasacyjnej postawionych w obrębie podstawy, o której mowa w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. przypomnieć wpierw należy, że ustawodawca w tym przepisie wskazał na konieczność istnienia wpływu i to istotnego na wynik sprawy. Nie każde zatem naruszenie przepisów postępowania sądowoadministracyjnego będzie skutkowało wzruszeniem kontrolowanego wyroku. Nadto, to na kastorze ciąży obowiązek naprowadzenia okoliczności wskazujących na istnienie potencjalnego związku pomiędzy wytkniętym uchybieniem a wynikiem sprawy sądowoadministracyjnej.

Przenosząc te ogólne rozważania na zarzuty postawione w punktach od 1 do 3 omawianej skargi kasacyjnej od razu należy zauważyć, że zarzucając Sądowi I instancji naruszenie art. 111 § 2 p.p.s.a., art. 134 § 1 p.p.s.a. i art. 3 § 1 w związku z art. 134 § 1 p.p.s.a. strona skarżąca nie wskazała jakichkolwiek argumentów świadczących o tym, że te ewentualne uchybienia mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Niezależnie od tej uwagi Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że w rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji miał obowiązek połączenia obu skarg do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia. Przedmiotem kontroli Sądu I instancji była decyzja administracyjna wydana przez Urząd Patentowy. Obie skargi obejmowały ten sam przedmiot zaskarżenia. Przepisy ustawy procesowej – p.p.s.a. dopuszczają możliwość zaskarżenia tej samej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności albo bezczynności organu przez kilku uprawnionych. Wynika to wprost z art. 51 p.p.s.a. wprowadzającego instytucję współuczestnictwa kilku skarżących w jednej sprawie, jak i z art. 111 § 1 p.p.s.a. Zauważyć przy tym należy, że o ile skorzystanie z formy współuczestnictwa w sytuacji określonej w art. 51 p.p.s.a. jest uprawnieniem strony, to art. 111 § 1 p.p.s.a. nakłada na Sąd obowiązek zarządzenia połączenia kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim, jeżeli mogły być objęte jedną skargą. Zestawiając art. 51 p.p.s.a. z art. 111 § 1 p.p.s.a. wywieść należy, że w każdej sytuacji, w której skarżący nie skorzystali z przysługującego im uprawnienia, o którym mowa w art. 51 p.p.s.a. sąd administracyjny zobligowany jest z urzędu do połączenia spraw, które mogły być objęte jedną skargą. Wobec tego czynienie Sądowi zarzutu, iż wypełnił obowiązek nałożony ustawą procesową musi być uznane za chybione. Nie miało przy tym jakiegokolwiek znaczenia dla wyniku sprawy sądowoadministracyjnej to, że Sąd I instancji błędnie powołał art. 111 § 2 p.p.s.a., zamiast art. 111 § 1 p.p.s.a.

W kolejnym z zarzutów skargi kasacyjnej /pkt 4/ autor skargi kasacyjnej zasadnie zarzuca Sądowi I instancji naruszenie art. 151 w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. w związku z art. 172 p.w.p. Uznanie tego zarzutu za zasadny jest konsekwencją przyjęcia, że usprawiedliwiony był zarzut dotyczący naruszenia art. 172 p.w.p.

Zarzuty określone w punktach 8 i 9 skargi kasacyjnej odnoszą się do kwestii kosztów postępowania spornego. W punkcie drugim ocenianej przez Sąd I instancji decyzji Urzędu Patentowego zasądzono na rzecz wnioskodawcy kwotę 1648 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, a w pozostałej części oddalono wniosek. Uzasadniając oddalenie wniosku organ podał, że "w pozostałej części Kolegium Orzekające wniosek oddaliło jako niezasadny". W skardze wniesionej do Sądu I instancji skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 256 ust. 2 p.w.p. oraz

§ 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 2 grudnia 2003 r. w sprawie opłat za czynności rzeczników patentowych. Odnosząc się tego do zarzutu Sąd I instancji stwierdził, że organ prawidłowo ocenił i uzasadnił wysokość zasądzonych kosztów uznając, iż nakład pracy uzasadniał przyznanie niezbędnych kosztów postępowania. Taki wniosek nie wynika z zacytowanej treści decyzji, a tym samym zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 141 § 4 p.p.s.a. jest zasadny.

Za przedwczesny natomiast należy uznać zarzut odnoszący się do naruszenia art. 151 oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) p.p.s.a. w związku z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Przyjmując, iż uzasadnienie orzeczenia Sądu I instancji w części obejmującej ocenę punktu 2 decyzji Urzędu Patentowego nie pozwala na kontrolę kasacyjną orzeczenia Naczelny Sąd Administracyjny nie można stwierdzić, czy faktycznie doszło do naruszenia przepisów wskazanych przez autora skargi kasacyjnej w jej punkcie 8.

Z naprowadzonych przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie

art. 185 § 1 p.p.s.a. orzekł na skutek skargi kasacyjnej przedsiębiorstwa Produkcji Lodów "K." J.K. Spółka Jawna, jak w punkcie 1 sentencji wyroku. Koszty postępowania kasacyjnego na rzecz tego skarżącego zasądzono w oparciu o art. 203 pkt 1 p.p.s.a.

3. Skarga kasacyjna R. GmbH spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prawa a. została oparta na zarzutach naruszenia przepisów postępowania sądowoadministracyjnego. Strona skarżąca zarzuciła Sądowi I instancji zarówno naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a., jak i naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a. w związku z art. 169 ust. 2 p.w.p. Konstrukcja zarzutów oraz ich uzasadnienie pozwalają na łączne ich omówienie, albowiem w istocie spółka kwestionuje istnienie po stronie wnioskodawcy interesu prawnego w domaganiu się wygaszenia przysługującego jej prawa z dwóch przyczyn. Po pierwsze uważa, że wnioskodawca nie wykazał, iż rejestracja znaku Red Bull "narusza jego prawa przyznane mu przepisami prawa". Po wtóre twierdzi, że newralgiczne znaczenie dla sprawy miało ustalenie renomy znaku Red Bull, a niewyjaśnienie tej okoliczności przez Urząd Patentowy, a następnie zaniechanie pełnego odniesienia się do tego zarzutu przez Sąd I instancji, stanowiło naruszenie przywołanych w skardze kasacyjnej przepisów.

W myśl art. 169 ust. 2 p.w.p.. Urząd Patentowy wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy w przypadkach, o których mowa w ust. 1, na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny. Rozważając kwestię interesu prawnego należy przede wszystkim podkreślić, że podmiot ma interes prawny w postępowaniu, jeżeli pomiędzy jego sytuacją prawną a przedmiotem postępowania istnieje – uzasadnione treścią normy prawa materialnego, przy czym niekoniecznie prawa publicznego – realne, rzeczywiste powiązanie czyniące go "zainteresowanym" tym postępowaniem i w konsekwencji uprawnionym do udziału w nim w charakterze strony. Ta realność jest istotną cechą interesu prawnego, podkreślaną w piśmiennictwie i orzecznictwie sądowym.

Z akt administracyjnych wynika, że Przedsiębiorstwo Produkcji Lodów "K." zgłosiło do rejestracji znak towarowy Red Blue w zakresie towarów z klasy 30. Nadto pomiędzy stronami toczącą się sprawy cywilne o naruszenie znaku towarowego w wyniku obrotu towarami z kasy 30. Te dwa istotne, realne elementy przesądzają o tym, że wnioskodawca miał interes prawny w domaganiu się wygaszenia prawa.

W omawianej skardze kasacyjnej, podobnie jak w toku całego postępowania sądowoadministracyjnego a wcześniej spornego, skarżąca spółka prezentowała pogląd, że potencjalny interes prawny wnioskodawcy niweczy to, że jej znak jest znakiem renomowanym. Inaczej rzecz ujmując uważała, że decyzja o wygaszeniu prawa nie będzie miała żadnego wpływu na toczące się postępowanie w sprawie rejestracji znaku towarowego Red Blue. Podkreślić zatem należy, że przedmiotem postępowania spornego było ustalenie, czy istnieją przesłanki do wygaszenia prawa, określone w

art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. Treść tego przepisu nie pozwala na różnicowanie sytuacji znaków towarowych renomowanych w stosunku do tych, które tego przymiotu nie posiadają. Już chociażby z tego powodu w toku postępowania spornego bez znaczenia pozostaje, czy wniosek dotyczy wygaszenia prawa ochronnego na znak towarowy renomowany. Poza tym podnoszona przez skarżącą kwestia ewentualnej renomy znaku nie jest ustawową przesłanką uniemożliwiającą zastosowanie art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. Trafnie zatem Sąd I instancji przyjął, iż argumenty w zakresie renomy nie mogą być brane pod uwagę, bowiem w tym postępowaniu ocenia się jedynie zaistnienie przesłanek formalnych, a przesłanki wygaszenia prawa zaistniały.

Z tych powodów uznać należy za nieusprawiedliwione zarzuty omawianej skargi kasacyjnej. Na rozprawie w dniu 11 września 2008 r. pełnomocnik skarżącej spółki podniósł zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 138 p.p.s.a. Zarzut ten jednak, jako spóźniony nie może być przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego. Prawo do nowego uzasadnienia podstaw skargi kasacyjnej wynikające z art. 183 § 1 in fine p.p.s.a. nie może być rozumiane, jako uprawnienie do uzupełnienia podstaw kasacyjnych /por. wyroki NSA: z dnia 7 czerwca 2004 r., FSK 131/04, ONSAiWSA 2004, nr 1, poz. 14; z dnia 30 sierpnia 2004 r., GSK 816/04, niepubl.; z dnia 12 października 2004 r., FSK 554/04, Mon. Pod. 2005, Nr 1, poz. 37).

W tej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. orzekł, jak w punkcie 2 sentencji.



Powered by SoftProdukt