![]() |
Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6145 Sprawy dyrektorów szkół 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Oświata, Wójt Gminy, Stwierdzono nieważność zaskarżonego aktu, III SA/Gd 627/22 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2023-06-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
III SA/Gd 627/22 - Wyrok WSA w Gdańsku
|
|
|||
|
2022-09-02 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku | |||
|
Bartłomiej Adamczak Janina Guść /przewodniczący sprawozdawca/ Jolanta Sudoł |
|||
|
6145 Sprawy dyrektorów szkół 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym) |
|||
|
Oświata | |||
|
Wójt Gminy | |||
|
Stwierdzono nieważność zaskarżonego aktu | |||
|
Dz.U. 2023 poz 259 art., 3 par. 2 pkt 6, art. 147 par. 1 Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. 2020 poz 713 art. 30, art. 91, art. 94 ust. 1 i 2, art. 101 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Dz.U. 2017 poz 1587 par. 8 ust. 2 Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły podstawowej, publicznej szkoły ponadpodstawowej lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej Dz.U. 2020 poz 910 art. 63 ust. 14 pkt 1 lit a Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe - tj |
|||
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Janina Guść (spr.), Sędziowie: Sędzia WSA Jolanta Sudoł, Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak, Protokolant: Specjalista Kinga Czernis, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 czerwca 2023 r. sprawy ze skargi W. P. na zarządzenie Wójta Gminy Przechlewo z dnia 8 lipca 2020 r. nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A. stwierdza niezgodność z prawem zaskarżonego zarządzenia. |
||||
Uzasadnienie
Na podstawie zarządzenia Wójta Gminy Przechlewo nr [...] z dnia 8 czerwca 2020 r. ogłoszono konkurs na stanowiska dyrektorów publicznych szkół i publicznego przedszkola w Gminie Przechlewo, w tym na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A. Zarządzeniem Wójta Gminy Przechlewo nr [...] z dnia 23 czerwca 2020 r. powołano komisję do przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A. (§ 1 zarządzenia). W § 2 zarządzeniu przedstawiono osobowy skład komisji liczącej 11 członków, wskazując którzy z nich są przedstawicielami organu prowadzącego, przedstawicielami organu sprawującego nadzór pedagogiczny czyli Pomorskiego Kuratora Oświaty, przedstawicielami Rady Pedagogicznej szkoły, przedstawicielami Rady Rodziców szkoły oraz przedstawicielem związku zawodowego ZNP. Na mocy uchwał nr 1, 2 i 3 z dnia 2 lipca 2020 r. do przedmiotowego postępowania konkursowego Komisja Konkursowa powołana wymienionym zarządzeniem dopuściła 3 osoby: A.G., W. P. oraz P. M.. Jak odnotowano w protokole z posiedzenia Komisji Konkursowej z dnia 2 lipca 2020 r., w wyniku przeprowadzonego głosowania bezwzględną większość głosów obecnych na posiedzeniu członków komisji otrzymał P. M. (8 głosów) i został on wyłoniony jako kandydat na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A.. Jak wskazano w protokole, ani na W. P., ani na A. G. nie oddano żadnych głosów. Wójt Gminy Przechlewo wydał w dniu 8 lipca 2020 r. zarządzenie nr [...] w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A. Jako podstawę prawną wydanego zarządzenia wskazano § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły podstawowej lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. z 2017 r., poz. 1587 ze zm.) w związku z art. 30 ustawy z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2020, poz. 713 ze zm.), powoływanej dalej także jako "u.s.g.". W § 1 zarządzenia wskazano, że po zapoznaniu się dokumentacją postępowania konkursowego, Wójt Gminy Przechlewo zatwierdza konkurs na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A., przeprowadzony na podstawie zarządzenia nr [...] Wójta Gminy Przechlewo z dnia 8 czerwca 2020 r. w sprawie ogłoszenia konkursów na stanowiska dyrektorów publicznych szkół i publicznego przedszkola w Gminie Przechlewo. W. P. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na zarządzenie Wójta Gminy Przechlewo nr [...] z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A. Przedmiotowa skarga została zarejestrowana pod sygn. akt III SA/Gd 627/22. Jednocześnie Sąd postanowieniem z dnia 7 listopada 2022 r., sygn. akt III SA/Gd 605/22 odrzucił skargę W. P. na zarządzenie Wójta Gminy Przechlewo nr [...] z dnia 23 czerwca 2020 r. w przedmiocie powołania komisji konkursowej. W postanowieniu tym wskazano, że zarządzenie o powołaniu komisji konkursowej nie stanowi samodzielnego aktu bądź czynności podlegających zaskarżeniu do sądu administracyjnego. Zaskarżeniu do sądu administracyjnego podlega bowiem zarządzenie organu prowadzącego szkołę publiczną o zatwierdzeniu konkursu, jako akt jednostki organu samorządu terytorialnego, podejmowany w sprawach z zakresu administracji publicznej. W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że konkurs, w którym skarżący wziął udział został przeprowadzony nielegalnie, lecz ze względów zdrowotnych skarżący nie był w stanie na bieżąco podejmować kroków w sprawie, wynik konkursu wpłynął dysfunkcyjnie i stresogennie na jego aktywności zawodowe i społeczne oraz zdrowie. W. P. w uzupełnieniu skargi zarzucił, że konkurs został przeprowadzony przy niewłaściwym składzie komisji konkursowej. W skład komisji został bowiem powołany M. K., który pełnił w tym czasie funkcję radnego Gminy P., co jest niedopuszczalne. Skarżący powołał się na stanowisko wyrażone w uzasadnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 czerwca 2019 r. sygn. akt I OSK 313/19. W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy Przechlewo wniósł o odrzucenie skargi ewentualnie o jej oddalenie w całości. W ocenie organu w sprawie nie doszło do naruszenia trybu i zasad przeprowadzenia konkursowego wynikającego z ustaw i z rozporządzenia MEN. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje: W myśl art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2022 r., poz. 2492), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 6 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r., poz. 259 ze zm.), dalej powoływanej w skrócie jako "p.p.s.a.", kontrola działalności administracji publicznej sprawowana przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego inne niż akty prawa miejscowego, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej. Do tej kategorii zalicza się zarządzenia organów jednostek samorządu terytorialnego o charakterze ogólnym wewnętrznego urzędowania, w tym regulaminy, wytyczne skierowane do podległych organów i jednostek, akty budżetowe, jak również akty o charakterze indywidualnym, np. w sprawach likwidacji szkoły, a także zarządzenia z zakresu przeprowadzania konkursów na dyrektorów samorządowych placówek oświatowych i powierzania stanowisk dyrektorów szkół i placówek oświatowych. W orzecznictwie sądów administracyjnych powszechnie przyjmuje się, że czynności urzędowe podejmowane przez organ prowadzący szkołę lub placówkę zmierzające do realizacji ustawowego obowiązku powierzenia stanowiska dyrektora publicznej szkoły podstawowej lub przedszkola kandydatowi wyłonionemu w drodze konkursu, mają charakter działań z zakresu publicznej administracji samorządowej. Tak też kwalifikuje się zarządzenie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w sprawie zatwierdzenia lub unieważnienia konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub przedszkola. Jest to bowiem działanie o charakterze władczej kompetencji, związanej z wykonywaniem publicznoprawnych zadań w zakresie oświaty, określonych w przepisach mających charakter publicznoprawny. Zarządzenie o zatwierdzeniu konkursu lub unieważniające konkurs jest zatem "innym aktem organu jednostki samorządu terytorialnego wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej" w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. (por. wyroki: NSA z 17 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 559/11, z 5 sierpnia 2010 r., sygn. akt I OSK 41/10, WSA w Lublinie z 19 października 2021 r., sygn. akt III SA/Lu 477/21, WSA we Wrocławiu z 28 kwietnia 2022 r., sygn. akt IV SA/Wr 554/21). Uprawnienie do wniesienia skargi dotyczącej aktów, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. wynika z art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który stanowi, że każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Do aktów, o jakich mowa w tym przepisie (których zaskarżenie do sądu administracyjnego przewiduje także art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a.) należy zarządzenie w sprawie zatwierdzenia konkursu na stanowisko dyrektora szkoły (placówki oświatowej). Skargę na tego rodzaju akty można wnieść w każdym czasie, o czym stanowi art. 53 § 2a p.p.s.a. W ocenie Sądu, nie ulega wątpliwości, że objęte skargą zarządzenie narusza interes prawny skarżącego, będącego kandydatem w konkursie, który mocą zaskarżonego zarządzenia został zatwierdzony. W wyniku postępowania konkursowego kandydatem na stanowisko dyrektora został kontrkandydat skarżącego, co w sposób bezpośredni negatywnie oddziałuje na sytuację prawną skarżącego, powodując, że spełniony został przewidziany w art. 101 ust. 1 u.s.g. warunek niezbędny do przeprowadzenia przez Sąd merytorycznej kontroli aktu będącego przedmiotem skargi. Przepis art. 91 ust. 1 u.s.g. stanowi, że przesłanką stwierdzenia nieważności zarządzenia organu gminy jest istotna sprzeczność zarządzenia z prawem. W orzecznictwie i doktrynie podkreśla się, że opierając się na konstrukcji wad powodujących nieważność oraz wzruszalność decyzji administracyjnych, można wskazać rodzaje naruszeń przepisów, które trzeba zaliczyć do istotnych, skutkujących nieważnością zarządzenia organu jednostki samorządu terytorialnego. Należy do nich m.in. naruszenie przepisów wyznaczających kompetencję do podejmowania zarządzeń, podstawy prawnej podejmowania zarządzeń, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego - przez wadliwą ich wykładnię - oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania zarządzeń (por. wyroki NSA: z 8 lutego 1996 r., sygn. akt SA/Gd 327/95, z 11 lutego 1998 r., sygn. akt II SA/Wr 1459/97 oraz wyroki WSA w Warszawie z 21 marca 2007 r., sygn. akt IV SA/Wa 2296/06, oraz WSA w Krakowie z 25 września 2018 r., sygn. akt III SA/Kr 470/18). W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się również, że sprzeczność uchwały lub zarządzenia w prawem musi być oczywista i bezpośrednia (por. wyrok WSA w Warszawie z 21 marca 2007 r., sygn. akt IV SA/Wa 2296/06.). Za istotne naruszenie prawa uznać należy w szczególności uchybienie, prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym (tak Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z 9 grudnia 2003 r., sygn. akt P 9/02). Wskazany przepis art. 91 ust. 1 u.s.g. należy tym samym interpretować jako przepis szczególny, o którym mowa w art. 147 § 1 p.p.s.a. Zgodnie bowiem z dyspozycją z art. 147 § 1 p.p.s.a. Sąd uwzględniając skarga na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 5 i 6 p.p.s.a. stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Jeżeli zatem stwierdzona sprzeczność z prawem nie ma w ocenie Sądu charakteru istotnego, o jakim jest mowa w art. 91 ust. 1 u.s.g., rozstrzygnięcie Sądu następuje stosownie do art. 147 § 1 p.p.s.a. z wyłączeniem stwierdzenia nieważności aktu i ogranicza się właśnie do stwierdzenia niezgodności z prawem zaskarżonego zarządzenia. Dokonując oceny legalności zaskarżonego zarządzenia Wójta Gminy Przechlewo z dnia 8 lipca 2020 r. nr [...] Sąd stwierdził, że narusza ono prawo, bowiem skład Komisji Konkursowej powołanej w celu przeprowadzenia konkursu na kandydata na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A. był nieprawidłowy. Zgodnie z art. 63 ust. 14 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe w brzmieniu obowiązującym w chwili przeprowadzenia ww. konkursu (t.j. Dz. U. z 2020, poz. 910 ze zm.), powoływanej w dalszej części uzasadnienia jako "u.p.o.", w celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję konkursową w określonym tym przepisem składzie. W skład komisji wchodzi m.in. po trzech przedstawicieli organu prowadzącego szkołę lub placówkę (art. 63 ust. 14 pkt 1 lit. a). Ponadto: po trzech przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny, po dwóch przedstawicieli rady pedagogicznej, po dwóch przedstawicieli rady rodziców, po jednym przedstawicielu organizacji związkowych, zrzeszających nauczycieli obejmujących swoim zakresem działania szkołę lub placówkę, w której konkurs się odbywa (art. 63 ust. 14 pkt 1, 2 i 3). Regulamin konkursu na stanowisko dyrektora szkoły oraz tryb pracy komisji konkursowej, w szczególności sposób ogłaszania konkursu oraz sposób nadzorowania prawidłowości postępowania konkursowego przez organ prowadzący szkołę, został określony w rozporządzeniu wykonawczym wydanym na podstawie art. 63 ust. 20 u.p.o. W wykonaniu delegacji zawartej w tym przepisie wydane zostało rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły podstawowej, publicznej szkoły ponadpodstawowej, publicznej szkoły ponadpodstawowej lub publicznej placówki oraz trybu pracy komisji konkursowej (Dz.U. z 2017 r., poz. 1587 ze zm.), powoływane dalej jako "rozporządzanie MEN". Rozporządzenie to w § 1 ust. 1 określa, że konkurs na stanowisko dyrektora publicznego przedszkola, publicznej szkoły podstawowej i publicznej szkoły ponadpodstawowej lub publicznej placówki ogłasza organ prowadzący przedszkole, szkołę lub placówkę. Komisja konkursowa, na podstawie złożonej oferty, podejmuje uchwałę o dopuszczeniu lub odmowie dopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego (§ 4 ust. 1 zd. 1). Następnie, po rozmowie z każdym z kandydatów dopuszczonych do postępowania konkursowego, komisja dokonuje ich merytorycznej oceny, której podlega w szczególności przedstawiona przez kandydata koncepcja funkcjonowania i rozwoju publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki (§ 5 ust. 2). Komisja wyłania kandydata na stanowisko dyrektora w głosowaniu tajnym. Każdy z członków komisji dysponuje jednym głosem (§ 6 ust. 1). W myśl § 8 ust. 1 rozporządzenia, po zakończeniu obrad komisji przewodniczący komisji niezwłocznie powiadamia organ prowadzący publiczne przedszkole, publiczną szkołę lub publiczną placówkę o wyniku postępowania konkursowego oraz przekazuje temu organowi dokumentację postępowania konkursowego. Stosownie do § 8 ust. 2, organ prowadzący publiczne przedszkole, publiczną szkołę lub publiczną placówkę zatwierdza konkurs albo unieważnia konkurs i zarządza ponowne jego przeprowadzenie w razie stwierdzenia: 1) nieuzasadnionego niedopuszczenia kandydata do postępowania konkursowego; 2) przeprowadzenia przez komisję postępowania konkursowego bez wymaganego udziału 2/3 jej członków; 3) naruszenia tajności głosowania, z zastrzeżeniem § 4 ust. 1; 4) innych nieprawidłowości, które mogły mieć wpływ na wynik konkursu. Unieważnienie konkursu na podstawie § 8 ust. 2 pkt 4 winno nastąpić, jeżeli stwierdzono nieprawidłowości (inne niż wymienione w pkt 1-3) w szeroko rozumianym postępowaniu konkursowym, w tym także z powodu uchybień związanych ze składem komisji konkursowej. Proces wyłaniania przedstawicieli powinien być przedmiotem badania sądu administracyjnego przy kontroli zarządzenia podjętego na podstawie § 8 rozporządzenia MEN, gdyż zarządzenie w przedmiocie powołania komisji konkursowej mającej na celu wyłonienie kandydata na stanowisko dyrektora szkoły (przedszkola, placówki oświatowej) nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego. W uzasadnieniu postanowienia z 3 lutego 2022 r., sygn. akt III OSK 68/22, akceptującego stanowisko o niedopuszczalności drogi sądowej w sprawach, których przedmiotem jest zarządzenie o powołaniu komisji konkursowej, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że "dopiero zarządzenie kończące konkurs może zostać zaskarżone przez osobę fizyczną do sądu administracyjnego, w trakcie którego możliwe jest dokonanie oceny legalności całego postępowania konkursowego, w tym również zarządzenia o powołaniu komisji konkursowej i wpływu ewentualnych naruszeń prawa na wynik konkursu." Niewątpliwie jeżeli w skład komisji powołana została osoba, która nie może być uznana za jednego w wymienionych w art. 63 ust. 14 u.p.o. przedstawicieli ściśle określonych podmiotów, w ocenie Sądu, mamy do czynienia istotnym naruszeniem prawa. Osoby powołane do komisji konkursowej winny reprezentować podmioty enumeratywnie wskazane przez ustawodawcę. Nie można przyjąć, że komisja konkursowa w nieprawidłowym składzie - sprzecznym z wymogami wynikającymi z ustawy - może prawidłowo prowadzić postępowanie konkursowe. Tym samym naruszenie prawa przy wyłanianiu przedstawicieli do składu komisji konkursowej polegające na niewłaściwym składzie komisji w celu wyboru kandydata na stanowisko dyrektora szkoły należy kwalifikować jako istotne naruszenie prawa. Jak wynika z zarządzenia Wójta Gminy Przechlewo nr [...] z dnia 23 czerwca 2020 r. w sprawie powołania Komisji Konkursowej wyłaniającej kandydata na stanowisko dyrektora Szkoły Podstawowej im. [...] w A. do składu Komisji Konkursowej powołanych zostało m.in. trzech przedstawicieli organu prowadzącego, w tym M. K.. Informacje zawarte w Biuletynie Informacji Publicznej, potwierdzają natomiast, że w ramach kadencji Rady Gminy P. na lata 2018-2023 r. M. K. jest radnym i pełni w Radzie Gminy P. funkcję [...]. Powyższa okoliczność, jak zasadnie wskazał skarżący, wyklucza aby można było uznać, że M. K. zasiadając w Komisji Konkursowej reprezentował organ prowadzący Szkołę Podstawową im. [...] w A. Stosownie bowiem do art. 4 pkt 16 u.p.o. przez organ prowadzący szkołę lub placówkę należy rozumieć ministra, jednostkę samorządu terytorialnego, inne osoby prawne i fizyczne. Z kolei art. 29 ust. 1 u.p.o stanowi, że w przypadku szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego zadania i kompetencje organu prowadzącego, określone m.in. w art. 63 ust. 1, 12-14, 18 i 20 u.p.o. oświatowego wykonuje odpowiednio: wójt (burmistrz, prezydent miasta), zarząd powiatu, zarząd województwa, a zatem organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego. Natomiast zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1-2 u.s.g. organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). Przy czym rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie (art. 15 ust. 1 u.s.g.), a w jej skład wchodzą radni (art. 17 u.s.g.). Z kolei, zgodnie z art. 26 u.s.g. organem wykonawczym gminy jest wójt (ust. 1), zaś burmistrz jest organem wykonawczym w gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy (ust. 3). Wreszcie, w miastach powyżej 100 000 mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta. Dotyczy to również miast, w których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy prezydent miasta był organem wykonawczo-zarządzającym (ust. 4). W tym miejscu należy ponadto wyraźnie podkreślić, że zgodnie z art. 24a ust. 1 u.s.g. z radnym nie może być nawiązywany stosunek pracy w urzędzie gminy, w której radny uzyskał mandat. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wielokrotnie podkreślano istotność prawidłowego składu komisji konkursowej. W wyrokach z dnia 27 czerwca 2019 r., sygn. akt I OSK 313/19, z 14 dnia maja 2013 r., sygn. akt I OSK 324/13 oraz w wyroku z dnia 25 czerwca 2014 r., sygn. akt I OSK 828/14, wskazywano, że określenie "przedstawiciel organu" nie jest tożsame z określeniem "piastun organu" lub "organ". Pod pojęciem organu administracji publicznej należy rozumieć element (jednostkę) struktury organizacyjnej podmiotu realizującego zadania z zakresu administracji publicznej, posiadający swój substrat osobowy (w postaci osoby lub osób piastujących funkcję takiego organu), którego działania lub zaniechania przepisywane są danemu podmiotowi (np. państwu lub jednostce samorządu terytorialnego) jako dokonywane w jego imieniu i na jego rzecz. Z tej definicji jasno wynika, że piastun organu nie jest przedstawicielem tego organu, również w rozumieniu art. 63 ust. 14 pkt 1 lit. a ustawy u.p.o., bo jest osobą piastująca funkcję danego organu, np. wójta, burmistrza czy prezydenta miasta. Przedstawicielem takiego organu będzie natomiast osoba, która zostanie upoważniona przez piastuna organu do załatwiania (prowadzenia) określonego rodzaju spraw w jego imieniu i na jego rzecz (por. np. art. 268a k.p.a.). Zatem w skład komisji konkursowej nie może wejść ani piastun organu, ani też przedstawiciel żadnego innego organu czy podmiotu, niż wymienione w sposób wyczerpujący w art. 63 ust. 14 u.p.o. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (działając – w przypadku szkół prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego – jako organ wykonujący zadania i kompetencje organu prowadzącego) nie może więc powołać piastuna organu, jak też piastuna lub przedstawiciela innego organu jednostki samorządu terytorialnego na podstawie art. 63 ust. 14 pkt 1 lit. a u.p.o. Gdyby ustawodawca dopuścił możliwość udziału w pracach komisji konkursowej osoby pełniącej funkcję organu jednostki samorządu terytorialnego, i to organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego – radnych, norma wyrażona w art. 63 ust. 14 pkt 1 u.p.o. zostałaby skonstruowana w sposób wyraźnie dopuszczający udział tego organu w pracach komisji. Przez przedstawiciela organu należy rozumieć pracownika jednostki zapewniającej obsługę organu i pomoc w wykonywaniu jego ustawowych zadań. Ponadto przedstawicielem organu prowadzącego szkołę powinny być osoby działające w imieniu i na rzecz tego organu, tj. organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego. Organ ten wyznacza osoby, które będą go reprezentować w komisji konkursowej, i za pomocą których będzie miał on wpływ, jako organ wykonujący zadania i kompetencje organu prowadzącego szkołę, na wybór dyrektora szkoły. W analizowanym stanie prawnym nie było więc podstaw do powołania do składu komisji konkursowej przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego (to jest przez Wójta Gminy Przechlewo), jako jego przedstawiciela – radnego M. K., albowiem nie jest on w żaden sposób powiązany z organem wykonawczym jednostki samorządu terytorialnego, działającym w niniejszej sprawie jako organ wykonujący zadania i kompetencje organu prowadzącego szkołę, nie działa w jego imieniu ani na jego rzecz i nie jest również jego pracownikiem. Organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego nie może powołać w skład komisji konkursowej, jako swych przedstawicieli, członków organu stanowiącego gminy jakim jest rada gminy (piastunów tego organu). W postępowaniu konkursowym doszło do naruszenia normy art. 63 ust. 14 pkt 1 lit. a ustawy u.p.o. Naruszenie prawa miało charakter istotny, w konsekwencji Wójt Gminy Przechlewo nie miał podstaw do wydania w trybie § 8 ust. 2 rozporządzenia MEN zarządzenia zatwierdzającego konkurs. Nie można uznać za zasadne stanowiska, że o stopniu naruszenia prawa może w takim przypadku decydować wynik głosowania i znaczenie głosu oddanego przez nieprawidłowo powołanego członka komisji w kontekście ogólnego wyniku głosowania. W niniejszej sprawie w wyniku przeprowadzonego głosowania nad kandydatami jak wynika z Protokołu z posiedzenia Komisji Konkursowej, gdzie w głosowaniu wzięło udział 10 osób, w sumie oddano 8 głosów za kontrkandydatem skarżącego P. M., natomiast na osobę skarżącego oddano 0 głosów. Okoliczność, że gdyby w składzie Komisji Konkursowej z ramienia organu prowadzącego szkołę zasiadała inna osoba niż M. K., jej głos nie mógłby zmienić wyniku głosowania, w którym zdecydowaną większość głosów oddano na kontrkandydata skarżącego, nie stanowi argumentu przemawiającego za uznaniem, że naruszenie prawa nie miało wpływu na wynik konkursu i nie mogło stanowić podstawy unieważnienia konkursu. Podkreślić bowiem należy, że udział członków komisji konkursowej nie ogranicza się wyłącznie do ostatniego etapu prac komisji jakim jest głosowanie. Każdy członek komisji bierze udział w całym postępowaniu konkursowym, w tym przesłuchaniu kandydatów i jego udział w pracach komisji może mieć realny wpływ na stanowisko pozostałych członków komisji - całej komisji konkursowej. Zaskarżone zarządzenie narusza prawo w sposób istotny, organ gminy, wobec stwierdzonego istotnego naruszenia prawa winien był bowiem unieważnić konkurs. Uzasadniało to, co do zasady, stwierdzenie nieważności zaskarżonego zarządzenia. Wskazać należy, że normy 94 ust. 1 i 2 u.s.g. stanowią, że nie stwierdza się nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy po upływie jednego roku od dnia ich podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia uchwały lub zarządzenia w terminie określonym w art. 90 ust. 1, albo jeżeli są one aktem prawa miejscowego. Jeżeli nie stwierdzono nieważności uchwały lub zarządzenia z powodu upływu terminu określonego w ust. 1, a istnieją przesłanki stwierdzenia nieważności, sąd administracyjny orzeka o ich niezgodności z prawem. Uchwała lub zarządzenie tracą moc prawną z dniem orzeczenia o ich niezgodności z prawem. Biorąc pod uwagę, że zaskarżone zarządzenie wydano w dniu 8 czerwca 2020 r., Sąd, orzekając po upływie ponad dwóch lat od tej daty, na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. w zawiązku z art. 94 ust. 2 u.s.g. stwierdził niezgodność z prawem zaskarżonego zarządzenia. Powołane w treści niniejszego uzasadnienia orzeczenia sądów administracyjnych dostępne są w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych (orzeczenia.nsa.gov.pl). |