Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA: Leszek Włoskiewicz (spr.) Sędziowie NSA Małgorzata Pocztarek Joanna Runge – Lissowska Protokolant Joanna Szcześniak po rozpoznaniu w dniu 11 kwietnia 2007 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lutego 2006 r. sygn. akt II SA/Wa 1748/05 w sprawie ze skargi M. W. na decyzję Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania, 2. zasądza od M. W. na rzecz Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego kwotę 280 zł (dwieście osiemdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, decyzją z dnia [...] [...], odmówił M. W. udostępnienia informacji publicznej, mającej polegać na odpowiedzi na niektóre zadane przez wnioskodawcę pytania i umorzył postępowanie o udostępnienie informacji publicznej, mającej polegać na odpowiedzi na pozostałe pytania, decyzją zaś z dnia [...] [...] utrzymał w mocy swą pierwotną decyzję, natomiast Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie – po rozpoznaniu skargi M. W. – wyrokiem z dnia 9 lutego 2006 r. II SA/Wa 1748/05, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1c Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, uchylił decyzję z dnia 23 sierpnia 2005 r.

Sąd uznał bowiem, że pismo skarżącego z dnia 4 sierpnia 2005 r. - przesłane drogą elektroniczną, lecz nieopatrzone podpisem elektronicznym – nie wywoływało skutków oprawnych i nie prowadziło do ponownego rozpatrzenia sprawy; należało zatem wezwać skarżącego do uzupełnienia braku pisma w trybie art. 64 § 2 k.p.a., gdyż "czy pismo pochodzi od strony, można ustalić tylko przez zbadanie, czy zostało przez nią podpisane, opatrzone podpisem elektronicznym lub zostało złożone w warunkach określonych w art. 63 § 3 k.p.a."

Wnosząc skargę kasacyjną Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego jako jej podstawę przytoczył naruszenie:

"1) art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2004 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) określanej dalej skrótem: upopsa, w związku z art. 63 § 1 i § 3 k.p.a. w brzmieniu obowiązującym w dniu 4 sierpnia 2005 r., a więc w dniu nadesłania drogą elektroniczną pisma zatytułowanego "skarga", mogącego mieć m.in. w świetle art. 234 pkt 1 k.p.a., znamiona pochodzącego od strony wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy, wobec dokonania wadliwej wykładni ww. art. 63 § 1 i § 3 k.p.a. (tu: jak się wydaje w kontekście art. 64 § 2 k.p.a.), a zarazem wobec braku podstaw do zastosowania (wobec wadliwego zastosowania) art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) upopsa w tej konkretnej sprawie, w sytuacji, gdy M. W. wnosząc drogą poczty (zwykłej) skargę do WSA w Warszawie za pośrednictwem Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego od ww. decyzji z dnia [...] potwierdził w sposób niebudzący najmniejszej wątpliwości, że wniesione przez niego drogą elektroniczną w dniu 4 sierpnia 2005 r. pismo zatytułowane "skarga" rzeczywiście od niego pochodziło, a tym samym, że - zdaniem skarżącego - Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego miał prawo potraktować to pismo jako odwołanie – wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy od pierwotnej decyzji tego organu z dnia [...] i uczynić je przedmiotem rozpoznania w sposób przewidziany w art. 127 i n. k.p.a.

2) art. 134 upopsa oraz art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) tej ustawy wobec dokonania wykładni, a zarazem wobec zastosowania tych przepisów prawa w sposób oczywiście sprzeczny z zasadą sądowej kontroli administracji w kształcie potwierdzonym treścią art. 3 § 1 upopsa, a także w sposób sprzeczny z art. 12 § 1 k.p.a. oraz z założeniami ustawy o dostępie do informacji publicznej, z których jednoznacznie wynika, że sąd administracyjny oceniając legalność decyzji odmawiającej dostępu do informacji publicznej powinien przede wszystkim ocenić, czy taka odmowa była, czy nie była uzasadniona (m.in. w kontekście obowiązku rozpoznania takiej skargi przez sąd administracyjny w terminie 30 dni od dnia wpływu), w sytuacji, gdy z treści skargi jednoznacznie wynikało, że M. W. oczekiwał od sądu administracyjnego jedynie oceny, czy Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego miał prawo, czy nie miał prawa odmówić mu udostępnienia określonych informacji, które z pewnością miały charakter informacji publicznych.

3) art. 141 § 4 upopsa wobec wadliwego (wobec braku właściwego) zastosowania tego przepisu prawa w wyniku niewyjaśnienia w uzasadnieniu dlaczego w tej konkretnej sprawie nadanie biegu przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego pismu zatytułowanemu "Skarga", nadesłanemu w dniu 4 sierpnia 2005 r. drogą elektroniczną przez M. W., było wadliwe (dlaczego stanowiło naruszenie art. 63 § 3 k.p.a.), a zarazem dlaczego takie (tu: hipotetyczne) naruszenie prawa mogło rzutować na wynik sprawy (tu: na utrzymanie w mocy pierwotnej decyzji Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 2005 r. o odmowie udostępnienia M. W. informacji publicznej)".

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono przede wszystkim, że w świetle art. 63 § 1 k.p.a. w brzmieniu obowiązującym do dnia 21 listopada 2005 r. - wnoszone drogą elektroniczną pisma nie musiały zawierać bezpiecznego podpisu elektronicznego i powinnością organu było tylko sprawdzenie, czy tak wniesione pismo pochodzi od podmiotu wskazanego jako nadawca, w tej sprawie zaś nie tylko nie było wątpliwości, lecz nie było także podstaw, aby domagać się od skarżącego dodatkowego potwierdzenia, iż pismo rzeczywiście od niego pochodzi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna ma usprawiedliwioną podstawę już, gdy zarzuca naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w związku z art. 63 § 1 i 3 k.p.a.

Stosownie bowiem do art. 63 k.p.a. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 21 listopada 2005 r.), podania (żądania wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogły być wnoszone pisemnie, telegraficznie lub za pomocą dalekopisu, telefaksu, poczty elektronicznej, a także ustnie do protokółu (§ 1), przy czym podanie, lecz tylko wniesione pisemnie albo ustnie do protokółu, powinno być podpisane przez wnoszącego (§ 3).

Wprawdzie każde w istocie podanie, poza wniesionym ustnie, ma pisemny charakter, jednak przepis wprost wyróżniał pozostałe podania – właśnie ze względu na szczególny sposób ich przedstawienia – od podania wniesionego pisemnie, albo do protokołu i tylko w odniesieniu do podania wniesionego pisemnie albo do protokołu wymagał, aby były podpisane przez wnoszącego, gdyż w innych przypadkach opatrzenie podania własnoręcznym podpisem po prostu nie było możliwe.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji na mocy art. 185 § 1 oraz art. 203 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.