Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Magda Froncisz Sędziowie : WSA Tadeusz Kiełkowski (spr.) WSA Agnieszka Nawara-Dubiel Protokolant : starszy sekretarz sądowy Małgorzata Piwowar po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 grudnia 2018 r. przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Kraków-Śródmieście Zachód [...] sprawy ze skargi K. J. na decyzję Wojewody z dnia [...] września 2017 r. znak: [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę skargę oddala

Wojewoda decyzją z dnia 29 września 2017 r., znak [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1, art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 23 ze zm. w związku z art. 16 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych ustaw – Dz.U. z 2017 r. poz. 935) oraz art. 81 ust. 1 pkt 2 i art. 82 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1332 ze zm.) po rozpatrzeniu odwołania: M. J., Z. J., M. Z., M. N.-W. i K. J. od decyzji Prezydenta Miasta K. Nr [...].[...] z dnia 17 maja 2017 r., znak [...], wydanej w sprawie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia inwestorowi – A. G. Sp. z o.o. Sp.k. w K. pozwolenia na budowę inwestycji pn.: budowa zespołu budynków: mieszkalnego wielorodzinnego z usługami i hotelowego z garażem podziemnym na działkach nr [...], [...], [...], [...] obr. [...], rozbudowa, przebudowa i nadbudowa istniejącego budynku mieszkalnego wielorodzinnego z usługami wraz ze zmianą sposobu użytkowania na funkcję usługową – hotel na działkach nr [...], [...] i [...] obr. [...], przebudowa i rozbudowa budynku istniejącego wraz ze zmianą sposobu użytkowania na funkcję usługową na działkach nr [...] obr[...], rozbiórka budynku istniejącej stacji transformatorowej oraz budowa wewnętrznego układu komunikacyjnego z infrastrukturą techniczną na działkach nr [...], [...], [...], [...], [...] obr. [...], przy ul[...] w K., w tym: przeniesienie stacji transformatorowej, przebudowa i rozbudowa sieci elektroenergetycznych NN, SN wraz z likwidacją sieci NN, budowa instalacji wewnętrznych wod.kan., elektrycznej i teletechnicznej poza budynkiem, likwidacja istniejących instalacji na terenie inwestycji (wod.kan., elektryczne, gazowe)" – utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji.

Powyższa decyzja, która jest przedmiotem skargi, zapadła w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.

Prezydent Miasta K., decyzją Nr [...] z dnia 17 maja 2017 r., znak [...], działając na podstawie art. 28, art. 33 ust. 1, art. 34 ust. 4 i art. 36 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 290 ze zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku o pozwolenie na budową z dnia 26 stycznia 2017 r., zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę dla A. G. Sp. z o.o. Sp.k. w K. pozwolenia na budowę inwestycji pn.: budowa zespołu budynków: mieszkalnego wielorodzinnego z usługami i hotelowego z garażem podziemnym na działkach nr [...], [...], [...], [...] obr. [...], rozbudowa, przebudowa i nadbudowa istniejącego budynku mieszkalnego wielorodzinnego z usługami wraz ze zmianą sposobu użytkowania na funkcję usługową – hotel na działkach nr [...], [...] i [...] obr. [...], przebudowa i rozbudowa budynku istniejącego wraz ze zmianą sposobu użytkowania na funkcję usługową na działkach nr [...] obr. [...], rozbiórka budynku istniejącej stacji transformatorowej oraz budowa wewnętrznego układu komunikacyjnego z infrastrukturą techniczną na działkach nr [...], [...], [...], [...], [...] obr. [...], przy ul. [...] w K., w tym: przeniesienie stacji transformatorowej, przebudowa i rozbudowa sieci elektroenergetycznych NN, SN wraz z likwidacją sieci NN, budowa instalacji wewnętrznych wod.kan., elektrycznej i teletechnicznej poza budynkiem, likwidacja istniejących instalacji na terenie inwestycji (wod.kan., elektryczne, gazowe)".

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia organ pierwszej instancji wskazał w szczególności, że wniosek o wydanie pozwolenia na budowę został złożony w okresie ważności ostatecznej decyzji ustaleniu warunków zabudowy Nr [...] z dnia 19 października 2015 r., znak: [...] [...]; projekt budowlany jest zgodny z ustaleniami ww. decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, a także wymaganiami ochrony środowiska; inwestor złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane; projekt budowlany jest kompletny i posiada wymagane opinie, uzgodnienia, pozwolenia i sprawdzenia oraz informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia; projektant i sprawdzający do projektu budowlanego dołączyli oświadczenie o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej; projekt budowlany jest wykonany przez osobę uprawnioną; [...] Wojewódzki Konserwator Zabytków w K. pozwoleniem Nr [...] z dnia 24 stycznia 2017 r., znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]), pozwoleniem Nr [...] z dnia 16 listopada 2016 r. znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]) oraz pozwoleniem Nr [...] z dnia 18 listopada 2016 r., znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]) dopuścił realizację robót objętych wnioskiem i przedłożonym projektem, natomiast pozwoleniem Nr [...] z dnia 9 lutego 2017 r. znak [...] zezwolił na wycinkę zieleni kolidującej z wnioskowaną inwestycją; Prezydent Miasta K. wydał decyzję z dnia 28 września 2016 r., znak [...], środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z którą stwierdzono brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla budowy garażu podziemnego wraz z infrastrukturą techniczną, w ramach niniejszej inwestycji; [...] Wojewódzki Inspektor Sanitarny decyzją z dnia 21 listopada 2016 r., znak: [...], wyraził zgodę na odstępstwo od warunków technicznych określonych w § 72 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami), w zakresie zlokalizowania pomieszczeń stałej pracy poniżej terenu urządzonego przy budynku; [...] Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej postanowieniem z dnia 23 grudnia 2016 r., znak [...], wyraził zgodę na spełnienie wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego, w sposób inny niż podany w § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, w związku z niespełnieniem wymagań bezpieczeństwa pożarowego w zakresie oddalenia bliższej krawędzi drogi pożarowej od ściany zespołu budynków mieszkalno-usługowych; inwestor przedłożył ostateczne decyzje Prezydenta Miasta K. Nr [...] z dnia 27 czerwca 2014 r. i Nr [...] z dnia 11 czerwca 2014 r. na rozbiórki obiektów kolidujących z niniejszą inwestycją; decyzją z dnia 11 października 2016 r., znak [...], Prezydent Miasta K. orzekł o zatwierdzeniu dokumentacji geologiczno-inżynierskiej dla przedmiotowego zamierzenia; inwestycja nie podlega etapowaniu w rozumieniu art. 33 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane, jednak inwestor zakłada podział inwestycji na zadania realizacyjne celem uzyskania odrębnych pozwoleń na użytkowanie z następującym możliwym podziałem etapów realizacyjnych: 1) budynek mieszkalny; 2) odrębne lokale usługowe zlokalizowane w parterze oraz na poziomie -1; 3) budynek hotelowy składający się z części frontowej i dawnych stajni – obiekt zaprojektowano z uwzględnieniem takiego podziału, projekt przewiduje możliwość samodzielnego funkcjonowania każdej z wyodrębnionych funkcjonalnie części założenia; obszar oddziaływania obiektu, o którym mowa w art. 3 ust. 20 ustawy – Prawo budowlane, obejmuje: dz. nr [...], [...], [...], [...], [...], [...] obr. [...] (zakres inwestycji) oraz dz. nr [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...] [...] Organ wyjaśnił też, że z uwagi na możliwość ograniczenia dotychczasowego czasu nasłonecznienia lokali (przy spełnianiu wymagań z art. 60 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie) właścicielom poszczególnych lokali przyznano status strony. W końcowej części uzasadnienia swojej decyzji organ pierwszej instancji zreferował zastrzeżenia sformułowane w toku postępowania przez K. J. oraz stanowisko inwestora co do tych zastrzeżeń – i wyjaśnił, że przychyla się do stanowiska inwestora.

Odwołania od powyższej decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 17 maja 2017 r. złożyli M. J., Z. J., M. Z., M. N.-W. i K. J.. Odwołujący się M. J., Z. J., M. Z. i M. N.-W. wskazali w szczególności, że projektowana inwestycja jest niezgodna z wymogami decyzji Prezydenta Miasta K. o ustaleniu warunków zabudowy Nr [...] z dnia 19 października 2015 r., odnoszącymi się do warunków ochrony zieleni. Z kolei odwołująca się K. J. zaprezentowała stanowisko, w myśl którego projektowana inwestycja wpłynie negatywnie na nośność istniejących budynków na terenie nieruchomości sąsiedniej, spowoduje utratę ich stabilności; nadto wskazała na niezgodność z decyzją o warunkach zabudowy w zakresie prac odwodnieniowych, brak pozwolenia wodno-prawnego i badań hydrogeologicznych z uwagi na zagrożenie powodziowe od rzeki W., brak odpowiednich uzgodnień konserwatorskich tj. wpływu inwestycji na nieruchomość przy ul. [...] (dz. [...]), brak skontrolowania złożonego przez inwestora oświadczenia o prawie do nieruchomości w tym, w zakresie dotyczącym ściany "wspólnej" szczytowej i muru granicznego przy ul. [...]. W piśmie z dnia 30 sierpnia 2017 r. odwołująca się podniosła, że zaskarżona decyzja nie uwzględnia i nie zabezpiecza interesów właścicieli i mieszkańców sąsiednich nieruchomości poprzez brak uwzględnienia w projekcie budowlanym faktycznych działań mających na celu zabezpieczenie jej nieruchomości.

Na skutek powyższych odwołań Wojewoda wydał opisaną na wstępie decyzję z dnia 29 września 2017 r., którą utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia organ odwoławczy zreferował przebieg postępowania i stanowiska stron; przytoczył również i wyjaśnił istotne w sprawie przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowalne, w tym art. 35 ust. 1 oraz art. 20 ust. 4. Wojewoda zauważył przy tym, że za prawidłowość sporządzenia projektu budowlanego, w tym również przyjęte w projekcie rozwiązania, odpowiada projektant i jeżeli istnieje wymóg jego sprawdzenia, również sprawdzający. Zgodnie z art. 20 ust. 4 Prawa budowlanego projektant, a także sprawdzający, do projektu budowlanego dołącza oświadczenie o jego sporządzeniu zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. W niniejszej sprawie oświadczenia te zostały złożone. Wszyscy projektanci i sprawdzający w dacie wykonania poszczególnych części projektu budowlanego posiadali ważne zaświadczenia wydane przez izbę o wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego. Następnie organ odwoławczy podał, że projekt budowlany zawiera niezbędne uzgodnienia i opinie, jego zawartość jest kompletna. Projekt budowlany opracowany został w czytelnej grafice, oprawiony w okładkę przystosowaną do formatu A4, posiada numerację zgodną ze spisem zawartości projektu, tomy projektu zostały trwale zszyte. Załączona została informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. W projekcie określona została druga kategoria geotechniczna obiektu, przy złożonych warunkach gruntowych. Decyzjami Prezydenta Miasta K. zatwierdzono dokumentację geologiczno-inżynierską dla ww. inwestycji oraz dokumentację hydrogeologiczną określającą warunki hydrologiczne (znak [...] z dnia 11 lipca 2016 r.; znak [...] z dnia 19 grudnia 2016 r.). Uzgodniony został również projekt planu działania na wypadek zagrożenia powodziowego (znak [...] z dnia 24 października 2016 r.). Przedmiotowa inwestycja uzyskała decyzję Prezydenta Miasta K. ([...] z dnia 28 września 2016 r.) o środowiskowych uwarunkowaniach, z której wynika brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (budowla podziemnych garaży w ramach inwestycji). Projekt budowlany (rzut parteru i rys. projektu zagospodarowania terenu) został uzgodniony bez zastrzeżeń przez rzeczoznawcę do spraw sanitamo-higienicznych oraz bez uwag zaopiniowany przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych w zakresie spełnienia wymagań ochrony ppoż. (uzgodnienie z dnia 27 grudnia 2016 r.). Postanowieniem [...] Komendanta Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej z dnia 23 grudnia 2016 r., znak [...], udzielona została zgoda na spełnienie wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego w sposób inny niż podany w § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 191 ze zm.) w zakresie oddalenia krawędzi drogi pożarowej od ściany zespołu budynków. Do projektu budowlanego załączone zostało uzgodnienie możliwości przyłączenia (terenu inwestycji) do drogi publicznej tj. ul. [...] (pismo ZIKiT znak: [...] z dnia 11 maja 2016 r.) oraz zapewnienie możliwości podłączenia projektowanych budynków do sieci gazowej, elektrycznej, ciepłowniczej, wodociągowej i kanalizacyjnej. Dla przedmiotowej inwestycji uzyskane zostały decyzje [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich oraz robót budowlanych przy zabytku (pozwolenie Nr [...] z dnia 16 listopada 2016 r., Nr [...] z dnia 18 listopada 2016 r., Nr [...] z dnia 24 stycznia 2017 r.) oraz udzielona została zgoda [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na planowane usunięcie z terenu inwestycji poszczególnych drzew i krzewów (pozwolenie Nr [...] z dnia 9 lutego 2017 r.). Poprzedzająco (decyzje Prezydenta Miasta K. z dnia 11 czerwca 2014 r. i z dnia 27 czerwca 2014 r.) inwestor uzyskał pozwolenie na rozbiórkę budynków znajdujących się na terenie objętych inwestycją tj.: budynku dawnego przedszkola, budynków gospodarczych i garaży.

Kontynuując argumentację, organ odwoławczy wskazał, że dla terenu objętego inwestycją brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Lokalizacja projektowanych obiektów o funkcji mieszkalnej oraz usługowej została ustalona w decyzji Prezydenta Miasta K. Nr [...] z dnia 19 października 2015 r., znak: [...], jako kontynuacja rodzaju i funkcji zabudowy na działkach sąsiednich. Warunki określone w tej decyzji, zgodnie z treścią art. 55 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1073), wiążą organ wydający pozwolenie na budowę. Warunki te zostały spełnione. Zaprojektowano rozbudowę, przebudowę i nadbudowę istniejącego budynku mieszkalnego wielorodzinnego (pięć kondygnacji nadziemnych) oraz budowę nowego budynku o sześciu kondygnacjach nadziemnych oraz części podziemnej stanowiącej dwupoziomowy garaż z miejscami postojowymi. Wysokość górnej krawędzi elewacji frontowej nadbudowywanego budynku mierzona przed głównym wejściem do budynku do poziomu attyki – wynosząca 18,25 m pozostaje bez zmian, jest zgodna z wysokością określoną w pkt II 1.d ww. decyzji o warunkach zabudowy (cyt.: "dopuszcza się nadbudowę budynku frontowego, maksymalnie do wysokości istniejącej attyki (...) tj. 18,3 m z tolerancją do ± 0,5 m"). Wysokość górnej krawędzi elewacji nowego budynku wynosząca 17,90 m również jest zgodna z wysokością określoną w pkt II l.d ww. decyzji o warunkach zabudowy. Parametry te określono w odnośnej decyzji o warunkach zabudowy zgodnie z § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. z 2003 r. Nr 164 poz.1588) "Wysokość, o której mowa w ust. 1, mierzy się od średniego poziomu terenu przed głównym wejściem do budynku". Dachy budynków zaprojektowane zostały jako dachy płaskie. Na stropodachach (nad garażem podziemnym) zaprojektowany został teren zielony, który liczony jest w 50% powierzchni jako powierzchnia biologicznie czynna. W projekcie budowlanym spełnione zostały warunki dotyczące wskaźnika powierzchni zabudowy (powierzchnia nowej zabudowy wynosi 5195 m2, tj. 48% powierzchni terenu wynoszącej 10725 m2), zatem nie przekracza określonej w decyzji ustalającej warunki zabudowy wielkości wskaźnika powierzchni nowej zabudowy – od 45% do 50%, oraz spełnione zostały warunki dotyczące wymaganej powierzchni biologicznie czynnej – nie mniej niż 30% (4195 m2 powierzchni stanowi powierzchnię biologicznie czynną (zieleń na gruncie 3040 m2 + 1155,0 m2, tj. 50% powierzchni zieleni na stropodachach, co łącznie wynosi 39 % powierzchni terenu zieleni). Spełnione zostały wymagania dotyczące obsługi komunikacyjnej inwestycji, tj. dostępu inwestycji do dróg publicznych (ul. [...] poprzez istniejące wjazdy, spełniono także wymagania dotyczące ilości miejsc parkingowych (pkt 11.4.e) – zaprojektowano miejsca postojowe na parkingu w garażu podziemnym w ilości 158 miejsc postojowych (127 miejsc dla budynku mieszkalnego, 8 dla budynku hotelowego, 17 dla gastronomii i 6 dla planowanych usług).

Dalej organ odwoławczy wskazał, że usytuowanie projektowanych obiektów nie narusza przepisów § 12 i § 13 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1422). Budynek nowy zlokalizowano na terenie inwestycji (działki nr: [...], [...], [...]) krawędziami ścian w odległości 5,1 m i 6,2 m do granicy działki nr [...] oraz w odległości 4,22 m do północnej granicy działki nr [...] i w odległości 21,5 m do granicy działki nr [...] – od strony wschodniej. Od strony zachodniej, nowy budynek zlokalizowano w odległości 5,2 m, ze ścianami z otworami okiennymi i drzwiowymi, do granicy działki nr [...]; w odległości 3,6 m ścianą bez otworów okiennych i w odległości 4,7 m ze ścianami z otworami okiennymi i drzwiowymi do granicy działki nr [...]. Rozbudowa istniejącego budynku frontowego zlokalizowana została w odległości 5,89 m i 5,93 m ze ścianami z otworami okiennymi i drzwiowymi do granicy działki nr [...]. Podziemna część rozbudowywanego budynku zlokalizowana jest w odległości od 3,95 m do 5,89 m do granicy działki nr [...]. Odległości usytuowania podziemnych części obiektów do granicy działki (tj. części budynków znajdujących się w całości pod powierzchnią terenu) nie są normowane przepisami prawa.

Uznając zarzuty sformułowane w odwołaniach za niezasadne, Wojewoda wskazał, że dokonana przezeń analiza materiału dowodowego nie potwierdza niezgodności inwestycji z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy, w tym również w zakresie prac odwodnieniowych, czy też szczególnych wymagań i badań hydrogeologicznych; nie potwierdza braku wymaganych uzgodnień konserwatorskich, w tym dotyczących także wycinki zieleni. Niezasadny jest – zdaniem organu odwoławczego – argument odwołującej się K. J. o braku analizy uwzględniającej wpływ inwestycji na nieruchomości sąsiednie (szczególnie w odniesieniu do budynku [...] przy ul. [...]), możliwej utraty ich stabilności. Dla potrzeb inwestycji przed opracowaniem projektu budowlanego wykonana została przez rzeczoznawcę budowlanego ekspertyza techniczna i ocena stanu technicznego obiektów zlokalizowanych w sąsiedztwie zamierzenia budowlanego. Ekspertyza ta określa stan techniczny budynków przy [...] oraz przy [...] Opracowania konstrukcyjne uwzględniają powyższą ekspertyzę oraz warunki gruntowe dla posadowienia projektowanych obiektów, a także odnoszą się do sposobu realizowania wykopów uwzględniającego zapewnienie stateczności budynków znajdujących się w sąsiedztwie. Zaprojektowane zostało wykonanie zabezpieczeń wykopów w postaci ścian szczelinowych oraz w postaci ścinki berlińskiej lub palisady (pale CFA/DSM – karta 117 cz. konstrukcyjna proj. budowlanego). Projekt budowlany wykonany został z uwzględnieniem bezpośredniego sąsiedztwa (styku istniejących obiektów – budynku frontowego nr [...] z budynkiem nr [...]). Ściana wspólna tych budynków, znajdująca się na terenie działki nr [...], nie jest objęta inwestycją. W celu wzmocnienia jej stabilności od strony wnętrza budynku frontowego nr [...] zaprojektowano (od poziomu -1) wzmacniającą ścianę żelbetową, przylegającą do ściany istniejącej. Objęte projektem budowlanym ww. roboty budowlane nie są planowane na terenie nieruchomości przy ul. [...], zatem nie jest zasadny argument – braku stosownego oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania tą nieruchomością na cele budowlane. Dodatkowo Wojewoda wyjaśnił, że za prowadzenie budowy w sposób zgodny z projektem, pozwoleniem na budowę, przepisami w tym techniczno-budowlanymi oraz przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy i zasadami wiedzy technicznej, odpowiada kierownik budowy i inspektor nadzoru inwestorskiego. Osoby te muszą posiadać stosowne uprawnienia budowlane. Organem, który jest właściwy do oceny prawidłowości prowadzenia robót budowlanych, jest organ nadzoru budowlanego.

W konkluzji Wojewoda stwierdził, że materiał dowodowy jest wystarczający dla organu administracji właściwego w sprawie pozwolenia na budowę do uznania, iż inwestycja została przygotowana w sposób prawidłowy. Projekt budowlany nie narusza określonych w decyzji o warunkach zabudowy warunków, w szczególności w zakresie: wskaźnika powierzchni zabudowy, szerokości i wysokości elewacji frontowej, geometrii dachu, warunków ochrony zdrowia, środowiska, przyrody i krajobrazu, warunków obsługi w zakresie infrastruktury technicznej, komunikacji i wymagań dotyczących ochrony interesów osób trzecich. Zgodnie z art. 35 ust. 4 Prawa budowlanego "(...) W razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4 właściwy organ nie może odmówić wydania pozwolenia na budowę". Inwestor spełnił zarówno wymogi będące przedmiotem oceny organu administracji wynikającej z art. 35 ust. 1, jak i z art. 32 ust. 4 Prawa budowlanego. Przedmiotowa inwestycja nie narusza występujących w obszarze oddziaływania uzasadnionych interesów osób trzecich. Analiza przedłożonego materiału dowodowego nie wykazała naruszenia prawa materialnego, które uprawniałoby organ administracji do zakwestionowania prawidłowości przedmiotowej inwestycji. Tym samym inwestor jest uprawniony do korzystania z prawa wynikającego z art. 4 Prawa budowlanego.

Pismem z dnia 3 listopada 2017 r. K. J. złożyła skargę na powyższą decyzję Wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skarżąca zarzuciła zaskarżonej decyzji: I. naruszenie przepisów prawa materialnego, co miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. 1) art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane poprzez brak uwzględnienia w toku postępowania administracyjnego zakończonego wydaniem zaskarżonej decyzji uzasadnionych interesów skarżącej, jako współwłaścicielki nieruchomości znajdującej się w strefie bezpośredniego oddziaływania inwestycji budowlanej wskazanej w zaskarżonej decyzji, przez brak zobligowania inwestora do wskazania takich rozwiązań technicznych, które będą w sposób prawidłowy zabezpieczały zabytkowe (bo znajdujące się w zabytkowym układzie urbanistycznym dawnego miasta K. ze S. (nr [...] z 23 lutego 1934 r.) budynki znajdujące się na działce nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K. przed negatywnym wpływem inwestycji nie tylko w zakresie wpływu na nośność konstrukcji tych budynków, ale także na bezpieczeństwo mieszkańców i przydatność do użytkowania (właściwości funkcjonalne) budynków skarżącej; 2) art. 5 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane w zw. z § 206 ust. 1 w zw. z § 204 ust. 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 ze zm.) poprzez brak uwzględnienia w toku postępowania administracyjnego zakończonego wydaniem zaskarżonej decyzji uzasadnionych interesów skarżącej, jako współwłaścicielki nieruchomości znajdującej się w strefie bezpośredniego oddziaływania inwestycji budowlanej wskazanej w zaskarżonej decyzji, przez brak sporządzenia niezależnej ekspertyzy technicznej stanu technicznego zabytkowych budynków (w tym w szczególności ściany szczytowej budynku skarżącej od strony inwestycji) znajdujących się na działce nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K. i związku z tym braku należytego określenia czy oddziaływania wywołane wzniesieniem nowego budynku jak i samym procesem budowlanym, nie będą miały negatywnego wpływu na bezpieczeństwo i przydatność do użytkowania (właściwości funkcjonalne) budynków skarżącej; 3) art. 34 ust. 1 i art. 35 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane wobec istnienia sprzeczności pomiędzy zatwierdzonym w/w decyzją projektem budowlanym a decyzją Prezydenta Miasta K. z dnia 19 października 2015r. nr [...], znak: [...] [...] ustalającej warunki zabudowy, na podstawie której wydano zaskarżoną decyzję, w zakresie braku uzgodnienia z Regionalnym Zakładem Gospodarki Wodnej w K. w zakresie planowanych prac odwodnieniowych na terenie inwestycji o znacznym zasięgu; 4) art. 34 ust. 1 i art. 35 ust. 1 pkt 1 w zw. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w zw. z art. 122 ust. 1 pkt 8 i 124 pkt 6 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tj. Dz.U. z 2015 r. poz. 469 ze zm.) wobec istnienia sprzeczności pomiędzy zatwierdzonym w/w decyzją projektem budowlanym a decyzją Prezydenta Miasta K. z dnia 19 października 2015 r. nr [...], znak: [...] ustalającej warunki zabudowy, na podstawie której wydano zaskarżoną decyzję, w zakresie braku pozwolenia wodnoprawnego w zakresie odwodnienia obiektów i wykopów budowlanych w sytuacji, gdy ich oddziaływanie wykracza poza granice terenu inwestycji i obejmuje działkę nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K.; 5) art. 34 ust. 1 i art. 35 ust. 1 pkt 1 i art. 34 ust. 3 pkt 4 i art. 35 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane poprzez błędne uznanie, że projekt budowlany dla inwestycji jest kompletny, mimo że nie zawiera pełnych badań hydrogeologicznych, których przeprowadzenie nakazywała w/w decyzja o warunkach zabudowy oraz decyzja Prezydenta Miasta K. z dnia 28 września 2016r. nr [...] o środowiskowych uwarunkowaniach, a które to badania nie zostały nigdy przeprowadzone w sytuacji, gdy teren inwestycji znajduje się w obszarze, na którym: a) występuje zagrożenie powodzią od rzeki W.; b) teren inwestycji znajduje się w obszarze negatywnego oddziaływania piętrzenia wód W. stopniem wodnym D., poza okresem przepływu wód powodziowych, kiedy zwierciadło wody w rzece kształtuje się w sposób naturalny i powoduje wysoki poziom wód gruntowych; 6) art. 32 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane wobec niedostatecznego skontrolowania treści oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane i braku wezwania oświadczającego do uzupełnienia podstawy wykazującej jego tytuł prawny w zakresie wspólnej ściany szczytowej i muru granicznego, będącej we współwłasności inwestora oraz współwłaścicieli nieruchomości przy ul. [...] w K.; 7) art. 39 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w zw. z art. 3 ust. 15, art. 4 ust. 1 -3, art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a, b) i e), art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami przez brak ich zastosowania co do budynków przy ul. [...] w K., położonych na działce nr [...] obr. [...]; 8) art. 39 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane w zw. z art. 36 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.), poprzez brak pozwolenia [...] Konserwatora Zabytków w zakresie oceny wpływu planowanej inwestycji na zabytek położony na działce nr [...] obr. 3 [...] przy ul. [...] w K.; II. naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.: 1) art. 107 § 1 i 3 w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., polegające na pominięciu w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wyjaśnienia i ustosunkowania się do wszystkich zarzutów odwołania skarżącej; 2) art. 136 w zw. z art. 80 k.p.a., polegające na nieuzasadnionym braku samodzielnych ustaleń dowodowych, w tym dopuszczenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność stanu konstrukcji obiektów zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie planowanej inwestycji i jej możliwego wpływu na budynki przy ul. [...] w K., położone na działce nr [...] obr. [...] lub braku wystąpienia przez organ II instancji w toku postępowania do organu I instancji o uzupełnienie dowodów i materiałów w sprawie, które nie zostały w sposób wyczerpujący w niniejszym postępowaniu zgromadzone, w szczególności w zakresie wątpliwości dotyczących zagrożeń mogących powstać w skutek podjęcia przez inwestora budowy de facto nowego budynku w zabudowie pierzejowej, między zabytkowymi budynkami wybudowanymi w okresie XIX w., bez samodzielnego ustalenia (lub zobowiązania inwestora do ustalenia) stanu technicznego, konstrukcji, warunków wodno-gruntowych i przyrodniczo-środowiskowych na terenie inwestycji oraz na działce nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K. celem wyeliminowania możliwości ujemnego wpływu inwestycji na nieruchomość skarżącej; 3) art. 7, 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a. w szczególności poprzez brak dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy w zakresie zagrożeń mogących powstać w skutek podjęcia przez inwestora budowy de facto nowego budynku w zabudowie pierzejowej, między zabytkowymi budynkami wybudowanymi w okresie XIX w., bez samodzielnego ustalenia (lub zobowiązania inwestora do ustalenia) stanu technicznego, konstrukcji, warunków wodno-gruntowych i przyrodniczo-środowiskowych na terenie inwestycji oraz na działce nr [...] obr[...] przy ul. [...] w K. celem wyeliminowania możliwości ujemnego wpływu inwestycji na nieruchomość skarżącej, w tym możliwości utraty stabilności przez budynki skarżącej i niewzięcie pod rozwagę słusznego interesu skarżącej domagającej się w/w ustaleń w pismach poprzedzających wydanie decyzji przez organ I instancji jak i w toku postępowania przed organem II instancji. Skarżąca wniosła o: 1) uchylenie w całości zaskarżonej decyzji i poprzedzającej jej decyzji organu I instancji, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a oraz lit. c p.p.s.a.; 2) stwierdzenie, iż zaskarżona decyzja nie może być wykonywana, podstawie art. 152 § 1 p.p.s.a.; 3) zasądzenie na rzecz skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, na podstawie art. 200 p.p.s.a. W uzasadnieniu skargi skarżąca przedstawiła argumentację na poparcie powyższych zarzutów i wniosków. W toku postępowania sądowoadministracyjnego skarżąca dodatkowo podniosła w szczególności, że złożyła wniosek o wznowienie postępowania zakończonego decyzją Prezydenta Miasta K. z dnia 16 listopada 2017 r. o zmianie pozwolenia na budowę oraz że w lutym 2018 roku wszedł w życie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obejmujący ulicę [...] – z lektury tego planu skarżąca dowiedziała się, że nieruchomość przy ulicy [...] jest wpisana do Gminnej Ewidencji Zabytków.

Uczestnik postępowania J. R. wskazał, że jest współwłaścicielem kamienicy przy ul. [...] w K., a okna jego mieszkania wychodzą na podwórze posesji [...]; wyjaśnił, że obecnie mieszka przy ul. [...], natomiast adres przy ul. [...] w K. to jego adres zamieszkania sprzed 10-15 lat. Uczestnik podał, że w sprawie dotyczącej pozwolenia na budowę przedmiotowej inwestycji nie otrzymywał żadnej korespondencji – kierowano ją na nieprawidłowy adres, mimo że adres prawidłowy był znany organom administracji państwowej, miejskiej oraz wymiarowi sprawiedliwości, o czym świadczy korespondencja dotycząca decyzji o warunkach zabudowy oraz korespondencja w innych sprawach, a także dane meldunkowe zawarte w dowodzie osobistym oraz prawie jazdy. Uczestnik zaprzeczył, jakoby znał M. S. bądź osoby reprezentujące inwestora; podał, że nie posiada profilu ani nie prowadzi działalności na Facebooku; nie wiedział o postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę z jakichkolwiek innych źródeł i nie uczestniczył w żadnych rozmowach na ten temat (wziął natomiast udział w spotkaniu dotyczącym projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). Uczestnik jest członkiem zarządu Wspólnoty Mieszkaniowej [...] jednak w dokumentacji wspólnoty również nie ma korespondencji dotyczącej niniejszej sprawy. Uczestnik podał, że złożył wniosek o wznowienie postępowania zakończonego decyzją Wojewody z dnia 29 września 2017 r. i przedłożył postanowienie tegoż organu z dnia 9 maja 2018 r., z którego wynika, iż postępowanie wznowione w dniu 14 marca 2018 r. zostało zawieszone z uwagi na toczące się niniejsze postępowanie sądowoadministracyjne. Uczestnik przedstawił także swoje uwagi do decyzji o pozwoleniu na budowę – wskazał na wątpliwości dotyczące zgodności projektowanej wysokości budynków z wysokościami ustalonymi w decyzji o warunkach zabudowy; zakwestionował prawidłowość analizy nasłonecznienia, gdyż – jego zdaniem – w dokumentacji inwestycji zmieniony został opis lokali w kamienicy: dwupokojowe mieszkanie oznaczono jako lokal użytkowy; zarzucił brak zgodności projektu budowlanego z określonymi w decyzji o warunkach zabudowy "warunkami ochrony zdrowia ludzi, środowiska, przyrody, krajobrazu" i w tym kontekście zaznaczył, że inwestor, na podstawie zezwolenia otrzymanego w innym postępowaniu, usunął wszystkie drzewa. J. R. poprał twierdzenia i wnioski sformułowane przez skarżącą i Prokuratora. Uczestnik przedstawił swoje stanowisko przede wszystkim na rozprawach oraz w pismach z dnia w 8 czerwca 2018 r. i z dnia 5 grudnia 2018 r. (pismo omyłkowo datowane na dzień 5 listopada 2018 r.).

Prokurator Prokuratury Rejonowej K. Ś. Z., która zgłosiła swój udział w postępowaniu sądowoadministracyjnym, wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji. Prokurator poparła argumentację zawartą w skardze oraz zarzut J. R. dotyczący niebrania przez niego udziału w postępowaniu administracyjnym; wskazała nadto, że w dniu 16 listopada 2017 r. Prezydent Miasta K. wydał decyzję zatwierdzającą zamienny projekt budowlany dotyczący przedmiotowej inwestycji – zmiana dotyczyła uzgodnienia z konserwatorem zabytków i kwestii przeciwpożarowych. W postępowaniu tym nie brali udziału właściciele sąsiednich nieruchomości, decyzję doręczono jedynie inwestorowi i Gminie K..

Uczestnik postępowania spółka A. G. Sp. z o.o. sp.k. w K. wniósł o oddalenie skargi. W piśmie z dnia 8 marca 2018 r. uczestnik odniósł się do poszczególnych zarzutów skargi, uznając je za niezasadne. W toku rozprawy oraz w kolejnych pismach procesowych uczestnik zajął stanowisko także wobec twierdzeń J. R.. Spółka A. G. Sp. z o.o. sp.k. w K. wskazała okoliczności, które – w jej ocenie – świadczą o tym, że J. R. miał wiedzę o toczącym się postępowaniu administracyjnym; adres, na który przesyłano uczestnikowi korespondencję, ujawniony był w urzędowej ewidencji – rejestrze gruntów. Zarzuty podnoszone przez J. R. wobec zaskarżonej decyzji są – w ocenie spółki A. G. Sp. z o.o. sp.k. w K. – bezzasadne; nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia również kwestie podnoszone przez Prokuratora; zmiana projektu dotyczyła drobnych wewnętrznych robót.

Wojewoda w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie w pełni podtrzymując stanowisko zawarte w uzasadnieniu zakwestionowanej decyzji. W odpowiedzi na wezwanie Sądu organ pismem z dnia 12 czerwca 2018 r. wyjaśnił, że dane adresowe stron w postępowaniu zakończonym zaskarżoną decyzją ustalone zostały przez organ I instancji – Prezydenta Miasta K., na podstawie danych pozyskanych z Internetowego Serwera Danych Przestrzennych tj. wypisów z rejestru gruntów dla działek objętych obszarem oddziaływania inwestycji. Dane te zawarte w ww. komputerowej bazie danych ewidencyjnych, stanowią integralną część Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego. W oparciu o dane z ww. komputerowej bazy danych ewidencyjnych tj. na podstawie "Informacji Opisowo - Graficznej z bazy Ewidencji Gruntów i Budynków" dla działki nr [...] ( działka na której zlokalizowany jest budynek przy ul. [...] ), organ ustalił współwłaścicieli i użytkowników wieczystych ww. działki, a tym samym strony postępowania. Z ww. Ewidencji Gruntów i Budynków, wynika, że m. in. J. R. oraz D. W. są użytkownikami wieczystymi ww. działki Również w oparciu o dane pozyskane z Internetowego Serwera Danych Przestrzennych, stanowiące wypisy z Ewidencji Gruntów i Budynków (do których organ I instancji posiada dostęp elektroniczny, umożliwiający organowi dokonanie ustaleń adresowych stron), organ ustalił adres miejsca zamieszkania stron postępowania w tym J. R. i D. W.. Wynikiem tych ustaleń, w oparciu o ww. ewidencje, jest sporządzony przez organ I instancji wykaz adresów stron znajdujący się w aktach administracyjnych organu I instancji, wskazujący, w odniesieniu do J. R. na adres zamieszkania przy ul. [...], a w odniesieniu do D. W. na adres zamieszkania na os. [...] Organ przedłożył wydruk z Internetowego Serwera Danych Przestrzennych, stanowiący wypis z rejestru gruntów dla działki nr [...], stan na dzień 27 lutego 2018 r. z rozwinięciem zawierającym dane adresowe stron. Organ zwrócił przy tym uwagę na to, że obowiązek aktualizacji danych zawartych w ewidencji gruntów, zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2101 ) należy do właścicieli nieruchomości, którzy zobowiązani są zgłaszać właściwemu staroście wszelkie zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni od dnia powstania tych zmian. Poza tym kierowaną do J. R. korespondencję na adres przy ul. [...] zgodnie z danymi zawartymi na zwrotnym potwierdzeniu odbioru decyzji organu I instancji, odebrała M. S. – lokator, zobowiązując się tym samym, w świetle treści art. 43 k.p.a., do oddania pisma adresatowi. Doręczenie uznać należy tym samym za skuteczne.

W toku postępowania Sąd pozyskał informację Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 października 2018 r., z której wynika, że nie są prowadzone postępowania nadzwyczajne co do decyzji [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w K. związanych z przedmiotową inwestycją.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje.

Stosownie do art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 2107) w zw. z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm., dalej "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu polega na zbadaniu, czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do rażącego naruszenia prawa dającego podstawę do stwierdzenia jego nieważności, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, naruszenia prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd nie jest przy tym związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną, zgodnie z dyspozycją art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd nie rozstrzyga sprawy administracyjnej merytorycznie, lecz ocenia zgodność aktu z przepisami prawa.

Kontrolując zaskarżoną decyzję zgodnie ze wskazanymi wyżej kryteriami, należało uznać, że odpowiada ona prawu i nie ma podstaw do pozbawienia jej mocy wiążącej. Zarzuty skargi, jak również zarzuty podnoszone w toku postępowania, okazały się niezasadne.

I

Zaskarżona decyzja wydana została zgodnie z ustawą z dnia 9 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (obecnie tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm. dalej jako "pr.bud.") i przepisami wykonawczymi do ustawy, a także przepisami kodeksu postępowania administracyjnego. W ocenie Sądu zawarte w tej decyzji rozstrzygnięcie jest prawidłowe, zaś jego uzasadnienie spełnia wymogi określone w art. 107 § 3 k.p.a. – uzasadnienie to jest spójne i logiczne; obejmuje ogół relewantnych okoliczności faktycznych i prawnych.

Zgodnie z art. 32 ust. 4 pr.bud. "pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie temu, kto: 1) złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; 1a) złożył wniosek w tej sprawie w okresie ważności pozwoleń, o których mowa w art. 23 ust. 1 i art. 26 ust. 1, oraz decyzji, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2013 r. poz. 934 i 1014 oraz z 2015 r. poz. 1642), jeżeli są one wymagane; 2) złożył oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane". Z kolei art. 35 ust. 1 pr.bud. stanowi, że "przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego właściwy organ sprawdza: 1) zgodność projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; 2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi; 3) kompletność projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, oraz zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7; 4) wykonanie – w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, o którym mowa w art. 20 ust. 2, także sprawdzenie projektu – przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień opracowania projektu – lub jego sprawdzenia – zaświadczeniem, o którym mowa w art. 12 ust. 7". Dopełnieniem tych uregulowań jest art. 35 ust. 4 pr.bud., który przesądza, że w razie spełnienia wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, właściwy organ nie może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.

W świetle powołanych przepisów sprawa o pozwolenie na budowę ma precyzyjne wyznaczone granice faktyczne i prawne, a sama decyzja w tej sprawie nosi znamiona aktu związanego – organ jest obowiązany ją wydać, ilekroć stwierdzi spełnienie określonych wymagań. W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie wymagania te zostały przez organy administracji publicznej prawidłowo zidentyfikowane i pozytywnie zweryfikowane w postępowaniu wyjaśniającym. Sformułowana tu konstatacja o granicach faktycznych i prawnych sprawy o pozwolenie na budowę stanowi już ustosunkowanie się do części zarzutów skarżącej – tych zarzutów, w których skarżąca kwestionuje zakres rozpoznania organów i wskazuje na ich uchylanie się od wyjaśnienia okoliczności, które, w przekonaniu skarżącej, są istotne. Z drugiej jednak strony – i to również warto podkreślić – reguła, w myśl której to na autorze projektu oraz osobach dokonujących odpowiednich sprawdzeń i uzgodnień spoczywa odpowiedzialność za szczegółowe rozwiązania zawarte w projekcie budowlanym, nie zwalnia całkowicie organów z obowiązku weryfikacji projektu pod względem zgodności z przepisami prawa, w tym przepisami techniczno-budowalnymi – zwłaszcza w zakresie, w jakim chodzi nie tyle o wiedzę fachową, ile o zastosowanie owych przepisów. W niniejszej sprawie taka weryfikacja w gruncie rzeczy została dokonana. Wszak zastrzeżenia skarżącej – nawet te, które w istocie dotyczą rozwiązań projektowych pozostających poza projektem zagospodarowania działki lub terenu – były w toku postępowania administracyjnego brane pod uwagę. Zostały ocenione jako niezasadne, a Sąd, dokonawszy kontroli tej oceny, nie znalazł podstaw do uznania jej za wadliwą.

II

1. Spółka [...] Sp. z o.o. sp.k. w K. złożyła wniosek o pozwolenie na budowę w dniu 26 stycznia 2017 r. – w okresie ważności ostatecznej decyzji Nr [...] Prezydenta Miasta K. z dnia 19 października 2015 r., znak: [...], o ustaleniu warunków zabudowy. Obecnie inwestor działa pod inną firmą niż wskazana we wspomnianej decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, niemniej jednak w świetle wyjaśnień udzielonych na rozprawie i przedłożonego wydruku danych z Krajowego Rejestru Sądowego, obrazujących przekształcenia spółki, nie ulega wątpliwości, że to właśnie ona jest beneficjentem owych warunków. Przesłanka udzielenia pozwolenia na budowę opisana w art. 32 ust. 4 pkt 1 pr.bud. jest zatem spełniona.

2. Inwestor złożył oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowalne, czyniąc tym samym zadość wymogowi z art. 32 ust. 4 pkt 1 pr.bud. Oświadczenie to zostało złożone przy zastosowaniu określonego normatywnie wzoru i nie budzi wątpliwości – ani co do zgodności z prawdą, gdy idzie o posiadany tytuł do nieruchomości, ani co do tego, że ów tytuł rzeczywiście implikuje prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowalne. Zgodnie bowiem z art. 3 pkt 11 pr.bud. przez to prawo należy rozumieć "tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania robót budowlanych". Antycypując zarzuty skargi, wypada podkreślić, że – zdaniem Sądu – zakres przedmiotowy omawianego oświadczenia jest prawidłowy; obejmuje ono działki, na których ma być wykonywane zamierzenie inwestycyjne.

3. Przedłożony przez inwestora projekt budowlany jest zgodny ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy, a także wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ocenę Wojewody w tej mierze, a także ustalenia ją determinujące, Sąd w całej rozciągłości podzielił i uznał za prawidłowe.

Gdy idzie o pierwszy aspekt, punktem odniesienia jest wspomniana już ostateczna decyzja Nr [...] Prezydenta Miasta K. z dnia 19 października 2015 r., znak: [...], o ustaleniu warunków zabudowy. Dokonując analizy projektu budowalnego przez pryzmat tej decyzji Wojewoda wskazał w szczególności, że zaprojektowano rozbudowę, przebudowę i nadbudowę istniejącego budynku mieszkalnego wielorodzinnego (pięć kondygnacji nadziemnych) oraz budowę nowego budynku o sześciu kondygnacjach nadziemnych oraz części podziemnej stanowiącej dwupoziomowy garaż z miejscami postojowymi. Wysokość górnej krawędzi elewacji frontowej nadbudowywanego budynku mierzona przed głównym wejściem do budynku do poziomu attyki – wynosząca 18,25 m pozostaje bez zmian, jest zgodna z wysokością określoną w pkt II 1.d ww. decyzji o warunkach zabudowy (cyt.: "dopuszcza się nadbudowę budynku frontowego, maksymalnie do wysokości istniejącej attyki (...) tj. 18,3 m z tolerancją do ± 0,5 m"). Wysokość górnej krawędzi elewacji nowego budynku wynosząca 17,90 m również jest zgodna z wysokością określoną w pkt II l.d ww. decyzji o warunkach zabudowy. Parametry te określono w odnośnej decyzji o warunkach zabudowy zgodnie z § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. z 2003 r. Nr 164 poz.1588) "Wysokość, o której mowa w ust. 1, mierzy się od średniego poziomu terenu przed głównym wejściem do budynku". Dachy budynków zaprojektowane zostały jako dachy płaskie. Na stropodachach (nad garażem podziemnym) zaprojektowany został teren zielony, który liczony jest w 50% powierzchni jako powierzchnia biologicznie czynna. W projekcie budowlanym spełnione zostały warunki dotyczące wskaźnika powierzchni zabudowy (powierzchnia nowej zabudowy wynosi 5195 m2, tj. 48% powierzchni terenu wynoszącej 10725 m2), zatem nie przekracza określonej w decyzji ustalającej warunki zabudowy wielkości wskaźnika powierzchni nowej zabudowy – od 45% do 50%, oraz spełnione zostały warunki dotyczące wymaganej powierzchni biologicznie czynnej – nie mniej niż 30% (4195 m2 powierzchni stanowi powierzchnię biologicznie czynną (zieleń na gruncie 3040 m2 + 1155,0 m2, tj. 50% powierzchni zieleni na stropodachach, co łącznie wynosi 39 % powierzchni terenu zieleni). Spełnione zostały wymagania dotyczące obsługi komunikacyjnej inwestycji, tj. dostępu inwestycji do dróg publicznych (ul[...]) poprzez istniejące wjazdy, spełniono także wymagania dotyczące ilości miejsc parkingowych (pkt 11.4.e) – zaprojektowano miejsca postojowe na parkingu w garażu podziemnym w ilości 158 miejsc postojowych (127 miejsc dla budynku mieszkalnego, 8 dla budynku hotelowego, 17 dla gastronomii i 6 dla planowanych usług).

W ocenie Sądu, nie ma podstaw do kwestionowania powyższych ustaleń i konkluzji. Skonfrontowane z zebranym materiałem dowodowym, jawią się one jako rzetelne i precyzyjne. Wokół kwestii zgodności projektu budowlanego z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy oscylują niektóre zarzuty skargi oraz zarzuty sformułowane w toku postępowania, toteż będzie ona jeszcze rozważana w dalszej części niniejszego uzasadnienia. W tym miejscu pozostaje jeszcze podkreślić, że pozytywna ocena projektu budowalnego obejmuje w szczególności parametry wysokościowe zabudowy oraz zgodność z warunkami pod względem ochrony zieleni, jak również pod względem ochrony wód i gospodarki wodnej.

Gdy idzie o wymagania ochrony środowiska, w szczególności określone w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko – należy w ślad za organem odwoławczym stwierdzić, że zaskarżona decyzja je spełnia. W tym kontekście na uwagę zasługuje decyzja Prezydenta Miasta K. z dnia 28 września 2016 r., znak [...], o środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z którą stwierdzono brak potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla budowy garażu podziemnego wraz z infrastrukturą techniczną, w ramach niniejszej inwestycji.

4. W ocenie Sądu, nie ma podstaw do kwestionowania zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi. Czyniąc ustalenia w tym zakresie Wojewoda wskazał w szczególności, że usytuowanie projektowanych obiektów nie narusza przepisów § 12 i § 13 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1422). Budynek nowy zlokalizowano na terenie inwestycji (działki nr: [...], [...], [...]) krawędziami ścian w odległości 5,1 m i 6,2 m do granicy działki nr [...] oraz w odległości 4,22 m do północnej granicy działki nr [...] i w odległości 21,5 m do granicy działki nr [...] – od strony wschodniej. Od strony zachodniej, nowy budynek zlokalizowano w odległości 5,2 m, ze ścianami z otworami okiennymi i drzwiowymi, do granicy działki nr [...]; w odległości 3,6 m ścianą bez otworów okiennych i w odległości 4,7 m ze ścianami z otworami okiennymi i drzwiowymi do granicy działki nr [...]. Rozbudowa istniejącego budynku frontowego zlokalizowana została w odległości 5,89 m i 5,93 m ze ścianami z otworami okiennymi i drzwiowymi do granicy działki nr [...]. Podziemna część rozbudowywanego budynku zlokalizowana jest w odległości od 3,95 m do 5,89 m do granicy działki nr [...]. Odległości usytuowania podziemnych części obiektów do granicy działki (tj. części budynków znajdujących się w całości pod powierzchnią terenu) nie są normowane przepisami prawa.

Zebrany materiał dowodowy potwierdza powołane ustalenia organu odwoławczego; ich prawna ocena również nie budzi wątpliwości. Sąd nie dopatrzył się też jakiejkolwiek innej nieprawidłowości projektu zagospodarowania terenu, którą można by kwalifikować jako przypadek naruszenia przepisów. Głównym punktem odniesienia były tu przepisy wspomnianego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

5. Ocena kompletności projektu budowlanego powinna być dokonywana z uwzględnieniem relewantnych przepisów prawa budowalnego, w tym art. 34 ust. 2 i 3. W świetle tych przepisów zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych; projekt budowlany powinien zawierać: 1) projekt zagospodarowania działki lub terenu, sporządzony na aktualnej mapie, obejmujący: określenie granic działki lub terenu, usytuowanie, obrys i układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych, sieci uzbrojenia terenu, sposób odprowadzania lub oczyszczania ścieków, układ komunikacyjny i układ zieleni, ze wskazaniem charakterystycznych elementów, wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej zabudowy terenów sąsiednich; 2) projekt architektoniczno-budowlany, określający funkcję, formę i konstrukcję obiektu budowlanego, jego charakterystykę energetyczną i ekologiczną oraz proponowane niezbędne rozwiązania techniczne, a także materiałowe, ukazujące zasady nawiązania do otoczenia, a w stosunku do obiektów budowlanych, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 – również opis dostępności dla osób niepełnosprawnych; 3) stosownie do potrzeb – w przypadku drogi krajowej lub wojewódzkiej, oświadczenie właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą, zgodnie z przepisami o drogach publicznych; 4) w zależności od potrzeb, wyniki badań geologiczno-inżynierskich oraz geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych; 5) informację o obszarze oddziaływania obiektu. Istotnym uzupełnieniem regulacji ustawowej są przepisy rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (obecnie t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1935).

Zdaniem Sądu, przedłożony przez inwestora projekt budowlany ma walor kompletności. Trafnie zauważył organ odwoławczy, że zawiera on wszystkie elementy wskazane w odnośnych przepisach, został opracowany w czytelnej grafice, oprawiony w okładkę przystosowaną do formatu A4, posiada numerację zgodną ze spisem zawartości projektu, tomy projektu zostały trwale zszyte; załączona została informacja dotycząca bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

6. W ocenie Sądu, inwestor uzyskał wymagane opinie, uzgodnienia, pozwolenia i sprawdzenia. W tym kontekście należy wskazać w szczególności, że: 1) [...] Wojewódzki Konserwator Zabytków w K. pozwoleniem Nr [...] z dnia 24 stycznia 2017 r., znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]), pozwoleniem Nr [...] z dnia 16 listopada 2016 r., znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]) oraz pozwoleniem Nr [...] z dnia 18 listopada 2016 r., znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]) dopuścił realizację robót objętych wnioskiem i przedłożonym projektem, natomiast pozwoleniem Nr [...] z dnia 9 lutego 2017 r., znak [...], zezwolił na wycinkę zieleni kolidującej z wnioskowaną inwestycją; 2) [...] Wojewódzki Inspektor Sanitarny decyzją z dnia 21 listopada 2016 r., znak: [...], wyraził zgodę na odstępstwo od warunków technicznych określonych w § 72 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r. Nr 75 poz. 690 z późniejszymi zmianami), w zakresie zlokalizowania pomieszczeń stałej pracy poniżej terenu urządzonego przy budynku; 3) [...] Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej postanowieniem z dnia 23 grudnia 2016 r., znak [...], wyraził zgodę na spełnienie wymagań w zakresie bezpieczeństwa pożarowego, w sposób inny niż podany w § 12 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, w związku z niespełnieniem wymagań bezpieczeństwa pożarowego w zakresie oddalenia bliższej krawędzi drogi pożarowej od ściany zespołu budynków mieszkalno-usługowych; 4) inwestor przedłożył ostateczne decyzje Prezydenta Miasta K. Nr [...] z dnia 27 czerwca 2014 r. i Nr [...] z dnia 11 czerwca 2014 r. na rozbiórki obiektów kolidujących z niniejszą inwestycją; 5) decyzją z dnia 11 lipca 2016 r., znak [...], Prezydent Miasta K. orzekł o zatwierdzeniu dokumentacji geologiczno-inżynierskiej dla przedmiotowego zamierzenia. Zważywszy na zarzuty skargi, o których szerzej będzie mowa niżej, warto w tym miejscu podkreślić, że wymienione rozstrzygnięcia [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w K. sprawiają, że spełniony jest warunek, o którym mowa w art. 39 ust. 1 pr.bud.; z kolei "uzgodnienie z RZGW", o którym mowa w decyzji o warunkach zabudowy, nie może być utożsamiane z uzgodnieniem wymaganym przepisami prawa, przybierającym postać sformalizowanego aktu.

7. Projekt budowlany został wykonany i sprawdzony przez osoby posiadające wymagane uprawnienia budowlane i legitymujące się aktualnym na dzień opracowania projektu i jego sprawdzenia zaświadczeniami, o których mowa w art. 12 ust. 7 pr.bud. Do projektu zostały dołączone oświadczenia o jego sporządzeniu zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.

III

1. Dwa pierwsze zarzuty skargi (I.1 i I.2) suponują brak uwzględnienia w toku postępowania zakończonego wydaniem zaskarżonej decyzji uzasadnionych interesów skarżącej, przy czym skarżąca precyzuje, że idzie w szczególności o brak zobligowania inwestora do wskazania takich rozwiązań technicznych, które będą w sposób prawidłowy zabezpieczały zabytkowe budynki znajdujące się na działce nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K. przed negatywnym wpływem inwestycji nie tylko w zakresie wpływu na nośność konstrukcji tych budynków, ale także na bezpieczeństwo mieszkańców i przydatność do użytkowania (właściwości funkcjonalne) budynków skarżącej oraz o brak sporządzenia niezależnej ekspertyzy technicznej stanu technicznego zabytkowych budynków znajdujących się na działce nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K.. Zdaniem skarżącej, skutkuje to naruszeniem art. 5 ust. 1 pkt 9 pr.bud. oraz § 206 ust. 1 i § 204 ust. 5 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Formułując argumentację na poparcie omawianych zarzutów, skarżąca zaprezentowała poglądy co do wykładni art. 5 ust. 1 pkt 9 pr.bud. i wskazała, że jest współwłaścicielem budynku położonego na działce bezpośrednio graniczącej w inwestycją, której dotyczy zaskarżona decyzja. Nieruchomość przy ul. [...] zabudowana jest trzema budynkami połączonymi ze sobą. Od strony ul. [...] znajduje się budynek frontowy, natomiast w podwórku dwie oficyny. Zabudowa nieruchomości przy ul. [...] rozpoczęła się w drugiej połowie XIX wieku. Budynek frontowy pierwotnie posiadał piwnice, parter i jedno piętro. W późniejszym terminie dokonano nadbudowy. Aktualnie wszystkie budynki zlokalizowane w obrębie nieruchomości przy ul. [...] w K. są to obiekty podpiwniczone o 3 kondygnacjach nadziemnych (parter, 1 piętro, 2 piętro) z poddaszami nieużytkowymi. Pomimo swojego wieku, stan techniczny konstrukcji budynków przy ul. [...] nie stwarza zagrożenia bezpieczeństwa dla jego mieszkańców oraz okolicznych nieruchomości. Istniejące uszkodzenia są spowodowane długoletnią ich eksploatacją oraz nierównomiernym osiadaniem, do którego przyczyniły się zmieniające się w okresie użytkowania warunki wodne (np. zmiany poziomów wód gruntowych). Największe osiadania występowały w budynku frontowym w części sąsiadującej bezpośrednio z budynkiem przy ul. [...] Oba budynki mają także wspólną murowaną ścianę szczytową. Wskazana wspólna ściana szczytowa jednakże została i pozostaje zdegradowana w wyniku jej zalewania wodami pochodzącymi z kamienicy mieszczącej się przy ul[...]. Zarówno inwestor (tj. aktualny właściciel nieruchomości przy ul. [...] jak i poprzedni właściciele partycypowali w pracach przeprowadzanych w kamienicy przy ul. [...], mających na celu zapobieganie dalszemu zalewaniu. Prace te jednak nie były związane z naprawą zdegradowanej i zmurszałej ściany, która nadal pozostaje w złym stanie technicznym. Tymczasem planowana inwestycja wymaga przeprowadzenia głębokich prac ziemnych, około 4-5 m poniżej poziomu istniejących fundamentów sąsiedniego budynku. Ponadto, budynek ten będzie podlegać stałym drganiom wywołanym pracami ziemnymi i ciężkiego sprzętu służącego m.in. odwiertom. Zgodnie z ujawnionym dotychczas stanem technicznym kamienicy przy ul. [...] inwestor z całą pewnością nie powinien prowadzić na tym terenie prac z użyciem ciężkiego sprzętu technicznego. Ewentualnym rozwiązaniem dla zaistniałej sytuacji jest wyznaczenie już w treści pozwolenia na budowę stref, w których prac z użyciem ciężkiego sprzętu budowlanego nie wolno przeprowadzać – czego jednakże nie uczyniono.

Skarżąca podniosła, że została sporządzona "Ekspertyza techniczna stanu konstrukcji obiektów zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie założenia projektowego" autorstwa [...] Biuro Konstrukcyjne z czerwca 2016 r., którą inwestor przekazał pełnomocnikowi skarżącej w dniu 29 maja 2017 r. (a więc już po wydaniu zaskarżonej decyzji). Jednakże przedmiotowa ekspertyza nie była sporządzona przez organ administracyjny (I lub II instancji) we własnym zakresie lub w skutek zlecenia tego niezależnemu biegłemu – i to pomimo podnoszonych w odwołaniu skarżącej w tym zakresie elementarnych wątpliwości. Ekspertyza ta nie została załączona do dokumentacji projektowej i nie była częścią materiału dowodowego, który podlegał ocenie organu I instancji przez wydaniem zaskarżonej decyzji. Tym samym – zdaniem skarżącej – uprawnione jest stwierdzenie, że organ administracji architektonicznej nie miał wiedzy, czy obliczenia dotyczące konstrukcji planowanego budynku przyjęte w projekcie budowlanym są prawidłowe z perspektywy oddziaływania na budynki skarżącej. Sama zaś ekspertyza nie pozwala na prześledzenie prawidłowego toku jej wykonania. Nie zawiera ona żadnych istotnych konkluzji mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców i przydatności do użytkowania budynków sąsiednich, w tym budynku skarżącej – odnosi się bowiem tylko do kwestii konstrukcyjnych, wskazując na brak zagrożenia nośności ich konstrukcji, jednakże milczy już w zakresie kwestii możliwego, a zdaniem skarżącej wręcz pewnego przy zaproponowanych rozwiązaniach projektowych, negatywnego oddziaływania inwestycji na warunki (własności) funkcjonalne budynku przy ul. [...] w K.. Skarżąca poparła swoje stanowisko fragmentami opinii technicznej pt.: "Ocena wpływu robót budowlanych planowanych na działkach nr [...], [...], [...], [...] obr. [...] przy ul. [...] w K., w ramach realizacji inwestycji objętej wnioskiem [...] sp. z o.o. sp. k. w K. o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę przez Prezydenta Miasta K., sygnatura sprawy: [...] pod kątem wpływu tej inwestycji na budynki przy ul. [...] w K., położone na działce nr [...] obr. [...]", zleconej przez zarządcę sądowego nieruchomości przy ul. [...] w K., autorstwa dr. inż. P.. M. z czerwca 2017 r.

Artykuł 5 ust. 1 pkt 9 pr.bud. głosi, że obiekt budowlany jako całość oraz jego poszczególne części, wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy, biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować w sposób określony w przepisach, w tym techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając poszanowanie, występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych interesów osób trzecich, w tym zapewnienie dostępu do drogi publicznej. Paragraf 204 ust. 5 rozporządzenia stanowi, że wzniesienie budynku w bezpośrednim sąsiedztwie obiektu budowlanego nie może powodować zagrożeń dla bezpieczeństwa użytkowników tego obiektu lub obniżenia jego przydatności do użytkowania. Z kolei w myśl § 206 ust. 1 rozporządzenia w przypadku, o którym mowa w § 204 ust. 5, budowa powinna być poprzedzona ekspertyzą techniczną stanu obiektu istniejącego, stwierdzającego jego stan bezpieczeństwa i przydatności do użytkowania, uwzględniającą oddziaływania wywołane wzniesieniem nowego budynku.

Z ustaleń poczynionych w toku postępowania wynika, że wykonanie projektu budowalnego poprzedzała "Ekspertyza techniczna stanu konstrukcji obiektów zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie założenia projektowego: A. R. – kompleks budynków zespołu mieszkaniowo-hotelowego ul. [...]", sporządzona przez osobę uprawnioną mgr. inż. M. S., [...] Biuro Konstrukcyjne. Analiza tego dokumentu, znajdującego się w aktach sprawy, potwierdza stanowisko Wojewody co do jego rzetelności, co więcej, potwierdza także zasadność argumentacji uczestnika postępowania (inwestora), że: "Jest to obszerny (ponad 60 stron) dokument, który zawiera szczegółowe opracowanie problemu stanu sąsiednich obiektów i wytycznych projektowych. Przy każdym obiekcie ekspert określił istniejący stan zabudowań sąsiednich; w szczególności w odniesieniu do kamienicy przy ul. [...] (s. 31 i n. Ekspertyzy) opisano istniejącą konstrukcję – tj. kwestie wzajemnego ułożenia i oddziaływania nieruchomości (obiektów), dokonano wizji w terenie i badań odkrywkowych, poddano ocenie poszczególne elementy obiektu, a w konsekwencji przyjęto na s. 39 (pkt 6.6.4.) szczegółowe zalecenia co do prac w pobliżu tejże sąsiadującej kamienicy. Również w podsumowaniu Ekspertyzy (s. 60 i n.) szczegółowo odniesiono się do wpływu wykopu na sąsiednie budynki – z przywołaniem odpowiednich norm (instrukcji) branżowych oraz obliczeń". W ocenie Sądu, nie ulega wątpliwości, że przedmiotowy dokument – także gdy idzie o zakres przedmiotowy sformułowanych w nim konkluzji – odpowiada wymogom z § 206 ust. 1 rozporządzenia. Z kolei analiza projektu budowalnego dowodzi, że wytyczne projektowo-wykonawcze zorientowane na zapewnienie bezpieczeństwa budynku przy ul. [...] oraz budynków sąsiednich tudzież ograniczenie wpływu prac inwestycyjnych na sąsiednią zabudowę – zostały w nim w całości uwzględnione. Nie można tedy mówić o naruszeniu § 204 ust. 5 rozporządzenia ani art. 5 ust. 1 pkt 9 pr.bud.; nie ma też uzasadnienia prawnego ani faktycznego stanowisko skarżącej o potrzebie sporządzenia "niezależnej ekspertyzy technicznej".

Zważywszy na charakter ekspertyzy technicznej przewidzianej w § 206 ust. 1 rozporządzenia jako dokumentu poprzedzającego wykonanie projektu budowalnego, nie mogą mieć znaczenia zastrzeżenia skarżącej co do momentu jego przedłożenia w toku postępowania jurysdykcyjnego. Nie ulega wątpliwości, że dokument ten został powołany w projekcie budowalnym (tom II A, s. 97, pkt III.5) i że obecnie w aktach się znajduje. Przedmiotowe zarzuty skargi (I.1 i I.2) są zatem, w ocenie Sądu, niezasadne.

2. Trzeci zarzut skargi (I.3), w ramach którego powołano przepisy art. 34 ust. 1 i art. 35 ust. 1 pkt 1 pr.bud., wskazuje na występującą – zdaniem skarżącej – sprzeczność między projektem budowalnym a decyzją ustalającą warunki zabudowy. Skarżąca upatruje tej sprzeczności w braku uzgodnienia z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w K. w zakresie planowanych prac odwodnieniowych na terenie inwestycji o znacznym zasięgu.

W ocenie Sądu, powyższy zarzut jest niezasadny. Wprawdzie decyzja o warunkach zabudowy (załącznik nr 1 pkt II.2a), pośród postanowień dotyczących ochrony wód i gospodarki wodnej, rzeczywiście stanowi, że w "przypadku prowadzenia prac odwodnieniowych wymagane jest uzgodnienie z RZGW w K." – ale niewątpliwie chodzi tu uzgodnienie w sensie "faktycznym", dotyczące konkretnego terminu i szczegółów prac (inwestor takie uzgodnienie dołączył do pisma z dnia 8 marca 2018 r.). Nie może ono być kwalifikowane ani jako uzgodnienie projektowe, ani – tym bardziej – jako uzgodnienie podejmowane w ramach współdziałania organów administracji publicznej i mające przybrać postać sformalizowanego aktu. Wymóg takiego uzgodnienia może być bowiem kreowany tylko przepisem prawa. Należy więc stwierdzić, że inwestor uzgodnienia, o którym mowa w decyzji o warunkach zabudowy, dokonał, a poza tym tak naprawdę nie jest to wymóg, od którego spełnienia można by uzależnić udzielenie pozwolenia na budowę; jest on zrelatywizowany przede wszystkim do etapu wykonywania prac.

3. Kolejny zarzut skargi (I.4), w ramach którego powołano przepisy art. 34 ust. 1 i art. 35 ust. 1 pkt 1 pr.bud. oraz art. 122 ust. 1 pkt 8 i 124 pkt 6 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, również wskazuje na występującą – zdaniem skarżącej – sprzeczność między projektem budowalnym a decyzją ustalającą warunki zabudowy, przy czym ma ona polegać braku pozwolenia wodnoprawnego w zakresie odwodnienia obiektów i wykopów budowlanych w sytuacji, gdy ich oddziaływanie wykracza poza granice terenu inwestycji i obejmuje działkę nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K.. W uzasadnieniu tego zarzutu skarżąca przytoczyła relewantne, w jej ocenie, ustalenia decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedmiotowej inwestycji, a także obszerne fragmenty powołanej wcześniej opinii technicznej autorstwa dr. inż. P.. M. z czerwca 2017 r., z których wynika w szczególności, że inwestor zobowiązany jest do przedłożenia pozwolenia wodnoprawnego lub decyzji zatwierdzającej dokumentację hydrogeologiczną.

Odnosząc się do powyższego zarzutu, należy wpierw zauważyć, że zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy: "Odwodnienie obiektów/wykopów budowalnych w przypadku, gdy zasięg leja depresji wykracza poza granice terenu, którego wnioskodawca jest właścicielem, wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego, o które należy wystąpić do tut. Wydziału (art. 122 ust. 1 pkt 8 ustawy Prawo wodne)". Postanowienie to nawiązuje, a w zasadzie jest tożsame z ujętym niejako a contrario przepisem art. 124 pkt 6 ówcześnie obowiązującej ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 469), który stanowił, że: "Pozwolenia wodnoprawnego albo zgłoszenia nie wymaga odwadnianie obiektów lub wykopów budowlanych, a także wykonanie służących do tego urządzeń wodnych, jeżeli zasięg oddziaływania nie wykracza poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem".

Tymczasem z dokumentacji hydrogeologicznej jednoznacznie wynika, że lej depresji związanej z odwodnieniem wykopu budowlanego nie wykroczy poza granice terenu, którego inwestor jest właścicielem, a zatem nie zaistniała okoliczność aktualizująca – w świetle decyzji o warunkach zabudowy i przepisów szczególnych – warunkową powinność uzyskania przez inwestora pozwolenia wodnoprawnego. Zarzut skarżącej jawi się zatem jako niezasadny. Można go wprawdzie odczytywać również jako zarzut odnoszący się w istocie nie tyle do sprzeczności między projektem budowalnym a decyzją ustalającą warunki zabudowy, ile do rzetelności samej dokumentacji hydrogeologicznej – ale i w tym ujęciu nie ma on podstaw, o czym będzie mowa niżej. W tym miejscu warto jeszcze zauważyć, że decyzja środowiskowa traktuje – alternatywnie – o pozwoleniu wodnoprawnym lub o decyzji zatwierdzającej dokumentację hydrogeologiczną (tę decyzję inwestor uzyskał). Notabene, na tę alternatywę zwraca uwagę nie tylko uczestnik postępowania (inwestor) w swoim piśmie procesowym, ale także skarżąca w skardze.

4. Formułując następny zarzut naruszenia prawa materialnego (I.5) – tj. przepisów art. 34 ust. 1 i art. 35 ust. 1 pkt 1 i art. 34 ust. 3 pkt 4 i art. 35 ust. 1 pkt 3 pr.bud. – skarżąca suponuje niekompletność projektu budowlanego, mającą być wynikiem braku pełnych badań hydrogeologicznych, których przeprowadzenie nakazywała decyzja o warunkach zabudowy oraz decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach. W uzasadnieniu tego zarzutu skarżąca – podobnie jak w przypadku zarzutu zreferowanego wyżej – przytoczyła relewantne, w jej ocenie, ustalenia decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedmiotowej inwestycji, a także fragmenty powołanej wcześniej opinii technicznej autorstwa dr. inż. P.. M. z czerwca 2017 r.

W ocenie Sądu, dokumentacja hydrogeologiczna, poprzedzona stosownymi badaniami, została na użytek przedmiotowej inwestycji sporządzona i nie ma podstaw do jej kwestionowania. Do takiego wniosku prowadzi wzgląd na kwalifikacje osób, które ją sporządziły, na jej kształt formalny i zawartość merytoryczną, a także – czy może przede wszystkim – na fakt, że została ona zatwierdzona w sposób autorytatywny, w drodze decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 93 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (obecnie t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2126), tj. w drodze decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 19 grudnia 2016 r. znak [...] Już wtedy zatem odnośna dokumentacja podlegała sprawdzeniu pod względem zgodności z wymaganiami przepisów oraz pod względem poprawności merytorycznej. Podobnie – decyzją Prezydenta Miasta K. z dnia 11 lipca 2016 r., znak [...], została zatwierdzona dokumentacja geologiczno-inżynierska. W tym stanie rzeczy niepodobna podzielić zarzutu co do "braku pełnych badań hydrogeologicznych" i co do niekompletności projektu budowalnego.

5. Zarzut wadliwości oświadczenia inwestora o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowalne (I.6) zasadza się na założeniu, że planowana inwestycja, chociaż nie będzie ingerowała wprost we wspólną ścianę szczytową oddzielającą budynki przy [...] to jednak inwestor będzie ingerował w jej stan. W konsekwencji – zdaniem skarżącej – pozwolenie na budowę mogłoby zostać wydane inwestorowi dopiero po uzyskaniu zgody współwłaścicieli budynku przy ul. [...] w K. do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Inwestor zaś taką zgodą nie dysponował i nie dysponuje.

Zdaniem Sądu, powyższy zarzut jest chybiony. W świetle projektu budowlanego oraz zgromadzonej dokumentacji jako zasadne jawi się stanowisko Wojewody oraz uczestnika postępowania (inwestora), że "wspólna" ściana szczytowa tak naprawdę zlokalizowana jest na nieruchomości inwestora, a poza tym żadne roboty nie będą w nią ingerowały i nie dojdzie do naruszenia jej konstrukcji; w celu wzmocnienia stabilności ściany szczytowej od strony wnętrza budynku frontowego nr [...] zaprojektowano (od poziomu -1) wzmacniającą ścianę żelbetową, przylegającą do ściany istniejącej. Warto też zwrócić uwagę na spostrzeżenie uczestnika postępowania (inwestora), że przytoczony przez skarżącą w odnośnym kontekście fragment projektu nie dotyczy ściany szczytowej, lecz frontowej części ściany budynku należącego do inwestora, usytuowanego na działce będącej jego własnością; uczestnik postępowania (inwestor) ma – zdaniem Sądu – rację również wtedy, gdy wskazuje, że nie można oczekiwać od inwestora, by legitymował się prawem do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w odniesieniu do całego obszaru oddziaływania obiektu. Jakkolwiek w samej skardze eksponowana jest kwestia ściany szczytowej, należy dodać – zważywszy na twierdzenia skarżącej sformułowane na rozprawie – że analiza projektu budowlanego oraz zgromadzonej dokumentacji nie potwierdza również zarzutu co do muru granicznego, który miałby być objęty inwestycją i implikować potrzebę uzyskania zgody współwłaścicieli budynku przy ul. [...] w K..

6. Zarzuty braku odpowiednich uzgodnień konserwatorskich i braku uwzględnienia przepisów dotyczących ochrony konserwatorskiej (I.7, I.8) skarżąca sformułowała w nawiązaniu do przepisów art. 39 ust. 1 i 3 pr.bud. zw. z art. 3 ust. 15, art. 4 ust. 1-3, art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. a, b) i e), art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz przepisów art. 39 ust. 1 i 3 pr.bud. w zw. z art. 36 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W uzasadnieniu tego zarzutu skarżąca wskazała w szczególności, że ochroną prawną objęty jest nie tylko sam zabytek, lecz także jego otoczenie. Ponadto historyczne układy urbanistyczne lub ruralistyczne oraz historyczne zespoły budowlane jako zabytki nieruchome wpisywane są do księgi oznaczonej litera A, tak samo jak inne zabytki nieruchome, objęte decyzją "indywidualną" – taki symbol został nadany obszarowi, w którym znajduje się – chociaż nie uznana indywidualnie za zabytek – zabudowana nieruchomość nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K.. Wpisanie do rejestru zabytków układu urbanistycznego, w których skład wchodził budynek przy ul. [...], oznacza, że również ten budynek jest objęty ochroną wynikającą z wpisu do rejestru zabytków w zakresie ochrony zespołu budowlanego oraz układu urbanistycznego. W niniejszej sprawie organy I i II instancji, a także wydający stosowne pozwolenia w trybie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami [...]i Wojewódzki Konserwator Zabytków w K., nie wypowiedzieli się w ogóle w aspekcie zobowiązania inwestora do ochrony konserwatorskiej oraz koniecznych prac zabezpieczających zabytkowe budynki przy ul. [...] w K., koncentrując się wyłącznie na kwestii samej inwestycji.

Zgodnie z art. 39 ust. 1 pr.bud. prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Z kolei art. 36 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (obecnie t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2067) stanowi, że pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków wymaga prowadzenie robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru oraz wykonywanie robót budowlanych w otoczeniu zabytku (w rozumieniu art. 3 pkt 15 ustawy). Nie ulega wątpliwości, że inwestor wymagane tym przepisami pozwolenie właściwego konserwatora uzyskał. Jak już wyżej wskazano, [...] Wojewódzki Konserwator Zabytków w K. pozwoleniem Nr [...] z dnia 24 stycznia 2017 r., znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]), pozwoleniem Nr [...] z dnia 16 listopada 2016 r. znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]) oraz pozwoleniem Nr [...] z dnia 18 listopada 2016 r., znak [...] (zmienionym decyzją Nr [...] z dnia 23 lutego 2017 r., znak [...]) dopuścił realizację robót objętych wnioskiem i przedłożonym projektem. W ocenie Sądu, przepisy prawa budowalnego i przepisy ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, powołane w odnośnym zarzucie skargi – nie zostały naruszone. Rozważania prawne skarżącej zawarte we wstępnej części uzasadnienia skargi, w argumentacji przytoczonej na poparcie zarzutu tudzież na rozprawie nie prowadzą do wniosku, że organ właściwy w sprawie pozwolenia na budowę mógł od inwestora żądać w zakresie ochrony zabytków "czegoś więcej" niż wymienionych pozwoleń [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w K. – tym bardziej, że roboty budowalne nie będą dotyczyły działki przy ul. [...]; ponadto pozwolenia – na co zasadnie wskazuje uczestnik postępowania (inwestor) – uwzględniają ingerencję w zabytkowy układ urbanistyczny dawnego miasta K. ze S.. Na marginesie warto zauważyć, iż omawiany zarzut skargi zdaje się być skierowany nie tyle bezpośrednio przeciwko zaskarżonej decyzji o pozwoleniu na budowę, ile przeciwko rozstrzygnięciom [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w K. (skarżąca rozważa co powinno być uwzględnione i zbadane przed ich podjęciem), a te w założeniu nie mogły być weryfikowane przez organ administracji architektoniczno-budowlanej.

7. W ramach zarzutów naruszenia prawa procesowego skarżąca powołała art. 107 § 1 i 3 w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. (II.1); art. 136 w zw. z art. 80 k.p.a. (II.2); 3) art. 7, 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a. (pkt II.3). W uzasadnieniu tych zarzutów skarżąca wskazała, że organ I instancji nie zebrał i nie rozpatrzył w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego, w szczególności nie ustalił w sposób jednoznaczny zagrożeń mogących powstać na skutek podjęcia przez inwestora budowy de facto nowego budynku w zabudowie pierzejowej, między zabytkowymi budynkami wybudowanymi w okresie XIX w., bez samodzielnego ustalenia (lub zobowiązania inwestora do ustalenia) stanu technicznego, konstrukcji, warunków wodno-gruntowych i przyrodniczo- środowiskowych na terenie inwestycji oraz na działce nr [...] obr. [...] przy ul. [...] w K. celem wyeliminowania możliwości ujemnego wpływu inwestycji na nieruchomość skarżącej, w tym możliwości utraty stabilności przez budynki skarżącej. Braki w postępowaniu wyjaśniającym, które skutkowały naruszeniem prawa procesowego w zakresie postępowania dowodowego, w rezultacie przyniosły – zdaniem skarżącej – skutek w postaci naruszenia norm prawa materialnego w zakresie przepisów ustawy – Prawo budowlane. Organ administracji, dysponując narzędziami w postaci uprawnień z zakresu postępowania dowodowego, nie ustalił faktów niezbędnych do prawidłowego przeprowadzenia procesu decyzyjnego. W ocenie skarżącej niedostateczne jest też uzasadnienie zaskarżonej decyzji. Skarżąca zakwestionowała pogląd, że wyłącznie projektant odpowiada za zgodność projektu z przepisami. W ocenie skarżącej, opinia techniczna, stanowiąca dowód w sprawie, powinna jednoznacznie odpowiadać na kwestie będące przedmiotem wątpliwości organu; nie może budzić jakichkolwiek wątpliwości co do fachowości omówionych zagadnień. Ponieważ opinie techniczne (ekspertyzy) są przedkładane przez inwestorów, to w praktyce do rzadkości należą przypadki, aby treść opinii (ekspertyzy) nie była korzystna dla inwestora. Nakłada to na organy administracji architektoniczno-budowlanej obowiązek szczególnie wnikliwego rozważenia, czy przedstawiona opinia jest kompletna, rzetelna i czy w pełni odpowiada na postawione pytania. W przypadku powzięcia jakichkolwiek merytorycznych wątpliwości w tej mierze, organy powinny podjąć dalsze czynności wyjaśniające. W tym kontekście skarżąca ponownie powołała opinię techniczną autorstwa dr. inż. P.. M. z czerwca 2017 r., która zawiera częściowo inne ustalenia i konkluzje niż ekspertyza przedłożona przez inwestora.

W ocenie Sądu, organy administracji publicznej nie naruszyły prawa procesowego, a w każdym razie nie naruszyły go w sposób istotny, mogący mieć wpływ na wynik sprawy; w szczególności nie zostały naruszone przepisy powołane w odnośnych zarzutach skargi. Wszystkie istotne okoliczności zostały należycie wyjaśnione, a uzasadnienie decyzji – zarówno gdy idzie o aspekt prawny, jak i o aspekt faktyczny – odpowiada wymogom z art. 107 § 3 k.p.a. Organ odwoławczy zwięźle zreferował twierdzenia sformułowane w odwołaniach i do nich w sposób wystarczający się odniósł. Twierdzenia K. J. były przy tym zasadniczo zbieżne tymi, które są obecnie prezentowane w skardze.

Poniekąd rację ma skarżąca, gdy relatywizuje regułę, w myśl której wyłącznie projektant odpowiada za zgodność projektu z prawem. Reguła ta – jak już wyżej zaznaczono – nie zwalnia całkowicie organów z obowiązku weryfikacji projektu pod względem zgodności z przepisami prawa, w tym przepisami techniczno-budowalnymi. Taka weryfikacja została jednak dokonana, a w jej ramach organy brały po uwagę i należycie rozważyły kwestię ewentualnego wpływu inwestycji na nieruchomości sąsiednie, w tym na nieruchomość, której skarżąca jest współwłaścicielem.

Zdaniem Sądu, ocena dowodów, w tym opinii technicznych (ekspertyz), została przeprowadzona zgodnie z regułami wynikającymi z art. 80 k.p.a. Organy administracji architektoniczno-budowlanej, jako organy reprezentujące fachowy pion administracji publicznej, mogą i powinny we własnym zakresie oceniać wiarygodność i rzetelność wspomnianych opinii tudzież twierdzeń stron formułowanych na ich podstawie (por. w odniesieniu do organów nadzoru budowalnego M. Wincenciak, Komentarz aktualizowany do art. 81(c) Prawa budowlanego, LEX/el. teza 5; wyrok NSA z 20 lutego 2009 r., II OSK 213/08, CBOSA, LEX nr 545346); nie można przy tym apriorycznie deprecjonować tych, które są przedkładane przez inwestora. Przyjmując zatem za podstawę ustaleń faktycznych dokumentację przedłożoną przez inwestora (uznaną za sporządzoną przez kompetentne osoby i rzetelną), mimo powołania się przez skarżącą na częściowo odmienne konkluzje innej opinii prywatnej – organ nie przekroczył granic przysługującej mu swobody w ocenie dowodów. Nie było też potrzeby dopuszczenia dowodu z opinii biegłego. Nie mogły mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności następcze wobec zaskarżonej decyzji, w tym ewentualne późniejsze uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

IV

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd miał na uwadze także stanowisko i zarzuty formułowane wobec zaskarżonej decyzji przez uczestników postępowania – Prokuratora oraz J. R..

W tym kontekście wypada zaznaczyć, że – w ocenie Sądu – podnoszona przez Prokuratora okoliczność następczego wydania przez Prezydenta Miasta K. decyzji zatwierdzającej zamienny projekt budowlany dotyczący przedmiotowej inwestycji nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sąd kontroluje bowiem zgodność z prawem zaskarżonej decyzji przyjmując zasadniczo za punkt odniesienia stan faktyczny i prawny istniejący w dniu jej wydania.

Parametry wysokościowe projektowanych budynków były przez organy administracji publicznej obu instancji konfrontowane z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zostały ocenione jako prawidłowe, a Sąd – o czym była wyżej mowa – nie znalazł podstaw do zakwestionowania tej oceny. Tym samym ujętych ogólnie zastrzeżeń J. R. co do wspomnianych parametrów nie można uznać za zasadne. Niejako z istoty rzeczy – bo jest to materia przepisów szczególnych – a także z samej decyzji o warunkach zabudowy wynika, że o możliwości usunięcia kolidujących z planowaną inwestycją drzew i krzewów, w tym drzew wymagających ochrony w procesie inwestycyjnym, ostatecznie rozstrzyga zezwolenie, o którym mowa w art. 83 ustawy o ochronie przyrody. Zezwolenie to wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta, a w przypadku gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków – wojewódzki konserwator zabytków. Nie ulega wątpliwości, że inwestor zezwolenie, o którym mowa, uzyskał – nie kwestionuje tego J. R., skoro przyznaje, iż drzewa zostały usunięte na podstawie zezwolenia otrzymanego w innym postępowaniu. W ocenie Sądu, nie ma sprzeczności między projektem budowlanym a warunkami zabudowy pod względem ochrony zieleni. Zdaniem Sądu, nie mógł prowadzić do wzruszenia zaskarżonej decyzji zarzut J. R. dotyczący wadliwej – w jego ocenie – analizy nasłonecznienia. Twierdzenie leżące u podstaw tego zarzutu, dotyczące zamiany opisów dwóch lokali w zakresie ich przeznaczenia, nie ma oparcia w materiale dowodowym. Poza tym – co również warto podkreślić – do lokalu, którego miałaby dotyczyć suponowana nieprawidłowość, J. R. nie ma tytułu prawnego (ma to być, wedle twierdzeń uczestnika, lokal będący własnością Gminy K.), przeto odnośna kwestia pozostaje poza granicami jego interesu prawnego.

V

Odrębnego rozważenia wymagała podnoszona przez uczestnika J. R. okoliczność niebrania przezeń udziału w postępowaniu administracyjnym wskutek kierowania korespondencji na inny adres niż ten, pod którym obecnie faktycznie zamieszkuje. Sąd uznał, mając na względzie ogół uwarunkowań wynikających z akt sprawy oraz ujawnionych na rozprawie, że okoliczność ta nie pozwala na skonstatowanie przesłanki uwzględniania skargi opisanej w art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. i nie może stanowić samoistnej podstawy do wzruszenia zaskarżonej decyzji. Argumenty, które – zdaniem Sądu – przemawiają za takim stanowiskiem przedstawione zostaną poniżej.

1. Na początku warto zauważyć, iż wchodząca w rachubę przyczyna wznowienia postępowania administracyjnego z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. odznacza się daleko idącą specyfiką już z uwagi na to, że – inaczej niż pozostałe – jest implikowana nie tyle błędami w ustalaniu podstawy faktycznej rozstrzygnięcia lub naruszeniem postrzeganych przedmiotowo przepisów procesowych, ile naruszeniem prawa procesowego w rozumieniu podmiotowym – prawa strony do udziału w postępowaniu. W konsekwencji objaw woli strony – tej strony, której prawo zostało naruszone – jawi się jako wstępny warunek dopuszczalności wznowienia postępowania; tylko ona staje się dysponentem szczególnego prawa, którego treścią jest możność żądania powtórzenia czynności jurysdykcyjnych. Pozostałe strony – te, które w postępowaniu uczestniczyły – takiej możności nie mają. W konsekwencji zwykło się przyjmować, że także w postępowaniu sądowoadministracyjnym nie może dojść do uchylenia decyzji z powodu stwierdzenia przyczyny wznowienia postępowania administracyjnego określonej w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., jeżeli nie ma pewności co do tego, że dysponent prawa do ponownego rozpatrzenia sprawy administracyjnej (strona, która bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu) chce z niego skorzystać (por. wyrok NSA z dnia 16 maja 2012 r., II OSK 361/11, CBOSA; wyrok NSA z dnia 11 września 2013 r., II OSK 904/12, CBOSA; wyrok WSA w Warszawie z dnia 3 kwietnia 2014 r., IV SA/Wa 303/14, LEX nr 1486441). Przez samo zaskarżenie decyzji administracyjnej do sądu skarżący w sposób niewątpliwy ujawnia swoją zgodę na uchylenie tej decyzji i dąży do powtórzenia procesu jurysdykcyjnego, toteż – ilekroć właśnie on jest wspomnianym "dysponentem" – uwzględnienie skargi na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. będzie dopuszczalne. W tym kontekście pojawia się jednak kolejne pytanie – szczególnie aktualne na gruncie niniejszej sprawy – a mianowicie czy podmiot potencjalnie dysponujący prawem do ponownego rozpatrzenia sprawy administracyjnej, tj. strona pozbawiona możliwości udziału w postępowaniu administracyjnym, może w sposób miarodajny dla sądu ujawnić swoją wolę tudzież zgodę na uchylenie decyzji inaczej niż przez wniesienie skargi, np. przez podniesienie stosownego zarzutu podczas występowania w roli uczestnika. Zdaniem Sądu, odpowiedź na to pytanie powinna być pozytywna – a to oznacza, że okoliczność ewentualnego niebrania przez J. R. udziału w postępowaniu administracyjnym wraz ze wszystkimi jej uwarunkowaniami i implikacjami nie mogła być w założeniu pominięta, innymi słowy, Sąd nie mógł odstąpić od jej rozważenia.

Na marginesie warto zauważyć, że zarzut niebrania udziału w postępowaniu administracyjnym zdaje się kolidować ze statusem uczestnika postępowania sądowoadministracyjnego z mocy prawa – wszak ten status jest uwarunkowany udziałem w postępowaniu administracyjnym (art. 33 § 1 i 2 p.p.s.a.). W ocenie Sądu jednak odnośne sformułowania art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. i art. 33 § 1 i 2 p.p.s.a., mimo ich podobnego brzmienia, nie mogą być odczytywane identycznie. O ile w art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. idzie raczej o rzeczywistą możliwość czynienia użytku z uprawnień procesowych, o tyle w art. 33 § 1 i 2 p.p.s.a. liczy się to, czy określony podmiot był zidentyfikowany i traktowany przez organy administracji publicznej jako strona, a nie to, czy i w jakim zakresie ze swych uprawnień faktycznie korzystał. Należało zatem uznać, że J. R., mimo zgłaszanego zarzutu niebrania udziału w postępowaniu administracyjnym, jest uczestnikiem postępowania sądowoadministracyjnego z mocy prawa.

2. Zgodnie z art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a. sąd uchyla decyzję lub postanowienie w całości lub w części, jeżeli stwierdzi "naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego". Ta przesłanka uwzględnienia skargi na pozór sprawia wrażenie precyzyjnej, niemniej jednak w praktyce zarysowały się istotne różnice poglądów na jej temat. Dotyczą one przede wszystkim zasadniczego pytania, czy w toku kontroli sądowej mogą być brane pod uwagę wszystkie podstawy do wznowienia postępowania administracyjnego, czy też tylko niektóre spośród nich, wyselekcjonowane m. in. w oparciu kryterium ich związku z oceną legalności zaskarżonej decyzji.

W art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ab initio p.p.s.a. ustawodawca zdaje się zastrzegać, że przyczyny wznowienia postępowania administracyjnego – aby mogły być brane pod uwagę przez sąd – muszą jednocześnie spełniać dodatkowy niejako warunek, a mianowicie muszą stanowić przypadek "naruszenia prawa". Dało to asumpt do ich podziału w oparciu o kryterium nawiązujące do wspomnianego warunku i sformułowania tezy, że tylko niektóre z nich – te, które rzeczywiście są implikowane niezgodnym z prawem działaniem organu administracji – mogą uzasadniać uwzględnienie skargi. W tym ujęciu – nawet gdy przyczyna wznowienia postępowania administracyjnego obiektywnie zachodzi, ale jest "niezawiniona" przez organ – skarga podlega oddaleniu (por. J. Zimmermann, Glosa do wyroku NSA z dnia 6 stycznia 1999 r., III SA 4728/97, OSP 2000, z. 1, poz. 16, s. 51–52). Niemniej jednak, możliwe jest także inne ujęcie i przypisanie pojęciu "naruszenia prawa" z art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ab initio p.p.s.a. znaczenia bardziej zobiektywizowanego, nawiązującego do szeroko pojmowanych wad w konkretyzacji uprawnień i obowiązków, które mogą być następstwem okoliczności niezależnych od organu orzekającego, a nawet okoliczności poniekąd zewnętrznych wobec danego postępowania jurysdykcyjnego (np. uchylenia prejudykatu). O ile w pierwszym ujęciu "naruszenia prawa" istotne jest to, kto je naruszył, o tyle w drugim bardziej liczy się fakt, że proces kształtowania normy indywidualnej nie przebiegał prawidłowo i dał wadliwy rezultat.

Zarysowany tu dylemat interpretacyjny nader często przewija się w orzecznictwie sądów administracyjnych, a swego czasu legł u podstaw przedstawienia składowi siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości (zob. uzasadnienie postanowienia NSA z dnia 25 czerwca 2010 r., I FSK 1127/09, CBOSA, oraz powołane tam orzecznictwo i poglądy doktryny). Nie został on jednak wtedy definitywnie rozstrzygnięty.

Transponując powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, że organom administracji publicznej, które prowadziły postępowanie zakończone wydaniem zaskarżonej decyzji, nie można w rozważanym kontekście zarzucić naruszenia prawa. Przyczyna wznowienia postępowania z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. (gdyby założyć, że zaistniała – będzie o tym mowa niżej) nie jest przez te organy "zawiniona". Adres J. R. jako strony postępowania, wywodzącej swój interes prawny z prawa własności nieruchomości (lokalu), został ustalony na podstawie danych widniejących w ewidencji gruntów i budynków – i nie można w tym działaniu organów upatrywać żadnej nieprawidłowości. Poza tym relacje poczty, które organy otrzymywały w związku z wysyłaną korespondencją, nie wskazywały na to, że adres strony jest nieprawidłowy. Przyjmując zatem pierwsze ze zreferowanych tu sposobów rozumienia art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ab initio p.p.s.a. (ujęcie "subiektywne"), skonstatować należy brak podstaw do uwzględnienia skargi.

Notabene, przyjęcie drugiego, "zobiektywizowanego" sposobu rozumienia art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ab initio p.p.s.a. również nie prowadziłoby w okolicznościach niniejszej sprawy do odmiennej konkluzji. Wszak ten drugi sposób rozumienia powołanego przepisu też nie zakłada żadnego automatyzmu ani prostego traktowania każdej przyczyny wznowienia postępowania administracyjnego jako bezwzględnej podstawy uchylenia decyzji przez sąd – abstrahuje wprawdzie od naruszenia prawa w kategoriach subiektywnych, ale zarazem implikuje potrzebę oceny, czy można się go dopatrzyć w samym rozstrzygnięciu (rezultacie czynności jurysdykcyjnych). Zdaniem Sądu, w niniejszej sprawie do tak rozumianego naruszenia prawa również nie doszło, a racje za tym stanowiskiem przemawiające zostały zaprezentowane w poprzedniej części uzasadnienia wyroku.

W ocenie Sądu, całkowite abstrahowanie w toku sądowej kontroli decyzji od występującego w art. 145 § 1 pkt 1 lit. b ab initio p.p.s.a. kryterium "naruszenia prawa", tak czy inaczej rozumianego, i automatyczne niejako wzruszanie decyzji ostatecznej z uwagi na którąkolwiek podstawę wznowienia postępowania administracyjnego – nie znajduje formalnoprawnego uzasadnienia, a poza tym pozostawałoby w sprzeczności z konstytucyjną zasadą ochrony praw dobrze nabytych. Dotyczy to zwłaszcza podstaw wznowienia postępowania określanych jako formalne – czyli takich, w których istotę nie jest wpisany wpływ na wynik sprawy (np. z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a.). Warto zauważyć, że nawet stwierdzenie występowania takiej podstawy w ramach nadzwyczajnego postępowania administracyjnego samo przez się nie prowadzi jeszcze do przerwania ciągłości obowiązywania normy indywidulanej wynikającej z decyzji ostatecznej (i gdy okaże się, że norma ta jest ukształtowana prawidłowo, nigdy do tego nie dojdzie) – zaś wyrok uwzględniający skargę zrazu powodowałby taki skutek.

3. Podstawa wznowienia postępowania administracyjnego z art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. jest złożona w tym sensie, że obok niebrania przez stronę udziału w postępowaniu warunkuje ją także brak winy tejże strony. Zdaniem Sądu, w okolicznościach niniejszej sprawy, zważywszy na ów aspekt subiektywny, podstawy tej niepodobna stwierdzić. Również w tym kontekście wypada zauważyć, że adres uczestnika J. R. został ustalony na podstawie danych widniejących w ewidencji gruntów i budynków, które okazały się nieaktualne. Art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2101) jednoznacznie stanowi, że podmioty, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 (właściciele nieruchomości), zgłaszają właściwemu staroście zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków, w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania tych zmian. Do danych objętych ewidencją gruntów i budynków należą w szczególności miejsce pobytu stałego lub adres siedziby podmiotów, o których mowa w pkt 1 (właścicieli nieruchomości). Nic nie wskazuje na to, aby uczestnik J. R. obowiązek statuowany powołanym przepisem wykonał, wobec czego nie można przyjąć, że brak udziału w postępowaniu administracyjnym był przezeń niezawiniony.

4. Niezależnie od powyższego godzi się zwrócić uwagę na jeszcze inne, ogólniejsze niejako uwarunkowania potencjalnego uwzględnienia przed sąd przyczyny wznowienia postępowania administracyjnego jako samoistnej podstawy do wzruszenia decyzji. Wydawać by się mogło, że jeżeli tylko zachodzi jakieś prawdopodobieństwo tudzież wątpliwość bądź niejasność co do okoliczności mogących odnośną przyczynę konstytuować (np. co do noviter reperta, co do winy strony itp.), to sąd powinien decyzję zawczasu uchylić celem wyjaśnienia tej kwestii z powołaniem się na art. 7 i 77 k.p.a.– poniekąd podobnie jak w przypadku stwierdzenia istotnych uchybień w postępowaniu dowodowym. Tak naprawdę jest jednak inaczej. Istotna jest tu dystynkcja między okolicznościami objętymi hipotezą stosowanej przez organ normy materialnej, innymi słowy, okolicznościami stanowiącymi faktyczne elementy sprawy administracyjnej (gdy te pozostają niewyjaśnione, decyzja rzeczywiście podlega uchyleniu na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.) a okolicznościami wchodzącymi w skład przyczyn wznowienia postępowania administracyjnego. Co do tych drugich obowiązują inne, w pewnym sensie odwrotne reguły. Sąd może uwzględnić skargę na ich podstawie tylko wtedy, gdy je ponad wszelką wątpliwość "stwierdzi" (art. 145 § 1 pkt 1 in media parte p.p.s.a.). Nie byłoby zatem dopuszczalne wzruszenie ostatecznej decyzji ze względu na nieweryfikowalne dla sądu, choćby z uwagi na ograniczenia dowodowe, mniejsze lub większe prawdopodobieństwo istnienia przyczyny wznowienia postępowania administracyjnego.

5. Ponieważ uczestnik J. R. w postępowaniu administracyjnym legitymował się tylko tzw. interesem prawnym refleksowym, nie można przemilczeć prezentowanego w doktrynie poglądu – choć nie jest on jeszcze ugruntowany, ale zdaje się nie być pozbawiony funkcjonalnego uzasadnienia – że "tylko podmiot dysponujący bezpośrednim interesem prawnym jest podmiotem, którego nieuczestniczenie w postępowaniu będzie stanowić przyczynę wznowienia postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a. Brak uczestnictwa w dotychczasowym postępowaniu strony refleksowej nie stanowi tej podstawy wznowienia postępowania" (G. Krawiec, Wznowienie ogólnego postępowania administracyjnego, Sosnowiec 2007, s. 104).

6. Artykuł 146 § 2 k.p.a. stanowi, że nie uchyla się decyzji w przypadku, jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 marca 2012 r. (II OSK 2298/11, LEX nr 1219103) zaprezentował następujący pogląd: "W okolicznościach konkretnej sprawy zastosowanie przez Sąd środka przewidzianego w art. 145 § 1 lit. b p.p.s.a. powinno być poprzedzone oceną przesłanek warunkujących ewentualne rozstrzyganie na podstawie art. 145 § 1 pkt 3 p.p.s.a. Jeżeli sąd administracyjny ustali, że postępowanie zakończone zaskarżoną decyzją dotknięte jest wadą określoną w art. 145 § 1 pkt 3 k.p.a., to w dalszej kolejności powinien sprawdzić, czy w sprawie występują negatywne przesłanki wznowienia, w tym ustanowiony w art. 146 § 2 k.p.a. zakaz uchylenia decyzji w przypadku, gdy w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej. Samo stwierdzenie, że postępowanie zakończone zaskarżoną decyzją jest dotknięte kwalifikowaną wadliwością, stanowiącą podstawę wznowienia postępowania, nie może prowadzić automatycznie do uchylenia decyzji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. b p.p.s.a.".

W ocenie Sądu, w niniejszym przypadku uwzględnienie przesłanki negatywnej uchylenia decyzji z art. 146 § 2 k.p.a. byłoby – w świetle ustaleń poczynionych wcześniej – w pełni uzasadnione. Ten argument wprawdzie nie do końca koreluje z sentencją wyroku – bo gdyby w grę wchodziła tylko odnośna przesłanka negatywna, to należałoby orzec deklaratywnie w sposób określony w art. 145 § 1 pkt 3 p.p.s.a. – ale naprowadza na kolejną przyczynę wyłączającą możliwość ewentualnego wzruszenia zaskarżonej decyzji.

Należy podkreślić, że nawiązanie do art. 146 § 2 k.p.a. ma tu w gruncie rzeczy jedynie hipotetyczny charakter. Zakaz nim statuowany tak naprawdę zaczyna mieć bowiem znaczenie dopiero po stwierdzeniu pozytywnej przesłanki wznowienia postępowania – a Sąd, jak wyżej wskazano, takiej przesłanki nie stwierdził.

7. Niniejsza argumentacja została zrelatywizowana do kwestii niebrania udziału w postępowaniu administracyjnym przez J. R., który zgłosił zarzut na etapie sądowej kontroli decyzji. Nie uczynił tego D. W., niemniej jednak warto zaznaczyć, że te same powody uniemożliwiłyby uwzględnienie jego ewentualnego zarzutu w tej mierze.

VI

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 151 p.p.s.a., Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.