drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, , Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę, VI SA/Wa 1571/06 - Wyrok WSA w Warszawie z 2006-12-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 1571/06 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2006-12-11 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2006-08-29
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Andrzej Wieczorek /przewodniczący/
Małgorzata Grzelak
Olga Żurawska-Matusiak /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Sygn. powiązane
II GSK 127/07 - Wyrok NSA z 2007-09-20
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Wieczorek Sędziowie Sędzia WSA Olga Żurawska-Matusiak (spr.) Asesor WSA Małgorzata Grzelak Protokolant Patrycja Wrońska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 listopada 2006 r. sprawy ze skargi C. z siedzibą w B. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] marca 2006 r. nr Sp. [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy CAFE PELE oddala skargę

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] marca 2006 r. Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 6 w związku z art. 315 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (dalej jako p.w.p.) oraz na podstawie art. 98 k.p.c. w związku z art. 256 ust. 2 p.w.p. oddalił wniosek C. z siedzibą w B. o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy "CAFE PELE" R-117914 oraz przyznał A. Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwotę 900 zł. tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Powyższa decyzja została podjęta w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W dniu [...] lutego 2005 r., do Urzędu Patentowego RP wpłynął wniosek C. z siedzibą w B. o stwierdzenie wygaśnięcia w całości prawa ochronnego na znak towarowy "CAFE PELE" R-117914, udzielonego w dniu [...] lutego 2000 r., przysługującego A. Sp. z o.o. z siedzibą w P., z powodu nieużywania oznaczenia. Przedmiotowy znak został przeznaczony do oznaczania koncentratu śmietanki (kl. 29) oraz kawy (kl. 30).

Jako podstawę prawną swego żądania wnioskodawca wskazał art. 169 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 169 ust. 2 p.w.p.

W uzasadnieniu swego żądania wnioskodawca podał, że znak "CAFE PELE" nie był stosowany w obrocie przez uprawnionego w odniesieniu do towarów objętych rejestracją, w okresie pięciu lat poprzedzających datę złożenia wniosku o wygaśnięcie.

W zakresie posiadania interesu prawnego wnioskodawca powołał się na zgłoszenie w Urzędzie Patentowym RP, w dniu [...] października 2000 r., znaku towarowego "CAFE PELE", za nr Z-224892, dla którego z uwagi na identyczność towarów, sporne oznaczenie będzie przeszkodą w rejestracji.

W odpowiedzi na wniosek, pismem z dnia [...] listopada 2005 r., uczestnik postępowania A. Sp. z o.o. poinformował, że sporny znak był stosowany w obrocie przez poprzedniego uprawnionego - firmę A. s.c. Po nabyciu praw do oznaczenia "CAFE PELE" uczestnik podjął działania zmierzające do wprowadzania do obrotu towarów opatrzonych tym znakiem. W tym zakresie uprawniony powołał się na okoliczność wystawienia kawy opatrzonej przedmiotowym oznaczeniem na Targach w Moskwie. Uczestnik podniósł, że przeszkodą w rozpoczęciu używania znaku były roszczenia wysuwane przez wnioskodawcę wobec niego już od 2001 r. Strony najpierw podjęły negocjacje w celu polubownego załatwienia sprawy, a gdy nie przyniosły one rezultatu, wnioskodawca usiłował dochodzić swoich roszczeń na drodze cywilnej. Postępowanie to toczyło się do 2004 r. i zakończyło się oddaleniem powództwa. Zdaniem uczestnika toczące się postępowanie cywilne stanowiło ważny powód nieużywania znaku "CAFE PELE" w rozumieniu art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p., w związku z czym wniósł on o oddalenie wniosku.

W piśmie z dnia [...] grudnia 2005 r., odnosząc się do odpowiedzi na wniosek, wnioskodawca podniósł, że uczestnik nie udowodnił jakiegokolwiek używania spornego znaku, ani nawet nie wykazał rzeczywistych przygotowań zmierzających do rozpoczęcia stosowania go w obrocie. Powołując się na wyroki Sądu Okręgowego i Apelacyjnego wywiódł, że uprawniony nie może używać spornego znaku w obrocie, w związku z czym w aktualnie rozpatrywanej sprawie nie zachodzą przyczyny usprawiedliwiające nieużywanie przedmiotowego znaku towarowego. Zdaniem wnioskodawcy przesłanki umożliwiające zastosowanie tej instytucji powinny mieć charakter niezależny od uprawnionego, nadzwyczajny i przejściowy. Tymczasem zakaz wprowadzania przez uprawnionego towarów opatrzonych znakiem "CAFE PELE" oznacza, że przeszkoda ma charakter trwały.

Oddalając wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy "CAFE PELE" Urząd Patentowy w uzasadnieniu decyzji z dnia [...] marca 2006 r. wskazał, iż w rozpatrywanej sprawie wnioskodawca wystąpił z żądaniem stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy "CAFE PELE" w dniu [...] lutego 2005 r., a więc pod rządami ustawy Prawo własności przemysłowej, a zatem zastosowanie w rozpatrywanej sprawie będą miały przepisy tej ustawy, a zwłaszcza art. 169.

Stosownie do przepisów art. 169 ust. 2 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy może zostać uznane za wygasłe na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny.

Zdaniem organu wnioskodawca wykazał posiadanie interesu prawnego w niniejszej sprawie, bowiem prawo ochronne na sporny znak towarowy stanowi przeszkodę w udzieleniu ochrony na znak towarowy "CAFE PELE", zgłoszony przez niego w Urzędzie Patentowym RP za nr Z-224892.

Zgodnie z art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p., prawo ochronne na znak towarowy wygasa w sytuacji nieużywania zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów objętych rejestracją w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, chyba że istnieją ważne powody jego nieużywania.

Przepisy ustawy Prawo własności przemysłowej nie precyzują terminu od którego powinien być liczony okres pięciu lat nieużywania znaku towarowego, ale w doktrynie oraz praktyce orzeczniczej utrwalony jest pogląd, że okres ten obejmuje pięć kolejnych lat poprzedzających datę złożenia wniosku, przy czym okres ten nie może biec przed dniem rejestracji znaku towarowego, gdyż data rejestracji znaku towarowego jest terminem, od którego uprawniony powinien rozpocząć używanie znaku towarowego.

Używanie znaku musi mieć miejsce na obszarze Polski, powinno mieć niedwuznaczny charakter, konieczne jest również by było rzeczywiste i poważne oraz dotyczyło towarów i usług objętych ochroną. Przez rzeczywiste używanie należy w tym kontekście rozumieć nakładanie oznaczenia na towar i wprowadzanie tak oznaczonych towarów do obrotu.

Niespełnienie jednego z tych warunków w określonym przedziale czasowym może prowadzić do utraty prawa ochronnego poprzez stwierdzenie jego wygaśnięcia.

W rozpatrywanej sprawie organ wziął pod uwagę okres od 28 lutego 2000 r. do 28 lutego 2005 r.

Zgodnie z art. 169 ust. 6 ww. ustawy w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego obowiązek wykazania używania znaku lub istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie znaku spoczywa na uprawnionym z tytułu prawa ochronnego.

W niniejszej sprawie kwestią bezsporną było nieużywanie w analizowanym okresie znaku towarowego "CAFE PELE" przez uczestnika. Okoliczność tę przyznał na rozprawie sam uprawniony z kwestionowanego prawa ochronnego, który jednak podniósł jednocześnie. że istniały ważne powody nieużywania spornego oznaczenia.

Ustawa Prawo własności przemysłowej, podobnie jak wcześniej obowiązująca ustawa o znakach towarowych, nie wylicza okoliczności, które usprawiedliwiają nieużywanie znaku towarowego w obrocie. Zgodnie z poglądami doktryny, ważnymi powodami nieużywania znaku w rozumieniu art. 169 ust. 1 pkt. 1 p.w.p., są istotne przyczyny natury faktycznej lub prawnej, "nieobciążające" uprawnionego, których nie można przypisać niedbałości, niezaradności uprawnionego.

Organ uznał, że toczące się od 2001 r. do 2004 r. postępowanie cywilne z powództwa obecnego wnioskodawcy przeciwko A. Sp. z o.o., stanowiło istotną przeszkodę dla wprowadzania na rynek polski towarów opatrzonych przedmiotowym znakiem, tym bardziej że Sąd Okręgowy w P. - Wydział [...], który orzekał w pierwszej instancji, wyrokiem z dnia [...] listopada 2003 r. sygn. akt [...], nakazał A. Sp. z o.o. natychmiastowe zaprzestanie używania nazwy "CAFE PELE" dla oznaczania produkowanych, konfekcjonowanych i sprzedawanych przez siebie wyrobów, a w szczególności kawy oraz koncentratów śmietanki. Dopiero na skutek apelacji, wyrok ten został zmieniony orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w P. - Wydział [...], z dnia [...] października 2004 r., sygn. akt [...].

W ocenie Urzędu Patentowego uprawniony w sytuacji istniejącego sporu oraz realnego niebezpieczeństwa zakazania mu stosowania znaku w obrocie, wstrzymując rozpoczęcie produkcji i wprowadzanie towarów opatrzonych spornym oznaczeniem na rynek polski, działał w sposób właściwy dla rozsądnego przedsiębiorcy, unikając ewentualnych strat mogących wyniknąć z konieczności wycofania danego towaru z rynku, w sytuacji niekorzystnego dla niego rozstrzygnięcia.

Mimo zakończenia postępowania cywilnego nie ustały ważne powody nieużywania przedmiotowego znaku towarowego. Aktualnie toczy się bowiem postępowanie o unieważnienie znaku "CAFE PELE" R-117914 między tymi samymi stronami, którego skutek może być zbliżony do wyroku wydanego na drodze cywilnej, a przynajmniej otwierać drogę do ponownego wystąpienia z roszczeniami przeciwko A. Sp. z o.o. Dopiero prawomocne zakończenie powyższego postępowania przed UP usunie przeszkodę w stosowaniu znaku w obrocie.

Nadto organ wskazał, iż w obecnym stanie sprawy nie ma mowy o zakazie używania znaku przez uprawnionego ze znaku "CAFE PELE".

W skardze na powyższą decyzję, która wpłynęła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, C. (dalej jako skarżąca) wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postępowania zaskarżonej decyzji zarzuciła:

- naruszenie prawa materialnego, mającego wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 169 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 6 p.w.p. poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie;

- naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 7, art. 8 i art. 77 § 1 k.p.a. przez niepełne wyjaśnienie stanu faktycznego będącego podstawą rozstrzygnięcia oraz oparcie decyzji na częściowo błędnych założeniach dotyczących stanu faktycznego i prawnego.

W uzasadnieniu skargi skarżąca podała, iż w jej ocenie nie stanowi dostatecznego usprawiedliwienia nieużywanie znaku fakt toczącego się procesu cywilnego przeciwko uprawnionemu. Usprawiedliwionymi powodami są jedynie poważne przeszkody natury faktycznej lub prawnej, niezależne od woli uprawnionego. W ocenie skarżącej uprawniona ze znaku nie podjęła przygotowań do używania znaku, zaś istniejąca sytuacja prawna, powstała z winy i woli uprawnionej spółki wskazuje, iż praktycznie nigdy nie będzie mogła ona używać tego znaku w Polsce. Uprawniona jako firma znana i działająca od dłuższego czasu w branży produkcji i sprzedaży kawy powinna wiedzieć, że już w latach 70, a głównie 80 i częściowo 90 kawa oznacza znakiem "CAFE PELE" była sprzedawana w dużych ilościach przez skarżącą w Polsce. Ponadto uprawniona powinna przypuszczać, że stosując znak "CAFE PELE", którego głównym elementem jest pseudonim PELE najsłynniejszego piłkarza XX wieku tzn. Edsona Arantesa de Nasamento (Pele) naraża się na postępowanie sądowe w sprawie naruszenia praw do tego pseudonimu, co właśnie w postępowaniu cywilnym między innymi przeciwko uprawnionej miało miejsce.

W tej sytuacji powoływanie się przez uprawnioną na toczący się proces cywilny, który jakoby uniemożliwił stosowanie tego znaku nie można uznać za nie zawiniony przez uprawnioną i w związku z tym za usprawiedliwiający brak stosowania znaku "CAFE PELE" zgodnie z przepisami.

Uzasadniając naruszenie przepisów postępowania skarżąca wskazała na dokonanie przez organ błędnej interpretacji wyroków Sądu Okręgowego i Sądu Apelacyjnego. Podała, że pomimo zmiany wyroku Sądu Okręgowego i oddalenia powództwa, Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia stwierdził, iż "aprobuje ustalenia poczynione przez sąd pierwszej instancji z wyłączeniem tego, że pozwana spółka wytwarzała lub wprowadziła do obrotu towary oznaczone znakiem CAFE PELE". Z powyższego stwierdzenia Sądu Apelacyjnego – w ocenie skarżącej - wynika, że jedynym powodem uznania apelacji uprawnionej było to, że nie udowodniono stosowania przez firmę A. Sp. z o.o. znaku towarowego "CAFE PELE" w Polsce, a nie o zakazie jego stosowania w ogóle.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wnosząc o oddalenie skargi podtrzymał swoje stanowisko przedstawione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Odnosząc się do argumentacji skarżącego organ stwierdził, że podjęcie lub też niepodjęcie przygotowań do produkcji kawy opatrzonej kwestionowanym znakiem nie ma znaczenia dla sprawy, w sytuacji gdy za bezsporne uznano nieużywanie znaku.

Nadto organ wskazał, iż w postępowaniu przed Urzędem Patentowym skarżący występował z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia, a nie o unieważnienie spornego prawa ochronnego. Przesłanki obu instytucji są różne i nie powinny być mylone, dlatego w postępowaniu o stwierdzenie wygaśnięcia prawa wyłącznego Urząd nie rozpatrywał zarzutów opartych na przesłankach nieważności. Za istotne uznano natomiast, iż powództwo cywilne skarżącego, żądającego zakazania uczestnikowi używania spornego znaku, stanowiło istotną przeszkodę w korzystaniu ze znaku. Uprawniony ze spornego prawa ochronnego jako racjonalny przedsiębiorca, do czasu wyjaśnienia praw do znaku "CAFE PELE", kwestionowanych przez inny podmiot, wstrzymał się z ponoszeniem kosztów związanych z wprowadzaniem na rynek towarów opatrzonych tym znakiem. Zagrożenie było realne o czym świadczy fakt, iż powództwo skarżącego (zgodnie z orzeczeniem Sądu Okręgowego z dnia [...] listopada 2003 r.) zostało uwzględnione i dopiero w wyniku rozpatrzenia apelacji przez Sąd Apelacyjny w P. (z dnia [...] października 2004 r.), wyrok ten został zmieniony na korzyść uprawnionego ze spornego prawa ochronnego.

W świetle zgromadzonych materiałów sprawy, w tym przytoczonych wyroków sądów cywilnych, Urząd w dalszym ciągu podtrzymał stanowisko, że twierdzenie skarżącego, jakoby uprawnionemu ze spornego prawa ochronnego zakazano używania oznaczenia "CAFE PELE", jest bezpodstawne. W szczególności, w dacie wydania zaskarżonej decyzji administracyjnej, nie było żadnego wyroku sądowego obowiązującego na terenie Polski, który uniemożliwiałby A. Sp. z o.o. stosowanie w obrocie rozpatrywanego oznaczenia.

Urząd Patentowy wziął pod uwagę okoliczność, iż postępowanie sądowe, uznane w postępowaniu spornym za usprawiedliwiony powód nieużywania kwestionowanego znaku towarowego, zostało wszczęte z inicjatywy skarżącego, niezależnie od wiedzy i woli uczestnika i z samego tylko faktu podjętej obrony swych

praw nie może on ponosić negatywnych konsekwencji.

Nadto organ zauważył, iż w przedmiotowej skardze nie wskazano, jakie okoliczności mające znaczenie dla sprawy nie zostały wyjaśnione oraz na czym polegało błędne ustalenie stanu faktycznego i prawnego. Skarżący nie sprecyzował również przytoczonych uchybień pod kątem powołanych w skardze przepisów k.p.a.

Uczestnik postępowania A. Sp. z o.o. w piśmie z dnia [...] listopada 2006 r. wnosiła o oddalenie skargi uznając, iż podnoszone w skardze zarzuty są bezzasadne, zaś zaskarżona decyzja Urzędu Patentowego stanowi klasyczny przykład prawidłowej interpretacji części zapisu art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sąd administracyjny wykonuje wymiar sprawiedliwości, poddając kontroli decyzje wydawane przez organy administracji publicznej pod względem ich zgodności z prawem, badając czy właściwie zastosowano przepisy prawa materialnego oraz przestrzegano przepisów proceduralnych w postępowaniu administracyjnym. Tylko w przypadku stwierdzenia naruszenia prawa Sąd władny jest wzruszyć zaskarżoną decyzję. Nie każde jednak naruszenie prawa przez organy administracji publicznej daje Sądowi podstawę do uchylenia zaskarżonej decyzji. Przepis art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej jako p.p.s.a.) określa kiedy decyzje i postanowienia podlegają uchyleniu.

Analizując zaskarżoną decyzję z punktu widzenia powołanych powyżej kryteriów Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem w zaskarżonej decyzji nie można dopatrzyć się naruszenia prawa, przynajmniej w stopniu uzasadniającym uchylenie decyzji.

W ocenie Sądu na bazie wyczerpujących ustaleń faktycznych organ podjął rozstrzygnięcie, które prawa nie narusza. Wyjaśnił przy tym przesłanki swojego działania, zaś przytoczona na ten temat argumentacja nie nasuwa istotnych zastrzeżeń.

Zaskarżoną decyzją Urząd Patentowy w oparciu o art. 169 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 6 p.w.p. oddalił wniosek C. (dalej jako skarżący) o stwierdzenie wygaśnięcia w całości prawa ochronnego na znak towarowy "CAFE PELE".

Zgodnie z art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy wygasa na skutek nieużywania zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów objętych rejestracją w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat chyba, że istnieją ważne powody jego nieużywania.

Decyzję stwierdzającą wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy Urząd Patentowy wydaje na wniosek osoby, która ma w tym interes prawny (ust. 2 cyt. artykułu).

Obowiązek wykazania używania znaku towarowego lub istnienia ważnych powodów usprawiedliwiających nieużywanie znaku spoczywa na uprawnionym z tytułu prawa ochronnego (ust. 6 ww. przepisu).

W świetle powyższych regulacji pierwszą przesłanką podlegającą badaniu przez organ było istnienie po stronie wnioskującej interesu prawnego do wystąpienia z przedmiotowym wnioskiem. W ocenie Sądu organ prawidłowo uznał, iż skarżący legitymuje się takim interesem.

Przyjęte jest bowiem powszechnie w literaturze przedmiotu, jak również przesądzone w orzecznictwie, że podmiot ma interes prawny w postępowaniu, jeżeli pomiędzy jego sytuacją prawną a przedmiotem postępowania istnieje powiązanie, czyniące go "zainteresowanym" tym postępowaniem i w konsekwencji uprawnionym do udziału w nim w charakterze strony.

W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że źródłem interesu prawnego w przypadku znaków towarowych mogą być ogólne normy prawne, gwarantujące swobodne prowadzenie działalności gospodarczej (art. 20, 22 Konstytucji RP, art. 6 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej – Dz. U. Nr 173, poz. 1807 ze zm.)

W rozpoznawanej sprawie między stronami toczyły się postępowania sądowe, poprzez które skarżący dążył do zakazania uprawnionej posługiwania się przedmiotowym znakiem, uznając iż to jemu przysługuje prawo do spornego oznaczenia. Skarżący wystąpił również z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy, a także ubiega się o udzielenie ochrony na znak kolidujący ze znakiem określonym we wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego. Powyższe okoliczności wskazują, iż znak towarowy uprawnionego przeszkadza skarżącemu w prowadzeniu działalności gospodarczej, a zatem źródłem jego interesu prawnego są powołane powyżej normy prawne, kreujące prawo doprowadzenia działalności gospodarczej.

Między stronami niesporne jest, iż przedmiotowy znak towarowy nie był używany przez uprawnionego w okresie pięciu lat poprzedzających datę złożenia wniosku. Istota sporu sprowadza się natomiast do uznania, czy wskazanie przez uprawnionego z prawa ochronnego powody wyczerpują przesłankę z art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. usprawiedliwiającą nieużywanie znaku.

Skarżący zarzucił organowi błędną wykładnię art. 169 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 6 p.w.p. oraz ich niewłaściwe zastosowanie. W tym zakresie skarżący zakwestionował przyjęte w decyzji rozumienie terminu "ważne powody nieużywania znaku towarowego".

W ocenie Sądu organ wydając zaskarżoną decyzję nie naruszył prawa materialnego, dokonując prawidłowej wykładni zastosowanego art. 169 p.w.p.

Zgodnie z art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy nie wygasa w sytuacji gdy uprawniony wykaże, że z ważnych powodów nie mógł używać znaku towarowego. Ustawa posługuje się terminem "ważne powody", nie zawiera jednak jego wyjaśnienia ani przez wskazanie cech, ani choćby przykładowe wyliczenie. W literaturze przedmiotu wysunięto tezę, że do tych okoliczności należą wszelkie zdarzenia, które uchylają zarzut nagannego postępowania uprawnionego z rejestracji. Do takich zdarzeń zaliczono w pierwszym rzędzie takie, które nosiły cechy siły wyższej lub inne okoliczności zewnętrzne niemożliwe do przewidzenia i zapobieżenia im. Zaznaczono jednak, że zbiór powodów istotnych z punktu widzenia powyższego przepisu nie ogranicza się tylko do wymienionych okoliczności rozważanych pod kątem winy uprawnionego z rejestracji. Obejmuje on także przeszkody natury faktycznej lub prawnej, niezależnie od woli uprawnionego. Powołując się na najnowszą praktykę zagraniczną, głównie państw Unii Europejskiej, wymienia się wśród nich te, które jakkolwiek były skutkiem zachowania się uprawnionego z rejestracji, to nie miały znamion winy np. trudności surowcowe lub kredytowe, ale tylko o tyle, o ile były one podejmowane w sposób właściwy dla rozsądnego przedsiębiorcy i pozbawione znamion winy. Opowiedziano się tym samym za uwzględnieniem okoliczności subiektywnych po stronie przedsiębiorcy. Wskazano jednak również na wyjątkowe okoliczności obiektywne, usprawiedliwiające nieużywanie znaku np. kiedy znaku w ogóle nie używano, ale zarejestrowano go w UP jedynie dla uzyskania i utrzymania rejestracji takiego samego znaku (znaku telle – quelle) w zagranicznym urzędzie patentowym (vide: Marcin Trzebiatowski "Obowiązek używania znaku towarowego w prawie polskim i międzynarodowym (w:) Problemach prawa znaków towarowych pod. red. Janusza Barty, Uniwersytet Jagielloński, Zeszyt 86, Zakamycze 2004).

Działania uprawnionego objęte pojęciem tzw. ryzyka przedsiębiorcy, których skutkiem jest nieużywanie znaku, uchylają zarzut niewykonywania obowiązku używania znaku towarowego, jeśli postępował on w sposób właściwy dla "rozsądnego przedsiębiorcy", a jego działaniu nie można przypisać winy (tak: np. R. Skubisz w artykule "Obowiązek używania znaku towarowego" PiP 1992/11/62).

W ocenie Sądu, organ prawidłowo uznał, mając na uwadze powyższe rozważania, iż w sytuacji istniejącego sporu oraz realnego niebezpieczeństwa zakazania mu stosowania znaku w obrocie, po stronie uprawnionego istniały ważne powody nieużywania znaku. Wstrzymując rozpoczęcie produkcji i wprowadzenie towarów opatrzonych spornym oznaczeniem na rynek polski uprawniony działał w sposób właściwy dla rozsądnego przedsiębiorcy, unikając ewentualnych strat mogących wyniknąć z konieczności wycofania towaru z rynku.

Ważnym powodem usprawiedliwiającym nieużywanie znaku był zarówno proces cywilny prowadzony w oparciu o ustawę z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jak również jest nim postępowanie jakie toczy się między stronami przed Urzędem Patentowym o unieważnienie znaku towarowego "CAFE PELE" .

W ocenie Sądu nieuprawnione jest stanowisko skarżącego sprowadzające się do przyjęcia, iż postępowanie cywilne, które toczyło się między stronami było zawinione przez uprawnionego, a zatem nie może ono stanowić usprawiedliwienia braku stosowania znaku towarowego "CAFE PELE". Z pozwem przeciwko uprawnionemu wystąpił między innymi skarżący, uprawniony natomiast podjął obronę swych praw, postępując tym samym jak racjonalny przedsiębiorca. Okoliczności poprzedzające rejestrację znaku nie mogą przesądzać, jak wywodzi to skarżący, o winie uprawnionego. Nabył on prawa z rejestracji znaku towarowego od podmiotu, który otrzymał rejestrację w postępowaniu przed organem, który bada z urzędu ustawowe warunki niezbędne dla uzyskania prawa. Przed rejestracją podmiot ten bezkolizyjnie wprowadzał na rynek towary opatrzone spornym znakiem, a zatem uprawniony swym postępowaniem nie wyczerpał przesłanek lekkomyślności czy też niedbalstwa stanowiących postać winy nieumyślnej.

Organ odnosząc się do argumentu skarżącego, iż przeszkoda w stosowaniu oznaczenia ma charakter trwały i dlatego też nie może być ona uznana za ważny powód nieużywania znaku w rozumieniu art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. prawidłowo przyjął, iż w obecnym stanie sprawy nie ma mowy o zakazie używania przez uprawnionego znaku "CAFE PELE". Skoro bowiem Sąd Apelacyjny zmienił wyrok Sądu Okręgowego nakazujący uprawnionemu zaprzestanie używania nazwy "CAFE PELE" i oddalił powództwo, to nie jest możliwe wyprowadzenie w chwili obecnej tego zakazu z wyroku, który nie istnieje w obrocie prawnym. Stanowiska tego nie może zmienić uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego wskazujące, iż aprobuje on ustalenia sądu I instancji z wyłączeniem tego, iż uprawniona spółka wytwarzała lub wprowadzała do obrotu towary oznaczone znakiem "CAFE PELE". Znaczenie ma bowiem treść rozstrzygnięcia, zawartego w sentencji wyroku, które z dniem [...] października 2004 r. kasuje wprowadzony wyrokiem Sądu Okręgowego zakaz.

Za trafnie należy zdaniem Sądu uznać stanowisko organu, iż dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy bez znaczenia pozostaje okoliczność czy rozpoczęto przygotowanie czy też próby do stosowania oznaczenia w obrocie.

Art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. wyraźnie wskazuje, że usprawiedliwieniem dla nieużywania zarejestrowanego znaku mogą być jedynie ważne powody. Nie wprowadza on jednocześnie przesłanki, zgodnie z którą, dla przyjęcia istnienia ważnych powodów ekskulpujących nieużywanie znaku konieczne jest co najmniej czynienie przygotowań do jego stosowania.

A zatem obowiązkiem Urzędu Patentowego, w ramach rozpatrywania wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, jest jedynie ustalenie istnienia ważnych powodów nieużywania znaku, jeżeli taka okoliczność zostanie przez uprawnionego podniesiona.

Odnosząc się do zarzutów skargi dotyczących uchybień przepisom postępowania to należy podkreślić, że takie uchybienia mogą prowadzić do uchylenia decyzji tylko wówczas, gdy są na tyle ważkie, że ich naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Sąd nie znalazł podstaw by zakwestionować zasadność i zupełność poczynionych przez organ ustaleń. Zakwestionowana przez skarżącego interpretacja wyroków sądów powszechnych przeprowadzona przez organ jest prawidłowa i nie budzi zastrzeżeń Sądu.

Urząd Patentowy dokonał prawidłowej subsumcji ustalonego stanu faktycznego sprawy pod stosowną i właściwie rozumianą normą prawną. Swoje stanowisko uzasadnił zgodnie z wymogami art. 107 § 3 k.p.a., zaś analiza postępowania administracyjnego prowadzącego do wydania zaskarżonej decyzji pozwala na uznanie, że organ podjął wszelkie czynności zmierzające do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy i wyczerpująco zebrał materiał dowody istotny dla sprawy.

Zarzuty skarżącego stanowią jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami organu, opartych na dowodach, które zostały omówione i ocenione.

Mając wszystkie powyższe okoliczności na uwadze Sąd na zasadzie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę, albowiem zaskarżonej decyzji nie można postawić zarzutu naruszenia prawa zarówno procesowego, jak i materialnego.



Powered by SoftProdukt