drukuj    zapisz    Powrót do listy

6120 Ewidencja gruntów i budynków, Geodezja i kartografia, Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, uchylono zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie I instancji, III SA/Kr 1242/21 - Wyrok WSA w Krakowie z 2022-01-25, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Kr 1242/21 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2022-01-25 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-09-08
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Elżbieta Czarny-Drożdżejko /sprawozdawca/
Hanna Knysiak-Sudyka /przewodniczący/
Katarzyna Marasek-Zybura
Symbol z opisem
6120 Ewidencja gruntów i budynków
Hasła tematyczne
Geodezja i kartografia
Skarżony organ
Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego
Treść wyniku
uchylono zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie I instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 Art. 145 par. 1 pkt 1 lit. a
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Hanna Knysiak-Sudyka Sędziowie: WSA Elżbieta Czarny-Drożdżejko (spr.) WSA Katarzyna Marasek-Zybura po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 25 stycznia 2022 r. sprawy ze skargi J. B. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia 12 lipca 2021 r. znak sprawy: [...] w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia I. uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu pierwszej instancji, II. zasądza od [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego na rzecz skarżącego J. B. kwotę 597 (słownie: pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego postanowieniem z dnia 12 lipca 2021 r. znak sparwy: [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 735 z późn. zm., dalej jako: "k.p.a.") oraz art. 7b ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjnego i kartograficznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 2052 ze zm. dalej jako: "Pgik") po rozpatrzeniu zażalenia skarżącego J. B., utrzymał w mocy postanowienie Starosty z dnia [...] 2021 r. w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia.

Powyższe postanowienie zostało wydane w następujących okolicznościach stanu faktycznego i prawnego:

W dniu 15 marca 2021 r. skarżący J. B. zwrócił się do Starosty o wydanie zaświadczenia potwierdzającego: " Kto w całej dostępnej historii tut Wydziału figurował w ewidencji (zarówno nowej, jak i starej) jako właściciel lub władający działką ewidencyjną nr [...] położoną w K oraz parcelą gruntową nr [...] (LWH [...] gminy katastralna K), z której później powstała działka nr [...] i w jakich okresach czasu miało miejsce władanie każdej z osób (...)".

Pismem z dnia 13 kwietnia 2021 r. Starosta wezwał skarżącego o uzupełnienie ww. wniosku poprzez wykazanie istnienia interesu prawnego w uzyskaniu żądanych danych z operatu ewidencji gruntów w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma.

W odpowiedzi na ww. wezwanie, skarżący przesłała postanowienie sądowe o stwierdzeniu nabycia spadku z 23 sierpnia 2017 r. sygn. akt [...] oraz postanowienie o zasiedzeniu z 24 listopada 2011 r. sygn. akt [...], a w pismach z 29 kwietnia 2021 r. oraz 5 maja 2021 r. podkreślił, że jest aktualnie współwłaścicielem działki nr [...] w K powstałej z parceli gruntowej nr [...], więc posiada interes prawny do uzyskania wnioskowanej informacji.

Postanowieniem z dnia [...] 2021 r. Starosta odmówił wydania zaświadczenia.

W uzasadnieniu organ podkreślił, że przedmiotem wniosku jest udostępnienie danych dotyczących wszystkich właścicieli lub władających działką nr [...] położonej w K, ujawnionych w ewidencji gruntów i budynków do czasu wykazania jako właściciela H. B. W ocenie organu powyższe informacje mają charakter podmiotowy. Skarżący wywodzi swój interes prawny, w uzyskaniu żądanych dokumentów z operatu ewidencyjnego, z tytułu nabycia w postępowaniu spadkowym współwłasności działki nr [...], którą to działkę w drodze zasiedzenia nabyła jego matka H. B. W ocenie organu ewidencyjnego ww. dokumenty nie uzasadniają interesu prawnego w uzyskaniu żądanych danych. Organ I instancji podkreślił, że poprzednik prawny skarżącego - matka H. B. nabyła przedmiotową nieruchomość w drodze zasiedzenia. Zatem dane, których udostępnienia żąda skarżący nie odnoszą się do osoby skarżącego ani też jego poprzednika prawnego lecz dotyczy informacji o poprzednim właścicielu lub władającym przedmiotową działką oraz mając na uwadze argumentację wskazaną w pismach z dnia 29 kwietnia 2021 r. oraz z dnia 5 maja 2021 r, tak skonstruowany i uzasadniony wniosek świadczy wyłącznie o istnieniu interesu faktycznego, a nie interesu opartego na normie prawa materialnego w uzyskaniu informacji zawartych w prowadzonej przez organ ewidencji gruntów i budynków.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy organowi I instancji do pionowego rozpoznania i udzielenia wnioskowanej informacji.

Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie:

1) przepisu prawa materialnego, a to art. 24 ust. 5 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne w zw. z art. 217 par. 2 pkt 2 k.p.a. poprzez ich błędne zastosowanie i ustalenie, że J. B. jako spadkobierca H. B. nie ma interesu prawnego do domagania się udzielenia mu wnioskowanej informacji, podczas gdy J. B. taki interes posiada - jest spadkobiercą ustawowym H. B., która to nabyła udział 30/150 z udziału 2/3 przysługującego od 1929 r. jej matce L. z B. S. również na drodze spadkobrania, a udział 120/150 z udziału 2/3 oraz pozostały udział 1/3 nabyła w drodze zasiedzenia z dniem 22.05.2010 r.

2) przepisów postępowania, a to: art. 7 i art. 77 par. 1 k.p.a. poprzez brak wszechstronnego rozpatrzenia i oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, podczas gdy materiał dowodowy dawał podstawę do stwierdzenia istnienia interesu prawnego po stronie wnioskodawcy.

Po rozpoznaniu przedmiotowego zażalenia, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego wydał opisane na wstępie rozstrzygnięcie.

Na wstępie organ streścił przebieg dotychczasowego postępowania oaz powołał przepisy mające zastosowanie w niniejszej sprawie.

W motywach rozstrzygnięciach organ II instancji stwierdził, że skarżący nie spełnia przesłanek wymienionych w art. 24 ust. 5 ustawy Pgik. Z ustaleń poczynionych przez organy wynika, że w stosunku do danych archiwalnych dotyczących działki nr [...] i parceli [...] skarżący nie jest właścicielem ani władającym działką i parcelą, nie jest również organem/podmiotem wymienionym w pkt 2 powyższego przepisu.

W ocenie organu odwoławczego wbrew zarzutom zażalenia, skarżący nie spełnia także przesłanek z art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy Pgik, tj. nie jest innym podmiotem niż wymienione w pkt 1-2a, które mają interes prawny w tym zakresie. Pojęcie interesu prawnego, użyte w art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy Pgik, nie zostało zdefiniowane w tej ustawie, a także nie zostało zdefiniowane w k.p.a. Z uwagi na brak definicji legalnej tego pojęcia uzasadnione jest przyjęcie jego rozumienia w znaczeniu bezpośrednim zgodnie, z którym jest to interes oparty na prawie lub chroniony przez prawo. Treścią interesu prawnego jest generalnie określone prawo podmiotowe, rozumiane, jako przyznanie przez przepis prawa jednostce konkretnych korzyści, które można w dany sposób realizować w postępowaniu administracyjnym. Istotą interesu prawnego jest jego oparcie na konkretnej normie prawa materialnego, którą to normę można wskazać, jako jego podstawę, i z której dany podmiot legitymujący się tym interesem może wywodzić swoje racje.

W świetle obowiązujących przepisów wniosek skarżącego o wydanie danych podmiotowych zgodnie z art. 24 ust. 5 ustawy Pgik nie może być rozpatrzony pozytywnie. Wnioskodawca nie wskazał przepisu prawa wymagającego wydania przez organ takich informacji, a przepisy powołane w zażaleniu nie wskazują na posiadanie interesu prawnego w ich uzyskaniu. Aby uzyskać dokument wskazujący "kto w całej dostępnej historii tut. Wydziału figurował w ewidencji (zarówno nowej, jak i starej) jako właściciel lub władający w/w działką (parcelą) i w jakich latach skarżący" musiałby wykazać swój interes prawny. To podmiot ubiegający się o uzyskanie danych podmiotowych, nie będący jednym z podmiotów wskazanych w art. 24 ust. 5 ustawy Pgik, powinien wykazać organowi swoje uprawnienie do żądania takich danych po to, by ten miał podstawy do oceny, czy ze względu na wskazane okoliczności posiada on, czy też nie, interes prawny w uzyskaniu danych o charakterze podmiotowym z ewidencji gruntów i budynków. Oceniając prawidłowość podjętego przez organ pierwszej instancji rozstrzygnięcia organ odwoławczy uznał, że podjął trafne rozstrzygnięcie, z poszanowaniem reguł wynikających z art. 7 i 77 k.p.a. Starosta spełnił wymóg wyjaśnienia okoliczności sprawy zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 7, art. 77 § 1 k.p.a., obligującymi organ do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy wydania informacji z ewidencji gruntów i budynków o podmiotach w nim zawartych.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodził się skarżący i wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie:

I. przepisów prawa materialnego, a to art. 24 ust. 5 ustawy Pgik w zw. z art. 217 § 2 pkt 2 k.p.a. poprzez ich błędną wykładnię i w związku z tym błędne ustalenie, że skarżący nie ma interesu prawnego do domagania się udzielenia mu wnioskowanej informacji, podczas gdy taki interes posiada i ma prawo żądać udzielenia mu informacji o działce ewidencyjnej nr [...] położonej w K (odpowiadającej parceli gruntowej nr [....]), od 1929 r., ponieważ jak wykazano właściwymi dokumentami znajdującymi się w aktach przedmiotowej sprawy jest spadkobiercą H. B. w udziale 1/6, która to była spadkobiercą L. z S. S. w udziale 1/5, a L. z S. S. od 1929 r. była właścicielką udziału 2/3 w parceli gruntowej [...] - aktualnie działki ew. nr [...] w K (a w drodze zasiedzenia w 2010 r. H. B. nabyła jedynie pozostały udział 120/150 z udziału 2/3 oraz udział 1/3 w działce ew. nr [...] w K),

II. przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj.:

1) art. 218 § 2 w zw. z art. 1, art. 75 § 1 i art. 77 § 1 k.p.a. poprzez:

- brak przeprowadzenia przez organ II instancji postępowania wyjaśniającego w zakresie ustalenia, że skarżący ma interes prawny domagania się udzielenia mu wnioskowanej informacji sięgający 1929 r. w związku z dziedziczeniem prawa własności udziału w przedmiotowej nieruchomości, tj. że interes prawny skarżącego wynika nie tylko z tytułu zasiedzenia przez jego matkę H. B. udziału w przedmiotowej nieruchomości od 2010 r.;

- brak ustalenia, że H. B. nabyła spadek po swojej matce L z S. S. na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. [...], które to postanowienie o ile zostało załączone przez wnioskodawcę do zażalenia z 2 czerwca 2021 r., to powinno od 2011 r. znajdować się w zasobach Starostwa Powiatowego na podstawie art. 23 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne w wyniku przesłania go przez sąd - zakładając zatem, że Starostwo Powiatowe posiada w rejestrze gruntów informacje o właścicielach parceli gruntowej [...] odpowiadającej działce ew. nr [....] w K (wnioskodawca tego nie wie w związku z brakiem uzyskania wnioskowanej informacji), to Starosta powinien z urzędu ustalić, że parcela ta odpowiadająca aktualnej działce ew. nr [...] w K stanowiła własność H. B. - matki wnioskodawcy w udziale 1/5 z 2/3 na długo przed zasiedzeniem przez H. B. pozostałego udziału w tej działce w 2011 r.; zważając na powyższe oraz w związku z załączeniem przez wnioskodawcę do wniosku z dnia 15 marca 2021 r. o wydanie zaświadczenia w przedmiotowej sprawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po swojej matce H. B., organ I instancji powinien z urzędu ustalić, że interes prawny wnioskodawcy sięga okresu kilkudziesięciu lat wstecz;

- brak dostrzeżenia przez organ II instancji, że organ I instancji również niewłaściwie przeprowadził postępowanie wyjaśniające w zakresie ustalenia pełnego zakresu interesu prawnego wnioskodawcy; brak rozpatrzenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z dokumentów załączonych do złożonego w niniejszej sprawie zażalenia z 2 czerwca 2021 r., które to dokumenty, gdyby zostały rozpatrzone przez organ I instancji, to dawałyby podstawę do zmiany zaskarżonego postanowienia w trybie art. 132 k.p.a., a które rozpatrzone przez organ II instancji powinny skutkować zmianą zaskarżonego postanowienia organu I instancji;

- brak rozpatrzenia pisma z 7 czerwca 2021 r. (złożonego na dzienniku podawczym Starostwa Powiatowego) stanowiącego uzupełnienie zażalenia z 2 czerwca 2021 r. (wysłanego listem poleconym) w przedmiotowej sprawie;

- brak podjęcia przez oba organy I i II instancji odpowiednich czynności niezbędnych do dokładnego ustalenia interesu prawnego wnioskodawcy i brak wszechstronnego rozpatrzenia materiału w sprawie, w szczególności dokumentów znajdujących się w zasobach organu I instancji - całości treści postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 24 listopada 2011 r. sygn. [...] - nie tylko jego str. 1, na której znajduje się informacja o zasiedzeniu, ale także str. 2, na której znajduje się informacja o postanowieniu z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. [...], oraz postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 18 stycznia 2011 r. sygn. [...] dot. stwierdzenia spadku po L. z S. S. m.in. na rzecz H. B., a także dokumentów składanych przez wnioskodawcę w niniejszej sprawie, podczas gdy materiał ten dawał podstawę zarówno organowi I instancji, jak i II instancji, do stwierdzenia istnienia interesu prawnego po stronie wnioskodawcy do uzyskania wnioskowanej informacji od 1929 r.;

2) art. 132 k.p.a. poprzez brak zauważania, że organ I instancji nie skorzystał z prawa samokontroli, podczas gdy organ I instancji na skutek m.in. wniesienia zażalenia posiadał dokumenty pozwalające mu na stwierdzenie interesu prawnego wnioskodawcy do uzyskania wnioskowanej informacji począwszy od 1929 r,;

3) art. 9 k.p.a. poprzez brak zauważenia, że organ I instancji nie poinformował należycie i wyczerpująco wnioskodawcy w wezwaniu z 13 kwietnia 2021 r. do uzupełnienia wniosku, jakie konkretnie informacje powinien wnioskodawca przedstawić, aby organ uznał jego interes prawny do otrzymania wnioskowanej informacji, i że organ I instancji wskazał dopiero w zaskarżonej decyzji z 19 maja 2021 n, że uznaje interes prawny wnioskodawcy dopiero od momentu zasiedzenia udziału w przedmiotowej działce przez matkę wnioskodawcy, a czego wnioskodawca nie mógł się domyślić działając w oparciu o treść art. 23 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz zakładając, że organ I instancji ma informację o tym, że własność parceli gruntowej nr [...] przeszła w udziale z L. z S. S. na H. B., a z H. B. na wnioskodawcę;

4) art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na utrzymaniu w mocy zaskarżonego postanowienia organu I instancji, podczas gdy organ II instancji powinien był postanowienie organu I instancji w całości uchylić i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji, wskazując temu organowi jednocześnie okoliczności, jakie należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpoznawaniu sprawy, tj. że wnioskodawca ma interes prawny nie tylko od momentu prawomocnego stwierdzenia zasiedzenia udziału w przedmiotowej nieruchomości na rzecz jego matki, tj. od 2010 r., ale także wynikający z dziedziczenia udziału w tej nieruchomości przez poprzedników prawnych wnioskodawcy, gdzie prawo własności sięga roku 1929.

Mając powyższe zarzuty na uwadze, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości i zobowiązanie organu II instancji, aby zobowiązał organ I instancji do wydania wnioskowanego zaświadczenia.

W uzasadnieniu skargi, skarżący rozwinął powyższe zarzuty.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej o oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 3 § 1 oraz art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 z późn. zm.). zwane dalej p.p.s.a., wojewódzkie sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co oznacza, że w zakresie dokonywanej kontroli sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji w toku postępowania nie naruszyły przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania w sposób, który miał lub mógł mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Sądowa kontrola legalności zaskarżonych orzeczeń administracyjnych sprawowana jest przy tym w granicach sprawy, a sąd nie jest związany zarzutami, wnioskami skargi, czy też powołaną w niej podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Przedmiotowa sprawa została rozpoznana w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów na podstawie art. 119 pkt 3 p.p.s.a.

Przedmiotem skargi jest postanowienie Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia 12 lipca 2021r. w którym utrzymał on w mocy zaskarżone postanowienie Starosty z dnia [...] 2021r., którym odmówił on wydania zaświadczenia o żądanej treści: kto w całej dostępnej historii tut. Wydziału figurował w ewidencji (zarówno nowej, jak i starej) jako właściciel lub władający działką ewidencyjną nr [...] położoną w K oraz parcelą gruntową nr [...]) Lwh [...] gminy katastralnej K), z której później powstała działka nr [...] i w jakich okresach czasu miało miejsce władanie każdej z osób.

Materialnoprawną podstawa orzekania są między innymi przepisy ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1990 z późn. zm.) zwane dalej p.g.k. Zgodnie z jej art. 24 ust. 2 informacje zawarte w operacie ewidencyjnym są jawne. Natomiast na podstawie art. 24 ust. 3 p.g.k. starosta udostępnia informacje zawarte w operacie ewidencyjnym w formie:

1) wypisów z rejestrów, kartotek i wykazów tego operatu;

2) wyrysów z mapy ewidencyjnej;

3) kopii dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych operatu ewidencyjnego;

4) plików komputerowych sformatowanych zgodnie z obowiązującym standardem wymiany danych ewidencyjnych;

5) usług, o których mowa w art. 9 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej.

W świetle art. 24 ust. 4 p.g.k, z zastrzeżeniem ust. 5 tego artykułu, każdy może żądać udostępnienia informacji zawartych w operacie ewidencyjnym. Natomiast wskazany ust. 5 przewiduje, że starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, oraz wydaje wypisy z operatu ewidencyjnego, zawierające takie dane, na żądanie:

1) właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

2) organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji publicznej, realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

2a) operatorów:

a) sieci, w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 777 i 784),

b) systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego oraz systemu połączonego, w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, 868, 1093, 1505 i 1642);

3) innych podmiotów niż wymienione w pkt 1-2a, które mają interes prawny w tym zakresie.

Zgodnie z wyrok NSA z 26.09.2018 r. (I OSK 2192/16, LEX nr 2737991) dokonując wykładni normy prawnej zawartej w przepisie art. 24 ust. 5 p.g.k. w pierwszej kolejności należy rozpocząć od wykładni językowej, a następnie należy skorzystać z innych rodzajów wykładni. Kwestią podstawową, a zarazem fundamentalną jest ustalenie hipotezy normy zawartej w art. 24 ust. 5 p.g.k., a więc ustalenie adresata normy i okoliczności jej stosowania, czyli inaczej ujmując ustalenie zakresu zastosowania normy. To ustalenia hipotezy normy prawnej, czyli ustalenie zakresu zastosowania tej normy jest przedmiotem sporu, natomiast dyspozycja tej normy, czyli nakazane zachowanie sformułowane jest w pkt 1 do pkt 3 ust. 5 art. 24 p.g.k. Dokonując zatem wykładni językowej celem ustalenia zakresu stosowania normy (hipotezy) zawartej w art. 24 ust. 5 p.g.k. należy zwrócić uwagę na zastosowaną konstrukcję językową użytego sformułowania, która składa się z dwóch zdań składowych połączonych spójnikiem "oraz", który jest jednym z spójników funktora koniunkcji, a warunkiem koniecznym prawdziwości koniunkcji jest prawdziwość obu zdań składowych. Pierwsze zdanie składowe to "starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1". Analizując to zdanie należy zwrócić uwagę, że jest w nim mowa ogólnie o "danych ewidencji gruntów i budynków" bez odwoływania się czy to do danych, o których mowa w art. 20 ust. 1 p.g.k. czy też do danych z art. 20 ust. 2 p.g.k., natomiast tym kryterium wyróżniającym te dane z wszystkich danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków, jest kryterium zawierania w tych danych ewidencyjnych danych podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 p.g.k. A jak wskazano wcześniej, analizując art. 20 ust. 1 i ust. 2 p.g.k. dane ewidencyjne mogą zawierać dane przedmiotowe, dane podmiotowe, jak i dane podmiotowo-przedmiotowe. Stąd też analizowane zdanie, że starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 p.g.k., dotyczy wszystkich danych ewidencyjnych, które zawierają dane podmiotów, jak również tych danych ewidencyjnych, w których zawarte są zarówno dane przedmiotowe jak i podmiotowe. Drugie zdanie składowe wyznaczające zakres hipotezy normy sformułowanej w art. 24 ust. 5 p.g.k. zostało ujęte w następujący sposób: "wydaje wypisy z operatu ewidencyjnego, zawierającego takie dane", czyli chodzi o wydanie wypisu z operatu ewidencyjnego, który zawiera dane podmiotowe. Te dwa zdania składowe zostały połączone spójnikiem "oraz" czyli mamy do czynienia z koniunkcją, a warunkiem koniecznym prawdziwości koniunkcji jest prawdziwość obu zdań składowych. Z powyższego wynika, że hipoteza normy zawartej w ust. 5 art. 24 p.g.k. obejmuje zarówno udostępnienie danych ewidencyjnych zawierających dane podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 2 i pkt 1 p.g.k. jak i obejmuje również wydanie wypisów zawierających dane podmiotów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 p.g.k. W obu tych sytuacjach jest to możliwe tylko na żądanie podmiotów wskazanych w pkt 1 do pkt 3. Jednym słowem do sformułowanej w art. 24 ust. 5 p.g.k. hipotezy normy prawnej składającej się z dwóch zdań składowych stanowiących koniunkcję zastosowanie ma ta sama dyspozycja normy sformułowana w pkt 1 do pkt 3.

Na podstawie art. 24 p.g.k. wyróżnia się informacje o charakterze przedmiotowym oraz informacje o charakterze podmiotowym pochodzące z ewidencji gruntów i budynków, co do których istnieje odrębny tryb ich udostępniania. Należy jeszcze wskazać, ze istnieje kategoria informacji przedmiotowo-podmiotowych, do których stosuje się regulację dotyczącą informacji podmiotowych. Informacje bowiem o charakterze przedmiotowym są jawne dla każdego. Szczególnej ochronie podlegają natomiast wynikające z ewidencji gruntów dane osobowe podmiotów, będących właścicielami lub innych osób posiadających prawa do tych nieruchomości (wyrok NSA z 1.09.2011 r., I OSK 2083/10, LEX nr 1068498). Stąd generalnie wyłącza się możliwość stosowania do danych zebranych w ewidencji gruntów i budynków ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2176 z późn. zm.), zwanej dalej u.d.i.p.. Przyjęto przy tym w orzecznictwie sądowym, że artykuł 24 ust. 5 p.g.k. wyłącza zastosowanie ustawy o dostępie do informacji publicznej do informacji oznaczających księgi wieczyste nieruchomości, stanowiących wszak element wchodzący w skład wypisu z ewidencji gruntów i budynków, jeżeli dotyczą one danych osobowych. Ustawodawca materię tę w sposób całkowity i zupełny uregulował w ustawie szczególnej względem ustawy o dostępie do informacji publicznej, która ma tym samym pierwszeństwo zastosowania, stosownie do art. 1 ust. 2 u.d.i.p, który in principio stanowi, iż przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. A zatem przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie mogą być stosowane w taki sposób, który podważałby normy innych ustaw (wyrok WSA w Warszawie z 17.02.2021 r., II SAB/Wa 223/20, LEX nr 3170459).

Należy przy tym podkreślić, że informacje podmiotowe, o których udostępnianiu mowa w art. 24 ust. 5 p.g.k. odnoszą się do właścicieli nieruchomości, a w przypadku:

a) nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego - oprócz właścicieli inne podmioty, w których władaniu lub gospodarowaniu, w rozumieniu przepisów o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa, znajdują się te nieruchomości,

b) gruntów, dla których ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić ich właścicieli - osoby lub inne podmioty, które władają tymi gruntami na zasadach samoistnego posiadania oraz

do miejsc pobytu stałego lub adres siedziby wyżej wymienionych podmiotów.

Informacje zawarte w operatach ewidencyjnych zakładanych dla gruntów i budynków są więc w zasadzie jawne i każdy może żądać ich udostępnienia. Natomiast szczególnej ochronie podlegają natomiast wynikające z ewidencji gruntów dane osobowe podmiotów, będących właścicielami lub innych osób posiadających prawa do tych nieruchomości (Wyrok NSA z 1.09.2011 r., I OSK 1444/10, LEX nr 898072). Należy przy tym pokreślić, że w orzecznictwie sądowym te informacje podmiotowe określa się jako "dane osobowe". Pojęcie danych osobowych zostało zdefiniowane w Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. U. UE. L. z 2016 r. Nr 119, str. 1 z późn. zm.) jako wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej ("osobie, której dane dotyczą"); możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej. Należy przy tym określić, że termin "dane osobowe" odnosi się tylko do osób żyjących (zob. motyw 27 rozporządzenia).

Trafnie w orzecznictwie (zob. Wyrok WSA w Krakowie z 27.11.2018 r., III SA/Kr 986/18, LEX nr 2603654) podnosi się, że przewidziana w art. 24 ust. 3 p.g.k. forma udostępniania informacji z operatu ewidencyjnego - wypisu bądź wyrysu - przewidziana jest wyłącznie dla tych danych, które aktualnie są zawarte w operacie ewidencyjnym (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 27 listopada 2018 r., III SA/Kr 986/18). Jednak wypowiedź ta nie dotyczy kopii dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych operatu ewidencyjnego, o których mowa w art. 24 ust. 3 pkt 3 p.g.k., jak również ogólnie danych ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów, o których mowa w art. 24 ust. 5 p.g.k. Należy także zauważyć, że § 50 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 393), zwane dalej rozporządzeniem, przewiduje że dane ewidencyjne, które utraciły swoją aktualność, podlegają archiwizacji. Zgodnie z ust. 7 §52 rozporządzenia wypisy, o których mowa w ust. 2 i 4, oraz wyrysy z mapy ewidencyjnej organ opatruje klauzulą o treści: "Dokument niniejszy jest przeznaczony do dokonywania wpisu w księdze wieczystej". Stąd należy wnosić, że zarówno wypisy, jak i wyrysy muszą odnosić się do aktualnego stanu ewidencji, a nie do wersji historycznej.

W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że wydanie wyrysu i wypisu z operatu ewidencji gruntów i budynków jest czynnością materialno-techniczną. Z kolei sam wypis i wyrys z operatu ewidencyjnego nie stanowią zaświadczeń w rozumieniu art. 217 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. jedn., Dz. U. z 2017 r. poz. 1257, zwanej dalej w skrócie - k.p.a.) (wyrok WSA w Poznaniu z 29 stycznia 2014, sygn. akt II SA/Po 909/13; LEX nr 1542300). Regulacja w tym zakresie, zawarta w Prawie geodezyjnym i kartograficznym, ma bowiem charakter szczególny w stosunku do postanowień Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczących wydawania zaświadczeń.

Przyjmuje się jednak, że z danych zawartych w operacie ewidencyjnym gruntów istnieje możliwość wydawania nie tylko wypisów i wyrysów, lecz także zaświadczeń, o których mowa w art. 217 § 1 k.p.a. (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 lipca 2011 r., sygn. akt I OSK 1354/10, LEX nr 1082638). W postanowieniu z 21 lipca 2009 r. (I OSK 848/09, Lex 552333) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że z danych zebranych w ewidencji gruntów istnieje możliwość wydawania zarówno wypisów i wyrysów jak i zaświadczeń w rozumieniu art. 217 § 1 k.p.a. O ile zaświadczenie dotyczy konkretnych danych figurujących w rejestrze gruntów, to wypis i wyrys z tego rejestru stanowi dokument charakteryzujący działkę niemalże kompleksowo, obejmując numer księgi wieczystej, jej obszar, granicę, numer ewidencyjny, położenie, rodzaj użytków, klasę gruntów i właściciela. Z kolei wyrys z mapy ewidencyjnej nie może być uznany za zaświadczenie.

Należy jednak zauważyć, że odmienne są przesłanki udostępniania danych podmiotowych na podstawie art. 24 ust. 5 p.g.k. oraz na podstawie art. 217 k.p.a. W odniesieniu bowiem do wydawania zaświadczeń na podstawie art. 217 k.p.a. zawsze konieczne jest wykazanie interesu prawnego. Z kolei w odniesieniu do danych podmiotowych udostępnianych na podstawie art. 24 ust. 5 p.g.k. jedynie inne podmioty niż:

1. właściciele oraz osoby i jednostki organizacyjne władające gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

2. organy administracji publicznej albo podmioty niebędące organami administracji publicznej, realizujące, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

2a. operatorzy:

a) sieci, w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 777 i 784),

b) systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego oraz systemu połączonego, w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, 868, 1093, 1505 i 1642);

muszą wykazać interes prawny w zakresie ich posiadania.

W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego stwierdzono, że pojęcie interesu prawnego użyte w tym przepisie nie zostało zdefiniowane w ustawie, nie zawiera też legalnej definicji tego pojęcia Kodeks postępowania administracyjnego. Tym niemniej przyjęto, tak w doktrynie, jak i orzecznictwie, że istotą interesu prawnego jest jego oparcie na konkretnej normie prawa materialnego, którą to normę można wskazać jako jego podstawę i z której dany podmiot może wywodzić swoje uprawnienia i obowiązki. Interes musi być oparty na prawie lub chroniony przez prawo. Cechami tego interesu będzie to, że jest on indywidualny, konkretny, aktualny i sprawdzalny obiektywnie, a jego istnienie znajduje potwierdzenie w okolicznościach faktycznych, będących przesłankami zastosowania przepisu prawa materialnego (por. wyrok WSA w Poznaniu z 11 czerwca 2015 r., II SA/Po 332/15, LEX nr 1758142). Interes prawny wiąże się z obiektywną, czyli rzeczywiście istniejącą potrzebą ubiegania się o udzielenie ochrony prawnej. Źródłem interesu prawnego są normy materialnego prawa administracyjnego, określające uprawnienia lub obowiązki możliwe do nałożenia na podmioty znajdujące się w przewidzianych nimi sytuacjach faktycznych. Interes prawny jest również wywodzony z norm materialnoprawnych zaliczanych do innych dziedzin prawa, przede wszystkim cywilnego, zwłaszcza zaś rzeczowego (wyrok NSA z 16.05.2018 r., I OSK 2663/17, LEX nr 2525940). Kategoria interesu prawnego jest natomiast kategorią materialnoprawną i dlatego dla jego wykazania należy wskazać przepis prawa materialnego zobowiązujący organ do wydania dokumentu lub uprawniający wnioskującego do jego otrzymania (wyrok NSA z 19.05.2010 r., I OSK 1062/09, LEX nr 594865).

Należy więc podkreślić, że na potrzeby art. 217 k.p.a. strona zawsze musi wykazać istnienie interesu prawnego i nie jest wystarczające, tak jak w niniejszej sprawie, dowodzenie, że osoba żądając informacji jest właścicielem nieruchomości, tak jak na gruncie art. 24 ust. 5 p.g.k. Bycie właścicielem nie powoduje automatycznie, że interes prawny istnieje. Na potrzeby interpretacji art. 24 ust. 5 p.g.k. należy podkreślić, że prawo do uzyskania informacji podmiotowych ma każdoczesny właściciel nieruchomości. Ustawodawca w żaden sposób nie różnicuje prawa do uzyskania informacji ze względu na sposób nabycia własności, a więc czy jest to nabycie pierwotne, czy też pochodne. Stąd niewłaściwa jest interpretacja dokonana przez organ I instancji, który przyjął, że z uwagi na fakt że poprzednik skarżącego nabył własność przez zasiedzenie, a więc w sposób pierwotny, to skarżącemu nie przysługuje prawo do informacji o podmiotach będących właścicielami lub władającymi w przeszłości jego nieruchomością, przed momentem nabycia własności nieruchomości w sposób pierwotny. Dla ustawodawcy na gruncie art. 24 ust. 5 p.g.k. nie ma bowiem to znaczenia. Należy jednak zauważyć, że trafnie skarżący kwestionuje fakt, że jego matka H. B. nabyła własność przedmiotowej nieruchomości w sposób pierwotny. Za załączonych dokumentów wynika bowiem, że jedynie w 1/3 nabyła ona własność w drodze zasiedzenia.

Należy przy tym wskazać, że odmowa wydania wypisu z ewidencji gruntów i wyrysu z mapy ewidencyjnej winna być dokonana w formie decyzji administracyjnej. Zarówno wypis z rejestru gruntów jak i wyrys z mapy ewidencyjnej, jakkolwiek są oświadczeniami wiedzy organu administracji publicznej, to jednak nie stanowią zaświadczeń, w rozumieniu art. 217 § 1 k.p.a. Wobec tego odmowa ich wydania nie może nastąpić w formie postanowienia, podejmowanego na podstawie art. 219 k.p.a. Z kolei organ działając na podstawie art. 217 k.p.a. albo wydaje zaświadczenia, albo odmawia tego w formie postanowienia (art. 2019 k.p.a.).

W niniejszej sprawie organ wydał postanowienie o odmowie udostępnienia informacji, a więc postępowały na podstawie przepisów dotyczących wydawania zaświadczeń na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego. Należy przy tym podkreślić, że wybierając ten model postępowania organ II instancji trafnie przyjął brak interesu prawnego, którego skarżący nie wykazał, gdyż jak już wyżej zostało wskazane, nie wystarczy w tym przypadku powołanie się na prawo własności. Zgodnie bowiem z art. 217 § 2 k.p.a. zaświadczenie wydaje się, jeżeli:

1) urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego wymaga przepis prawa;

2) osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11.01.2017 r. (I OSK 569/15, LEX nr 2480600) wskazuje się, że co do zasady, orzecznictwo sądów administracyjnych i doktryna dopuszczają wydawanie zaświadczeń potwierdzających "historyczny stan" w określonej we wniosku dacie, wskazując że jest to jedyne uzasadnione odstępstwo od przyjętej generalnej zasady wydawania zaświadczeń według aktualnego stanu ujawnionego w rejestrach publicznych. Organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków nie może bowiem w takiej sytuacji odmówić wydania danych w formie zaświadczenia, w którym jedynie potwierdza stan prawny i faktyczny. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia np. w przypadku konieczności wydania zaświadczenia potwierdzającego ujawniony w ewidencji gruntów i budynków stan prawny z 5 grudnia 1990 r., czyli dzień uwłaszczenia z mocy prawa przedsiębiorstw państwowych lub w każdym innym przypadku, jeżeli osoba, która wystąpi z takim wnioskiem spełnia kryteria określone w art. 217 § 2 k.p.a. (D. Falcenloben, Zasady udostępniania danych z katastru nieruchomości, Sam. Teryt. 2009/9/s. 26 i n.).

Jednak w niniejszej sprawie ograny administracyjne nie postąpiły prawidłowo. Przede wszystkim należy wskazać, że skoro zgodnie z §50 rozporządzenia dane ewidencyjne, które utraciły swoją aktualność, podlegają archiwizacji, to do ich udostępniania należy stosować przepisy ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 164 z późn. zm.), zwanej dalej u.n.z.a. Zgodnie z powołaną ustawą materiałem archiwalnym są wszelkiego rodzaju akta i dokumenty, korespondencja, dokumentacja finansowa, techniczna i statystyczna, mapy i plany, fotografie, filmy i mikrofilmy, nagrania dźwiękowe i wideofonowe, dokumenty elektroniczne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 700, 730, 848, 1590 i 2294) oraz inna dokumentacja, bez względu na sposób jej wytworzenia, mająca znaczenie jako źródło informacji o wartości historycznej o działalności Państwa Polskiego, jego poszczególnych organów i innych państwowych jednostek organizacyjnych oraz o jego stosunkach z innymi państwami, o rozwoju życia społecznego i gospodarczego, o działalności organizacji o charakterze politycznym, społecznym i gospodarczym, zawodowym i wyznaniowym, o organizacji i rozwoju nauki, kultury i sztuki, a także o działalności jednostek samorządu terytorialnego i innych samorządowych jednostek organizacyjnych - powstała w przeszłości i powstająca współcześnie.

Ustawa przewiduje również specjalny sposób udostępniania materiałów archiwalnych zróżnicowany w zależności, czy odnosi się do archiwów państwowych, czy wyodrębnionych, czy też do archiwów zakładowych. Zasadą jest natomiast, że każdemu przysługuje prawo dostępu do materiałów archiwalnych i zdaniem sądu orzekającego w niniejszej sprawie odnosi się to także do archiwów zakładowych.

W odniesieniu do archiwów państwowych oraz wyodrębnionych art. 16 ust. 2 u.n.z.a. przewiduje, że podmioty te są obowiązane udostępniać:

1) materiały archiwalne w oryginale, w szczególności w ich pierwotnej wersji językowej lub w pierwotnym formacie plików cyfrowych, bądź w postaci lub w formacie nadanych przez podmiot zobowiązany w celu długotrwałego przechowywania i odczytu treści tych materiałów;

2) reprodukcje materiałów archiwalnych.

Podmioty te mogą również udostępniać materiały archiwalne niestanowiące państwowego zasobu archiwalnego, jeżeli możliwość ich udostępniania nie została wyłączona.

Korzystanie z materiałów archiwalnych służy w szczególności:

1) celom poznawczym, w tym związanym z badaniami naukowymi albo zaspokajaniem osobistych potrzeb informacyjnych;

2) ponownemu wykorzystaniu treści lub odwzorowań tych materiałów, do celów innych niż te, dla których je wytworzono lub pierwotnie zgromadzono, w tym do celów zarobkowych;

3) uzyskiwaniu, w trybie przepisów odrębnych, które regulują zasady wydawania zaświadczeń, urzędowego potwierdzenia treści przechowywanych materiałów archiwalnych, w postaci ich uwierzytelnionych odwzorowań (odpisów, wypisów, wyciągów i reprodukcji) w oryginalnej wersji językowej, a także w postaci wtórnych dokumentów opisowo prezentujących tę treść lub jej składniki wyróżnione przez wnioskodawcę.

Zgodnie z art. 16b ust. 1 u.n.z.a. dostęp do materiałów archiwalnych podlega ograniczeniu:

1) w zakresie i na zasadach określonych w przepisach:

a) o ochronie informacji niejawnych,

b) o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych;

2) ze względu na ochronę:

a) dóbr osobistych,

b) danych osobowych;

3) ze względu na potrzebę zachowania integralności składników państwowego zasobu archiwalnego zagrożonego uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą.

Dalej ust. 2 art. 16b u.n.z.a. przewiduje czasowe ograniczenia w dostępie do konkretnym materiałów osobowych, w tym do aktów notarialnych i dokumentacji ksiąg wieczystych wraz z urządzeniami ewidencyjnymi - po 70 latach od sporządzenia aktu lub składnika dokumentacji.

Zgodnie z ust. 3 art. 16b u.n.z.a. ograniczeń określonych:

1) w ust. 1 pkt 2 i 3 (ochrona dóbr osobistych oraz danych osobowych) nie stosuje się, jeżeli zainteresowany posiada szczególne uprawnienia albo realizuje cele korzystające ze szczególnej ochrony prawnej, które to uprawnienia lub cele są nadrzędne w stosunku do tych ograniczeń;

2) w ust. 2 nie stosuje się do udostępnienia uprawnionym do dostępu do danych zawartych w tych materiałach.

Z kolei art. 16e u.n.z.a. przewiduje zasady postępowanie w sprawie odmowy dostępu do materiałów archiwalnych. Mianowicie, w przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że występują ograniczenia dostępu do materiałów archiwalnych, podmiot zobowiązany wszczyna postępowanie w sprawie odmowy dostępu do tych materiałów. Podmiot zobowiązany wydaje decyzję w sprawie:

1) całkowitej albo częściowej odmowy dostępu do materiałów archiwalnych albo

2) umorzenia postępowania w przypadku:

a) o którym mowa w art. 16b ust. 3 pkt 1,

b) gdy nie zachodzą ograniczenia dostępu do materiałów archiwalnych.

Do postępowania w sprawie odmowy dostępu do materiałów archiwalnych stosuje się przepisy ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, z tym że decyzje wydaje się nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania zgłoszenia.

W nieco odmienny sposób nastąpiła regulacja w odniesieniu do udostępniania materiałów archiwalnych z archiwów zakładowych. Przede wszystkim archiwa zakładowe tworzy się w państwowych jednostkach organizacyjnych oraz w jednostkach samorządu terytorialnego i innych samorządowych jednostkach organizacyjnych, w których powstają materiały archiwalne. W razie potrzeby w jednostkach tych można utworzyć więcej niż jedno archiwum zakładowe. Zgodnie z art. 35 u.n.z.a. archiwa zakładowe obejmują zasięg działania jednostki organizacyjnej, w której zostały utworzone. Z kolei zasób archiwalny archiwów zakładowych stanowią materiały archiwalne powstałe i powstające w związku z działalnością jednostek organizacyjnych, w których zostały utworzone. Archiwa zakładowe nie mogą posiadać zasobu historycznego; nie dotyczy to archiwów szkół wyższych. Zasadą jest, że zasób archiwalny archiwów zakładowych służy potrzebom jednostek, w których archiwa te zostały utworzone. Do korzystania z tego zasobu przez osoby trzecie konieczne jest zezwolenie kierownika jednostki organizacyjnej, w której istnieje archiwum zakładowe. Należy jednak zwrócić uwagę, że w tym przypadku dostępu do materiałów tam zawartych nie może mieć charakteru czysto dowolnego i należy się w tym przypadku kierować zasadami określonymi w art. 16b u.n.z.a. Zasób historyczny został zdefiniowany w art. 25 ust. 2 u.n.z.a. jako materiały archiwalne powstałe w wyniku działalności naczelnych i centralnych organów władzy i administracji rządowej oraz innych centralnych jednostek organizacyjnych, a także materiały archiwalne zgromadzone przez te archiwa w przeszłości i wchodzące w skład archiwów centralnych.

Przechodząc do analizy stanu prawnego w niniejszej sprawie należy w pierwszym rzędzie podnieść, że skarżący wystąpił z wnioskiem o udostępnienie informacji dotyczącej właścicieli lub władających działką ewidencyjna nr [...] położona w K oraz parcelą oznaczoną nr [...], z której później powstała działka [...]. Niewątpliwie wniosku tego nie należało rozstrzygnąć poprzez wydanie wypisu, gdyż wypis odnosi się jedynie do stanu aktualnego. Tym niemniej organ administracyjny powinien w tej sprawie stosowanie poinformować skarżącego o niemożliwości wydania takiego wypisu na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 1 p.g.k. Zgodnie bowiem z art. 9 k.p.a. organy administracji publicznej są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek.

Zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie organ administracyjny po pierwsze, nic nie stało na przeszkodzie wydaniu skarżącemu kopii dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych operatu ewidencyjnego. Jeżeli takie dokumenty zostały umieszczone już w archiwum zakładowym to należało w tym względzie zastosować przepisy ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwa, a w sytuacji, gdy w ewidencji nie znajdują się już przedmiotowe materiały należało skarżącego skierować do odpowiedniego archiwum państwowym. Należy zwrócić uwagę, że zarówno na gruncie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwa skarżący jest uprawniony do otrzymania stosownych informacji, szczególnie w odniesieniu do tych archiwizowanych. Istotne jest także, że skarżący wystąpił z wnioskiem dotyczącym swoich poprzedników prawnych, a więc osób, które przed jego matką figurowały jako właściciele nieruchomości, której obecnie on sam jest właścicielem. Z dużym prawdopodobieństwem należy więc założyć, że wniosek dotyczy danych osób zmarłych, a więc nie obejmuje kategorii "danych osobowych". Istotne jest także, że skarżący nie chciał wypisu, czy zaświadczenia, a jedynie prostą informację, która powinna być dostępna bez potrzeby jej przetwarzania.

Po drugie, oprócz możliwości udostepnienie kopii dokumentów, które były podstawą wpisu do bazy danych operatu ewidencyjnego, organ administracyjny mógł również udostępnić dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów. Zgodnie bowiem z powołanym już wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26.09.2018 r. (I OSK 2192/16, LEX nr 2737991) jest to odrębna forma udostępniania informacji na podstawie art. 24 ust. 5 p.g.k.

Zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie nie było żadnych przeszkód, by wnioskodawcy udzielić informacji na temat osób, które figurowały jako właściciele lub władający działką ewidencyjną nr [...] położoną w K oraz parcelą gruntową nr [...]) Lwh [...] gminy katastralnej K), z której później powstała działka nr [...] i w jakich okresach czasu miało miejsce władanie każdej z osób, albo poprzez wydanie kopii dokumentów, albo poprzez proste udostępnienie informacji dotyczącej tych podmiotów.

Wobec powyższego, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a w związku z art. 135 p.p.s.a. orzekł o uchyleniu zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] 2021r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 i 205 § 2 p.p.s.a., zasądzając od organu na rzecz skarżącego kwotę 480 zł tytułem wynagrodzenia radcy prawnego określonego na podstawie § 14 ust. 1 pkt lit. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 265 z późn. zm.), 17 zł. tytułem zwrotu opłaty skarbowej za pełnomocnictwo oraz 100 zł tytułem zwrotu wpisu.



Powered by SoftProdukt