Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Góraj, Sędziowie WSA Danuta Kania (spr.), Eugeniusz Wasilewski, Protokolant Starszy sekretarz sądowy Sylwia Mikuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 czerwca 2014 r. sprawy ze skargi P. S. i I. J. na decyzję Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżoną decyzję w części utrzymującej w mocy poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] kwietnia 2013 r. w zakresie dotyczącym punktu 1 i 2 oraz decyzję z dnia [...] kwietnia 2013 r. w zakresie dotyczącym punktu 1 i 2, 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości, 3. zasądza od Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa na rzecz skarżących P. S. i I. J. kwotę 200 (słownie: dwieście) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania, 4. nakazuje ściągnąć od Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa na rzecz Skarbu Państwa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem uzupełnienia brakującego wpisu.

Wnioskiem z dnia [...] lutego 2013 r., działając na podstawie art. 2 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), dalej: "u.d.i.p., P.S. oraz I.J. (dalej także jako: "skarżący") wystąpili do Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa o udostępnienie informacji publicznej w postaci kopii wszystkich wyroków arbitrażowych wydanych w latach 2000 - 2012 w postępowaniach arbitrażowych z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej toczących się na podstawie umów o ochronie i wzajemnym popieraniu inwestycji.

W razie uznania, że wnioskowane wyroki zawierają dane, których udostępnienie podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy wnioskodawcy wnieśli o udostępnienie wyroków po dokonaniu anonimizacji przedmiotowych danych.

Za pismem z dnia [...] kwietnia 2013 r. organ przesłał skarżącym kopię orzeczenia Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego z dnia [...] sierpnia 2011 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej oraz zanonimizowane kopie:

1) fragmentów orzeczenia Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lutego 2012 r. w sprawie [...], [...], [...] (dalej także jako: "grupa S’’.) przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej,

2) fragmentów orzeczenia Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] września 2012 r. w sprawie [...] (dalej także jako: "T") przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej,

3) fragmentów orzeczenia Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lipca 2010 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej.

Decyzją nr [...] z dnia [...] kwietnia 2013 r., na podstawie art. 16 ust. 1 i 2 i art. 5 ust. 2 u.d.i.p. oraz art. 104 k.p.a., Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa odmówił udostępnienia:

1) kopii orzeczenia Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lutego 2012 r. w sprawie [...], [...], [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej poza oznaczeniem orzeczenia (s. 1) oraz rodz. VIII pkt 674-679 zawierającym rozstrzygnięcie (s. 190) za wyjątkiem znajdującej się w pkt 676 nazwy produktu, którego dotyczyło postępowanie,

2) kopii orzeczenia Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] września 2012 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie pkt 1 - 6 (s. 1- 2), pkt 8 (s. 2), pkt 46 (s. 9) oraz pkt 61-237 (s. 13 - 70) a także w części tablicy skrótów - rozwinięcia skrótów: [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...], [...] oraz [...],

3) kopii orzeczenia Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lipca 2010 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie pkt 3 - 4 (s. 3 - 13), pkt 7 częściowo (s. 14, s. 15, s. 18-19).

W uzasadnieniu organ wskazał, iż Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa prowadziła cztery sprawy dotyczące roszczeń z umów o ochronie i wzajemnym popieraniu inwestycji zakończone:

- orzeczeniem wydanym przez Międzynarodowy Sąd Arbitrażowy w Paryżu z dnia [...] sierpnia 2011 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej,

- orzeczeniem wydanym przez Trybunał Arbitrażowy w dniu [...] lipca 2010 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej,

- orzeczeniem wydanym przez Trybunał Arbitrażowy w dniu [...] lutego 2012 r. w sprawie [...], [...], [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej,

- orzeczeniem wydanym przez Trybunał Arbitrażowy w dniu [...] września 2012 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej.

Organ zauważył, iż sprawa zakończona orzeczeniem wydanym przez Instytut Arbitrażowy [...] Izby Handlowej w S. z dnia [...] grudnia 2011 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej nie toczyła się na podstawie umowy o ochronie i wzajemnym popieraniu inwestycji, lecz na podstawie traktatu Karta Energetyczna zatem to orzeczenie nie mieści się w zakresie wniosku.

Organ wskazał, iż jako strony postępowania zostały z urzędu zawiadomione wszystkie podmioty występujące jako strona powodowa w ww. orzeczeniach. Stanowisko w sprawie zajął jedynie pełnomocnik [...], [...], [...].

Odnośnie orzeczenia wymienionego w pkt 1 sentencji decyzji organ wskazał, iż podziela co do zasady stanowisko zaprezentowane przez podmioty z grupy S. w piśmie z dnia [...] marca 2013 r., iż całość wyroku powinna zostać potraktowana jako stanowiąca tajemnicę przedsiębiorstw z grupy S.. Organ stwierdził, iż przedmiotowy wyrok dotyczy roszczeń ww. podmiotów, czyli indywidualnych przedsiębiorstw w zakresie ich działalności, zatem zawiera informacje wprost odnoszące się do prowadzenia tej działalności, które to informacje nie zostały ujawnione przez ww. podmioty. Samo jednak oznaczenie wyroku i rozstrzygnięcie Trybunału Arbitrażowego nie mogą zostać uznane za tajemnicę ww. przedsiębiorstw i jako takie podlegały ujawnieniu (z wyjątkiem nazwy produktu, którego dotyczyło postępowanie).

Odnośnie orzeczeń wymienionych w pkt 2 i 3 sentencji organ stwierdził, iż jakkolwiek [...] i [...] nie zajęli stanowiska w toku postępowania, to jednak należy mieć na względzie ogólną zasadę poufności postępowania arbitrażowego wyrażoną w art. 32 ust. 5 reguł arbitrażowych Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego przyjętych przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych na mocy uchwały 31/98 z dnia 15 grudnia 1976 r., z której wynika obowiązek organu polegający na zapewnieniu ochrony informacji dotyczących tajemnic przedsiębiorstwa T. oraz M.N. udostępnionych w toku toczącego się postępowania arbitrażowego. Z tego względu organ stwierdził, iż poszczególne fragmenty wyroków albo stanowią samodzielnie tajemnicę przedsiębiorstwa [...] oraz [...], albo też mogą prowadzić do ujawnienia informacji poufnych [...] i [...], a w związku z tym nie powinny być udostępniane osobom trzecim bez naruszania tajemnicy przedsiębiorstwa.

Reasumując organ stwierdził, iż informacje dotyczące działalności gospodarczej przeciwników procesowych Rzeczypospolitej Polskiej w ww. postępowaniach zostały udostępnione w toku postępowań arbitrażowych, które objęte są zasadą poufności, a zatem należy przyjąć, że ww. przedsiębiorcy działali w oparciu o zaufanie do mechanizmu arbitrażowego i trybu poufności tego postępowania. Konieczne jest zatem przyjęcie, że wiadomości te nie są powszechnie dostępne i podlegają ochronie jako tajemnica handlowa tych przedsiębiorców. Zasadnym zatem było ograniczenie dostępu do tych informacji na podstawie art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy skarżący zarzucili naruszenie:

- art. 5 ust. 1, 2, 3 i 4, art. 6 ust. 3 lit. a, d, e, ust. 4 lit. a tiret 1, ust. 4 lit. c, art. 16 ust. 1 u.d.i.p.,

- art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 152, poz. 1503), dalej: "u.z.n.k.",

- art. 7 w zw. z art. 107 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), dalej: k.p.a.".

W związku z powyższymi zarzutami skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości oraz udostępnienie informacji publicznej w zakresie określonym we wniosku z dnia [...] lutego 2013 r.

Decyzją z dnia [...] maja 2013 r. nr [...], na podstawie art. 16 ust. 1, art. 5 ust. 2 u.d.i.p. oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu organ stwierdził, że zarzuty wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy nie są zasadne.

Wskazał, że nie zostały naruszone przepisy art. 5 ust. 1, 3 i 4 u.d.i.p., bowiem nie stanowiły one podstawy wydania zaskarżonej decyzji. Nie został też naruszony art. 6 u.d.i.p., bowiem w zaskarżonej decyzji nie wskazano, że wyroki Trybunałów Arbitrażowych nie stanowią informacji publicznej w pewnej części, lecz przyjęto, że wyroki te objęte są ustawą o dostępie do informacji publicznej, jednak z uwagi na treść art. 5 ust. 2 u.d.i.p., ich udostępnienie podlega ograniczeniu z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy. Dalej organ wskazał, iż nie jest zrozumiały zarzut naruszenia art. 16 ust. 1 u.d.i.p., z tego względu, że odmowa udostępnienia informacji publicznej nastąpiła w formie zgodnej z tym przepisem, tj. poprzez wydanie decyzji administracyjnej. Nie jest również zrozumiały zarzut naruszenia art. 11 ust. 4 u.z.n.k. w sytuacji, gdy zadaniem Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa - uwzględniając zasadę poufności postępowania arbitrażowego wyrażoną w art. 32 ust. 5 ww. reguł arbitrażowych Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego - jest zapewnienie ochrony informacji - stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa - udostępnionych w toku toczącego się postępowania administracyjnego. Nie jest również uzasadniony zarzut naruszenia art. 107 § 3 k.p.a., bowiem uzasadnienie zaskarżonej decyzji zawiera pełne wyjaśnienie podstaw faktycznych i prawnych rozstrzygnięcia.

Zdaniem organu, nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 5 ust. 2 u.d.i.p., bowiem w niniejszej sprawie występują ograniczenia w zakresie dostępu do informacji publicznej ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy.

Powtarzając ustalenia faktyczne zaskarżonej decyzji organ podał, że poszczególne fragmenty żądanego wyroku Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lutego 2012 r. albo stanowią samodzielnie tajemnicę przedsiębiorstwa [...], albo mogą prowadzić do ujawnienia informacji poufnych przedsiębiorstw z grupy S., bowiem dotyczą one informacji poufnych tych przedsiębiorstw w zakresie składu produktów leczniczych, a także produktów innych przedsiębiorców o składzie zbliżonym do produktów przedsiębiorstw grupy S., zawartości niejawnej dokumentacji rejestracyjnej leków ww. przedsiębiorców, szczegółowych informacji w zakresie podstaw odmowy harmonizacji leków związanych bezpośrednio z informacjami poufnymi, danych osobowych pracowników lub zakontraktowanych konsultantów, finansowych i organizacyjnych informacji nieujawnionych do wiadomości publicznej i objętych tajemnicą przedsiębiorstwa, a także innych informacji poufnych, które stanowią tajemnicę przedsiębiorstw z grupy S.

Organ określił też, jakie treści zawiera ww. wyrok i że zgodnie z informacjami podanymi przez pełnomocnika grupy S., nie zostały one ujawnione do wiadomości publicznej oraz posiadają znaczącą wartość gospodarczą dla tych podmiotów. Ponadto istotne fragmenty wyroku Trybunału Arbitrażowego podlegają ochronie na podstawie art. 34 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.).

Jednocześnie organ podniósł, że zgodnie z twierdzeniami pełnomocnika, przedsiębiorstwa z grupy S. podjęły niezbędne działania w celu zachowania poufności wyroku z uwagi na wrażliwość zawartych w nim treści oraz wartość handlową. Powołał się w tym zakresie na zarządzenie w sprawie zachowania poufności z dnia 12 maja 2010 r., które w pkt 5 stanowi, iż informacje i materiały zawierające informacje poufne mogą być używane jedynie w niniejszym postępowaniu (arbitrażowym) i mogą być ujawniane jedynie na potrzeby postępowania oraz wskazanym osobom.

Zatem w ocenie organu, skoro nieudostępnione fragmenty orzeczenia zawierają wprost albo pośrednio informacje stanowiące tajemnice wymienionych przedsiębiorstw, to na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, przedmiotowy wyrok mógł zostać udostępniony jedynie w minimalnym zakresie.

Następnie organ powtórzył argumentację zaskarżonej decyzji odnośnie orzeczeń wydanych przez Trybunał Arbitrażowy w dniu [...] września 2012 r. oraz w dniu [...] lipca 2010 r. wskazując, jakie treści zawierają ww. wyroki.

W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie P.S. oraz I.J. zarzucili naruszenie:

1. przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7, art. 77 § 1, art. 80, art. 107 § 3 w zw. z art. 6 i art. 8 k.p.a. poprzez:

- ogólne przyjęcie przez organ, że informacje zawarte w orzeczeniach arbitrażowych stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa podmiotów występujących z powództwem przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej w sytuacji, gdy określenie czy dana informacja ma charakter informacji chronionej tajemnicą przedsiębiorstwa wymaga zbadania, czy ta informacja została zastrzeżona jako poufna oraz czy dotyczy kwestii technicznych, technologicznych, organizacyjnych przedsiębiorstwa, a także, czy posiada wartość gospodarczą,

- brak zbadania, czy w latach 2000 - 2008 zostały wydane wyroki arbitrażowe objęte wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej, a w konsekwencji brak udostępnienia wyroków wydanych przed 2010 r. w sytuacji, gdy wniosek o udzielenie dostępu do informacji publicznej obejmował wyroki arbitrażowe wydane w okresie od 2000 do 2012 roku, a więc także wyroki arbitrażowe wydane przed rokiem 2010 r.

2. prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 5 ust. 2 u.d.i.p. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że informacje zawarte w żądanych przez skarżących orzeczeniach arbitrażowych objęte są tajemnicą przedsiębiorstwa podmiotów, które wystąpiły z powództwem przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej,

3. prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 11 ust. 4 u.z.n.k. poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że dana informacja chroniona jest tajemnicą przedsiębiorstwa bez względu na to, czy informacja ta została zastrzeżona jako poufna oraz czy dotyczy kwestii technicznych, technologicznych, organizacyjnych przedsiębiorstwa, a także czy posiada wartość gospodarczą.

W związku z powyższymi zarzutami skarżący wnieśli o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji w całości,

- dopuszczenie i przeprowadzenie na podstawie art. 106 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2012 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej: "P.p.s.a." dowodu z dokumentów wskazanych w uzasadnieniu skargi na okoliczności tam podane,

- zasądzenie na rzecz skarżących kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi skarżący podnieśli, że w przypadku orzeczeń Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] września 2012 r. oraz z dnia [...] lipca 2010 r. organ w ogóle nie zbadał, czy zachodzą przesłanki uznania danej informacji za informację objętą tajemnicą przedsiębiorstwa. Organ nie zbadał, czy zastrzeżono poufność, jakiego rodzaju są to informacje oraz czy posiadają one wartość gospodarczą. Zdaniem skarżących nie sposób przyjąć, że argumentacja prawna zawarta w ww. wyrokach stanowi tajemnicę przedsiębiorcy.

Jedynie w odniesieniu do wyroku Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lutego 2012 r. organ zbadał, czy w toku postępowania powodowie zastrzegli, że ujawniane informacje mają charakter poufny. Zdaniem skarżących, jakkolwiek nie można kwestionować, że informacje dotyczące składu produktów leczniczych, zawartość dokumentacji rejestracyjnej leków czy też nieujawnione informacje finansowe stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa, to jednak argumentacja prawna przedstawiona w ww. wyroku, w szczególności stanowisko powodów, zarzuty podniesione przez pozwanego, polemika prawna stron oraz uzasadnienie wyroku nie stanowią tajemnicy przedsiębiorstwa. Argumentacja prawna stron postępowania arbitrażowego nie stanowi informacji technicznych, technologicznych, organizacyjnych, ani też nie posiada wartości gospodarczej. Oceny prawne prezentowane przez strony postępowania arbitrażowego oraz przez Trybunał pozbawione są wartości gospodarczej.

Dalej skarżący zaznaczyli, iż nie mają dostępu do akt postępowań arbitrażowych prowadzonych w latach 2000-2012 i nie mogą zweryfikować prawdziwości twierdzeń organu zawartych w piśmie z dnia [...] kwietnia 2013 r. oraz w decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej, iż w ww. okresie wydano jedynie cztery orzeczenia arbitrażowe oraz, że wszystkie te orzeczenia wydano nie wcześniej niż w 2010 r. Jednakże z informacji podanej na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki, a także z informacji prasowych wynika, że w latach 2000 - 2012 wydano więcej orzeczeń arbitrażowych niż wynika to z pisma z dnia [...] kwietnia 2013 r. oraz z ww. decyzji (np. [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej). Oznacza to, że organ nie ustalił wszystkich orzeczeń arbitrażowych wydanych w ww. okresie i nie ujawnił ich skarżącym, co stanowi o rażącym naruszeniu powołanych przepisów postępowania administracyjnego.

Końcowo, powołując art. 11 ust. 4 u.z.n.k. skarżący stwierdzili, iż nie sposób uznać, że ustalenia faktyczne i prawne dokonane przez Trybunał Arbitrażowy stanowiły same w sobie wartość gospodarczą, handlową, czy know-how pozwalające na osiągnięcie jakichkolwiek korzyści majątkowych. Zawarte w decyzji opisy orzeczeń nie wskazują, aby orzeczenia te zawierały informacje, które chronione są tajemnicą przedsiębiorstwa.

W odpowiedzi na skargę Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa wniósł o oddalenie skargi jako niezasadnej.

Nadto wskazał, iż jakkolwiek organ prowadził postępowanie zakończone wydaniem zaskarżonej decyzji, to jednak analiza zagadnienia wskazuje, że kwestia udostępnienia przedmiotowych wyroków arbitrażowych nie podlega przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej. W niniejszej sprawie znajduje bowiem zastosowanie wyłączenie przewidziane w art. 1 ust. 2 u.d.i.p. Organ stwierdził, że umowy o ochronie i wzajemnym popieraniu inwestycji określające zasady postępowania arbitrażowego prowadzonego przeciwko państwu z powództwa inwestora, należy uznać za akty rangi ustawowej. Udostępnienie kopii wyroków arbitrażowych określają zatem odrębne przepisy - w szczególności art. 32 ust. 5 reguł arbitrażowych Komisji Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego przyjętych przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych na mocy uchwały 31/98 z dnia 15 grudnia 1976 r.

Dalej organ wyjaśnił, iż Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa nie prowadziła innych postępowań arbitrażowych zakończonych wyrokami toczącymi się na podstawie umów o ochronie i wzajemnym popieraniu inwestycji niż ujęte w decyzji z dnia [...] maja 2013 r., zatem nie dysponuje aktami tych postępowań, ani odpisami orzeczeń zapadłych w tamtych postępowaniach, tym samym nie może ich udostępnić.

Końcowo organ wskazał, iż informacje dotyczące działalności gospodarczej przeciwników procesowych Rzeczypospolitej Polskiej w ww. postępowaniach arbitrażowych, zostały udostępnione w toku postępowań arbitrażowych objętych zasadą poufności, zatem należy przyjąć, że ww. przedsiębiorcy działali w oparciu o zaufanie do mechanizmu arbitrażowego i trybu poufności tego postępowania. Konieczne jest zatem uznanie, że wiadomości te nie są powszechnie dostępne i podlegają ochronie ze strony tych przedsiębiorców jako tajemnica handlowa. Zasadnym było zatem ograniczenie dostępu do tych informacji w trybie art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

W piśmie procesowym z dnia [...] lutego 2014 r. pełnomocnik uczestników postępowania - przedsiębiorstw z grupy S. - wniósł o oddalenie skargi.

W obszernym uzasadnieniu pisma podniósł w szczególności, iż zaskarżona decyzja nie narusza wymienionych w skardze przepisów postępowania administracyjnego. Organ bowiem dokonał kompleksowego badania wyroku Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lutego 2012 r. Przedmiotowy wyrok, w części nieudostępnionej skarżącym, zawiera tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 5 ust. 2 u.d.i.p., a tym samym nie podlega ujawnieniu. Informacje, które nie zostały udostępnione wnioskodawcom, nie zostały podane do publicznej wiadomości oraz posiadają wartość gospodarczą

Zaskarżona decyzja nie została również wydana z naruszeniem art. 11 ust. 4 u.z.n.k. Przedstawiona w wyroku argumentacja prawna nie ma charakteru abstrakcyjnego, została przedstawiona na tle konkretnej sprawy. Oznacza to, że jej ujawnienie może doprowadzić do ujawnienia tajemnicy przedsiębiorstwa. Skutek ten mógłby nastąpić tym bardziej wobec równoczesnego, częściowego udostępnienia wyroku, jakiego dokonano na mocy zaskarżonej decyzji.

Pismem z dnia [...] marca 2014 r. skarżący cofnęli skargę na decyzję Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa z dnia [...] maja 2013 r. w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej w zakresie pkt 3 decyzji Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa z dnia [...] kwietnia 2013 r., tj. w zakresie odmowy udostępnienia kopii orzeczenia wydanego przez Trybunał Arbitrażowy z dnia [...] lipca 2010 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie pkt 3-4 (s. 3 - 13), pkt 7 częściowo (s.14, s.15, s. 18 - 19).

Postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2014 r. sygn. akt II SA/Wa 1390/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie umorzył postępowanie w sprawie w części dotyczącej odmowy udostępnienia kopii orzeczenia wydanego przez Trybunał Arbitrażowy z dnia [...] lipca 2010 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie pkt 3-4 (s. 3 - 13), pkt 7 częściowo (s.14, s.15, s. 18 - 19).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 3 § 1 P.p.s.a. sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta polega na ocenie zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego. Aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy albo też przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a - c P.p.s.a.). Uwzględnienie skargi następuje również w przypadku stwierdzenia, że zaskarżony akt jest dotknięty jedną z wad wymienionych w art. 156 k.p.a. (art. 145 § 1 pkt 2 P.p.s.a.).

Skarga analizowana w świetle powyższych kryteriów zasługuje na uwzględnienie, aczkolwiek z innych przyczyn niż te, które zostały w niej podniesione. Stosownie bowiem do art. 134 § 1 P.p.s.a. sąd dokonując oceny zaskarżonego aktu rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Zaznaczenia przy tym wymaga, że wobec umorzenia przez Sąd postępowania w sprawie w części dotyczącej odmowy udostępnienia kopii orzeczenia wydanego przez Trybunał Arbitrażowy z dnia [...] lipca 2010 r. w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, kontroli Sądu podlega zaskarżona decyzja w pozostałym zakresie.

W niniejszej sprawie, co nie jest przedmiotem sporu, żądana informacja w postaci kopii wyroków arbitrażowych wydanych w latach 2000 - 2012 w postępowaniach arbitrażowych z udziałem Rzeczypospolitej Polskiej toczących się na podstawie umów o ochronie i wzajemnym popieraniu inwestycji posiada przymiot informacji publicznej w myśl art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, natomiast Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa jest podmiotem obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej stosownie do przepisu art. 4 ust. 1 u.d.i.p.

Jednakże, wobec argumentacji zaprezentowanej przez Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w odpowiedzi na skargę, oceny Sądu w pierwszej kolejności wymaga kwestia, czy wniosek skarżących o udostępnienie wyroków Trybunału Arbitrażowego podlega rozpatrzeniu na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, czy też w przedmiotowej sprawie znajduje zastosowanie wyłączenie przewidziane w art. 2 ust. 1 u.d.i.p. stanowiącym, że przepisy ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Przepis ten wyłącza zastosowanie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej w zakresie, w jakim inna szczególna ustawa reguluje ten dostęp, a pozwala na jej stosowanie tam, gdzie ustawa szczególna nie reguluje kwestii dostępności informacji publicznych.

Abstrahując od rangi aktów, na które powołuje się organ, a które mają na obecnym etapie znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. umowę między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji, podpisaną w Paryżu w dniu 14 lutego 1989 r. (Dz. U. z 1990 r. Nr 38, poz. 220) w sprawie [...], [...], [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej, umowę między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Federalną Niemiec w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji sporządzoną w Warszawie w dniu 10 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 27, poz. 116) w sprawie [...] przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej oraz Regulamin Arbitrażowy Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL) przyjęty przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych na mocy rezolucji 31/98 z dnia 15 grudnia 1976 r. zauważyć należy, co następuje.

Wymieniona jako pierwsza umowa z dnia 14 lutego 1989 r. w art. 8 ust. 2 stanowi jedynie, że jeśli spór nie będzie rozstrzygnięty polubownie (...) zostanie on na wniosek którejkolwiek strony przedłożony do rozstrzygnięcia przez arbitraż. Jest on rozstrzygany definitywnie, zgodnie z regułami arbitrażowymi Komisji Narodów Zjednoczonych do spraw Międzynarodowego Prawa Handlowego, przyjętymi przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych na mocy uchwały 31/98 z dnia 15 grudnia 1976 r. Z kolei zgodnie z art. 11 ust. 2 drugiej z wymienionych umów - z dnia 10 listopada 1989 r., jeżeli spór taki nie zostanie rozstrzygnięty polubownie (...) wówczas inwestor ma prawo przedłożenia go albo właściwym sądom drugiej Umawiającej się Strony, albo międzynarodowemu trybunałowi arbitrażowemu.

Nie sposób więc uznać, że w powołanych wyżej przepisach (zawierających tzw. klauzule arbitrażowe) zostały uregulowane odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi w rozumieniu art. 1 ust. 2 u.d.i.p.

Natomiast powołany przez organ przepis art. 32 ust. 5 Regulaminu Arbitrażowego UNCITRAL w wersji z 1976 r. mającej zastosowanie do przedmiotowych w sprawie wyroków Trybunału Arbitrażowego stanowi tylko, że wyrok może zostać podany do wiadomości publicznej wyłącznie za zgodą obu stron. Powyższego zapisu w ocenie Sądu nie można utożsamiać ze sformułowaniem odmiennych zasad i trybu dostępu do informacji publicznej w rozumieniu art. 1 ust. 2 u.d.i.p. (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 maja 2013 r., sygn. akt II SA/Wa 2249/12, publ.: https://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Skoro tak, to w sprawie znajduje zastosowanie ustawa o dostępie do informacji publicznej, określająca zasady i tryb dostępu do informacji posiadających walor informacji publicznych.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji o odmowie udostępnienia żądanej informacji publicznej stanowi przepis art. 5 ust. 2 zd. 1 u.d.i.p., zgodnie z którym prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy.

W stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy odmowa udostępnienia informacji publicznej wynika z powołania się przez organ na tajemnicę przedsiębiorcy, tj. tajemnicę przedsiębiorstw z grupy S. oraz przedsiębiorstwa [...].

Definicja legalna tajemnicy przedsiębiorstwa została zawarta w art. 11 ust. 4 u.z.n.k., zgodnie z którym przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Z treści powołanego przepisu wynika, iż aby objąć prawną ochroną pewien zakres informacji istotnej dla przedsiębiorcy niezbędne jest jej wyłączenie z jawności publicznej poprzez podjęcie niezbędnych działań zmierzających do zachowania poufności tej informacji. Na tajemnicę przedsiębiorstwa składają się takie informacje należące do tegoż podmiotu, których przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie albo nabycie od osoby nieuprawnionej zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy. Warunkiem respektowania tej tajemnicy jest uprzednie złożenie w odniesieniu do konkretnych informacji zastrzeżenia, że nie mogą być one ogólnie udostępnione.

W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest pogląd, iż złożone zastrzeżenie może stać się skuteczne dopiero w sytuacji, gdy organ (podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji), po przeprowadzeniu stosownego badania, pozytywnie przesądzi, że zastrzeżone informacje mają charakter tajemnicy przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 11 ust. 4 u.z.n.k. Ustalenia organu poczynione w tym zakresie w decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej, w przypadku złożenia skargi przez stronę postępowania, podlegają kontroli sądu administracyjnego (art. 21 u.d.i.p.).

Zatem, aby móc zbadać prawidłowość podjętej przez organ decyzji odmownej, w tym w szczególności ocenić, czy żądana informacja spełnia przesłanki do uznania jej za tajemnicę przedsiębiorcy, Sąd winien dysponować całością akt postępowania przed organem, w tym także kopią przedmiotowych wyroków Trybunału Arbitrażowego.

Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa wraz z odpowiedzią na skargę przesłał całość akt postępowania, a na wezwanie Sądu, z zastrzeżeniem nieujawniania stronie skarżącej, kopię przedmiotowych wyroków w języku angielskim oraz kopię wyroku Trybunału Arbitrażowego z dnia [...] lutego 2012 r. (w sprawie grupy S. przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej) w języku angielskim z zaczernionymi przez przedsiębiorstwa z grupy S. fragmentami, które zawierają ich zdaniem tajemnicę przedsiębiorcy.

Sąd, mając na względzie przepisy ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (tekst jedn. z 2011 r. Dz. U. Nr 43, poz. 224 ze zm.), wezwał organ do nadesłania kopii wyroków Trybunału Arbitrażowego przetłumaczonych na język polski. W odpowiedzi organ wniósł o przedłużenie terminu do doręczenia tłumaczeń ww. orzeczeń, a następnie w piśmie z dnia [...] stycznia 2014 r. poinformował, że nie jest w stanie przedstawić tłumaczeń ww. dokumentów, bowiem Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Skarbu Państwa, będące odpowiednio stronami postępowań arbitrażowych, odmówiło sporządzenia takiego tłumaczenia, wskazując na brak środków budżetowych. Ponadto wyraził wątpliwości, czy zasadne jest składanie do akt sprawy sądowoadministracyjnej jako środka dowodowego dokumentu wytworzonego dopiero na potrzeby tego postępowania, czy postępowanie to nie utraci swojego celu, skoro skarżący będzie mógł się zapoznać z treścią dokumentu, czy wreszcie dokonanie tłumaczenia nie będzie stanowiło przetworzenia informacji.

Odnośnie powyższych wątpliwości wskazać należy, że podobnie jak i ww. dokumenty przekazane w języku angielskim, tak i ich tłumaczenia nie byłyby udostępniane stronie skarżącej (lecz przechowywane poza aktami głównymi). Niezależnie jednak od powyższego podkreślić należy, że stanowisko organu uniemożliwia Sądowi zbadanie, czy w istocie przedmiotowe orzeczenia zawierają informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorcy, a tym samym dokonanie oceny zgodności z prawem decyzji o odmowie udostępnienia żądanej informacji.

Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 27 Konstytucji RP językiem urzędowym w Rzeczypospolitej Polskiej jest język polski. W tym właśnie języku funkcjonują wszystkie organy państwowe, wydawane są akty prawne, toczy się życie publiczne. Ta konstytucyjna zasada wprowadza obowiązek stosowania języka polskiego przy podejmowaniu czynności urzędowych przed wszystkimi organami państwa. Powtórzeniem konstytucyjnej zasady jest art. 4 ustawy o języku polskim, a jej rozwinięciem przepis art. 5 ust. 1 ww. ustawy stanowiący, że podmioty wykonujące zadania publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokonują wszelkich czynności urzędowych oraz składają oświadczenia woli w języku polskim, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Wprawdzie ustawodawca nie zdefiniował pojęcia czynności urzędowych, jednakże - jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 maja 2002 r., sygn. akt II SA 4033/01 (publ.: Wokanda 2002/12/39) - pomocna w wyjaśnieniu tej kwestii może być uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 maja 1997 r., sygn. akt W. 7/96 (publ.: OTK 1997, nr 2, poz. 27), dotycząca unormowań dekretu z dnia 30 listopada 1945 r. o języku państwowym i języku urzędowania rządowych i samorządowych władz administracyjnych (Dz. U. Nr 57, poz. 324). Zgodnie z poglądem Trybunału Konstytucyjnego, zachowującym aktualność pod rządami obecnie obowiązującej ustawy o języku polskim, czynności urzędowe to wszelkie czynności organów i instytucji powołanych do realizacji określonych zadań publicznych, związane z realizacją ich konstytucyjnych i ustawowych kompetencji, chyba że z istoty tych czynności wynika konieczność posłużenia się językiem obcym. Pojęcie czynności urzędowych obejmuje również czynności procesowe podejmowane przez organy administracji publicznej (inne podmioty prowadzące postępowanie administracyjne zakończone wydaniem decyzji w języku polskim). Oznacza to, że czynności procesowe winny być dokonywane w języku polskim. Organ administracji publicznej (inny podmiot wykonujący zadania publiczne) ma obowiązek dokonywania w języku polskim zarówno czynności ustnych, jak i prowadzenia w tym języku dokumentacji postępowania, co oznacza prawną powinność posługiwania się w postępowaniu administracyjnym tłumaczeniami dokumentów. Jak podkreśla się w orzecznictwie, czynność urzędowa organu polegająca na badaniu treści dokumentu obcojęzycznego wymaga dokonania tłumaczenia dokumentu. Nie zmienia to faktu, że dowodem będzie nadal treść dokumentu obcojęzycznego, a nie jego tłumaczenie. Tłumaczenie nie zastępuje bowiem dokumentu sporządzonego w języku obcym, lecz służy jedynie ustaleniu, jaka jest treść tego dokumentu (por. wyrok NSA z dnia 10 maja 2007 r., sygn. akt I GSK 1613/06, publ.: LEX nr 351041, wyrok NSA z dnia 10 października 2008 r., sygn. akt I GSK 1088/07, publ.: LEX nr 495351).

Wynik badania dokumentu powinien być jednoznaczny, gdyż dopiero wówczas możliwe jest stwierdzenie, czy i w jakim zakresie przeprowadzony dowód wpływa na rozstrzygnięcie sprawy. Uchybienie obowiązkowi wykonywania czynności urzędowych w języku polskim stanowi naruszenie przepisów postępowania administracyjnego mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy (por. wyrok NSA z dnia 31 maja 2007 r., sygn. akt I GSK 1651/06, LEX nr 351091, wyrok NSA z dnia 9 maja 2007 r., sygn. akt I GSK 1414/06 LEX nr 351111).

W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa jako podmiot wykonujący zadania publiczne winien był prowadzić postępowanie administracyjne - zakończone wyrokiem zaskarżonej decyzji - w języku polskim. Wymóg ten dotyczy całego postępowania, w tym także postępowania dowodowego (art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a.), którego kluczowymi elementami były przedmiotowe wyroki Trybunału Arbitrażowego. Zaznaczenia przy tym wymaga, że zgodnie z art. 16 ust. 2 u.d.i.p. przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się do m.in. decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej z wyjątkami określonymi w pkt 1 i 2. Przy czym pod pojęciem "stosowania przepisów k.p.a. do decyzji" nie należy rozumieć jedynie wymogu stosowania przepisów wprost odnoszących się do tej formy działania administracji publicznej, ale także nakaz stosowania wszelkich przepisów pozostających w związku z wydaniem decyzji. Są to w szczególności przepisy regulujące procedurę, a także postępowanie dowodowe, którego przeprowadzenie jest niezbędne do wydania rozstrzygnięcia w sprawie (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 stycznia 2012 r., sygn. akt II SA/Wa 2259/11, Lex nr 1109199).

Jak już wyżej podkreślono, brak tłumaczenia przedmiotowych w sprawie wyroków Trybunału Arbitrażowego, niezależnie od tego, iż wskazuje na naruszenie przez organ powołanych wyżej przepisów postępowania administracyjnego, uniemożliwia Sądowi zweryfikowanie stanowiska organu odnośnie odmowy udostępnienia żądanych informacji z przyczyn określonych w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Innymi słowy zaskarżona decyzja, z uwagi na brak tłumaczenia ww. dokumentów na język polski, nie poddaje się kontroli Sądu. Bez znaczenia dla powyższej oceny pozostaje fakt, że zgodnie art. 17 ust. 1 Regulaminu Arbitrażowego UNCITRAL w wersji z 1976 r. (który odpowiada brzmieniu art. 19 ust. 1 ww. Regulaminu w wersji z 2010 r.) zespół orzekający ustala język, w którym będzie prowadzone postępowanie, co oznacza, iż dopuszczalne jest wydawanie orzeczeń w sprawach, w których stroną jest Rzeczypospolita Polska w języku innym, niż język polski. W niniejszym postępowaniu, toczącym się zgodnie z regulacjami ww. ustawy o języku polskim obowiązuje język polski jako język urzędowy.

Konkludując Sąd stwierdza, iż podstawą uchylenia obu wydanych w sprawie rozstrzygnięć były wskazane powyżej wadliwości o charakterze formalnoprawnym, które uniemożliwiły dokonanie merytorycznej oceny zaskarżonej decyzji. Z tego też względu przedwczesnym byłoby ustosunkowanie się do merytorycznych zarzutów skargi.

W ocenie Sądu brak było podstaw do uwzględnienia wniosku strony skarżącej o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z załączonych do skargi materiałów wydrukowanych ze stron internetowych, bowiem nie została spełniona którakolwiek z przesłanek wymienionych w art. 106 § 3 P.p.s.a.

Odnosząc się natomiast do twierdzeń strony skarżącej dotyczących nieobjęcia zaskarżoną decyzją wszystkich - znanych stronie skarżącej - orzeczeń arbitrażowych, Sąd zwraca uwagę na wyjaśnienia organu zawarte w odpowiedzi na skargę, a nadto zauważa, iż instrumentem służącym zwalczaniu ewentualnej zwłoki w załatwieniu wniosku o udostępnienie informacji publicznej jest skarga na bezczynność organu (art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 149 P.p.s.a.)

Rozpoznając sprawę ponownie Prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa zobligowany będzie do uwzględnienia oceny prawnej wyrażonej w niniejszym wyroku.

Mając na względzie wszystko powyższe Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c P.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku. O wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji orzeczono w oparciu o art. 152 P.p.s.a., zaś o kosztach postępowania na podstawie art. 200 i 205 § 1 P.p.s.a.

Nadto, korzystając z regulacji zawartej w art. 223 § 2 P.p.s.a. Sąd nakazał ściągnąć od Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa na rzecz Skarbu Państwa Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie brakujący wpis od skargi. Zgodnie z ww. przepisem, jeżeli nie została uiszczona należna opłata sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w danej instancji nakaże ściągnąć tę opłatę od strony, która obowiązana była ją uiścić albo od innej strony, gdy z orzeczenia tego wynika obowiązek uiszczenia kosztów postępowania przez tę stronę. "Inną stroną", o której mowa w powołanym przepisie, w przypadku uwzględnienia skargi, będzie organ (podmiot), który wydał zaskarżony akt, podjął zaskarżoną czynność lub dopuścił się bezczynności. Z art. 223 § 2 P.p.s.a. wynika, że chodzi tu każdy przypadek nieuiszczenia opłaty w należnej wysokości niezależnie od przyczyny tego stanu rzeczy i ma zastosowanie w sytuacji, gdy Sąd stwierdzi nieuiszczenie należnej opłaty na rozprawie poprzedzającej wydanie orzeczenia kończącego postępowanie w danej instancji (por. postanowienie NSA z dnia 23 lutego 2011 r., sygn. akt II FZ 86/11, publ.: https://orzeczenia.nsa.gov.pl). Skoro w niniejszej sprawie, w której Sąd uwzględnił skargę na decyzję Prezesa Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, wpis od skargi nie został w całości uiszczony (każdy ze skarżących winien uiścić wpis w wysokości 200 zł stosownie do § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.), ściągnięcie od organu brakującej opłaty było uzasadnione.