Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Tomasz Zbrojewski Sędziowie: sędzia NSA Robert Sawuła sędzia del. WSA Agnieszka Wilczewska-Rzepecka (spr.) Protokolant: starszy asystent sędziego Piotr Zawadzki po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2022 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej I. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 7 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Lu 717/21 w sprawie ze skargi I. S. na postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2021 r., nr [...] w przedmiocie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności oddala skargę kasacyjną.

Wyrokiem z 7 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Lu 717/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, po rozpoznaniu sprawy ze skargi I. S. na postanowienie Wojewody [...] z [...] lipca 2021 r., nr [...] w przedmiocie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji z [...] marca 2021r., znak: [...] o zezwoleniu Zarządowi Powiatu L. na realizację inwestycji drogowej pn. rozbudowa drogi powiatowej nr [...] w ramach zadania: "Utwardzenie dna i odwodnienie wąwozu lessowego w ciągu drogi powiatowej nr [...] w miejscowości P., P., gmina J., K.", oddalił skargę.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożyła I. S., zaskarżając go w całości.

Skarżąca kasacyjnie zarzuciła wyrokowi naruszenie przepisów proceduralnych (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.), tj.:

1) art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. przez nieuchylenie w całości zaskarżonego przez skarżącą postanowienia Wojewody [...] z [...] lipca 2021 r., znak: sprawy: [...], w sytuacji gdy przy jego wydawaniu doszło do naruszenia:

a) art. 17 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych przez bezpodstawne nadanie decyzji z [...] marca 2021 r., nr [...] o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie drogi powiatowej nr [...] w ramach zadania: "Utwardzenie dna i odwodnienie wąwozu lessowego w ciągu drogi powiatowej nr [...] w miejscowości P., P., gmina J., K." rygoru natychmiastowej wykonalności na wniosek Zarządu Powiatu w L., w sytuacji gdy nie było to uzasadnione interesem społecznym lub gospodarczym,

b) art. 17 ust. 1 w zw. z art. 11g ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych w zw. z art. 138 ust. 1 pkt 1 k.p.a. przez bezpodstawne utrzymanie w mocy przez organ drugiej instancji postanowienia, w której organ pierwszej instancji nadał decyzji z [...] marca 2021 r., nr [...] o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie drogi powiatowej nr [...] w ramach zadania: "Utwardzenie dna i odwodnienie wąwozu lessowego w ciągu drogi powiatowej nr [...] w miejscowości P., P., gmina J. K." rygoru natychmiastowej wykonalności na wniosek Zarządu Powiatu w L., w sytuacji gdy nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności nie było uzasadnione ani interesem społecznym lub gospodarczym,

c) art. 80 k.p.a. w zw. z art. 140 k.p.a. przez bezpodstawne przyjęcie na podstawie zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego, że doszło do uprawdopodobnienia istnienia interesu społecznego, gospodarczego przez wnioskodawcę w realizacji inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie drogi powiatowej nr [...] w ramach zadania: "Utwardzenie dna i odwodnienie wąwozu lessowego w ciągu drogi powiatowej nr [...] w miejscowości P., P., gmina J., K.", w sytuacji gdy wstrzymanie wykonania inwestycji m.in. na wydzielonej działce nr [...] o pow. 0,0105 ha na pas drogowy, należącej do skarżącej, nie naruszy w sposób rażący interesu społecznego lub gospodarczego

d) art. 7 k.p.a., art. 77 § 1 k.p.a., art. 80 k.p.a. w zw. z art. 140 k.p.a. poprzez niepodjęcie przez organ orzekający z urzędu wszelkich koniecznych do wyjaśnienia sprawy czynności oraz nienależyte rozpatrzenie materiału dowodowego, a w szczególności niedokonanie wyjaśnienia, czy wnioskodawca uprawdopodobnił istnienie ważnego interesu społecznego lub gospodarczego w realizacji inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie drogi powiatowej nr [...] w ramach zadania: "Utwardzenie dna i odwodnienie wąwozu lessowego w ciągu drogi powiatowej nr [...] w miejscowości P., P., gmina J., K.",

e) art. 7 k.p.a., art. 15 k.p.a., art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 136 § 1-4 k.p.a. przez ograniczenie się przez organ drugiej instancji tylko do weryfikacji decyzji organu pierwszej instancji, rozpoznania zarzutów i stwierdzenia uchybień z pominięciem przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, merytorycznego rozpoznania sprawy, w tym czy wstrzymanie wykonania inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie drogi powiatowej nr [...] w ramach zadania: "Utwardzenie dna i odwodnienie wąwozu lessowego w ciągu drogi powiatowej nr [...] w miejscowości P., P., gmina J., K." faktycznie naruszy w sposób rażący interes społeczny lub gospodarczy.

Na podstawie przywołanych zarzutów, skarżąca kasacyjnie wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku, uchylenie w całości zaskarżonego i poprzedzającego go postanowienia, orzeczenie o odmowie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji Starosty L. z [...] marca 2021 r., nr [...] oraz o zasądzenie od Wojewody [...] na jej rzecz kosztów procesu, wraz z kosztami zastępstwa procesowego według prawem przepisanych norm.

Ewentualnie, skarżąca kasacyjnie wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie niniejszej sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie oraz o zasądzenie od Wojewody [...] na jej rzecz kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według prawem przepisanych norm, albo według spisu kosztów (o ile taki zostanie przedstawiony na rozprawie).

W obszernym uzasadnieniu skargi kasacyjnej, w którym przytoczono treść zaskarżonego w sprawie wyroku, przedstawiono argumentację na poparcie podniesionych w niej zarzutów.

W piśmie z [...] marca 2022 r., stanowiącym odpowiedź na skargę kasacyjną, uczestnik postępowania, Zarząd Powiatu w L., wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie od skarżącej kasacyjnie na jego rzecz kosztów zastępstwa prawnego według norm prawem przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na podstawie 1) naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie i 2) naruszenia przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Należy dodać, że zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, co oznacza, że strona wnosząca ten środek odwoławczy, zarzucając naruszenie konkretnych przepisów prawa w określonej formie, sama wyznacza obszar kontroli kasacyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny bierze zaś pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, której przesłanki zostały określone w art. 183 § 2 p.p.s.a., a która nie zachodzi w tej sprawie.

Zarzuty skargi kasacyjnej, stanowiące w większości powtórzenie zarzutów podniesionych wcześniej przed Sądem wojewódzkim, zmierzają do zakwestionowania wydanego w sprawie postanowienia w przedmiocie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji Starosty L. z [...] marca 2021 r., nr [...] o zezwoleniu Zarządowi Powiatu L. na realizację inwestycji drogowej pn. rozbudowa drogi powiatowej nr [...] w ramach zadania: "Utwardzenie dna i odwodnienie wąwozu lessowego w ciągu drogi powiatowej nr [...] w miejscowości P., P., gmina J., K.". Stanowisko skarżącej kasacyjnie jest jednak nieprawidłowe.

Należy przypomnieć, że zgodnie z art. 17 ust. 1 specustawy drogowej Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych nadają decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygor natychmiastowej wykonalności na wniosek właściwego zarządcy drogi, uzasadniony interesem społecznym lub gospodarczym. Z przepisu tego wynika, że rygor natychmiastowej wykonalności dla decyzji pierwszoinstancyjnej nadaje się na wniosek właściwego zarządcy drogi, w sytuacji kiedy jest to uzasadnione interesem społecznym lub gospodarczym. Literalna wykładnia wskazanej normy specustawy drogowej wskazuje przede wszystkim, że nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji jest obligatoryjne, gdy właściwy zarządca drogi złoży wniosek uzasadniony interesem społecznym lub gospodarczym. Brak określenia w tym przepisie rodzaju i natężenia tego interesu wskazuje, że chodzi tu o jakikolwiek interes społeczny lub gospodarczy. Ocena, czy w sprawie zachodzi uzasadniony przypadek w rozumieniu art. 17 ust. 1 specustawy drogowej, pozostawiona została organowi rozpoznającemu sprawę. Ustawodawca nie ustanowił przy tym żadnych szczegółowych kryteriów dla takiej oceny (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 września 2013 r., sygn. akt II OSK 1757/13, LEX nr 1519285). W orzecznictwie wskazuje się przy tym, że poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego, usprawnienie transportu drogowego, jak i planowane terminy realizacji inwestycji, czy też finansowanie inwestycji z funduszy europejskich uzasadniają nadanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 lutego 2014 r., sygn. akt II OSK 93/14, LEX nr 1569073).

Jak wynika z akt sprawy, w tym z pisma inwestora z [...] maja 2021 r., nadanie przedmiotowej decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności związane jest z ważnym interesem społecznym, tj. poprawą bezpieczeństwa użytkowników drogi oraz poprawą dostępności mieszkańców do terenów upraw rolnych. Ponadto, za ważnym interesem gospodarczym, związanym z realizacją inwestycji, przemawia jej wykonanie w ramach wojewódzkiego programu likwidacji osuwisk i ochrony wąwozów lessowych przed erozją. Rygor natychmiastowej wykonalności ma umożliwić rozpoczęcie robót w terminie zapewniającym właściwe rozliczenia otrzymanych na ten cel środków (80% wartości inwestycji).

Wobec powyższego, jak słusznie stwierdził Sąd wojewódzki, w niniejszej sprawie nadanie rygoru natychmiastowej wykonalności decyzji z [...] marca 2021 r. było uzasadnione zarówno interesem społecznym, jak i interesem gospodarczym, na który wskazano we wniosku oraz w wydanych następnie postanowieniach organów obu instancji.

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny – na podstawie art. 184 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329) – orzekł jak w wyroku.