Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Stanisław Marek Pietras po rozpoznaniu w dniu 7 września 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku R. B. – redaktora naczelnego "[...]" o wymierzenie Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych grzywny za nieprzekazanie Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie skargi z dnia [...] maja 2016 r. w przedmiocie dostępu do informacji prasowej postanawia: 1. wymierzyć Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych grzywnę w wysokości 100,00 zł (słownie sto złotych), 2. zasądzić od Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz wnioskodawcy kwotę 100 zł (słownie sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Wnioskiem z dnia [...] czerwca 2016 r. R. B. – redaktor naczelny "[...]" (dalej: wnioskodawca) zwrócił się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o wymierzenie Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych grzywny w trybie art. 55 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2016 r., poz. 718 ze zm.- dalej: ppsa). Wniosek ten dotyczył nieprzekazania w ustawowym terminie skargi z dnia [...] maja 2016 r. w przedmiocie dostępu do informacji prasowej.

W piśmie z dnia [...] czerwca 2016 r. będącym odpowiedzią na wniosek o wymierzenie grzywny, organ podniósł, że ww. skarga nie została przekazana do Sądu z uwagi na fakt, iż strona skarżąca otrzymała wnioskowane informacje.

Pismem z dnia [...] lipca 2016 r., Sąd zwrócił się do organu o wskazanie daty wpływu przedmiotowej skargi.

W odpowiedzi w piśmie z dnia [...] lipca 2016 r. organ poinformował Sąd, że skarga wpłynęła w dniu 4 maja 2016 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.

Stosownie do treści art. 54 § 1 ppsa, skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi. Organ przekazuje skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie trzydziestu dni od dnia jej wniesienia (art. 54 § 2 ustawy).

Mając jednak na uwadze charakter prawa dostępu do informacji publicznej jako publicznego prawa podmiotowego gwarantowanego m.in. w art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ustawodawca w art. 21 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 2058) zwiększył gwarancje procesowe nadania biegu sprawie i skrócił przewidziany w art. 54 § 2 ppsa termin do 15 dni.

W myśl zaś art. 55 § 1 ppsa w razie niezastosowania się do obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2, sąd na wniosek skarżącego może orzec o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 tej ustawy, czyli do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów.

Wniosek o wymierzenie grzywny rozpatrywany w niniejszej sprawie dotyczy nieterminowego wykonania obowiązku przekazania do Sądu skargi wraz z odpowiedzią na skargę i aktami w sprawie dostępu do informacji publicznej, a więc ustalenia terminowości wykonania tego obowiązku należy dokonać mając na względzie wskazany w ustawie o dostępie do informacji publicznej termin piętnastodniowy.

Przewidziany w art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej obowiązek przekazania sądowi akt sprawy i odpowiedzi na skargę, poza nadzwyczajnym przypadkiem wymienionym w art. 54 § 3 ppsa (gdy organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, w zakresie swojej właściwości uwzględnia skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy), ma charakter bezwzględny. W konsekwencji organ, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi musi w taki sposób wykonać nałożony na niego obowiązek przekazania powyższych dokumentów Sądowi, aby w sytuacji, gdy skarżący skorzysta z przyznanego mu na mocy art. 55 § 1 ppsa uprawnienia, móc skutecznie udowodnić dochowanie ustawowego terminu. Musi przy tym przekazać dokładnie te dokumenty, które wymieniono zarówno w treści art. 54 § 2 ppsa, jak i w art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Z akt niniejszej sprawy wynika, że Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przekazał Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie skargę, odpowiedź na skargę i akta sprawy z uchybieniem piętnastodniowego terminu. Skarga na bezczynność Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z [...] maja 2016 r. w przedmiocie nieudzielenia odpowiedzi na krytykę prasową wpłynęła do organu w dniu 4 maja 2016 r., a zatem ostatnim dniem terminu do przekazania skargi wraz z odpowiedzą na skargę i aktami sprawy, zgodnie z art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, był dzień 19 maja 2016 r. Tymczasem skarga przekazana została Sądowi dopiero w dniu 15 lipca 2016 r. (data stempla pocztowego na kopercie – k. 4 akt sądowych sprawy sygn. akt II SAB/Wa 527/16). Przedmiotowa skarga została zarejestrowana w tut. Sądzie pod sygn. akt II SAB/Wa 527/16.

Użyte przez ustawodawcę w art. 55 § 1 ppsa sformułowanie "sąd może orzec" o wymierzeniu organowi grzywny oznacza, że podejmując rozstrzygnięcie w tej sprawie Sąd powinien wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, a więc m.in. przyczyny niewypełnienia przez organ obowiązków, o których mowa w art. 54 § 2 ustawy, a także okoliczność, czy przed rozpatrzeniem wniosku o wymierzenie organowi grzywny organ ten obowiązek wypełnił i wyjaśnił powody niedotrzymania terminu. Niemniej jednak, co należy podkreślić, wymierzenie grzywny organowi może nastąpić w każdym przypadku niewypełnienia obowiązków, nawet jeżeli dopełnienie obowiązku wynikającego z art. 54 § 2 powołanej ustawy (czy w sprawach z zakresu dostępu do informacji publicznej – z art. 21 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej) nastąpiło jeszcze przed rozpoznaniem wniosku o wymierzenie organowi grzywny. Sformułowanie zawarte w art. 55 § 1 nakazuje bowiem przyjąć, że grzywna, o jakiej mowa w tym przepisie, ma charakter mieszany: dyscyplinująco – restrykcyjny (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2006 r. sygn. akt II OSK 1024/06, ONSAiWSA, nr 6 z 2006, poz. 156). Do jej wymierzenia wystarcza niewykonanie w terminie obowiązku przewidzianego w art. 54 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że organ, którego bezczynność jest przedmiotem skargi, przekazał określone w art. 54 § 2 ppsa dokumenty, jednak uczynił to z uchybieniem terminu. Wymierzenie grzywny w niniejszej sprawie ma zatem przede wszystkim charakter restrykcyjny, co jest także zgodne z ratio legis uregulowań ustawy o dostępie do informacji publicznej, w której tak ustalono terminy postępowania w sprawach prawa dostępu do informacji publicznej oraz jego ochrony sądowej, aby jej udzielenie, odmowa, czy też kontrola sądowa następowała stosunkowo szybko, a tym samym, aby utrzymany był jej prawno - podmiotowy, gwarancyjny charakter.

Sąd uznał wniosek R. B. za uzasadniony i wymierzył grzywnę w wysokości 100 zł. Sąd wziął przy tym pod uwagę okoliczność przekazania skargi, odpowiedzi na skargę i akt sprawy oraz okres przekroczenia ustawowego terminu.

Z tych względów, na podstawie art. 55 § 1 cyt. ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł, jak w punkcie pierwszym sentencji postanowienia.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 200, art. 205 § 1 i art. 209 w związku z art. 64 § 3 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zasądzona od Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz R. B. kwota 100 zł stanowi wartość uiszczonego wpisu sądowego.