Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 6 października 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi, Wydział III w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Alberciak Sędzia WSA Monika Krzyżaniak Asesor WSA Paweł Dańczak (spr.) po rozpoznaniu w dniu 6 października 2021 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A. M. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automatach do gier poza kasynem gry oddala skargę.

Decyzją z [...] r. nr [...] Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Ł., działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1325 ze zm., dalej: O.p.), art. 2 ust. 3 - 5, art. 3, art. 8, art. 14 ust. 1, art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 pkt 2, art. 90, art. 91 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 471 ze zm.), utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Ł. Urzędu Celno-Skarbowego w Ł. z [...] r. Nr [...] wymierzającą A.M. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Ax. A.M. karę pieniężną w łącznej wysokości 96.000 zł z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry.

Stan sprawy przedstawiał się następująco.

15 grudnia 2015 r. w lokalu położonym w Ł. przy ul. A. 67 funkcjonariusze Urzędu Celnego [...] w Ł. przeprowadzili kontrolę przestrzegania przepisów regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 612 ze zm., dalej: u.g.h.). W toku kontroli funkcjonariusze stwierdzili, że w kontrolowanym lokalu znajduje się osiem automatów do gier o nazwach: Platin/Hot Games nr [...], Hot SPOT/Hot Games nr [...], Kajot/Hot Games nr [...], Platin/Hot Games nr [...], Platin/Hot Games nr [...], Silver Shark/Hot Games nr [...], Black Horse/Hot Games nr [...] oraz Kajot/Hot Games nr [...], które były włączone i udostępnione dla grających. Automaty były eksploatowane bez wymaganego przepisami zezwolenia lub koncesji na prowadzenie gier hazardowych, ponadto nie zostały zarejestrowane przez naczelnika urzędu celnego. W oparciu o eksperymenty przeprowadzone na ujawnionych urządzeniach do gier oraz ich oględziny kontrolujący ustalili, że urządzenia eksploatowane są w celach komercyjnych, o czym świadczy konieczność użycia środków finansowych do ich uruchomienia. Ponadto stwierdzili, że gry na urządzeniach zawierały element losowości, gdyż gracz nie miał wpływu na wynik gry, a jego zdolność percepcji i sprawność nie dawały gwarancji wpłynięcia w pożądany sposób na ten wynik, a o odpowiedniej konfiguracji bębnów decydował mechanizm urządzenia, a nie działanie gracza. Wynik gry był nieprzewidywalny dla grającego. Ponadto w grze padały także wygrane rzeczowe w postaci punktów, za które można było kontynuować grę bez konieczności wpłaty stawki. Mając na uwadze przeprowadzone eksperymenty na ww. urządzeniach oraz oględziny urządzeń kontrolujący stwierdzili, że gry rozgrywane na urządzeniach stanowią gry na automatach, o których mowa w art. 2 ust. 3 i 5 u.g.h. W dniu kontroli przesłuchano w charakterze świadka T.W. - pracownika kontrolowanego lokalu obecnej w toku prowadzonych czynności.

Postanowieniem z 25 maja 2016 r. Naczelnik Urzędu Celnego [...] w Ł. wszczął z urzędu wobec A.M. postępowanie w sprawie wymierzenia kary pieniężnej w związku z urządzaniem gier poza kasynem gry, tj. w lokalu użytkowym mieszczącym się w Ł. przy ul. A. 67.

Postanowieniami z 28 lipca 2016 r. i 27 września 2016 r. organ I instancji wezwał A.M. do przedłożenia do akt sprawy umowy/umów dzierżawy powierzchni obowiązującej w dniu 15 grudnia 2015 r., w którym zostały zajęte automaty do gier będące przedmiotem postępowania. Wezwania okazały się bezskutecznie.

I.K. - dyrektor zarządzający w Ax. A.M., w odpowiedzi na wezwanie organu z 4 grudnia 2018 r., w piśmie z 3 stycznia 2019 r. poinformował, że nie jest w posiadaniu umowy najmu lokalu przy ul. A. 67 w Ł. "bowiem wszelkie umowy ze spółką Bx. zostały przekazane najemcy przy zakończeniu z nim współpracy i w chwili obecnej najprawdopodobniej znajdują się w siedzibie tej spółki. (...) Umowa ta nie nakładała na Ax. A.M. żadnych obowiązków poza wynajęciem lokalu, w zamian wynajmujący otrzymywał stały miesięczny czynsz niezależny od obrotów generowanych przez rzeczy wstawione przez najemcę". W zakresie umowy o współpracy oświadczył, że w dniu kontroli nie obowiązywała żadna inna umowa poza umową najmu.

Postanowieniem z 29 marca 2019 r. Naczelnik Ł. Urzędu Celno-Skarbowego w Ł. dopuścił jako dowody w sprawie kopie dokumentów pozyskanych w toku innego postępowania prowadzonego wobec A.M., m.in. umowę z 1 września 2013 r. dotyczącą najmu lokalu usługowego położonego w Ł. przy ul. A. 67/5b zawartą między Bx. Sp. z o.o. i Ax. A.M. oraz umowę współpracy z 2 września 2013 r. zawartą pomiędzy tymi podmiotami.

Ponadto postanowieniem z 29 marca 2019 r. organ I instancji odmówił przeprowadzenia dowodu z przesłuchania A.M. w związku z wnioskiem pełnomocnika strony o przeprowadzenie takiego dowodu na okoliczność "urządzania i prowadzenia gier na automatach w lokalu przy ul. A. 67 w Ł., ustalenia czynności wykonywanych przez stronę przy urządzeniach".

W celu ustalenia sposobu realizacji umowy najmu zawartej z Bx. Sp. z o.o. Naczelnik Ł. Urzędu Celno-Skarbowego w Ł. pismami z 27 czerwca 2019 r. i 19 sierpnia 2019 r. wezwał D.K.- osobę wskazaną przez stronę jako kompetentną do działania w imieniu spółki Bx. do przedłożenia umowy najmu i umowy o współpracy obowiązującej między Bx. Sp. z o.o. i A.M. prowadzącą działalność pod nazwą Ax. A.M. na dzień 15 grudnia 2015 r. Pisma te jednak nie zostały podjęte przez adresata.

Postanowieniem z 1 grudnia 2020 r. Naczelnik Ł. Urzędu Celno-Skarbowego w Ł. dopuścił jako dowody w sprawie dokumenty z akt postępowania sygn. akt [...], materiały z kontroli mającej miejsce 16 grudnia 2016 r. w lokalu w Ł. przy ul. A. 67 oraz dokumenty z akt postępowania nr [...].

Postanowieniem z [...] r. Naczelnik Ł. Urzędu Celno-Skarbowego odmówił przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka Z.S. na okoliczność sporządzenia na zlecenie strony prywatnych ekspertyz w zakresie występowania elementu losowości w urządzeniach identycznych jak te zatrzymane w lokalu przy ul. A. 67 lok. 5a i 5b w dniu 16 grudnia 2015 r., tożsamości badanych przez świadka urządzeń z urządzeniami w przedmiotowej sprawie, występowania elementu losowości w badanych urządzeniach, oraz z zeznań świadka T.W. na okoliczność czynności wykonywanych przez świadka w lokalu przy ul. A. 67 lok. 5 Ex. w Ł. w dacie kontroli, urządzania gier na automatach w lokalu przy ul. A. 67, faktycznej realizacji umowy najmu.

Po przeprowadzeniu postępowania decyzją z [...] r. Naczelnik Ł. Urzędu Celno-Skarbowego w Ł. wymierzył A.M. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą Ax. A.M. karę pieniężną w łącznej wysokości 96.000 zł w związku z urządzaniem gier na ośmiu automatach do gier o nazwach: Platin/Hot Games nr [...], Hot SPOT/Hot Games nr [...], Kajot/Hot Games nr [...], Platin/Hot Games nr [...], Platin/Hot Games nr [...], Silver Shark/Hot Games nr [...], Black Horse/Hot Games nr [...] oraz Kajot/Hot Games nr [...] poza kasynem gry, tj. w lokalu mieszczącym się w Ł. przy ul. A. 67.

A.M., reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła odwołanie od powyższej decyzji, zarzucając jej:

1. naruszenie przepisów prawa materialnego, w tym:

- art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz art. 89 ust. 2 pkt 2 u.g.h. w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2017 r., poprzez ich bezzasadne zastosowanie przez organ odwoławczy, w sytuacji gdy przepis ten nie obowiązywał w dacie wydania zaskarżonej decyzji i nie mógł stanowić podstawy prawnej zaskarżonej decyzji z uwagi na brak jakiegokolwiek przepisu przejściowego uzasadniającego jego dalsze stosowanie w sprawach wszczętych a niezakończonych decyzją;

art. 89 ust. 1 pkt 2 oraz art. 89 ust. 2 pkt 2 u.g.h., poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że urządzającym gry w rozumieniu tego przepisu jest podmiot wynajmujący lokal, w którym wstawiono urządzenia do gier;

art. 189c k.p.a., poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy przepisy u.g.h. w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2017 r. są względniejsze dla sprawcy deliktu administracyjnego polegającego na urządzaniu gier na automatach, ponieważ wyeliminowano znamię deliktu administracyjnego polegającego na urządzaniu gier na automatach poza kasynem gry. Ponadto w ocenie pełnomocnika utrwaloną zasadą jest stosowanie norm prawa materialnego obowiązujących w dacie wydania decyzji administracyjnej;

2. naruszenie przepisów proceduralnych, w tym:

art. 191 O.p., poprzez dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i wyprowadzenie wniosków z niej wynikających, w szczególności, że strona jest podmiotem urządzającym gry na automatach na podstawie materiału zgromadzonego w toku innych postępowań, w których to A.M. nie była stroną, a także na podstawie materiału zgromadzonego w postępowaniu karnym, w którym A.M. również nie była stroną;

art. 188 O.p. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy wnioski dowodowe zgłoszone przez stronę miały istotne znaczenie dla sprawy, a żaden z dowodów nie był zabroniony przez prawo;

- art. 122, art. 187 § 1, art. 191 O.p. poprzez nieuwzględnienie wniosku dowodowego o przesłuchanie drugiej strony umowy najmu.

Jednocześnie, na podstawie art. 237 O.p. strona zaskarżyła w całości postanowienie Naczelnika Ł. Urzędu Celno-Skarbowego w Ł. z [...] r. odmawiające przeprowadzenia dowodów wnioskowanych przez stronę.

Mając na uwadze powyższe strona wniosła o uchylenie decyzji organu I instancji i umorzenie postępowania w sprawie jako bezprzedmiotowego.

Powołaną na wstępie decyzją z [...] r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Ł. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ odwoławczy na wstępie wskazał, że stwierdzone naruszenie zakończyło się w dniu kontroli przeprowadzonej przez funkcjonariuszy celnych w dniu 15 grudnia 2015 r., kiedy obowiązywał art. 89 ust. 1 u.g.h. w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2017 r. Do ustalonego w sprawie stanu faktycznego zastosować należy zatem przepisy obowiązujące w czasie zaistnienia zdarzenia.

W ocenie organu odwoławczego A.M. jest podmiotem urządzającym gry na automatach. W tym zakresie organ wyjaśnił, że w toku postępowania ustalono, iż ujawnione przez funkcjonariuszy celnych 15 grudnia 2015 r. w kontrolowanym lokalu osiem automatów do gier zostało wstawionych na podstawie umowy najmu powierzchni użytkowej z 1 września 2013 r. zawartej między wynajmującym Ax. A.M., a najemcą Bx. Sp. z o.o. Postanowienia tej umowy wskazują na przedmiot najmu, obowiązek dostarczenia energii elektrycznej, utrzymywania porządku (sprzątanie), zapewnienia bezpieczeństwa (ochrona), sprawowania nadzoru, by z automatów nie korzystały osoby poniżej 18 roku życia oraz w sytuacji awarii urządzenia do gier informowanie telefonicznie najemcy o zaistniałej sytuacji. Z kolei wynagrodzenie wynikające z zawartej umowy ustalono w wysokości 40% złotych netto miesięcznie (zysku osiąganego z eksploatacji automatów), a następnie aneksem do umowy zmieniono sposób jego rozliczenia, tj. w wysokości 615 zł brutto od sztuki (automatu) miesięcznie. Zdaniem organu II instancji z zapisów ww. umowy wynika, że przedmiotowe urządzenia do gier zostały umieszczone w lokalu za zgodą właściciela lokalu – A.M., której rola nie ograniczała się wyłącznie do udostępnienia najemcy części powierzchni prowadzonego przez siebie lokalu, ale przejęła ona również na siebie obowiązki, które odnosiły się bezpośrednio do wstawionych tam urządzeń, przyczyniając się tym samym do ich niezakłóconej eksploatacji. Należne stronie wynagrodzenie uzależnione było od faktycznej wysokości przychodów z tytułu prowadzenia gier na wstawionych do przedmiotu najmu urządzeniach, lub też w zależności od działających w danym momencie urządzeń. Zatem uzależnione było wprost od efektu prowadzonej działalności na tych urządzeniach. Wobec powyższego skarżąca ponosiła ekonomiczne ryzyko powodzenia przedsięwzięcia polegającego na organizowaniu gier hazardowych i aktywnie uczestniczyła finansowo w procesie urządzania tych gier. Ponadto strona, prowadząc w lokalu tym własną działalność gospodarczą, decydowała o godzinach otwarcia i zamknięcia lokalu, a tym samym decydowała o możliwości dostępu do urządzeń do gier, gdyż możliwość prowadzenia gry na automacie uzależniona była od wejścia i przebywania w lokalu prowadzonym przez skarżącą. Organ zauważył ponadto, że nadzór nad lokalem, a zatem i nad automatami do gier sprawowali pracownicy skarżącej, informowali również serwisanta urządzeń o braku środków w automacie na realizację wygranej, co potwierdził I.K., podając dane pracowników zaangażowanych w nadzór nad tymi automatami. Bez działań strony i jej zaangażowania nie byłoby w praktyce możliwe urządzanie gier na automatach w tym lokalu. Powyższe okoliczności, zdaniem organu II instancji, pozwalają na stwierdzenie, że strona przyjęła na siebie dodatkowe działania, które wykraczały poza typowe obowiązki wynajmującego, wynikające z oddania najemcy rzeczy do korzystania. Wskazany sposób ustalenia czynszu najmu oraz obowiązków wynajmującego, wykracza poza ramy zwykłej umowy najmu i wskazuje, że jej strony, pod pozorem umowy najmu, de facto zawarły umowę o wspólnym przedsięwzięciu w zakresie urządzania gier hazardowych w ramach ustalonego podziału ról i wspólnie przyjętego ekonomicznego ryzyka gry oraz podziału zysków, mimo iż żadna z nich nie spełniła wymogów przewidzianych przepisami u.g.h.

Organ II instancji zauważył ponadto, że strona miała świadomość, że na wynajętej powierzchni będą zainstalowane urządzenia do gier hazardowych, co wynika wprost z zapisów umowy najmu. Również I.K. obszernie opisał przebieg działalności prowadzonej przez firmę Ax. A.M. w zakresie uczestnictwa w urządzaniu gier na automatach, począwszy od współpracy z firmą Cx. A.G., w tym składania we własnym zakresie terminali internetowych stanowiących w istocie automaty do gier hazardowych, wstawiania urządzeń w pozyskanych punktach nie tylko na terenie województwa [...], ale i ich serwisowanie (na rzecz Bx. Sp. z o.o.), wyjmowania gotówki z automatów i jej rozliczania z właścicielem urządzeń, wypłacania klientom wygranych. Ax. A.M. miała podpisane umowy serwisowe na automaty do gier, gdzie usługi serwisowe automatów należących do trzech firm: Cx. A.G., Bx. Sp. z o.o. oraz Dx. Sp. z o.o. pełnili pracownicy skarżącej: I.K. i M.O. Powyższe wynika z zeznań I.K. z 14 maja 2014 r. pozyskanych w związku z kontrolą w dniu 11 grudnia 2013 r. w lokalu należącym do strony. Ponadto okoliczność wykonywania przez I.K. obowiązków serwisanta urządzeń znajdujących się w lokalu 5A Ex. zlokalizowanym przy ul. A. 67 w Ł. potwierdził pracownik obsługi tego lokalu W.W. (protokół przesłuchania z 14 maja 2014 r.). Mimo, iż zarówno skarżąca, jak i I.K. nie potwierdzili, że umowa serwisowa z Bx.Sp. z o.o. obowiązywała w momencie prowadzenia przez funkcjonariuszy kontroli w niniejszej sprawie, to jednak okoliczności te potwierdzają, że skarżąca była bardzo dobrze rozeznana w sposobie funkcjonowania automatów do gier, uczestnicząc w jej organizowaniu na szeroką skalę, jak i że działalność ta jest nielegalna. Organ odwoławczy zaznaczył również, że wcześniejsze postępowanie zakończone decyzją Naczelnika Urzędu Celnego [...] w Ł. z [...] r. nr [...] oraz decyzją Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Ł. z [...] r. Nr [...] wykazało, że pracownicy zatrudnieni przez Ax. A.M. dokonywali wypłat wygranych dla graczy. Powyższą okoliczność potwierdzili gracze - klienci lokalu.

Zdaniem Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Ł. strona świadomie po raz kolejny wynajmowała część powierzchni lokali, które sama użytkowała, lub też wynajmowała w celu dalszego podnajmu celem wstawienia urządzeń do gier hazardowych i uczestniczyła w urządzaniu tych gier poza kasynem gry. Strona miała świadomość jakiego typu są to urządzenia do gier oraz, że urządzenia tego typu powinny funkcjonować w wyznaczonych miejscach i zgodnie z uregulowaniami ustawy o grach hazardowych. Powyższą okoliczność potwierdzają decyzje wydane w zakończonych postępowaniach wobec A.M.

Wobec powyższego organ odwoławczy uznał, że trafne są ustalenia organu I instancji co do uznania A.M. za podmiot urządzający gry na automatach poza kasynem gry w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h.

A.M., reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na powyższą decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Ł. Zaskarżonemu rozstrzygnięciu zarzuciła:

1) obrazę przepisów proceduralnych, mającą wpływ na treść zaskarżonej decyzji, a to:

a) art. 122 O.p., poprzez niedostateczne wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy w kwestii ustalenia stosunku prawnego łączącego stronę z właścicielem urządzeń, za które została wymierzona kara administracyjna i oparcie się w tym zakresie na treści dokumentów nieobowiązujących w dacie kontroli;

b) art. 187 § 1 O.p., art. 191 O.p., poprzez wadliwą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i oparcie zaskarżonej decyzji na podstawie umów nieobowiązujących w dacie kontroli;

c) art. 188 O.p. w zw. z art. 180 § 1 O.p. poprzez bezzasadne oddalenie wniosków dowodowych strony zgłaszanych w toku postępowania mających na celu ustalenie okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności ustalenia charakteru współpracy pomiędzy stroną a Bx. Sp. z o.o.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia pełnomocnik strony podniósł, że strona nie może być uznana za podmiot wprost urządzający gry na automatach, gdyż to nie ona jest właścicielem tych urządzeń i to nie ona eksploatowała je w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto organy podatkowe nie zgromadziły w aktach sprawy umowy najmu lokalu, na podstawie której wstawiono do lokalu i eksploatowano ujawnione automaty do gier, a kwestia braku w zgromadzonym materiale obowiązującej umowy była powodem uwzględnienia skargi A.M. przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w sprawie sygn. akt III SA/Łd 82/18. W ocenie pełnomocnika strony stan faktyczny obu spraw jest w zasadzie identyczny z tą różnicą, że przesłuchano jedną ze stron umowy i na tym poprzestano, co jednak nie doprowadziło do ustalenia, które może być podstawą wymierzenia kary administracyjnej.

Ponadto pełnomocnik strony wskazał, że znaczną część swoich rozważań organ poświęcił procedurze karnej, w tym zwłaszcza orzeczeniu Sądu Rejonowego dla [...] w [...] z [...] sygn. akt [...], podczas gdy dotychczasowa argumentacja organu negowała jakikolwiek wpływ postępowania karnego na fakt urządzania gier na automatach. W ocenie pełnomocnika skarżącej ustalenia zawarte w tym wyroku organ zinterpretował na niekorzyść strony, mimo iż strona nie jest właścicielką automatów.

Wskazując na powyższe uchybienia pełnomocnik strony wniósł o uwzględnienie skargi i uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Naczelnika Ł. Urzędu Celno - Skarbowego w Ł. oraz o zasądzenie od organu na swą rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Ł. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji.

Pismem z 3 września 2021 r. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Ł. podtrzymał argumentację zawartą w odpowiedzi na skargę i poinformował, że Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 27 sierpnia 2021 r. sygn. II GSK 1735/18 oraz sygn. akt II GSK 1474/18 uznał A.M. za podmiot urządzający gry na automatach poza kasynem gry.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawę do rozpoznania niniejszej sprawy na posiedzeniu niejawnym stanowił art. 15 zzs4 ust. 3 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych dalej "ustawa COVID-19" (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1842 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Na posiedzeniu niejawnym w tych sprawach sąd orzeka w składzie trzech sędziów.

Przeprowadzona przez sąd w rozpoznawanej sprawie kontrola nie wykazała, aby zaskarżona decyzja Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Ł. z [...] r., jak i poprzedzająca ją decyzja Naczelnika Ł. Urzędu Celno-Skarbowego w Ł. z [...] r. wymierzająca A.M. karę pieniężną z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry, zostały wydane z naruszeniem prawa w stopniu obligującym do ich wyeliminowania z obrotu prawnego.

Na wstępie wyjaśnić należy, że 1 kwietnia 2017 r. weszła w życie ustawa z 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r., poz. 88), która zmieniła m.in. brzmienie art. 89 u.g.h. W niniejszej sprawie podstawę prawną decyzji obu instancji stanowił art. 89 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 ustawy z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 612 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2017 r., tj. w brzmieniu obowiązującym w dniu kontroli przeprowadzonej 15 grudnia 2015 r., pomimo iż decyzje organów obu instancji zostały wydane po wejściu w życie ustawy zmieniającej ustawę o grach hazardowych.

Podkreślić należy, że zasada bezpośredniego działania nowego prawa polega na tym, że nowe przepisy należy stosować do wszelkich stosunków prawnych i zdarzeń, które powstaną po ich wejściu w życie, jak również tych, które powstały wcześniej, ale nadal - pod ich rządami - trwają. Stosowanie nowego prawa do stosunków prawnych i zdarzeń, które zostały w pełni ukształtowane w trakcie obowiązywania poprzedniej regulacji, jest zaś możliwe jedynie wtedy, gdy ustawodawca wprowadził stosowne przepisy przejściowe, czego nie uczynił odnośnie regulacji zawartej w art. 89 u.g.h. Co do zasady więc, w sytuacjach, kiedy ustawodawca nie wypowiada się wyraźnie w tej kwestii w przepisach przejściowych należy przyjąć, że nowa ustawa ma z pewnością zastosowanie do zdarzeń prawnych powstałych po jej wejściu w życie, jak i do tych, które miały miejsce wcześniej, ale trwają dalej - po wejściu w życie nowej ustawy (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 17 października 2012 r. sygn. akt II GSK 1354/11, dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem https://orzeczenia.nsa.gov.pl - dalej "CBOSA"). Taka sytuacja nie wystąpiła w rozpoznawanej sprawie, gdyż stwierdzone przez organ naruszenie przepisów u.g.h. zakończyło się w dniu kontroli, tj. 15 grudnia 2015 r., w którym zatrzymano będące przedmiotem niniejszego postępowania automaty do gier. Przyjęcie więc stanowiska, że w niniejszej sprawie mają zastosowanie przepisy nowej ustawy, które weszły w życie od 1 kwietnia 2017 r., prowadziłoby do naruszenia zasady lex retro non agit. W rozpoznawanej sprawie stan faktyczny i prawny dotyczący naruszenia przez skarżącą zasad prowadzenia gier hazardowych został ukształtowany w całości przed wejściem w życie ustawy o zmianie ustawy o grach hazardowych.

Uwzględnienia wymaga również, że w stanie faktycznym sprawy dotychczas obowiązujący art. 89 u.g.h. był korzystniejszy dla strony skarżącej. Przewiduje bowiem w ust. 1 pkt 2 w zw. z ust. 2 pkt 2 u.g.h., że urządzający gry na automatach poza kasynem gry podlegają karze pieniężnej w wysokości 12.000 zł od każdego automatu, podczas gdy znowelizowany przepis art. 89 ust. 1 pkt 1 stanowi, że urządzający gry hazardowe bez koncesji, bez zezwolenia lub bez dokonania wymaganego zgłoszenia - podlegają karze pieniężnej, która stosownie do art. 89 ust. 4 pkt 1 lit. a znowelizowanej ustawy wynosi 100.000 zł od każdego automatu. Działanie polegające na urządzaniu gier w lokalu poza kasynem gry nadal podlega zatem penalizacji, z tym że zagrożone jest karą surowszą. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjmuje się, że w sytuacji zmiany przepisów na mniej korzystne dla podmiotu, przy jednoczesnym braku przepisów przejściowych, uwzględniając normę art. 2 Konstytucji RP należy stosować normę względniejszą (por. wyroki NSA: z 19 lutego 2014 r. sygn. akt II GSK 1691/12 i z 16 października 2012 r. sygn. akt I FSK 1996/11, dostępne w CBOSA).

Wobec powyższego należy przyjąć, że Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Ł. prawidłowo zastosował w niniejszej sprawie - obowiązujący w dacie stwierdzenia naruszenia prawa - art. 89 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 u.g.h. stanowiący, że karze pieniężnej podlega urządzający gry na automatach poza kasynem gry oraz, że wysokość tej kary wynosi 12.000 zł od każdego automatu.

Następnie wskazać trzeba, że stosownie do art. 2 ust. 1 u.g.h. grami losowymi są gry o wygrane pieniężne lub rzeczowe, których wynik w szczególności zależy od przypadku, a warunki gry określa regulamin. Zgodnie z treścią art. 2 ust. 3 u.g.h. grami na automatach są gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych, o wygrane pieniężne lub rzeczowe, w których gra zawiera element losowości. W myśl art. 2 ust. 4 u.g.h. wygraną rzeczową w grach na automatach jest również wygrana polegająca na możliwości przedłużania gry bez konieczności wpłaty stawki za udział w grze, a także możliwość rozpoczęcia nowej gry przez wykorzystanie wygranej rzeczowej uzyskanej w poprzedniej grze. Natomiast zgodnie z treścią art. 2 ust. 5 u.g.h. grami na automatach są także gry na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych, organizowane w celach komercyjnych, w których grający nie ma możliwości uzyskania wygranej pieniężnej lub rzeczowej, ale gra ma charakter losowy.

W rozpoznawanej sprawie, ustalając charakter gier urządzanych na zatrzymanych automatach Platin/Hot Games nr [...], Hot SPOT/Hot Games nr [...], Kajot/Hot Games nr [...], Platin/Hot Games nr [...], Platin/Hot Games nr [...], Silver Shark/Hot Games nr [...], Black Horse/Hot Games nr [...] oraz Kajot/Hot Games nr [...] organ słusznie uznał, że przedmiotowe automaty spełniały przesłanki gier na automatach, o których mowa w art. 2 ust. 3 i 5 u.g.h., w oparciu o ustalenia poczynione na podstawie eksperymentu procesowego przeprowadzonego 15 grudnia 2015 r. przez funkcjonariuszy celnych. Z eksperymentu, o którym mowa, szczegółowo opisanego w protokole z 15 grudnia 2015 r. wynikało, że gry na spornych automatach miały charakter losowy, ponieważ grający nie miał wpływu na ich wynik, gry były niezależne od zdolności percepcji i sprawności gracza, a o rezultacie gier decydował mechanizm urządzenia, a nie działanie gracza. Urządzenia eksploatowane były w celach komercyjnych, o czym świadczyła konieczność użycia środków finansowych do ich uruchomienia. Gry na przedmiotowych automatach umożliwiały uzyskanie wygranych rzeczowych w postaci punktów, które można było wykorzystać do dalszych gier.

Zdaniem sądu nie było przeszkód, by w przedmiotowym postępowaniu skorzystać z dowodu w postaci eksperymentu przeprowadzonego przez funkcjonariuszy celnych. W postępowaniu prowadzonym w sprawie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry, obowiązuje bowiem zasada otwartego katalogu środków dowodowych, dopuszczająca jako dowód wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem (art. 180 § 1 O.p.). Dowód w postaci eksperymentu przeprowadzonego tak jak wszystkie inne dowody w postępowaniu, podlegał swobodnej ocenie, z uwzględnieniem zasad logiki i doświadczenia życiowego (art. 191 O.p.). W badanej sprawie opis przeprowadzonego eksperymentu jest rzeczowy i spójny, a organ wysnuł na jego podstawie logiczne wnioski. W ocenie sądu rzeczony eksperyment stanowił środek dowodowy, który najpełniej odzwierciedlał stan automatów i charakter przeprowadzanych na nich gier. Eksperyment przeprowadzony bowiem został przez funkcjonariuszy celnych, którzy mieli bezpośrednią styczność z kontrolowanymi urządzeniami. Opis przebiegu konkretnych gier utrwalony w protokole eksperymentu procesowego pokazywał, w jaki sposób faktycznie korzystano z zatrzymanych automatów.

Zauważyć także należy, że działalność w zakresie urządzania gier na zatrzymanych w niniejszej sprawie automatach prowadzona była w lokalu znajdującym się w Ł. przy ul. A.67, a zatem poza kasynem gry, bez zezwolenia na urządzanie i prowadzenie gier hazardowych oraz rejestracji automatów do gier. Tymczasem, na gruncie przepisów ustawy o grach hazardowych, zasadą jest prowadzenie działalności polegającej na urządzaniu gier na automatach po ich zarejestrowaniu przez naczelnika urzędu celnego, na podstawie koncesji lub zezwolenia i wyłącznie w kasynach gry (art. 6 ust.1, art. 14 ust.1 i art. 23a ust.1 u.g.h.).

Zdaniem sądu prawidłowe jest w okolicznościach niniejszej sprawy uznanie skarżącej za podmiot urządzający gry na automatach poza kasynem gry, o którym mowa w art. 89 ust.1 pkt 2 u.g.h. Przypomnieć trzeba, że zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. karze pieniężnej podlega urządzający gry na automatach poza kasynem gry. Sama ustawa o grach hazardowych nie zawiera legalnej definicji "urządzającego gry", jednak posługuje się tym określeniem w wielu przepisach, z których można wywnioskować zakres treściowy tego pojęcia. Na ich podstawie, w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że "urządzanie gier hazardowych na automatach" to ogół czynności i działań umożliwiających takie gry hazardowe, a w szczególności: udostępnienie potencjalnym graczom automatów do gier, zorganizowanie i pozyskanie odpowiedniego miejsca na zamontowanie urządzeń, przystosowanie go do danego rodzaju działalności, umożliwienie dostępu do takiego miejsca nieograniczonej ilości graczy, utrzymywanie automatów w stanie stałej aktywności, umożliwiającej ich sprawne funkcjonowanie, wypłacanie wygranych, obsługa urządzeń, zatrudnienie i odpowiednie przeszkolenie personelu, zapewniające graczom możliwość uczestniczenia w grze. W konsekwencji warunkiem przypisania odpowiedzialności na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. jest wykazanie, że dany podmiot aktywnie uczestniczył w procesie urządzania nielegalnych gier hazardowych, a więc podejmował określone czynności nie tylko związane z procesem udostępniania automatów, lecz także z ich obsługą oraz stwarzaniem technicznych, ekonomicznych i organizacyjnych warunków umożliwiających sprawne i niezakłócone funkcjonowanie samego urządzenia oraz jego używanie do celów związanych z komercyjnym procesem organizowania gier hazardowych. Nie wyklucza to oczywiście możliwości współdziałania wielu podmiotów w nielegalnym procederze urządzania gier, a więc np. właściciela automatu i właściciela lokalu, którzy na podstawie zawartej umowy (porozumienia, niekoniecznie pisemnego) dokonują podziału zadań i funkcji związanych z procesem organizacji gier, jeżeli można im przypisać nawet niewielki wycinek z opisanej wyżej aktywności. Sankcja z art. 89 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 89 ust. 2 pkt 2 u.g.h. może zostać nałożona na więcej niż jeden podmiot, w sytuacji gdy każdemu z nich można przypisać cechę "urządzającego gry" na tym samym automacie w tym samym miejscu i czasie. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 9 listopada 2016 r., sygn. II GSK 2736/16 (dostępny w CBOSA), wynika to z szerokiego zakresu definicji podmiotu "urządzającego gry na automatach", jaką należy przyjąć na potrzeby tego rodzaju postępowań. Wykładnia tego pojęcia, umożliwiająca nakładanie kar administracyjnych na więcej niż jeden podmiot, jest niezbędna jeżeli system kontroli i skuteczność przewidzianych przez ustawodawcę sankcji ma mieć realny charakter. Chodzi o eliminowanie sytuacji obejścia lub nadużycia prawa przez podmioty uczestniczące w działalności hazardowej. Nie do pogodzenia z zasadą skuteczności stanowionego prawa byłaby taka wykładnia przepisów u.g.h., która w istocie pozostawiałaby bez kontroli i sankcji sytuacje tworzenia pozorów urządzania gier przez jeden podmiot, a więc też jego nominalnej odpowiedzialności, gdy w rzeczywistości gry na automacie urządzane byłyby również na rachunek innego podmiotu jako element wspólnego przedsięwzięcia. W ocenie sądu z tego rodzaju wspólnym przedsięwzięciem mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie w sposób bezsporny wynika, że A.M. uczestniczyła w procederze urządzania nielegalnych gier hazardowych na zatrzymanych w sprawie automatach do gier. Ustalając tę okoliczność organ słusznie powołał się na zawartą pomiędzy Bx. Sp. z o.o. w organizacji (później: Bx. Sp. z o.o.) a Ax.A.M. umowę najmu powierzchni użytkowej w lokalu usługowym położonym w Ł. przy ul. A. 67/5B z 1 września 2013 r. oraz umowę współpracy z 2 września 2013 r. wraz z aneksami. Trafnie organ orzekający zwrócił uwagę, że ujawnione umowy zawarto na czas nieoznaczony, a ich wypowiedzenie wymagało formy pisemnej. W dokumentach składających się na akta niniejszej sprawy brak wypowiedzenia powyższych umów. Strona w toku całego postępowania kwestionowała wprawdzie obowiązywanie tych umów w dniu przeprowadzenia kontroli automatów do gier w niniejszej sprawie. Nie przedstawiła jednak żadnych przeciwdowodów na okoliczność nieobowiązywania w tym czasie przedmiotowych umów, w szczególności dokumentów potwierdzających wypowiedzenie umów czy zawarcie nowych umów w miejsce dotychczasowych, które obowiązywałaby w dacie przeprowadzania kontroli. Jednocześnie należy zauważyć, że pomimo kwestionowania mocy wiążącej spornych umów, zgromadzony przez organy materiał dowodowy w postaci faktur VAT wystawionych tytułem czynszu najmu oraz usług serwisowania i czyszczenia automatów do gier oraz zeznań dyrektora zarządzającego w Ax. A.M. – I.K., potwierdza ich realizację przez stronę skarżącą. Należy również zauważyć, że strona pomimo wielokrotnych wezwań ze strony organu do przedłożenia umów, w oparciu o które wstawiono kontrolowane w sprawie automaty do gier, odmówiła dostarczenia żądanych dokumentów. W tym zakresie wskazywała, że ma prawo milczenia we własnej sprawie, a w konsekwencji nie jest zobowiązana do dostarczenia organowi jakichkolwiek dokumentów, które organ mógłby wykorzystać przeciwko niej. Podkreślenia wymaga również fakt, że skarżąca będąca podmiotem profesjonalnie zajmującym się wynajmem i zarządzaniem nieruchomościami od 2009 r., co wynika z wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, winna posiadać świadomość konieczności dysponowania dokumentami, na podstawie których oddaje posiadane lokale do korzystania oraz na podstawie których uzyskuje przychody z tego tytułu. W ocenie Sądu nieprzedłożenie przez stronę umów, na podstawie których funkcjonowały w jej lokalu automaty do gier, stanowi próbę zatajenia warunków określonych w tych umowach, które świadczą o współpracy skarżącej z spółką Bx. w nielegalnym procederze urządzania gier na automatach poza kasynem gry. Należy również zwrócić uwagę, że przesłuchany w dniu 5 sierpnia 2015 r. I.K. zeznał, iż trzon zasad współpracy był narzucony przez kontrahentów, a negocjacjom podlegała wyłącznie wysokość wynagrodzenia.

W ocenie Sądu, wobec powyższego, twierdzenia skarżącej w zakresie nieobowiązywania ujawnionych umów najmu lokalu i współpracy nie są wiarygodne. Prawidłowo natomiast organ orzekające w sprawie uznały, że postanowienia umowy z 1 września 2013 r. oraz umowy współpracy z 2 września 2013 r. pozostawały aktualne w dniu kontroli automatów przeprowadzonej w niniejszej sprawie. W związku z powyższym niezasadne są zarzuty skargi dotyczące naruszenia art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 O.p. poprzez niedostateczne wyjaśnienie stanu faktycznego w kwestii ustalenia stosunku prawnego łączącego stronę z właścicielem urządzeń oraz wadliwą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego przez oparcie zaskarżonej decyzji na umowach nieobowiązujących w dniu kontroli.

Wyjaśnić należy dodatkowo, że wyrok tutejszego Sądu wydany w sprawie o sygn. akt III SA/Łd 82/18, na który powołuje się strona skarżąca, został uchylony wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 sierpnia 2021 r. sygn. akt II GSK 1474/18. We wskazanym wyroku sąd II instancji potwierdził, że niespornym jest fakt zawarcia umów, na podstawie których wstawiono do lokalu przy ul. A. 67 lok. 5 Ex. automaty do gier, pomimo braku dostarczenia przez stronę dokumentów potwierdzających zawarcie przedmiotowych umów. Powoływanie się zatem przez stronę na deficyt materiału dowodowego w postaci braku aktualnych na dzień kontroli umów, w świetle wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. akt II GSK 1474/18, jest całkowicie chybione.

Uwzględniając powyższe, uznać należy, że organ oceniając udział skarżącej w urządzaniu gier na automatach, zasadnie odwołał się do postanowień umowy najmu z 1 września 2013 r. oraz z umowy współpracy z 2 września 2013 r. Z umowy najmu powierzchni użytkowej w lokalu położonym w Ł. przy ul. A. 67 wynikało, że skarżąca miała wiedzę co do rodzaju działalności prowadzonej przez Bx. Sp. z o.o. na wynajętej powierzchni, bowiem w umowie tej wprost wskazano, że wynajętą powierzchnię najemca wykorzysta w celu prowadzenia własnej działalności rozrywkowo-hazardowej. Na mocy § 5 umowy skarżąca zobowiązała się do dostarczenia energii elektrycznej do najętej powierzchni, utrzymywania w tym miejscu porządku oraz zapewnienia bezpieczeństwa, a ponadto do powiadamiania najemcy o jakichkolwiek nieprawidłowościach w działaniu urządzeń wstawionych do lokalu. Integralną część umowy najmu podpisanej przez skarżącą stanowiła informacja prawna, którą skarżąca zobowiązała się okazywać każdej zainteresowanej osobie i w ramach której zobowiązała się do egzekwowania następujących zakazów: korzystania z urządzeń osobom poniżej 18 roku życia; stosowania jakichkolwiek form agresji wobec urządzeń; samowolnego odłączania i podłączania do zasilania urządzeń; przesuwania, przestawiania, przemieszczania urządzenia w granicach lokalu, w którym urządzenie funkcjonuje oraz poza granice tego lokalu w jakiekolwiek miejsce. Z powyższego wynika, że w umowie najmu i załączonej do niej informacji prawnej skarżąca przyjęła na siebie obowiązki związane z funkcjonowaniem automatów do gier, które niewątpliwe świadczą o jej współdziałaniu w urządzaniu gier na automatach. Obowiązki te w szczególności polegały na nadorze nad działaniem automatów i zachowaniami osób korzystających z tych urządzeń w celu zapewnienia niezakłóconego, ciągłego funkcjonowania tych urządzeń.

Ustalając odpowiedzialność skarżącej za urządzanie gier na automatach nie można również pominąć sposobu ustalania czynszu za najem lokalu. W umowie najmu czynsz pierwotnie został ustalony w zależności od dochodów, jakie przynosiły automaty do gry i wynosił 40 % uzyskiwanych dochodów z automatów (§ 3 umowy). Czynsz nie został więc ustalony w oparciu o wielkość wynajmowanej powierzchni, tak jak to ma miejsce w przypadku klasycznej umowy najmu . Tego rodzaju zapisy umowy najmu oznaczają, że strony umowy uzgodniły, w jaki sposób będą się dzieliły dochodami z automatów. Fakt podziału przychodu z automatu do gier jest charakterystyczny dla współorganizowania gier na automacie przez obie strony umowy najmu/dzierżawy. Pogląd taki wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z 16 stycznia 2019 r. sygn. akt II GSK 4704/16, z 13 kwietnia 2018 r. sygn. akt II GSK 429/18, z 11 stycznia 2019 r. sygn. akt II GSK 4252/16 i z 11 października 2018 r. sygn. akt II GSK 3177/16. W tym miejscu należy zaznaczyć, że również zmiana umowy w drodze aneksu polegająca na ustaleniu czynszu w wysokości 615 zł od automatu potwierdzała, że strona w dalszym ciągu strona czerpała zysk z organizowania gier hazardowych na automatach, a nie z najmu powierzchni.

Przy ocenie uczestnictwa skarżącej w procederze nielegalnego urządzania gier na automatach w lokalu mieszczącym się przy ul. A. 67 w Ł. należy także zwrócić uwagę na zawartą 2 września 2013 r. umowę współpracy pomiędzy spółką Bx. a Ax. A.M. reprezentowaną przez I.K. W umowie tej skarżąca zobowiązała się do świadczenia usług serwisowych obejmujących konserwacje automatów do gier, w szczególności poprzez okresowe sprawdzanie poprawności funkcjonowania urządzeń oraz wymianę zużytych części lub elementów eksploatacyjnych oraz obejmujących naprawę uszkodzonych automatów po uprzedniej konsultacji z personelem technicznym spółki Bx. co do sposobów i technologii planowanej naprawy. Ponadto skarżąca we wskazanej umowie przyjęła na siebie obowiązek prowadzania dokumentacji eksploatacyjnej każdego z automatów i rozliczania eksploatowanych automatów w sposób uzgodniony ze spółką. Z tytułu realizacji przedmiotowej umowy skarżącej przysługiwało wynagrodzenie. Powyższe obowiązki świadczą o tym, że skarżąca w umowie współpracy zobligowała się do prowadzenia bieżącej obsługi automatów, która wskazuje na ścisłą i systematyczną nastawioną na zysk współpracę skarżącej ze spółką Bx. w celu zapewnienia sprawnego funkcjonowania urządzeń do gier, a tym samym potwierdza jej udział w urządzaniu gier na ujawnionych w niniejszej sprawie automatach.

O współudziale skarżącej w urządzaniu gier na automatach świadczą również zeznania złożone przez I.K. w dniu 5 sierpnia 2015 r. Z zeznań tych wynika, że w godzinach udostępniania potencjalnym graczom automatów do gier w lokalu przy ul. A. 67 zawsze obecny był pracownik Ax. A.M. Stały nadzór nad lokalem sprawowali I.K., G.O., W.W. i T.W. Poza tym zgodnie z zeznaniami I.K. firma Ax. na podstawie umów serwisowych mogła wykonywać czynności związane z funkcjonowaniem urządzeń, w tym wyjmować gotówkę, co dokumentowano w formie protokołu wewnętrznego. Podczas wyjmowania gotówki z automatów do gier I.K. osobiście potwierdzał kwoty zgromadzonych w urządzeniach środków pieniężnych. W ocenie Sądu powyższe zeznania dowodzą, że skarżąca za pośrednictwem zatrudnionych pracowników umożliwiała dostęp do automatów do gier, sprawowała stały nadzór nad ujawnionymi urządzeniami do gier i zaangażowana była w ich bieżącą obsługę.

Należy również zauważyć, że z akt sprawy wynika, że wobec skarżącej toczyły się liczne postępowania w przedmiocie urządzania gier na automatach poza kasynem gry. Wspomnieć trzeba, że decyzją z [...] r. Naczelnik Urzędu Celnego w P. wymierzył A.M. karę pieniężną z tytułu urządzania gier na automacie poza kasynem gry w lokalu Fx. mieszczącym się przy PI. B 17 w O. Podobnie decyzją z [...] r. Naczelnik Urzędu Celnego w P. wymierzył A.M. karę pieniężną z tytułu urządzania gier na automatacch poza kasynem gry w tym samym lokalu w O. W powyższych sprawach strona była właścicielem automatów do gier wstawionych do cudzego lokalu. Z kolei w sprawach zakończonych decyzjami: Naczelnika Ł. Urzędu Celno-Skarbowego z [...] r., Naczelnika Urzędu Celnego [...] w Ł. z [...] r. oraz Naczelnika Urzędu Celnego w P. z [...]r. strona była podmiotem udostępniającym powierzchnię lokalu przy ul. A. 67 lok. 5A, ul. A. 67 lok. 5 Ex. oraz w lokalu mieszczącym się przy ul. C 32 w P. pod zainstalowanie automatów do gier oraz uczestniczącym w obsłudze tych automatów. W sprawach tych nałożono na stronę kary pieniężne za nielegalne urządzanie gier na automatach. Powyżej wskazane okoliczności niewątpliwe potwierdzają aktywne, świadome i zorganizowane na szeroką skalę działanie A.M., którego celem było podjęcie przedsięwzięcia polegającego na urządzaniu gier na automatach w licznych lokalizacjach znajdujących się m.in. na terenie Ł., O. czy P. W rezultacie przyjąć należy, że skarżąca w dniu kontroli i zawierania umów najmu/podnajmu miała pełną świadomość dotyczącą zasad urządzania gier na automatach oraz wiedzę co do nielegalności procederu urządzania gier na automatach poza kasynem gry i konsekwencji z tym związanych.

W ocenie Sądu zatem zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy bezspornie pozwala uznać A.M. za urządzającą gry na automatach w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. Stanowisko organów orzekających w tym zakresie jest w pełni zasadne. Niewątpliwe umowa najmu powierzchni użytkowej z 1 września 2013 r. nie była klasycznym kontraktem najmu, gdyż jej celem było podjęcie wspólnego przedsięwzięcia gospodarczego polegającego na połączeniu składników majątkowych jakimi dysponowały strony, tj. lokalem użytkowym skarżącej oraz automatami należącymi do najemcy, które dopiero wspólnie umożliwiały uruchomienie gier na automatach w sposób dostępny dla ogółu, a więc "urządzanie gier" w rozumieniu art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. Nie można uznać, że skarżąca jedynie wynajmowała powierzchnię w lokalu, w którym sama prowadziła działalność gospodarczą i otrzymywała z tego tytułu wyłącznie czynsz najmu, bowiem przeczą temu zapisy umowy najmu i umowy współpracy, znajdujące się w aktach faktury oraz zeznania I.K. W niniejszej sprawie strona po raz kolejny oddając w najem część powierzchni swojego lokalu zapewniła odpowiednie warunki do uruchomienia automatów i umożliwiała klientom swobodny dostęp do automatów oraz zajmowała się bieżącą obsługą tych urządzeń poprzez zatrudnionych w lokalu tym pracowników. Strona podejmowała zatem aktywne czynności związane z funkcjonowaniem w jej lokalu automatów do gier, stwarzając tym samym techniczne i organizacyjne warunki umożliwiające sprawne i niezakłócone funkcjonowanie urządzeń oraz używanie ich do celów związanych z komercyjnym procesem organizowania gier hazardowych.

Ustosunkowując się do zarzutu skargi, że skarżąca nie była właścicielem automatów do gry i to nie ona eksploatowała te automaty w ramach prowadzonej działalności gospodraczej, podkreślić należy, że podmiotem wobec którego może być egzekwowana odpowiedzialność jest każdy (osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej), kto urządza grę na automatach w niedozwolonym do tego miejscu, a więc poza kasynem gry i to bez względu na to, czy legitymuje się koncesją na prowadzenie kasyna gry. Z powyższego wynika, że art. 89 ust. 1 pkt 2 u.g.h. jest adresowany do każdego, kto w sposób w nim opisany, a więc sprzeczny z ustawą, urządza gry na automatach. Jak już wyżej wskazana sankcja określona w art. 89 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 89 ust. 2 pkt 2 u.g.h. może zostać nałożona na więcej niż jeden podmiot w sytuacji, gdy każdy z nich jest urządzającym gry na tym samym automacie w tym samym miejscu i czasie. Wynika to z szerokiego zakresu pojęcia podmiot urządzający gry na automatach, jaką należy przyjąć na potrzeby tego rodzaju postępowań. Osoba uznana za urządzającego gry na automatach, nie musi być zatem właścicielem urządzeń, jak strona podnosi w skardze.

Niezasadny jest również zarzut, że organ rozpatrujący sprawę znaczną część swoich rozważań poświęcił procedurze karnej, w tym zwłaszcza orzeczeniu Sądu Rejonowego dla [...] w [...] z [...] sygn. akt[...]. W zaskarżonej decyzji organ nie odniósł się w ogóle do ww. orzeczenia i procedury karnej. Natomiast w uzasadnieniu decyzji wydanej w I instancji w tym zakresie organ odniósł się jedynie do złożonego przez pełnomocnika wniosku o dopuszczenie dowodu z dokumentu w postaci ww. prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego dla [...] w Łodzi [...] Wydział Karny z 19 marca 2015 r.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie, wbrew zarzutom skargi, organy przeprowadziły postępowanie zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 122, art. 180, art. 187 § 1, art. 188 oraz art. 191 O.p. W sprawie zgromadzono materiał dowodowy wystarczający dla podjęcia rozstrzygnięcia, który potwierdził w sposób bezsporny losowy charakter gier urządzanych na spornych automatach oraz zaangażowanie skarżącej w proceder urządzania gier hazardowych poza kasynem gry, tj. w należącym do niej lokalu znajdującym się w Ł. przy ul. A. 67. W myśl zasady określonej w art. 191 O.p., organy podatkowe nie są skrępowane regułami dotyczącymi wartości poszczególnych dowodów, orzekają na podstawie własnego przekonania, popartego zasadami wiedzy, doświadczenia życiowego, prawami logiki i w oparciu o wzajemne relacje między poszczególnymi dowodami. W rozpoznawanej sprawie organy celno-skarbowe w taki właśnie sposób oceniły zebrany materiał dowodowy, rozpatrując poszczególne dowody w powiązaniu z innymi dowodami oraz w całokształcie okoliczności sprawy, wyciągając na ich podstawie spójne i racjonalne wnioski. Organy dokonały również oceny argumentów i dowodów przedstawianych przez stronę i wyjaśniły stronie zasadność przesłanek, którymi kierowały się przy załatwianiu sprawy.

Wskazać również należy, że uprawnienie strony wynikające z art. 188 O.p., mające służyć zasadom z art. 122 i art. 187 § 1 O.p. nakazującym podejmowanie przez organ wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy oraz zebranie i w sposób wyczerpujący rozpatrzenie całego materiału dowodowego, nie ma charakteru bezwzględnego. Samo zgłoszenie wniosków dowodowych nie powoduje automatycznie konieczności ich uwzględnienia i przeprowadzenia. Możliwość dopuszczenia i przeprowadzenia konkretnego dowodu wiąże się z przydatnością danego dowodu do wyjaśnienia sprawy. Organ nie uwzględnia tych dowodów, które nie mają znaczenia dla wyjaśnienia sprawy lub jeżeli już z wniosku dowodowego wynika, że wskazani świadkowie na temat sprawy nie mogą mieć przydatnej wiedzy. Ocena dowodów należy do organu podatkowego, który nie jest skrępowany żadnymi regułami określającymi wartość poszczególnych dowodów i dokonuje oceny w sposób swobodny, na podstawie własnego przekonania opartego na zebranym materiale dowodowym. Natomiast sąd nie może podważać dokonanej oceny, jeżeli organ nie naruszył zasad logiki oraz doświadczenia życiowego, traktował dowody jako zjawiska obiektywne i dokonał wszechstronnej oceny dowodów we wzajemnym powiązaniu (por. wyroki NSA z 25 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 1253/16; z 8 maja 2018 r., sygn. akt I FSK 452/18; WSA we Wrocławiu z 3 kwietnia 2018 r., sygn. akt I SA/Wr 914/17; dostępne w CBOSA). Należy zauważyć, że postanowieniem z 29 marca 2019 r. organ dopuścił jako dowody w sprawie dokumenty stanowiące materiały z kontroli przekazane za pismem z 18 grudnia 2015 r., materiały z akt sprawy karnej-skarbowej o nr[...], kserokopie dokumentów przekazanych za pismem z 21 listopada 2018 r., kserokopie dokumentów z postępowań administracyjnych prowadzonych pod nr. [...], [...], [...], [...] , decyzji Naczelnika Urzędu Celnego w P. z [...] r., decyzji Dyrektora Izby Celnej w Ł. z [...] r. oraz pisma I.K. z 3 stycznia 2019 r. Natomiast organy orzekające w sprawie słusznie stwierdziły, że okoliczności, na które strona zgłaszała swoje wnioski dowodowe, zostały stwierdzone wystarczająco innymi dowodami lub nie miały znaczenia dla sprawy, a tym samym nie zachodziła potrzeba ich wyjaśniania w oparciu o nowe dowody. Zbędnym było ponowne ustalanie charakteru gier przeprowadzanych na automatach oraz rodzaju współpracy pomiędzy stroną a spółką Bx. w oparciu o dowody wnioskowane w pismach pełnomocnika strony, w tym na podstawie zeznań samej skarżącej, która jest bezpośrednio zainteresowana pozytywnym dla niej wynikiem sprawy. Okoliczności ponoszone przez stronę we wnioskach dowodowych organ ustalił już bowiem na podstawie wyżej wymienionych dokumentów dopuszczonych jako dowody sprawie na mocy postanowienia z 29 marca 2019 r. Prawidłowo przeprowadzone postępowanie dowodowe doprowadziło organ do trafnej konkluzji, że gry na kontrolowanych automatach spełniały definicję gry na automatach, o której mowa w art. 2 ust. 3 i 5 u.g.h., a zachowanie skarżącej wyczerpywało ustawowe znamiona deliktu administracyjnego przewidzianego w art. 89 ust.1 pkt 2 u.g.h.

Z tych względów, uznając skargę za niezasadną, na podstawie art. 151 p.p.s.a. w związku z art. 15 zzs4 ust. 3 ustawy COVID-19 Sąd skargę oddalił.

d.cz.