Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Ewa Grochowska-Jung, Sędziowie WSA Iwona Dąbrowska (sprawozdawca), Adam Lipiński, Protokolant, referent stażysta Katarzyna Skurzyńska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 sierpnia 2012 r. sprawy ze skargi J. S. na bezczynność Wójta Gminy [...] w przedmiocie wniosku z dnia [...] marca 2012 r. o udostępnienie informacji publicznej (poz. [...]) 1. oddala skargę; 2. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata P. R. kwotę 240 zł (słownie: dwieście czterdzieści złotych) oraz kwotę 55,20 zł (słownie: pięćdziesiąt pięć złotych dwadzieścia groszy) stanowiącą 23% podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

Pismem z dnia [...] marca 2012 r. J. S. zwrócił się do Wójta Gminy [...] o udostępnienie, na podstawie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, informacji:

1. ile osób było zaproszonych przez organ na spotkanie opłatkowe w Gminnym Ośrodku Kultury w [...] w dniu [...] grudnia 2011 r., ile osób wzięło w niej udział (odpis listy gości) oraz jakimi kryteriami kierował się organ układając listę zaproszonych gości oraz

2. przesłanie odpisów zamówień na usługi wystawionych przez organ w związku z obsługą tej imprezy oraz poinformowanie czy zostały one w pełni wykonane i za jaką kwotę.

W odpowiedzi na wniosek, organ pismem z dnia [...] marca 2012 r. znak [...] , działając na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, poinformował, że nie było możliwe dokładne określenie liczby osób zaproszonych na spotkanie świąteczno-noworoczne. Dlatego też organ szacunkowo przyjął, że liczba gości będzie wynosiła 100 osób. Jednocześnie organ podał, że nie sporządzał listy obecności osób przybyłych na spotkanie, w związku z tym nie może podać dokładnie ile osób wzięło w nim udział, szacunkowo przyjął, że była to liczba zbliżona do 100. Wójt Gminy wskazał przy tym, że nie może udostępnić listy gości, ponieważ takiej listy nie sporządził.

Odnosząc się do kwestii kryteriów, jakimi organ kierował się przy układaniu listy gości, Wójt Gminy poinformował, że jedynym kryterium był zwyczaj zapraszania na tego typu spotkania przedstawicieli samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego, powiatowego i gminnego, przedstawicieli kierownictwa jednostek organizacyjnych szczebla powiatowego, przedstawicieli kierownictwa gminnych jednostek organizacyjnych, przedstawicieli kierownictwa Państwowej Straży Pożarnej, przedstawicieli Ochotniczej Straży Pożarnej, przedstawicieli szefostwa policji, przedstawicieli stowarzyszeń i towarzystw działających na terenie gminy, przedstawicielek Kół Gospodyń Wiejskich z terenu gminy, przedstawicieli kierownictwa placówek opieki zdrowotnej z terenu gminy, księży z parafii gminy, zwierzchnictwa zakonu żeńskiego z gminy, radnych gminy obecnej i poprzednich kadencji, radnych powiatowych z gminy, sołtysów.

Odnosząc się do pytania dotyczącego kosztów obsługi spotkania opłatkowego, organ wskazał, że nie może udostępnić odpisu żądanego dokumentu. Jednocześnie poinformował skarżącego, że może udostępnić żądaną informację na wniosek w formie zgodnej z art. 12 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Pismem z dnia [...] marca 2012 r. J.S. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Wójta Gminy [...] w przedmiocie rozpatrzenia wniosku z [...] marca 2012 r. o udostępnienie informacji publicznej, w której wniósł o zobowiązanie organu do niezwłocznego rozpoznania wniosku i załatwienia go zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej w zakresie wydania odpisów zamówień na usługi wystawionych przez organ w związku z obsługą imprezy opłatkowej w Gminnym Ośrodku Kultury w [...] w dniu [...] grudnia 2011 r. oraz poinformowanie czy zostały one w pełni wykonane i za jaką kwotę, wymierzenie organowi grzywny w oparciu o art. 149 §2 ustawy p.p.s.a. oraz zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu skarżący podał, że na wniosek złożony w dniu [...] marca 2012 r. o udostępnienie informacji publicznej organ udzielił odpowiedzi na pytanie pierwsze wniosku, natomiast nie udzielił odpowiedzi na pytanie drugie. Skarżący podniósł, że organ nie zakwestionował, iż żądana przez skarżącego informacja stanowi informację publiczną, jednak wskazał, że uzyskanie informacji w takiej formie, jest uregulowane jakimiś innymi bliżej niesprecyzowanymi przepisami. Jednocześnie oświadczył, że może informację udostępnić w formie zgodnej z art. 12 ustawy o dostępie do informacji publicznej, przy czym nie wskazał konkretnej proponowanej przez siebie formy jej udostępnienia, terminu udostępnienia, ani przyczyn niemożności wydania informacji zgodnie z wnioskiem. Nie udzielił również informacji prostej odnośnie wskazania, czy zamówienia zostały w pełni wykonane i za jaką kwotę. Zdaniem skarżącego, zarówno zamówienia usług na rzecz gminy, jak i informacja na temat ich realizacji i kosztów, jako niosące informację o wysokości, sposobie i trybie wydatkowania środków publicznych są informacją publiczną. W związku z tym, organ nie udzielił informacji publicznej zgodnie z wnioskiem, ani nie odmówił jej udzielenia w formie decyzji.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi ewentualnie o umorzenie postępowania, wskazując, iż udzielił wyczerpującej odpowiedzi na wniosek w oparciu o stan faktyczny. Odnośnie żądania pkt 2 organ poinformował, że nie może udostępnić odpisu żądanego dokumentu, gdyż odpis nie stanowi formy przekazania informacji w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej i jest regulowany odrębnymi przepisami.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 61 ust. 1 stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (ust. 2). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (ust. 3).

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) służy realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do wiedzy na temat funkcjonowania organów władzy publicznej. Używając w art. 2 ust. 1 pojęcia "każdemu", ustawodawca precyzuje zastrzeżone w Konstytucji obywatelskie uprawnienie, wskazując, że każdy może z niego skorzystać na określonych w tej ustawie zasadach. Przy czym owo "każdy" należy rozumieć jako każdy człowiek (osoba fizyczna) lub podmiot prawa prywatnego. Ustawa ta reguluje zasady i tryb dostępu do informacji, mających walor informacji publicznych, wskazuje, w jakich przypadkach dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniu oraz kiedy żądane przez wnioskodawcę informacje nie mogą zostać udostępnione. Oczywiście ustawa znajduje zastosowanie jedynie w sytuacjach, gdy spełniony jest jej zakres podmiotowy i przedmiotowy.

Pojęcie informacji publicznej ustawodawca określił w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W ich świetle informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Ponieważ sformułowania te nie są zbyt jasne, należy przy ich wykładni kierować się art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym prawo do informacji jest publicznym prawem obywatela, realizowanym na zasadach skonkretyzowanych w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Uwzględniając wszystkie te aspekty, można zatem przyjąć, że informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacją publiczną jest treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej i podmioty niebędące organami administracji publicznej, które na gruncie tej ustawy zostały zobowiązane do udostępnienia informacji, które mają walor informacji publicznej, treść wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Informację publiczną stanowi więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem administracji publicznej, związanych z nimi bądź w jakikolwiek sposób dotyczących ich. Są nią zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez nie wytworzonych, jak i te, których używają przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części ich dotyczą), nawet gdy nie pochodzą wprost od nich.

Artykuł 4 ust. 1 ustawy stanowi, że obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: organy władzy publicznej, organy samorządów gospodarczych i zawodowych, podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W świetle powyższego, nie ulega zatem wątpliwości, że w niniejszej sprawie został spełniony zarówno zakres podmiotowy, jak i przedmiotowy stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wójt Gminy [...] jest bowiem podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji, mającej charakter informacji publicznej, będącej w jego posiadaniu (art. 4 ust. 3 cyt. ustawy), zaś żądana przez skarżącego informacja, tj.: wskazanie ile osób było zaproszonych przez organ na spotkanie opłatkowe w Gminnym Ośrodku Kultury w [...] w dniu [...] grudnia 2011 r., ile osób wzięło w niej udział (odpis listy gości), kryteria jakimi kierował się organ układając listę zaproszonych gości oraz odpisów zamówień na usługi wystawionych przez organ w związku z obsługą tej imprezy oraz poinformowanie czy zostały one w pełni wykonane i za jaką kwotę.

Z bezczynnością podmiotu zobowiązanego w zakresie dostępu do informacji publicznej mamy natomiast do czynienia wówczas, gdy podmiot ten nie podejmuje czynności materialno-technicznej wobec wniosku strony o udzielenie takiej informacji (art. 13 ust. 1 ustawy). Z kolei stanowisko podmiotu, które w istocie sprowadza się do odmowy udzielenia informacji, przybiera procesową formę decyzji administracyjnej (art. 16 ust. 1 ustawy), co uzasadnia stosowanie w tym zakresie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t. j.: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.). Trzeba przy tym podkreślić, że dysponent informacji publicznej jest zobowiązany do jej udostępnienia tylko wtedy, gdy informacja taka fizycznie istnieje.

W niniejszej sprawie Wójt Gminy [...] nie pozostaje w bezczynności. W piśmie z dnia [...] marca 2012 r., zachowując, wyznaczony przepisem art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, termin do załatwienia sprawy, poinformowano bowiem stronę, że nie było możliwe dokładne określenie liczby osób zaproszonych na spotkanie świąteczno-noworoczne. Dlatego też organ szacunkowo przyjął, że liczba gości będzie wynosiła 100 osób. Jednocześnie organ podał, że nie sporządzał listy obecności osób przybyłych na spotkanie, w związku z tym nie może podać dokładnie ile osób wzięło w nim udział, szacunkowo przyjął, że była to liczba zbliżona do 100. Wójt Gminy wskazał przy tym, że nie może udostępnić listy gości, ponieważ takiej listy nie sporządził.

Odnosząc się do kwestii kryteriów, jakimi organ kierował się przy układaniu listy gości, Wójt Gminy poinformował, że jedynym kryterium był zwyczaj zapraszania na tego typu spotkania przedstawicieli samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego, powiatowego i gminnego, przedstawicieli kierownictwa jednostek organizacyjnych szczebla powiatowego, przedstawicieli kierownictwa gminnych jednostek organizacyjnych, przedstawicieli kierownictwa Państwowej Straży Pożarnej, przedstawicieli Ochotniczej Straży Pożarnej, przedstawicieli szefostwa policji, przedstawicieli stowarzyszeń i towarzystw działających na terenie gminy, przedstawicielek Kół Gospodyń Wiejskich z terenu gminy, przedstawicieli kierownictwa placówek opieki zdrowotnej z terenu gminy, księży z parafii gminy, zwierzchnictwa zakonu żeńskiego z gminy, radnych gminy obecnej i poprzednich kadencji, radnych powiatowych z gminy, sołtysów.

Skoro więc Wójt Gminy [...], niezależnie od przyczyny, nie posiadał wnioskowanej przez skarżącego informacji publicznej w sprawie dokładnego określenia listy osób zaproszonych na spotkanie świąteczno-noworoczne, jak również listy obecności osób przybyłych na to spotkanie, to w sprawie niniejszej nie mogło dojść ani do jej udostępnienia, a więc do dokonania czynności materialno-technicznej, ani też do odmowy udostępnienia, czyli wydania decyzji administracyjnej w tym przedmiocie. W sytuacji gdy podmiot zobowiązany nie posiada żądanej informacji publicznej, winien jedynie pisemnie o tym poinformować osobę zainteresowaną, co w sprawie niniejszej organ prawidłowo uczynił.

Jeśli zaś chodzi o przesłanie skarżącemu przez organ odpisów zamówień na usługi wystawione przez organ na spotkaniu wyżej wskazanym to również w zakresie tego pytania Wójt Gminy [...] nie pozostaje w bezczynności. Wprawdzie skarżący wskazuje, że jego wniosek pozostaje nierozpatrzony, gdyż organ nie udzielił informacji zgodnie z żądaniem, ale podkreślić należy, że organ zaoferował skarżącemu żądaną informację na wniosek w formie zgodnej z art. 12 ustawy o dostępie publicznej. Wskazać należy, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie wskazuje, by realizacja żądań wnioskodawcy mogła nastąpić poprzez udostępnienie odpisów dokumentów. Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy udostępnia się tylko kopie dokumentów, ewentualnie wydruk informacji publicznej. Możliwe i dopuszczalne jest także przesłanie informacji publicznej za pośrednictwem poczty elektronicznej albo przeniesienia jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji. W tym zakresie Sąd nie podziela poglądu Sądu zaprezentowanego w wyroku o sygnaturze akt II SAB/Wa 319/10.

Mając wszystkie powyższe względy na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na zasadzie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270), orzekł jak w sentencji wyroku.

O zwrocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu Sąd rozstrzygnął na postawie art. 250 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zw. z § 15 i 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm).