Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Edyta Kędzierska, , , po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2023 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A.W. na czynność Wójta Gminy B. w przedmiocie wykonywania czynności niezgodnie z prawem w zakresie udostępniania zbiorów danych przestrzennych p o s t a n a w i a: odrzucić skargę.

Pismem z dnia 13 października 2022 r. A.W. (dalej jako: "skarżąca") wniosła do tut. Sądu skargę na Wójta Gminy B. w związku z nieprawidłowym wykonywaniem przez ten organ czynności nakazanych prawem, polegających na udostępnieniu zbiorów danych przestrzennych dla planów miejscowych oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Gminy B. za pośrednictwem usługi pobierania. Skarżąca wskazała, że organ nie zapewnia dostępu do kompletnego zbioru danych przestrzennych dla planów miejscowych oraz zbioru danych przestrzennych dla studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, spełniającego wymagania nałożone przepisami prawa, albowiem zbiór nie zawiera wymaganych elementów, tj. aktu planowania przestrzennego, rysunku aktu planowania przestrzennego oraz dokumentu powiązanego z aktem planowania przestrzennego.

W ocenie skarżącej powyższe zaniechania organu naruszają jej prawa materialne, pozbawiając ją możliwości przeprowadzania analiz przestrzennych przez usługi danych przestrzennych, co gwarantuje jej art. 5 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (Dz.U. 2021, poz. 1641). Skarżąca podkreśliła, że nieudostępnianie przez organ pełnych danych, w sposób zgodny z prawem, skutkuje ponoszeniem przez nią wyższych nakładów w ramach wykonywanej działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej odrzucenie, ewentualnie oddalenie, uznając zarzuty za bezpodstawne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:

Kognicja sądów administracyjnych została wyznaczona w art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. 2022 r., poz. 329 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.). W myśl tego przepisu kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m. in. orzekanie w sprawach skarg na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty oraz postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które przysługuje zażalenie.

Zgodnie z treścią art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a. sąd odrzuca skargę, której wniesienie jest niedopuszczalne.

Z treści skargi w niniejszej sprawie wynika, że dotyczy ona nieprawidłowego wykonywania przez organ czynności nakazanych prawem, polegających na udostępnieniu zbiorów danych przestrzennych dla planów miejscowych oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy B.

W ocenie Sądu obowiązki organu, związane z tworzeniem, prowadzeniem i udostępnianiem zbiorów danych przestrzennych, których realizacji domaga się skarżąca, nie stanowią żadnej z władczych form działania administracji publicznej wymienionych w art. 3 § 2 pkt 1–7 p.p.s.a. W szczególności nie jest to, deklarowana przez skarżącą, czynność z zakresu administracji publicznej dotycząca uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa - określona w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Przywołany przepis obejmuje czynności lub akty, które dokonywane są w sprawach indywidualnych, w których nie orzeka się w drodze decyzji administracyjnej lub postanowienia. Podobnie jak decyzja, czy postanowienie, akty lub czynności te są kierowane przez organ administracji publicznej do konkretnych, zindywidualizowanych podmiotów, niepodporządkowanych organizacyjnie ani służbowo organowi wydającemu dany akt lub podejmującemu daną czynność. Akt lub czynność muszą mieć charakter publicznoprawny. Podejmowane są w sprawie indywidualnej, w której przedmiotem jest określony i zindywidualizowany stosunek administracyjny (uprawnienie lub obowiązek), którego źródłem jest przepis prawa powszechnie obowiązującego. W orzecznictwie i literaturze przedmiotu przyjmuje się, że stosowanie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. może mieć miejsce, gdy spełnione są następujące przesłanki: 1) akt lub czynność nie mają charakteru decyzji lub postanowienia, 2) są podejmowane w sprawach indywidualnych, skierowane do konkretnego podmiotu, 3) mają charakter publicznoprawny oraz 4) dotyczą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa (por. J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, LexisNexis, Warszawa 2012, s. 31-32; T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, Warszawa 2009, s. 29-31). Ostatnia przesłanka oznacza, że musi istnieć ścisły i bezpośredni związek między działaniem lub zaniechaniem określonego działania organu administracji, a możliwością realizacji uprawnienia (obowiązku) wynikającego z przepisu prawa przez podmiot niepowiązany organizacyjnie z organem wydającym dany akt lub podejmującym daną czynność (J. P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, Warszawa 2012, s. 32).

Zaskarżona przez skarżącą w niniejszej sprawie czynność nieprawidłowego wykonywania przez organ udostępnienia zbiorów danych przestrzennych dla planów miejscowych oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania, nie posiada wymienionych cech, ponieważ nie ma charakteru indywidualnego. Czynności podejmowane w tym zakresie nie są bowiem skierowane do indywidualnie oznaczonego adresata. Obowiązek organu ma tu jedynie ogólny charakter i nie odpowiada mu uprawnienie niepowiązanych z nim organizacyjnie podmiotów do żądania opublikowania określonych informacji, bądź też zmiany sposobu publikacji informacji już udostępnionych. W ocenie Sądu sama czynność utworzenia zbiorów danych przestrzennych, czy też czynność zamieszczenia tam określonej informacji publicznej nie dotyczy uprawnień lub obowiązków skarżącej. Nie istnieje też przepis prawa, który uprawniałby skarżącą do żądania zamieszczenia lub usunięcia z tych zbiorów danych przestrzennych informacji publicznej. Sam obowiązek utworzenia zbiorów danych przestrzennych nie rodzi natomiast po stronie skarżącej jakichkolwiek uprawnień (por. chociażby postanowienia WSA w Białymstoku z dnia: 29 września 2022 r., sygn. akt II SA/Bk 658/22 i II SA/Bk 663/22).

W konsekwencji uznać należy, że skoro czynność utworzenia, prowadzenia i udostępniania zbiorów danych przestrzennych nie dotyczy indywidualnych uprawnień lub obowiązków skarżącej określonych przepisami prawa, to podejmowane w tym zakresie działania organu (a przy tym i ewentualne zaniechania) nie stanowią czynności, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Za naruszenie wskazanego powyżej interesu prawnego skarżącej nie może być uznane także utrudnienie w pozyskiwaniu danych przestrzennych i przeprowadzaniu analiz przestrzennych poprzez usługi danych przestrzennych oraz ponoszenie przez skarżącą wyższych kosztów z tym związanych. Stanowi to jedynie o istnieniu interesu faktycznego skarżącej, a nie o jej interesie prawnym.

Skarżąca nie wykazała także swego interesu prawnego w świetle art. 101 ust. 1 w zw. z art. 101a ust. 1 Ustawy o samorządzie gminnym (t.j.: Dz. U. z 2022 r. poz. 559, dalej jako: "u.s.g."), powołanego w podstawie prawnej skargi. Stosownie do treści art. 101 ust. 1 u.s.g. każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem, podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego. Przepisy art. 101 u.s.g. stosuje się odpowiednio, gdy organ gminy nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne narusza prawa osób trzecich (art.101a ust. 1 u.s.g.). Jak wynika z normy art. 101a ust. 2 u.s.g., w przypadkach, o których mowa w ust. 1, sąd administracyjny może nakazać organowi nadzoru wykonanie niezbędnych czynności na rzecz skarżącego, na koszt i ryzyko gminy.

Z uwagi na charakter kwestionowanych przez skarżącą działań organu, w żaden sposób nie można uznać, że odnoszą się one do jej indywidualnego interesu prawnego.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 i § 3 p.p.s.a orzekł, jak w sentencji nn. postanowienia.