Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jacek Hyla (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Alina Dominiak, Sędzia WSA Janina Guść, , po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 24 czerwca 2021 r. sprawy ze skargi M.W. i G.W. na decyzję Dyrektora Przedszkola nr (...) w G. z dnia 12 kwietnia 2021 r. w przedmiocie odmowy przyjęcia do przedszkola 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Dyrektora Przedszkola nr (...) w G. na rzecz M.W. i G.W. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Decyzją z dnia 12 kwietnia 2021 r. Dyrektor Przedszkola nr (...) w G. utrzymała w mocy rozstrzygnięcie Komisji Rekrutacyjnej Przedszkola nr (...) w G. z dnia 6 kwietnia 2021 r. o odmowie przyjęcia W.W. do Przedszkola nr (...) na rok szkolny 2021/2022.

W sprawie zaistniały następujące okoliczności faktyczne i prawne:

W dniu 4 marca 2021 r. M. i G. W. złożyli do Dyrektora Przedszkola nr (...) w G. wniosek o przyjęcie dziecka W.W. do Przedszkola na rok szkolny 2021/2022, załączając do wniosku zaświadczenia obojga rodziców o zatrudnieniu oraz oświadczenie o zaszczepieniu dziecka.

W dniu 31 marca 2021 r. Komisja Rekrutacyjna Przedszkola nr (...) odbyła posiedzenie w sprawie postępowania rekrutacyjnego do przedszkola, w ramach którego ustaliła listy kandydatów przyjętych i nieprzyjętych do Przedszkola nr (...) w G. na rok szkolny 2021/2022. Do placówki zostało przyjętych 16 dzieci. W.W. znalazł się na liście kandydatów nieprzyjętych do placówki.

W uzasadnieniu swego rozstrzygnięcia Komisja Rekrutacyjna wskazała, że najniższa liczba punktów, uprawniająca do przyjęcia do Przedszkola nr (...) w G. wynosiła 51 pkt.

W.W. uzyskał liczbę punktów równą 51, podobnie jak troje innych dzieci. W grupie dzieci z taką punktacją, którzy byli uszeregowani według preferencji, przebiegła linia limitu miejsc. W.W. z powodu braku miejsc nie został przyjęty, a system zakwalifikował kandydata do placówki drugiego wyboru dokonanego przez rodziców.

M. i G. W. złożyli odwołanie od powyższego rozstrzygnięcia.

Dyrektor Przedszkola nr (...) w G. utrzymując w mocy rozstrzygnięcie Komisji Rekrutacyjnej, wskazała, że zastosowane szeregowanie list, które jest wymaganym etapem elektronicznej rekrutacji z wykorzystaniem systemu Vulcan, nie wpłynęło na nieprzyjęcie W.W. do Przedszkola nr (...). Wszyscy kandydaci w rekrutacji byli uszeregowani według preferencji - oznacza to, że w grupie dzieci z taką samą punktacją wyższą pozycję na liście miały dzieci, dla których Przedszkole nr (...) było placówką pierwszego wyboru rodziców, co dotyczyło również W.W.

Dyrektor przedszkola wskazała również, że kwestia weryfikacji szczepień obowiązkowych dzieci nie miała wpływu na nieprzyjęcie kandydata W.W. do Przedszkola nr (...).

Dyrektor wskazując na § 5 pkt. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i przedszkoli (Dz.U. 2019 poz. 502), zgodnie z którym liczba dzieci w oddziale przedszkola nie może wynosić więcej niż 25 dzieci, wyjaśniła, że wszyscy rodzice, których dzieci zostały zakwalifikowane w drodze rekrutacji podpisali wolę przyjęcia ich dziecka do placówki, w związku z tym placówka nie posiada wolnych miejsc, a nie ma możliwości przyjęcia dziecka i przekroczenia obowiązującej liczby dzieci w jednym oddziale.

M. i G. W. zaskarżyli powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, zarzucając jej naruszenie następujących przepisów prawa:

- art. 31 ust. 6 ustawy Prawo oświatowe, poprzez pozbawienie syna skarżących prawa do realizacji wychowania przedszkolnego, poprzez zatwierdzenie przez komisję wyników rekrutacji opartych o szeregowanie kandydatów przez system Vulcan, na podstawie którego odbywała się rekrutacja;

- art. 32 Konstytucji RP, poprzez naruszenie zasady sprawiedliwego i równego traktowania obywateli wobec prawa;

- art. 70 ust. 1 zd. 1 Konstytucji RP, poprzez ograniczenie korzystania z konstytucyjnego prawa do edukacji;

- art. 130 ust. 1-8 oraz art. 131 ust. 1-10 ustawy Prawo oświatowe, poprzez zastosowanie kryterium losowego, które nie jest przewidziane w przepisach dotyczących rekrutacji, a w wyniku którego podjęto decyzję o odmowie przyjęcia syna skarżących do przedszkola;

- art. 1 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, który daje gwarancję realizacji prawa dzieci do wychowania i opieki odpowiednich do wieku i rozwoju, z uwagi na odmowę przyjęcia, która nie wskazuje realnych i prawnych przyczyn stanowiska komisji rekrutacyjnej oraz Dyrektora Przedszkola nr (...) w G.

Skarżący zarzucili zaskarżonej decyzji brak jasno sprecyzowanych podstaw dotyczących utrzymania w mocy decyzji Komisji Rekrutacyjnej, oraz brak wskazania w decyzji przesłanek negatywnych, działających na niekorzyść kandydata.

Skarżący podnieśli, że Dyrektor Przedszkola nr (...) w G. wskazała, iż szeregowanie kandydatów na listach przez system Vulcan nie miało wpływu na nieprzyjęcie W.W. do przedszkola, uszeregowanie według preferencji nie skutkowało znalezieniem się kandydata poniżej limitu miejsc. Dyrektor w swojej decyzji zdefiniowała, czym jest owa "preferencja", jednak zaznaczyła, że W.W. tę preferencję miał równorzędną jak pozostali kandydaci. W treści uzasadnienia Dyrektor nie wskazała podstawy, która miała decydujący wpływ na to, że inny kandydat spełniający te same kryteria punktowe znalazł się na wyższej pozycji niż syn skarżących.

Skarżący podnieśli również, iż system informatyczny ma na celu wspomaganie organizacyjne procedury rekrutacyjnej, a nie rozstrzyganie merytorycznie o wynikach postępowania rekrutacyjnego. Dyrektor Przedszkola nie odniosła się w decyzji do podnoszonych w odwołaniu argumentów, dotyczących sytuacji rodzinnej, aspektów społeczno - wychowawczych rodziców i rodzeństwa kandydata, które były tam ujęte (np. objęcie starszego brata orzeczeniem o wczesnym wspomaganiu rozwoju, wydanym przez Poradnię Psychologiczno - Pedagogiczną, relację łączącą rodzeństwo, problemy natury logistycznej i organizacyjnej), przy czym brak weryfikacji dokumentacji przez Komisję Rekrutacyjną, która mogłaby rozstrzygnąć punktację osób przyjętych uzasadnia ogólnym doświadczeniem życiowym (znajomość środowisk rodzinnych przez pryzmat uczęszczania starszego rodzeństwa, prawdomówność rodziców kandydatów zważywszy na podpisanie pouczenia o składaniu fałszywych oświadczeń), co w opinii skarżących jest niezrozumiałe.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Przedszkola nr (...) w G. wniosła o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2167 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Zakres tej kontroli wyznacza art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej jako "p.p.s.a") stanowiący, że Sąd orzeka w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Zaskarżone rozstrzygnięcie Dyrektora Przedszkola Nr (...) w G. wydane zostało na podstawie art. 158 ust. 9 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t.j. Dz. U. z 2020r. poz. 910), zgodnie z którym dyrektor publicznego przedszkola, publicznej szkoły lub publicznej placówki rozpatruje odwołanie od rozstrzygnięcia komisji rekrutacyjnej o odmowie przyjęcia kandydata w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. Na rozstrzygnięcie dyrektora służy skarga do sądu administracyjnego.

Orzeczenie o nieprzyjęciu do przedszkola jest decyzją administracyjną, nawet jeżeli ustawodawca posługuje się w przepisach dotyczących rekrutacji terminem rozstrzygnięcie. O ile zatem przepisy szczególne zawarte w ustawie Prawo oświatowe nie stanowią inaczej, to decyzja ta spełniać musi wymogi wynikające z przepisów k.p.a.

Do wymogów tych należy w szczególności uzasadnienie decyzji, o którym mowa w art. 107§3 k.p.a. Przepis ten stanowi, że uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 24 kwietnia 2018 r., sygn. akt I OSK 1351/16 (CBOSA) podkreślił, że do naruszenia art. 107 § 3 k.p.a. dochodzi wtedy, gdy uzasadnienie decyzji nie zawiera wszystkich elementów, wymienionych w tym przepisie albo gdy mimo formalnej poprawności jego treść - ze względu np. na ogólnikowość stwierdzeń i argumentów - nie pozwala na skontrolowanie poprawności rozstrzygnięcia sprawy.

Z uzasadnienia zaskarżonej decyzji nie sposób odczytać rzeczywistych przyczyn nieprzyjęcia W.W. do Przedszkola Nr (...), będącego "pierwszą preferencją" jego rodziców. Z uzasadnienia tego, podobnie jak i z uzasadnienia rozstrzygnięcia komisji rekrutacyjnej wynika jedynie, że spośród kilkorga dzieci, które otrzymały 51 punktów kwalifikacyjnych przyjęto niektóre, zaś innym przyjęcia odmówiono. Nie podano jednak żadnych okoliczności, które wskazywałyby na kryteria dokonanej decyzji.

Nie stanowi właściwego uzasadnienia stwierdzenie, że nieprzyjęcie syna skarżących nastąpiło z powodu braku miejsc, skoro inne dzieci – którym przyznano tę samą ilość punktów zostały przyjęte. Jeśli istniały kryteria, według których organ rozstrzygający w sprawie dokonał podziału grupy dzieci, które uzyskały 51 punktów na te, które zostały przyjęte i te, którym przyjęcia odmówiono, to uzasadnienie zaskarżonej decyzji powinno na takie kryterium jednoznacznie wskazywać. Brak przywołania takiego kryterium czyni niemożliwym skontrolowanie prawidłowości procedury rekrutacyjnej przeprowadzonej przez właściwe organy w stosunku do kandydata W.W..

Specyficzna konstrukcja uzasadnienia zaskarżonej decyzji wskazuje jedynie, że określone kryteria nie miały wpływu na wynik rekrutacji (weryfikacja zaszczepienia, szeregowanie wg. preferencji), lecz pomija wyjaśnienie jakie w istocie kryteria zdecydowały o przyjęciu do Przedszkola Nr (...) innych dzieci, które uzyskały tę samą ilość punktów (51) co W.W.

Skoro zatem uzasadnienie zaskarżonej decyzji nie pozwala na dokonanie kontroli merytorycznego rozstrzygnięcia dokonanego przez Dyrektora Przedszkola Nr (...), to należy uznać, że narusza ono art. 107§3 k.p.a. w sposób mogący mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia.

W tym stanie sprawy Sąd uchylił zaskarżoną decyzję na podstawie art. 145§1 pkt 1 lit c p.p.s.a. jak w sentencji wyroku.