Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Józef Kremis Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Jankowska-Szostak (sprawozdawca) Sędzia WSA Bogumiła Kalinowska Protokolant Jolanta Ryndak po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 23 października 2013 r. sprawy ze skargi "A" Sp. z o.o. w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...] lutego 2013 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa). oddala skargę.

Decyzją z dnia [...] lutego 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta W. z dnia [...] stycznia 2013 r. cofającą zezwolenie z dnia [...] października 2011 r. na sprzedaż alkoholu powyżej 4,5 % do 18 % zawartości alkoholu przeznaczonych do sprzedaży w hipermarkecie "A" Sp. z o.o. przy [...] we W. Do tej decyzji doszło wobec stwierdzenia, że Spółka "A" prowadzi sprzedaż alkoholu z naruszeniem zasad oraz warunków sprzedaży napojów alkoholowych określonych ustawą z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1356) zwaną w dalszej części uzasadnienia ustawą o wychowaniu w trzeźwości. Monitorując sposób prowadzenia działalności objętej zezwoleniem organ pierwszej instancji dokonał analizy serwisu internetowego [...] i stwierdził, że sklep ten zajmuje się obsługą sprzedaży napojów alkoholowych z wykorzystaniem serwisu internetowego. Dodatkowo organ I instancji wskazał, że na stronie platformy internetowej dostępna była zakładka promocje, na której obok zdjęć wyrobów alkoholowych (w tym napojów powyżej 4,5 % do 18 % zawartości alkoholu) znajdowały się informacje o promocyjnych obniżkach cen na poszczególne alkohole. Promocja wyrażana była w procentowej obniżce cen (od kilku do kilkudziesięciu procent), a pod promocyjną ceną znajdował się komunikat, że cena ta ważna jest w dostawie do określonego dnia włącznie. Na potwierdzenie tych twierdzeń organ pierwszej instancji dołączył do akt sprawy wydruki regulaminu serwisu internetowego oraz zrzutów ekranu, na których widnieją poszczególne rodzaje napojów alkoholowych prezentowane lub promowane za pośrednictwem serwisu internetowego [...] (z uwidocznieniem opakowań, nazw własnych, etykiet, cen standardowych oraz cen promocyjnych poszczególnych napojów alkoholowych). Organ II instancji utrzymując w mocy rozstrzygnięcie Prezydenta Miasta W. wskazał, aktem prawnym regulującym m.in. zasady udzielania oraz cofania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terytorium RP, jest przywołana na wstępie ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Zawarte w niej przepisy określają przesłanki udzielania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, jak i warunki oraz zasady korzystania z uprawnień wynikających z udzielonego przedsiębiorcy zezwolenia. Ustawa ta określa także skutki prawne wynikające z naruszenia, czy nienależytego wykonania ciążących na przedsiębiorcy obowiązków. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. wskazało, że jednym z takich obowiązków, sformułowanym w art. 15 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, jest prowadzenie jej w sposób nakazany prawem, zgodnie z zakresem udzielonego przedsiębiorcy zezwolenia oraz warunkami na jakich tego rodzaju zezwolenie zostało udzielone. Oznacza to, m.in., konieczność prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych w ściśle wyznaczonym miejscu sprzedaży, które w każdym konkretnym przypadku jednoznacznie określa zezwolenie wydane przez właściwy organ. W tym konkretnym przypadku miejscem tym, jednoznacznie wskazanym w udzielonym Spółce zezwoleniu, winien być wyłącznie hipermarket [...] zlokalizowany przy ul. [...] we W. Obowiązek, o którym wyżej mowa, w żaden sposób nie może być kwestionowany zważywszy na treść art. 18 ust. 7 pkt 6 ustawy, zgodnie z którym warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu. Organ II instancji wyraźnie podkreślił, że zezwolenie udzielone zostało Spółce na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, zaś miejscem, w którym prowadzony miał być obrót napojami alkoholowymi, czy szerzej działalność gospodarcza obejmująca obrót napojami alkoholowymi, jest wyłącznie hipermarket [...] położony we W. przy ul. [...]. Oznacza to, że obowiązkiem Spółki było prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych tylko i wyłącznie we wskazanym wyżej punkcie sprzedaży. Tymczasem, w opinii organu II instancji zebrany w jego toku materiał dowodowy jednoznacznie wykazał, że Spółka uchybiła temu obowiązkowi, umożliwiając zakup napojów alkoholowych nie tylko bezpośrednio w punkcie sprzedaży ale - za pośrednictwem Internetu - także poza punktem sprzedaży wykazanym w zezwoleniu. Taki sposób organizacji sprzedaży napojów alkoholowych stanowi, zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. również naruszenie art. 96 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, a w istocie swej naruszenie warunków na jakich może być prowadzony obrót napojami alkoholowymi. Dokonując oceny rozpatrywanej sprawy organ odwoławczy wskazał, że ustawa, zawiera zamknięty katalog zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych, a to oznacza, że organ może udzielić tylko takiego zezwolenia, jakie jest przewidziane w przepisach prawa. Te natomiast nie przewidują kategorii zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przez Internet (w sklepie internetowym). Dokonując oceny postępowania Spółki i zasadności podnoszonych w odwołaniu argumentów Samorządowe Kolegium we W., wskazało, że działalność objęta udzielonym Spółce zezwoleniem prowadzona była także z naruszeniem art. 131 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, zabraniającym reklamy i promocji napojów alkoholowych, z wyjątkiem piwa, z wyłączeniem jedynie pomieszczeń hurtowni, wydzielonych stoisk lub punktów prowadzących wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych. W opinii organu rozstrzygającego potwierdziła to sama Spółka tłumacząc to błędem technologicznym usuniętym z chwilą jego ujawnienia. Organ odwoławczy podkreślił, że przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości obligują właściwe organy do cofnięcia zezwolenia w przypadku stwierdzenia naruszenia choćby jednej z przesłanek cofnięcia, wyszczególnionych w art. 18 ust. 10 tej ustawy i bez znaczenia jest to, jakie były przyczyny owego naruszenia, jak i to, czy naruszenie to miało charakter trwały, czy incydentalny. Z tego powodu zdaniem Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. wystarczającą przesłanką do cofnięcia zezwolenia Spółce był już sam bezsporny fakt reklamowania napojów alkoholowych na stronach internetowych. Organ administracji podkreślił, że napoje alkoholowe są szczególnego rodzaju towarem, którego obrót możliwy jest tylko w ściśle określonych ramach wyznaczonych ustawą o wychowaniu w trzeźwości i przy podejmowaniu rozstrzygnięć w tego typu sprawach, dlatego też trzeba mieć na uwadze sformułowany w preambule cel ustawy, wyrażony w jej przepisach, które nakładają na wszystkie organy obowiązek podejmowania, m.in. działań zmierzających do ograniczania spożycia napojów alkoholowych (art. 1 ust. 1). Kolegium zauważyło także, że naruszeniem warunków sprzedaży napojów alkoholowych jest samo stworzenie możliwości nawiązywania umów sprzedaży za pośrednictwem internetu. To z kolei skutkować musiało koniecznością cofnięcia zezwolenia, gdyż prowadzenie tego rodzaju działalności nie może być w żaden sposób akceptowane, albowiem taka akceptacja prowadziłaby do obejścia prawa, umożliwiając zaopatrywanie się w alkohol wbrew ograniczeniom wprowadzonym przez ustawę. Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. odnosząc się do wszystkich zarzutów wskazanych w odwołaniu podkreśliło, że nie mogą one stanowić skutecznej podstawy wzruszenia zaskarżonej decyzji. W szczególności za nietrafną uznać należało w opinii organu odwoławczego tę argumentację Spółki, w ramach której wywodzi ona sprzeczność zastosowanych w przedmiotowej sprawie przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z unormowaniami zawartymi w Konstytucji RP oraz przepisami Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, bowiem zdaniem Kolegium we W. organy administracji publicznej nie są władne dokonywać oceny zgodności przepisów ustawowych z postanowieniami aktów wyższego rzędu.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodziła się spółka z ograniczoną odpowiedzialnością "A" i wywiodła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu.

Przedmiotowej decyzji spółka zarzuciła naruszenie przepisów postępowania : 1) art. 6, art. 7 kpa, poprzez niepodjęcie czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, w konsekwencji czego doszło do oparcia zaskarżonej decyzji na niewłaściwej podstawie prawnej, nieuwzględniającej obowiązujących przepisów prawa Unii Europejskiej relewantnych dla rozstrzygnięcia sprawy objętej zaskarżoną decyzją, co doprowadziło do naruszenia zasady praworządności, pomimo że w toku postępowania przed SKO oraz organem I instancji skarżąca wielokrotnie bezskutecznie wskazywała na niezgodność przepisów ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ("Ustawa") z prawem Unii Europejskiej i konieczność podjęcia w tym przypadku czynności zmierzających do zastosowania przepisów unijnych zgodnie z zasadą pierwszeństwa stosowania prawa unijnego; 2) art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art.107 § 3 kpa poprzez nieprzeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w sposób wyczerpujący, oraz niewyjaśnienie istotnych okoliczności sprawy, w tym bezzasadne przyjęcie, że Skarżąca nie przestrzegała warunków sprzedaży napojów alkoholowych i dokonywała sprzedaży poza miejscem, na które udzielone zostało zezwolenie; 3) art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 kpa, poprzez nieprzeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w sposób wyczerpujący, oraz niewyjaśnienie istotnych okoliczności sprawy, tj. nieustalenie, że prezentacja napojów alkoholowych znajdująca się na stronie internetowej, obejmująca wskazanie aktualnej (niższej) ceny danego napoju alkoholowego oraz ceny (wyższej), którą ten artykuł posiadał w przeszłości, jest bezpośrednio związana ze sklepem [...] przy ul. [...] we W. Nadto spółka zarzuciła spornej decyzji naruszenie przepisów prawa materialnego: 4) art. 34 i 36 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej ("TFUE") statuujących zasadę swobody przepływu towarów, poprzez ich niezastosowanie i w konsekwencji oparcie zaskarżonej decyzji na przepisach Ustawy formułujących: (i) zakaz sprzedaży napojów alkoholowych poza miejscem, na które zostało udzielone zezwolenie, a także (ii) zakaz reklamy oraz promocji napojów alkoholowych poza miejscem sprzedaży, na które zostało udzielone zezwolenie które to zakazy stanowią środek o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych w przywozie; 5) art. 96, art. 18 ust. 1, art. 18 ust. 7 pkt 6, art. 18 ust. 10 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982, nr 35, poz. 230, ze zmianami) ("Ustawa") poprzez błędne przyjęcie, że samo stworzenie potencjalnej możliwości nawiązywania umów sprzedaży za pośrednictwem internetu stanowi naruszenie warunków sprzedaży napojów alkoholowych w rozumieniu ww. przepisów Ustawy; 6) art. 131 ust. 1 i 9 w zw. z art. 21 pkt 2 Ustawy poprzez błędne ustalenie, że zamieszczenie w serwisie internetowym neutralnej informacji o uprzednio obowiązującej, wyższej cenie oraz o nowej, niższej cenie, wraz ze wskazaniem różnicy procentowej pomiędzy tymi cenami oraz okresu, w którym obowiązuje niższa cena, stanowi promocję napojów alkoholowych w rozumieniu ww. przepisów Ustawy. Spółka uzasadniając powyższe zarzuty przywołała liczne orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz sądów administracyjnych dla poparcia swoich twierdzeń. Wniosła o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji, gdyż zdaniem spółki decyzja została wydana z rażącym naruszeniem prawa, względnie Spółka wniosła o uchylenie decyzji. Spółka wniosła również o zasądzenie kosztów postępowania zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dodatkowo Spółka domagała się zawieszenia postępowania i skierowania do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytań prejudycjalnych w przedmiocie interpretacji art. 34 i art. 36 TFUE.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W. podtrzymało dotychczasowe stanowisko w sprawie i wniosło o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w rozważaniach nad stanem prawnym i faktycznym sprawy przyjął, co następuje:

Według art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153. poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości, między innymi przez kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej ( art.1 § 2 tej ustawy). Zakres kontroli administracyjnej obejmuje również orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne na co wskazuje treść art. 3 § 1 w związku z § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr `153, poz. 1270 ze zm. zwanej dalej p.p.s.a.). Kryterium legalności przewidziane w art.1 § 2 ustawy ustrojowej umożliwia sądowi administracyjnemu wyeliminowanie z obrotu prawnego zarówno decyzje administracyjne uchybiające prawu materialnemu, jeżeli naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy ( art. 145 §1 pkt 1 lit. a p.p.s.a.), jak też rozstrzygnięcie dotknięte wadą warunkującą wznowienie postępowania administracyjnego ( lit. b), a także wydanego bez zachowania reguł postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy ( lit. c) Zgodnie bowiem z treścią art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi decyzja podlega uchyleniu w całości lub w części, jeżeli sąd stwierdzi: 1) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, 2) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, 3) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy. Ponadto, sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Wskazać należy, że podstawę materialnoprawną kwestionowanych rozstrzygnięć stanowiły przepisy ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 dalej ustawa o wychowaniu w trzeźwości). Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 2 powoływanej ustawy, sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizację punktu sprzedaży na podstawie pisemnego wniosku przedsiębiorcy. Przepis ten wprowadza zatem zasadę udzielania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Tak więc, jedynie podmiot posiadający stosowne zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych może taką działalność prowadzić. Wskazać przy tym należy, że ustawa o wychowaniu w trzeźwości statuuje zamknięty katalog zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych. Dlatego też, organ wydający takie zezwolenie może udzielić jedynie takiego zezwolenia, które jest przewidziane w przepisach ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Zezwolenia, które wymienia ustawa to: - zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia w miejscu sprzedaży, wydawane na okres minimum 4 lat na sprzedaż w określonym punkcie sprzedaży (lokalu) – art. 18 ust. 9 ustawy; - zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych do spożycia poza miejscem sprzedaży, wydawane na okres minimum 2 lat na sprzedaż w określonym punkcie sprzedaży (lokalu) – art. 18 ust. 9 ustawy; - zezwolenie jednorazowe, wydawane na okres do 2 dni przedsiębiorcom posiadającym którekolwiek z wyżej wymienionych zezwoleń lub jednostkom Ochotniczych Straży Pożarnych – art. 18¹ ust. 1 ustawy; - zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych dla przedsiębiorców, których działalność polega na organizacji przyjęć, wydawane na okres do 2 lat – art. 18¹ ust. 4 ustawy; - zezwolenie na wyprzedaż posiadanych zewidencjonowanych zapasów napojów alkoholowych, wydawane określonej grupie przedsiębiorców na okres do 6 miesięcy – art. 18 4 ust. 1 ustawy.

W rozpatrywanej sprawie w pierwszej kolejności rozważenia wymagały zarzuty naruszenia przepisów prawa procesowego, bowiem tylko w sytuacji, kiedy nie ma wątpliwości co do poprawności ustalenia stanu faktycznego (ustalonego zgodnie z przepisami dotyczącymi postępowania dowodowego i zasadami tego postępowania określonymi w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity Dz. U. z 200 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. zwanej dalej w skrócie k.p.a..) można dokonać oceny zastosowania przepisów prawa materialnego. W tym miejscu należy zauważyć, że nie każde naruszenie przepisów procesowych skutkuje uwzględnieniem zarzutów skargi, a jedynie takie naruszenie, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Zgodnie z treścią przepisów art. 7, 77 § 1 k.p.a. organ administracji publicznej jest obowiązany w toku postępowania podjąć wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy oraz w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Zasada prawdy obiektywnej wyrażona w treści przywołanych przepisów nie oznacza jednak aby obowiązek poszukiwania dowodów ciążył jedynie na organach administracji publicznej, bowiem strona w swym dobrze rozumianym interesie powinna wykazywać dbałość o przedstawienie stosownych środków dowodowych. Wprawdzie przepis art. 77 k.p.a. nakłada na organy obowiązek podejmowania wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, jednakże nie może to oznaczać obciążenia organu nieograniczonym obowiązkiem poszukiwania faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności gdy strona nie sygnalizowała istnienia innych dowodów. W tej sprawie skarżąca spółka działająca, za pośrednictwem profesjonalnego pełnomocnika, zapoznała się z zebranym materiałem dowodowym i została poinformowana o możliwości zgłaszania wniosków dowodowych (k. nr 75 akt adm.). Pomimo tego nie wykazała nadmiernej inicjatywy dowodowej. W aktach sprawy znajduje się natomiast wyjaśnienia pisemne Wice-Prezesa Zarządu Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością "A", gdzie w pismach z dnia [...] listopada 2012 r., odnosi się on do braku podstaw dla cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów powyżej 4,5% zawartości alkoholu oraz piwa, przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w sklepach spółki "A" położonych przy ul. [...], ul. [...], ul. [...] we W, i wskazuje, że powyższe sklepy nie prowadzą sprzedaży z wykorzystaniem internetu, bowiem obsługa sprzedaży wykorzystującej platformę internetową [...] wymaga dostosowania placówki, a jedynym sklepem zlokalizowanym na terenie miasta W., który jest wykorzystywany do obsługi sprzedaży wykorzystującej internet i który został o tego celu dostosowany jest sklep przy ul [...] we W. (k. 56 – 58 akt adm.). Dodatkowo w kolejnych pismach z dnia [...] listopada 2012 r. strona prezentuje stanowisko spółki odnośnie sprzedaży prowadzonej w hipermarkecie [...] położonym przy ul. [...] we W. i wyjaśnia, że platforma internetowa [...] nie jest narzędziem, poprzez, które realizowana jest sprzedaż w sklepie internetowym, jednak w dalszej kolejności wskazuje, że nowatorski charakter mechanizmu sprzedaży wprowadzonego przez [...] polega na realizacji przez spółkę sprzedaży z wykorzystaniem internetu (Model sprzedaży [...]) (k. 59-70). W pismach tych wyjaśniono ponadto, że informacje dotyczące promocji napojów alkoholowych na platformie internetowej [...] wynikały z błędu technologiczno-systemowego, który został niezwłocznie naprawiony (k. 59-70). Organy administracji w swoich decyzjach odniosły się do powyższych twierdzeń i wszystkich zarzutów strony skarżącej, udostępniły skarżącej wgląd do akt administracyjnych. Dołączyły do materiałów dowodowych regulamin sprzedaży wprowadzony przez spółkę z o.o. "A" oraz wydruk stron internetowych dokumentujących ten rodzaj sprzedaży napojów alkoholowych, oraz strony wskazujące na stosowanie promocji tych napojów przez skarżącą spółkę. Organ II instancji właściwie ocenił zgromadzone dowody i na ich podstawie prawidłowo zastosował prawo materialne, słusznie uznając, że spełnione zostały przesłanki do cofnięcia Spółce zezwolenia. W rozpatrywanej sprawie doszło do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, będącego podstawą wydania zaskarżonej decyzji, co odpowiada przepisom art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. Organ zezwalający w sposób logiczny i wyczerpujący przedstawił motywy podjętego rozstrzygnięcia, szczegółowo je uzasadniając, co wypełnia treść art. 107 § 3 k.p.a. Biorąc pod uwagę przebieg postepowania administracyjnego w ocenie Sądu w tej sprawie nie doszło również do naruszenia zasady wskazanej w art. 80 k.p.a. oraz art. 6 k.p.a.

W kolejnym zarzucie skarżąca spółka wskazuje na naruszenie przez organy administracji przepisów prawa materialnego tj. art. 96, art. 18 ust. 1, ust. 7 pkt 6. ust. 10 pkt 1 i 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości poprzez przyjęcie, że nawet potencjalnie stworzenie możliwości sprzedaży napojów alkoholowych przez internet stanowi naruszenie warunków ich sprzedaży. Odnosząc się do tak postawionego zarzutu należy przypomnieć, że zgodnie z treścią art. 18 ust. 9, 18¹ ust.1, 18¹ ust.4, 184 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości katalog zezwoleń na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych ma charakter zamknięty i jak widać z powyższego zestawienia, ustawodawca nie przewidział w nim kategorii zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przez internet (w sklepie internetowym). Nie jest przy tym, zdaniem Sądu, dopuszczalne dokonywanie wykładni rozszerzającej tych przepisów i wnioskowanie, że skoro ustawa nie zakazuje wprost sprzedaży internetowej napojów alkoholowych to sprzedaż taka jest dozwolona. Zwrócić należy bowiem uwagę, że ustawodawca uchwalając przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości miał na celu co do zasady ograniczenie dostępności alkoholu, a nie wprowadzenie ogólnej dostępności tych produktów. Natomiast potencjalne dopuszczenie sprzedaży w sklepach internetowych, prowadziłoby wprost do rozszerzenia zakresu dostępności napojów alkoholowych. Niewątpliwie, nie to było celem ustawodawcy, ustanawiającego przepisy o zasadach sprzedaży napojów alkoholowych. W tym zakresie zasadnym będzie odwołanie się do preambuły ustawy i przepisów ogólnych (rozdział I ustawy). Preambuła do ustawy brzmi następująco; "Uznając życie obywateli w trzeźwości za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra Narodu, stanowi, się co następuje (..)". Preambuła ta ma charakter normy (wypowiedzi) celowościowej dla całej poprzedzonej nią treści ustawy o wychowaniu w trzeźwości (zob. I. Skrzydło-Niżnik i G. Zalas Ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Komentarz, wyd. Zakamycze, 2002). W praktyce oznacza to jej zasadniczy wpływ na interpretacje treści przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Wskazać również należy na treść przepisu art. 2 ust. 1 pkt 4 tej ustawy, w którym wprost stwierdzono, że zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególności ograniczenie dostępności alkoholu. Bezspornym celem tej ustawy jest więc ograniczenie dostępności alkoholu. Z tego powodu każde działanie, które prowadzi do ułatwienia nabycia alkoholu, zdaniem Sądu stoi w sprzeczności z preambułą i celami jakimi kierował się ustawodawca przyjmując przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Naczelny Sąd Administracyjny orzekając w sprawach zezwoleń na sprzedaż alkoholu niejednokrotnie – odwołując się właśnie do preambuły ustawy – zwracał uwagę, że jej celem jest właśnie ograniczenie dostępności napojów alkoholowych. W szczególności w wyroku z 14 kwietnia 2011 r oznaczonym sygn. akt 431/10 Naczelny Sąd Administracyjny wprost wywiódł: "Jeżeli ustawodawca nie przewidział prawnej możliwości sprzedaży alkoholu za pośrednictwem internetu, to na gruncie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie dozwolił jej, ponieważ - co wynika z celu ustawy - nadrzędnym celem jest wychowanie w trzeźwości łącznie z przeciwdziałaniem alkoholizmowi. Za przeciwdziałanie alkoholizmowi nie może być uznana taka wykładnia art. 18 ww. ustawy, która rozszerzałaby enumeratywnie w nim wymieniony katalog zezwoleń na sprzedaż alkoholu." Przypomnieć należy również orzeczenie z dnia 3 kwietnia 1997 r., sygn. akt II SA/Wr 1367/96, w którym NSA stwierdził, że: "Zarzut naruszenia przez organ gminy zasady równości podmiotów gospodarczych wobec prawa przy wydawaniu decyzji, odmawiającej wydania zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, nie może uzasadniać uchylenia tej decyzji przez NSA, jeżeli rozstrzygnięcie odpowiada zasadom przeciwdziałania alkoholizmowi i ograniczania dostępności do alkoholu, o jakich mowa w preambule oraz art. 1, art. 2 ust. 1 i art. 18 ustawy" (orzeczenia publ. na stronie internetowej). W ocenie Sądu, właśnie brak w ustawie jednoznacznego przyzwolenia na sprzedaż za pomocą internetu alkoholu, to nic innego jak ograniczanie jego dostępności. Nie bez znaczenia jest w tym względzie treść przywołanego przepisu art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Realizacja zadań określonych tym przepisem wymaga środków rzeczywiście i faktycznie zmierzających do ograniczenia spożycia alkoholu i jego dostępności. Dlatego też, jeżeli celem ustawy jest ograniczenie dostępności alkoholu, to za działanie zmierzające w przeciwnym kierunku należałoby uznać przyjęcie rozszerzającej wykładni przepisów przez uznanie, że dopuszczalna jest także sprzedaż internetowa napojów alkoholowych. Nie ulega wątpliwości, że dopuszczenie sprzedaży internetowej prowadziłoby do istotnego rozszerzenia dostępności produktów alkoholowych, co jak wskazano powyżej pozostawałoby w sprzeczności z preambułą i celami, jakimi kierował się ustawodawca przyjmując przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Wskazać również należy, że zgodnie z postanowieniami art. 18 ust. 7 pkt 6 ustawy, warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie objętym zezwoleniem tylko przez przedsiębiorcę w nim oznaczonego i wyłącznie w miejscu wymienionym w zezwoleniu. Natomiast ust. 5 tego przepisu stanowi, że wniosek o wydanie zezwolenia musi zawierać m.in.: oznaczenie rodzaju zezwolenia (pkt 1) oraz adres punktu sprzedaży (pkt 5), a zgodność lokalizacji tego punktu z uchwałami rady gminy, jest przedmiotem opinii wydawanej przez gminną komisję rozwiązywania problemów alkoholowych. Z tego wywieść należy wniosek, że ustawa o wychowaniu w trzeźwości wskazuje, że sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych prowadzi się w punktach sprzedaży (placówkach handlowych) i tylko tam , tzn w ściśle określonym miejscu, sprzedawca może prowadzić sprzedaż bezpośrednią napojów alkoholowych. Zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych, jest aktem administracyjnym adresowanym do indywidualnie oznaczonego przedsiębiorcy, a do jego specyfiki należy to, że udziela ono uprawnienia do prowadzenia działalności w ściśle określonym miejscu. Ustawodawca nie przewidział bowiem możliwości sprzedawania alkoholu poza wyznaczonym punktem sprzedaży (dla skarżącej spółki określono je przy ul. [...] we W.). Przypomnienia wymaga, że przepisy określające wymogi dla lokalizacji punktów sprzedaży napojów alkoholowych są ustalane na podstawie art. 12 ust. 2 oraz art. 14 ust. 6 ustawy o wychowaniu w trzeźwości przez rady gmin (we W. jest to uchwała Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 7 lipca 2011 r. nr XIII/241/11 publ. w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego). Przyjęcie, że sprzedaż napojów alkoholowych jest dozwolona za pośrednictwem internetu doprowadziłoby więc do naruszenia powyższych uregulowań. Dodatkowo Sąd stwierdza, że za zgodnością z prawem zaskarżonej decyzji przemawia wbrew opinii skarżącej spółki treść. 96 ustawy, zgodnie z którym sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych, zawierających powyżej 4,5% alkoholu (z wyjątkiem piwa) przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży, prowadzi się w punktach sprzedaży, którymi są: 1) sklepy branżowe ze sprzedażą napojów alkoholowych; 2) wydzielone stoiska – w samoobsługowych placówkach handlowych o powierzchni sprzedażowej powyżej 200 m 2; 3) pozostałe placówki samoobsługowe oraz inne placówki handlowe, w których sprzedawca prowadzi bezpośrednią sprzedaż napojów alkoholowych. Ustawodawca tworząc ten zamknięty katalog punktów sprzedaży nie przewidział więc innej formy handlu napojami alkoholowymi. Przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości określają wyraźnie i jednoznacznie zasady i warunki sprzedaży napojów alkoholowych oraz konsekwencje ich nieprzestrzegania. Podkreślił to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 września 2011 r., sygn. akt II GSK 910/10: "Warunki prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu i poza miejscem sprzedaży określone w art. 18 ust. 7 ustawy z 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi musza być przestrzegane bezwzględnie. Naruszenie któregokolwiek z tych warunków skutkuje cofnięciem zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Każde naruszenie warunków wymienionych art. 18 ust. 7 ww. ustawy nakłada na organ zezwalający obowiązek cofnięcia zezwolenia na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy." (orzeczenie publ. Na stronie internetowej). Wskazać też należy na bezwzględny zakaz promocji napojów alkoholowych, który dotyczy automatycznie także i publicznie dostępnych stron internetowych (art. 13¹ ust 1 ustawy). Wyjątek w tym zakresie dotyczy co prawda piwa, ale i w tym przypadku ustawodawca przewidział szereg ograniczeń. W praktyce prowadzenie sklepu internetowego, na stronach którego dostępna byłaby oferta promocyjna zakupu napojów alkoholowych prowadziłaby do naruszenia generalnego zakazu promocji tych produktów i fakt, że do informacji dotyczących promocji tych napojów doszło w wyniku błędu technologiczno-systemowego nie ma znaczenia dla oceny naruszenia bezwzględnego zakazu promocji napojów alkoholowych wyrażonych przez ustawodawcę wprost w art. 13¹ ust 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i prowadzi do cofnięcia zezwolenia na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 2 ustawy. Zarzut skarżącej spółki dotyczący naruszenia art. art. 13¹ ust. 1 i ust. 9 w zw z art. 2 ze zn. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, w świetle zebranego materiału dowodowego w tym wyjaśnień skarżącej spółki, nie zasługuje na uwzględnienie

Z przywołanych wyżej względów zarzut naruszenia przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości nie może zasługiwać na uwzględnienie

W dalszej kolejności odnosząc się do zarzutu naruszenia przez organ administracji przy wydawaniu przedmiotowej decyzji art. 34 i 36 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Sąd stwierdza, że w rozpatrywanej sprawie brak jest podstaw do dokonania wykładni pro-wspólnotowej skutkującej niezastosowaniem przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Zarzut naruszenia przepisów art. 34 i 36 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie znajduje w tej sprawie uzasadnienia. Oczywistym jest, że jednymi z podstawowych zasad Unii Europejskiej statuujących powstanie Unii Celnej są zasady swobodnego przepływu towarów i usług. Podkreślenia jednak wymaga, że TFUE przewiduje w treści art. 36 TFUE możliwość stosowania zakazów i ograniczeń przywozowych, wywozowych, tranzytowych. Artykuł ten wprost wymienia między innymi moralność publiczną, porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne i ochronę zdrowia jako względy mogące uzasadniać wprowadzanie określonych zakazów lub ograniczeń. Wobec braku harmonizacji przepisów regulujących sprzedaż napojów alkoholowych w prawie unijnym, państwa krajowe mogą ustanawiać własne (krajowe) przepisy mające na celu zapobieganie nadmiernego spożywania alkoholu, nawet jeśli przepisy te mają niekorzystny wpływ na swobodę przepływu towarów (napojów alkoholowych) na rynku wewnętrznym. Oczywistym jest, że wyjątki od podstawowej zasady swobodnego przepływu towarów muszą być interpretowane ściśle, innymi słowy środek (zakaz, ograniczenie) musi być właściwy dla osiągnięcia zamierzonego celu i nie może wykracza poza to, co jest niezbędne dla jego realizacji. Orzecznictwo TSUE jednoznacznie jednak wskazuje, że ograniczenia w sprzedaży napojów alkoholowych są akceptowane przez Trybunał Sprawiedliwości jako wpływające pozytywnie na ochronę zdrowia i porządek publiczny (zob. wyrok w sprawie Heinonen.) Trybunał akceptuje również przepisy ograniczające reklamę napojów alkoholowych, uznając, że są one odpowiednie dla ochrony zdrowia publicznego (zob. wyrok w sprawie Aragonesa). Sąd stwierdza, że w rozpatrywanej sprawie właściwym jest oparcie decyzji na ustawie o wychowaniu w trzeźwości. Ograniczenia jakie wprowadza ustawa po pierwsze nie różnicują przedsiębiorców, po drugie są adekwatne dla założonych ustawą o wychowaniu w trzeźwości celów między innymi ochrony zdrowia i moralności publicznej.

Tym samym brak jest zdaniem Sądu podstaw do zadania pytania Trybunałowi Sprawiedliwości w tej sprawie. Należy w tym miejscu uzasadnienia podkreślić, że w orzeczeniach zapadłych na podstawie art. 267 TFUE Trybunał może się wypowiedzieć jedynie o wykładni prawa traktatowego oraz o wykładni i ważności wtórnego prawa unijnego. Nie może natomiast dokonywać interpretacji przepisów krajowych, czego domagała się skarżąca spółka w treści sformułowanych przez nią pytań.

Należy zgodzić się natomiast ze stanowiskiem strony skarżącej, kiedy wskazuje obowiązek organów administracji państwowej do dokonywania oceny zgodności prawa krajowego z unijnym, a w razie stwierdzenia sprzeczności prawa polskiego z prawem Unii Europejskiej obowiązek stosowania tego ostatniego. Powyższy zarzut nie ma jednak wpływu na treść niniejszego rozstrzygnięcia.

Podsumowując należy jeszcze raz podkreślić, że w rozpatrywanej sprawie nie doszło do naruszenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, w szczególności zasady praworządności (art. 7 k.p.a.). Stwierdzić bowiem należy, że zasada ta nie została w niniejszej sprawie naruszona. Obowiązek uznania słusznego interesu wnioskodawcy nie oznacza bowiem w żadnym razie, że organy mogą wydawać decyzje, które byłyby sprzeczne z obowiązującymi przepisami prawa. Zdaniem Sądu, niezasadne są także stawiane przez stronę skarżącą zarzuty naruszenia innych przepisów kodeksu postępowania administracyjnego (art. 6, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3). W ocenie Sądu, stan faktyczny sprawy został przez organ ustalony prawidłowo, organ przeprowadził stosowne postępowanie wyjaśniające, a uzasadnienie rozstrzygnięcia organu wskazuje na jakich ustaleniach faktycznych zostało ono oparte oraz zawiera analizę okoliczności faktycznych mogących mieć istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Wskazuje także na fakty, które organ odwoławczy trafnie ocenił, jako przemawiające za cofnięciem zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych w związku z uaktywnieniem przez skarżącą spółkę tzw. modelu sprzedaży [...] oraz promocję alkoholu w internecie.

W ocenie Sądu organy administracji publicznej obu instancji prawidłowo ustaliły i oceniły zaistniały stan faktyczny i orzekły zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Z tych względów Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku.