Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzena Kowalewska Sędziowie Sędzia WSA Alicja Polańska (spr.) Sędzia WSA Joanna Wojciechowska po rozpoznaniu w Wydziale I w trybie uproszczonym w dniu [...] lutego 2022 r. sprawy ze skargi W. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za marzec 2021 r. oddala skargę.

Burmistrz P., działając na podstawie art. 207 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.); dalej: "O.p."), art. 6ka ust. 3, art. 6q ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2021 r. poz. 888); dalej: "u.c.p.g.", oraz uchwały Rady Miejskiej w P. nr XIX/140/20 z dnia 23 stycznia 2020 r. w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty dla nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (Dz. Urz. Województwa Zachodniopomorskiego z dnia 4 lutego 2020 r. poz. 703); dalej: "uchwała nr XIX/140/20", wydał decyzję z dnia [...] lipca 2021 r. nr [...], w której określił Wspólnocie Mieszkaniowej S. w P. wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w kwocie [...]zł za marzec 2021 r.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że Wspólnota Mieszkaniowa jest podmiotem praw i obowiązków wynikających z przepisów u.c.p.g. oraz iż powierzyła sprawowanie zarządu swoją nieruchomością Spółdzielni Mieszkaniowej "S. " w P. (dalej: "SM") na podstawie umowy na wykonywanie powierzonych czynności od dnia [...] grudnia 1998 r. SM, reprezentując Wspólnotę Mieszkaniową, złożyła 12 sierpnia 2020 r. deklarację w sprawie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w której wskazała selektywną zbiórkę odpadów oraz że w nieruchomości zamieszkuje 26 osób.

Dalej organ wskazał, że P. Przedsiębiorstwo Komunalne spółka z o.o. z siedzibą w P. (dalej: "PPK") poinformowało SM pismem z dnia 15 marca 2021 r. (doręczonym 15 marca 2021 r.) o przeprowadzeniu kontroli nieruchomości zarządzanych przez SM w zakresie obowiązku segregacji odpadów komunalnych

w dniach 22-26 marca 2021 r. oraz o możliwości wzięcia udziału w kontroli, po uprzednim umówieniu się z pracownikiem PPK. W piśmie wskazano numer telefonu wyznaczonego pracownika oraz poinformowano, że SM zostanie zawiadomiona

o wynikach kontroli. Pismem z dnia 6 kwietnia 2021 r. PPK poinformowało SM o wynikach przeprowadzonej kontroli, w której ujawniono nieprawidłowości polegające na umieszczaniu odpadów, które powinny być wrzucone do pojemników na odpady segregowane, w pojemnikach na odpady zmieszane. Do pisma dołączono dokumentację fotograficzną. PPK o wynikach kontroli poinformowała organ. SM w ogłoszeniu poinformowała Wspólnotę Mieszkaniową o przeprowadzonej kontroli, w której stwierdzono nieprawidłowości oraz możliwości nałożenia wyższej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na mieszkańca.

Organ, postanowienie z dnia [...] czerwca 2021 r., wszczął postępowanie wobec Wspólnoty Mieszkaniowej w sprawie określenia wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi za marzec 2021 r., po czym wyznaczył Wspólnocie Mieszkaniowej siedmiodniowy termin do wypowiedzenia się w zakresie zebranego materiału dowodowego (postanowienie z dnia [...] czerwca 2021 r., doręczone 15 czerwca 2021 r.).

Nadto organ podał, że dokonał analizy dokumentów z przeprowadzonej kontroli przez PPK i uznał, że Wspólnota Mieszkaniowa nie dopełniła i nie realizuje obowiązku selektywnej zbiórki odpadów. Wspólnota Mieszkaniowa nie skorzystała z prawa do wypowiedzenia się co do zebranego materiału dowodowego.

Organ wyjaśnił także, że podstawą wydanej decyzji był art. 6k ust. 3 u.c.p.g. oraz § 2 pkt 2 uchwały nr XIX/140/20 i przedstawił sposób obliczenia wysokości opłaty, tj. [...] zł od każdego mieszkańca zamieszkującego daną nieruchomość wobec niewypełnienia obowiązku selektywnego zbierania odpadów (26 osób x [...] zł = [...] zł).

Wspólnota Mieszkaniowa, reprezentowana przez SM, złożyła odwołanie od decyzji, zarzucając organowi naruszenie art. 6o u.c.p.g. Według strony, jednokrotne zdarzenie nieprawidłowej zbiórki odpadów nie może być podstawą do obciążenia jej wyższą opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze, działając na podstawie

art. 233 § 1 pkt 1 O.p., art. 6ka ust. 3 i 6q ust. 1 u.c.p.g. i § 2 ust. 2 uchwały nr XIX/140/20, decyzją z dnia [...] sierpnia 2021 r. nr [...], utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

W ww. decyzji, organ odwoławczy przedstawił stan faktyczny w sprawie i przytoczył brzmienie art. 6ka ust. 1, ust. 2, ust. 3 u.c.p.g., § 2 ust. 1 i 2 uchwały nr XIX/140/20, a w uzasadnieniu decyzji wyjaśnił, że w złożonej deklaracji Wspólnota Mieszkaniowa zadeklarowała selektywne gromadzenie odpadów dla 26 mieszkańców. Wobec nieselektywnego zbierania odpadów, organ I instancji obliczył ww. opłatę z zastosowaniem stawki [...] zł za 1 mieszkańca z uwzględnieniem nieselektywnego gromadzenia odpadów za marzec 2021 r.

Organ odwoławczy podał, że organ I instancji był uprawniony do wydania decyzji określającej wysokość opłaty w wyższej wysokości z uwagi na wyniki kontroli przeprowadzonej przez PPK, które potwierdziły nieselektywną zbiórkę odpadów na nieruchomości Wspólnoty Mieszkaniowej, wbrew złożonej deklaracji o selektywnej zbiórce odpadów.

Wspólnota Mieszkaniowa, reprezentowana przez SM i ustanowionego przez nią pełnomocnika w osobie radcy prawnego, złożyła skargę na ww. decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, wnosząc o jej uchylenie lub uchylenie decyzji organów obu instancji, lub uchylenie decyzji organów obu instancji i umorzenie postępowania, a także o zasądzenie kosztów postępowania.

W skardze podniesiono zarzuty naruszenia przepisów:

1. art. 6ka u.c.p.g. przez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że w opisanym stanie fatycznym już jednokrotne stwierdzenie naruszenia zasad selektywnej zbiórki uprawnia organ do nałożenia obowiązku zapłaty stawki w podwójnej wysokości;

2. art. 6ka u.p.c.g. przez przyjęcie, że w opisanym stanie faktycznym doszło do

naruszenia zasad selektywnej zbiórki odpadów w sytuacji, gdy w pojemnikach na odpady zmieszane znajdowały się odpadu podlegające zbiórce selektywnej, oraz w sytuacji gdy nie stwierdzono, że zbiórka selektywna nie była wykonywana;

3. art. 120 O.p. przez wydanie decyzji naruszającej przepisy prawa, a także poprzez nałożenie na stronę obowiązku w oparciu o niejasne kryteria niewynikające z obowiązujących przepisów prawa;

4. art. 122 O.p. przez niepodjęcie próby ustalenia, że naruszenie zasady selektywnej zbiórki odpadów ma charakter notoryczny;

5. art. 191 O.p. przez przyjęcie, że stan na zdjęciach załączonych do materiału dowodowego potwierdza, iż zbiórka selektywna nie ma miejsca, pomijając, że w innych pojemnikach w sposób prawidłowy dokonuje się selekcji śmieci.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że organy nie zbadały kwestii, iż

z pojemników na śmieci korzystają także inne wspólnoty, które nie są zarządzane przez SM. Organy nie zbadały ile osób z tych wspólnot korzysta z pojemników

i jak często są one wywożone, co - według skarżącej - było konieczne, aby prawidłowo ustalić stan faktyczny w sprawie. Zdaniem skarżącej, aby doszło do podwyższenia opłaty musi wystąpić sytuacja notorycznego naruszenia przez właściciela nieruchomości selektywnej zbiórki odpadów. Według skarżącej, okoliczność ta wynika z uzasadnienia do projektu nowelizacji przepisów u.c.p.g. (druk sejmowy 3499)

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie

i rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym na podstawie art. 119 pkt 2 ustawy

z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.); dalej "p.p.s.a.".

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wskazał co następuje:

Na podstawie art. 119 pkt 2 i art. 120 p.p.s.a. sprawa została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym.

Spór w sprawie dotyczy ujawnienia w dniu 25 marca 2021 r. niesegregowania odpadów, pomimo złożonej przez skarżącą deklaracji o selektywnej zbiórce odpadów, które miało wpływ na zwiększenie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, dalej: "opłata".

Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.c.p.g., utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy. Obowiązkowe poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, które gminy są obowiązane osiągnąć, określa art. 3b u.c.p.g.

Obowiązki właściciela nieruchomości określa art. 5 u.c.p.g.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 4 u.c.p.g., za właścicieli nieruchomości uznaje się także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne

i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością.

Na podstawie art. 2 ust. 3 u.c.p.g., jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkiem wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokalu, obowiązki właściciela nieruchomości wspólnej oraz właściciela lokalu obciążają wspólnotę mieszkaniową albo spółdzielnię mieszkaniową. Wspólnota mieszkaniowa ponosi wynikające z ustawy opłaty bez ograniczeń, a każdy właściciel lokalu - w odpowiedniej części - na podstawie art. 2 ust. 3a u.c.p.g.

Rada Gminy uchwala regulamin gospodarowania odpadami, dokonuje wyboru metody i ustala stawkę opłaty.

Stosownie do art. 6m ust. 1 u.c.p.g., właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

Deklaracja zawiera dane niezbędne do określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6m ust. 1a u.c.p.g.).

W przypadku niedopełnienia przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych, podmiot odbierający odpady komunalne przyjmuje je jako niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne i powiadamia o tym wójta, burmistrza lub prezydenta miasta oraz właściciela nieruchomości (art. 6ka ust.1 u.c.p.g.). Wójt, burmistrz lub prezydent miasta - na podstawie powiadomienia, o którym mowa w ust. 1 - wszczyna postępowanie w sprawie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6ka ust. 2 u.c.p.g.).

Nadto wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w drodze decyzji wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za miesiąc lub miesiące, a w przypadku nieruchomości, o których mowa w art. 6j ust. 3b, za rok, w których nie dopełniono obowiązku selektywnego zbierania odpadów komunalnych, stosując wysokość stawki opłaty podwyższonej, o której mowa w art. 6k ust. 3 (art. 6ka ust. 3 u.c.p.g.).

Zgodnie z art. 6q ust. 1 u.c.p.g., w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy O.p., z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta.

Niesporne w sprawie jest, że skarżąca jest właścicielem nieruchomości w rozumieniu przepisów u.c.p.g., na której ciążą obowiązki związane ze zbiórką odpadów komunalnych.

Jak wynika z akt sprawy, skarżąca zadeklarowała selektywną zbiórkę odpadów. Zarząd nieruchomością został powierzony SM, na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy o najmie lokali. SM - na podstawie § 3 pkt 12 umowy o sprawowaniu zarządu - upoważniona jest do reprezentowania skarżącej w sądach.

Podmiot odbierający odpady komunalne ujawnił 25 marca 2021 r. w pojemnikach na odpady, należących do skarżącej na ww. nieruchomości, naruszenie selektywnej zbiórki odpadów i przekazał organowi I instancji stosowny raport wraz z wykonanymi zdjęciami, obrazującymi naruszenie ww. zasad.

Podkreślić należy, że to na właścicielu nieruchomości, który zadeklarował selektywną zbiórkę odpadów zarządcy nieruchomości, ciąży takie zorganizowanie zbiorki odpadów, aby w odpowiednich pojemnikach rzeczywiście znajdowały się odpady segregowane. Przepisy postępowania nie nakładają na organy obowiązku udowodnienia jaki podmiot dokonuje naruszenia zasad selektywnej selekcji odpadów. Dla przyjęcia prawidłowej wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie ma znaczenia to, czy stwierdzone nieprawidłowości miały charakter incydentalny (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 29 listopada 2017 r. sygn. akt I SA/Sz 833/17 publ. w http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Według sądu, należy zgodzić się z organem odwoławczym, że organ I instancji mógł określić skarżącej ww. opłatę. Jak już wskazano, na zdjęciach wykonanych przez pracowników podmiotu odbierającego odpady komunalne widnieje m.in. zamykany śmietnik z widocznym napisem "Wspólnota Mieszkaniowa S. nr [...]" oraz pojemniki na odpady ze śmieciami, które obrazują naruszenie zasad selektywnej zbiórki odpadów. Podnoszona przez skarżącą okoliczność, że posiadła również pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów i zbiórka selektywna była prowadzona nie ma znaczenia w sprawie dla oceny, iż naruszono zasady selektywnej zbiórki odpadów z uwagi na wyrzucanie do pojemników na odpady zmieszane, odpadów, które powinny trafić do właściwych pojemników przeznaczonych do selektywnej ich zbiórki.

Ponadto, z załączonej do akt sprawy dokumentacji fotograficznej wynika, że w pojemnikach na odpady zmieszane znajdowały się metalowe puszki, kartony, żółty pojemnik na tworzywa sztuczne i opakowania z tworzyw sztucznych, które powinny być zbierane selektywnie, zgodnie z deklaracją. Okoliczności, w jakich doszło do zmieszania odpadów obciążają Wspólnotę Mieszkaniową. Nie ma też znaczenia w sprawie, czy w pojemnikach na odpady zmieszane, które należało posegregować, raz tylko znalazły się odpady niesegregowane, czy częściej. Bezsporne jest, że doszło do tego w marcu 2021 r. Dostrzegalne jest też, że dokumentacja fotograficzna nie przedstawia butelek po oleju ani papieru zapuszczonego żywnością, którą to okoliczność w toku postępowania podnosiła skarżąca.

Wskazać także należy, że przepisy u.c.p.g. nie przewidują powiadomienia właściciela nieruchomości przez pracowników podmiotu odbierającego odpady komunalne o zamiarze przeprowadzenia kontroli, ani o stwierdzonych naruszeniach. Jednak, w sprawie PPK poinformowało SM 15 marca 2021 r. o zamiarze kontroli w dniach 22 - 26 marca 2021 r. oraz o możliwości wzięcia udziału w tej kontroli. PPK podał, że w tym celu należy skontaktować się z pracownikiem PPK pod wskazanym numerem telefonu. Takie zachowanie PPK należy ocenić jako przejaw dobrej praktyki. SM miała zapewnioną możliwość udziału w kontroli, gdyż zawiadomienie o kontroli zostało jej dostarczone z wyprzedzeniem kilkudniowym. SM miała zatem czas na podjęcie kontaktu z PKK w celu uzgodnienia szczegółów dotyczących daty i godziny kontroli miejsc gromadzenia odpadów należący do poszczególnych wspólnot mieszkaniowych, którymi zarządza. Wskazać należy również, że SM, jak i skarżąca, mieszczą się w P. w niedalekiej odległości od siebie.

Według sądu, działanie organów w sprawie stanowi wyraz zastosowania się do zasad postępowania wskazanych w przepisach O.p., zasady prawdy obiektywnej (art. 122 w zw. z art. 187 § 1 O.p.), a także zasady swobodnej oceny dowodów (art. 191 O.p.) oraz zasady zaufania do organów (art. 121 O.p.), gdyż organy zebrały w sposób prawidłowy materiał dowodowy, dokonały jego oceny i wywiodły z niego logiczne wnioski.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, sąd uznał zarzuty skargi za nieuprawnione i - na podstawie art. 151 p.p.s.a. - oddalił skargę.