drukuj    zapisz    Powrót do listy

6271 Ochrona cudzoziemca, w tym nadawanie statusu uchodźcy, azyl, zezwolenie na pobyt tolerowany i ochrona czasowa, Inne, Inne, Uchylono zaskarżony wyrok oraz decyzję organu administracji, II OSK 2114/20 - Wyrok NSA z 2021-06-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II OSK 2114/20 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2021-06-22 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2020-08-31
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Jacek Chlebny /przewodniczący sprawozdawca/
Marta Laskowska - Pietrzak
Zofia Flasińska
Symbol z opisem
6271 Ochrona cudzoziemca, w tym nadawanie statusu uchodźcy, azyl, zezwolenie na pobyt tolerowany i ochrona czasowa
Hasła tematyczne
Inne
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok oraz decyzję organu administracji
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 188,203,200,193
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Dnia 22 czerwca 2021 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jacek Chlebny (spr.) sędzia NSA Zofia Flasińska sędzia del. WSA Marta Laskowska-Pietrzak po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2021 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T. Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 grudnia 2019 r. sygn. akt IV SA/Wa 782/19 w sprawie ze skargi T. Z. na decyzję Rady do Spraw Uchodźców z dnia [...] stycznia 2019 r. nr [...] w przedmiocie przekazania cudzoziemca do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz umorzenia postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej 1. uchyla zaskarżony wyrok i zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Rady do Spraw Uchodźców na rzecz T. Z. kwotę 737 (siedemset trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z 18 grudnia 2019 r., sygn. akt IV SA/Wa 782/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę T. Z. na decyzję Rady do Spraw Uchodźców z [...] stycznia 2019 r. w przedmiocie przekazania cudzoziemca do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej oraz umorzenia postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej.

Wyrok ten został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

T. Z., obywatelka [...] (dalej: skarżąca lub cudzoziemka), w dniu [...] kwietnia 2018 r. złożyła wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej. W związku z uprzednim pobytem cudzoziemki na terytorium [...]i ubieganiem się w tym kraju o ochronę międzynarodową, władze polskie wystąpiły w dniu [...] kwietnia 2018 r. do strony [...] o przejęcie odpowiedzialności za rozpatrzenie sprawy (wtórne przejęcie). Władze [...], w dniu [...] maja 2018 r., zgodziły się na przejęcie od Polski odpowiedzialności za rozpatrzenie wniosku, uznając, że spełnione są przesłanki określone w art. 18 ust. 1 pkt d rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (wersja przekształcona) – dalej : rozporządzenie Dublin III.

Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców decyzją z [...] lipca 2018 r. orzekł o przekazaniu cudzoziemki do [...] do dnia [...] listopada 2018 r. i umorzył postępowanie w sprawie o udzielenie jej ochrony międzynarodowej.

Od tej decyzji cudzoziemka złożyła odwołanie, w którym zwróciła się o zastosowanie wobec niej tzw. klauzuli dyskrecjonalnej, wyrażonej w art. 17 rozporządzenia Dublin III. Jako uzasadnienie wskazała konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym bratem (P.C.), który mieszka w Polsce i ubiega się o udzielenie ochrony międzynarodowej.

Rada do Spraw Uchodźców, po rozpatrzeniu odwołania cudzoziemki, decyzją z [...] stycznia 2019 r. uchyliła decyzję z [...] lipca 2018 r. w części określającej datę przekazania do [...] i w tym zakresie umorzyła postępowanie organu pierwszej instancji oraz utrzymała zaskarżoną decyzję w mocy w pozostałym zakresie. Organ wskazał, że w sprawie bezsporne jest, iż spełnione są kryteria przejęcia odpowiedzialności za rozpatrzenie wniosku przez władze [...]. Odpowiedzialność władz polskich mogłaby zostać wywiedziona jedynie z art. 17 ust. 1 rozporządzenia Dublin III, wyrażającego tzw. klauzulę dyskrecjonalną, dającą możliwość odejścia od rozstrzygnięcia opartego na kryteriach rozporządzenia, czyli odstąpienia od przekazania cudzoziemca do innego państwa członkowskiego. Rada nie dopatrzyła się jednakże podstaw, by przyjąć właśnie takie rozstrzygnięcie. Opieka nad niepełnosprawnym bratem, który stara się o uzyskanie ochrony międzynarodowej w Polsce, nie jest wystarczającym powodem do zakwestionowania skorzystania przez polskie władze z zasad odpowiedzialności państw UE za prowadzenie postępowania o udzielenie ochrony międzynarodowej wskazanych w rozporządzeniu Dublin III. Zarzut, że polskie władze nie skorzystały z klauzuli dyskrecjonalnej nie zasługuje na uwzględnienie w sytuacji, gdy brat cudzoziemki nie otrzymał ochrony międzynarodowej, lecz się dopiero o nią stara.

W ocenie organu odwoławczego nie ma żadnych podstaw by twierdzić, że w [...] występują wady systemu azylowego, równoznaczne z nieludzkim lub poniżającym traktowaniem osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, co wyłączałoby dopuszczalność przekazania dublińskiego. Żadne z państw członkowskich UE nie wstrzymało przekazań dublińskich do [...] i nie ma żadnego raportu lub innego typu opracowania, które rekomendowałoby takie działanie.

Rada wskazała, że uznała za konieczne uchylenie zaskarżonej decyzji Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w części określenia daty przekazania do [...], gdyż art. 37 ustawy z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1109, dalej: ustawa o udzielaniu cudzoziemcom ochrony) nie daje podstawy do wskazywania jakichkolwiek dat w sentencji decyzji. Przepisy rozporządzenia Dublin III nakazują natomiast poinformowanie cudzoziemca o szczegółach planowanego przekazania (a nie orzeczenie o tej dacie), co może być czynione w pouczeniu decyzji, a nie w części rozstrzygnięcia (art. 26 ust. 2 rozporządzenia Dublin III).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, oddalając skargę, stwierdził, że działanie Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców polegające na zwróceniu się do władz [...] jako państwa odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej w trybie przepisów rozporządzenia Dublin III nie narusza prawa. Wobec tego, że władze [...] w dniu [...] maja 2018 r. wyraziły zgodę na przejęcie odpowiedzialności za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej skarżącej zgodnie z art. 18 ust. 1 lit. d rozporządzenia Dublin III, Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców zasadnie wydał w dniu [...] lipca 2018 r. decyzję w przedmiocie przekazania cudzoziemki do [...] i umorzył postępowanie w sprawie wniosku o nadanie statusu uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej. Sąd pierwszej instancji wskazał, że w toku postępowania skarżąca powołała się na zasadność zastosowania do niej klauzuli dyskrecjonalnej przewidzianej w rozporządzeniu Dublin III i przeprowadzenie postępowania w zakresie udzielenia ochrony międzynarodowej na terytorium Polski. Skarżąca powołała się na konieczność sprawowania opieki nad bratem, który przebywa w Polsce i który wyraził zgodę na taką opiekę. Organ ustalił, że brat skarżącej przebywa na terytorium Polski w związku z ubieganiem się o uzyskanie ochrony międzynarodowej. Zdaniem Sądu pierwszej instancji, okoliczność ta wskazuje, że brat skarżącej nie spełnia przesłanki legalnego zamieszkiwania w Polsce, o której mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia Dublin III. P. C. posiada uprawnienie do przebywania w Polsce wynikające z art. 55 ust. 1 ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony. Wydane mu tymczasowe zaświadczenie tożsamości cudzoziemca w okresie swojej ważności potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu na terytorium Polski oraz uprawnia go do pobytu na tym terytorium do zakończenia postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej decyzją ostateczną – art. 55a ust. 1 ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony. Jego prawo do pobytu w Polsce jest uzależnione od postępowania o udzielenie ochrony międzynarodowej w administracyjnym toku instancji. Stosownie do art. 9 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej (wersja przekształcona), (Dz. U. UE. L. z 2013. 180. 60), wnioskodawcom zezwala się na pozostawanie w państwie członkowskim, wyłącznie na potrzeby procedury, do czasu podjęcia przez organ rozstrzygający decyzji zgodnie z procedurami obowiązującymi w pierwszej instancji określonymi w rozdziale III. Prawo do legalnego pobytu w Polsce w czasie trwania procedury o udzielenie ochrony międzynarodowej nie jest tożsame z legalnym zamieszkiwaniem osoby zależnej, o którym mowa w art. 16 ust. 1 rozporządzenia Dublin III. Legalne zamieszkiwanie, o którym mowa wyżej, ma mieć charakter stały, a nie tymczasowy.

Skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego od wyroku z 18 grudnia 2019 r. wniosła T. Z., zaskarżając go w całości.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie:

1. art. 3 ust. 1 i art. 7 ust. 2 rozporządzenia Dublin III poprzez ich błędną wykładnię i uznanie, że zawierają samodzielną treść normatywną dla rozstrzygnięcia zapadłego w rozpoznawanej sprawie;

2. art. 37 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej poprzez jego przedwczesne i nieuprawnione zastosowanie w rozpoznawanej sprawie;

3. art. 16 rozporządzenia Dublin III poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na tym, że ciężko chora osoba w czasie postępowania o udzielenie ochrony międzynarodowej nie jest uprawniona do zamieszkiwania w Polsce;

4. art. 17 ust. 1 i 2 rozporządzenia Dublin III poprzez jego błędną wykładnię polegającą na nieuwzględnieniu względów humanitarnych uzasadniających obowiązek połącznia rodziny i tym samym nie dostrzeżeniu przekroczenia granic uznania administracyjnego przez Radę do Spraw Uchodźców.

Wskazując na powyższe podstawy zaskarżenia wniesiono o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Rada do Spraw Uchodźców wniosła o jej oddalenie.

W piśmie procesowym z dnia 26 kwietnia 2021 r. skarżąca wniosła o uchylenie zarządzenia z 9 kwietnia 2021 r. i przeprowadzenie rozprawy. Wniosła jednocześnie o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z decyzji Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2015 r. na okoliczność, że skarżąca uzyskała ważną decyzję w przedmiocie zezwolenia na pobyt czasowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do dnia [...] r., a było to związane z podjęciem pracy przez syna D. Z., a także na okoliczność, że władze Polskie jako pierwsze w 2015 r. udzieliły ochrony skarżącej. Cudzoziemka oświadczyła jednocześnie, że podtrzymuje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

1. Skarga kasacyjna jest zasadna.

2. Zgodnie z art. 182 § 2 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje skargę kasacyjną na posiedzeniu niejawnym, gdy strona, która ją wniosła, zrzekła się rozprawy, a pozostałe strony, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia skargi kasacyjnej, nie zażądały przeprowadzenia rozprawy. Skarga kasacyjna została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów na podstawie art. 15zzs4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. W rozpoznawanej sprawie takie zarządzenie zostało wydane w dniu 9 kwietnia 2021 r. W ocenie NSA rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym było konieczne, gdyż przeprowadzanie rozpraw w okolicznościach związanych z obowiązującym stanem epidemii zwiększyłoby zagrożenie dla osób biorących w nich udział. W tej szczególnej sytuacji rozpoznanie skargi na posiedzeniu niejawnym było rozsądnym kompromisem pomiędzy prawem stron do jawnego rozpoznania sprawy, a prawem do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (art. 45 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej) oraz zasadą proporcjonalności, z której wynika możliwość ograniczenia konstytucyjnych praw z uwagi na konieczność ochrony zdrowia.

3. Kryteria i mechanizmy ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej określone zostały w rozporządzeniu Dublin III. Procedura dublińska ma charakter dwuetapowy i kończy się wydaniem decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej oraz o przekazaniu wnioskodawcy do odpowiedzialnego państwa członkowskiego. Cudzoziemiec nie ma wpływu na stanowisko przyjęte przez państwa członkowskie. Zarzuty dotyczące zgodności decyzji o przekazaniu z przepisami rozporządzenia Dublin III może podnosić dopiero na dalszych etapach postępowania. Kontrola sądu administracyjnego w zakresie zgodności z prawem decyzji wydanej w postępowaniu dublińskim nie ogranicza się do ustalenia, czy inne państwo członkowskie zgodziło się na przejęcie odpowiedzialności za rozpatrzenie wniosku lub przejęcie cudzoziemca z powrotem, ale wymaga oceny, czy organ prawidłowo zastosował kryteria i mechanizmy ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku. Zauważyć należy, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 7 czerwca 2016 r. w sprawie C-63/15, Mehrdad Ghezelbash v. Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, ECLI:EU:C:2016:409, uznał, że art. 27 ust. 1 w zw. z motywem 19 Dublin III przyznaje wnioskodawcy prawo do skutecznego środka zaskarżenia na wydaną decyzję w sprawie przekazania do innego państwa, w którym możliwe jest kwestionowanie kryteriów stosowania rozporządzenia Dublin III. W rezultacie środek ten doprowadzić może do podważenia odpowiedzialności państwa członkowskiego, nawet w braku systemowych nieprawidłowości w zakresie procedury azylowej i warunków przyjmowania osób ubiegających się o azyl w tym państwie członkowskim, powodujących pojawienie się ryzyka nieludzkiego lub poniżającego traktowania w rozumieniu art. 4 KPP. Podobne stanowisko wyrażone zostało w wyroku TSUE z 7 czerwca 2016 r., w sprawie C-155/15, George Karim v. Migrationsverket, ECLI:EU:C:2016:410.

4. W rozporządzeniu Dublin III przewidziane zostały klauzule dyskrecjonalne: suwerenności i humanitarna (art. 17 rozporządzenia Dublin III) a także kryterium zależności (art.16 rozporządzenia Dublin III). Mechanizm dubliński może być w związku z tym stosowany elastycznie i z poszanowaniem dla podstawowych praw człowieka.

5. W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 16 ust. 1 rozporządzenia Dublin III w przypadku gdy wnioskodawca jest uzależniony - z powodu ciąży lub opieki nad niemowlęciem, poważnej choroby, poważnego upośledzenia lub podeszłego wieku - od pomocy swojego dziecka, rodzeństwa lub rodzica legalnie zamieszkującego w jednym z państw członkowskich lub jeżeli dziecko, rodzeństwo lub rodzic wnioskodawcy legalnie zamieszkujący w jednym z państw członkowskich są uzależnieni od pomocy wnioskodawcy, państwa członkowskie w normalnej sytuacji nie rozłączają wnioskodawcy z tym dzieckiem, rodzeństwem lub rodzicem lub łączą je ze sobą, pod warunkiem że więzy rodzinne istniały w kraju pochodzenia, że dziecko, rodzeństwo lub rodzić są w stanie zaopiekować się tą osobą zależną i że osoby te wyrażą taką wolę na piśmie.

Podkreślić należy, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 6 listopada 2021 r. w sprawie C-245/11, K v. Bundesasylamt, ECLI:EU:C:2012:685, dokonał wykładni pojęcia zależności oraz stosowania klauzuli humanitarnej, przewidzianej w rozporządzeniu Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiającego kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku o azyl, wniesionego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego (dalej: rozporządzenie Dublin II), które następnie zostały sformułowane w art. 16 ust. 1 Dublin III. Trybunał uznał, że o ile art. 15 ust. 1 rozporządzenia Dublin II jest przepisem dyspozytywnym, który przyznaje państwom członkowskim szerokie uprawnienia dyskrecjonalne w zakresie decydowania, czy "połączyć" członków rodziny, jak również innych krewnych pozostających na utrzymaniu, z przyczyn humanitarnych opartych w szczególności na względach rodzinnych lub kulturowych, o tyle art. 15 ust. 2 tegoż rozporządzenia ogranicza te uprawnienia w ten sposób, że w razie spełnienia przesłanek określonych w tym przepisie państwa członkowskie zasadniczo "nie rozłączają" osoby ubiegającej się o azyl z osobą spokrewnioną (pkt.27 wyroku TSUE w sprawie C-245/11). Gdy występuje sytuacja zależności, która może być objęta art. 15 ust. 2 rozporządzenia Dublin II i w której zainteresowane osoby znajdują się na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo odpowiedzialne w świetle kryteriów wymienionych w rozdziale III tegoż rozporządzenia, to państwo członkowskie jest "zasadniczo" zobowiązane nie rozłączać tych osób, pod warunkiem że więzy rodzinne istniały w kraju pochodzenia (pkt 44 wyroku TSUE w sprawie C-245/11). Co się tyczy w szczególności obowiązku nierozłączania co do zasady osoby ubiegającej się o azyl z osobą "spokrewnioną" w rozumieniu art. 15 ust. 2 rozporządzenia Dublin II, powinien on być rozumiany w ten sposób, że państwo członkowskie może odstąpić od obowiązku nierozłączania zainteresowanych osób tylko wtedy, gdy takie odstępstwo jest uzasadnione ze względu na istnienie wyjątkowej sytuacji (pkt 46 wyroku TSUE w sprawie C-245/11). W razie spełnienia przesłanek określonych w art. 15 ust. 2 rozporządzenia Dublin II państwo członkowskie, które z powodów humanitarnych przywołanych w tym przepisie jest zobowiązane przejąć osobę ubiegającą się o azyl, staje się państwem odpowiedzialnym za rozpatrzenie wniosku o udzielenie azylu (pkt 47 wyroku TSUE w sprawie C-245/11).

Trybunał stwierdził również, że w sytuacji, gdy osoba ubiegająca się o azyl i osoba spokrewniona, które razem znajdują się na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo odpowiedzialne w świetle kryteriów określonych w rozdziale III rozporządzenia Dublin II, należycie wykazały istnienie sytuacji zależności w rozumieniu art. 15 ust. 2 tego rozporządzenia, właściwe władze tego państwa członkowskiego nie mogą pominąć istnienia tej szczególnej sytuacji (pkt 51).

Biorąc pod uwagę, że art. 16 ust. 1 rozporządzenia Dublin III ma analogiczną treść jak poprzednio obowiązujący art. 15 ust. 2 rozporządzenia Dublin II należy uznać, że wykładnia dokonana w wyroku TSUE z 6 listopada 2021 r., w sprawie C-245/11, jest nadal aktualna. Oznacza to, że w razie spełnienia przesłanek określonych w art. 16 ust. 1 rozporządzenia Dublin III państwo członkowskie, które z powodów humanitarnych przywołanych w tym przepisie jest zobowiązane przejąć osobę ubiegającą się o udzielenie ochrony międzynarodowej staje się państwem odpowiedzialnym za rozpatrzenie jej wniosku. Szerokie uprawnienia dyskrecjonalne państwa członkowskiego są w tym przypadku ograniczone. Jeżeli strona należycie wykazała istnienie sytuacji zależności w rozumieniu art. 16 ust. 1 rozporządzenia Dublin III, właściwe władze państwa członkowskiego innego niż państwo odpowiedzialne nie mogą pominąć istnienia zależności pomiędzy członkami rodziny.

6. Skarżąca w toku postępowania administracyjnego wskazała na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym bratem, który mieszka w Polsce i ubiega się o udzielenie ochronę międzynarodową i że sama korzysta z pomocy córki, która posiada w Polsce zezwolenie na pobyt stały. Biorąc powyższe pod uwagę, należy zauważyć, że w zaskarżonej decyzji brak jest rozważań dotyczących tego, czy spełnione zostały przesłanki określone w art. 16 ust. 1 rozporządzenia Dublin III. Brak jest przede wszystkim rozważań, czy osoba ubiegająca się o udzielenie ochrony międzynarodowej lub osoba, którą łączą z nią więzy rodzinne (dziecko, rodzeństwo lub rodzic wnioskodawcy), rzeczywiście potrzebuje pomocy, a w odpowiednim przypadku, czy ten, kto powinien zapewnić pomoc innej osobie, jest w stanie to czynić (zob. pkt 42 wyroku TSUE w sprawie C-245/11). Organ powinien ustalić, czy więzy rodzinne istniały w kraju pochodzenia oraz czy na piśmie została wyrażona wola dotycząca opieki. Mając na uwadze, że skarżąca zarówno zwracała uwagę na konieczność sprawowania opieki nad niepełnosprawnym bratem jak również, na okoliczność, iż sama korzysta z pomocy swojej córki, mieszkającej w Polsce, organ powinien ocenić kryterium zależności nie tylko brata skarżącej od niej, ale również samej skarżącej względem swoich dzieci (zarówno córka, jak i syn skarżącej przebywają w Polsce).

7. Za niewystarczające należy również uznać rozważania organu w przedmiocie możliwości zastosowania klauzuli suwerenności określonej w art. 17 ust. 1 rozporządzenia Dublin III. Podkreślić należy, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 16 lutego 2017 r. w sprawie C-578/16 PPU, C.K., H.F., A.S. przeciwko Republice Słowenii, ECLI:EU:C:2017:127, wskazał, że art. 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej należy interpretować w ten sposób, iż nawet wobec braku istotnych powodów ku temu, by przypuszczać, że w państwie członkowskim odpowiedzialnym za rozpatrzenie wniosku o udzielenie azylu występują nieprawidłowości systemowe, przekazanie w ramach rozporządzenia Dublin III osoby ubiegającej się o azyl może zostać przeprowadzone jedynie w warunkach wykluczających, iż przekazanie to spowoduje rzeczywiste i widoczne ryzyko poddania zainteresowanej osoby nieludzkiemu i poniżającemu traktowaniu w rozumieniu tego artykułu. Trybunał uznał również, że w okolicznościach, w których przekazanie ubiegającej się o azyl osoby cierpiącej na szczególnie ciężką chorobę psychiczną lub fizyczną spowodowałoby rzeczywiste i widoczne ryzyko znacznego i nieodwracalnego pogorszenia się stanu zdrowia zainteresowanej osoby, przekazanie to stanowiłoby nieludzkie i poniżające traktowanie w rozumieniu tego artykułu. TSUE dokonując wykładni art. 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej uznał, że za nieludzkie i poniżającego traktowanie należy uznać również ryzyko pogorszenia się stanu zdrowia. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że dokonując oceny, czy przekazanie w ramach rozporządzenia Dublin III osoby ubiegającej się o udzielenie ochrony międzynarodowej zostanie przeprowadzone w warunkach wykluczających, iż przekazanie to spowoduje rzeczywiste i widoczne ryzyko poddania zainteresowanej osoby nieludzkiemu i poniżającemu traktowaniu w rozumieniu art. 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności, które mogą stanowić o naruszeniu jej praw, określonych w tym przepisie. W rozpoznawanej sprawie organ w uzasadnieniu decyzji o przekazaniu powinien ocenić, czy ewentualne przekazanie skarżącej nie spowoduje rzeczywistego i widocznego ryzyka poddania jej nieludzkiemu i poniżającemu traktowaniu. W szczególności rozważenia wymaga, czy rozłączenie z ciężko chorym bratem wymagającym opieki nie stanowi nieludzkiego traktowania.

8. Organ powinien również ocenić, czy uzyskane przez skarżącą w 2015 r. zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium Polski do [...] r. (decyzja Wojewody [...] z [...] sierpnia 2015 r. nr [...]) ma znaczenie w rozpoznawanej sprawie, w zakresie ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej. Rozważenia wymaga również, czy okoliczność uzasadniająca udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy (wspólny pobyt z synem posiadającym zezwolenie na pobyt czasowy i pracę) ma znaczenie dla zastosowania którejkolwiek z klauzul dyskrecjonalnych.

9. Z przytoczonych wyżej względów, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 188 p.p.s.a., uchylił zaskarżony wyrok i rozpoznał skargę, którą uwzględnił z przyczyn przedstawionych w uzasadnieniu w ten sposób, że na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. uchylił zaskarżoną decyzję. W toku ponownego rozpoznania sprawy organ uwzględni ocenę prawną i wskazania zawarte w uzasadnieniu wyroku. Zwrot kosztów postępowania kasacyjnego Naczelny Sąd Administracyjny zasądził w oparciu o art. 203 pkt 1 p.p.s.a. O kosztach postępowania przed sądem pierwszej instancji orzeczono na podstawie art. 200 w związku z art. 188 i art. 193 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt