Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Herman, Sędziowie Sędzia WSA Barbara Brandys-Kmiecik (spr.), Sędzia WSA Adam Gołuch, Protokolant Monika Rał, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 lipca 2022 r. sprawy ze skargi S w W. na decyzję S1 sp. z o.o. w K. z dnia 18 lutego 2022 r. nr St.Śl.33/02/2022/OP w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją z 18 lutego 2022r., nr [...], S1 Sp. z o.o. z/s w K. reprezentowany przez Prezesa Zarządu (dalej: Spółka, organ), działając na podstawie art. 104 § 1 i 2 ustawy z 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2020, poz. 256 ze zm.; dalej: k.p.a.) w związku z art. 5 ust. 1 i 2 oraz art. 16 ust. 1 i 2 ustawy z 6 września 2001r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 2176 ze zm.; dalej: u.d.i.p.) odmówił S (dalej: wnioskodawca, skarżący) udzielenia informacji publicznej obejmującej umowy z tzw. Ambasadorami S1 i wysokości ich wynagrodzenia z tego tytułu.

Decyzja została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wnioskodawca 15 grudnia 2021r., na podstawie art. 61 ust. 1 Konstytucji RP i art. 10 ust. 1 u.d.i.p., zwrócił się o udzielenie informacji publicznej w zakresie wskazania: kto pełni funkcję ambasadora Spółki; jakie przysługują tej osobie wynagrodzenie z tego tytułu oraz umowy wraz z załącznikami i aneksami, na mocy których dana osoba sprawuje funkcję ambasadora.

Zaskarżoną decyzją z 18 lutego 2022 r. organ odmówił udostępnienia informacji publicznej obejmującej umowy z tzw. Ambasadorami S1 i wysokości ich wynagrodzenia z tego tytułu. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że Spółka jest stroną umów cywilnoprawnych z trzema osobami pełniącymi funkcję "Ambasadorów S1". Są to: A.W., P. F. oraz P.S. Umowy te zostały zawarte w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Każda z umów została zabezpieczona klauzulą poufności, a to w postaci odpowiednich postanowień zawartych w jej treści bądź osobną umową o zachowaniu poufności. Za informacje poufne uznano wszelkie informacje, a także dokumenty związane z rozpoczęciem współpracy oraz z jej wykonywaniem, w tym treść każdej z ww. umów. Czynności zmierzające do zachowania umów w poufności miały charakter uprzedni. Spółka wskazała na specyfikę umów, których przedmiotem jest niejako użyczanie przez osobę publicznie rozpoznawalną, wizerunku, jak również podejmowanie przez nią działań promujących określony obiekt, firmę, usługę czy towar. Tego rodzaju umowy, a w szczególności zawarte w nich kwestie związane z wynagrodzeniem, chronione są w sposób szczególny, co wynika z faktu, że środowisko osób świadczących tego rodzaju usługi jest hermetyczne, a nadto warunki, na jakich świadczą swe usługi - bardzo zróżnicowane w zależności od poziomu popularności, dziedziny w zakresie której dana osoba zyskała popularność etc. Zapisy tego rodzaju umów są pilnie strzeżone, o czym świadczy fakt, że w Spółce działa trzech ambasadorów i żaden z nich nie zna warunków analogicznej umowy z pozostałymi. W przypadku ujawniania danych z umów ambasadorskich czy influencerskich, osoby, których źródłem dochodów jest sprzedawanie wizerunku, mogłyby zostać narażone na utratę zleceń bądź znaczący spadek propozycji podjęcia dalszych zleceń.

Dalej, odnosząc się do specyfiki obiektów sportowych, organ wskazał, że krąg osób w Polsce, które mogłyby w sposób porównywalny oferować wsparcie wizerunkowe największym obiektom sportowym w Polsce pozostaje niezmiernie wąski, a przez to zasady współpracy z osobami pełniącymi funkcję ambasadorów, posiadają wymierną wartość gospodarczą zarówno dla nich samych, jak i dla Spółki oraz nie są łatwo dostępne dla osób zwykle zajmujących się tego rodzaju informacjami. Ta wymierna wartość gospodarcza wyraża się wprost w wartościach materialnych stanowiących wycenę wizerunku. Nie jest znana w świecie sportu praktyka ujawniania kontraktów zawieranych przez sportowców i osoby związane ze światem sportu z ich kontrahentami. Informacje tego rodzaju są zawsze ściśle chronione i trzymane w tajemnicy. Informacja o wartości kontraktu związanego ze sprzedażą wizerunku posiada znaczną wartość gospodarczą dla każdej ze stron kontraktu, w szczególności dla osoby komercjalizującej ten wizerunek. Upublicznienie wartości kontraktu może mieć znaczący wpływ na przyszłe oferty innych zamawiających, a w konsekwencji na przyszłe ewentualne podobne kontrakty (w szczególności wysokość oferowanych i możliwych do uzyskania w toku negocjacji wynagrodzeń).

Dalej organ przywołał treść art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p.; podkreślił, że w art. 5 ust. 2 ustawy, ustawodawca wyraźnie określił, w jakich przypadkach prawo do prywatności ulega ograniczeniu i jest to regulacja kompleksowo wyznaczająca granice tego prawa. Odniósł się do zasady transparentności wydatków z majątku publicznego wskazując na orzecznictwo NSA. Podkreślił, że osoby pełniące funkcję Ambasadorów S1, będące stroną przedmiotowych umów, nie są prokurentami spółki, nie reprezentują jej w stosunkach zewnętrznych, nie składają w jej imieniu oświadczeń woli. W takim stanie rzeczy nie sposób uznać, by pełniły funkcje publiczne i z tego względu ich prawo do prywatności czy też ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, ulegałoby ograniczeniu.

Nadto organ wskazał na tajemnicę przedsiębiorcy jako jedną z ustawowych przesłanek ograniczenia dostępu do informacji, co wynika wprost z treści art. 5 ust. 2 u.d.i.p. akcentując, że informacje objęte poufnością mocą umów ambasadorskich przedstawiają wartość gospodarczą (w kontekście oświadczeń tych osób), co więcej podjęto działania mające na celu zachowanie w poufności tychże informacji. Z tego względu brak było podstaw do ujawnienia przedmiotowej informacji.

Poza tym Spółka wystąpiła do każdej z trzech osób, będących stronami umów, których udostępnienia domagał się wnioskodawca z zapytaniem czy w związku z wnioskiem rezygnują z prawa do zachowania prywatności/tajemnicy przedsiębiorcy, godząc się tym samym na udostępnienie umów łączących te osoby ze Spółką. Zainteresowani oświadczyli, że nie wyrażają zgody na udostępnienie umów ambasadorskich łączących ich ze Spółką i domagają się dalszej realizacji klauzuli poufności, wynikającej z tych umów.

Wobec powyższego, mając na uwadze prawo do prywatności i tajemnicę przedsiębiorcy Spółka podjęła decyzję o odmowie udostępnienia wnioskodawcy informacji publicznej.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i zobowiązanie Spółki do udzielenia żądanych informacji. Na wstępie podkreślił, że prawo do informacji stanowi ma rangę konstytucyjną, należy traktować je możliwie szeroko, a wyjątki wąsko. Stanowi też przedmiot gwarancji prawa międzynarodowego (np. Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, oraz Europejskiej Konwencji Praw Człowieka). Ranga prawa do informacji zobowiązuje organ do załatwiania wniosków w sposób, który będzie uwzględniał zasady jawności działania administracji publicznej, i maksymalizował jawność i transparentność działania organów władz publicznych, oraz wydatkowania środków publicznych.

Za bezzasadne, a przynajmniej przedwczesne, zarzucono przywoływanie przez organ tajemnicy przedsiębiorcy wskazując na orzecznictwo. Podkreślono, że organ nie wykazał, by doszło do podjęcia jakichkolwiek działań przez przedsiębiorcę (przedsiębiorców), które uzasadniałyby przyjęcie, że w istocie spełniony jest formalny aspekt tajemnicy przedsiębiorcy. Samo zawarcie takich klauzul nie stanowi o podjęciu odpowiednich działań.

W odpowiedzi na skargę, organ podtrzymał dotychczasowe stanowisko i wniósł o oddalenie skargi. Zaakcentował, że umowy zawarte z tzw. Ambasadorami S1 zawierają zobowiązania stron do zachowania w tajemnicy treści umów, faktu oraz przebiegu prowadzonych negocjacji oraz przekazywanych dokumentów. Ponadto, żadna strona umowy nie wyraziła zgody na ujawnienie jej treści. Dodatkowo powołał się na wyrok WSA w Gliwicach z 15 marca 2022r., o sygn. akt III SA/Gl 1770/21 wydany w sprawie innego wnioskodawcy, ale w analogicznej kwestii.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 1 oraz art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2022 r., poz. 329, dalej p.p.s.a.), wojewódzkie sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, co oznacza, że w zakresie dokonywanej kontroli sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji w toku postępowania nie naruszyły przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania w sposób, który miał lub mógł mieć wpływ na wynik sprawy. Sądowa kontrola legalności zaskarżonych orzeczeń administracyjnych sprawowana jest wyłącznie w granicach danej sprawy, a sąd nie jest związany zarzutami, wnioskami skargi, czy też powołaną w niej podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Rozpoznając niniejszą sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Ustalony w sprawie stan faktyczny jest bezsporny. Natomiast istota sporu między stronami sprowadza się do tego czy w trybie przepisów u.d.i.p Spółka jest zobowiązana do udostępnienia skarżącemu żądanych umów cywilnoprawnych z tzw. Ambasadorami S1 i wysokości ich wynagrodzenia z tego tytułu.

Organ zaskarżoną decyzją odmówił udostępnienia wnioskowanej informacji powołując się na ograniczenia z art. 5 ust. 2 u.d.i.p., tajemnicę przedsiębiorcy, klauzule poufności ujęte w zawartych umowach. Natomiast wnioskodawca podkreśla konstytucyjną rangę prawa do informacji publicznej oraz gwarancje w prawie unijnym; zarzuca nieuzasadnione przyjęcie specyfiki środowiska sportowego i oświadczenia ambasadorów jako spełniające aspekt formalny tajemnicy przedsiębiorcy i uzasadniające utajnienie żądanych danych.

Podkreślić należy, że tak zarysowany spór był już przedmiotem rozważań tut. Sądu w wyroku z 15 marca 2022r., o sygn. akt III SA/Gl 1770/21, wydanym w sprawie innego wnioskodawcy, ale w analogicznej kwestii. Natomiast skład orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela wyrażony wówczas pogląd.

Poza sporem pozostaje, że Spółka jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia posiadanej informacji publicznej zgodnie z treścią art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. jako osoba prawna, która jako spółka prawa handlowego wykonuje zadania publiczne i gospodaruje mieniem publicznym. Jak wynika z Krajowego Rejestru Sądowego, jedynym wspólnikiem i stuprocentowym udziałowcem jest Województwo [...]. Zatem umowy cywilnoprawne zawierane przez Spółkę stanowią co do zasady informację publiczną.

Zgodnie bowiem z treścią art. 1 ust. 1 u.d.i.p. każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystywaniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. Przy czym sprawą publiczną jest działalność zarówno organów władzy publicznej, jak i wskazanych samorządów: gospodarczego i zawodowego oraz osób i jednostek organizacyjnych w zakresie wykonywania zadań władzy publicznej oraz gospodarowania mieniem publicznym, czyli mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa (zob. I. Kamińska, M. Rozbicka – Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2016 r., str. 23). Ponadto, jak wskazuje treść art. 6 u.d.i.p., udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o: majątku, którym dysponują podmioty zobowiązane do udzielania informacji publicznej tj. podmioty z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit f) a także o majątku publicznym, w tym o majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątku osób prawnych samorządu terytorialnego, a także kas chorych (art. 6 ust. 1 pkt 2 lit c) oraz o majątku podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5, pochodzącym z zadysponowania majątkiem, o którym mowa w lit a – c oraz pożytkach z tego majątku i jego obciążeniach (art. 6 ust. 1 pkt 5 lit d).

Prawo do informacji publicznej nie jest jednak prawem nieograniczonym i nie każda umowa cywilnoprawna, zwłaszcza w całości, podlega ujawnieniu. Zgodnie z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. prawo do informacji podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. Należy dodać, że ograniczenia przewidziane w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy nie zmieniają samej istoty informacji i nie skutkują tym, że traci ona walor informacji publicznej. Informacja, która nie może być udostępniona ze względu na przepisy o tajemnicy ustawowo chronionej lub prawo do prywatności, nie przestaje być informacją publiczną, pozostaje nią nadal, chociaż nie może zostać ujawniona. Podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej w takiej sytuacji jest zobowiązany wydać decyzję, o której mowa w art. 16 ust. 1 u.d.i.p., tj. odmówić udostępnienia informacji (por. wyrok NSA z dnia 28 lipca 2017 r., sygn. akt I OSK 1898/15). Taką też decyzję wydał organ.

W rozpatrywanej sprawie stronami żądanych przez skarżącego umów cywilnoprawnych są osoby znane nie tylko z imienia i nazwiska, ale również popularne w świecie sportu. Poza sporem jest, że nie są to osoby pełniące funkcje publiczne w rozumieniu ustawy. Osoby te zawarły umowy jako przedsiębiorcy w ramach prowadzonej jednoosobowo działalności gospodarczej. Strony zobowiązały się w treści umów do zachowania poufności co do wszystkich informacji związanych z realizacją umów. Dodatkowo strony zawarły umowy o zachowaniu poufności. Ponadto każda z osób oświadczyła, że nie wyraża zgody na udostępnienie osobom trzecim treści umów. W tych okolicznościach sprawy, odmowa udostępnienia skarżącemu pełnej treści umów okazała się uzasadniona, bowiem ich doręczenie skarżącemu nawet w zanonimizowanej formie pozwoliłyby na identyfikację zleceniobiorcy i sprzeniewierzyłoby się woli stron, które ze względu na swoistą specyfikę przedmiotu umów nie chciały ujawniać ich treści.

Nie oznacza to jednak, że Spółka dysponująca majątkiem publicznym może zasłaniać się ograniczeniami w dostępie do informacji o środkach publicznych jakie ogółem przeznacza na realizację zawartych umów. W ocenie Sądu taka informacja, dotycząca wysokości środków publicznych przekazywanych na promocję marki S1 nie korzysta z ochrony i poufności, zatem powinna na wniosek zostać ujawniona w sposób gwarantujący zachowanie prywatności i tajemnicę przedsiębiorcy. Informacja nie powinna jednak prowadzić do zidentyfikowania strony umowy, która ma prawo korzystać z ochrony prywatności lub tajemnicy przedsiębiorcy. Treść wniosku skarżącego i żądanie w nim zawarte dotyczyło jednak przesłania umów w całości, a nie poszczególnych informacji czy sumy informacji. Ustawodawca, uznał prawo do prywatności osoby fizycznej (za wyjątkiem funkcjonariuszy publicznych) lub tajemnicę przedsiębiorcy za wartości wyżej chronione niż prawo do informacji publicznej, o czym stanowi art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

Ze względu na ustawowe ograniczenia, o ile sama informacja o wysokości wydatkowanych środków publicznych na promocję i reklamę powinna zostać ujawniona w trybie przepisów ustawy, o tyle udostępnienie pełnej treści zawartych umów, o co wnosił skarżący narusza prawo stron tych umów do nadania im poufnego charakteru i nieujawniania osobom trzecim.

Przepisy u.d.i.p. nie zawierają definicji pojęcia tajemnica przedsiębiorcy. Na potrzeby stosowania u.d.i.p. przyjmuje się, że definicję pojęcia tajemnica przedsiębiorstwa, zawiera przepis art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. Nr 153, poz. 1503 ze zm.). Są to zatem nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, jak również organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Przepisy u.d.i.p. gwarantują ochronę danych stanowiących np. tajemnicę przedsiębiorcy i zezwalają na odmowę udostępnienia określonych informacji z uwagi na ww. tajemnicę, lecz jej istnienie musi być w konkretnych przypadku rzeczywiste i niewątpliwe. Opierając decyzję na art. 5 ust. 2 u.d.i.p. z powołaniem się na tajemnicę przedsiębiorcy, konieczne jest więc wykazanie, że dane, których udostępnienia na podstawie przepisów u.d.i.p. żąda wnioskodawca, nie mogą zostać ujawnione ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy. Tajemnica przedsiębiorcy musi być oceniana w sposób obiektywny, oderwany od woli danego przedsiębiorcy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy zgodzić się z organem, że udostępnienie treści umów naruszyłoby interes przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. i doprowadziłoby do naruszenia tajemnicy przedsiębiorcy, zarówno Spółki, jak kontrahentów. Postanowienia zawartych umów, nietypowych w obrocie prawnym, mają wartość negocjacyjną i gospodarczą, a także handlową i ekonomiczną.

Podsumowując, Sąd doszedł do przekonania, że w sprawie zaistniały przesłanki ograniczające dostęp do informacji publicznych tj. ochrona prywatności i tajemnica przedsiębiorcy i uzasadniające odmowę udzielenia informacji w określony we wniosku sposób.

Uwzględniając powyższe rozważania Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę.