drukuj    zapisz    Powrót do listy

6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Planowanie przestrzenne, Rada Miasta, Stwierdzono nieważność uchwały w części, VII SA/Wa 1315/21 - Wyrok WSA w Warszawie z 2021-10-14, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VII SA/Wa 1315/21 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2021-10-14 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-07-02
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Andrzej Siwek /sprawozdawca/
Bogusław Cieśla
Marta Kołtun-Kulik /przewodniczący/
Symbol z opisem
6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Planowanie przestrzenne
Skarżony organ
Rada Miasta
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność uchwały w części
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 1372 art. 101 ust. 1
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
Dz.U. 2021 poz 741 art. 28 ust. 1
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - t.j.
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 147 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marta Kołtun-Kulik, Sędziowie sędzia WSA Bogusław Cieśla, sędzia WSA Andrzej Siwek (spr.), , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 14 października 2021 r. sprawy ze skargi A. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na uchwałę Rady Miasta [...] z dnia [...] marca 2019 r. nr [...] w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu [...], cz. I – w rejonie ul. [...] 1. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały w odniesieniu do działki ewidencyjnej nr [...] położonej w W. przy ulicy [...], obręb [...], w zakresie § 25 pkt 1; 2. zasądza od Rady Miasta [...] na rzecz A. sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 797 zł (siedemset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi wniesionej przez [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] (dalej także jako skarżąca, strona skarżąca, skarżąca spółka) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie jest uchwała Rady Miasta [...] z [...] marca 2019 r. nr [...] w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu [...], część I - w rejonie ul. [...].

Stan faktyczny, istotny dla rozstrzygnięcia sprawy jest następujący:

Rada [...] w podjęła w dniu [...] marca 2019 r. uchwałę w sprawie planu miejscowego dla wyżej wskazanego obszaru.

Skarżąca spółka będąca właścicielem niezabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w [...] przy ul. [...], stanowiącej działkę ew. nr [...] z obrębu [...], wniosła skargę na przedmiotową uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Skarżąca w oparciu o art. 101 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz U. z 2021 r. poz. 1372, dalej jako "u.s.g.") wniosła o stwierdzenie nieważności ww. uchwały Rady Miasta [...] w części obejmującej § 25 pkt 1 w odniesieniu do działki stanowiącej ich własność.

Skarżąca zarzuciła zaskarżonej uchwale naruszenie:

1. art. 5 ust 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 888) oraz § 26 ust 1 i 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (tj. Dz. U. z 2019 r., poz. 1065) poprzez ich niezastosowanie i ustalenie obowiązku podłączenia nieruchomości do sieci kanalizacji w każdym przypadku, podczas gdy przepisy odrębne zezwalają właścicielowi nieruchomości, aby w przypadku braku sieci, wyposażył nieruchomość w zbiornik bezodpływowy;

2. art. 15 ust 2 pkt. 10 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2021 r. poz. 74,dalej jako u.p.z.p.) i § 4 pkt 9 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. Nr 164, poz. 1587) w zw. z art. 7 i art 94 Konstytucji RP poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i naruszenie zasad sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;

3. art. 6 ust. 1 u.p.z.p. w zw. z 64 Konstytucji RP i art. 140 Kodeksu cywilnego poprzez przekroczenie granic przyznanego gminie władztwa planistycznego, a w konsekwencji - nieuprawnione naruszenie prawa własności przysługującego skarżącej.

W uzasadnieniu skargi skarżąca spółka podniosła, że w dotychczasowym orzecznictwie sądowoadministracyjnym został sformułowany pogląd, zgodnie z którym niedopuszczalne jest przeznaczanie w planie miejscowym działek pod zabudowę mieszkaniową, a równocześnie nierozwiązanie problemu odprowadzania ścieków bytowych dla planowanej zabudowy mieszkaniowej do czasu zrealizowania przez gminę kanalizacji sanitarnej na danym obszarze. Jeżeli zatem przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest możliwe z racji jej niezrealizowania, wykorzystanie terenu pod zabudowę mieszkaniową może nastąpić tak poprzez zastosowanie przez właściciela działki zbiornika bezodpływowego, jak i wykonanie przydomowej oczyszczalni ścieków. Uchwała w skarżonej części nie przewiduje takiego alternatywnego rozwiązania. Nie można również wprowadzić go na mocy art. 35 u.p.z.p. i odpowiednio § 36 ust. 2 zaskarżonej uchwały dotyczących możliwości wykorzystania terenu zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem do czasu zagospodarowania zgodnego z planem, ponieważ działka nie była dotychczas zabudowana, ani wyposażona w zbiornik bezodpływowy lub oczyszczalnię ścieków.

Skarżąca podkreśliła, że działka znajduje się na obszarze objętym planem, przy czym ustalenia planu przewidują dla przedmiotowego obszaru jako podstawowe przeznaczenie terenu: - zabudowę mieszkaniową jednorodzinną w formie domów wolnostojących, bliźniaczych lub szeregowych, - nieuciążliwe usługi handlu, biur, usługi kultury, rekreacji i gastronomii. Zgodnie z powyższymi ustaleniami, skarżąca planowała na działce inwestycję w postaci budowy dwóch budynków jednorodzinnych dwulokalowych. Z uwagi na fakt, iż obszar, na którym znajduje się działka nie jest podłączony do sieci miejskiej, skarżąca planowała podłączenie projektowanej zabudowy do zbiornika bezodpływowego. Zgodnie ze stanowiskiem Wydziału Architektury i Budownictwa dla Dzielnicy [...] Urzędu m. [...] - nie ma takiej możliwości, z uwagi na ustalenia planu - to jest wymogu odprowadzenia ścieków sanitarnych w systemie rozdzielczym do miejskiej sieci kanalizacyjnej.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, argumentując, że wprowadzone ustalenie określające obowiązek podłączenia planowanej na działce zabudowy do miejskiej sieci kanalizacyjnej mieści się w kompetencjach gminy i uzasadnione jest względami ochrony środowiska (zapobieganie zanieczyszczeniu wód podziemnych i poprawa czystości wód podziemnych), a więc ważnym interesem publicznym. Organ podniósł, że na przedmiotowym terenie istnieje możliwość wybudowania sieci kanalizacyjnej , jednak budowa sieci jest inwestycją wymagającą czasu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Rozpoznawana skarga została wniesiona na podstawie art. 101 ust.1 u.s.g.

Przepis ten w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 czerwca 2017 r. nie wymaga, by złożenie skargi na uchwałę organu gminy było poprzedzone uprzednim wezwaniem organu do usunięcia naruszenia prawa. Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz. 935) przepisy art. 52 i art. 53 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.– Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U z 2019 r., poz. 2325 ze zm.; zwana dalej p.p.s.a.) w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą oraz przepis art. 101 ust. 1 u.s.g. w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą, stosuje się do aktów i czynności organów administracji publicznej dokonanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Oznacza to, że w przypadku uchwał wydanych po 1 czerwca 2017 r., jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, nie ma obowiązku uprzedniego wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa.

Stosownie do treści art. 101 ust. 1 u.s.g. prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na uchwałę z zakresu administracji publicznej ma każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostało naruszone takim aktem.

Sąd dokonując oceny dopuszczalności złożonej skargi podkreśla, że przepis art. 101 ust. 1 u.s.g. stanowi lex specialis w stosunku do ogólnej normy art. 50 p.p.s.a. określającej legitymację do wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Strona inicjująca postępowanie sądowe w trybie art. 101 ust. 1 u.s.g musi wykazać istnienie związku pomiędzy zaskarżoną uchwałą, a jej indywidualną sytuacją prawną (interes prawny), a także musi wykazać, że ze względu na istnienie tego związku zaskarżona uchwała negatywnie wpływa na jej sytuację prawną, pozbawiając np. uprawnień lub uniemożliwiając ich realizację (naruszenie interesu prawnego).

W rozpoznawanej sprawie [...] Sp. z o.o. z siedzibą w [...] posiada interes prawny, gdyż przysługuje jej prawo własności działki ew. nr [...] z obrębu [...] położonej w [...] objętej tym planem, a jej interes prawny został naruszony, ponieważ na skutek ustaleń zawartych w uchwale istotnemu ograniczeniu uległy możliwości inwestycyjnego wykorzystania nieruchomości. Kwestionowane ustalenie narzuca obowiązek odprowadzania ścieków do kanalizacji miejskiej, co powoduje, że do czasu wybudowania sieci kanalizacji nie jest możliwe wykorzystanie działki zgodne z jej przeznaczeniem do zabudowy mieszkaniowej.

Obowiązek uwzględniania skargi na uchwałę organu gminy z zakresu administracji publicznej powstaje wówczas kiedy naruszenie interesu prawnego związane jest z jednoczesnym naruszeniem obiektywnego porządku prawnego.

Należy przypomnieć, że ochrona własności nie ma charakteru absolutnego i tym samym może podlegać ograniczeniom. Możliwość tych ograniczeń dopuszcza art. 64 ust. 3 Konstytucji RP stanowiąc, że własność może być ograniczana, jednakże tylko w drodze ustawy i tylko w takim zakresie, w jakim nie narusza to istoty prawa własności. Stosownie też do art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, w tym prawa własności, mogą być ustanawiane w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i wolności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ingerencja w sferę prawa własności musi zatem pozostawać w racjonalnej i odpowiedniej proporcji do wskazanych celów, dla osiągnięcia których ustanawia się określone ograniczenia, przy czym ograniczenia te powinny być dokonane wyłącznie w formie przepisów ustawowych (tak m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 15 listopada 2005 r., sygn. akt II OSK 214/05 i z dnia 9 grudnia 2005 r., sygn. akt II OSK 319/05).

W niniejszej sprawie ustawą, której przepisy stanowiły podstawę do ograniczenia prawa własności była ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w brzmieniu obowiązującym w dacie podejmowania zaskarżonej uchwały.

Według art. 28 ust. 1 u.p.z.p. istotne naruszenie zasad sporządzania studium lub planu miejscowego, istotne naruszenie trybu ich sporządzania, a także naruszenie właściwości organów w tym zakresie, powodują nieważność uchwały rady gminy w całości lub części.

Ustawa stosownie do treści art. 3 ust. 1, art. 4 ust. 1 i art. 15 ust. 2 upoważnia gminy do uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w ramach którego następuje ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu.

Plan miejscowy wspólnie z innymi przepisami kształtuje zatem sposób wykonywania prawa własności (art. 6 ust. 1 ustawy) i tym samym może w to prawo ingerować. Jednak samodzielność gminy w zakresie wykonywania zadań planistycznych i przyznanego jej uprawnienia zwanego doktrynalnie "władztwem planistycznym" nie jest nieograniczona, a władztwa tego organy gminy nie mogą nadużywać. Gmina wykonując swoje uprawnienie ma obowiązek działać w granicach prawa, kierować się interesem publicznym, wyważać interesy publiczne z interesami prywatnymi, uwzględniać aspekt racjonalności działania i proporcjonalności ingerencji w sferę wykonywania prawa własności. Prawnie wadliwymi ustaleniami planu będą zatem nie tylko te, które naruszają przepisy prawa, ale także te, które będą wynikiem nadużycia przysługujących gminie uprawnień władczych.

Ingerencja w sferę prawa własności musi pozostawać w racjonalnej i odpowiedniej proporcji do celów, którymi gmina kierowała się wprowadzając w planie miejscowym określone ograniczenia. Jeżeli skala ingerencji w prawo własności nie znajduje uzasadnienia w interesie publicznym lub nie jest konieczna czy racjonalna, to wówczas pozostaje ingerencją nieproporcjonalną i jest wyrazem nadużycia władztwa publicznego.

Sąd podzielił stanowisko skarżących, że z uwagi na istotne naruszenie zasad sporządzania planu miejscowego zachodziła konieczność stwierdzenia w części nieważności zaskarżonej uchwały Rady Miasta [...].

Istota wskazanych w skardze zarzutów wiąże się z naruszeniem zasad sporządzania planu miejscowego wobec przekroczenia kompetencji prawodawczej przez gminę, niezgodności ustaleń z przepisami odrębnymi, jak też z przekroczeniem granic władztwa planistycznego, co uzasadnia stanowisko o istotnym charakterze tych naruszeń.

Zasady sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zostały naruszone przez Radę Miasta [...] w odniesieniu do nieruchomości skarżącej (stanowiącej działkę ew. nr [...] z obrębu [...]) w związku z ustaleniem zawartym w części tekstowej uchwały, w § 25 pkt 1.

Zawarto w nim ustalenie z którego wynika, że "W zakresie odprowadzenia ścieków ustala się:

1) odprowadzenie ścieków sanitarnych w systemie rozdzielczym do miejskiej sieci kanalizacyjnej w oparciu o kolektory w ulicach: [...],[...],[...] i [...], a następnie do przewodów dosyłowych do z Oczyszczalni Ścieków "[...]" na terenie [...].".

Możliwość wprowadzenia ustaleń dotyczących zasad odprowadzania ścieków nie mieści się w zakresie określonym w art. 15 ust. 2 pkt 2 u.p.z.p. oraz w przepisach § 4 rozporządzenia w sprawie wymaganego zakresu projektu m.p.z.p. stanowiących uszczegółowienie wymogów wynikających z obowiązującej ustawy.

Zgodnie z art. art. 15. ust. 2 pkt 2 u.p.z.p. w planie miejscowym określa się obowiązkowo zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego.

Z kolei według § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ustala się następujące wymogi dotyczące stosowania standardów przy zapisywaniu ustaleń projektu tekstu planu miejscowego:

- ustalenia dotyczące zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego powinny zawierać określenie cech elementów zagospodarowania przestrzennego, które wymagają ochrony, określenie cech elementów zagospodarowania przestrzennego, które wymagają ukształtowania lub rewaloryzacji, oraz określenie nakazów, zakazów, dopuszczeń i ograniczeń w zagospodarowaniu terenów.

Ustalenia dotyczące lokalizowania systemu rozdzielczego miejskiej sieci kanalizacyjnej i zasad odprowadzania ścieków bytowych z nieruchomości nie dotyczą przecież obiektów, które są widoczne w przestrzeni urbanistycznej i tym samym mają wpływ na kształtowanie ładu przestrzennego.

Nie mieszczą się także w zakresie kompetencji wynikających z art. 15 ust. 2 pkt 10 u.p.z.p. i § 4 pkt 9 ww. rozporządzenia. Według art. 15 ust. 2 pkt 10 ustawy w planie określa się obowiązkowo zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej. Uszczegółowienie tego obowiązku wynika z § 4 pkt 9 ww. rozporządzenia, zgodnie z którym ustalenia dotyczące tych zasad powinny zawierać:

a) określenie układu komunikacyjnego i sieci infrastruktury technicznej wraz z ich parametrami oraz klasyfikacją ulic i innych szlaków komunikacyjnych,

b) określenie warunków powiązań układu komunikacyjnego i sieci infrastruktury technicznej z układem zewnętrznym,

c) wskaźniki w zakresie komunikacji i sieci infrastruktury technicznej, w szczególności ilość miejsc parkingowych w stosunku do ilości mieszkań lub ilości zatrudnionych albo powierzchni obiektów usługowych i produkcyjnych.

Z przepisów tych wynika, że gmina posiada kompetencję do określenia układu sieci infrastruktury technicznej, parametrów tych sieci i warunków powiązań, nie zaś do narzucenia sposobu odprowadzania ścieków bytowych.

Dokonywanie ustaleń w zakresie określenia zasad odprowadzania ścieków mogłyby zasadniczo mieścić się w kompetencji wynikającej z art. 15 ust. 2 pkt 3, a więc obowiązku określenia zasad ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego i jego konkretyzacji wynikającej z § 4 pkt 3 rozporządzenia. Z przepisu tego wynika, że obowiązek ten oznacza określenie nakazów, zakazów, dopuszczeń i ograniczeń w zagospodarowaniu terenów wynikających z:

a) potrzeb ochrony środowiska, o których mowa w szczególności w art. 72 i 73 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627, ze zm.);

b) obowiązujących ustaleń planów ochrony ustanowionych dla parków narodowych, rezerwatów przyrody i parków krajobrazowych, a także dla innych form ochrony przyrody występujących na terenach objętych projektem planu miejscowego.

Należy zauważyć, że według art. 72 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zapewnia się warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, w szczególności przez m.in.: zapewnianie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy miast i wsi, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów transportowych i komunikacji publicznej oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni (pkt 3); uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi (pkt 6).

Uwzględnienie potrzeb w zakresie ochrony wód i jednocześnie zaspokojenie potrzeb mieszkańców miasta w zakresie odprowadzania ścieków, a takie racje brała pod uwagę gmina ustalając zasady odprowadzania ścieków do miejskiej sieci kanalizacji mieści się więc co do zasady w ramach kompetencji gminy wynikającej z art. 15 ust. 2 pkt 3 u.p.z.p.

Jednak należy zauważyć, że w porządku prawnym obowiązuje ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, która jest regulacją określającą zarówno obowiązki obywateli, jak też uprawnienia w zakresie korzystania z sieci kanalizacji.

Wynikająca z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zasada legalizmu statuuje obowiązek działania organów władzy publicznej na podstawie prawa i w jego granicach. Konsekwencją tej zasady jest zakaz domniemania kompetencji organu władzy publicznej do działania, musi ona wynikać z przepisów prawa. Uszczegółowieniem tej zasady w odniesieniu do działania polegającego na stanowieniu aktów prawa miejscowego jest art. 94 Konstytucji RP, zgodnie z którym organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów.

Zasada działania zgodnego z przepisami prawa w zakresie sporządzania planu miejscowego wynika również z art. 15 ust. 1 u.p.z.p.

Tak więc akt prawa miejscowego nie może być wydany z naruszeniem przepisów odrębnych i nie może wkraczać w materię nimi uregulowaną. Granicę przyznanego gminie władztwa planistycznego stanowią zarówno obowiązujące przepisy prawa, jak też zasady proporcjonalności i równości wobec prawa.

Przedmiotowa uchwała w części obejmującej § 25 pkt 1 została podjęta z naruszeniem zasad sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ponieważ nie uwzględnia przepisów odrębnych stanowiących akty wyższego rzędu. Zagadnienie związane z odprowadzaniem ścieków bytowych i korzystaniem z kanalizacji zostało, jak słusznie wskazali skarżący, uregulowane w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ale też w § 26 ust. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (dalej jako "rozporządzenie techniczne").

Według art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych; przyłączenie nieruchomości do sieci kanalizacyjnej nie jest obowiązkowe, jeżeli nieruchomość jest wyposażona w przydomową oczyszczalnię ścieków spełniającą wymagania określone w przepisach odrębnych.

Zgodnie z § 26 ust. 1 i 3 rozporządzenia technicznego działka budowlana, przewidziana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, powinna mieć zapewnioną możliwość przyłączenia uzbrojenia działki lub bezpośrednio budynku do sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, elektroenergetycznej i ciepłowniczej. W razie braku warunków przyłączenia sieci wodociągowej i kanalizacyjnej działka taka może być wykorzystana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warunkiem zapewnienia możliwości korzystania z indywidualnego ujęcia wody, a także zastosowania zbiornika bezodpływowego lub przydomowej oczyszczalni ścieków, jeżeli ich ilość nie przekracza 5 m3 na dobę. Jeżeli ilość ścieków jest większa od 5 m3, to ich gromadzenie lub oczyszczanie wymaga pozytywnej opinii właściwego terenowo inspektora ochrony środowiska.

Nie może być wątpliwości, że to ww. przepisy odrębne regulują uprawnienia i obowiązki właścicieli nieruchomości w zakresie przyłączenia do sieci kanalizacyjnej i dopuszczalnej alternatywy dotyczącej odprowadzania ścieków.

W tej sytuacji wprowadzenie regulacji w tym przedmiocie w uchwale stanowi przekroczenie władztwa planistycznego, ponieważ gmina działała bez upoważnienia wynikającego z delegacji ustawowej. Wprowadzenie zaś regulacji o takiej treści, dodatkowo stanowi naruszenie obowiązujących przepisów odrębnych, ponieważ gmina nałożyła na właścicieli nieruchomości obowiązek ukształtowany bardziej rygorystycznie, aniżeli wynika to z obowiązujących przepisów prawa.

Z art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku wynika, że choć co do zasady istnieje obowiązek podłączenia nieruchomości do sieci kanalizacji, to w przypadku braku sieci właściciel uprawniony jest do wyposażenia nieruchomości w zbiornik bezodpływowy, zaś zawsze do korzystania z przydomowej oczyszczalni ścieków.

Kwestionowane ustalenie wynikające z § 25 pkt 1 uchwały takich alternatyw nie przewiduje.

Co więcej w przypadku działki skarżącej spółki alternatywa w postaci bezodpływowego zbiornika lub oczyszczalni ścieków nie będzie miała zastosowania w oparciu o treść art. 35 u.p.z.p. i odpowiednio § 36 ust. 2 zaskarżonej uchwały dotyczące możliwości wykorzystania terenu zgodnie z dotychczasowym przeznaczeniem do czasu zagospodarowania zgodnego z planem, ponieważ działka nie była dotychczas zabudowana, ani wyposażona w zbiornik bezodpływowy lub oczyszczalnię ścieków.

Zważywszy, że działka skarżących usytuowana jest w terenie oznaczonym symbolem 15 MN/U o przeznaczeniu podstawowym zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w formie domów wolnostojących, bliźniaczych lub szeregowych, - nieuciążliwych usług handlu, biur, usługi kultury, rekreacji i gastronomii, kwestionowane ustalenie prowadzi w istocie do zakazu zabudowy na tym terenie do czasu wybudowania przez gminę sieci miejskiej kanalizacji ze względu na treść przepisów odrębnych tj. § 26 ust. 1 i 3 rozporządzenia technicznego. Zakaz ten nie znajduje żadnego uzasadnienia w obowiązujących przepisach prawa, nawet dotyczących ochrony środowiska. Oczywiście nowe przeznaczenie terenu ustalane jest na przyszłość i trudno oczekiwać by gmina niezwłocznie po podjęciu uchwały zdołała zrealizować zadania własne dotyczące zapewnienia dostępu do kanalizacji. Jednak gmina nie może lekceważyć obowiązujących przepisów i w sposób sprzeczny z nimi, ograniczać tak istotnie prawa własności. Z pewnością w zestawieniu z obowiązującymi przepisami prawa zakaz realizacji alternatywnych metod odprowadzania ścieków i tym samym zakaz zabudowy nie znajdują żadnego usprawiedliwienia i są wyrazem nadużycia władztwa planistycznego. W tej sytuacji omawiane naruszenie należało uznać za istotne, gdyż wpływa niekorzystnie na zakres uprawnień wynikających z obowiązujących przepisów prawa.

Mając powyższe na uwadze sąd uznał, że gmina naruszyła istotnie zasady sporządzenia miejscowego planu w części tekstowej uchwały w zakresie § 25 pkt 1 w odniesieniu do działki skarżących. Nie było konieczne stwierdzenie nieważności § 25 pkt 2 uchwały, ponieważ ustalenie to dotyczy parametrów przyszłej, planowanej przez gminę sieci kanalizacyjnej i wynika z realizacji obowiązku gminy określonego w art. 15 ust. 2 pkt 10 u.p.z.p. Tak więc nie ma przeszkód, by planowana docelowo zgodnie z § 23 uchwały obsługa zabudowy i obiektów na obszarze objętym planem z wykorzystaniem sieci kanalizacyjnej, także w odniesieniu do działki skarżącej miała parametry określone jak w § 25 pkt 2 uchwały.

Z tych względów sąd na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. w związku z art. 28 ust. 1 u.p.z.p. orzekł o stwierdzeniu nieważności zaskarżonej uchwały w części w odniesieniu do działki skarżącej spółki.

O kosztach postępowania sąd orzekł na podstawie art. 200 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt