drukuj    zapisz    Powrót do listy

6099 Inne o symbolu podstawowym 609, Wodne prawo, Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, Oddalono skargę, II SA/Ol 1002/19 - Wyrok WSA w Olsztynie z 2020-01-23, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Ol 1002/19 - Wyrok WSA w Olsztynie

Data orzeczenia
2020-01-23 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2019-12-11
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie
Sędziowie
Adam Matuszak
Ewa Osipuk
Marzenna Glabas /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6099 Inne o symbolu podstawowym 609
Hasła tematyczne
Wodne prawo
Sygn. powiązane
II OSK 1334/20 - Wyrok NSA z 2020-09-30
Skarżony organ
Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 2268 art. 270 ust. 1, art. 272 ust. 1, art. 298 pkt 1
Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r Prawo wodne - tekst jednolity
Dz.U. 2017 poz 2502 § 5 ust. 1 pkt 36 lit. a, § 5 ust. 1 pkt 39
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne
Sentencja

Dnia 23 stycznia 2020 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędziowie sędzia WSA Adam Matuszak sędzia WSA Ewa Osipuk po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 23 stycznia 2020 roku sprawy ze skargi Stowarzyszenia A na decyzję Dyrektora Zarządu Zlewni Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie opłaty za usługi wodne oddala skargę.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z "[...]" r. Dyrektor Zarządu Zlewni Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (dalej jako: "organ"), po rozpatrzeniu reklamacji Polskiego Związku Działkowców stowarzyszenie ogrodowe Rodzinnego Ogrodu Działkowego "[...]" (dalej jako: "skarżący") od informacji kwartalnej z 10 października 2019 r., określił opłatę zmienną w tej samej wysokości 8.941,00 zł za pobór wód podziemnych za okres III kwartału 2019 r.

W uzasadnieniu organ wyjaśnił, że nie uznał reklamacji, gdyż pobór wód podziemnych w celu jej wykorzystania dla ogródków działkowych nie stanowi poboru wód do celów rolniczych. Zgodnie z art. 3 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych z dnia 13 grudnia 2013 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 2176, dalej jako: "u.r.o.d."), rodzinne ogrody działkowe są urządzeniami użyteczności publicznej, których podstawowymi celami są: zaspokajanie wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa, pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej, integracja wielopokoleniowej rodziny, wychowywanie dzieci w zdrowych warunkach oraz zachowanie zdrowia i aktywności emerytów i rencistów, czy też ochrona środowiska i przyrody, poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby. Wskazał, że pobór wód podziemnych do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw ma miejsce w przypadku, gdy stronę stanowi podmiot prowadzący działalność rolniczą bądź właściciel lasu. Działalność ogrodów działkowych na gruntach rolnych nie świadczy o rolniczym wykorzystaniu tych gruntów. Podniósł, że opłaty zmienne za poszczególne kwartały naliczane są na podstawie oświadczeń podmiotu zobowiązanego do ponoszenia opłat za usługi wodne. Naliczenie opłaty zmiennej za III kwartał 2019 r. nastąpiło zgodnie ze złożonym oświadczeniem skarżącego. Wysokość opłaty ustalono na podstawie art. 272 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2018 r. poz. 2268, dalej jako: "P.w.") oraz § 5 ust. 1 pkt 36 lit. a i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne (Dz.U. z 2017 r. poz. 2502, dalej jako: "rozporządzenie"). Opłata za pobór wód podziemnych została określona jako iloczyn: jednostkowej stawki opłaty zmiennej do innych celów niż wymienione w lit. 1-35, określonych w Polskiej Klasyfikacji Działalności: 94.99.Z - Działalność pozostałych organizacji członkowskich, gdzie indziej nie skalsyfikowana (0,115 zł za 1 m3), współczynnika różnicującego (2) i ilości pobranych wód podziemnych (38.875 m3).

Skarżący zaskarżył powyższą decyzję w całości do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie. Zarzucił organowi naruszenie:

1. przepisów postępowania, w szczególności art. 6, art. 7, art. 7a § 1, art. 77, art. 80

i art. 107 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, polegające na niewyjaśnieniu w sposób należyty istotnych dla sprawy okoliczności i w konsekwencji, zaniechanie ustalenia, że skarżący dokonuje poboru wód dla celów rolniczych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw, a przez to przyjęcie, że w celu ustalenia opłaty zmiennej stawki zasadne jest zastosowanie art. 274 pkt 2 lit. zj) P.w., zamiast ustalenia opłaty w całości przy zastosowaniu art. 274 pkt 3 lit. c) P.w., względnie w części, a w pozostałym zakresie w oparciu o art. 274 pkt 3 lit. b P.w.;

2. prawa materialnego, w szczególności:

- art. 4 u.r.o.d. poprzez pominięcie, względnie błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie,

- art. 5 u.r.o.d. w zw. z art. 1 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 6, art. 3 ust. 1 pkt 1), art. 4 pkt 6), art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych poprzez ich niezastosowanie, pomimo że przedmiotowe przepisy uzasadniają wniosek, iż pobór wód na potrzeby nawadniania gruntów i upraw na działkach w ROD mieści się w zakresie pojęcia "pobór wód na cele rolnicze",

- art. 274 pkt 2 lit. zj) P.w. przez bezzasadne zastosowanie,

- § 5 ust. 1 pkt 36 rozporządzenia przez bezzasadne zastosowanie,

- art. 274 pkt 3 lit. c), względnie także art. 274 pkt 3 lit. b) P.w. poprzez niezastosowanie,

- § 5 ust. 1 pkt 39, względnie także § 5 ust. 1 pkt 38 rozporządzenia poprzez niezastosowanie,

- art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług przez błędną wykładnię.,

Wskazując na powyższe, skarżący wniósł o:

- uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia,

- zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw,

- rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym.

W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że organ nie tylko zaniechał próby interpretacji normy, z której strona wywodziła swe uprawnienie do stosowania względniejszych stawek opłat, na jej korzyść, ale wręcz, wbrew oczywistym przesłankom, dokonał wykładni niejasnego przepisu w sposób możliwie najmniej korzystny dla strony. Istotną okolicznością jest fakt, że przepisy ustawy Prawo wodne nie definiują pojęcia "celów rolniczych". W porządku prawnym brak jest przepisu definiującego wprost pojęcie "celu rolniczego". Jednak treść art. 4 pkt 6 ustawy

o ochronie gruntów rolnych i leśnych daje podstawę dla wniosku, że definiuje on pojęcie "cel rolniczy" stosowany a contrario. Mianowicie stanowi on, że "ilekroć mowa w ustawie o przeznaczeniu gruntów na cele nierolnicze lub nieleśne - rozumie się przez to ustalenie innego niż rolniczy lub leśny sposobu użytkowania gruntów rolnych oraz innego niż leśny sposobu użytkowania gruntów leśnych ". Za pomocniczym sięgnięciem do ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, na potrzeby interpretacji postanowień ustawy prawo wodne, przemawia przedmiot regulacji tych aktów. Obie ustawy tworzą bowiem ramy prawne dla działań na rzecz ochrony zasobów naturalnych, a co za tym idzie, można mówić o pewnej tożsamości przedmiotu regulacji.

Art. 5 u.r.o.d. (pominięty w rozważaniach przez organ) przesądza, iż "ROD stanowią tereny zielone i podlegają ochronie przewidzianej w przepisach o ochronie gruntów rolnych i leśnych, a także w przepisach dotyczących ochrony przyrody i ochrony środowiska.". Ponadto art. 4 u.r.o.d nakazuje uznać, że z uwagi na ustawową funkcję działki w ROD, zużycie wody w ROD następuje w celu nawadniania upraw. W art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, ustawodawca przesądził, że gruntami rolnymi, w rozumieniu ustawy, są grunty: rodzinnych ogrodów działkowych. Tym samym art. 2 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 4 pkt 6 ustawy o ochronie gruntów rolnych

i leśnych stosowanym a contrario, nakazują uznać, że wykorzystanie gruntu na potrzeby ROD z definicji jest tożsame z wykorzystywaniem na cele rolnicze.

W kontekście przedmiotu niniejszej sprawy warto również przywołać treść art. 15 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, zgodnie z którym "Właściciel gruntów stanowiących użytki rolne oraz gruntów zrekultywowanych na cele rolne jest obowiązany do przeciwdziałania degradacji gleb, w tym szczególnie erozji i ruchom masowym ziemi". Jest oczywistym, że kwestia nawadniania gruntu i utrzymywania na nim roślinności, jest jednym z mechanizmów służących przeciwdziałania degradacji gleb, w tym szczególnie ich erozji. Skarżący wywiódł, że logicznym jest założenie, iż racjonalny ustawodawca na gruncie ustawy Prawo wodne w sposób preferencyjny potraktował przypadki wykorzystania wody na cele służące zachowaniu innych dóbr,

o analogicznym charakterze, jak dobra chronione przez prawo wodne. Stąd też odstąpił od obciążania poboru wody służącej nawadnianiu gruntów rolnych opłatami

(w przypadku poboru wód naziemnych), względnie potraktował ten pobór w sposób preferencyjny (w przypadku poboru wód podziemnych). Zatem wykładnię prawa zastosowaną przez organ, należy uznać za błędną również z uwagi na jej sprzeczność z ratio legis ustawy - tj. wdrażaniem i promowaniem działań skierowanych na ochronę dóbr naturalnych. Za powyższym wnioskiem przemawia również wykładnia historyczna, a także celowościowa, uwzględniająca całokształt regulacji odnoszących się do ROD. Mianowicie, do dnia wejścia w życie ustawy Prawo wodne, pobór wód (zarówno powierzchniowych, jak i podziemnych) na potrzeby nawadniania rodzinnych ogrodów działkowych korzystał z całkowitego zwolnienia z opłat (art. 294 pkt 5a Prawa ochrony środowiska uchylony z dniem 1 stycznia 2018 r przez art. 493 pkt 26 P.w.). Rozwiązanie to było jednym ze środków, którymi ustawodawca się posługiwał, mając na uwadze korzyści społeczne wynikające z funkcjonowania ROD, do których się odwołał w preambule ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych. Likwidacja wobec ROD dotychczasowego, całkowitego zwolnienia, była podyktowana zmianą ogólną, tj. rezygnacją, co do zasady, ze stosowania całkowitego zwolnienia

z opłat za korzystanie z wód, w związku z implementacją prawa europejskiego. Brak jest jednak jakichkolwiek przesłanek dla przyjęcia, co pośrednio uczynił organ, że ustawodawca zmienił sposób postrzegania celu wykorzystania wody na potrzeby nawadniania ROD i odstąpił od jego "niekomercyjnego" traktowania. Wręcz przeciwnie, całokształt regulacji ustawowych odnoszących się do ROD, a przewidujących szereg "preferencyjnych" rozwiązań, nakazuje wnioskować, że dokonując wykładni prawa wodnego, organ winien uwzględnić znaczenie, jakie ustawodawca przywiązuje do instytucji ROD. W konsekwencji wykładnia ta winna zakładać możliwie najmniej dotkliwe "fiskalnie" stosowanie prawa. Można przyjąć, że wola ustawodawcy w tym zakresie jest wyrażona wprost w obowiązującym art. 6 u.r.o.d, stanowiącym, iż organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego tworzą warunki dla rozwoju ROD. Skutkiem dokonania błędnej interpretacji pojęcia "cele rolnicze" na gruncie ustawy Prawo wodne, było błędne przyjęcie przez organ możliwości nałożenia na adresata decyzji opłaty zmiennej za usługi wodne przy zastosowaniu § 5 ust. 1 pkt 36 rozporządzenia zamiast § 5 ust. 1 pkt 39 (względnie także § 5 ust. 1 pkt 38) rozporządzenia. Skarżący podał, że zarzut naruszenia art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podniósł z ostrożności procesowej, z uwagi na przywoływanie przedmiotowego przepisu przez organ, w sporach dotyczących opłaty wodnej z udziałem jednostek organizacyjnych PZD. Obciążając jednostki PZD opłatą wodną organ powołuje się na interpretację pojęcia "celu rolniczego" wywodzoną

z pojęcia "działalności rolniczej" zdefiniowanego w art. 2 pkt 15 tej ustawy. Skarżący wskazał w związku z tym, że przyjęta przez organ wykładnia art. 2 pkt 15, jest sprzeczna z wykładnią organów podatkowych. Mianowicie w interpretacji indywidualnej z dnia 21 czerwca 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej stwierdził, że niezależnie od powyższej definicji, cele rolnicze wykłada się szerzej niż samą działalność rolniczą, np. o prowadzenie ogródków przydomowych lub działkowych (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2010 r. sygn. akt I FSK 1813/09). Czyni to zasadnym wniosek, iż dowodzenie, jakoby na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług pojęcie "działalności rolniczej" było tożsame z pojęciem "celu rolniczego", należy uznać za niedopuszczalne.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie. Dodatkowo podniósł, że pobór wód dla celów rolniczych jest ściśle związany z pojęciem rolnika i działalności rolniczej. Organ przytoczył treść preambuły ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, art. 2 pkt 2, art. 3 i art. 5 tej ustawy i wskazał, że celem działalności rodzinnych ogrodów działkowych nie jest działalność rolnicza, a działalność socjalna, wypoczynkowa i rekreacyjna. Brak jest w definicji działki zapisu, że służy do celów rolniczych. W zakresie celów działalności rodzinnych ogrodów działkowych ustawodawca nie wymienił uprawy roli, hodowli zwierząt, itp. działalności rolniczej i nie wskazał jakichkolwiek celów rolniczych. Zdaniem organu, językowa i logiczna wykładnia art. 5 u.r.o.d. jasno wskazuje, iż grunty zajęte przez ROD nie są gruntami rolnymi lub leśnymi. W art. 4 u.r.o.d. brak wskazania, iż ROD ma służyć "celom rolniczym". Ponadto w art. 12 u.r.o.d. zamieszczony jest zakaz zamieszkiwania oraz prowadzenia działalności gospodarczej na terenie działki, a więc i zakaz prowadzenia działalności rolniczej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 2167) sądy administracyjne są właściwe do badania zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych. Decyzja administracyjna jest zgodna z prawem, jeżeli jest zgodna

z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego. Uchylenie decyzji administracyjnej, względnie stwierdzenie jej nieważności przez Sąd, następuje w przypadku stwierdzenia istnienia istotnych wad

w postępowaniu lub naruszenia przepisów prawa materialnego, mającego wpływ na wynik sprawy (art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tekst jednolity Dz. U. z 2019 r. poz. 2325, dalej jako: "p.p.s.a.").

Rozpatrując stan faktyczny i prawny niniejszej sprawy, w oparciu o akta sprawy (art. 133 § 1 p.p.s.a.) Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

W ocenie Sądu stanowisko organu jest prawidłowe i zgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowiły przepisy ustawy Prawo wodne, której wejście w życie - z dniem 1 stycznia 2018 r. - było wynikiem realizacji spoczywającego na Polsce obowiązku implementacji do krajowego porządku prawnego Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. WE L 327 z 22.12.2000, str. 1, ze zm. – Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 5, str. 275). Z art. 9 wskazanej wyżej Dyrektywy wynika postulat wprowadzenia systemowego rozwiązania zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi poprzez zbudowanie systemu usług wodnych opartego na zasadzie zwrotu kosztów usług wodnych i korzystaniu z wód poza zwykłym lub powszechnym korzystaniem. Konsekwentnie, w przepisach ustawy Prawo wodne wprowadzono katalog instrumentów ekonomicznych służących gospodarowaniu wodami, który przyczynić ma się do efektywnego i sprawnego gospodarowania zasobami wodnymi oraz do wydatkowania środków na działania związane z zapewnieniem dostępności wód o odpowiednich parametrach jakościowych i we właściwej ilości.

W orzecznictwie podnosi się, że w stosunku do opłat wynikających z ustawy Prawo wodne należy stosować reguły wykładni charakterystyczne dla prawa podatkowego, gdyż ciężary wynikające z tej ustawy mają charakter danin publicznych. Za daniny publiczne uważa się bowiem świadczenia powszechne, przymusowe, bezzwrotne, ustalane jednostronnie w drodze ustawy i pobierane na rzecz podmiotu prawa publicznego w celu realizacji zadań publicznych (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 16 marca 2010 r., K 24/08, opubl. OTK-A 2010/3/22; L. Garlicki,

M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskie, Komentarz. Tom II, LEX/el. 2016). System opłat za usługi wodne został, zgodnie z przepisami Dyrektywy ramowej, oparty na zasadzie zwrotu kosztów usług wodnych, uwzględniających koszty środowiskowe i koszty zasobowe oraz analizę ekonomiczną (art. 9 ust. 3 P.w.), co oznacza, że ma tylko za zadanie zapewnienie państwu dochodów umożliwiających pokrycie kosztów usług wodnych, z których korzystają podmioty (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 12 września 2018r., sygn. akt II SA/Wr 399/18, publ. na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl).

Zgodnie z art. 35 ust. 3 pkt 1 P.w. usługi wodne obejmują pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych. Stosownie do art. 267 pkt 1 P.w. instrumenty ekonomiczne służące gospodarowaniu wodami stanowią opłaty za usługi wodne. Opłaty za usługi wodne uiszcza się za pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych (art. 268 ust. 1 pkt 1 P.w.). Zgodnie z art. 270 ust. 1 P.w. opłata za usługi wodne za pobór wód składa się z opłaty stałej oraz opłaty zmiennej, uzależnionej od ilości wód pobranych. Wysokość opłaty za usługi wodne zależy odpowiednio od ilości pobranej wody oraz od tego, czy pobrano wodę powierzchniową czy wodę podziemną, przeznaczenia wody, jej średniego niskiego przepływu z wielolecia (SNQ), przy czym wielolecie obejmuje co najmniej 20 lat hydrologicznych, oraz dostępnych zasobów wód podziemnych (ust. 6 tego przepisu). Jak wynika z art. 272 ust. 1 P.w. wysokość opłaty zmiennej za pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych ustala się jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty i ilości pobranych wód podziemnych lub wód powierzchniowych, wyrażonej w m³. Natomiast zgodnie z art. 298 pkt 1 P.w. opłatę za usługi wodne są obowiązane ponosić podmioty korzystające z usług wodnych. Stawki te konkretyzuje rozporządzenie w sprawie jednostkowych stawek opłat, zgodnie z którym jednostkowe stawki opłat za usługi wodne za pobór wód w formie opłaty zmiennej,

w zależności od ilości pobieranych wód w ramach pozwolenia wodnoprawnego albo pozwolenia zintegrowanego, do celów rolniczych lub leśnych za pobór wód podziemnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw, pobranych za pomocą urządzeń pompowych wynoszą 0,05 zł za 1 m³ pobranych wód podziemnych (§ 5 ust. 1 pkt 39 rozporządzenia), natomiast do innych celów niż wymienione w pkt 1-35, określonych w Polskiej Klasyfikacji Działalności - 0,115 zł za 1 m³ pobranych wód podziemnych (§ 5 ust. 1 pkt 36 lit. a rozporządzenia).

Strona skarżąca posiada pozwolenie wodnoprawne wydane przez Starostę w dniu "[...]" r., zmienione decyzją z "[...]" r. przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie Dyrektora Zarządu Zlewni , na pobór wody podziemnej od 15 kwietnia do 20 października każdego roku z trzech studni położonych na działce nr "[...]", obręb K., gm. P. do nawadniania upraw.

Tym samym strona skarżąca jest podmiotem zobowiązanym do ponoszenia opłat za pobór wód podziemnych, stosownie do art. 298 pkt 1 P.w. Kwestią sporną

pozostaje podstawa ustalenia wysokości opłaty zmiennej, a mianowicie określenia celów, jakim służy pobór wód podziemnych dokonywany przez podmiot posiadający pozwolenie wodnoprawne.

Należy zatem wskazać, że stosownie do treści art. 4 u.r.o.d. rodzinne ogrody działkowe są urządzeniami użyteczności publicznej, służącymi zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do rodzinnych ogrodów działkowych oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia. Jednocześnie funkcje rodzinnych ogrodów działkowych można interpretować przez pryzmat celów rodzinnych ogrodów działkowych, określonych w art. 3 u.r.o.d., do których zalicza się: 1) zaspokajanie wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa poprzez umożliwianie prowadzenia upraw ogrodniczych; 2) poprawa warunków socjalnych członków społeczności lokalnych; 3) pomoc rodzinom i osobom

w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie ich szans; 4) integracja wielopokoleniowej rodziny, wychowanie dzieci w zdrowych warunkach oraz zachowanie aktywności i zdrowia emerytów i rencistów; 5) integracja społeczna osób w wieku emerytalnym oraz niepełnosprawnych; 6) przywracanie społeczności i przyrodzie terenów zdegradowanych; 7) ochrona środowiska i przyrody; 8) oddziaływanie na poprawę warunków ekologicznych w gminach; 9) kształtowanie zdrowego otoczenia człowieka; 10) tworzenie warunków do udostępniania terenów zielonych dla społeczności lokalnych.

Nie sposób pominąć również treści preambuły do powyższej ustawy,

w której ustawodawca wskazał wprost, że ogrodnictwo działkowe jest dziedziną życia społecznego i przyczynia się do zaspakajania socjalnych, wypoczynkowych

i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa, a zwłaszcza rodzin z dziećmi, emerytów, rencistów i niepełnosprawnych, poprzez kształtowanie warunków dla prowadzenia aktywnego i zdrowego trybu życia oraz ochrony środowiska i przyrody.

Zatem funkcje rodzinnych ogrodów działkowych zostały ograniczone do zaspokajania potrzeb działkowca i jego rodziny w zakresie prowadzenia upraw ogrodniczych, wypoczynku i rekreacji, o czym stanowi również art. 2 pkt 2 u.r.o.d. Przy czym prowadzenia upraw ogrodniczych na terenie rodzinnych ogrodów działkowych nie można utożsamiać z prowadzeniem działalności w celach rolniczych. Cel rolniczy, co nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, jest to bowiem cel związany z rolnictwem, czyli

z uprawą ziemi i roślin oraz hodowlą zwierząt. Tymczasem w myśl art. 12 u.r.o.d. na terenach rodzinnych ogrodów działkowych zakazane jest prowadzenie działalności gospodarczej lub innej działalności zarobkowej, a więc również działalności rolniczej. Dopuszczalne są jedynie drobne uprawy ogrodnicze mające na celu zaspokojenie własnych potrzeb osób korzystających z rodzinnych ogrodów działkowych, przede wszystkim poprzez ochronę przyrody i środowiska oraz kształtowanie terenów zielonych i zapewnienie możliwości przebywania na tych terenach.

Błędne jest również powoływanie się przez stronę skarżącą na przepisy ustawy

o ochronie gruntów rolnych i leśnych, bowiem sam fakt prowadzenia działalności na gruntach rolnych nie świadczy o rolniczym wykorzystaniu tych gruntów. Objęcie bowiem terenów rodzinnych ogrodów działkowych taką samą ochroną, jak grunty rolne i leśne,

o czym wprost stanowi art. 5 tej ustawy, nie oznacza, że grunty te stają się gruntami rolnymi lub leśnymi, lecz ma na celu ograniczanie przeznaczania gruntów ROD na cele nierolnicze lub nieleśne, zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów ROD na takim samym poziomie jak grunty rolne lub leśne, rekultywacji i zagospodarowaniu gruntów ROD na cele rolnicze, zachowaniu torfowisk i oczek wodnych jako naturalnych zbiorników wodnych oraz ograniczaniu zmian naturalnego ukształtowania powierzchni ziemi.

Należy dostrzec, że definicja gruntów rolnych statuowana w art. 2 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie jest normatywnie jednolita, jako, że efektywnie w sposób rolniczy mogą być użytkowane tylko grunty rolne określone

w ewidencji gruntów jako użytki rolne (pkt 1) oraz zrekultywowane dla potrzeb rolnictwa (pkt 8), pozostałe zaś grunty, tj. pod stawami rybnymi i innymi zbiornikami wodnymi, służącymi wyłącznie dla potrzeb rolnictwa (pkt 2), pod wchodzącymi w skład gospodarstw rolnych budynkami mieszkalnymi oraz innymi budynkami i urządzeniami służącymi wyłącznie produkcji rolniczej oraz przetwórstwu rolno-spożywczemu (pkt 3), pod budynkami i urządzeniami służącymi bezpośrednio do produkcji rolniczej uznanej za dział specjalny, stosownie do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i podatku dochodowym od osób prawnych (pkt 4), parków wiejskich oraz pod zadrzewieniami i zakrzewieniami śródpolnymi, w tym również pod pasami przeciwwietrznymi i urządzeniami przeciwerozyjnymi (pkt 5), pod urządzeniami: melioracji wodnych, przeciwpowodziowych i przeciwpożarowych, zaopatrzenia rolnictwa w wodę, kanalizacji oraz utylizacji ścieków i odpadów dla potrzeb rolnictwa

i mieszkańców wsi (pkt 7), torfowisk i oczek wodnych (pkt 9) i pod drogami dojazdowymi do gruntów rolnych (pkt 10), z założenia, nie mogą służyć rolniczemu ich wykorzystaniu, co oczywiście nie odbiera im normatywnego charakteru gruntów rolnych. Rekapitulując, odmienna wykładnia obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa byłaby sprzeczna z celem jaki założył ustawodawca, tworząc możliwość zakładania rodzinnych ogrodów działkowych.

Należy przy tym podkreślić, że pkt 39 ust. 1 § 5 rozporządzenia wyraźnie mówi

o poborze wód podziemnych do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów i upraw. Nie jest zatem wystarczające stwierdzenie poboru wód do celów rolniczych, lecz musi być również spełniony drugi warunek – potrzeba nawadniania gruntów i upraw. W przypadku rodzinnych ogrodów działkowych powyższe warunki nie są spełnione, bowiem, jak zostało wykazane powyżej, nie mamy tutaj do czynienia

z celami rolniczymi.

Ponadto należy zauważyć, że z oświadczenia złożonego przez stronę skarżącą jako podmiotu obowiązanego do ponoszenia opłat za usługi wodne, w celu ustalenia wysokości opłaty zmiennej za pobór wód podziemnych (k.3-8 akt administracyjnych), wypełnionego samodzielnie przez stronę skarżącą i podpisanego przez osobę upoważnioną do jej reprezentacji wynika, że pobór wód podziemnych prowadzony jest do innych celów niż wymienione w pkt 1-35, określonych w Polskiej Klasyfikacji Działalności, w ilości 38.875 m³. Tym samym, strona, składając powyższe oświadczenie i nie zaznaczając w nim pkt 39 określającego jako cel poboru cele rolnicze lub leśne na potrzeby nawadniania gruntów i upraw, sama wskazała, że pobór wód podziemnych w jej przypadku podlega opłacie stosownie do § 5 ust. 1 pkt 36 rozporządzenia w sprawie opłat.

W świetle powyższych rozważań, należy zatem stwierdzić, że organ zasadnie nałożył na stronę skarżącą opłatę za pobór wód podziemnych, określając wysokość tej opłaty w oparciu o § 5 ust. 1 pkt 36 lit. a) rozporządzenia w sprawie opłat.

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a., oddalił skargę jako niezasadną.

Skarga została rozpoznana przez Sąd na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym, stosownie do art. 119 pkt 2 p.p.s.a., zgodnie z którym sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli strona zgłosi wniosek

o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy.



Powered by SoftProdukt