drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Przywrócenie terminu, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono zażalenie, I OZ 356/10 - Postanowienie NSA z 2010-05-17, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OZ 356/10 - Postanowienie NSA

Data orzeczenia
2010-05-17 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-04-30
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Jan Paweł Tarno /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Przywrócenie terminu
Sygn. powiązane
III SA/Gd 430/09 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2009-12-03
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono zażalenie
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 86 i art. 87
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Tezy

Jeżeli pełnomocnik odmawia sporządzenia skargi kasacyjnej, bo uważa jej wniesienie za bezzasadne, o czym infirmuje stronę, przedstawiając jej stosowną opinię, to należy to uznać za rezygnację strony z wniesienia skargi kasacyjnej, jako że nie ma on zdolności postulacyjnej w tym zakresie ( art. 175 p.p.s.a. w zw. z art. 95 § 2 k.c. )

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Paweł Tarno, , , po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M. G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gdańsku z dnia 24 marca 2010 r., sygn. akt III SA/Gd 430/09 o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie ze skargi M. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia [...] lipca 2009 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o skierowaniu na badania lekarskie zakończonej wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt III SA/Gd 430/09 postanawia: oddalić zażalenie

Uzasadnienie

Postanowieniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gdańsku z 24 marca 2010 r., III SA/Gd 430/09 odmówiono M. G. przywrócenia terminu do wniesienia skargi kasacyjnej w sprawie ze skargi M. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z [...] lipca 2009 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o skierowaniu na badania lekarskie zakończonej wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 3 grudnia 2009 r., sygn. akt III SA/Gd 430/09.

W uzasadnieniu tego postanowienia I instancji podniesiono, że po ogłoszeniu wyroku z 3 grudnia 2009 r., Przewodniczący pouczył działającego bez adwokata M. G. o możliwości złożenia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 30 dni od daty doręczenia orzeczenia z uzasadnieniem za pośrednictwem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku oraz, że skarga kasacyjna powinna być sporządzona przez pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym pod rygorem odrzucenia skargi.

Wniosek o sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego wyroku skarżący złożył 3 grudnia 2009 r., zaś 12 stycznia 2010 r. doręczono mu żądany odpis wyroku wraz z uzasadnieniem.

Postanowieniem referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 4 stycznia 2010 r., III SA/Gd 430/09 przyznano skarżącemu prawo pomocy w zakresie całkowitym przez zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata.

Pismem z 28 stycznia 2010 r. Pomorska Izba Adwokacka poinformowała Sąd pierwszej instancji o wyznaczeniu pełnomocnika dla M. G..

12 lutego 2010 r. doręczono adwokatowi dwa pisma: w jednym wzywano M. G. do przesłania Sądowi w terminie 14 dni udzielonego przez niego pełnomocnictwa, w drugim informowano tego adwokata o stanie, w jakim znajduje się postępowanie. Skarżący odebrał pierwsze pismo 17 lutego 2010 r.

W dniu 15 lutego 2010 r. wpłynęła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego nadana 12 lutego 2010 r. (data stempla pocztowego) przez pełnomocnika z urzędu "opinia o stwierdzeniu braku podstaw do wniesienia kasacji". Wymienioną opinię pełnomocnik wysłał na adres skarżącego 9 lutego 2010 r. listem poleconym. Według oświadczenia M. G., otrzymał on opinię 15 lutego 2010 r. (k. 78).

Pismem nadanym 19 lutego 2010 r., M. G. wniósł o zmianę adwokata z urzędu i ustanowienie innego, wskazując, że opinię o braku podstaw do sporządzenia skargi kasacyjnej otrzymał po terminie do złożenia skargi kasacyjnej, tj. 15 lutego 2010 r., a z treści opinii wynika, że pełnomocnik "raczej nie posiadł wiedzy na temat jego sprawy".

Na wezwanie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, pełnomocnik z urzędu doręczył udzielone mu 26 lutego 2010 r. przez M. G. pełnomocnictwo.

W wykonaniu zarządzenia z 3 marca 2010 r., które dołączono do akt ze skutkiem doręczenia 22 marca 2010 r., poinformowano skarżącego, że w celu zmiany pełnomocnika powinien się zwrócić do Okręgowej Rady Adwokackiej w Gdańsku.

5 marca 2010 r. w urzędzie pocztowym nadany został wniosek ustanowionego przez skarżącego drugiego pełnomocnika o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej, do którego dołączono sporządzoną skargę kasacyjną oraz dokument pełnomocnictwa z 26 lutego 2010 r. W uzasadnieniu wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej podniesiono, że siedmiodniowy termin do złożenia tego wniosku rozpoczął bieg w dniu udzielenia nowego pełnomocnictwa, to jest 26 lutego 2010 r. Brak winy M. G. wynikał z tego, że opinię o braku podstaw do sporządzenia skargi kasacyjnej otrzymał już po upływie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej (liczonego od dnia doręczenia skarżącemu odpisu orzeczenia wraz z uzasadnieniem).

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Warunkiem skuteczności wniosku o przywrócenie uchybionego terminu jest łączne spełnienie przesłanek ustanowionych w przepisach art. 86 i art. 87 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.; zwanej dalej p.p.s.a.): uprawdopodobnienie przez stronę braku winy w uchybieniu terminu, spowodowanie przez uchybienie terminu ujemnych skutków dla strony oraz dochowanie terminu do wniesienia wniosku i dopełnienie uchybionej czynności.

W orzecznictwie prezentowane jest stanowisko, że sam fakt odmowy sporządzenia kasacji nie jest okolicznością uzasadniającą przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej (postanowienie NSA z 17 maja 2006 r., sygn. akt II OZ 512/06). Stanowisko to należy podzielić z następujących powodów:

Po pierwsze, przymus adwokacki, wprowadzony art. 175 p.p.s.a., wyłącza możliwość sporządzenia skargi kasacyjnej przez stronę, w tym również przez organ administracji publicznej. Podmiotami uprawnionymi do jej sporządzenia są jedynie osoby wymienione w tym przepisie, a więc w szczególności adwokaci i radcy prawni. Ponadto, skarga może być sporządzona również przez doradcę podatkowego – w sprawach obowiązków podatkowych, w sprawach zaś własności przemysłowej – przez rzecznika patentowego. Art. 175 § 1 nie wymaga, aby skargę sporządził pełnomocnik strony.

Przez pojęcie "przymus adwokacki" należy zatem rozumieć obowiązek sporządzenia skargi kasacyjnej przez któryś z podmiotów wymienionych w art. 175 pod rygorem jej odrzucenia. Niezachowanie przymusu adwokackiego przy sporządzeniu skargi kasacyjnej stanowi brak, który nie podlega uzupełnieniu. Oznacza to, że skarga taka podlega odrzuceniu, bez wzywania wnoszącego ją do uzupełnienia braków w wyznaczonym przez sąd terminie.

Wprowadzenie obowiązku sporządzenia skargi przez profesjonalistę wynika z istoty dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego i w założeniu ma zapewnić zwiększenie efektywności wniesionego środka zaskarżenia. W przyjętym w p.p.s.a. modelu dwuinstancyjności postępowania należy mieć na względzie, że ocena legalności ostatecznego aktu administracyjnego lub czynności została już dokonana przez sąd administracyjny pierwszej instancji, a więc podmiot ze swej natury gwarantujący obiektywizm, niezależność i profesjonalizm tej oceny. W tym stanie rzeczy "kasacja musi się ograniczyć wyłącznie do badania zagadnień jurydycznych i zarzutów przygotowanych przez profesjonalistów" – R. Hauser: Reforma sądownictwa administracyjnego – podstawowe założenia, Prz.Podat. 2003, nr 10, s. 56.

Wprowadzenie tego wymagania miało w założeniu zagwarantowanie skardze kasacyjnej odpowiedniego poziomu merytorycznego i formalnego, a w konsekwencji zapewnienie stronie ochrony przed niebezpieczeństwem odrzucenia wniesionej przez nią skargi. Od adwokata, czy radcy prawnego można bowiem oczekiwać i egzekwować znajomość przepisów procedury obowiązującej w postępowaniu sądowym. Po pierwsze, dlatego, że stanowi ona pewną barierę dla osób, które – z braku znajomości prawa – kierują się przede wszystkim subiektywnym poczuciem krzywdy. Po drugie zaś, sporządzenie skargi kasacyjnej wymaga fachowej wiedzy prawniczej ze względu na konstrukcję warunków dopuszczalności tego środka odwoławczego – por. szerzej H. Knysiak-Molczyk, Skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Warszawa 2009, s. 171-172.

Po drugie, pełnomocnik ustanowiony dla strony w ramach prawa pomocy (art. 244 p.p.s.a.) powinien – stosownie do posiadanej wiedzy fachowej – ocenić, czy wniesienie kasacji nie byłoby oczywiście bezzasadne. Jeżeli tak, to powinien odmówić sporządzenia kasacji, uzasadniając swoje stanowisko przez wydanie stosownej opinii. Opinia taka stanowi skonsumowanie przyznanego stronie prawa pomocy – zob. post. NSA z 10 stycznia 2005 r., OZ 992/04 (niepubl.). Dowodem na to jest, nie budzący wątpliwości w orzecznictwie sądowym pogląd, że sporządzenie takiej opinii przez ustanowionego w sprawie adwokata z urzędu uzasadnia przyznanie mu wynagrodzenia za faktycznie udzieloną stronie pomoc prawną – por. szerzej post. NSA z 22 grudnia 2004 r., OZ 720/04 (ONSAiWSA 2005, nr 5, poz. 93).

Odmowa sporządzenia kasacji nie podlega kontroli ze strony sądu administracyjnego. Jednakże w razie wątpliwości strona może wystąpić do właściwego organu samorządu zawodowego z wnioskiem o dokonanie kontroli zasadności takiego działania.

Po trzecie wreszcie, wszelkie czynności dokonane przez pełnomocnika w granicach umocowania pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego (art. 95 § 2 k.c.). Oznacza to, że zarówno wszelkie czynności procesowe pełnomocnika, jak i wszelkie jego zaniechania, mające miejsce w zakresie udzielonego mu pełnomocnictwa, pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla mocodawcy. Jeżeli pełnomocnik odmawia sporządzenia skargi kasacyjnej, bo uważa jej wniesienie za bezzasadne, o czym informuje stronę, przedstawiając jej stosowną opinię, to należy to uznać za rezygnację strony z wniesienia skargi kasacyjnej, jako że nie ma ona zdolności postulacyjnej w tym zakresie (art. 175 p.p.s.a. w zw. z art. 95 § 2 k.c.).

W rezultacie należało przyjąć, że uchybienie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej w rozpoznawanej sprawie nastąpiło z winy skarżącego, M. G., ponieważ na mocy art. 95 § 2 k.c. obciążają go skutki działań podjętych przez jego pełnomocnika.

W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji postanowienia, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt