Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Kremer po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia K. G. na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania zawarte w pkt III wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 16 marca 2016 r., sygn. akt II SAB/Go 9/16 w sprawie ze skargi K. G. na bezczynność Wójta Gminy Żary w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: oddalić zażalenie.

Wyrokiem z dnia 16 marca 2016 r., sygn. akt II SAB/Go 9/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, po rozpoznaniu skargi K. G., zobowiązał Wójta Gminy Żary do rozpoznania wniosku skarżącego z dnia 1 grudnia 2015 r. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku. W punkcie II wyroku Sąd I instancji stwierdził, że bezczynność Wójta Gminy Żary nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, a w pkt III zawarł postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania zasądzając od Wójta Gminy Żary na rzecz skarżącego 369,60 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Sąd I instancji rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów oparł o art. 200 w zw. z art. 205 § 2 oraz art. 206 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej powoływanej jako "P.p.s.a.". Zasądzając od organu na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania, niezbędnych do celowego dochodzenia praw Sąd uwzględnił: opłatę w wysokości 100, koszty przesyłek pocztowych w kwocie 12,60 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 240 zł i koszt opłaty kancelaryjnej od pełnomocnictwa – 17 zł. Sąd nie uwzględnił żądanych kosztów wynagrodzenia adwokata w wysokości 480 zł. Miarkując wysokość zasądzonych kosztów Sąd wziął pod uwagę, że nakład pracy ustanowionego w sprawie pełnomocnika sprowadzał się wyłącznie do napisania skargi. Sąd uznał, że w sprawie zaszedł "uzasadniony przypadek" w rozumieniu przywołanego art. 206 P.p.s.a., wskutek czego uprawnione stało się miarkowanie wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika poprzez dostosowanie wynagrodzenia do stopnia zawiłości sprawy i koniecznego nakładu pracy pełnomocnika. Sąd I instancji, powołując się na sygnatury spraw toczących się przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi, wskazał, że ten sam skarżący, reprezentowany przez tego samego pełnomocnika, wywiódł wiele skarg na bezczynność organów związaną z udostępnianiem informacji publicznej. Powoduje to, że nakład pracy pełnomocnika związany ze sporządzaniem kolejnych zbliżonych w treści skarg nie jest znaczny. Sąd uznał, że w takiej sytuacji właściwe będzie przyznanie wynagrodzenia w wysokości połowy stawki wynikającej z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800).

Zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania wniósł K. G., zarzucając naruszenie art. 206 P.p.s.a. poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie wskutek przyjęcia, że uzasadniony przypadek w rozumieniu tego przepisu stanowi wcześniejsze wniesienie przez skarżącego skarg na bezczynność w udzieleniu informacji publicznej. Skargi te dotyczyły innych organów i wniesione zostały w sprawach, w których istota sporu była całkowicie odmienna od tej z rozpoznawanej sprawy.

W związku z powyższym wnoszący zażalenie wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania za I instancję w kwocie 609,60 zł w miejsce zasądzonej kwoty 369,60 zł oraz zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje: zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zasada związana z odpowiedzialnością za wynik postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym została określona w art. 200 P.p.s.a. Powołany przepis stanowi, że w razie uwzględnienia skargi przez sąd pierwszej instancji przysługuje skarżącemu od organu, który wydał zaskarżony akt lub podjął zaskarżoną czynność albo dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw. Stosownie do art. 205 § 2 P.p.s.a. do niezbędnych kosztów postępowania strony reprezentowanej przez adwokata lub radcę prawnego zalicza się ich wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata lub radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (§ 2).

Wyjątek od opisanej zasady uregulowany jest w art. 206 P.p.s.a., zgodnie z którym Sąd może w uzasadnionych przypadkach odstąpić od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania w całości lub w części, w szczególności jeżeli skarga została uwzględniona w części niewspółmiernej w stosunku do wartości przedmiotu sporu ustalonej w celu pobrania wpisu. Przepis art. 206 P.p.s.a. w przywołanym brzmieniu obowiązuje od dnia 15 sierpnia 2015 r., został bowiem zmieniony przez art. 1 pkt 60 ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądamiadministracyjnymi (Dz. U. z 2015 r., poz. 658). W nowym stanie prawnym uznanie, że zaistniał uzasadniony przypadek pozwalający na odstąpienie od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania w całości lub w części nie jest uzależnione od konieczności częściowego uwzględnienia skargi. Ustalenie czy w sprawie zachodzi uzasadniony przypadek zależy od swobodnej oceny sądu. Stosując art. 206 P.p.s.a. sąd działa w sposób uznaniowy. Ocena ta musi jednak uwzględniać wszystkie okoliczności, które mogą mieć wpływ na rozstrzygnięcie.

W rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji, odstępując od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania w części, doszedł do przekonania, że w sprawie zachodził "uzasadniony przypadek" w rozumieniu art. 206 P.p.s.a. Sąd podkreślił, że skarżący, reprezentowany przez tego samego pełnomocnika, wywiódł wiele skarg na bezczynność organów związaną z udostępnianiem informacji publicznej, a zatem uprawnione stało się miarkowanie wynagrodzenia pełnomocnika poprzez dostosowanie tego wynagrodzenia do stopnia zawiłości sprawy i koniecznego nakładu pracy. Z oceną taką należy się zgodzić.

Oceniając nakład pracy pełnomocnika zasadnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim zwrócił uwagę, że aktywność adwokata sprowadzała się do napisania skargi oraz pisma procesowego z dnia 2 marca 2016 r. powtarzającego w istocie argumenty zawarte w skardze. Charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika nie przyczyniły się zatem do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Również okoliczność, że przed Wojewódzkimi Sądami Administracyjnymi zawisło kilkanaście spraw ze skarg K. G., reprezentowanego przez adwokat M. T., na bezczynność organów w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej dawała podstawę do zastosowania art. 206 P.p.s.a.

Z tych względów Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w zw. z art. 197 § 2 P.p.s.a. orzekł, jak w sentencji postanowienia.