Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jakub Zieliński (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak Sędzia WSA Tomasz Świstak Protokolant St. sekretarz sąd. Joanna Wieczorkiewicz-Skoczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 czerwca 2013 r. sprawy ze skargi O. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] 2012 r. Nr [...] w przedmiocie lokalizacji inwestycji celu publicznego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy D. z dnia [...] 2012 r. Nr [...] II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. na rzecz skarżącej kwotę 500 zł (pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, III. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.

Wnioskiem z dnia 3 czerwca 2008r. zmienionym wnioskiem z dnia 8 kwietnia 2009r. "A" spółka z o.o. z siedzibą w P. wystąpiła o ustalenie warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie przyłącza odprowadzania wód deszczowych wraz z urządzeniami podczyszczającymi oraz budowie zbiornika retencyjnego, z terenu "A" Sp. z o.o. do rowu melioracji wodnych szczegółowych [...] , a dalej do rowu [...], w ciągu ulicy S. na terenie działek nr ewid. [...],[...],[...],[...], [...],[...],[...] , [...],[...],[...] i [...], położonych w S. gmina D..

Decyzją z dnia 1 czerwca 2009r. Wójt Gminy D. ustalił warunki lokalizacji celu publicznego, polegającej na budowie przyłącza odprowadzania wód deszczowych wraz z urządzeniami podczyszczającymi z terenu "A" Sp. z o.o. ul S. [...] w S., do rowu melioracji wodnych szczegółowych [...], a dalej do rowu [...], w ciągu ulicy S. na terenie działek nr ewid. [...] , [...],[...],[...],[...],[...] , [...],[...] , [...],[...] i [...], położonych w S. gmina D..

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła O. G. i R. B.

Decyzją z dnia 24 listopada 2009r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. uchyliło zaskarżoną decyzję i przekazało sprawę organowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Kolejną decyzją z dnia [...] 2010r. Wójt Gminy D. ustalił warunki lokalizacji celu publicznego, polegającej na budowie przyłącza odprowadzania wód deszczowych wraz z urządzeniami podczyszczającymi z terenu "A" Sp. z o.o. ul S. [...] w S., do rowu melioracji wodnych szczegółowych [...], a dalej do rowu [...], w ciągu ulicy S. na terenie działek nr ewid. [...],[...],[...],[...],[...],[...],[...] , [...],[...],[...] i [...], położonych w S. gmina D..

W wyniku odwołania wniesionego przez O. G. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. decyzją z dnia [...] 2011r. uchyliło zaskarżoną decyzję i przekazało sprawę organowi I instancji do ponownego rozpoznania. Organ II instancji wskazał, iż zaskarżona decyzja nie zawierała prawidłowego uzasadnienia, w szczególności brak było szczegółowego odniesienia do stanu faktycznego i prawnego, i wyników analizy przeprowadzonej w zgodnie z art. 53 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U nr 80, poz. 717 ze zm,), zwanej dalej u.p.z.p. Ponadto w zgromadzonym materiale brak było aktualnego stanowiska w przedmiocie planowanej inwestycji, wyrażonego przez [...] Związek Spółek Wodnych oraz brak rzetelnej analizy rzeczywistej sytuacji panującej w rejonie ulicy S.. Pismem z dnia 17 lutego 2012r. inwestor zmienił wniosek, wskazując, iż inwestycja ma dotyczyć również budowy zbiornika retencyjnego.

Po ponownym przeprowadzeniu postępowania decyzją z dnia [...] 2012r. ([...]) Wójt Gminy D., na podstawie art. 51 ust. 1, w zw. z art. 4 ust. 2 pkt 1 u.p.z.p. ustalił warunki lokalizacji celu publicznego, polegającej na budowie przyłącza odprowadzania wód deszczowych wraz z urządzeniami podczyszczającymi oraz budowie zbiornika retencyjnego z terenu "A" Sp. z o.o. ul S. [...] w S., do rowu melioracji wodnych szczegółowych [...] , a dalej do rowu [...] , w ciągu ulicy S. na terenie działek nr ewid. [...] , położonych w S. gmina D.. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż 13 grudnia 2011r. wpłynęło pismo z [...] Związku Spółek Wodnych z informacją, iż należy wykonać dodatkowo szczelny zbiornik retencyjny zamiast zbiornika otwartego, ograniczyć maksymalny zrzut wód opadowych, wymienić przepust w rowie [...] oraz umocnić wylot do tego rowu. Inwestor w następstwie ww. stanowiska zmienił swój wniosek dostosowując jego treść do wskazań zawartych w ww. korespondencji [...] Związku Spółek Wodnych. Urbanista uwzględnił powyższe zmiany i przygotował projekt nowej decyzji, który następnie przesłano właściwym organom do uzgodnienia. Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Starosta P. oraz [...] Związek Spółek Wodnych nie zajęli stanowiska w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia tym podmiotom wystąpienia o dokonanie uzgodnienia projektu decyzji. W związku z tym zdaniem Wójta Gminy D., na podstawie art. 53 ust. 5 u.p.z.p. uzgodnienie to uważa się za dokonane.

Odwołanie od powyższej decyzji wnieśli: O. G. oraz B. G.. B. G. zarzucił, iż nadal istnieje obawa lokalnych podtopień i zalewania posesji, nie ma decyzji w sprawie kto będzie odpowiedzialny za konserwację rowów, brak jest jasnych zasad utrzymywania rowów przydrożnych i przepustów. O. G. zarzuciła, iż Wójt Gminy D. od wydania poprzednich decyzji nie poczynił żadnych kroków w celu rozwiązania problemu zalewania nieruchomości położonych przy ul S.. Istniejący system melioracji jest niesprawny, zaś podłączenie kolejnych jednostek spowoduje pogorszenie sytuacji mieszkańców przy ul S., którzy są cyklicznie zalewani.

Decyzją z dnia [...] 2012r. (Nr [...] ) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy. W uzasadnieniu wskazano, iż przyłącze odprowadzania wód deszczowych wraz z urządzeniami podczyszczającymi oraz budowa zbiornika retencyjnego są zaliczane do inwestycji celu publicznego, a dla terenu objętego inwestycją nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego. W takiej sytuacji zastosowanie ma przepis art. 50 ust. 1 u.p.z.p. Organ odwoławczy podzielił stanowisko Wójta Gminy D., iż w świetle obowiązujących przepisów uznać należy za dokonane uzgodnienia projektu decyzji przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Starostę [...] i [...] Związek Spółek Wodnych. Ponadto z decyzji wynika, że inwestycja nie może zmienić stosunków wodnych na sąsiednich działkach należących do osób trzecich.

Kwestie poruszane przez odwołujących się zostaną rozstrzygnięte na etapie uzyskiwania pozwolenia wodnoprawnego. Indywidualna decyzja o ustaleniu warunków zabudowy nie może całościowo regulować stosunków wodnomelioracyjnych, jak chcieliby odwołujący się. Przy wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy nie mogą być poruszane zagadnienia i zarzuty oparte na ustawie prawo budowlane ani na ustawie prawo wodne. Wydanie pozytywnej decyzji o warunkach zabudowy nie przesądza jeszcze że inwestycja taka powstanie.

Na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu wniosła O. G. zarzucając:

- naruszenie art. 7, art. 77, art. 80, art. 107 § 3 k.p.a. poprzez: niewłaściwą ocenę zgromadzonego materiału dowodowego, brak podjęcia kroków niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, braku właściwego uzasadnienia decyzji.

- naruszenie art. 53 ust. 3 u.p.z.p. poprzez wydanie decyzji bez uprzedniego wykonania analizy warunków i zasad zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy wynikających z przepisów odrębnych, a także analizy stanu faktycznego i prawnego terenu, na którym przewiduje się realizację inwestycji.

- naruszenie art. 54 ust. 2 u.p.z.p. poprzez brak dostatecznego określenia warunków i szczegółowych zasad zagospodarowania terenu oraz jego zabudowy, a w szczególności w zakresie warunków i wymagań ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, ochrony środowiska i zdrowia ludzi, obsługi w zakresie infrastruktury technicznej oraz wymagań dotyczących interesu osób trzecich.

W konkluzji skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji Wójta Gminy D..

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. wniosło o jej oddalenie odwołując się do argumentacji przedstawionej w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Stosownie do art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( tekst jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm. – dalej p.p.s.a.) uwzględnienie przez sąd administracyjny skargi i uchylenie zaskarżonej decyzji następuje wówczas, gdy Sąd stwierdzi: naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, albo inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy.

W realiach niniejszej sprawy podkreślić trzeba, iż sąd administracyjny nie jest związany zarzutami ani wnioskami skargi i zawartą w skardze argumentacją. Obowiązany jest natomiast, zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. do oceny praworządności zachowań organów administracji w danej sprawie. Oznacza to, iż podniesione w skardze zarzuty nie są wyłącznym kryterium badania legalności zaskarżonego aktu lub czynności. Sąd ma bowiem obowiązek wziąć pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od żądań i zarzutów podniesionych w skardze i dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonego aktu administracyjnego, nawet gdy dany zarzut nie został podniesiony.

Rozpoznając sprawę w tak zakreślonej kognicji, Sąd stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie, choć nie wszystkie podniesione w niej zarzuty okazały się zasadne.

Sąd z urzędu dostrzegł naruszenie przez orzekające w sprawie organy art. 53 ust. 4 u.p.z.p. i art. 53 ust. 5 u.p.z.p. w brzmieniu obowiązującym do 16 lipca 2010r. a w konsekwencji również naruszenie art. 7 i art. 77 k.p.a.

Pismem z dnia 17 lutego 2012r, inwestor zmodyfikował po raz kolejny swój pierwotny wniosek oświadczając, że domaga się wydania decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, dla inwestycji polegającej na budowie przyłącza odprowadzenia wód deszczowych wraz z urządzeniami podczyszczającymi oraz budowę zbiornika retencyjnego z terenu "A" Sp. z o.o. ul S. 21 w S., do rowu melioracji wodnych szczegółowych [...] , a dalej do rowu [...] w ciągu ulicy S. na terenie działek nr ewid. [...], położonych w S. gmina D.. Ta zmiana wniosku rodziła konieczność uzyskania uzgodnienia projektu decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego z odpowiednimi podmiotami, wskazanymi w art. 53 ust. 4 u.p.z.p.

Organy stwierdzając, iż doszło do uzgodnienia decyzji organu I instancji przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Starostę [...] i [...] Związek Spółek Wodnych, oparły się na treści art. 53 ust. 5 u.p.z.p. w brzmieniu nadanym mu przez art. 70 pkt. 6 lit. b) ustawy z 7 maja 2010r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych, (Dz. U. 2010r. nr 106, poz. 675). Z kolei zgodnie z art. 80 tej ustawy do spraw o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy decyzją ostateczną, przepisy dotychczasowe stosuje się na wniosek inwestora, który może być zgłoszony najpóźniej w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Ustawa z 7 maja 2010r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych, weszła w życie 17 lipca 2010r. Tymczasem w dniu 15 września 2010r. do Urzędu Gminy w Dopiewie trafiło pismo "A" Sp. z o.o., w którym zawarty był wniosek, złożony w trybie art. 80 ustawy z 7 maja 2010r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych, "o rozpoznanie sprawy według przepisów dotychczas obowiązujących".

Przed wejściem w życie zmian wprowadzonych przez art. 70 pkt. 6 lit. b) ustawy z 7 maja 2010r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych, (a więc do 16 lipca 2010r.), art. 53 ust. 5 posiadał następujące brzmienie: "uzgodnień, o których mowa w ust. 4, dokonuje się w trybie art. 106 Kodeksu postępowania administracyjnego". Z powyższego wynika, iż wobec złożenia przez inwestora ww. wniosku, dalsze postępowanie winno się toczyć na podstawie przepisów dotychczasowych, a więc między innymi w oparciu o art. 53 ust. 5 u.p.z.p. w brzmieniu obowiązującym do dnia 16 lipca 2010r. zatem organ I instancji nie mógł poprzestać na wezwaniu Marszałka Województwa Wielkopolskiego, Starosty [...] i [...] Związek Spółek Wodnych do uzgodnienia projektu decyzji, lecz zobowiązany był do uzyskania przedmiotowych uzgodnień. Nadto wzywając te podmioty do dokonania uzgodnień zobligowany był zaznaczyć w jakim trybie uzgodnienia te są prowadzone, tak aby mylne przeświadczenie tych organów, że ich milczenie jest równoznaczne z uzgodnieniem, nie paraliżowała toczącego się postepowania.

Stwierdzając powyższe Sąd uznał, iż treść art. 80 ustawy z 7 maja 2010r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych odnosi się zarówno do wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu jak i decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Podzielić należy stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie zawarte w wyroku z dnia 15 kwietnia 2011r. (sygn. akt II SA/Po 229/11, publikowane na stronie http://orzeczenia.nsa.gov.pl), iż sformułowanie "sprawy o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowanie terenu" dotyczy z uwagi na treść art. 4 ust. 2 u.p.z.p. zarówno spraw o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, jak i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Przepis art. 80 z ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych nie został uwzględniony ani przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze ani przez organ I instancji przy wydaniu rozstrzygnięć. W szczególności zaskarżona decyzja nie zawiera ani wyjaśnień dotyczących wykładni i stosowania powyższej regulacji, ani też odpowiednich ustaleń. Zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja Wójta Gminy D. zostały zatem wydane z naruszeniem również art. 107 § 3 k.p.a., co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy w kontrolowanej kwestii incydentalnej. Wskazane powyżej uchybienia zaistniałe przy wydaniu zaskarżonej decyzji stwarzają podstawę do jej uchylenia na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., przy odstąpieniu dalej idącej kontroli prawidłowości zastosowania w niniejszej sprawie przepisów prawa, do której zmierzają pozostałe zarzuty skargi. Taka kontrola następuje dopiero po ustaleniu rzeczywistego stanu faktycznego sprawy, zaś w sprawie niniejszej z uprzednio wskazanych przyczyn jest ona niemożliwa i bezprzedmiotowa, ( por. wyrok NSA z 10 lutego 1981r., SA 910/80, ONSA 1981, nr 1 , poz. 7 oraz Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz pod red. T. Wosia , WP LexisNexis W-wa 2005 str. 145 t. 14 ).

Już w tym momencie należy jednak zwrócić uwagę na brak doprecyzowania w decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego z dnia 8 maja 2012r. o jaką inwestycję konkretnie chodzi w zakresie zbiornika retencyjnego. W szczególności z wymienionego powyżej pisma [...] Związku Spółek Wodnych z 13 grudnia 2011r. wynika, iż w zakresie planowanego zamierzenia inwestycyjnego należy wykonać "szczelny zbiornik" retencyjny zamiast zbiornika otwartego. Ani modyfikacja wniosku inwestora ani decyzja z 8 maja 2012r. tej okoliczności nie uwzględniła, w szczególności w decyzji tej jest mowa o zbiorniku retencyjnym a nie o szczelnym zbiorniku retencyjnym. Sąd zważył, iż okoliczność ta stanowi naruszenie art. 54 ust. 1 i 2 u.p.z.p. które może być uznane jako naruszenie prawa materialnego, które może mieć wpływ na wynik sprawy. Niewątpliwie istotne w tym zakresie będzie uzgodnienie dokonane przez [...] Związek Spółek Wodnych. Zatem w toku dalszego postępowania kwestia ta winna być przez organ I instancji uwzględniona i wyjaśniona w decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego i w jej uzasadnieniu, o ile do wydania takiej decyzji dojdzie.

Na marginesie należy zauważyć, iż obowiązujące przepisy inaczej traktują wyżej wymienione dwa typy zbiornika retencyjnego, przyjmuje się między innymi, że szczelny zbiornik retencyjny nie jest urządzeniem wodnym. Okoliczność ta jest w sprawie istotna również z uwagi na treść art. 55 u.p.z.p. wskazującego, iż "decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego wiąże organ wydający decyzję o pozwoleniu na budowę."

Nie ma racji skarżąca kwestionując, iż zamierzenie inwestycyjne Spółki "A" nie jest inwestycją celu publicznego. W szczególności należy zauważyć, iż taką inwestycją jest między innymi:

- budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń;

- budowa oraz utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

Zamierzenie inwestora mieści się we wskazanym powyżej zakresie i niewątpliwie jego ewentualne wykonanie będzie miało wpływ na warunki wodne między innymi na działce, na której planowana jest inwestycja i na działkach o nr ewid. [...], położonych w S. gmina D. W zakresie planowanej inwestycji istotne jest zbadanie jej wpływu na możliwość odbierania wody przez rów melioracji wodnych szczegółowych [...] i rów [...], nie tylko z działki inwestora, ale także z okolicznych działek, w szczególności działek wymienionych powyżej.

Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji wyroku, biorąc za podstawę art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. Rozpoznając ponownie sprawę organ I instancji zobligowany będzie do wydania stosownego rozstrzygnięcia po wyeliminowaniu wytkniętych uchybień. O wstrzymaniu wykonalności zaskarżonej decyzji orzeczono na podstawie art. 152 p.p.s.a.