Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Adam Jutrzenka-Trzebiatowski Asesor WSA Kamila Karwatowicz po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 27 lipca 2023 r. sprawy ze skargi J.K. na bezczynność Marszałka Województwa w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. zobowiązuje Marszałka Województwa do załatwienia wniosku skarżącego J.K. z dnia [...] r. o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia otrzymania prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi sprawy, II. stwierdza, że Marszałek Województwa dopuścił się bezczynności, która nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, III. zasądza od Marszałka Województwa na rzecz skarżącego J.K. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

1. Pismem z dnia [...] maja 2023 r., powołując się na art. 61 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 5 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 902; dalej u.d.i.p.), J.K. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. skargę na bezczynność Marszałka Województwa w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w postaci "wydruków ze służbowych kart bankomatowych poszczególnych członków Zarządu Województwa" we wskazanych w jego wnioskach latach. W skardze skarżący zawarł wniosek o zobowiązanie organu do załatwienia, między innymi, wniosku z dnia [...] marca 2023 r. dotyczącego wskazanej informacji za rok 2021 oraz o zasądzenie od organu kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi skarżący podał, że w dniach 18 marca 2023 r.,

19 marca 2023 r., 20 marca 2023 r., 21 marca 2023 r. i 22 marca 2023 r., za pośrednictwem poczty elektronicznej, złożył wnioski o udostępnienie informacji publicznej w postaci wydruków ze służbowych kart bankomatowych poszczególnych członków Zarządu Województwa w latach: 2018, 2019, 2020, 2021 i 2022. Jako sposób i formę udostępnienia wnioskowanych informacji skarżący wskazał przesłanie zeskanowanych dokumentów na podany we wniosku adres e-mail. W dniu 31 marca 2023 r. otrzymał odpowiedź organu, w której organ wskazał, że z uwagi na skomplikowany charakter sprawy zachodzi konieczność dokonania analizy prawnej, a udzielenie odpowiedzi nastąpi do dnia 28 kwietnia 2023 r.

W dniu 28 kwietnia 2023 r. organ drogą elektroniczną poinformował wnioskującego, że wydruki wyciągów/raportów bankowych potwierdzających transakcje dokonane kartami płatniczymi nie stanowią dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 6 ust. 2 u.d.i.p. Zdaniem skarżącego przedmiotem wniosku jest jednak informacja publiczna, która do dnia złożenia skargi nie została mu udostępniona.

2. W odpowiedzi na skargę Marszałek Województwa, wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu organ wskazał, że do Urzędu Marszałkowskiego wpłynęły wskazane przez skarżącego wnioski o udostępnienie informacji publicznej. Z uwagi na konieczność dokonania analizy prawnej, działając na podstawie art. 13 ust. 2 u.d.i.p. poinformowano skarżącego, że udzielenie odpowiedzi na wszystkie wnioski nastąpi do dnia 28 kwietnia 2023 r. Następnie w piśmie z dnia [...] kwietnia 2023 r. Marszałek Województwa podał, że nie może udostępnić mu żądanych informacji, gdyż nie są to informacje publiczne (żądane dokumenty nie są dokumentami urzędowymi).

Organ przyznał, że informacja o tym, kto jest, czy był dysponentem służbowych kart płatniczych, a także o kwotach wydatków i celach, na jakie były wydatkowane pieniądze poprzez użycie tych kart jest informacją publiczną. Jednakże, jak wskazano, odrębną kwestią jest udostępnienie wyciągów ze służbowych kart płatniczych. Wyciągi te nie stanowią bowiem dokumentów urzędowych w rozumieniu art. 6 ust. 2 u.d.i.p., a zatem ich postać (kopie) nie mogą być udostępnione (ujawnione) w trybie dostępu do informacji publicznej. W ocenie organu okoliczność, że dokument prywatny, jakim jest wyciąg bankowy, pozostaje w dyspozycji organu administracji publicznej i dotyczy realizacji celów publicznych, nie czyni go automatycznie dokumentem urzędowym.

3. Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału II tutejszego Sądu z dnia

13 czerwca 2023 r., wydanym na podstawie art. 57 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2022 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 259; dalej p.p.s.a.) sprawy ze skarg J.K. z dnia [...] maja 2023 r. na bezczynność Marszałka Województwa w udostępnieniu informacji publicznej dotyczącej wydruków ze służbowych kart bankomatowych zostały rozdzielone, w wyniku czego sprawie ze skargi na bezczynność organu w załatwieniu wniosku skarżącego z dnia [...] marca 2023 r. nr [...] nadano sygn. akt II SAB/Go 75/23.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje.

4. Zgodnie z art. 3 § 1 p.p.s.a., sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Natomiast w myśl art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego.

Sprawa została rozpoznana w trybie uproszczonym stosownie do art. 119 pkt 4 p.p.s.a.

5. Przedmiotem skargi w niniejszej sprawie była bezczynność organu w udostępnieniu informacji publicznej w postaci wydruków (wyciągów) ze służbowych kart bankomatowych poszczególnych członków Zarządu Województwa (w tym przypadku za 2021 r). Sporne między stronami było to, czy takie wydruki mogą być udostępnione, jak to bowiem wynika ze stanowiska organu informacja o tym, "kto jest, czy był dysponentem służbowych kart płatniczych, a także o kwotach wydatków i celach, na jakie były wydatkowane pieniądze poprzez użycie tych kart" jest informacją publiczną.

6. Odnosząc się do tej kwestii nie ulega wątpliwości, że informacje o majątku publicznym, w tym o majątku jednostek samorządu terytorialnego, stanowią informację publiczną w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 5 lit. c u.d.i.p. Dotyczy to także informacji dokumentujących fakt lub sposób zadysponowania majątkiem publicznym, w tym treść i postać umów cywilnoprawnych dotyczących takiego majątku, jeżeli treść owych umów dotyczy bezpośrednio wspomnianego wyżej majątku publicznego (por. wyroki WSA w Warszawie z 24 września 2020 r., II SAB/Wa 289/20 oraz WSA we Wrocławiu z 28 czerwca 2022 r., IV SAB/Wr 978/21; CBOSA). Informacja o wydatkowaniu środków pieniężnych na podstawie służbowych kart bankomatowych przez członków Zarządu Województwa stanowi zatem informację publiczną.

7. Jeśli chodzi o stanowisko organu oparte na rozróżnieniu między prywatnym charakterem wydruku (wyciągu) ze służbowych kart bankomatowych (pochodząca od danego banku) a dokumentem urzędowym, którym ma być informacja publiczna udzielona przez organ na podstawie tego wydruku (wyciągu) jest ono nie do zaakceptowania. Po pierwsze dlatego, że prawidłowa i zgodna z prawem i realizująca cel ustawy informacja o wydatkach z konta (rachunku) danej służbowej karty bankomatowej (ściśle rzecz biorąc bankowej karty płatniczej) musi odzwierciedlać wszystkie operacje zawarte na tzw. wyciągu (wydruku) z tego konta. W takiej sytuacji udzielenie informacji sprowadzałoby się do "skopiowania" danych z tego wyciągu do treści "dokumentu urzędowego", który wytworzył by organ. Taka jest bowiem logiczna konsekwencja stanowiska prezentowanego przez organ i argumentacji ją wpierającej. Już z tego powodu sens tego stanowiska trudno zaakceptować (chodzi wszak o karty płatnicze ze środkami pieniężnymi jednostki samorządu terytorialnego oddanymi do dyspozycji urzędników wyłącznie dla potrzeb służbowych a nie środki prywatne, nie ma więc znaczenia, że wydruk "wyciąg" pochodzi od banku). Drugi argument na niekorzyść przyjętego przez organ stanowiska jest jeszcze istotniejszy. Mianowicie przyjmując, że sam wydruk (wyciąg) nie podlega udostępnieniu, ale dane z niego wynikające już tak, umożliwia się potencjalną ingerencję w treść informacji, której wnioskujący o dostęp nie będzie mógł zweryfikować, nie mając wglądu w wydruk (wyciąg) operacji dokonywanych z danej karty płatniczej.

8. Dlatego w pełni podzielić należy stanowisko zawarte w orzecznictwie, które nie opiera się na formalnym statusie dokumentu (jako urzędowego lub prywatnego), lecz jego treściowej i funkcjonalnej charakterystyce jako nośnika (źródła) informacji publicznej. Według tego poglądu informacją publiczną w rozumieniu ustawy będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej.

Jak się podkreśla, informacja ta musi przy tym dotyczyć sfery istniejących już danych i faktów i może pochodzić od dowolnych podmiotów, jeżeli tylko dotyczy "sprawy publicznej" w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Za informację publiczną uznaje się zatem m.in. treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem administracji publicznej, lecz wykonującego zadania publiczne bądź funkcje publiczne. Są nią zarówno dokumenty bezpośrednio przez te podmioty wytworzone, jak i te, których używają one przy realizacji przewidzianych prawem zadań, nawet gdy nie pochodzą bezpośrednio od nich.

Taką informację stanowi zatem treść wszelkiego rodzaju dokumentów w jakikolwiek sposób dotyczących organu, bez względu na to, co jest ich przedmiotem. W perspektywie konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej pojęcie "dokumentu" należy rozumieć w szerokim tego słowa znaczeniu, gdyż za dokument uznaje się każdą informację o działalności władzy publicznej lub o sprawach publicznych, wysłowioną i zobiektywizowaną na jakimś nośniku i najczęściej przybierającą postać pisemną. Dokumentem w tym rozumieniu będzie zatem każdy nośnik danych, który może przybrać m.in. formę papierową, elektroniczną, cyfrową (w tym zatem wydruk czy wyciąg z konta kart płatniczych, por. wyrok NSA z dnia 29 września 2021 r., III OSK 1036/21; CBOSA). W sprawie nie budzi wątpliwości, że środki finansowe zgromadzone na rachunkach bankowych przedmiotowych kart stanowią wyłącznie środki publiczne, dlatego wyciągi (wydruki) z konta tych kart podlegają udostępnieniu.

9. Ponieważ żądana informacja publiczna nie została udostępniona skarga okazała się zasadna. Zgodnie z art. 149 § 1 p.p.s.a. sąd, uwzględniając skargę na bezczynność:

1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności;

2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa;

3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania.

Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a. Sąd zobowiązał organ do załatwienia wniosku skarżącego o udostępnienie informacji publicznej w terminie 14 dni od otrzymania prawomocnego wyroku (pkt I sentencji wyroku).

W ocenie Sądu bezczynność organu w rozpoznaniu wniosku skarżącego o udostępnienie informacji publicznej nie miała rażącego charakteru. Na taką ocenę przede wszystkim ma wpływ stosunkowo skomplikowany charakter sprawy oraz fakt, że niezałatwienie wniosku w terminie wynikało z błędnej oceny stanu prawnego sprawy, nie było natomiast wynikiem złej woli lub lekceważącego stosunku do sprawy (pkt II sentencji wyroku).

O zwrocie kosztów sądowych na rzecz skarżącego w wysokości uiszczonego wpisu od skargi tj. 100 zł orzeczono na podstawie 201 § 1 w zw. z art. 200 p.p.s.a (pkt III sentencji wyroku).