Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bożena Więch-Baranowska, , Sędzia WSA Ewa Machlejd (spr.), Sędzia WSA Jolanta Zdanowicz, Protokolant Piotr Bibrowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 grudnia 2009 r. sprawy ze skargi C. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec zamiaru wykonania robót budowlanych polegających na montażu nośnika reklamowego I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, III. zasądza od Wojewody [...] na rzecz skarżącej C. Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 500 zł (pięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Decyzją nr [...] z dnia [...] listopada 2008 r. Prezydent W., po otrzymaniu zgłoszenia C. Spółki z o.o. z siedzibą w W. z dnia [...] listopada 2008 r., działając na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r., nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) wniósł sprzeciw do wykonania robót ujętych w zgłoszeniu, a objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, iż C. Spółka z o.o. z siedzibą w W. zgłosiła wykonanie robót budowlanych, polegających na zainstalowaniu na działce gruntu nośnika reklamowego, jednostronnego, o wymiarach powierzchni reklamowej 3 m x 6 m, przy ul. [...] róg ul. [...].

Analiza złożonych przy zgłoszeniu dokumentów wykazała, iż przedmiotowe urządzenie reklamowe należy zaliczyć do kategorii budowli o których mowa w art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, bowiem przedmiotem zgłoszenia jest budowa konstrukcji wsporczej, a nie zgłoszenie zainstalowania tablicy reklamowej albo urządzenia reklamowego, jako całości funkcjonalnej, na istniejącym fundamencie. Zakres robót objętych zgłoszeniem wykracza więc poza dyspozycję art. 30 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.

Organ wskazał, że budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury. Ustawodawca wśród przykładowych obiektów będących budowlami wymienił wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe oraz fundamenty pod urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

O tym zaś, czy urządzenie reklamowe jest trwale związane z gruntem, czy też nie, nie decyduje metoda i sposób związania z gruntem, ale to, czy wielkość tego urządzenia, jego konstrukcja, przeznaczenie i względy bezpieczeństwa wymagają takiego trwałego związania (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 czerwca 2006 r., sygn. akt II OSK 923/05, niepublikowany).

W odwołaniu od decyzji organu I instancji C. Spółka z o.o. wnosiła o uchylenie decyzji zarzucając naruszenie art. 29 ust. 2 pkt 6 ustawy Prawo budowlane, bowiem ustawodawca w tym przepisie wprowadził dla urządzeń reklamowych, z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych usytuowanych poza obszarem zabudowanym oraz zamontowanych na obiektach zabytkowych, wyłączenie od obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę dla wykonania robót budowlanych. Inwestor dowodził, że obejmuje to również wolnostojące urządzenia reklamowe, które zakwalifikowane zostały przez organ do kategorii "budowli" w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, tj. jako obiekt budowlany nie będący budynkiem, ani obiektem małej architektury (art. 3 pkt 3 Prawa budowlanego), który składa się z konstrukcji nośnej, do której montowana jest tablica reklamowa.

Wojewoda [...] decyzją nr [...] z dnia [...] sierpnia 2009 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Prezydenta W. nr [...] z dnia [...] listopada 2008 r.

Organ podniósł, że jak wynika z dołączonego do zgłoszenia projektu, przedmiotowa inwestycja to: jednostronna tablica reklamowa o wymiarach 6,0 m x 3,0 m, posadowiona na fundamencie o wymiarach 3,60 m x 2,30 m częściowo zagłębionym w ziemi. Całkowita wysokość planowanego urządzenia reklamowego to około 8,0 m. Powyższe wymiary oraz obecność fundamentu uzasadniają uznanie przedmiotowej inwestycji za urządzenie trwale związane z gruntem.

Równocześnie inwestor do zgłoszenia załączył projekt budowlany urządzenia reklamowego sporządzony przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia budowlane i zaświadczenie izby o przynależności do samorządu zawodowego. Projekt zawiera oświadczenie projektanta i osoby sprawdzającej o wykonaniu zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy technicznej. Tak sporządzony projekt budowlany jest wymagany na mocy art. 35 Prawa budowlanego, jako załącznik do wniosku o pozwolenie na budowę. Z załączonego projektu wynika, że podejmowane przez inwestora prace będą polegały na wykonaniu obiektu budowlanego, a nie tylko na instalowaniu.

Powyższe względy w ocenie organu odwoławczego wskazują na zasadność zaskarżonej decyzji.

W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego C. Spółka z o.o. wnosiła o uchylenie zaskarżonej decyzji, jak i decyzji organu I instancji.

Skarżąca podnosiła naruszenie przepisów prawa materialnego art. 29 ust. 2 pkt 6 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy Prawo budowlane, a także naruszenie przepisów postępowania art. 7, 77 i 107 k.p.a., jak również art. 138 k.p.a. Skarżąca wskazała, że przedmiotowe urządzenie reklamowe jest obiektem nietrwale związanym z gruntem, a więc nie stanowi budowli wymagającej pozwolenia na budowę.

W odpowiedzi na skargę organ wnosił o jej oddalenie podnosząc jak w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że wykonywana kontrola polega na weryfikacji decyzji lub postanowienia organu z punktu widzenia obowiązującego prawa materialnego i procesowego.

Rozpatrując sprawę pod tym kątem Sąd uwzględnił skargę, bowiem zaskarżona decyzja narusza przepisy postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.

Stwierdzić należy, że organy naruszyły przepis art. 7, 77 i 107 § 3 k.p.a., bowiem nie ustaliły czy w tym konkretnym przypadku inwestor zamierzał wykonać roboty budowlane i zrealizować obiekt budowlany. Natomiast od sposobu wykonania robót na gruncie będzie zależało, czy w tym konkretnym przypadku inwestor zamierza zrealizować instalację czy obiekt budowlany. Bez należytego wyjaśnienia kwestii sposobu posadowienia fundamentu urządzenia reklamowego przedwczesnym było stwierdzenie organów, że urządzenie reklamowe, będące przedmiotem zgłoszenia należy uznać za budowlę.

W przedłożonym do zgłoszenia projekcie zaprojektowano bowiem fundament żelbetowy w dwóch wariantach, tj. zagłębiony lub usytuowany na powierzchni terenu. Wskazano też, że ostateczną decyzję o sposobie posadowienia fundamentu winien podjąć projektant wykonujący adaptację projektu powtarzalnego dla konkretnej lokalizacji oraz kierownik budowy.

Zadaniem organu administracji jest dokonanie ustaleń faktycznych dla konkretnego przypadku, a dopiero w następnej kolejności zastosowanie właściwych przepisów prawa materialnego. Dopiero w zależności od poczynionych ustaleń co do sposobu posadowienia urządzenia reklamowego w konkretnym przypadku, od sposobu wykonania robót na gruncie będzie zależało czy urządzenie to ma być budowane czy instalowane. Projekt powtarzalny nie rozstrzyga bowiem tej kwestii. Nie wiadomo, w jaki sposób będzie konkretnie ustawione urządzenie reklamowe na gruncie. Sposób posadowienia ma podstawowe znaczenie dla określenia, czy będzie konieczne wykonanie prac budowlanych, polegających na odpowiednim przygotowaniu podłoża i trwałe związanie urządzenia z gruntem. W takim przypadku będzie wykonywana budowa w znaczeniu podanym w art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego, a nie instalacja, nie wymagająca wykonania tego rodzaju prac budowlanych.

Wyjaśnienie tej kwestii ma podstawowe znaczenie dla oceny czy przewidziane przez inwestora roboty wymagają pozwolenia na budowę (jeśli do budowy miałoby dojść) czy też nie będą wykonywane żadne prace budowlane, co można byłoby uznać za instalowanie urządzenia.

Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie nie podziela poglądu wyrażonego w zaskarżonej decyzji, iż instalowanie urządzeń reklamowych wymaga pozwolenia na budowę. Wystarczająca jest w tym przypadku procedura związana ze zgłoszeniem zamiaru zainstalowania urządzenia reklamowego. Natomiast dla przyjęcia czy dokonane zgłoszenie wyczerpuje dyspozycję art. 29 ust. 2 pkt 6 Prawa budowlanego, istotne znaczenie ma zakres prac poprzedzających wykonanie robót budowlanych polegających na montażu urządzenia reklamowego poprzez ustalenie, czy planowane prace nie mieszczą się w zakresie robót budowlanych dla realizacji których wymagane jest uzyskanie pozwolenia na budowę, bowiem przepis art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego jest normą szczególną w stosunku do regulacji o charakterze ogólnym, jaką stanowi art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego (tak NSA w wyroku z dnia 1 października 2009 r., w sprawie o sygn. akt II OSK 1461/08).

Jednak ponieważ sposób wykonania robót w tym konkretnym przypadku nie został wyjaśniony organ winien wezwać inwestora do uzupełnienia brakujących dokumentów dotyczących sposobu posadowienia fundamentu, a następnie podjąć stosowne rozstrzygnięcie.

W związku z powyższym, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) Sąd orzekł jak w sentencji wyroku. W pkt II wyroku orzeczono na podstawie art. 152 w/w ustawy. Koszty zasądzono na podstawie art. 200 p.p.s.a.