Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Zawadzka (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Hanna Knysiak - Sudyka Sędzia WSA Janusz Kasprzycki po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 26 października 2021 r. sprawy ze skargi P. K. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 7 sierpnia 2020 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie przyznania pomocy finansowej na zakup środków czystości uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu pierwszej instancji

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2020 r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy postanowienie Prezydenta Miasta z dnia [....] 2020 r., nr [...] orzekające o odmowie wszczęcia postepowania w sprawie pomocy finansowej w formie zasiłku celowego na zakup środków czystości dla P. K.

Zaskarżone postanowienie zostało wydane w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.

W dniu 27 kwietnia 2020 r. skarżący złożył wniosek o pomoc w formie zasiłku celowego na zakup środków czystości. W takim samym przedmiocie zapadło uprzednio rozstrzygnięcie, gdyż w dniu [...] 2020 r. decyzją nr [...], po rozpatrzeniu wniosku skarżącego z 31 marca 2020 r., Prezydent Miasta odmówił skarżącemu świadczenia w formie zasiłku celowego na zakup środków czystości. Decyzja ta została utrzymana w mocy decyzją SKO z 3 czerwca 2020 r., nr [...].

W konsekwencji organ pierwszej instancji, działając na podstawie art. 61a § 1 K.p.a., postanowieniem z [...] 2020 r. odmówił wszczęcia postepowania postępowania w sprawie pomocy finansowej w formie zasiłku celowego na zakup środków czystości dla skarżącego, twierdząc, że postępowanie w tym przedmiocie zostało już zakończone wydaniem merytorycznej decyzji.

Po rozpatrzeniu zażalenia skarżącego zaskarżonym postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2020 r. SKO utrzymało w mocy postanowienie organu pierwszej instancji. W motywach rozstrzygnięcia powołując się na treść art. 61a § 1 K.p.a. stwierdzono, że organ pierwszej instancji prawidłowo uznał, że prowadzenie w tak zakreślonych granicach sprawy nowego postępowania jest niedopuszczalne gdyż dotyczyłoby tych samych okoliczności faktycznych i stanu prawnego, co do których sprawa została już na drodze administracyjnej uprzednio wszczęta i rozstrzygnięta przez wydanie decyzji odmawiającej przyznania pomocy finansowej na zakup środków czystości.

Na powyższe postanowienie skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. W skardze zakwestionował wydane rozstrzygnięcie.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje.

Istota sprawy sprowadzała się do rozstrzygnięcia, czy w zaistniałym stanie faktycznym były podstawy do odmowy wszczęcia postępowania z wniosku skarżącego z dnia 27 kwietnia 2020 r. o udzielenie pomocy finansowej w formie zasiłku celowego na zakup środków czystości.

W myśl art. 61 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2020 r., poz. 256 ze zm.) dalej: K.p.a., postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Gdy żądanie, o którym mowa w art. 61, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania - art. 61a § 1 K.p.a.

Zatem z art. 61a § 1 K.p.a. wynikają dwie samodzielne i niezależne przesłanki wydania postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania. Jedną z nich jest wniesienie podania przez osobę, która nie jest stroną, a drugą przesłanką jest zaistnienie innych uzasadnionych przyczyn uniemożliwiających wszczęcie postępowania. W orzecznictwie oraz literaturze wskazuje się, że przez inną uzasadnioną przyczynę, o której mowa w cytowanym przepisie należy rozumieć takie sytuacje, które w sposób oczywisty stanowią przeszkodę do wszczęcia postępowania, np. gdy w tej samej sprawie zapadło już rozstrzygnięcie lub sprawa jest w toku. Warunkiem sine qua non wydania w tej sytuacji postanowienia, na podstawie art. 61a § 1 K.p.a., jest stwierdzenie tożsamości stosunku administracyjnoprawnego występującego pomiędzy sprawą zakończoną lub będącą w toku oraz powtórnym podaniem o wszczęcie postępowania administracyjnego (por. wyrok NSA z 28 kwietnia 2020 r., I OSK 135/19 lub wyrok NSA z 16 marca 2021 I OSK 2493/20).

W realiach niniejszej sprawy działając z wniosku skarżącego z dnia 31 marca 2020 r., decyzją Prezydenta Miasta z [...] 2020 r. nr [...], odmówiono mu świadczenia w formie zasiłku celowego na zakup środków czystości. Decyzja ta została utrzymana w mocy decyzją SKO z 3 czerwca 2020 r., nr [...].

Natomiast w kontrolowanym postępowaniu wniosek o zasiłek celowy na zakup środków czystości został złożony 27 kwietnia 2020 r. W tym kontekście podkreślić należy, że każdy wniosek inicjuje nową odrębną sprawę, która wymaga merytorycznego rozstrzygnięcia przez organy. Wnioski skarżącego z 31 marca 2020 r. i 27 kwietnia 2020 r. dotyczyły co prawda pomocy w formie zasiłku celowego na ten sam cel, nie mniej jednak każdy z nich wszczął odrębne postępowanie podlegające merytorycznemu rozpatrzeniu. Brak jest w tym przypadku tożsamości spraw. Zasiłek celowy ma charakter pomocy doraźnej, ukierunkowanej na konkretny cel bytowy, nie jest świadczeniem przyznawanym "za okres". Nie ma zatem do niego zastosowania przepis art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, z którego wynika, że świadczenia pieniężne z pomocy społecznej przyznaje się i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca, w którym został złożony wniosek wraz z wymaganą dokumentacją. Każdorazowo więc organ jest zobligowany zbadać czy istnieje potrzeba, której dotyczy wniosek.

Błędnie zatem organy obu instancji uznały, że kontrolowana sprawa jest tożsama z tą zakończoną decyzją SKO z dnia 3 czerwca 2020 r., nr [...], co doprowadziło do wydania rozstrzygnięcia o odmowie wszczęcia postępowania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organy będą zobowiązane rozpatrzyć merytorycznie sprawę z wniosku skarżącego z dnia 27 kwietnia 2020 r. o przyznanie zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup środków czystości.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.).