drukuj    zapisz    Powrót do listy

6135 Odpady 6393 Skargi na uchwały sejmiku województwa, zawierającej przepisy prawa miejscowego w przedmiocie ... (art. 90 i 91 ustawy o, , Marszałek Województwa, Oddalono skargę, II SA/Ke 860/13 - Wyrok WSA w Kielcach z 2013-12-03, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Ke 860/13 - Wyrok WSA w Kielcach

Data orzeczenia
2013-12-03 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2013-10-04
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach
Sędziowie
Jacek Kuza /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6135 Odpady
6393 Skargi na uchwały sejmiku województwa, zawierającej przepisy prawa miejscowego w przedmiocie ... (art. 90 i 91 ustawy o
Skarżony organ
Marszałek Województwa
Treść wyniku
Oddalono skargę
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Kuza (spr.), Sędzia WSA Renata Detka, Sędzia WSA Dorota Pędziwilk-Moskal, Protokolant Asystent sędziego Liwiusz Hanaj, po rozpoznaniu w Wydziale II Ke na rozprawie w dniu 14 listopada 2013 sprawy ze skargi Bio - Med Spółka z o.o. z siedzibą w Kielcach na Sejmik Województwa Świętokrzyskiego z dnia 27 maja 2013 r. nr XXXI/547/13 w przedmiocie uchwała Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 27 maja 2013 r. nr XXXI/547/13 w przedmiocie zmiany uchwały nr XXI/361/12 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 28 czerwca 2012r. w sprawie wykonania "Planu gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego" Oddala skargę

Uzasadnienie

Uchwałą Nr XXXI/547/13 z dnia 27 maja 2013 r. w sprawie uchwały Nr XXI/361/12 Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 28 czerwca 2012 r. w sprawie wykonania "Planu gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego" 2012 – 2018, w części odnoszącej się do § 2, tabela nr 2 w zakresie regionu 4 gospodarki odpadami komunalnymi, Sejmik Województwa Świętokrzyskiego na podstawie art. 9, art. 18 pkt 20 i art. 89 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz. U. Nr 142 z 2001 r., poz. 1590 ze zmianami) oraz art. 38 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, dalej ustawa o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21), nadał nowe brzmienie w/w Uchwale z dnia 28 czerwca 2012 r. w części odnoszącej się do § 2, tabeli nr 2 "Region 4, wiersz A, w kolumnie "Funkcjonujące regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych" – adres instalacji – "msc. Promnik, 26-067 Strawczyn". Wykonanie tej uchwały powierzono Zarządowi Województwa Świętokrzyskiego (§ 2). W § 3 uchwały wskazano, że wchodzi ona w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego.

Uchwała została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym Województwa Świętokrzyskiego z dnia 26 czerwca 2013 r. pod poz. 2589.

Po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa pismem z dnia 8 lipca 2013 r., którego to wezwania nie uwzględnił Sejmik Województwa Świętokrzyskiego (uchwała Nr XXXIV/609/13 z dnia 26 sierpnia 2013 r.), [...] Spółka z o. o. w [...] zaskarżyła powyższą uchwałę w całości do WSA w Kielcach. W skardze podważającej wskazanie zakładu w Promniku, gmina Strawczyn jako regionalnej instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielania ze zmieszanych odpadów komunalnych frakcji nadającej się w całości lub w części do odzysku, zarzucono naruszenie prawa materialnego, tj:

1/ niezgodne ze stanem prawnym i faktycznym wykonanie prawomocnego wyroku WSA w Kielcach z dnia 13 lutego 2013 r., sygn. akt II SA/Ke 779/12, stwierdzającego nieważność uchwały Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego z dnia 28 czerwca 2012 r. w części, tj. w § 2 tabela nr 2 w zakresie, w jakim w regionie 4 instalacja do przetwarzania odpadów komunalnych położona w Promniku została określona jako funkcjonująca regionalna instalacja do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielania ze zmieszanych odpadów komunalnych frakcji nadającej się w całości lub w części do odzysku;

2/ przepisu art. 3 pkt 6 lit. b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, dalej Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2013.1232), przez ponowne uznanie urządzeń mobilnych za stacjonarne urządzenie techniczne, zlokalizowanych w zakładzie w Promniku, przez co organ naruszył dyspozycję przedmiotowego przepisu;

3/ przepisu art. 218 Prawa ochrony środowiska w zw. z art. 63 ust. 3 i 4 ustawy o odpadach w celu ominięcia przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, celem szybkiego uzyskania pożądanej przez ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz w ustawie o odpadach zmiany, pozwalającej na wpisanie zakładu na listę regionalnych instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych w zakresie mechaniczno-biologicznego przetwarzania;

4/ przepisu art. 16 ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw z dnia 1 lipca 2011 r., dalej ustawa zmieniająca (Dz. U. Nr 152, poz. 897), przez uznanie zakładu w Promniku za instalację funkcjonującą z chwilą wejścia w życie ustawy t.j. od dnia 1 stycznia 2012 r., w zakresie mechaniczno – biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych mimo, że zakład otrzymał decyzję dopiero 14 maja 2012 r., przez co organ naruszył dyspozycję tego przepisu;

5/ przepisu art. 3 ust. 2 oraz art. 3a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, dalej ustawa o utrzymaniu czystości (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.), przez zapewnienie czystości i porządku na terenie Regionu 4 przy wykorzystaniu urządzeń mobilnych, a nie instalacji;

6/ przepisu § 8 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r. w sprawie mechaniczno – biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 1052), przez uznanie urządzeń mobilnych za instalację i zastosowanie względem tych urządzeń okresu dostosowawczego przewidzianego wyłącznie dla instalacji.

W związku z tak sprecyzowanymi zarzutami Spółka [...] domagała się stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały w całości.

W uzasadnieniu pierwszego zarzutu skargi podano, że WSA w Kielcach w wymienionym w tym zarzucie wyroku jednoznacznie stanął na stanowisku, że urządzenia w zakładzie w Promniku nie są stacjonarnymi urządzeniami technicznymi, o których mowa w art. 3 pkt 6 Prawa ochrony środowiska, a w związku z tym całość nie tworzy instalacji w rozumieniu tego przepisu oraz art. 3 ust. 3 pkt 15c ustawy o odpadach. Zdaniem Sądu wyrażonym w uzasadnieniu tamtego wyroku nie można przyjąć, że pod pojęciem "zakończenia budowy instalacji" mieści się sprowadzenie w jedno miejsce kilku urządzeń posadowionych na pojazdach, nawet jeżeli pojazdy te miały stać w określonym miejscu przez dłuższy czas. Na podstawie analizy ustaleń WSA w Kielcach dotyczących zakresu działalności zakładu w Promniku powinno się uznać, że [...] Sp. z o.o. w P. nie posiada instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów. Urządzenia w tym zakładzie nie są stacjonarnymi urządzeniami technicznymi, o których mowa w art. 3 pkt 6 Prawa ochrony środowiska. Dlatego zestaw takich urządzeń nie może tworzyć instalacji w rozumieniu tego przepisu, jak również nie może wypełnić postanowień przepisu art. 3 ust. 3 pkt 15c ustawy o odpadach. WSA w Kielcach stanął również na stanowisku, że notatka z oględzin sporządzona przez urzędników, nie może stanowić wystarczającego dowodu na to, że została zakończona budowa instalacji spełniającej wymagania dotyczącej regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, jak tego wymaga art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej. Zwykle bowiem zakończenie budowy poprzedza wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę i następnie zawiadomienie właściwego organu o zakończeniu budowy. Tego typu działania wskazane przez WSA w Kielcach nie miały jednak w sprawie miejsca.

Uzasadniając drugi z zarzutów skargi, jej autor zauważył, że prawodawca nie bez powodu rozdzielił pojęcia urządzenia mobilnego występujące w art. 3 pkt 42 Prawa ochrony środowiska, od pojęcia urządzenia stacjonarnego, o którym mowa w art. 3 pkt 6 lit. a tej ustawy, klasyfikując wyłącznie to drugie jako część instalacji. Powołując się na użycie sformułowania "przestawne" w opisie maszyn i urządzeń (przestawny przesiewacz bębnowy i przestawny komposter dynamiczny) dodanych w decyzji Marszałka Województwa Świętokrzyskiego z dnia 14 maja 2012 r. zmieniającej decyzję z dnia 9 lutego 2009 r. udzielającą pozwolenia zintegrowanego dla instalacji do składowania odpadów innych niż niebezpieczne (...) zlokalizowanej w Promniku, a także powołując się na opis producenta tych urządzeń, gdzie mowa jest o dwóch ich wersjach, tj. kołowej lub gąsienicowej – skarżący wyraził pogląd, że wskazane urządzenia są urządzeniami mobilnymi, innymi słowy niestacjonarnymi i powinny być uznane za urządzenia, które nie mieszczą się w definicji instalacji. Dlatego wskazana zmiana pozwolenia zintegrowanego [...] Sp. z o.o. nie spowodowała powstania instalacji do mechaniczno – biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych z możliwością wydzielenia frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku, którą można by uznać za funkcjonującą stacjonarną regionalną instalację do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych.

Odnośnie trzeciego zarzutu skargi stwierdzono, że zmiana w/w pozwolenia zintegrowanego powinna być poprzedzona przeprowadzeniem oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Zmiana taka powinna zarazem być uznana za istotną zmianę w funkcjonowaniu instalacji – składowiska odpadów – która powoduje znaczące zwiększenie negatywnego oddziaływania na środowisko.

[...] Sp. z o.o. w dniu wejścia w życie ustawy zmieniającej, tj. w dniu 1 stycznia 2012 r., nie posiadało instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, która spełniałaby wymagania dotyczące regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, co potwierdza wydana dopiero 14 maja 2012 r. decyzja Marszałka Województwa Świętokrzyskiego zmieniająca pozwolenie zintegrowane, w której zostało dopisanych część wymagań stawianych funkcjonującym instalacjom regionalnym, w tym dopisano urządzenia mobilne. Oznacza to, że Sejmik Województwa Świętokrzyskiego naruszył przepis materialny art. 16 ust. 2 ustawy zmieniającej wskazując zakład w Promniku jako instalację funkcjonującą w chwili, gdy w okresie od 1 stycznia do 14 maja 2012 r. zakład nie posiadał nawet mobilnych urządzeń do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych z możliwością wydzielenia frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku (uzasadnienie zarzutu nr 4 skargi).

Art. 3 ust. 2 i art. 3a ustawy o utrzymaniu czystości nie przewidują rozwiązywania problemu gospodarki odpadami w regionie poprzez wskazanie urządzenia mobilnego, jako instalacji. W rozumieniu tych przepisów instalacja jest równoznaczna z obiektem budowlanym wymagającym wybudowania obiektu spełniającego szereg wymagań prawnych wynikających z prawa budowlanego i prawa ochrony środowiska. Wszystkim tym przepisom odnoszącym się do budowania i utrzymywania regionalnych instalacji uchybił Sejmik Województwa Świętokrzyskiego uchwalając zaskarżoną uchwałę (zarzut nr 5 skargi).

Z uzasadnienia zarzutu nr 6 skargi wynika, że zdaniem skarżącej spółki również § 8 w/w rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r., który określa ramy prawne dla obiektu, który może być uznany za instalację do mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów, wynika brak możliwości nazwania przedmiotowego przedsięwzięcia taką instalacją. Nie ma ono bowiem budynku, ani urządzeń stacjonarnych, przez co nie można w ogóle rozważać, czy przedsięwzięcie to spełnia wymagania prawne powołanego rozporządzenia.

W podsumowaniu uzasadnienia skargi stwierdzono, że zaskarżona uchwała jest tożsama z punktu widzenia merytorycznego z uchwałą nr XXI/361/12 w § 2 w części dotyczącej Regionu 4 w zakresie przetwarzania odpadów o symbolu A, co w dalszym ciągu narusza interes prawny skarżącej spółki w zakresie równego dostępu do usług w zakresie gospodarowania zmieszanymi odpadami komunalnymi tworząc nieuprawniony monopol dla jednego zakładu, który nie spełnia wymagań prawnych. Ponadto skarżąca zauważyła, że sytuacja faktyczna od daty uchylenia przez WSA w Kielcach części uchwały XXI/361/12 nie zmieniła się. W miejscowości Promnik bowiem w dalszym ciągu nie powstał żaden zakład, żadna ocena oddziaływania na środowisko nie została przeprowadzona dla nowego zakładu, te same urządzenia mobilne są na wyposażeniu tego zakładu, ale instalacja regionalna w sensie prawnym nie istnieje i nie funkcjonuje.

W odpowiedzi na tę skargę Sejmik Województwa Świętokrzyskiego wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu autor odpowiedzi przytoczył przebieg procedury poprzedzającej wniesienie skargi, a także poprzedzającej podjęcie zaskarżonej uchwały z uwzględnienie wyroku WSA w Kielcach z dnia 13 lutego 2013 r., sygn. akt II SA/Ke 779/12. W tym zakresie zauważono, że stwierdzenie nieważności przez Sąd części uchwały nr XXI/361/12 z 28 czerwca 2012 r. wywarło skutek prawny z dniem 6 kwietnia 2013 r. ex tunc i spowodowało stan, jakby uchwała w tej części nigdy nie została podjęta. Straciło w szczególności byt sformułowanie, określające instalację w miejscowości Promnik jako tymczasową regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych do czasu wybudowania docelowej regionalnej instalacji ze środków UE. Dopisanie postanowienia o nowej treści stanowiło zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (Dz. U. Nr 100/01 poz. 908), zmianę uchwały. Zaskarżoną uchwałę podjęto na podstawie właściwych przepisów art. 38 ust. 1, ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, która weszła w życie z dniem 23 stycznia 2013 r. oraz stanu faktycznego istniejącego w dniu podjęcia uchwały. Odnosząc się do skargi organ podniósł, że mimo wniesienia jej na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa, który wymaga wykazania naruszenia przez skarżony akt interesu prawnego lub uprawnienia skarżącego, nie wykazał on takiego naruszenia. Skarżący nie wskazał bowiem przepisu prawa materialnego, na podstawie którego mógł żądać od organu zaniechania wpisania instalacji w Promniku jako instalacji regionalnej. Nadając określonej instalacji status instalacji regionalnej, Organ dysponuje władzą autorytarną i dyskrecjonalną. Podmioty zewnętrzne nie mają prawnych podstaw domagania się od organu nadania tej czy innej instalacji statusu regionalnej instalacji nawet wówczas, gdy spełniają wymagania przewidziane prawem. Argument przywołany w skardze dotyczący pozbawienia skarżącego prawa do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przyjmowania zmieszanych odpadów komunalnych nie ma waloru ochrony interesu prawnego/uprawnienia, ale znaczenie ekonomiczne. Interes ekonomiczny nie jest natomiast tożsamy z interesem prawnym. W związku z tym organ wniósł o oddalenie skargi z powodu braku przesłanki naruszenia interesu prawnego skarżącej spółki.

Z ostrożności procesowej organ wniósł jednak również o oddalenie skargi z przyczyn merytorycznych.

Odnośnie zarzutu niewykonania przez organ wyroku WSA w Kielcach z dnia 13 lutego 2013 r. w odpowiedzi na skargę wyjaśniono, że niewykonanie wyroku sądowego polega na tym, że organ nie wykonuje nałożonego przez sąd obowiązku polegającego na wykonaniu określonych czynności w określonym terminie. Stwierdzenie natomiast przez WSA w Kielcach w wyroku z dnia 13 lutego 2013 r. nieważności części uchwały Nr XXI/361/12 nie wymagało podejmowania przez organ jakichkolwiek czynności w określonym terminie. Uprawomocnienie się tego wyroku spowodowało natomiast ten skutek, że dla regionu 4 w uchwale

wykonawczej nie wskazano instalacji regionalnej. W konsekwencji Organ przystąpił do nowej procedury uchwałodawczej, której rezultatem jest zaskarżona uchwała.

Odnosząc się szczegółowo do znaczenia wyroku WSA w Kielcach z dnia 13 lutego 2013 r. organ wyjaśnił, że podstawą stwierdzenia przez WSA nieważności § 2 tabeli pkt. 2 w uchwale Nr XXI /361/12 było po pierwsze - użycie określenia nieznanego ustawie "tymczasowa regionalna instalacja", a po drugie - wątpliwość, czy instalację w Promniku można uznać za "regionalną instalację do mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych". Wbrew twierdzeniom skargi, WSA nie rozstrzygnął w wyroku, że instalacja w Promniku nie może być instalacją regionalną. Takie rozstrzygnięcie nie należy bowiem do zakresu działania sadów administracyjnych, które kontrolują przestrzeganie prawa przez organy administracji, a nie działają za te organy. Znaczenie tego wyroku można natomiast rozważać jedynie na gruncie art. 153 p.p.s.a. dotyczącego związania organów i sądu oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania wyrażonymi w orzeczeniu sądu. Wskazanemu wyrokowi nie można jednak przypisać takiego znaczenia z czterech powodów.

Po pierwsze: kontrola sądowa zaskarżonej uchwały nr XXXI/547/13 nie jest tą "samą sprawą", którą była kontrola sądowa uchwały nr XXI/361/12. W każdej z tych spraw kontroli podlegają dwa różne akty, o których mowa w art. 3 § 2 pkt.5 p.p.s.a, a postępowanie w odniesieniu do każdej z nich stanowi inną sprawę.

Po drugie: z uwagi na zmianę stanu prawnego, tj. wejścia w życie nowej ustawy o odpadach, WSA w wyroku nie dokonał oceny prawnej przepisów na podstawie, których Organ podjął zaskarżony akt.

Po trzecie: zaskarżona uchwała została podjęta w innym stanie faktycznym. Zmiany stanu faktycznego nastąpiły w okresie od 28.06.2012r. (data podjęcia uchwały wykonawczej w wersji pierwotnej) do 27.05.2013r. (data podjęcia zaskarżonej uchwały).

Po czwarte: ustalenia WSA dokonane w przedmiotowym wyroku, a odnoszące się do okoliczności faktycznych takich jak stacjonarność urządzeń, zakończenie budowy instalacji, jako niestanowiące interpretacji konkretnego przepisu nie są wiążące w niniejszym postępowaniu.

W toku ponownego szczegółowego postępowania wyjaśniającego organ ustalił zgodnie z sugestią WSA w Kielcach, czy instalacja w Promniku spełnia wymagania dotyczące regionalnej instalacji do mechaniczno - biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, a tym samym czy odpowiada legalnej definicji regionalnej instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, o której mowa w art. 35 ust. 6 ustawy o odpadach. W toku postępowania została zlecona specjalistyczna ekspertyza Instytutowi Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w Krakowie. Przeanalizowano także inne dokumenty źródłowe i dokonano ich oceny. W jej wyniku stwierdzono, że zakład w Promniku spełnia wszystkie ustawowe wymogi uznania za regionalną instalację do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych,

1. Zakład w Promniku położony jest na działce nr ewidencyjny 683/2 w msc. Promnik, do której zarządzający posiada tytuł prawny w postaci użytkowania wieczystego,

2. Zakład w Promniku posiada instalację, w skład której wchodzą urządzenia stacjonarne w rozumieniu art. 3 pkt 6 lit. b Prawa ochrony środowiska. Organ cechę stacjonarności zdefiniował jako "urządzenie niezmieniające położenia, pozostające w miejscu, wykorzystywane w jednym miejscu". Zgodnie z piśmiennictwem w tym przedmiocie cecha stacjonarności urządzenia nie wymaga trwałego związania z gruntem i nie pozostaje w bezwzględnym związku z przepisami Prawa budowlanego. Nawet urządzenie "przewoźne", które ze względu na swój charakter przeznaczone jest do użycia w określonym miejscu i jest eksploatowane w jednym miejscu przez dłuższy czas, np.: kilka lat - jest stacjonarnym urządzeniem technicznym. Organ uznał, że o stacjonarności urządzeń nie można wnioskować z ich opisu i nazewnictwa w dokumentach, lecz wymagana jest ocena ich rzeczywistego sposobu eksploatacji i wykorzystywania. Dlatego też pierwszoplanowe znaczenie w ustaleniu tej okoliczności Organ przyznał ekspertyzie sporządzonej po przeprowadzeniu oględzin urządzeń przez Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN oraz oględzinom urządzeń dokonanym przez pracowników Urzędu Marszałkowskiego. Z oględzin tych wynika, iż urządzenia są wykorzystywane w jednym miejscu, pozostają w jednym miejscu i nie zmienią położenia w toku ich eksploatacji.

3. Zakład w Promniku posiada moc przerobową wystarczającą do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkałego przez co najmniej 120000 mieszkańców.

4. Zakład w Promniku spełnia wymagania najlepszej dostępnej techniki, o której mowa w art. 143 Prawa ochrony środowiska, gdyż posiada pozwolenie zintegrowane wydane przez Wojewodę Świętokrzyskiego z dnia 16.02.2007r. wraz z decyzjami zmieniającymi wydanymi przez Marszałka Województwa Świętokrzyskiego, w tym z dnia 14.05.2013r.

5. Zakład w Promniku posiada instalację zapewniającą mechaniczno – biologiczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielenie z nich frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku. Instalacja w Promniku składa się z:

a/ części mechanicznej (w tym m.in. 2 sita obrotowe, separator magnetyczny metali żelaznych, belownica, owijarka, układ przenośników),

b/części biologicznej (w tym m.in. 2 kompostery dynamiczne bębnowe, kompostownia statyczna, zadaszone zasieki do tlenowej stabilizacji).

W instalacji zachodzi jeden zintegrowany (mechaniczno - biologiczny) proces technologiczny przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielania z nich frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku.

Organ zauważył również, że w przeciwieństwie do skarżącego, który nie spełnia przesłanek z art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 1.07.2011r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (oraz innych przepisów stanowiących podstawę żądania wpisu instalacji do uchwały wykonawczej), zarządzający instalacją w Promniku, tj. PGO Sp. z o.o. w Kielcach dysponuje decyzją Nr 02/10 o środowiskowych uwarunkowaniach wydaną przez Wójta Gminy Strawczyn przed dniem 1 stycznia 2012r., dzięki czemu może żądać uwzględnienia instalacji w Promniku w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami.

Zarządzający instalacją w Promniku może żądać wpisu także na podstawie art. 38 ust. 3 pkt. 2 nowej ustawy, gdyż instalacja w Promniku jest wpisana do wojewódzkiego planu gospodarki odpadami. W obu przypadkach przesłanką skuteczności żądania jest wykazanie zakończenia budowy regionalnej instalacji.

Jak wynika z protokołu odbioru robót zakończono etap 0 zakres nr 0 w ramach umowy z dnia 19.07.2012 r. oraz dokonano rozruchu i odbioru końcowego instalacji mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpadów. Instalację przyjęto na stan środków trwałych. Dokonano zakupu kompostera w ramach leasingu operacyjnego.

Organ zauważył dalej, że przepisy nie zawierają definicji "zakończenia budowy instalacji" w rozumieniu art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej i art. 38 ust. 3 pkt 2 nowej ustawy o odpadach. Zdaniem Organu należy tu uwzględniać 2 stany faktyczne. Pierwszy - jeżeli budowa instalacji polega na wznoszeniu budynków i obiektów budowlanych w rozumieniu Prawa budowlanego. Drugi - jeżeli budowa instalacji polega na dostawie i montażu urządzeń nie związanych trwale z gruntem, do którego to procesu inwestycyjnego nie stosuje się przepisów Prawa budowlanego. Oznacza to, że przez budowę instalacji należy rozumieć nie tylko roboty budowlane, których wykonanie ma być potwierdzone decyzją organu budowlanego, ale także roboty polegające na dostawie i instalacji urządzeń. Potwierdzeniem zakończenia budowy w tym drugim znaczeniu są dokumenty, z których wynika dokonanie dostaw i montaż urządzeń. Takimi dokumentami są w szczególności: zgłoszenie do odbioru robót budowlano-montażowych z dnia 12.11.2012r., pismo Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Kielcach z dnia 19.06.2013 r., zgłoszenie do Starosty Kieleckiego robót budowlanych nie wymagających pozwolenia na budowę z dnia 12.02.2013 r., oświadczenie Prezesa Zarządu [...] Sp. z o.o. w Kielcach o zakończeniu procesu inwestycyjnego i możliwości przekazania instalacji do eksploatacji, pismo do WIOŚ z dnia 18.04.2013 r., ekspertyza Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN z kwietnia 2013 r., umowa leasingu kompostera z dnia 06.06.2012 r., protokół przekazania dot. umowy na wynajem maszyny z dnia 01.06.2012 r., protokół przekazania-przejęcia oraz rozruchu kompostera z dnia 25.06.2012 r., protokół zdawczo-odbiorczy przesiewacza bębnowego z dnia 19.06.2012 r., protokół przekazania-przejęcia oraz rozruchu kompostera z dnia 31.12.2012 r., umowa leasingu kompostera z dnia 12.10.2012 r., dokumenty dotyczące przyjęcia środka trwałego z dnia 31.12.2012 r.

Co do pozostałych zarzutów skargi autor odpowiedzi na skargę stwierdził, że skoro dotyczą one wadliwości decyzji Marszałka Województwa Świętokrzyskiego z dnia 14.05.2012r., która jest ostateczna, to nie mają w niniejszej sprawie znaczenia. Natomiast zarzuty dotyczące przepisów art. 218 Prawa ochrony środowiska, art. 63 ust. 3 i 4 starej ustawy o odpadach, art. 3 ust. 2 i art. 3a ustawy o utrzymaniu czystości i przepisów rozporządzenia - nie pozostają w związku z przedmiotem zaskarżonej uchwały.

W toku postępowania przed WSA w Kielcach doszło do złożenia przez skarżącą spółkę kolejnych pism stanowiących polemikę z odpowiedzią na skargę i uzupełnienie skargi. Spośród nich należy przytoczyć argumentację zawartą w piśmie pełnomocnika skarżącej spółki radcy prawnego J. K. z dnia 7 listopada 2013 r., stanowiącą podsumowanie i uporządkowanie stanowiska strony skarżącej.

Wyjaśniając pojęcie instalacji jako stacjonarnego urządzenia technicznego autor pisma z 7 listopada 2013 r. wyraził pogląd, że cechą stacjonarności jest trwałe związanie z gruntem, skąd wniosek, że instalacja musi być budynkiem lub budowlą. W sprawie nie chodzi bowiem o zwykłą instalację, ale regionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych. Powyższy wniosek wynika ponadto z użycia w trzech przepisach dotyczących regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (art. 38 ust. 3 pkt 2 ustawy o odpadach, art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej, art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy o utrzymaniu czystości), sformułowania "budowa", co nadto wskazuje, że regionalna instalacja musi być obiektem stacjonarnym, tj. obiektem budowlanym trwale związanym z gruntem. Natomiast zespół połączonych ze sobą urządzeń jedynie dla przemijającego użytku, nie spełnia cech stacjonarności, co dotyczy zakładu w Promniku. Wynika to również z zasady, że zdefiniowane w jednej gałęzi prawa pojęcie (budowa) musi być rozumiana tak, jak to wynika z ustawowej definicji, która znalazła się w art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego. W związku z powyższym realizacja regionalnej instalacji wymaga uzyskania szeregu decyzji administracyjnych, tj.:

a) decyzji środowiskowej (art. 71 ust. 1 w zw. z art. 72 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko - t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1235 ze zm., zwanej dalej ustawą o informacji o środowisku);

b) pozwolenia na budowę (art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego);

c) zezwolenia na przetwarzanie (odzysk/unieszkodliwianie) odpadów (art. 41 ust. 1 ustawy o odpadach), ewentualnie w ramach pozwolenia zintegrowanego (art. 201 Prawa ochrony środowiska),

d) pozwolenia na użytkowanie (art. 55 pkt 1 Prawa budowlanego).

Zakład w Promniku nie posiada jednak żadnej z tych decyzji, za wyjątkiem pozwolenia zintegrowanego obejmującego zezwolenie na odzysk i unieszkodliwianie odpadów na terenie składowiska w Promniku, którego legalność budzi jednak poważne wątpliwości skarżącej spółki. Zdaniem skarżącej spółki, Zakład w Promniku powinien zostać uznany za instalację zastępczą do zastępczej obsługi regionów do czasu uruchomienia regionalnej instalacji, tj. na równie z zakładem prowadzonym przez skarżącą spółkę.

Kolejną wadliwością uznania w zaskarżonej uchwale zakładu w Promniku jako regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych był brak decyzji środowiskowej. W ocenie skarżącej spółki bowiem, montaż urządzeń do przetwarzania odpadów komunalnych na składowisku w Promniku, mimo iż były to urządzenia mobilne, wymagał uprzedniego uzyskania decyzji środowiskowej, którego to wymogu PGO Sp. z o.o. w Kielcach nie dotrzymał. Spółka ta posiada co prawda decyzję środowiskową z dnia 28 września 2010 r., ale dotyczy ona realizacji innego rodzaju przedsięwzięcia, tj. Zakładu unieszkodliwiania odpadów, którego budowa jeszcze się nie rozpoczęła, a nie montażu mobilnych urządzeń, które nie wchodzą w skład tego Zakładu unieszkodliwiania odpadów.

Skarżąca spółka wyraziła też inny niż organ pogląd, na temat konieczności zastosowania w sprawie zasady związania oceną prawną i wskazaniami prawomocnego wyroku WSA w Kielcach z dnia13 lutego 2013 r., o jakiej mowa w art. 153 p.p.s.a. Jakkolwiek bowiem kontrola sądowa w niniejszej sprawie dotyczy innego aktu, to jego wydanie jest wynikiem ponownego rozpoznania sprawy dotyczącej przyznania zakładowi w Promniku statusu instalacji regionalnej w drodze nowelizacji (zmiany) uchwały wykonawczej do Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami (dalej WPGO), w związku ze stwierdzeniem przez Sąd nieważności poprzednich zapisów uchwały w tym przedmiocie. Sąd w tamtej sprawie dokonał oceny stanu faktycznego oraz jasnej wykładni konkretnych przepisów prawa przesądzając, że zakład w Promniku nie spełnia kryteriów regionalnej instalacji, a organ przyznając mu taki status naruszył prawo. Dokonując nowelizacji uchwały wykonawczej do wskazanego wyżej WPGO, organ powinien mieć na względzie ustalenia Sądu, a w szczególności to, że stan faktyczny sprawy nie uległ zmianie. Odmienne twierdzenia organu na temat zmian w stanie faktycznym sprawy nie zasługują na uwzględnienie, ponieważ organ nie przywołał w tym zakresie żadnych konkretnych okoliczności mających znaczenie prawne. W okresie pomiędzy wydaniem pierwszej uchwały wykonawczej do WPGO (28 czerwca 2012 r.), a jej zmianą (27 maja 2013 r.), nie została wydana żadna z w/w decyzji warunkujących "legalizację" działalności tej instalacji. W okresie tym dokonano jedynie szeregu czynności o charakterze faktycznym związanych z odbiorem prac montażowych na terenie składowiska w Promniku oraz wynajmem kolejnych mobilnych urządzeń. Również zmiana stanu prawnego wynikła z wejścia w życie nowej ustawy o odpadach nie ma wpływu na sprawę, ponieważ definicja regionalnej instalacji nie uległa zmianie. Nadal wymagane jest, aby była to instalacja posiadająca cechę stacjonarności, a pozostałe kryteria takiej instalacji również nie uległy zmianie.

Na rozprawie w dniu 14 listopada 2013 r. pełnomocnik skarżącej spółki wskazał art. 9e ustawy o utrzymaniu czystości jako podstawę materialno prawną świadczącą o naruszeniu interesu prawnego skarżącego. Stwierdził też, że podstawą prawną zaskarżonej uchwały powinien być przepis art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej, a brak jego powołania i zastosowania świadczy o wadliwości tej uchwały. Zdaniem organu natomiast wyrażonym na rozprawie przez jego pełnomocnika, art. 16 ust. 3 tej ustawy nie był podstawą zaskarżonej uchwały. Ponadto pełnomocnik organu wyjaśnił, że po dacie podjęcia uchwały wykonawczej do WPGO z dnia 28 czerwca 2012 r., w zakładzie w Promniku zostały dodatkowo zakupione i zainstalowane: drugi komposter dynamiczny K16, separator magnetyczny metali żelaznych, belownica, owijarka, układ przenośników oraz kompostownica statyczna, co wynika z dowodu przyjęcia środków trwałych z dnia 31 grudnia 2012 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Mimo niejasnego określenia przedmiotu zaskarżonej uchwały ("uchwała w sprawie uchwały (...) w sprawie wykonania Planu gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego 2012-2018, w części odnoszącej się do § 2, tabela nr 2 w zakresie regionu 4 gospodarki odpadami komunalnymi"), nie mogło być zdaniem Sądu wątpliwości, że przedmiotem skargi jest uchwała organu samorządu wojewódzkiego w sprawie wykonania planu gospodarki odpadami, dalej określana jako uchwała wykonawcza. Na skutek bowiem prawomocnego stwierdzenia nieważności części wcześniejszej uchwały nr XXI/361/12 z dnia 28 czerwca 2012 r. wydanej w sprawie wykonania Planu gospodarki odpadami dla województwa świętokrzyskiego 2012-2018, uchwała wykonawcza do tego planu stała się niekompletna; brak w niej było obligatoryjnego wskazania w Regionie 4 gospodarki odpadami komunalnymi, albo funkcjonującej regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (określanej dalej jako RIPOK) służącej do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielania ze zmieszanych odpadów komunalnych frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku (art. 35 ust. 6 pkt 1 ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r.), albo instalacji przewidzianej do zastępczej obsługi tego regionu we wskazanym zakresie, do czasu uruchomienia RIPOK. Konieczność określenia takich instalacji w uchwale wykonawczej wynikała z treści art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach, która miała zastosowanie w niniejszej sprawie, ponieważ weszła w życie w dniu 23 stycznia 2013 r., a więc przed podjęciem zaskarżonej uchwały.

Stosownie do treści art. 38 ust. 4 ustawy o odpadach, zaskarżona uchwała jako uchwała w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami jest aktem prawa miejscowego. Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jedn. Dz. U. Nr 142 z 2001 r., poz. 1590 ze zmianami) każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej, może, po bezskutecznym wezwaniu organu samorządu województwa, który wydał przepis, do usunięcia naruszenia – zaskarżyć przepis do sądu.

W niniejszej sprawie nie może budzić żadnych wątpliwości to, że zaskarżona uchwała została wydana w sprawie z zakresu administracji publicznej, tak więc jako akt prawa miejscowego podlega zaskarżeniu. Skarżąca spółka przed wniesieniem skargi wezwała organ do usunięcia naruszenia (pismo z dnia 8 lipca 2013 r.) i skargę z dnia 6 września 2013 r. złożyła w terminie, to jest przed upływem jednego miesiąca od otrzymania zawartej w uchwale Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Nr XXXIV/609/13 z dnia 26 sierpnia 2013 r. odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia.

Następnie wskazać należy, że w ocenie Sądu zaskarżona uchwała narusza interes prawny Spółki [...] oraz jej uprawnienia, czyniąc skargę dopuszczalną. Przekonuje o tym wspomniana już wyżej zależność pomiędzy funkcjonującą RIPOK, a instalacją przewidzianą do zastępczej obsługi regionów w kontekście przepisów, które określają obowiązki podmiotów odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, a przez to i status instalacji przewidzianej do zastępczej obsługi regionów zależny od tego, czy w uchwale wykonawczej został wskazany funkcjonujący w danym regionie RIPOK, czy też nie. Jak bowiem wynika z art. 38 ust. 2 pkt 2 ustawy o odpadach, uchwała wykonawcza określa regionalne instalacje do przetwarzania odpadów w poszczególnych regionach gospodarki odpadami komunalnymi oraz instalacje przewidziane do zastępczej obsługi tych regionów, w przypadku gdy znajdująca się w nich instalacja uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn oraz do czasu uruchomienia regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Według natomiast art. 9e ust. 1 pkt 2) ustawy o utrzymaniu czystości, podmiot odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości jest obowiązany do przekazywania odebranych od właścicieli nieruchomości zmieszanych odpadów komunalnych, (...) do składowania do regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych. Z przepisów tych wynika więc, że sytuacja prawna podmiotu prowadzącego instalację przewidzianą do zastępczej obsługi regionów jest diametralnie różna w zależności od tego, czy w uchwale wykonawczej w danym regionie została określona funkcjonująca RIPOK, czy też nie. Jeśli bowiem taka funkcjonująca instalacja została wskazana, to z racji obowiązku określonego w art. 9e ust. 1 pkt 2) ustawy o utrzymaniu czystości, instalacja przewidziana do zastępczej obsługi regionów może funkcjonować na rynku odbioru odpadów komunalnych tylko w zakresie ograniczonym do sytuacji, gdy RIPOK uległa awarii lub nie może przyjmować odpadów z innych przyczyn. Znacznie lepsza pod względem wielkości udziału w rynku odbioru odpadów komunalnych (nawet jeżeli ma to miejsce tylko czasowo, tj. do czasu uruchomienia RIPOK), jest sytuacja instalacji przewidzianych do zastępczej obsługi regionów, do czasu uruchomienia RIPOK. W tym czasie bowiem zastępcza instalacja przejmuje obowiązki i uprawnienia RIPOK, w tym również te które wynikają z art. 9e ust. 1 pkt 2) ustawy o utrzymaniu czystości. Z powyższych uwag wynika, że interes prawny skarżącej spółki, jako podmiotu zarządzającego instalacją przewidzianą do zastępczej obsługi regionu 4 w zakresie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielania ze zmieszanych odpadów komunalnych frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku, został naruszony w wyniku wskazania w zaskarżonej uchwale jako funkcjonującej RIPOK instalacji w miejscowości Promnik, zarządzanej przez [...] Sp. z o.o. w Kielcach.

Naruszenie interesu prawnego nie jest jednak równoznaczne z zasadnością skargi. Do kompetencji Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego należy bowiem prawo wyboru i wskazania w uchwale wykonawczej dowolnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, o ile spełnia ona przewidziane w ustawie warunki. Wybranie więc i określenie w zaskarżonej uchwale wykonawczej jako funkcjonującą RIPOK, instalacji znajdującej się w miejscowości Promnik, choć narusza interes prawny i uprawnienia skarżącej spółki, to może mieć oparcie w obowiązujących przepisach, o czym będzie mowa niżej.

W związku z ujawnionymi w sprawie rozbieżnościami na temat podstawy prawnej zaskarżonej uchwały, należy następnie wyjaśnić tę kwestię.

Sąd w składzie rozstrzygającym niniejszą sprawę wyraża pogląd, że podstawą określenia w zaskarżonej uchwale funkcjonującej RIPOK, nie był przepis art. 16 ustawy z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i niektórych innych ustaw. Zgodnie z tym przepisem, sejmik województwa jest obowiązany uchwalić, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, zaktualizowany wojewódzki plan gospodarki odpadami (art. 16 ust. 1). W uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami uwzględnia się funkcjonujące na terenie województwa instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych, które w dniu wejścia w życie ustawy spełniają wymagania dotyczące regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (art. 16 ust. 2). W przypadku zakończenia budowy instalacji spełniającej wymagania dotyczące regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, dla której przed dniem wejścia w życie ustawy wydano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach lub decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, instalację tę uwzględnia się w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami lub dokonuje się zmiany w tej uchwale (art. 16 ust. 3).

Przede wszystkim należy zauważyć, że ani ten przepis, ani ustawa zmieniająca nie zostały wskazane jako podstawa prawna zaskarżonej uchwały w jej treści, bądź w uzasadnieniu. Przytoczony przepis miał charakter przejściowy i epizodyczny, ponieważ przewidywał sześciomiesięczny termin, do którego upływu sejmik województwa był obowiązany uchwalić zaktualizowany wojewódzki plan gospodarki odpadami. Zdaniem Sąd przepis ten określił również końcową datę, do której istniała możliwość podjęcia uchwały wykonawczej. Wynika to bowiem z zestawienia treści art. 16 ust. 1 i art. 16 ust. 2 ustawy zmieniającej, w powiązaniu z treścią art. 38 ust. 1 ustawy o odpadach. Przepis art. 16 ust. 2 ustawy zmieniającej przewiduje bowiem uwzględnianie w uchwale wykonawczej istniejących w dniu 1 stycznia 2012 r. RIPOK, a z art. 38 ust. 1 ustawy o odpadach wynika, że plan gospodarki odpadami oraz uchwałę w sprawie jego wykonania podejmuje się równocześnie (por. M. Górski (w:) Prawne i organizacyjne obowiązki gmin w postępowaniu z odpadami komunalnymi. Wrocław,Kolonia Limited 2012 s. 102). Po upływie wskazanego terminu, tj. po dniu 30 czerwca 2012 r., nie było już możliwości uchwalenia, bądź też zmienienia uchwały wykonawczej w trybie art. 16 ustawy zmieniającej. Nie oznacza to jednak luki w prawie w sytuacji, gdy z różnych przyczyn (np. z powodu stwierdzenia przez sąd administracyjny nieważności całości lub części uchwały wykonawczej, co miało miejsce w niniejszej sprawie), termin z art. 16 ust. 1 ustawy zmieniającej nie został zachowany. W takiej sytuacji bowiem zastosowanie znajduje ustawa o odpadach, a w szczególności jej art. 38 ust. 1 i ust. 2, który zresztą został wskazany jako podstawa prawna zaskarżonej uchwały. Z przepisów tych wynika bowiem kompetencja dla sejmiku województwa, do podjęcia uchwały wykonawczej w każdym czasie, gdy zajdzie taka potrzeba. Nie miał jednak zastosowania w sprawie przepis art. 38 ust. 3 ustawy o odpadach, ponieważ dotyczy on obligatoryjnej zmiany uchwały wykonawczej w przypadku zmiany podziału na regiony gospodarki odpadami komunalnymi lub zakończenia budowy regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych określonej w wojewódzkim planie gospodarki odpadami. Takie sytuacje nie miały jednak w sprawie miejsca. Ponadto zaskarżona uchwała nie zmieniała uchwały wykonawczej z dnia 28 czerwca 2012 r., a tylko uzupełniała ją o konieczny element, co stało się niezbędne na skutek stwierdzenia przez WSA w Kielcach nieważności części tamtej uchwały.

Wbrew poglądom skarżącej spółki wyrażonym w piśmie jej pełnomocnika z dnia 7 listopada 2013 r., w sprawie nie miał zastosowania przepis art. 153 p.p.s.a. określający moc wiążącą orzeczenia sądu administracyjnego. Zgodnie z brzmieniem tego przepisu, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

O związaniu organu przy podejmowaniu zaskarżonej uchwały, a także o związaniu Sądu przy jej kontroli w określonym w art. 153 p.p.s.a. znaczeniu nie może być w sprawie mowy dlatego, że przedmiotem kontroli WSA w Kielcach w obu tych sprawach były uchwały Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego podjęte na podstawie różnych aktów prawnych. Uchwała nr XXI/361/12 jako podstawę prawną miała art. 15 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, która została uchylona z dniem 23 stycznia 2013 r., przez co w niniejszej sprawie nie miała zastosowania, a także art. 16 ustawy zmieniającej, którego charakter został już wyżej wyjaśniony. Zaskarżona w niniejszej sprawie uchwała natomiast została wydana na podstawie art. 38 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 2 nowej ustawy o odpadach, co zostało już wyżej ocenione jako zgodne z prawem. Stwierdzając nieważność uchwały nr XXI/361/12 z dnia 28 czerwca 2012 r. WSA w Kielcach w uzasadnieniu wyroku z dnia [...], [...] przyjął, że instalacja w miejscowości Promnik nie spełniała przesłanek z art. 16 ust. 2 ustawy zmieniającej, ponieważ w dniu wejścia w życie tej ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 2012 r. nie funkcjonowała jako instalacja do biologiczno-mechanicznego przetwarzania odpadów komunalnych, a jedynie jako instalacja do składowania odpadów powstających w procesie mechaniczno – biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych (art. 3 ust. 3 pkt 15c lit. c ustawy o odpadach). Ponadto nie zostało wykazane żadnym przekonującym dowodem, że zostały spełnione wszystkie przesłanki wymienione w art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej. W szczególności nie wykazano, czy została zakończona budowa instalacji spełniającej wymagania dotyczące regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, jak tego wymaga art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej. WSA w Kielcach wyraził w związku z tym ocenę prawną dotyczącą wykładni określonych w art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej warunków dokonania zmiany uchwały wykonawczej, w tym dotyczących stacjonarności urządzeń technicznych, tworzących instalację. Ocena ta jednak nie może wiązać w niniejszej sprawie, skoro art. 16 ust. 3 ustawy zmieniającej, a więc i przewidziane w nim przesłanki zmiany uchwały wykonawczej, nie były podstawą uchwały zaskarżonej w niniejszej sprawie.

Ponadto należy podzielić pozostałe wyrażone w odpowiedzi na skargę argumenty przemawiające przeciwko związaniu w niniejszej sprawie wyrokiem WSA w Kielcach z dnia[...] . Dotyczy to w szczególności zmiany stanu faktycznego sprawy i zmiany stanu prawnego (o czym była już wyżej mowa).

Konsekwencją braku związania oceną prawną i wskazaniami co do dalszego postępowania zawartymi w wyroku WSA w Kielcach z dnia [...], jest bezzasadność zarzutów skargi dotyczących niewykonania przy podejmowaniu zaskarżonej uchwały wskazań tamtego wyroku.

Konieczne natomiast dla oceny legalności zaskarżonej uchwały było stwierdzenie, czy zakład w miejscowości Promnik, który został w tej uchwale uznany za funkcjonującą RIPOK, rzeczywiście spełniał w dacie podejmowania tej uchwały ustawowe warunki określone w legalnej definicji regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych zawarte w art. 35 ust. 6 ustawy o odpadach. W tym zakresie Sąd stwierdza, że, jak to trafnie przedstawiono w odpowiedzi na skargę, wszystkie te wymogi zostały w sprawie spełnione.

Zakład w Promniku położony jest na działce nr ewidencyjny 683/2 w msc. Promnik, do której zarządzający posiada tytuł prawny w postaci użytkowania wieczystego, czyli jest zakładem w rozumieniu art. 3 pkt 58 Prawa ochrony środowiska.

Zakład w Promniku posiada moc przerobową wystarczającą do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkałego przez co najmniej 120000 mieszkańców, co spełnia wymóg z art. 35 ust. 6 ustawy o odpadach.

Zakład w Promniku spełnia wymagania najlepszej dostępnej techniki, o której mowa w art. 143 Prawa ochrony środowiska, gdyż posiada pozwolenie zintegrowane wydane przez Wojewodę Świętokrzyskiego z dnia 16.02.2007r. wraz z decyzjami zmieniającymi wydanymi przez Marszałka Województwa Świętokrzyskiego, w tym z dnia 14.05.2013r.

Zakład w Promniku posiada instalację, w skład której wchodzą urządzenia stacjonarne w rozumieniu art. 3 pkt 6 lit. b Prawa ochrony środowiska. Organ cechę stacjonarności zdefiniował jako: urządzenie niezmieniające położenia, pozostające w miejscu, wykorzystywane w jednym miejscu. Sąd podziela pogląd organu, że cecha stacjonarności urządzenia nie wymaga trwałego związania z gruntem i nie pozostaje w bezwzględnym związku z przepisami Prawa budowlanego. Nawet jednak na gruncie tych przepisów nie można zgodzić się z poglądem wyrażonym przez pełnomocnika skarżącej spółki, że cechą stacjonarności w rozumieniu art. 3 pkt 6 lit. b Prawa ochrony środowiska jest trwałe związanie z gruntem, skąd wniosek, że instalacja musi być budynkiem lub budowlą. Zgodnie bowiem z art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego, przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego. Przez obiekt budowlany natomiast, oprócz budynku, czyli takiego obiektu budowlanego, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach - należy również rozumieć miedzy innymi budowlę stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami. Budowla natomiast, to każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak - między innymi - wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne (art. 3 pkt 1, 2 i 3 Prawa budowlanego). Jak więc wynika z przytoczonych definicji, pojęcie budowy nie dotyczy tylko tych obiektów budowlanych, które są trwale związane z gruntem, gdyż dotyczy również budowli, które takiej cechy nie muszą mieć, a wśród budowli stanowiących obiekty budowlane mogące być przedmiotem budowy, ustawodawca wprost wymienia instalacje przemysłowe i urządzenia techniczne. Oznacza to że brak cech trwałego związania z gruntem tych urządzeń, w które wyposażony był zakład w Promniku, nie stanowi przeszkody dla uznania, że stanowią one urządzenia stacjonarne w rozumieniu art. 3 pkt 6 lit. b Prawa ochrony środowiska.

Sąd wyraża ponadto pogląd, że w dobie postępu technicznego, który pozwala przemieszczać bez ich uszkodzenia nawet całe budynki, oraz umożliwia powstawanie urządzeń technicznych, które doskonale zapewniają mechaniczno-biologiczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielanie z nich frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku mimo mobilności takich urządzeń, a nawet czasem dzięki takiej cesze – o stacjonarności w rozumieniu art. 3 pkt 6 lit. b Prawa ochrony środowiska należy mówić w znaczeniu stacjonarności w ramach danego zakładu i w okresie jego funkcjonowania, a nie w znaczeniu trwałego połączenia z gruntem (por. M. Górski (w:) Prawne i organizacyjne obowiązki gmin w postępowaniu z odpadami komunalnymi. Wrocław, Kolonia Limited 2012 s. 98). Na akceptację zasługuje więc pogląd organu, że nawet urządzenie "przewoźne", które ze względu na swój charakter przeznaczone jest do użycia w określonym miejscu i jest eksploatowane w jednym miejscu przez dłuższy czas, np.: kilka lat - jest stacjonarnym urządzeniem technicznym.

Charakterystyczne przy tym jest, że analogiczny pogląd został wyrażony w opinii Kancelarii Radców Prawnych i partnerzy z K., której przedstawiciel jest pełnomocnikiem skarżącej spółki w niniejszej sprawie (Dominika Synowiec, artykuł p.t. "Czy urządzenie mobilne może być uznane za instalację w rozumieniu ustawy Prawo ochrony środowiska" dostępny w Internecie pod adresem www.srodowisko.pl).

Należy również dodać, że organ ma rację uznając, że o stacjonarności urządzeń nie można wnioskować z ich opisu i nazewnictwa w dokumentach, lecz wymagana jest ocena ich rzeczywistego sposobu eksploatacji i wykorzystywania. Dlatego zasługuje na akceptację ocena organu w tym zakresie oparta na ustaleniach zawartych w ekspertyzie Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, sporządzonej po przeprowadzeniu oględzin urządzeń znajdujących się w zakładzie w Promniku, a także oparta na wynikach oględzin dokonanych przez pracowników Urzędu Marszałkowskiego. Z oględzin tych wynika, iż urządzenia zgromadzone w zakładzie w Promniku są wykorzystywane w jednym miejscu, pozostają w jednym miejscu i nie zmienią położenia w toku ich eksploatacji. Z powołanych dowodów, a także innych dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika ponadto, że wbrew zarzutom skargi, pomiędzy datą podjęcia uchwały nr XXI/361/12 z dnia 28 czerwca 2012 r., a dniem podjęcia zaskarżonej uchwały (27 maja 2013 r.), w zakładzie w Promniku zostały dodatkowo zakupione i zamontowane kolejne urządzenia techniczne wymienione w dowodzi przyjęcia środków trwałych z 31 grudnia 2012 r. W konsekwencji zakład w Promniku posiada instalację zapewniającą mechaniczno – biologiczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielenie z nich frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku. Instalacja w Promniku składa się z:

a/ części mechanicznej (w tym m.in. 2 sita obrotowe, separator magnetyczny metali żelaznych, belownica, owijarka, układ przenośników),

b/części biologicznej (w tym m.in. 2 kompostery dynamiczne bębnowe, kompostownia statyczna, zadaszone zasieki do tlenowej stabilizacji).

W instalacji zachodzi jeden zintegrowany (mechaniczno - biologiczny) proces technologiczny przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielania z nich frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku.

Zaakceptować należy również wyrażony w odpowiedzi na skargę pogląd, że pozostałe zarzuty skargi nie mają w niniejszej sprawie znaczenia, skoro dotyczą wadliwości decyzji Marszałka Województwa Świętokrzyskiego z dnia 14 maja 2012 r., która jest ostateczna, bądź nie pozostają w związku z przedmiotem zaskarżonej uchwały (zarzuty dotyczące przepisów: art. 218 Prawa ochrony środowiska, art. 63 ust. 3 i 4 starej ustawy o odpadach, art. 3 ust. 2 i art. 3a ustawy o utrzymaniu czystości oraz rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 11 września 2012 r.).

Ponieważ więc zakład w Promniku spełniał wszystkie warunki określone w art. 35 ust. 6 ustawy o odpadach, Sejmik Województwa Świętokrzyskiego miał podstawy do określenia w zaskarżonej uchwale wykonawczej tego zakładu jako funkcjonującej regionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych.

Mając powyższe na uwadze Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę jako niezasadną.



Powered by SoftProdukt