Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Czarnecki Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Protokolant Monika Bodzan po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2008 r. sprawy ze skargi R.S.A. z siedzibą w B. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] października 2007 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt. "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 oddala skargę

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] października 2007 r. Urząd Patentowy RP działający w trybie postępowania spornego unieważnił prawo z rejestracji wzoru przemysłowego pt. "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 i przyznał U. R, Holandia od firmy R. A., R. M., R. J., sp. j. B. 2.000 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Decyzja została wydana w poniższym stanie faktycznym i prawnym.

Decyzją z dnia [...] stycznia 2003 r. wydaną na podstawie art. 110 i art. 111 w zw. z art. 316 ust. 1, 4 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. 2001 r., Nr 49, poz. 508) Urząd Patentowy RP, po rozpatrzeniu zgłoszenia Wz-21521 dokonanego w dniu 10 kwietnia 2001 r. udzielił na rzecz R. A., R. M., R. J.sp. j. B. prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543.

Dnia 5 maja 2006 r. firma U., R., Holandia wystąpiła do Urzędu Patentowego RP działającego w trybie postępowania spornego z wnioskiem o unieważnienie ww. prawa z rejestracji.

Za podstawę swojego żądania wnioskodawca podał przepisy art. 102, 103, 104, 106 ust. 1 i 117 ust. 2 w związku z art. 316 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2001 r. Nr 49 poz. 508) w związku z art. 117 ust. 1 powołanej ustawy Prawo własności przemysłowej.

Swój interes prawny wnioskodawca wywodził z faktu, że posiada prawo ochronne na przestrzenny znak towarowy R-134678 z wcześniejszym pierwszeństwem od 28 stycznia 1999 r., które jest, jego zdaniem, naruszane przez sporny wzór przemysłowy.

W uzasadnieniu wniosku wnioskodawca podniósł, że wykorzystywanie przedmiotowego wzoru przemysłowego narusza jego prawo ochronne na przestrzenny znak towarowy R-134678, stanowiące prawo majątkowe w rozumieniu art. 117 ust. 2 p.w.p.

Zdaniem wnioskodawcy, rejestracja spornego wzoru nastąpiła również z naruszeniem dobrych obyczajów, o których mowa w art. 106 ust. 1 p.w.p., gdyż uprawniony z rejestracji wykorzystał renomę znaku towarowego nr R-134678. Jako dowody tej renomy wnioskodawca przedłożył zdjęcia stanowiące, w jego ocenie, kadry 4 reklam telewizyjnych znaku przestrzennego nr R-134678 emitowanych przed datą zgłoszenia spornego wzoru, oraz artykuły prasowe z lat 1999 i 2000 oraz z pierwszych trzech miesięcy 2001 r.

W dacie zgłoszenia do ochrony wytwór według postaci przedmiotowego wzoru nie posiadał, zdaniem wnioskodawcy, zdolności rejestrowej określonej w art. 102 i 103 p.w.p. z powodu braku nowości, z uwagi na intensywne używanie na polskim rynku butelki będącej przedmiotem znaku przestrzennego nr R-134678 przed datą pierwszeństwa spornego prawa z rejestracji (10 kwietnia 2001 r.). Jako materiał ilustracyjny załączono wydruki z bazy internetowej Urzędu Patentowego dotyczące spornego wzoru przemysłowego pt "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 oraz przeciwstawionego mu znaku przestrzennego nr R-134678.

Wnioskodawca podniósł także, że sporny wzór przemysłowy nie odznaczał się oryginalnością w rozumieniu art. 104 p.w.p., a przy tym, sporny wzór przemysłowy pt "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 oraz przeciwstawiony mu znak przestrzenny nr R-134678 są do siebie podobne. Podkreślił duży stopień swobody twórczej przy projektowaniu spornego wzoru przemysłowego, na dowód czego przedłożył wydruki ze sklepów internetowych przedstawiające różne butelki do środków czyszczących.

Uprawniony wniósł o oddalenie wniosku podnosząc, iż wydruki z bazy internetowej Urzędu Patentowego nie mogą stanowić materiału dowodowego w sprawie, zdjęcia stanowiące, jak twierdzi wnioskodawca, kadry 4 reklam telewizyjnych znaku przestrzennego nr R-134678 emitowanych przed datą zgłoszenia spornego wzoru nie są podpisane za zgodność, natomiast artykuły prasowe dotyczą jedynie nazwy D.

Uprawniony dokonał porównania butelek będących przedmiotem spornego wzoru przemysłowego pt.: "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 oraz przeciwstawionego mu znaku przestrzennego nr R-134678 i stwierdził, że konstrukcja i wygląd zewnętrzny porównywanych butelek różnią się zasadniczo w zakresie wymiarów gabarytowych, przy czym butelka według spornego wzoru posiada: skośną powierzchnię wypukłą na ścięciu pod zakrętką, dwa wgłębienia poniżej szyjki, wypukłą opaskę w sąsiedztwie dna, dwie płaskie powierzchnie na opasce w sąsiedztwie dna, oraz wgłębienia na opasce w sąsiedztwie dna.

Decyzją z dnia [...] października 2007 r. nr [...] Urząd Patentowy RP działający w trybie postępowania spornego na podstawie art. 102, 104, 117 ust. 2 w zw. z art. 316 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. 2001 r., Nr 49, poz. 508) i art. 98 k.p.c. w zw. z art. 256 ust. 2 powołanej ustawy unieważnił prawo z rejestracji wzoru przemysłowego "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 (pkt 1) i przyznał U., Holandia od firmy R. A., R. M., R. J. sp. j. B. 2.000 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Urząd Patentowy RP odwołując się do art. 316 ust. 1 powołanej ustawy stwierdził, że przedmiotowy wzór przemysłowy został zgłoszony do rejestracji w dniu 10 kwietnia 2001 r. jako zgłoszenie wzoru zdobniczego przed dniem wejścia w życie ustawy p.w.p. i zarejestrowany 14 stycznia 2003 r. na podstawie przepisów art. 110 i 111 w związku z art. 316 ust. 1 i 4 ustawy p.w.p. w jej pierwotnym brzmieniu (Dz. U. z 2001 r. Nr 49 poz. 508), wobec czego podstawę prawną rozstrzygnięcia wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji ww. wzoru przemysłowego stanowi powołana ustawa w brzmieniu pierwotnym.

W tym tekście definicja wzoru przemysłowego zawarta w art. 102 p.w.p. określa (podobnie jak uprzednio obowiązujący przepis paragrafu 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1963 r. w sprawie ochrony wzorów zdobniczych), że wzorem przemysłowym jest nowa i oryginalna, nadająca się do wielokrotnego odtwarzania, postać wytworu, przejawiająca się w szczególności w jego kształcie, właściwościach powierzchni, barwie, rysunku lub ornamencie".

Z tej definicji wynika, że przedmiotem oceny rejestracji wzorów przemysłowych są postacie objętych tymi rejestracjami wytworów, przy czym posługiwanie się ewentualnie zawartymi w zgłoszeniu zastrzeżeniami ma jedynie charakter pomocniczy, ponieważ przepisy obowiązujące od dnia wejścia w życie ustawy p.w.p. (22 sierpnia 2001 r.) nie wymagają, aby zgłoszenie wzoru przemysłowego zawierało zastrzeżenia.

W świetle powyższego, analiza porównawcza spornego wzoru przemysłowego, z materiałami przeciwstawionymi dotyczy porównania postaci wytworu stanowiącego przedmiot spornego wzoru i postaci wytworów ujawnionych w materiałach przeciwstawionych, niezależnie od charakteru tych materiałów, przy czym zgodnie z ustalonym orzecznictwem, za postacie wytworów uważa się ich wszystkie cechy widoczne w ich normalnym użytkowaniu.

Przedmiotem spornego wzoru przemysłowego pt.: "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 jest, jak wskazano w zastrzeżeniu i uwidoczniono na rysunku zawartym w dokumentacji zgłoszeniowej (przy pominięciu cech niewidocznych w jego normalnym użytkowaniu) butelka z zakrętką której korpus i dno mają kształt owalu, przy czy górna część butelki jest osłonięta zakrętką o kształcie stożka ściętego (o bardzo małym kącie zbieżności) zaopatrzoną na całym obwodzie we wzdłużne rowki i dwie płaskie powierzchnie umieszczone naprzeciw siebie, gdzie górna część ma sfazowaną wzdłuż płaszczyzny powierzchnię i ma poniżej, po obu bocznych stronach, dwa podłużne wgłębienia o kształcie prostokąta, którego krótsze boki są zaokrąglone, środkowa część butelki ma wgłębioną w stosunku do górnej części i dolnej części powierzchnię o obrysie owalu, a dolna część butelki ma wypukłą obwodową opaskę zaopatrzoną w dwie naprzeciwległe płaskie powierzchnie o kształcie zaokrąglonego od góry prostokąta i łezkowate wgłębienia umieszczone od strony czołowej.

Wytworem ujawnionym jako przedmiot znaku przestrzennego nr R-134678 jest również butelka z zakrętką której korpus i dno mają kształt owalu, przy czym górna część butelki jest osłonięta zakrętką, o kształcie zbliżonym do kształtu stożka ściętego o bardzo małym kącie zbieżności, zaopatrzoną na całym obwodzie we wzdłużne rowki i dwie płaskie powierzchnie umieszczone naprzeciw siebie, gdzie górna część ma sfazowaną wzdłuż płaszczyzny powierzchnię i ma poniżej, po obu bocznych (węższych) stronach, dwa podłużne wgłębienia o kształcie prostokąta, którego krótsze boki są zaokrąglone, środkowa część butelki ma wgłębioną w stosunku do górnej części i dolnej części powierzchnię o obrysie owalu, a dolna część butelki ma wypukłą obwodową opaskę zaopatrzoną w dwie naprzeciwległe powierzchnie o kształcie zaokrąglonego od góry prostokąta.

Dokonując powyższego porównania Urząd Patentowy RP w trybie spornym uznał, że zachodzi znaczne podobieństwo obu porównywanych wytworów, według spornego wzoru przemysłowego pt.: "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 oraz przeciwstawionego mu znaku przestrzennego nr R-134678, wynikłe z praktycznej tożsamości w zakresie cech istotnych ukształtowania, wskazanych w zastrzeżeniu i uwidocznionych na rysunku zawartym w dokumentacji zgłoszeniowej spornego wzoru (jak wskazano powyżej) co, zdaniem organu, uzasadnia zarzut wnioskodawcy, że wykorzystywanie przedmiotowego wzoru przemysłowego narusza jego prawo ochronne na przestrzenny znak towarowy R-134678, stanowiące prawo majątkowe w rozumieniu art. 117 ust. 2 p.w.p.

Stanowi to samoistną podstawę unieważnienia spornego wzoru przemysłowego, co, zdaniem organu w świetle utrwalonego orzecznictwa zwalnia od oceny pozostałych przesłanek zdolności rejestrowej. Niemniej jednak organ odniósł się do pozostałych zarzutów uznając, że wzór przemysłowy pt.: "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 nie jest oryginalny w rozumieniu art. 104 p.w.p., gdyż nie różni się on w sposób wyraźny od znanego wytworu według przeciwstawionego mu znaku przestrzennego nr R-134678, co wynika z praktycznej tożsamości w zakresie cech istotnych ukształtowania, wskazanych w zastrzeżeniu i uwidocznionych na rysunku zawartym w dokumentacji zgłoszeniowej spornego wzoru (jak wskazano powyżej), przy czym jest on tak podobny do przedmiotu wcześniejszego przeciwstawionego mu znaku przestrzennego nr R-134678, że można uznać, iż jest on pozbawiony indywidualnego charakteru. Przy ocenie oryginalności organ, co podniósł, uwzględnił swobodę twórczą, na którą wskazują przedłożone wydruki ze sklepów internetowych przedstawiające różne butelki do środków czyszczących.

Organ nie podzielił twierdzenia wnioskodawcy co do braku cechy nowości. Zdaniem Urzędu przedmiotowy wzór przemysłowy pt.: "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 jest nowy w rozumieniu art. 103 powołanej ustawy p.w.p., ponieważ nie został podany do powszechnej wiadomości w sposób umożliwiający jego odtworzenie.

Różnice pomiędzy porównywanymi wytworami obejmujące następujące cechy spornego wzoru przemysłowego: skośną powierzchnię wypukłą na ścięciu pod zakrętką, brak ścięć bocznych pod zakrętką, inaczej położone dwa wgłębienia poniżej szyjki, brak łezkowatych wgłębień poniżej szyjki, łezkowate wgłębienia umieszczone od strony czołowej na opasce w sąsiedztwie dna, oraz dwie płaskie powierzchnie na opasce w sąsiedztwie dna, uniemożliwiają bowiem pełne odtworzenie przedmiotowego wzoru na podstawie przeciwstawionego mu znaku przestrzennego nr R-134678.

Organ uznał też, iż wykorzystywanie spornego wzoru nie było sprzeczne z dobrymi obyczajami w rozumieniu art. 106 ust. 1 p.w.p., gdyż, zgodnie z ustalonym orzecznictwem przepis ten odnosi się do wzoru przemysłowego jako takiego i jest związany z cechami tego wzoru, a nie z postępowaniem uprawnionego. Przedmiotowy wzór ma zaś charakter czysto techniczny i nie posiada cech sprzecznych z dobrymi obyczajami.

Zdaniem Urzędu, przedłożone zdjęcia stanowiące, jak twierdzi wnioskodawca, kadry 4 reklam telewizyjnych znaku przestrzennego nr R-134678 emitowanych przed datą zgłoszenia spornego wzoru, nie mogą stanowić skutecznego dowodu na żadną okoliczność, gdyż pozbawione są jakiejkolwiek daty oraz innych wskazań ich pochodzenia, zaś przedłożone artykuły prasowe z lat 1999 i 2000 oraz z pierwszych trzech miesięcy 2001 r. dotyczą jedynie oznaczenia D. i nie identyfikują żadnej postaci wytworu umożliwiającej jego porównanie z przedmiotowym wzorem.

W tym stanie rzeczy Urząd Patentowy RP w postępowaniu spornym unieważnił ww. prawo z rejestracji orzekając przy tym o kosztach postępowania na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 256 ust. 2 p.w.p.

R. A., R. M., R. J. sp. j. B. została przekształcona w sp. z o.o. R. Spółka z o.o.

w B.

Decyzją z dnia [...] listopada 2007 r. Urząd Patentowy RP w rejestrze wzorów przemysłowych w rubryce A wykreślił wpis obejmujący dotychczasowego uprawnionego tj. ww. spółkę jawną i dokonał wpisu o brzmieniu R. Spółka z o.o. B.

W dniu [...] stycznia 2008 r. ww. spółka została przekształcona w spółkę akcyjną – R. S.A. w B.

W skardze na decyzję z dnia [...] października 2007 r. nr Sp [...] R., S.A. wniosła o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji (art. 145 §1 w zw. z art. 3 § 2 pkt 1 p.p.s.a.) ze względu na:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a.),

- naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.), oraz zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów procesu (w tym kosztów zastępstwa procesowego) według norm przepisanych z zastrzeżeniem możliwości złożenia spisu kosztów na rozprawie sądowej przed wydaniem wyroku.

Skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów prawa materialnego polegające na:

- niewłaściwym niezastosowaniu przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z dnia 21 maja 2001 r., ze zmianami Dz.U.02.108.945, Dz.U.02.153.1271 oraz Dz.U.02.108.945), w szczególności poprzez niewłaściwe niezastosowanie:

- art. 104 p.w.p. - poprzez brak przyjęcia określonych w nim wymogów wpływających na indywidualny charakter wzoru przemysłowego, tj. zorientowanego użytkownika, czy zakresu swobody twórczej,

- art. 104 w zw. z art. 13 p.w.p. - poprzez brak przyjęcia, że indywidualnego charakteru nie mógł zniweczyć przestrzenny znak towarowy, skoro został publicznie udostępniony po dacie pierwszeństwa wzoru przemysłowego zaś z ostrożności procesowej, gdyby Sąd przyjął za właściwe dla rozstrzygnięcia przepisy p.w.p. w brzmieniu pierwotnym strona zarzuciła :

1. błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 104 p.w.p. - poprzez nieuwzględnienie zapisów Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską, z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z drugiej strony, a w konsekwencji także Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów, a co za tym idzie brak uwzględnienia w ramach oceny indywidualnego charakteru wzoru przemysłowego m.in. zorientowanego użytkownika, zakresu swobody twórczej oraz publicznego udostępnienia po dacie pierwszeństwa wzoru przemysłowego

względnie także

2. błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 104 p.w.p. - poprzez niewłaściwy brak przyjęcia, że słowo "znany", użyte w art. 104 p.w.p. należy oceniać jako udostępniony publicznie przed datą pierwszeństwa wzoru przemysłowego,

3. błędną wykładnię art. 104 p.w.p. - poprzez brak dokonania oceny oryginalności tylko w zakresie elementów, które nie są uwarunkowane wymogami funkcjonalnymi.

Niezależnie od przyjętej wersji p.w.p. skarżąca zarzuciła:

- błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 104 p.w.p. - poprzez niewłaściwy brak przyjęcia, że wzór przemysłowy nie posiada indywidualnego charakteru (nie jest oryginalny) tylko wówczas, gdy przeciwstawi się mu inny wzór przemysłowy, a nie przestrzenny znak towarowy,

- błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 104 p.w.p. - poprzez niewłaściwe przyjęcie, że wzór przemysłowy powinno się porównywać do wcześniejszego wzoru przy uwzględnieniu podobieństw, zamiast przyjęcia, że winno się porównywać różnice,

- błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 117 ust. 2 p.w.p. - poprzez niewłaściwy brak przyjęcia, że w przypadku powoływania się na naruszenie prawa majątkowego należy wykazać stwierdzenie takiego naruszenia, dokonane przez sąd powszechny, a samo ewentualne istnienie podobieństwa tej podstawy stanowić nie może, co miało wpływ na wynik sprawy, gdyż spowodowało wydanie decyzji unieważniającej prawo z rejestracji wzoru przemysłowego pt. "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 i obciążającej stronę skarżącą - kosztami postępowania w sytuacji, gdy w sprawie winna zostać wydana decyzja oddalająca żądanie wnioskodawcy;

- naruszenie przepisów postępowania tj.:

- art. 2558 ust. 1 pkt 6) p.w.p. polegające na błędnym wskazaniu podstawy prawnej wydanej decyzji, ponieważ Urząd Patentowy za podstawę rozstrzygnięcia przyjął art. 104 p.w.p. w brzmieniu pierwotnym (co potwierdził w treści uzasadnienia), podczas gdy powinien był wskazać jako podstawę prawną decyzji art. 104 ust. 1 i ust. 2 p.w.p. w brzmieniu obowiązującym w dniu 14 stycznia 2003 r., to jest w dniu wydania decyzji o zarejestrowanie wzoru przemysłowego nr Rp-2543;

- art. 80 k.p.a. w zw. z art. 256 ust. 1 p.w.p., poprzez dokonanie błędnych ustaleń faktycznych i niewłaściwą ocenę dowodów, polegające w szczególności na:

1. niepełnym i wadliwym opisie wzoru przemysłowego, w zakresie pominięcia rzeczywistego wyglądu zakrętki (istnienie rowków, ich odstępów, powierzchni płaskich etc.)

2. niepełnym i wadliwym opisie przestrzennego znaku towarowego, w zakresie pominięcia koloru korpusu i zakrętki, jak również niezgodnego z prawdą wskazania wyglądu zakrętki (kształt stożka posiada tylko górna część zakrętki, natomiast dolna część ma kształt walca) oraz wskazania nieistniejących powierzchni płaskich po bokach, przy jednoczesnym nieopisaniu płaskich, skośnych powierzchni o kształcie półkoli występujących w górnej części bocznych ścian butelki, a także pominięcie istotnych cech górnej części butelki, tj. trzech wgłębień (o różnych wymiarach) o kształcie prostokąta, którego krótsze boki są zaokrąglone,

3. przy uwzględnieniu właściwego zastosowania odpowiedniej wersji p.w.p. oraz prawidłowej wykładni opisanych przepisów - niewłaściwe przyjęcie, że wzór przemysłowy nie posiadał przymiotu indywidualnego charakteru (oryginalności).

- art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 256 ust. 1 p.w.p., poprzez niewłaściwe rozpatrzenie materiału dowodowego zebranego w sprawie, polegające m.in. na błędach wyszczególnionych w pkt II powyżej,

- art. 7 k.p.a. w zw. z art. 256 ust. 1 p.w.p., poprzez zaniechanie podjęcia kroków niezbędnych do należytego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, a także przez prowadzenie postępowania w sprzeczności z zasadą praworządności, co objawiało się w naruszeniu wymienionych w skardze przepisów prawa materialnego i proceduralnego,

- i art. 8 k.p.a. w zw. z art. 256 ust. 1 p.w.p., poprzez prowadzenie postępowania w sposób podważający zaufanie obywateli do organów administracji publicznej, przez m.in. naruszenie, niewłaściwe zastosowanie lub błędną wykładnię przywołanych wyżej przepisów,

co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż spowodowało nienależyte wyjaśnienie wszystkich jej okoliczności i doprowadziło Urząd Patentowy do błędnych ustaleń i wniosków.

Nadto zarzucono naruszenie przepisów prawa ustrojowego poprzez niewłaściwą realizację zadań i celów ustrojowych oraz kompetencji stawianych i powierzonych Urzędowi Patentowemu Rzeczypospolitej Polskiej, co objawiło się w wydaniu zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że wzór przemysłowy nr Rp-2543 został zarejestrowany 14 stycznia 2003 r., a zatem właściwe dla oceny wniosku o unieważnienie powinny być przepisy obowiązujące w tym dniu, a więc p.w.p. w wersji nadanej przez ustawę z dnia 6 czerwca 2002 r. o zmianie ustawy - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z dnia 17 lipca 2002 r.), kiedy to art. 102-105 p.w.p. otrzymały nowe, zmienione brzmienie, a tym samym inna jest treść normatywna dekodowanych na ich podstawie norm prawnych. Urząd błędnie jednak zastosował powołaną ustawę w jej pierwotnym brzmieniu.

Urząd Patentowy RP nieprawidłowo przy tym uznał, że przedmiotowe postępowanie dotyczy sprawy naruszenia prawa do znaku towarowego (w zakresie oceny podobieństw), a nie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Te dwa postępowania są znacząco odmienne: przede wszystkim inny jest cel i metody, jak również instytucje uprawnione do dokonywania oceny.

W przypadku zarzutu, że wykorzystanie wzoru przemysłowego narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich miarodajnym w tym zakresie może być wyrok sądu.

Wnioskodawca powinien więc wykazać, że sąd powszechny stwierdził naruszenie prawa do przestrzennego znaku towarowego R-134678 przez skarżącego, stosującego wzór przemysłowy Rp-2543, jeśli chce powoływać się na art. 117 ust. 2 p.w.p. jako podstawę unieważnienia.

Gdyby jednak Sąd doszedł do odmiennego przekonania, to zdaniem skarżącej, należy mieć na uwadze, że wzór przemysłowy i znak towarowy mają diametralnie odmienne funkcje do spełnienia w obrocie. Znak towarowy ma odróżniać towary wnioskodawcy od innych towarów dostępnych na rynku, czego nie wymaga się od wzoru przemysłowego. Dlatego oba te prawa co do zasady nie kolidują ze sobą, a zwłaszcza trzeba pamiętać, nawet identyczność wzoru przemysłowego do przestrzennego znaku towarowego nie jest jednoznaczna z naruszeniem prawa do tego drugiego.

Ewentualna ocena wniosku o unieważnienie prawa z rejestracji, dokonywana na podstawie p.w.p. w brzmieniu pierwotnym nie zmienia, zdaniem strony jej oceny i ustaleń co do wadliwości skarżonego rozstrzygnięcia. W szczególności, pomimo odmiennego wówczas brzmienia art. 104 p.w.p., należy mieć nadal na uwadze ocenę dokonywaną przez zorientowanego użytkownika, ograniczoną tylko do cech poza-funkcjonalnych (trzeba brać pod uwagę zakres swobody twórczej), jak również trzeba pamiętać o fakcie, że indywidualny charakter może ewentualnie zniweczyć tylko publiczne udostępnienie dokonane przed dniem uprzedniego pierwszeństwa (zgłoszenia).

Takie stanowisko wynika z tego, że dnia 16 grudnia 1991 r. w Brukseli sporządzono Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską, z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z drugiej strony. Zgodnie z jego art. 66, który stwierdzał, że Polska miała doskonalić ochronę praw własności intelektualnej, przemysłowej i handlowej "aby do końca piątego roku od wejścia w życie niniejszego Układu, osiągnąć poziom ochrony podobny do tego istniejącego we Wspólnocie, również w zakresie porównywalnych środków dochodzenia takich praw". Ponieważ akt ten wszedł w życie 1 lutego 1994 r., toteż w chwili rejestracji wzoru przemysłowego nr Rp-2543 było w pełni aktualne (poziom ochrony tego przyznanego prawa powinien być analogiczny co w WE).

Dlatego też, w owym czasie winno się stosować odpowiednio przepisy Dyrektywy 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów (Dz.U.UE L z dnia 28 października 1998 r.), które w art. 5 opisywały indywidualny charakter analogicznie do obecnie obowiązującego art. 104 p.w.p.

Ponieważ układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie z WE zaczął obowiązywać na mocy ustawy z dnia 4 lipca 1992 r. o ratyfikacji Układu Europejskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Rzeczpospolitą Polską a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, sporządzonego w Brukseli dnia 16 grudnia 1991 r. (Dz. U. z dnia 13 sierpnia 1992 r.), toteż ma (miał w chwili zgłoszenia wzoru) pierwszeństwo przed wówczas obowiązującym p.w.p. (art. 91 w zw. z art. 241 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z dnia 16 lipca 1997 r.). Tak czy inaczej, za taką interpretacją art. 104 p.w.p. przemawia też konieczność uwzględnienia w tym przypadku wykładni dynamicznej.

Jednocześnie, na wypadek, jak strona podniosła, nieuwzględnienia powyższych argumentów, trzeba pamiętać, że nawet czysto językowa wykładnia art. 104 p.w.p. w pierwotnym brzmieniu sprawia, że wniosek o unieważnienie nie powinien zasługiwać na uwzględnienie. Artykuł ten wspominał o "wzorach znanych". Słownik języka polskiego podaje, że znać oznacza "mieć pewien zasób wiadomości o kimś, o czymś; mieć pojęcie o kimś, o czymś przez doświadczenie, przez zaznajomienie się z kimś, z czymś" (Mały słownik języka polskiego, pod red. E. Sobol, Warszawa 1997, s. 1160). A więc skarżący mógł się zaznajomić z przestrzennym znakiem towarowym wnioskodawcy najwcześniej ewentualnie z chwilą ogłoszenia w Wiadomościach Urzędu Patentowego. A więc już po zgłoszeniu wzoru przemysłowego.

W pełni aktualna pozostaje przy tym konieczność badania oryginalności tylko w zakresie swobody twórczej, mimo że tekst pierwotny wprost takiego wymogu nie wprowadza.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy RP jak i uczestnik postępowania U. R., Holandia wnieśli o oddalenie skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. 2002 r. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności publicznej przy czym stosownie do § 2 powołanego artykułu kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Sąd rozstrzyga przy tym w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Badając skargę wg powyższych kryteriów Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja nie narusza bowiem obowiązującego prawa, w stopniu uzasadniającym w świetle art. 145 § 1 p.p.s.a. uwzględnienie skargi.

Stosownie do art. 261 p.w.p. Urząd Patentowy RP wykonuje zadania w sprawach własności przemysłowej wynikające z ustawy, z przepisów odrębnych oraz umów międzynarodowych a do zadań Urzędu należy w szczególności rozstrzyganie spraw w postępowaniu spornym w zakresie określonym ustawą. Stosownie do art. 255 p.w.p. w trybie postępowania spornego Urząd Patentowy RP rozpatruje sprawy o unieważnienie patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji.

Nie ma wątpliwości co do tego, iż przedmiotem wniosku U. R. w Holandii było żądanie unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego pt.: "Butelka z zakrętką" nr Rp-2543 udzielonego na rzecz R. A., R. M., R. J. sp. j. B., którego następcą jest skarżąca.

Urząd Patentowy RP działający w trybie postępowania spornego rozpoznając powyższy wniosek i wydając decyzję w sprawie, której przedmiotem było objęte nim żądanie działał w ramach swojej właściwości i przypisanych powołaną ustawą zadań. Nie doszło zatem wbrew przekonaniu skarżącej do naruszenia przepisów powołanej ustawy o charakterze ustrojowym. Zarzut w tym zakresie bliżej zresztą nieuzasadniony jest zatem zarzutem chybionym. Odrębnym zagadnieniem jest kwestia zgodności zaskarżonej decyzji z przepisami regulującymi zarówno tryb postępowania w sprawach o unieważnienie prawa z rejestracji jak i zagadnienia o charakterze materialnym podlegające rozważeniu i rozstrzygnięciu w tej sprawie. Wadliwość decyzji w powyższym zakresie, a z takiej jej oceny wywodzi skarżąca, jak się wydaje, powyższy zarzut nie może być jednak utożsamiana z naruszeniem przepisów prawa ustrojowego.

Podnieść również należy, iż uwzględnienie skargi następuje jedynie w sytuacjach określonych w art. 145 § 1 p.p.s.a. w szczególności tych, o których mowa w powołanych przez skarżącego przepisach cyt. artykułu tj. § 1 pkt 1 a i c, a zatem wówczas gdy Sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy bądź naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy (z wyjątkiem naruszeń wymienionych w § 1 pkt 1 lit. b). Tego rodzaju wadliwości Sąd nie stwierdził.

Zaskarżona decyzja, co w sprawie bezsporne została podjęta na podstawie art. 102, art. 104 i art. 117 ust. 2 p.w.p. z tym, że Urząd Patentowy RP uznał, iż zostały spełnione przesłanki do zastosowania w sprawie art. 117 ust. 2 p.w.p. i przyjęcia, iż ich spełnienie stanowi samoistną podstawę unieważnienia spornego sporu. Dodatkowo odnosząc się do zarzutów wnioskodawcy (uczestnika w postępowaniu sądowoadministracyjnym) z których wynika, że w jego ocenie wykorzystywanie spornego wzoru narusza jego prawa majątkowe zw. z prawem i rejestracji udzielonym na przestrzenny znak towarowy R-134678 ale także, że do udzielenia prawa na ww. wzór doszło z naruszeniem art. 102, 104 i 106 p.w.p. Urząd Patentowy RP i w tym zakresie dokonał oceny podzielając zarzut braku oryginalności w rozumieniu art. 104 p.w.p. i uznając za chybione zarzuty braku nowości i sprzeczności z dobrymi obyczajami.

Stosownie do art. 117 ust. 1 p.w.p. do unieważnienia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego stosuje się odpowiednio art. 89 tej ustawy, a zatem wzór przemysłowy może być unieważniony w przypadku, gdy nie zostały spełnione ustawowe warunki wymagane do uzyskania prawa z rejestracji. Podstawą do unieważnienia prawa z rejestracji może być również, stosownie do art. 117 ust. 2 p.w.p. stwierdzenie, że wykorzystywanie wzoru przemysłowego narusza prawa osobiste i majątkowe osób trzecich. Z powołanego przepisu w sposób nie budzący wątpliwości wynika, że wskazana w nim podstawa jest podstawą samoistną unieważnienia prawa, właściwą tylko wzorom przemysłowym. Zgodnie z art. 255 p.w.p. rozstrzygnięcie sprawy unieważnienia prawa z rejestracji spornego wzoru należy do właściwości Urzędu Patentowego RP w trybie postępowania spornego.

Urząd Patentowy RP jest zatem właściwy do rozstrzygnięcia żądania unieważnienia prawa z rejestracji w każdym przypadku także tak, jak w tej sprawie na podstawie art. 117 ust. 2 p.w.p. Ustalenie, czy w sprawie zachodzi przesłanka uzasadniająca w świetle powołanego przepisu unieważnienie prawa należy zatem do wyłącznej właściwości Urzędu Patentowego RP działającego w trybie spornym.

Zgodnie z art. 284 pkt 6 p.w.p. sprawy o naruszenie praw wyłącznych w tym prawa z rejestracji rozpatrywane są w trybie postępowania cywilnego tyle, że tak ukształtowana właściwość sądu powszechnego pozostaje bez związku z rozpoznawaną sprawą. Przesłanką unieważnienia ustaloną w art. 117 ust. 2 p.w.p. nie jest bowiem naruszenie prawa wyłącznego, tylko stwierdzenie, że wykorzystywanie wzoru przemysłowego narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich, a na takim twierdzeniu skarżąca opiera swoje żądanie unieważnienia spornego wzoru. Twierdzi bowiem (niezależnie od zarzutów dot. braku przesłanek ustawowych do udzielenia ochrony), że we wzorze przemysłowym wykorzystano przeciwstawiony znak towarowy skutkiem czego naruszono jego prawa majątkowe zw. z tym znakiem.

Podkreślić przy tym należy, iż twierdzenia skarżącej, że Urząd Patentowy błędnie uznał, iż postępowanie dotyczy naruszenia prawa do znaku towarowego są pozbawione uzasadnienia.

Treść zaskarżonej decyzji wraz z uzasadnieniem wyraźnie bowiem wskazuje na to, że Urząd Patentowy RP działający w postępowaniu spornym rozpoznał wniosek o unieważnienie spornego wzoru użytkowego i wydał rozstrzygnięcie wyłącznie w tym przedmiocie.

Przyjęta w uzasadnieniu decyzji przez Urząd formuła na okoliczność zastosowania w sprawie art. 117 ust. 2 p.w.p. nie stanowi podstawy do przyjęcia, iż rozstrzygnięcie jest rozstrzygnięciem w sprawie, o której mowa w art. 284 pkt 6 p.w.p.

Niezasadnym jest zatem zarzut, iż doszło do naruszenia powołanego wyżej przepisu.

Należy przy tym podnieść, iż zagadnienie naruszenia praw osobistych i majątkowych było objęte art. 8 pkt 2 ustawy o znakach towarowych. W orzecznictwie sądów ugruntowanym i jednolitym nie występowały podnoszone przez skarżącą wątpliwości co do braku właściwości Urzędu Patentowego. Zgodzić należy się przy tym ze stanowiskiem WSA w Warszawie wyrażonym w wyroku z dnia 15 maja 2007 r. i z dnia 16 listopada 2004 r. sygn. akt SA 4666/03, iż Urząd Patentowy RP działający w trybie spornym jest właściwy do rozstrzygnięcia żądania unieważnienia prawa, jeżeli u jego podstaw nie leży spór co do kwestii o charakterze podmiotowym, a taka sytuacja w sprawie nie zachodzi. Analogiczna do treści art. 8 pkt 2 u.z.t. jest treść art. 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p., który to przepis stanowi o przeszkodzie dla rejestracji znaku towarowego z uwagi na naruszenie praw osobistych i majątkowych osób trzecich. Przyjąć zatem należy, iż ratio legis art. 117 ust. 2 p.w.p. było również udzielenie tego rodzaju ochrony w sytuacjach, gdy chodzi o wzór przemysłowy. Przyjęcie stanowiska odmiennego, co trafnie podnosi uczestnik postępowania, prowadziłoby do znacznego ograniczenia możliwości unieważnienia wzorów przemysłowych w sytuacji, gdy powołana ustawa wprowadza rejestracyjny system udzielania praw wyłącznych.

Różnicowanie sytuacji w powyższym zakresie, w tym właściwości organów w zależności od tego, czy została już udzielona ochrona nie znajduje w przepisach ustawy, żadnego uzasadnienia. Nie ma przy tym podstaw do przyjęcia, iż art. 117 ust. 2 p.w.p. jest niezgodny z prawem wspólnotowym.

Nie było zatem przeszkód, by powołany przepis został w sprawie zastosowany w sytuacji, gdy było to uzasadnione stanem sprawy.

Urząd Patentowy RP dokonał porównania z przeciwstawionym wzorem (przedmiotem znaku przestrzennego) przez cechy wskazane jako istotne w dokumentacji zgłoszeniowej, a nie jak wydaje się czynić strona na podstawie wyrobów będących w obrocie rynkowym i dał temu wyraz w zawartej w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji analizie porównawczej. Miał przy tym, stosownie do art. 101 p.w.p., na uwadze postać wytworu stanowiącego przedmiot spornego wzoru i postaci wytworów objętych przeciwstawionymi materiałami rozumianą jako wszystkie cechy widoczne w ich normalnym użytkowaniu. Analiza ta wskazuje na podobieństwo obu porównywanych wytworów w stopniu uzasadniającym stwierdzenie, iż zachodzi przesłanka, o której mowa w art. 117 ust. 2 p.w.p.

Należy przy tym podnieść, iż obowiązujące prawo nie zawiera zakazu przeciwstawienia wzorowi przemysłowemu przestrzennego znaku towarowego. Nie było zatem przeszkód, by przedmiotowy znak towarowy z wcześniejszym pierwszeństwem stanowił przeciwstawienie dla spornego znaku. Urząd Patentowy RP zasadnie zatem w zw. z powołaniem się wnioskodawcy na art. 117 ust. 2 p.w.p. dokonał oceny wytworu objętego spornym wzorem przemysłowym z punktu widzenia powołanego przepisu.

Podkreślenia wymaga przy tym, iż stosownie do art. 153 ust. 2 p.w.p. ochrona przeciwstawionego znaku obejmuje dzień zgłoszenia jak i cały okres od dnia zgłoszenia do jego udzielenia i przyszły okres. Z chwilą udzielenia ochrony trwa ona zatem od dnia zgłoszenia tj. od 10 kwietnia 2001 r. zaś prawo z rejestracji spornego wzoru zostało udzielone z późniejszym pierwszeństwem, bo od dnia 14 stycznia 2003 r. Całkowicie nietrafnym jest zatem twierdzenie skarżącej, że w dacie zgłoszenia wzoru nie istniało żadne skuteczne prawo, które można przeciwstawić skarżącemu. Całkowicie niezrozumiałe i nieuzasadnione jest stanowisko strony, iż udzielenie praw ochronnych dla ww. znaku narusza prawa majątkowe zw. ze spornym wzorem przemysłowym.

Należy przy tym podnieść, iż wywody skarżącej odnoszące się do zagadnienia twórczości równoległej pozostają z punktu widzenia art. 117 ust. 2 p.w.p. bez istotnego znaczenia.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że podniesione w skardze zarzuty nie mogą skutkować jej uwzględnieniem. Nie zachodzi bowiem wadliwość decyzji w rozumieniu art. 145 § 1 p.p.s.a.

Sąd nie uwzględnił zawartego w piśmie z dnia 17 listopada 2008 r. wniosku skarżącej o zawieszenie postępowania. Skarżąca wniosła o zawieszenie postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a. z uwagi na wszczęcie przed Urzędem Patentowym RP postępowania o wygaszenie ww. znaku towarowego.

Zdaniem Sądu postępowanie w tej sprawie nie stanowi w świetle powołanego przepisu przesłanki zawieszenia postępowania.

W tym stanie rzeczy Sąd na rozprawie w dniu 21 listopada 2008 r. skargę rozpoznał i z przytoczonych wyżej względów uznał, iż nie zasługuje skarga na uwzględnienie i jako taka podlega oddaleniu na podstawie art. 151 p.p.s.a. Mając powyższe na uwadze orzeczono, jak w sentencji.