Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek, Sędziowie Sędzia NSA Rafał Stasikowski, Sędzia del. NSA Grzegorz Jankowski (spr.), po rozpoznaniu w dniu 12 października 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Edukacji i Nauki od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 lutego 2021 r., sygn. akt II SA/Wa 1552/20 w sprawie ze skargi M.J. na postanowienie Ministra Edukacji i Nauki z dnia [...] lipca 2020 r., nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia 1/ oddala skargę kasacyjną, 2/ zasądza od Ministra Edukacji i Nauki na rzecz M.J. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 25 lutego 2021 r., sygn. akt II SA/Wa 1552/20 uwzględnił skargę M.J. i uchylił postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z [...] lipca 2020 r., nr [...] stwierdzające niedopuszczalność zażalenia.

W niniejszej sprawie Rada Gminy Z. w dniu [...] lutego 2020 r. podjęła uchwałę Nr [...] w sprawie zamiaru likwidacji Szkoły Podstawowej w S. wraz z utworzeniem w S. filii Szkoły Podstawowej w R. Następnie postanowieniem z [...] marca 2020 r. [...] Kurator Oświaty pozytywnie zaopiniował zamiar likwidacji Szkoły Podstawowej w S., natomiast postanowieniem z [...] lipca 2020 r. stwierdził niedopuszczalność zażalenia złożonego na rzeczone postanowienie przez M.J. (rodzica ucznia) uznając, że nie jest on stroną niniejszego postępowania.

Sąd I instancji przywołując orzeczenia sądów administracyjnych oraz poglądy doktryny, stanął na stanowisku, że rodzicom niepełnoletnich uczniów uczęszczających do szkoły objętej zamiarem przekształcenia (likwidacji) w trybie art. 89 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2020 r., poz. 910), przysługuje status strony tego postępowania, a więc również prawo do skutecznego wniesienia zażalenia na postanowienie kuratora oświaty zawierające opinię w sprawie tego przekształcenia (likwidacji).

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł Minister Edukacji i Nauki, zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 28 k.p.a. w zw. z art. 89 ust. 3 ustawy Prawo oświatowe przez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że rodzice uczniów posiadają status strony postępowania w sprawie wydawania opinii przez kuratora oświaty o zamiarze likwidacji szkoły.

W oparciu o powyższe skarżący kasacyjnie organ wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych. Nadto oświadczył, że zrzeka się w niniejszej sprawie rozprawy.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną, skarżący wywodząc, że nie ma ona usprawiedliwionych podstaw wniósł o jej oddalenie.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie podać należy, iż z uwagi na brak zgody wszystkich stron na przeprowadzenie rozprawy w trybie zdalnym, na podstawie art. 15 zzs4 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 1842) przedmiotowa sprawa została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym.

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2022 r., poz. 329) dalej p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny przy rozpatrywaniu sprawy na skutek wniesienia skargi kasacyjnej związany jest granicami tej skargi, a z urzędu bierze pod rozwagę tylko nieważność postępowania w wypadkach określonych w § 2, z których żaden w rozpoznawanej sprawie nie zachodzi.

Wniesiona w niniejszej sprawie skarga kasacyjna jako pozbawiona usprawiedliwionych podstaw podlega oddaleniu.

W myśl art. 89 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe szkoła publiczna, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 14-18, może być zlikwidowana z końcem roku szkolnego przez organ prowadzący szkołę, po zapewnieniu przez ten organ uczniom możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, a także kształcącej w tym samym lub zbliżonym zawodzie. Organ prowadzący jest obowiązany, co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji zawiadomić o zamiarze likwidacji szkoły: rodziców uczniów a w przypadku uczniów pełnoletnich – tych uczniów właściwego kuratora oświaty oraz organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do prowadzenia szkół danego typu. Szkoła lub placówka publiczna prowadzona przez jednostkę samorządu terytorialnego może zostać zlikwidowana po uzyskania pozytywnej opinii kuratora oświaty (...) – art. 89 ust. 3 ww. ustawy.

Z powyższego wynika, że informacja o zamiarze likwidacji szkoły powinna zostać imiennie skierowana do każdego z rodziców i musi do niego dotrzeć, przy czym ustawa nie określa formy powiadomienia, ważne jest aby faktycznie miało ono miejsce. Rodzice (opiekunowie prawni) uczniów jako sprawujący władzę rodzicielską (bądź pieczę) nad dzieckiem, mają interes prawny aby dostatecznie wcześnie otrzymać informację o zamierzonej likwidacji szkoły publicznej. Wiąże się to bowiem często z ważną sferą ich życiowych spraw.

Zatem przepisy ustawy Prawo oświatowe zagwarantowały rodzicom udział w procedurze likwidacji szkoły, skutkiem czego uznać należy, że jako sprawujący władzę rodzicielską (pieczę) nad dzieckiem mają interes prawny (będąc tym samym stroną postępowania w rozumieniu art. 28 k.p.a.) w tym postępowaniu, bowiem dotyka ich ważnych spraw życiowych.

Zaskarżone postanowienie [...] Kuratora Oświaty jest częścią tego postępowania, skarżący natomiast jest rodzicem dziecka uczęszczającego do szkoły, której ono dotyczy.

Tym samym w okolicznościach niniejszej sprawy nie może być wątpliwości, że skarżącemu jako rodzicowi niepełnoletniego ucznia uczęszczającego do szkoły objętej zamiarem przekształcenia (likwidacji) w trybie art. 89 ustawy Prawo oświatowe, przysługuje status strony tego postępowania, a tym samym również prawo wniesienia zażalenia na postanowienie kuratora wyrażające opinię w tym przedmiocie.

Mając na uwadze powyższe Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 p.p.s.a. orzekł o oddaleniu skargi kasacyjnej. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono w oparciu o przepis art. 204 pkt 2 p.p.s.a.