Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Katarzyna Matczak Sędziowie sędzia WSA Bogusław Jażdżyk sędzia WSA Tadeusz Lipiński (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Marta Kudła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 czerwca 2018 r. sprawy ze skargi A. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie świadczenia rodzicielskiego uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji.

Z przekazanych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie akt sprawy wynika, że Prezydent (organ I instancji) decyzją z dnia 8 listopada 2017 r. przyznał A. J. świadczenie rodzicielskie od dnia 28 października 2017 r. do dnia 27 października 2018 r. w kwocie 1000 zł miesięcznie proporcjonalnie pomniejszonej w stosunku do dni pobierania świadczenia w pierwszym i ostatnim miesiącu.

Następnie ten sam organ decyzją z dnia 21 lutego 2018 r. zmienił swoją decyzję w ten sposób, że poczynając od dnia 18 stycznia 2018 r. aż do dnia 27 października 2018 r. zmniejszył wysokości przyznanego świadczenia rodzicielskiego o kwotę pobieranego przez skarżącą zasiłku dla bezrobotnych w każdym z tych miesięcy.

W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że skarżącej świadczenie rodzicielskie przyznane zostało od dnia 28 października 2017 r., natomiast od dnia 18 stycznia 2018 r. otrzymała ona zasiłek dla bezrobotnych, dlatego też kwota przyznanego świadczenia rodzicielskiego musiała być pomniejszona o wielkość wypłacanego w każdym miesiącu zasiłku dla bezrobotnych.

Odwołanie od tej decyzji wniosła A. J.

W uzasadnieniu odwołania wskazała, że dziecko urodziła przed uzyskaniem prawa do zasiłku dla bezrobotnych, dlatego też świadczenie rodzicielskie przysługuje jej w pełnej wysokości.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze (Kolegium, organ odwoławczy) decyzją z dnia 17 kwietnia 2018 r. utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu decyzji Kolegium przedstawiło art. 17c ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych, wskazało, że stosownie do treści art. 32 ust. 1 tejże ustawy organ właściwy może bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną. Wobec uzyskania przez skarżącą prawa do zasiłku dla bezrobotnych organ I instancji był zobligowany do zmiany swojej uprzedniej decyzji przyznającej świadczenie rodzicielskie. Po porodzie za okres przed uzyskaniem prawa do zasiłku dla bezrobotnych świadczenie rodzicielskie zostało przyznane w pełnej wysokości, jedynie za okres równoczesnego pobierania zasiłku dla bezrobotnych i świadczenia rodzicielskiego, zgodnie z art. 17c ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych należało zmienić o wysokość przyznanego zasiłku.

Skargę na powyższą decyzję wywiodła A. J., zarzucając rażącą obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 17c ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych poprzez nieprawidłową jego interpretację i obniżenie świadczenia rodzicielskiego z powodu uzyskania zasiłku dla bezrobotnych po urodzeniu dziecka.

Uzasadniając skargę skarżąca raz jeszcze podniosła, że nie może zgodzić się z wydaną decyzją, ponieważ przysługuje jej świadczenie rodzicielskie w wysokości pełnej kwoty 1.000 zł.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zaprezentowane w zaskarżonym rozstrzygnięciu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył co następuje:

Na wstępie wyjaśnienia wymaga, że sądowa kontrola działalności administracji publicznej ogranicza się do oceny zgodności zaskarżonego aktu lub czynności

z prawem. Wynika to z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2188 ).

Sąd administracyjny, kontrolując zgodność zaskarżonego rozstrzygnięcia

z prawem, orzeka na podstawie materiału sprawy zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym. Obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego spoczywa na organie orzekającym, a sąd administracyjny nie może zastąpić organu administracji

w wypełnieniu tego obowiązku, ponieważ do jego kompetencji należy wyłącznie kontrola legalności rozstrzygnięcia administracyjnego. Oznacza to, że sąd administracyjny nie rozstrzyga merytorycznie o zgłoszonych przez stronę żądaniach,

a jedynie w przypadku stwierdzenia, iż zaskarżony akt został wydany z naruszeniem prawa, o którym mowa w art. 145 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U z 2017 r., poz. 1369 – zwanej w dalszym ciągu uzasadnienia jako p.p.s.a.) uchyla go lub stwierdza jego nieważność.

Nadto wskazania wymaga, że sąd orzeka na podstawie akt sprawy

(art. 133 § 1 p.p.s.a.) nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów Sąd doszedł

do przekonania, że skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżone rozstrzygnięcie zostało podjęte z naruszeniem przepisów prawa, w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy.

Przedmiotem skargi w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 17 kwietnia 2018 r., którym to rozstrzygnięciem Kolegium utrzymało w mocy decyzję organu I instancji o zmianie decyzji przyznającej skarżącej świadczenie rodzicielskie pomniejszone o kwotę otrzymywanego zasiłku dla bezrobotnych.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowił art. 17c ust. 6 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1952).

Stosownie do powyższego przepisu w razie urodzenia dziecka przez kobietę pobierającą zasiłek dla bezrobotnych w okresie, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, lub w ciągu miesiąca po jego zakończeniu, lub w okresie przedłużenia zasiłku dla bezrobotnych na podstawie art. 73 ust. 3 tej ustawy, świadczenie rodzicielskie przysługuje jednemu z rodziców w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego, a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Z treści art. 17c ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych w sposób jednoznaczny wynika, że ograniczenie wysokości świadczenia rodzicielskiego o kwotę pobieranego zasiłku dla bezrobotnych ma miejsce tylko w takim przypadku jeżeli dziecko urodzi się w czasie pobierania przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych.

Przepis ten w żadnym stopniu nie odnosi się do sytuacji, w której kobiecie otrzymującej świadczenie rodzicielskie, w czasie pobierania tego świadczenia przyznany zostaje zasiłek dla bezrobotnych.

Przypomnieć należy, że skarżąca urodziła syna M. w dniu 28 października 2017 r., świadczenie rodzicielskie przyznane zostało jej decyzją z dnia 8 listopada 2017 r., a następnie decyzją z dnia 22 stycznia 2018 r. przyznany jej został zasiłek dla bezrobotnych od dnia 18 stycznia 2018 r.

Faktyczna sytuacja skarżącej jest odwrotna od unormowania określonego w art. 17c ust. 6 ustawy o świadczeniach rodzinnych, gdyż urodziła ona dziecko prawie trzy miesiące przed przyznaniem jej zasiłku dla bezrobotnych. Dlatego raz jeszcze podkreślić należy, że treść tego przepisu nie mogła być podstawą do pomniejszenia wysokości świadczenia rodzicielskiego przyznanego skarżącej.

W rozpoznawanej sprawie nie mamy też do czynienia z sytuacją, aby przyznanie zasiłku dla bezrobotnych w czasie pobierania świadczenia rodzicielskiego skutkowało uznaniem, iż świadczenie to nie przysługuje. Okoliczności, w których świadczenie rodzicielskie nie przysługuje wymienione zostały w art. 17c ust. 9 ustawy o świadczeniach rodzinnych, wyszczególnienie to ma charakter zamknięty i nie obejmuje swą treścią sytuacji, w której późniejsze przyznanie zasiłku dla bezrobotnych skutkuje tym, że należy zmienić decyzję przyznającą wcześniej świadczenie rodzicielskie.

Prawdą jest to, że art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych zezwala organowi bez zgody strony zmienić lub uchylić ostateczną decyzję administracyjną, na mocy której strona nabyła prawo do świadczeń rodzinnych, jeżeli uległa zmianie sytuacja rodzinna lub dochodowa rodziny mająca wpływ na prawo do świadczeń rodzinnych. Przepis ten nie mógł być jednak skutecznie zastosowany w rozpoznawanej sprawie, gdyż zmiana sytuacji materialnej skarżącej na skutek przyznania jej zasiłku dla bezrobotnych nie miała wpływu na wysokość przyznanego jej wcześniej świadczenia rodzicielskiego.

Powodem uzasadniającym obniżenie świadczenia rodzicielskiego o wysokość przyznanego skarżącej (później) zasiłku dla bezrobotnych nie może być to, że kobiety, które urodzą dziecko w czasie pobierania zasiłku dla bezrobotnych otrzymują pomniejszone świadczenie rodzicielskie, a sytuacja obu tych grup osób jest do siebie bardzo zbliżona.

Po pierwsze nie jest to sytuacja identyczna, a po drugie nie można bez podstawy prawnej ograniczać praw jednej grupy osób (w tym przypadku skarżącej), tylko dlatego, że kobiety które urodziły dziecko w czasie pobierania zasiłku dla bezrobotnych mają pomniejszone świadczenie rodzicielskie o kwotę przyznanego zasiłku.

Niezależnie od powyższego zauważyć należy, że organy orzekając o pomniejszeniu skarżącej świadczenia rodzicielskiego o kwotę prognozowanej wysokości zasiłku dla bezrobotnych za październik 2018 r. wyliczenia tego dokonały w sposób błędny, gdyż skarżąca świadczenie rodzicielskie miała przyznane do dnia 27 października, a nie 30 października. W związku z tym pomniejszenie powinno być w kwocie 463 złotych, a nie 515. Okoliczność ta jednak pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, z uwagi na treść wcześniejszych rozważań, z których wynika, że świadczenie rodzicielskie przyznane skarżącej nie powinno być pomniejszane o kwotę przyznanego zasiłku dla bezrobotnych (przyznanego później).

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w wyroku, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c i a p.p.s.a.