Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Kazimierz Włoch / spr./ Sędziowie NSA Jacek Surmacz WSA Grzegorz Panek Protokolant sekr. sąd. Eliza Kaplita-Wójcik po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 17 marca 2015r. sprawy ze skargi M. Z. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] grudnia 2014r. nr [...] w przedmiocie orzeczenia o solidarnej odpowiedzialności za zaległości spółki z o.o. "A" w Ż. w podatku od towarów i usług za okresy od stycznia do sierpnia 2009 roku wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi 1) uchyla zaskarżoną decyzję, 2) określa, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku, 3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżącego M. Z. kwotę 757 (słownie: siedemset pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

I SA/Rz 146/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia [...] grudnia 2014r. nr [...] Dyrektor Izby Skarbowej w R. po rozpatrzeniu odwołania M.Z. od decyzji Naczelnik [...] Urzędu Skarbowej w R. z dnia [...] grudnia 2013r. znak: [...] orzekającej o solidarnej odpowiedzialności podatkowej M.Z. jako byłego prezesa zarządu S. sp. z o.o. z siedzibą w Z. wraz z wymienioną spółką za zaległości podatkowe tej spółki z tytułu podatku od towarów i usług za okresy od stycznia do sierpnia 2009r. wraz z odsetkami i kosztami postępowania oraz umarzającej postępowanie podatkowe w przedmiocie orzeczenia o solidarnej odpowiedzialności podatkowej M.Z. za zaległości podatkowe tej spółki za wrzesień 2009r. – uchylił decyzję organu pierwszej instancji w części dotyczącej określenia kosztów postępowania egzekucyjnego poniesionych w związku z egzekwowaniem zaległości spółki S. z siedzibą w Z. w podatku od towarów i usług za okresy od stycznia do sierpnia 2009 r. i określił je w innej wysokości, a także utrzymał decyzję w mocy w pozostałej części.

Wysokość zaległości podatkowych spółki S. sp. z o.o. z tytułu podatku od towarów i usług określona została w następujących wysokościach:

- za styczeń- 161.688 zł

- za luty- 156.454 zł

* za marzec - 84.816 zł

* za kwiecień - 439.578 zł

* za maj- 520.362

* za czerwiec - 505.072 zł

* za lipiec- 78.938 zł

* za sierpień - 705.811 zł

odsetki za zwłokę od tych zaległości naliczone do dnia wydania decyzji w wysokościach:

* za styczeń- 91.837 zł

* za luty - 87.544 zł

* za marzec - 46.653 zł

* za kwiecień -238.251 zł

* za maj - 277.403 zł

* za czerwiec - 264.824 zł

* za lipiec - 402.231 zł

* za sierpień - 358.475 zł

koszty postępowania egzekucyjnego poniesione w związku z egzekwowaniem zaległości spółki w wysokościach:

- od zaległości za styczeń - 2.447,60 zł

* od zaległości za luty - 2.331,40 zł

* od zaległości za marzec - 1.255,80 zł

* od zaległości za kwiecień - 6.473,20 zł

* od zaległości za maj - 7.616,50 zł

* od zaległości za czerwiec - 7.348,40 zł

* od zaległości za lipiec - 11.271,10 zł

* od zaległości za sierpień - 10.153,00 zł;

Naczelnik [...] Urzędu Skarbowej w R., w wyniku przeprowadzonego postępowania podatkowego w sprawie orzeczenia o solidarnej ze spółką odpowiedzialności podatkowej M.Z. jako byłego prezesa zarządu spółki z o.o. S. z siedzibą w Ż., za zaległości podatkowe spółki z tytułu podatku od towarów i usług za okresy rozliczeniowe od stycznia do września 2009 r. wraz z odsetkami za zwłokę oraz kosztami postępowania egzekucyjnego, ustalił że w sprawie zachodzą przesłanki pozytywne z art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) – zwanej dalej OP., których łączne zaistnienie skutkuje pociągnięciem do odpowiedzialności podatkowej byłego prezesa zarządu spółki S. M.Z. , za zaległości spółki wynikające z zobowiązań, których termin płatności upłynął w czasie pełnienia przez niego obowiązków prezesa. Spółka nie wykonała obciążających ją zobowiązań, stwierdzono bezskuteczność egzekucji z majątku spółki, a podatnik w badanym okresie był prezesem zarządu tej spółki. Jednocześnie żadna z przesłanek negatywnych, uwalniających od odpowiedzialności, nie została przez podatnika wykazana, bowiem jak ustalono w sprawie nie został zgłoszony wniosek o ogłoszenie upadłości spółki S., a strona nie wykazała, że niezgłoszenie tego wniosku, a także niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło bez jej winy. Podatnik nie wskazał również mienia spółki, z którego egzekucja umożliwiłaby zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

W odwołaniu od decyzji organu I instancji M.Z. , wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji, zarzucił naruszenie art. 188 Op. na skutek odmowy przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego kwestię zaistnienia przesłanek do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcia postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości, a także naruszenie art. 116 Op. poprzez niezasadne jego zastosowanie.

Podniósł, że organ podatkowy winien zbadać czy w czasie, kiedy pełnił on funkcję członka zarządu spółki, wystąpiły przesłanki do zgłoszenia upadłości spółki lub wszczęcia postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości. Prowadząc postępowanie wyjaśniające w tym zakresie organ podatkowy winien bowiem respektować zasady ogólne postępowania: zasadę prawdy obiektywnej, obowiązek zebrania całego materiału dowodowego oraz zasadę oceny dowodów. Podatnik zarzucił, że w okresie od stycznia do września 2009r. sytuacja finansowa spółki S. nie dawała jakichkolwiek podstaw do zgłoszenia wniosku o jej upadłość, co w konsekwencji powoduje uwolnienie od odpowiedzialności, gdyż w jego ocenie odpowiedzialność członka zarządu może wchodzić w rachubę tylko w sytuacji, gdy w stosunku do spółki wystąpiły przesłanki upadłości. Z kolei członek zarządu tylko wtedy ponosi odpowiedzialność, kiedy obowiązku w zakresie złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie postępowania układowego nie wypełnił w terminie lub też ponosi winę za jego niewypełnienie. W każdym przypadku należy ustalić, że taki obowiązek w ogóle na członku zarządu ciążył oraz kiedy powinien być dopełniony.

W ocenie podatnika organ podatkowy błędnie odczytał normę z art. 116 OP, skoro nie zbadał podnoszonej przez stronę okoliczności, że w okresie pełnienia funkcji prezesa zarządu, spółka była w dobrej kondycji finansowej.

Podkreślił też, że po zrzeczeniu się funkcji prezesa zarządu i przekazaniu dokumentów nowemu zarządowi nie miał wpływu na toczące się postępowanie kontrolne a w konsekwencji zwiększenie zobowiązań spółki z tytułu podatku od towarów i usług.

Po rozpatrzeniu powyższego odwołania, Dyrektor Izby Skarbowej w R., pomimo wydania decyzji reformatoryjnej - nie uznał argumentów podniesionych w odwołaniu za uzasadnione.

Podkreślił, że na spółce S. sp. z o.o. ciążą zaległości podatkowe z tytułu podatku od towarów i usług za poszczególne okresy rozliczeniowe od stycznia 2009 r. do września 2009r. określone w decyzji Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w R. z dnia [...] 2012 r. znak [...] a ponieważ spółka nie wywiązała się z ciążących na niej obowiązków, organ podatkowy na zasadach określonych w art. 116 Op. może żądać wykonania tego zobowiązania od osób trzecich.

Organ zwrócił uwagę na kwestię przedawnienia zobowiązań, podkreślając iż zgodnie z art. 118 § 1 OP, nie można wydać decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej, jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym powstała zaległość podatkowa, upłynęło 5 lat, podkreślając jednakże że sytuacja ta nie wystąpiła w przedmiotowej sprawie, gdyż termin do wydania decyzji w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności podatkowej podatnika za wymienione zaległości spółki z o.o. S. w zakresie podatku od towarów i usług za okresy od stycznia 2009 r. do września 2009r. upływa z dniem 31 grudnia 2014r.

Analizując przesłanki przeniesienia odpowiedzialności podatkowej na osobę trzecią wynikające z art 116 Op. organ podatkowy podkreślił, że M.Z. był prezesem spółki "A" sp. z o.o. w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 30 września 2009r. Spółka ta nie wykonała ciążących na niej zobowiązań podatkowych a kierowana w stosunku do niej egzekucja okazała się bezskuteczna - postanowieniem z dnia 26 czerwca 2013 r. Naczelnik [...] Urzędu Skarbowej w R. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec S. sp. z o.o. z/s w Z. z uwagi na jego bezskuteczność. W trakcie prowadzonego postępowania egzekucyjnego ustalono, że spółka nie prowadzi działalności gospodarczej (nie składa deklaracji podatkowych), mimo iż nie została formalnie zlikwidowana. Sąd Rejonowy w R. Wydział KRS postanowieniem z dnia 22.05.2012 r. dokonał wykreślenia adresu spółki w KRS Spółka nie posiada jakiegokolwiek majątku stanowiącego jej własność, nie posiada również żadnych środków transportowych ani nie figuruje w operacie ewidencji gruntów jako właściciel, użytkownik wieczysty nieruchomości położonych na terenie miasta J. i gmin podlegających właściwości Starostwa Powiatu Jasielskiego. Podjęte próby zajęcia rachunku bankowego okazały się bezskuteczne gdyż banki, do których skierowane zostało zawiadomienie o zajęciu poinformowały, że nie prowadzą rachunku bankowego dla spółki.

Organ uznał zatem że spółka nie posiada majątku pozwalającego na skuteczną egzekucję zaległości podatkowych, gdyż pomimo podjęcia szeregu czynności zmierzających do wyegzekwowania należności podatkowych nie uzyskano pozytywnych informacji dotyczących jakiegokolwiek majątku spółki.

Badając negatywne przesłanki odpowiedzialności z art. 116 Op. organ podatkowy wskazał w pierwszej kolejności na rozkład ciężaru dowodu, podkreślając że obowiązek udowodnienia przesłanek egzoneracyjnych z art 116 OP. obciąża stronę postępowania. Mimo tego organ podjął starania w celu ustalenia kondycji finansowej spółki w czasie pełnienia przez skarżącego obowiązków prezesa zarządu, realizując wnioski dowodowe zgłoszone przez stronę. Dopuszczono dowód z przesłuchania strony oraz skierowano do kontrahentów spółki S. wezwania do udzielenia informacji odnoszących do rozrachunków realizowanych pomiędzy tymi firmami a spółką S., oraz wezwano aktualnego prezesa spółki do udzielenie informacji odnośnie miejsca przechowywania dokumentacji spółki za lata 2008 i 2009r. jednakże korespondencja skierowana zarówno do obecnego prezesa spółki jak i domniemanych kontrahentów spółki nie została podjęta.

Dokonując oceny sytuacji finansowej spółki S., organ podatkowy zauważył że spółka nie posiadała żadnego majątku - jak zeznał skarżący do protokołu z dnia 03.10.2014r. "to były początki" spółki S., spółka nie była właścicielem nieruchomości, w której znajdowała się jej siedziba, nie posiadała środków transportu, nie była użytkownikiem wieczystym gruntów. Z danych Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w R. zebranych w przedmiocie podatku VAT za m-ce od stycznia do września 2009r. wynika, że spółka osiągnęła w tym okresie obrót w wysokości 16.759.789 zł netto i dokonała zakupów na kwotę 16.763.003 zł netto, co wskazuje, że gdyby nie mechanizm podatku od towarów i usług polegający na obniżeniu podatku należnego o podatek naliczony, to spółka nie miałaby środków na regulowanie swoich zobowiązań.

Ustalono też, że spółka S. nie złożyła sprawozdań finansowych za 2009r. w Sądzie Rejonowym w R., w związku z czym sąd ten wzywał zarząd spółki do złożenia rocznego sprawozdania finansowego za 2009r. (postanowienie Sądu Rejonowego w R. z dnia 28.11.2011r.), a w konsekwencji niewypełniania przez spółkę obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.), na zarząd spółki nałożona została kara grzywny - postanowienie Sądu Rejonowego w R. z dnia 28.11.2011r. Skarżący oświadczył, iż nie zna miejsca przechowywania sprawozdań finansowych spółki S. za lata 2009 – 2010, gdyż z chwilą zbycia udziałów spółki oraz przekazania zarządu nowemu prezesowi przekazał miał całość dokumentacji spółki na rzecz nowego właściciela i prezesa spółki. W chwili obecnej brak możliwości ustalenia miejsca przechowywania bilansów, rachunków zysków i strat z okresu sprawowania przez skarżącego funkcji prezesa zarządu oraz jakichkolwiek dokumentów Spółki, które stanowiły o stanie jej majątku i jego wartości. Jedyną okolicznością niekwestionowaną jest fakt nie posiadania przez spółkę żadnego majątku, co samo w sobie w odniesieniu do zobowiązań spółki – w przekonaniu organu podatkowego- stanowi jedną z przesłanek warunkujących upadłość w świetle art. 11 ust. 2 Prawa upadłościowego i naprawczego.

Wobec niemożliwości pozyskania jakichkolwiek dokumentów pozwalających na weryfikację wskaźników ekonomicznych charakteryzujących sytuację finansową spółki S., organ sięgnął do protokołu z postępowania kontrolnego przeprowadzonego przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w R., zakończonego decyzjami z dnia [...].11.2012 r. znak: [...], na podstawie którego, dokonując analizy wyciągów bankowych pozyskanych od instytucji bankowych, które prowadziły rachunki dla S. sp. z o.o. ustalono, przeprowadzono analizę działalności spółki w okresie od stycznia do sierpnia 2009 r.

Zastrzegając, że na podstawie zgromadzonego od banków materiału dowodowego, nie ma możliwości ustalenia rzeczywistego przebiegu operacji gospodarczych prowadzonych przez spółkę, gdyż dokonywała ona również operacji gotówkowych, organ ustalił, że S. sp. z o.o. dokonywała płatności za faktury VAT w okresie od stycznia do września 2009 r. na rzecz P. sp. z o.o., N. sp. z o.o., M.M. ,P. S.A., K. s.c. Przesłuchania osób związanych z P. sp. z o.o. nie potwierdziły jednak kontaktów handlowych z firmą S. sp. z o.o. Ustalenia w zakresie rozliczeń ze spółką N. sp. z o.o. również nie potwierdziły kontaktów tej firmy ze S. sp. z o.o . Ustalono jedynie ze firma ta została zbyta w dniu 28.05.2009 r. na rzecz A. R., a pod wskazanym w KRS adresem podmiotu, nie znajduje się siedziba spółki. Również transakcje handlowe z firmą F.P.H.U. "M" nie znalazły potwierdzenia w ustaleniach organu. Pod podanym adresem nie była prowadzona działalność gospodarcza. Również z dokumentów źródłowych podmiotu K. s.c. za okres od stycznia do września 2009 r. nie wynika prowadzenie jakichkolwiek transakcji ze S. sp. z o.o.

Podkreślając, że w toku postępowania kontrolnego nie udało się zebrać dowodów potwierdzających rzeczywisty przebieg operacji gospodarczych prowadzonych przez S. sp. z o.o. w okresie od stycznia do września 2009 r., kiedy skarżący pełnił funkcję prezesa zarządu, Dyrektor Izby Skarbowej w R. uznał, iż przesłanki negatywne warunkujące uwolnienie się skarżącego od odpowiedzialności nie zostały wykazane w przedmiotowej sprawie. Rzekoma dobra kondycja spółki nie znajduje potwierdzenia w możliwym do zgromadzenia materiale dowodowym, a sam fakt nie posiadania żadnego majątku, przy istnieniu zobowiązań spółki – w ocenie organu - stanowi jedną z przesłanek warunkujących upadłość. Organ stwierdził przy tym, że skoro ustalono, że skarżący nigdy nie złożył wniosku o ogłoszenie upadłości bądź wszczęcie postępowania układowego wobec spółki S. - nie wystąpiła sytuacja, w której należy badać właściwy czas na zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki.

Wobec powyższego organ podatkowy uznał, iż strona w postepowaniu nie wykazała istnienia żadnej z negatywnych przesłanek orzeczenia o solidarnej odpowiedzialności byłego członka zarządu za zobowiązania spółki. Twierdzenia podatnika o dobrej kondycji finansowej kierowanej przez niego spółki w badanym okresie uznano za gołosłowne, wobec niemożności zbadania dokumentów źródłowych świadczących o faktycznej kondycji spółki. Podkreślono, że nie złożył on wniosku o ogłoszenie upadłości spółki ani o wszczęcie postępowania naprawczego oraz nie wskazał mienia spółki z którego możliwa byłaby egzekucja ciążących na spółce zaległości podatkowych. Tym samym za zasadne uznano obciążenie M.Z. odpowiedzialnością za zaległości podatkowe spółki S. w wymienionych w treści decyzji kwotach. Również rozstrzygnięcie w zakresie odsetek uznano za prawidłowe. W zakresie zaś kosztów postępowania egzekucyjnego obciążających skarżącego – obniżono ich wysokość, stwierdzając że wysokość kosztów egzekucyjnych wynikających z tytułów egzekucyjnych wystawionych na spółkę S. została zawyżona.

Na przedstawioną wyżej decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w R.M.Z. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, domagając się jej uchylenia w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie prawa materialnego w postaci art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie odpowiedzialności skarżącego za zobowiązania podatkowe S. Sp. z o.o. w Z. z tytułu podatku od towarów i usług, a także prawa procesowego w postaci art. 122 i 187 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez niedokonanie stosownych ustaleń umożliwiających ocenę wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości spółki, oraz art. 188 powyższej ustawy poprzez nieuwzględnienie wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania świadka.

Skarżący zarzucił błędną ocenę sytuacji finansowej spółki przez organy, poprzez skoncentrowanie się tylko na majątku trwałym którego faktycznie spółka nie posiadała bez uwzględnienia faktów, iż posiadała kapitały własne, środki pieniężne, oraz dużą ilość towarów którym handlowała, a także wartość zobowiązań Spółki nie przekraczała jej aktywów.

Skarżący podniósł też, iż nie uwzględniono zeznań jego brata P.Z. przesłuchanego w charakterze świadka, z których wynikało, że w okresie pełnienia przez skarżącego funkcji Prezesa Zarządu sytuacja finansowa Spółki była dobra.

Skarżący podniósł także, że organ odwoławczy nie miał dostępu do wyciągów bankowych Spółki, ponieważ odmówił ich wydania Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej, a skarżący też nie mógł ich uzyskać.

Skarżący zarzucił też, iż organ odwoławczy zwracając się do kontrahentów Spółki o nadesłanie dokumentów odnoszących się do rozrachunków pomiędzy nimi, nie zdyscyplinował ich poprzez nie zamieszczenie pouczenia o możliwości zastosowania środków dyscyplinujących z art. 262 § 1 Ordynacji podatkowej, przez co naruszono art. 159 § 1 pkt 6 Ordynacji podatkowej. Skarżący podniósł też, iż odmówiono dopuszczenia dowodu w postaci przesłuchania w charakterze świadka P.S., który mógł przedstawić okoliczności mające znaczenie w sprawie.

W świetle treści uchwały NSA z dnia 20 sierpnia 2009r. sygn. II FPS 3/9, organ podatkowy zobowiązany był zbadać sytuację finansową Spółki w okresie kiedy skarżący pełnił funkcję Prezesa Zarządu Spółki. W każdym przypadku orzekania o odpowiedzialności członka zarządu organ zobowiązany jest zbadać czy i kiedy wystąpiły przesłanki do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości.

Po zrzeczeniu się funkcji członka zarządu przez skarżącego i przekazania całej dokumentacji nowemu zarządowi, skarżący nie miał żadnego wpływu na działalność Spółki. Zwiększenie zobowiązań nie było skutkiem nieprawidłowości w dokonywanym rozliczeniu za okres od stycznia do sierpnia 2009r., a jedynie wynikało z nieprzedstawienia dokumentacji przez nowy zarząd.

Ponadto skarżący wyrokiem Sądu Rejonowego w J. z dnia 5 grudnia 2013r. sygn. akt II K 210/13 został uniewinniony od zarzutu, że jako Prezes S. Sp. z o.o., będąc odpowiedzialny, za całokształt jej działalności nie przechowywał w dniach od 1 I do 31 X 2009r. paragonów, faktur, lub faktur korygujących z tytułu nabycia towarów i usług.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej w R. wniósł o oddalenie skargi i podtrzymał dotychczas zajmowane stanowisko.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Bezsporne jest, że skarżący w okresie od 1 stycznia 2009r. do 30 września 2009r. pełnił funkcję Prezesa Zarządu w Spółce z o.o. S. z siedzibą w Z.

W dniu 1 października 2009r. zawarta została umowa sprzedaży udziałów w Spółce z o.o. S., w wyniku której skarżący M.Z. sprzedał obywatelowi Białorusi A.N. przysługujące mu 999 udziałów, a jego brat P.Z. sprzedał temu obywatelowi Białorusi przysługujący mu jeden udział.

M.Z. i P.Z. byli jedynymi wspólnikami w Spółce z o.o. S. z siedzibą w Z..

W § 6 umowy sprzedaży udziałów A.N. potwierdził przejęcie od sprzedających wszystkich materiałów źródłowych Spółki z o.o. "S.", z całego okresu jej działalności, w tym faktur VAT zakupu, faktur VAT sprzedaży, WZ, KP, KW, wyciągów bankowych, dokumentów firmy, pieczątki firmowej, laptopu firmowego z programem księgowym z którego korzystała Spółka z o.o. "S.". Ponadto w § 8 umowy A.N stwierdził, że przyjmuje na swoje ręce oświadczenie M.Z. o zrzeczeniu się funkcji prezesa zarządu.

W dniu 23 października 2012r. doszło do umowy sprzedaży wszystkich udziałów w Spółce z o.o. "S." przez A.N na rzecz A.T.. Z umowy tej nie wynika, czy nastąpiło przekazanie dokumentacji spółki.

W dniu 8 grudnia 2011r. wszczęto w Spółce z o.o. "S." postępowanie kontrolne, w zakresie kontroli rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług za okresy rozliczeniowe od stycznia 2009r. do września 2009r.

Decyzjami z dnia [...] listopada 2012r. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w R. określił Spółce zobowiązanie w podatku od towarów i usług:

- za styczeń w kwocie 161.813zł dec. Nr [...],

- za luty w kwocie 156.454zł dec. Nr [...],

- za marzec w kwocie 84.816zł dec. Nr [...]

- za kwiecień w kwocie 439.578zł dec. Nr [...],

- za maj w kwocie 520.362zł dec. Nr [...],

- za czerwiec w kwocie 505.072zł dec. [...],

- za lipiec w kwocie 778.938zł dec. Nr [...],

- za sierpień w kwocie 705.811zł dec. Nr [...],

- za wrzesień w kwocie 347.423zł dec. Nr [...].

Powyższe decyzje wydano w wyniku zakończenia postępowania kontrolnego, w których określono Spółce zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za powyższy okres rozliczeniowy, bez uwzględnienia podatku naliczonego z uwagi na nieprzedłożenie w toku postępowania przez Spółkę dokumentów, a w szczególności faktur, korekt faktur, czy duplikatów faktur, które potwierdzałyby prawo podatnika do skorzystania z obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. W oparciu o art. 151a Ordynacji podatkowej powyższe decyzje pozostawione zostały w aktach ze skutkiem doręczenia w dniu [...] listopada 2012r.

Decyzją Naczelnik [...] Urzędu Skarbowej w R. z dnia [...] grudnia 2013r. Nr [...] orzeczono o solidarnej odpowiedzialności M.Z., jako byłego Prezesa Zarządu Sp. z o.o. "S." z siedzibą w Z. wraz z powyższą Spółką za zaległości tejże Spółki z tytułu podatku od towarów i usług za okres od stycznia do sierpnia 2009r. wraz z odsetkami za zapłatę za poszczególne miesiące oraz kosztami postępowania egzekucyjnego, a także umorzono jako bezprzedmiotowe postępowanie podatkowe za zaległość podatkowa za miesiąc wrzesień 2009r. wraz z odsetkami za zwłokę i kosztami postępowania egzekucyjnego. Zgodnie z art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub Spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku Spółki okazała się w całości bezskuteczna lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1) nie wykazał, że:

_@POCZ@__@KON@_a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo

_@POCZ@__@KON@_b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy;

_@POCZ@__@KON@_2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych w znacznej części.

Art. 116 _@POCZ@__@KON@_§ 2 Ordynacji podatkowej stanowi, że odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu.

Jest to podwójna solidarność, gdyż powstaje ona zarówno pomiędzy członkami zarządu, a także pomiędzy członkami zarządu a Spółką.

Niewątpliwie termin płatności przedstawionych wyżej zaległości za okres od stycznia do sierpnia 2009r. dotyczył zobowiązań których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez skarżącego M.Z. jednoosobowo funkcji Prezesa Zarządu Spółki z o.o. "S.", co miało miejsce od 1 stycznia do 1 października 2009r.

Bezsporne jest, że egzekucja w stosunku do Spółki z o.o. "S." okazała się bezskuteczna.

Skarżący nie wskazał też mienia Spółki, z którego egzekucja umożliwiałaby zaspokojenie należności podatkowych.

Bezsporne jest też, że zarówno w okresie pełnienia funkcji Prezesa Zarządu przez skarżącego, jak i w okresie późniejszym, ze strony zarządu Spółki, jak też żadnej innej nie był składany wniosek o ogłoszenie jej upadłości.

Skarżący twierdzi, że nie było takiej potrzeby w okresie sprawowania przez niego funkcji, gdyż Spółka była w doskonałej kondycji finansowej. Wprawdzie nie miała majątku, ale posiadała własne kapitały, środki pieniężne a także masę towarów.

Organy podatkowe przyznały, że w czasie prowadzenia postępowania kontrolnego w Spółce, wszczętego w dniu [...] grudnia 2011r., w Spółce nie było żadnych dokumentów na podstawie których dałoby się określić sytuację finansową Spółki w okresie pełnienia przez skarżącego funkcji Prezesa Zarządu.

Sytuacji finansowej Spółki w przedmiotowym okresie nie można było też określić na podstawie szczątkowych dokumentów uzyskanych od kontrahentów Spółki.

Organy podatkowe nie dysponowały też wyciągami bankowymi Spółki, których nie zgodził się udostępnić Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej, z powodu obowiązywania w tym względzie tajemnicy. Skarżący nie dysponował też żadnymi dokumentami Spółki i jak stwierdził po zrzeczeniu się funkcji Prezesa Zarządu w dniu 1 X 2009r., nie miał żadnego wpływu na prowadzenie spraw Spółki.

Ostatecznie więc organy podatkowe nie ustaliły czy Spółka z o.o. S. stała się niewypłacalna, w okresie sprawowania funkcji przez Skarżącego.

Art. 10 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. Prawo upadłościowe i naprawcze stanowi, upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.

Z art. 11 ust. 1 i 2 tejże ustawy wynika, że dłużnik jest niewypłacalny, bądź to gdy nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań, lub jeżeli jego zobowiązania przekraczają wartość jego majątku, nawet gdy na bieżąco wykonuje swoje zobowiązania. Nie ustalono więc, czy Spółka w okresie pełnienia funkcji Prezesa Zarządu przez skarżącego wykonywała swoje zobowiązania, ani też, czy zobowiązania przekraczały wartość majątku. Tymczasem NSA w uchwale z dnia 10 sierpnia 2009r. sygn. akt II FPS 3/09 wyraził tezę: członek zarządu spółki z o.o., o którym mowa w art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2003r., może również po zakończeniu tej funkcji, uwolnić się od odpowiedzialności za zaległości podatkowe powstałe w tym czasie, jeżeli wykaże w postępowaniu podatkowym, że w okresie pełnienia przez niego funkcji członka zarządu nie było podstaw do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub postępowania zabezpieczającego upadłość (postępowanie układowe). Uchwała ta pomimo, że wydana została na nieco innym stanie prawnym jest w pełni aktualna. W uzasadnieniu do tejże uchwały NSA stwierdził, że odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe Spółki nie może mieć miejsca jeżeli przesłanki do złożenia wniosku o upadłość zaistniały gdy nie miał on już wpływu na podjęcie kroków zmierzających do ogłoszenia upadłości. Zapis art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej, iż nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, należy rozumieć w ten sposób, że jedynie w przypadku, gdy członek zarządu miał wpływ na dokonanie we właściwym czasie zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcia postępowania zapobiegającego upadłości, a nie nastąpiło w tym czasie zgłoszenie tego wniosku lub wszczęcie tego postępowania od odpowiedzialności tej wyłączyć go może jedynie wykazanie, że nie nastąpiło to z jego winy. Wobec tego członek zarządu nie może ponosić odpowiedzialności za okoliczności na które nie miał jakiegokolwiek wpływu.

Reasumując w uzasadnieniu do powyższej uchwały NSA podniesiono, że w każdym przypadku orzekania o odpowiedzialności członka zarządu, organ podatkowy jest zobowiązany zbadać czy i kiedy wystąpiły przesłanki do ogłoszenia upadłości.

Tak więc w niniejszym postępowaniu organ podatkowy będzie musiał zbadać i określić czy i kiedy wystąpiły przesłanki do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Konieczne będzie więc odnalezienie dokumentacji Spółki w czym pomocne może być przesłuchanie na tę okoliczność nabywców udziałów w Spółce z o.o. tj. A.N. i A.T., ewentualnie konieczne może okazać się przesłuchanie pracowników prowadzących dokumentację Spółki, na okoliczność gdzie ta dokumentacja pozostaje. Niewątpliwym bowiem jest, że na dzień sprzedaży udziałów tj. 1 października 2009r., dokumentacja istniała i została przekazana nabywcy A.N..

Zważywszy na powyższe ponieważ dopuszczono się naruszenia prawa procesowego w postaci art. 122, 187 § 1, 188 Ordynacji podatkowej, które to naruszenie mogło mieć wpływ na wynik rozstrzygnięcia, zaskarżona decyzja podlegała uchyleniu w oparciu o art. 145 § 1 pkt 1 lit.c P.p.s.a. w zw. z art. 135 tej ustawy.

W oparciu o art. 152 P.p.s.a. orzeczono, iż uchylona decyzja nie podlega wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku.

W oparciu o art. 200 P.p.s.a. zasądzono od Dyrektora Izby Skarbowej w R. na rzecz Skarżącego zwrot kosztów postępowania w wysokości 757zł, na którą to kwotę składa się: uiszczony wpis, koszty zastępstwa procesowego oraz opłata od pełnomocnictwa.