drukuj    zapisz    Powrót do listy

6120 Ewidencja gruntów i budynków, Ewidencja gruntów, Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, *Oddalono skargę w całości, II SA/Wr 182/24 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2024-05-16, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Wr 182/24 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2024-05-16 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2024-02-27
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Halina Filipowicz-Kremis /przewodniczący/
Władysław Kulon
Wojciech Śnieżyński /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6120 Ewidencja gruntów i budynków
Hasła tematyczne
Ewidencja gruntów
Skarżony organ
Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego
Treść wyniku
*Oddalono skargę w całości
Powołane przepisy
Dz.U. 2023 poz 1752 art. 20 ust. 1 , art, 24 ust. 1, uist. 2a, ust. 2b, art. 24 ust. 2c
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (t. j.)
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis Sędziowie: Sędzia WSA Władysław Kulon Sędzia WSA Wojciech Śnieżyński (spr.) Protokolant: asystent sędziego Sławomir Mirowski po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 maja 2024 r. sprawy ze skargi K. S. na decyzję Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we Wrocławiu z dnia 8 grudnia 2023 r. Nr GK-ONG.7221.10.2023.AO w przedmiocie odmowy aktualizacji informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z 08.12.2023 r. (znak GK-ONG.7221.10.2023.AO) Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego (dalej: DWINGiK lub organ II instancji), po rozpoznaniu odwołania K. S. od decyzji Starosty Powiatu Wrocławskiego (dalej: Starosta lub organ I instancji) z 15.09.2023 r. (nr 779/2023) o odmowie aktualizacji informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków (dalej: egib) dla działki nr [...] obręb K., jednostka ewidencyjna C., w zakresie przywrócenia przebiegu granic, utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.

Rozstrzygnięcie wydano w następującym stanie faktycznym i prawnym.

K. S. zwrócił się do Starosty z wnioskiem o "przywrócenie przebiegu (...) granic" działki nr [...] obręb K. Zażądał "przywrócenia stanu pierwotnego wynikającego z decyzji o podziale ujawnionej w KW oraz w bazie ewidencji gruntów i budynków", przedkładając kopię: decyzji Zarządu Gminy C. z 22.04.1991 r. (znak: UG-7423/13/91), mapy sporządzonej 21.04.1991 r. dla działek nr [...] i nr [...], aktu notarialnego Repertorium [...] nr [...] z 30.04.1991 r., postanowienia o założeniu księgi wieczystej nr [...] z 30.04.1991 r., decyzji Zarządu Gminy C. z 23.07.1991 r. (znak: B-8381/25/91), zaświadczenia nr [...] Zarządu Gminy C. z 20.12.1993 r., fragmentu archiwalnej mapy ewidencyjnej, fragmentu archiwalnej mapy zasadniczej, fragmentu aktualnej mapy zasadniczej.

W wyniku przeprowadzonego postępowania Starosta decyzją z 31.01.2023 r. orzekł o odmowie aktualizacji danych zawartych w egib w zakresie przebiegu granicy działki ewidencyjnej nr [...]. Wskutek odwołania K. S. decyzją z 18.04.2023 r. DWINGiK uchylił decyzję organu I instancji w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. DWINGiK uznał, że w sprawie nie podjęto wszystkich niezbędnych czynności służących dokładnemu wyjaśnieniu stanu faktycznego oraz załatwieniu sprawy, mając na względzie słuszny interes strony. W szczególności organu II instancji wskazał na braki w materiale dowodowym dotyczące dokumentów uzasadniających aktualizację danych ewidencyjnych w zakresie przebiegu granicy działki nr [...], wskazanych na mapie analogowej numerycznej. Organ odwoławczy zwrócił przy tym uwagę, że modyfikacja punktów granicznych następowała również w 2014 r.

Ponownie prowadząc postępowanie Starosta zgromadził kopie materiałów Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego (dalej: PZGK) dotyczące granic działki nr [...] (operaty [...], [...], [...], [...], [...], [...]), zbadał akta ksiąg wieczystych [...] i [...], archiwalne materiały kartograficzne, a także historię zmian atrybutów punktów granicznych działki nr [...]. Następnie decyzją z 15.09.2023 r. Starosta, wydaną na podstawie art. 7d, art. 24 ust. 2c ustawy z 17.05.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2023 r., poz. 1752) – dalej: u.p.g.i.k. oraz § 30 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 27.07.2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. poz. 1390 ze zm.) – dalej: r.e.g.i.b., odmówił aktualizacji informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków polegającej na "przywróceniu przebiegu (...) granic" działki nr [...] obr. K., jednostka ewidencyjna C. W uzasadnieniu wskazano, że na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego uznano za prawidłowy przebieg granic działki nr [...] wykazany w egib. Starosta oparł się na dowodach w postaci dokumentacji geodezyjnej przyjętej do PZGK: [...] - dotyczącej podziału działki nr [...], [...] - dotyczącej odnowienia operatu ewidencji gruntów obrębu K. i [...] - dotyczącej podziału działki nr [...]. W szczególności przebieg granic między działką nr [...] i działkami nr [...] i nr [...] jest wykazany, zdaniem organu, zgodnie ze źródłowym dokumentem pochodzącym z podziału działki nr [...], z której powstała działka nr [...], tj. ze szkicem polowym nr [...] z 15.04.1991 r. Późniejsza dokumentacja geodezyjna ([...], [...]) uwzględnia ją jako źródłową. Natomiast mapa działek nr [...] i nr [...] z 1991 r. (znajdująca się w dokumentacji PZGK, a także w aktach ksiąg wieczystych [...] i [...] oraz jako kopia przedłożona przez wnioskodawcę), a także projekt podziału nieruchomości (znajdujący się w księdze wieczystej, nie zaewidencjonowany jako materiał PZGK) są dokumentami stanowiącymi opracowanie wyników pomiaru, który udokumentowano na szkicu polowym nr [...], czyli stanowią dokumenty wtórne. Nie mogą być podstawą wykazania przebiegu granic działki nr [...] w ewidencji gruntów, ponieważ nie stanowią dokumentacji, o której mowa w § 30 ust. 1 r.e.g.i.b., a w zasadzie są z nią sprzeczne i dodatkowo niejednoznaczne. Nie jest również dokumentem, na podstawie którego wykazuje się przebieg granic, zgodnie z § 30 ust. 1 r.e.g.i.b., dokumentacja architektoniczno-budowlana, akt notarialny czy księga wieczysta. Z tego powodu organ odmówił im mocy dowodowej w zakresie wykazania w ewidencji gruntów i budynków przebiegu granic działki ewidencyjnej nr [...]. Z badania archiwalnej mapy ewidencyjnej i mapy zasadniczej wynika, że granice działki nr [...] były różnie wkreślane na materiale analogowym. Z tego powodu nie mogą stanowić wiarygodnych dowodów w zakresie przebiegu jej granic. Z tych powodów organ uznał, że ze względu na brak w zasobie wiarygodnej dokumentacji, o której mowa w § 30 ust. 1 r.e.g.i.b., nie znajduje podstaw do wykazania punktów granicznych między działkami nr [...], nr [...] i nr [...] oraz między działkami nr [...], [...] i [...] w ten sposób, że granice między działkami nr [...], nr [...] i nr [...] stałyby się prostopadłe do granicy z działka nr [...]. Tym samym żądanie zmiany numerycznego opisu granic działki nr [...] nie znajduje uzasadnienia.

W odwołaniu od powyższej decyzji K. S. zarzucił organowi I instancji naruszenie:

1). art. 77 w zw. z art. 138 § 2 zd. 2 k.p.a. poprzez zaniechanie przeprowadzenia postępowania i dowodów na okoliczności wskazane w decyzji z 18.04.2023r. odnośnie zmian danych ewidencyjnych punktów granicznych z 2014 r.;

2). przez wadliwą wykładnię § 30 ust 1 r.e.g.i.b. poprzez odmowę uznania za dokumentację geodezyjną znajdujących się w dokumentacji PZGK map działek nr [...] i nr [...];

3) art. 24 ust. 2a pkt 1 lit. d u.p.g.i.k. poprzez odmowę jego zastosowania do przywrócenia prawidłowego to jest prostopadłego opisu przebiegu granicy dziełek oznaczonych geodezyjnie nr [...] i nr [...];

4). art. 7, art. 7a § 1, art. 77 k.p.a. poprzez pominięcie zasady działania korzyść stron postępowania, interesu społecznego i słusznego interesu obywateli oraz wybiórczego ocen zgromadzonego materiału dowodowego, przejawiającego się:

a) pominięciem dowodu z mapy sporządzonej przez geodetę uprawnionego w dniu 19.04.1991 r. i podpisanej przez osobę upoważniona przez Kierownika Urzędu Rejonowego w dniu 21.04.1991 r. wskazująca na prostopadły przebieg granicy pomiędzy działkami nr [...] oraz nr [...],

b). pominiecie dowodu z dokumentacji materiałów PZGK - operat [...] dotyczących granic działki nr [...] oraz zmian ewidencyjnych i decyzji z 22.04.1991 r. w przedmiocie zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości (w zbiorze dokumentów księgi wieczystej [...]);

5) art. 8 § 1, art. 9 w zw. z art. 12 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania administracyjnego w sposób nieuwzględniający słusznego interesu strony, a także prowadzenie postępowania administracyjnego w sposób nie budzący zaufania do władzy publicznej, w sposób przewlekły, co w konsekwencji skutkowało bezpodstawnym rozstrzygnięciem o odmowie aktualizacji poprzez usuniecie ustalonej błędnej informacji w egib.

W uzasadnieniu odwołania jego autor wskazał na niezasadną odmowę uznania za dokumentację geodezyjną znajdujących się w dokumentacji PZGK map działek nr [...] i nr [...], w szczególności dotyczy to mapy sporządzonej przez geodetę w dniu 19.04.1991 r. i podpisanej przez osobę upoważnioną przez Kierownika Urzędu Rejonowego w dniu 21.04.1991 r. W dokumentach tych ustalono, że pierwotnie na mapie oznaczony został prostopadły przebieg granicy pomiędzy działkami nr [...] oraz [...]. Taki też przebieg granicy został przyjęty do materiałów PZGK - operat [...] dotyczących granic przedmiotowej działki oraz dowodach zmian ewidencyjnych i decyzji Zarządu Gminy C. z 22.04.1991 r. zatwierdzonego tą decyzją projektu podziału nieruchomości, co potwierdzają dokumenty w zbiorze dokumentów księgi wieczystej [...]. Odwołujący zwrócił przy tym uwagę, że taki przebieg granicy działek był i jest niekwestionowany przez właścicieli. W jego ocenie, powyższe dokumenty zawierają się w katalogu, o którym mowa w § 30 ust. 1 r.e.g.i.b., zatem ich pominięcie przez organ przy poczynieniu ustaleń faktycznych było błędne. W konsekwencji powyższego nadal, zdaniem odwołującego, aktualne pozostają zarzuty podniesione w odwołaniu od decyzji Starosty z 31.01.2023 r. Odwołujący wskazał, że organ uznał za decydujący dla przebiegu granicy ma być zlokalizowany w 2019 r. znak graniczny (rurka żelazna w punkcie granicznym [...] ([...]) - operat [...]). Na tej podstawie wprowadzony został nieprostopadły przebieg granicy działek nr [...] i nr [...] (błędnie wskazanej jako nr [...]) z granicą działki nr [...]. Odwołujący zarzucił, że organ nie uwzględnił możliwości zmiany położenia, to jest przesunięcia tego znaku granicznego, w sytuacji, gdy wcześniej sporządzone oparty geodezyjne wskazywały na prostopadły przebieg granicy. Ponadto podniósł, że wniosek o aktualizacje danych dotyczy usunięcia błędu, który ma charakter oczywisty w rozumieniu art. 24 ust. 2a pkt 1 lit. d u.p.g.i.k. Nie żądał wprowadzenia zmian przebiegu granic ewidencyjnych, tylko usunięcia ujawnionej niezgodności na skutek wadliwego oparcia się na operacie sporządzonym w 2019 r. Tym bardziej, że między właścicielami obu nieruchomości nie istnieje spór graniczny.

Decyzją z 08.12.2023 r. DWINGiK utrzymał w mocy decyzję organu I instancji z 15.09.2023 r. W motywach podjętego rozstrzygnięcia organ wskazał na prawne podstawy prowadzenia postępowania ewidencyjnego. Organ odniósł się również do treści wniosku inicjującego postępowanie aktualizacyjne. Następnie organ przedstawił dokumenty na podstawie których ustalił stan faktyczny i prawny sprawy. Na tej postawie stwierdził, że działka nr [...] powstała w wyniku podziału nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...], na działki nr [...], nr [...] i nr [...], na mocy decyzji Wójta Gminy C. z 22.04.1991r. w przedmiocie zatwierdzenia projektu podziału nieruchomości. Działka nr [...] graniczyła od strony południowo - wschodniej z działką nr [...], natomiast od strony północno-zachodniej z działką nr [...]. Wszystkie trzy działki położone były wzdłuż drogi, tj. ul. [...], o numerze działki [...] - z jednej strony, a z drugiej - wzdłuż drogi ul. [...], o numerze działki [...]. Na projekcie podziału nieruchomości (tj. działki nr [...]) z 1991 r. sporządzonym przez geodetę uprawnionego przebieg granicy pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] oraz pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...], od punktów granicznych położonych przy ul. [...], tworzy linie proste, zbliżone do linii prostopadłych względem granicy działki nr [...], tj. ul. [...], na której znajdują się punkty graniczne wspólne dla tych działek. Taki przebieg granic został wykazany również na fragmencie mapy w skali 1:1000, sporządzonej w dniu 19.04.1991 r. przez geodetę, która znajduje się zarówno w PZGK jak i w aktach księgi wieczystej nr [...], prowadzonej dla nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...]. Na potrzeby opracowania projektu podziału nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...], geodeta uprawniony wykonał operat techniczny, który został przyjęty do PZGK pod id. [...]. W zasobie Starosty nie zachował się jednak kompletny operat techniczny, a jedynie jego część, w postaci szkicu polowego nr [...] (później nr [...]), przedstawiającego podział działki nr [...] na działki nr [...], [...], [...] wraz z miarami, rozmieszczeniem i oznaczeniem punktów granicznych. Miary przedstawione na szkicu polowym wskazują, że przebieg granicy pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] oraz pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...], od punktów granicznych położonych przy ul. [...], tworzy linie proste, które nie są prostopadłe względem granicy działki nr [...], tj. ul. [...]. Odchylenie od linii prostopadłej wynosi około 2 metrów. Jednocześnie, na szkicu zaznaczono graficznym symbolem, występowanie w tych miejscach kątów prostych. Granicę pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] wyznaczają punkty graniczne na szkicu nr [...] (obecnie oznaczony nr [...]) i nr [...] (obecnie oznaczony nr [...]), natomiast pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] punkty graniczne oznaczone na szkicu nr [...] (obecnie oznaczony nr [...]) i nr [...] (obecnie oznaczony nr [...]). Organ zauważył, że na szkicu widać również poprawianą miarę czołową pomiędzy punktem granicznym nr [...] a nr [...] (położonymi na wspólnej granicy działki nr [...] ul. [...] i działki nr [...]), z 27 m na 29 m, która to miara jest zgodna z innymi miarami na szkicu. Wobec znajdowania się na tym samym szkicu polowym, graficznych oznaczeń kątów prostych oraz jednocześnie miar i domiarów na to nie wskazujących, organ odwoławczy stwierdził, że zawiera on informacje wykluczające się. Dalej organ II instancji wskazał, że decyzją Wójta z 23.07.1991 r. znak B-8381/25/91 zatwierdzono "plan realizacyjny oraz pozwolenie na budowę inwestycji obejmującej budowę budynku mieszkalnego w zabudowie bliźniaczej (...) i stałego ogrodzenia" na działce nr [...]. Z projektu zagospodarowania działki wynika, że budynek w zabudowie bliźniaczej został zaprojektowany na działkach nr [...] i nr [...], w ten sposób, aby granica pomiędzy działkami przebiegała przez środek budynku. W 1993 r. do PZGK przyjęto dokumentację z odnowienia operatu ewidencji gruntów obrębu K. (id. [...]). Organ wyjaśnił przy tym, że odnowienie operatu ewidencji jest procedurą określoną w rozdziale 4 zarządzenia Ministrów Rolnictwa i Gospodarki Komunalnej z 20.02.1969 r. w sprawie ewidencji gruntów (M.P. nr 11 z 1969 r., poz. 98), w wyniku której (w zależności od zakresu) powstaje nowy operat ewidencyjny (nowe rejestry gruntów i mapa ewidencyjna). Z dokumentacji tej wynika, że w zakresie przebiegu granic działki ewidencyjnej nr [...] wykonawca odnowienia wykorzystał dane liczbowe (miary) ze szkicu polowego id. [...], sporządzonego w 1991 r. przez geodetę uprawnionego. Świadczą o tym znajdujące się w operacie: wykazy współrzędnych punktów granicznych, prezentacja graficzna przebiegu granic wykazana na zarysie pomiarowym i mapie ewidencji gruntów, a także wpis w protokole ustalenia stanu władania gruntami - "przyjęto pomiar z 1991 r." skarżący podpisał sporządzane w toku tej pracy geodezyjnej dokumenty tj. protokół ustalenia stanu władania gruntami oraz protokół ogłoszenia stanu władania gruntami, w których wpisano m.in. "do wskazanych granic nie wnoszę zastrzeżeń", "przyjmuję bez zastrzeżeń do wiadomości okazaną mi powierzchnię w granicach określonych danymi ewidencji gruntów". W wyniku odnowienia obliczono powierzchnię działki nr [...] z dokładnością do 1 m², tj. [...] ha, w miejsce [...] ha. DWINGiK podkreślił, że również ta dokumentacja nie jest zupełnie jednoznaczna, ponieważ na zarysie pomiarowym granic pomiędzy punktami granicznymi nr [...] a nr [...] (punktem wspólnym dla działki nr [...] i działki nr [...]) wskazano miarę 27,00 metra, podczas gdy z pozostałych danych wynika, że było to 29,00 metra. W dokumentacji z odnowienia znajduje się również szkic z pomiaru położenia budynku (w budowie) na działkach nr [...] i [...]. Ponadto, założona w 1993 r. w wyniku odnowienia analogowa mapa ewidencyjna w skali 1:2000, aktualizowana do 2012 r. (archiwalna) przedstawia przebieg granic pomiędzy działką nr [...] a [...] oraz pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] jako linie proste, zbliżone do prostopadłych do granicy działki nr [...]. Nie jest to zatem zgodne z pozostałymi danymi opisowymi i liczbowymi z operatu, a także mapą ewidencyjną znajdującą się w tym operacie. Jednocześnie na tej mapie ewidencyjnej nie wkreślono budynku położonego na działkach nr [...] i [...]. Natomiast analogowa mapa zasadnicza (archiwalna) prezentuje granice pomiędzy działką nr [...] a [...] jako prostą zbliżoną do prostopadłej do ul. [...], przechodzącą przez środek budynku w zabudowie bliźniaczej, tj. zgodnie z oczekiwaniem strony. Natomiast granicę pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] prezentuje jako linię prostą, odchyloną od prostopadłości względem ul. [...]. DWINGK zaznaczył, że na analogowej mapie zasadniczej jest wyraźny ślad poprawiania (wydrapania) przebiegu granicy pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...], która w usuniętej wersji nie przebiegała przez środek budynku. Obie archiwalne mapy analogowe, tj. zasadnicza i ewidencyjna, do czasu zmiany formy prowadzenia na mapy numeryczne, były na bieżąco aktualizowane bezpośrednio na analogowych matrycach i nie można określić kto, w jakiej dacie i jakich zmian na nich dokonał. Natomiast na numerycznej mapie ewidencyjnej dla obrębu K. wykazano stan przebiegu granic zgodny z danymi liczbowymi i miarami z dokumentacji geodezyjnej, zatem przebieg kwestionowanych granic nie był zbliżony do prostopadłego, względem ul. [...]. Współrzędne punktów granicznych wyznaczających działkę nr [...], ujawniono w bazie ewidencji gruntów i budynków na podstawie danych zawartych w operacie z odnowienia (id. [...]).

W odniesieniu do przyjętych do PZGK w roku 2019 wyników pracy geodezyjnej (id. [...]), obejmującej mapy z projektem podziału nieruchomości, oznaczonej jako działka nr [...] (podział na działki nr [...] i [...]), organ odwoławczy wskazał, że w operacie sporządzonym przez wykonawcę znajduje się m.in. "protokół z czynności wznowienia znaków granicznych i wyznaczenia punktów granicznych" sporządzony w dniu 01.07.2019 r., z którego wynika m.in., że w punktach granicznych oznaczonych w operacie jako nr [...] i nr [...], wyznaczających przebieg granicy pomiędzy działką nr [...] (obecnie [...]) a działką nr [...], odszukano znaki graniczne na gruncie, tj. rurkę żelazną w punkcie nr [...] (punkt graniczny przy ul. [...] o poprzednim numerze [...]) i słupek ogrodzenia w punkcie [...] (punkt graniczny przy ul. [...] o poprzednim numerze [...]). DWINGK zaznaczył, że przedstawione na zawartym w operacie szkicu polowym nr [...], miary do punktu granicznego nr [...], w którym odnaleziono stabilizację znaku granicznego rurką żelazną są zgodne z miarami do tego punktu, wykazanymi w dokumentacji z odnowienia oraz szkicu polowym z 1991r. W wyniku pomiaru punktów granicznych nr [...] i nr [...] zaktualizowano ich współrzędne od 8 do 23 cm, w stosunku do dotychczasowo ujawnionych w bazie ewidencji gruntów i budynków (na podstawie operatu z odnowienia).

Mając na uwadze powyższe DWINGK podkreślił, że w egib, przebieg granic działki nr [...] wykazany jest na podstawie dokumentacji geodezyjnej przyjmowanej do PZGK w kolejnych latach (id. [...], id. [...] oraz id. [...]). Natomiast analiza tej dokumentacji wskazuje na rozbieżności w graficznym przedstawianiu przebiegu granic działki nr [...], z działkami nr [...] oraz [...] (obecnie nr [...]). W zasobie znajdują się bowiem materiały odmiennie prezentujące przebieg granic tych działek, a ponadto przebieg granic określony za pomocą miar i współrzędnych nie pokrywa się z przebiegiem zaprezentowanym graficznie, na mapie z projektem podziału nieruchomości z 1993 r. Jednocześnie, wobec treści § 30 ust. 1 r.e.g.i.b., który stanowi, że przebieg granic działek ewidencyjnych w procesie bieżącej aktualizacji ewidencji wykazuje się na podstawie dokumentacji geodezyjnej przyjętej do PZGK, sporządzonej na potrzeby m.in. podziału nieruchomości, podstawy do aktualizacji nie może stanowić sam projekt podziału nieruchomości, pomimo zatwierdzenia go w formie decyzji administracyjnej. Pierwszeństwo mają dane liczbowe zawarte w dokumentacji geodezyjnej. Organ odwoławczy zauważył, że tylko dane pomiarowe zawarte w operatach technicznych zapewniają określenie położenia punktów granicznych z odpowiednią dokładnością. Jeżeli brak jest dokumentacji lub materiałów, o których mowa w § 30 r.e.g.i.b., albo zawarte w nich dane nie pozwalają na odtworzenie położenia granic z dokładnością właściwą dla szczegółów I grupy (10 cm), określoną w rozporządzeniu Ministra Rozwoju w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowywania i przekazywania wyników tych pomiarów do PZGK z 18.08.2020 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1670 ze zm.), dane dotyczące położenia granic działek ewidencyjnych pozyskuje się w wyniku pomiarów geodezyjnych poprzedzonych ustaleniem przebiegu tych granic (§ 31 r.e.g.i.b.). Położenie punktów granicznych użytych do numerycznego opisu granic działek ewidencyjnych, a także położenie punktów szczegółów terenowych użytych, w szczególności do numerycznego opisu budynków określa się w układzie współrzędnych prostokątnych płaskich PL-2000.

Organ II instancji wyjaśnił, że egib ma wyłącznie rejestrowy i deklaratoryjny charakter, a w orzecznictwie sądowo-administracyjnym stwierdza się, że ewidencja gruntów i budynków jest tylko specjalnie prowadzonym i wywierającym określone skutki prawne zbiorem informacji o gruntach, który pełniąc funkcje informacyjno-techniczne, nie rozstrzyga sporów o prawa do gruntów, ani nie nadaje tych praw. Przytaczając wybrane orzecznictwo sądowe organ odwoławczy wskazał, że Starosta będąc w posiadaniu niekompletnych materiałów geodezyjnych, niektórych wewnętrznie sprzecznych i mając świadomość rozbieżności w prezentacji przebiegu granic działki nr [...] w różnych dokumentach, w różnych okresach czasu, nie jest uprawniony do dokonania w tym zakresie aktualizacji na podstawie ponownej, własnej analizy materiałów. W żaden sposób nie kwalifikuje się to jako sprostowanie oczywistej omyłki. Ponadto organ podkreślił, że wydana decyzja nie zamyka drogi do aktualizacji informacji zawartych w egib, dotyczących przebiegu granic działki nr [...]. Wymaga to jednak sporządzenia nowej dokumentacji geodezyjnej, o której mowa § 30 r.e.g.i.b. Taka dokumentacja jest sporządzana na zlecenie i koszt zainteresowanych i tylko kierownik pracy geodezyjnej może dokonać analizy materiałów zasobu w odniesieniu do stanu faktycznego w terenie, zbadać znaki i ślady graniczne i na tej podstawie określić odpowiedni rodzaj pracy geodezyjnej, której realizacja może spowodować aktualizację danych ewidencyjnych, również w zakresie powierzchni działek.

Odnosząc się do zarzutów odwołania DWINGK nie dopatrzył się naruszeń w zakresie zakresu zebranego materiału dowodowego, w tym dotyczących zaniechania przeprowadzenia postępowania i dowodów na okoliczności wskazane w decyzji z 18.04.2023 r. odnośnie zmian danych ewidencyjnych punktów granicznych z 2014 r. Starosta wyjaśnił tą kwestię, poprzez włączenie do materiału dowodowego raportu z historii punktów granicznych. Z raportu wynika, że w 2014 r. organ I instancji nie dokonywał zmiany współrzędnych punktów granicznych, określających ich położenie, a jedynie zmiany atrybutów tych punktów. W zakresie wskazywanego przez skarżącego możliwego "przesunięcia znaku granicznego" (rurki żelaznej), znajdującego się w punkcie granicznym określonym w operacie z 2019 r. jako nr [...] (poprzednio nr [...]) organ odwoławczy wskazał, że stosownie do art. 39 ust. 1 u.p.g.i.k., przesunięte, uszkodzone lub zniszczone znaki graniczne, ustalone uprzednio, mogą być wznowione bez przeprowadzenia postępowania rozgraniczeniowego, jeżeli istnieją dokumenty pozwalające na określenie ich pierwotnego położenia. DWINGK zwrócił uwagę na brak w PZGK wcześniejszych dokumentów na istnienie stabilizacji tego znaku granicznego. Ponadto wskazał, że w przypadku sporu co do położenia znaków, strony mogą wystąpić do sądu o rozstrzygnięcie sprawy. Wznowienia znaków granicznych dokonuje się na zlecenie zainteresowanych, wykonawca prac geodezyjnych.

K. S. w skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na powyższą decyzję podniósł zarzut naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

1) art. 24 ust. 2a pkt 1 lit. d u.p.g.i.k. poprzez odmowę jego zastosowania do przywrócenia prawidłowego to jest prostopadłego opisu przebiegu granicy działek oznaczonych geodezyjnie nr: [...] i [...];

2) art. 30 ust. 1 pkt 1 r.e.g.i.b. poprzez błędną jego wykładnie, skutkującą nieprawidłowym ustaleniem, że podstawy do aktualizacji nie może stanowić sam projekt podziału nieruchomości, pomimo zatwierdzenia go w formie decyzji administracyjnej, albowiem pierwszeństwo mają dane liczbowe zawarte w dokumentacji geodezyjnej;

3) art. 30 ust. 1 pkt 2 r.e.g.i.b. poprzez jego niezastosowanie w niniejszej sprawie, skutkujące brakiem ustalenia, że przebieg granic działek ewidencyjnych w procesie zakładania, modernizacji albo bieżącej aktualizacji ewidencji wykazuje się również na podstawie innych materiałów zasobu dotyczących przebiegu granic.

Skarżący zarzucił również naruszenie przepisów prawa procesowego, a to:

1) art. 7, art. 7a § 1, art. 77 w zw. z art. 80 k.p.a., poprzez pominięcie zasady działania korzyść stron postępowania, interesu społecznego i słusznego interesu obywateli oraz wybiórczej ocen zgromadzonego materiału dowodowego, przejawiającej się: pominięciem dowodu z mapy sporządzonej przez geodetę uprawnionego w dniu 19.04.1991 r. wskazującą na prostopadły przebieg granicy pomiędzy działkami geodezyjnymi oznaczonymi nr [...] oraz [...]; pominięcie dowodu z dokumentacji materiałów PZGK - operat [...] dotyczących granic przedmiotowej działki oraz dowodach zmian ewidencyjnych i decyzji zarządu Gminy C. z 22.04.1991 r. i zatwierdzonego tą decyzją projektu podziału nieruchomości (w zbiorze dokumentów księgi wieczystej [...]);

2) art. 8 § 1, art. 9 w zw. z art. 12 k.p.a., poprzez prowadzenie postępowania w sposób nieuwzględniający słusznego interesu strony, a także prowadzenie postępowania w sposób nie budzący zaufania do władzy publicznej, w sposób przewlekły, co w konsekwencji skutkowało bezpodstawnym rozstrzygnięciem o odmowie aktualizacji poprzez usuniecie ustalonej błędnej informacji w ewidencji gruntów i budynków;

3) art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie pomimo ziszczenia się przesłanek przemawiających za uchyleniem decyzji Starosty z 15.09.2023 r., nr 779/2023 i orzeczenia co do istoty sprawy, tj. dokonania aktualizacji informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków poprzez przywrócenie prostopadłego rozgraniczenia granicy dziełek oznaczonych geodezyjnie nr: [...] i [...]. Ponadto skarżący zarzucił organowi wadliwe ustalenie stanu faktycznego skutkujące niezasadnym uznaniem, że rozbieżności w przebiegu granic działki nie stanowią oczywistej rozbieżności i nie mogą podlegać sprostowaniu przez Starostę".

W motywach skargi jej autor powtórzył okoliczności objęte wcześniejszym odwołaniem. Podkreślił, że wbrew stanowisku organu, wniosek o aktualizacje danych dotyczy usunięcia błędu, który ma charakter oczywisty w rozumieniu art. 24 ust. 2a pkt 1 lit. d u.p.g.i.k. Niniejsza sprawa nie prowadzi do zmiany stanu prawego, zmiany przebiegu granic czy ingerencji w inny sposób stan faktyczny lub prawny. W sposób oczywisty złożony wniosek zmierza wyłącznie do dokonania sprostowania zaistniałych błędów. Zdaniem skarżącego organ II instancji nie uwzględnił argumentacji zawartej w odwołaniu, dotyczącej nierozważenia przez organ I instancji wszystkich możliwości w niniejszej sprawie, w tym możliwości zmiany położenia, to jest przesunięcie znaku granicznego, co doprowadziłoby do zgodności faktycznej jak i prawnej. Skarżący wskazał również na pominięcie w ramach dokonywanej oceny dowodu w postaci projektu podziału nieruchomości, oznaczonej jako działka nr [...] na działki nr [...] i nr [...] i nr [...], zatwierdzonego decyzją z 22.04.1991 r. W ramach wydanego rozstrzygnięcia w sprawie pominięty zostaje również całkowicie fakt w istocie uznany przez organ, jakoby przebieg granic ustalony na mapie sporządzonej przez geodetę J. B. w dniu 19.04.1991 r. wskazuje na prostopadły przebieg granic. Także odnowienie przeprowadzone w 1993 r. wskazuje na przebieg granic działki ewidencyjnej nr [...], jak w roku 1991. Tym samym skarżący nie zgodzić się z organem II instancji, ażeby jedynym właściwym źródłem informacji na temat przebiegu granic była dokumentacja geodezyjna przyjmowana do PZGK w kolejnych latach. W świetle tych okoliczności stwierdził, że organ nie poczynił odpowiednich starań do całkowitego wyjaśnienia sprawy oraz dokonał niewyczerpującego rozpoznania sprawy, jak również wykazał się jednostronną i selektywną oceną zebranych dowodów w postępowaniu, odgórnie przyjmując, że dokumentacja z 2019 r. stanowi podstawę dla wyznaczenia przebiegu granic. W całości oparł się na stanowisku organu I instancji nie poddając go prawidłowej analizie przez pryzmat poczynionych zarzutów odwołania. Nie przeanalizował nade wszystko stanu faktycznego oraz dowodów znajdujących się w aktach sprawy, zwłaszcza tych wskazujących na przebieg granic o którego ustalenie wnioskuje skarżący. Według skarżącego, biorąc pod uwagę zasady prowadzenia postępowania dowodowego, organ nie dokonał wyczerpującego zbadania okoliczności faktycznych oraz ustalenia zakresu dowodów.

Organ odwoławczy w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie sądowej 16.05.2024 r. skarżący wniósł i wywiódł, jak w skardze. Z kolei pełnomocnik organu skarżący błędnie wskazuje, że organy orzekały w oparciu o dokumentację z 2019 r. całościowa analiza dostępnego materiału nie pozwalała na uznanie przebiegu granicy działki nr [...] zgodnie z żądaniem skarżącego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sąd nie znalazł usprawiedliwionych podstaw do uwzględnienia skargi uznając, że zaskarżona decyzja nie została wydana z naruszeniem przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, ani z naruszeniem przepisów prawa procesowego, które mogłoby mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji w przedmiocie odmowy aktualizacji danych w ewidencji gruntów i budynków (dalej: egib) stanowiły przepisy ustawy z 17.05.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2023 r., poz. 1752) oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 27.07.2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2021 r. poz. 1390).

Zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 1 u.p.g.i.k. egib obejmuje informacje dotyczące gruntów - ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas bonitacyjnych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty. Przy czym, jak stanowi art. 20 ust. 2 pkt 1 u.p.g.i.k. w egib wskazuje się także m.in. właścicieli nieruchomości.

Jak stanowi art. 24 ust. 1 u.p.g.i.k. informacje, o których mowa w art. 20 ust. 1 i 2, zawiera operat ewidencyjny, który składa się z:

1) bazy danych, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, prowadzonej za pomocą systemu teleinformatycznego zapewniającego w szczególności:

a) odpowiednio zabezpieczone przechowywanie danych i ich aktualizację,

b) udostępnianie oraz wspólne korzystanie z danych na zasadach określonych w przepisach o infrastrukturze informacji przestrzennej,

c) wizualizację danych w formie rejestrów, kartotek i wykazów oraz mapy ewidencyjnej, a także udostępnianie zainteresowanym wypisów z tych rejestrów, kartotek i wykazów oraz wyrysów z mapy ewidencyjnej;

2) zbioru dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych.

Informacje zawarte w operacie ewidencyjnym są jawne (art. 24 ust. 2 u.p.g.i.k.).

Co istotne, stosownie do art. 24 ust. 2a u.p.g.i.k. informacje zawarte w egib podlegają aktualizacji w dwojaki sposób. Po pierwsze, jak stanowi pkt 1 tego przepisu - z urzędu, jeżeli zmiany tych informacji wynikają z: a) przepisów prawa, b) dokumentów, o których mowa w art. 23 ust. 1-4, c) materiałów zasobu, d) wykrycia błędnych informacji. Po wtóre zaś, w myśl pkt 2 przepisu - na wniosek podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, lub władających gruntami na zasadach samoistnego posiadania.

Zgodnie z art. 24 ust. 2b u.p.g.i.k. aktualizacja informacji zawartych w egib następuje:

1) w drodze czynności materialno-technicznej na podstawie: a) przepisów prawa, b) wpisów w księgach wieczystych, c) prawomocnych orzeczeń sądu, a w przypadkach dotyczących europejskiego poświadczenia spadkowego - orzeczeń sądu, d) ostatecznych decyzji administracyjnych, e) aktów notarialnych, ea) aktów poświadczenia dziedziczenia oraz europejskich poświadczeń spadkowych, f) zgłoszeń dotyczących zmiany sposobu użytkowania budynku lub jego części, o których mowa w art. 71 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, do których właściwy organ nie wniósł sprzeciwu, g) wpisów w innych rejestrach publicznych, h) dokumentacji geodezyjnej przyjętej do PZGK, z uwzględnieniem art. 20 ust. 2b;

2) w drodze decyzji administracyjnej - w pozostałych przypadkach.

Jak stanowi art. 24 ust. 2c u.p.g.i.k. odmowa aktualizacji informacji zawartych w egib następuje w drodze decyzji administracyjnej.

W niniejszej sprawie organy administracji geodezyjno-kartograficznej miały do czynienia z zainicjowaniem przez skarżącego postępowaniem w sprawie aktualizacji danych zawartych w egib.

Przyjdzie wobec tego zauważyć, że w pojęciu "aktualizacji" egib, której przeprowadzenia domaga się skarżący, mieści się także usuwanie (prostowanie) błędnych wpisów bazy danych ewidencyjnych (tak m.in. wyrok NSA z 30.09.2011 r., sygn. akt I OSK 1628/10. W orzecznictwie sądowym (m.in. wyrok NSA z 12.07.2012r., sygn. akt I OSK 1004/11) podkreśla się również w sposób szczególny, że egib pełniąc funkcje informacyjno-techniczne nie rozstrzyga sporów o prawa do gruntów, ani nie nadaje tych praw. Spełnia jedynie funkcje rejestrujące stany prawne ustalone w innym trybie i przez inne organy. Stąd też poprzez żądanie wprowadzenia zmian w ewidencji nie można dochodzić ani udowadniać swoich praw właścicielskich, czy uprawnień do władania nieruchomością. Deklaratoryjny charakter wpisu oznacza, że nie kształtuje on nowego stanu prawnego, a jedynie potwierdza stan prawny nieruchomości wynikający z dokumentów.

W rozpoznawanej sprawie organy administracji geodezyjno-kartograficznej odmawiając dokonania wnioskowanych zmian w egib, które według skarżącego miałyby polegać na usunięciu ujawnionej niezgodności wynikłej z wadliwego oparcia się na operacie sporządzonym w roku 2019, słusznie stwierdziły, że skarżący na potwierdzenie swojego wniosku nie przedstawił dokumentów geodezyjnych, z których wynikałaby zasadność takiego żądania. Jednocześnie organy przyznały, po analizie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym dokumentów przyjętych do PZGK, że ten materiał jest nie tylko niekompletny ale wręcz w niektórych miejscach wewnętrznie sprzeczny w zakresie prezentacji przebiegu granicy działki nr [...]. Tym samym w ramach procedury aktualizacji danych zawartych w egib organy administracji geodezyjno-kartograficznej nie były uprawnione do dokonania w tym zakresie oczekiwanych przez skarżącego zmian (usunięcia ujawnionych niezgodności), ponieważ nie kwalifikują się one do sprostowania jako oczywista omyłka. Ewidencja nie zawiera bowiem błędnych informacji, które są dostrzegalne bez konieczności przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego (por. wyrok NSA z 01.12.2020 r., sygn. akt I OSK 1444/20).

W realiach badanej sprawy należy podzielić tezę zamieszczoną w uzasadnieniu decyzji organu II instancji, że realizacja wniosku skarżącego wymaga przedłożenia dokumentacji, z której wynikałyby żądane we wniosku zmiany. DWINGiK słusznie zwrócił przy tym uwagę na konieczność przedłożenia dokumentacji geodezyjnej, o której mowa w § 30 ust. 1 r.e.g.i.b. Zgodnie z tym przepisem przebieg granic działek ewidencyjnych w procesie zakładania, modernizacji albo bieżącej aktualizacji ewidencji wykazuje się na podstawie:

1) dokumentacji geodezyjnej przyjętej do PZGK sporządzonej na potrzeby:

a) postępowania rozgraniczeniowego, b) postępowania w sprawie scalenia lub wymiany gruntów, c) postępowania w sprawie scalenia i podziału nieruchomości, d) postępowania sądowego lub administracyjnego, a następnie wykorzystanej do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej, e) podziału nieruchomości, f) wznowienia znaków granicznych, wyznaczenia punktów granicznych lub ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych;

2) innych materiałów zasobu dotyczących przebiegu granic;

3) dokumentacji geodezyjnej sporządzonej przez Straż Graniczną, jeżeli dokumentacja ta określa przebieg granic państwa z dokładnością odpowiednią dla ewidencji.

Z powołanego przepisu wynika jednoznacznie, za pomocą jakich dokumentów można wykazać przebieg granic działek ewidencyjnych. Zakres postępowania dowodowego w takim przypadku, jak również rodzaj dokumentów, które mogą stanowić dowód w sprawie determinowany jest rodzajem i charakterem sprawy, a to wynika ze stosownych rozwiązań materialnoprawnych, w tym przypadków przepisów, które wskazują jaka dokumentacja może być podstawą ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych. Zatem podstawy do aktualizacji nie może stanowić sam projekt podziału nieruchomości. Wymagana jest w takim przypadku dokumentacja geodezyjna obejmująca dane liczbowe.

Powtórzyć w tym miejscu należy za organem II instancji, że zgodnie z § 33 ust. 1 r.e.g.i.b. ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych wraz z danymi dotyczącymi punktów granicznych dokonuje geodeta posiadający uprawnienia zawodowe w zakresie, o którym mowa w art. 43 pkt 2 lub 5 u.p.g.i.k., zwany dalej "geodetą uprawnionym", na podstawie zgodnych wskazań podmiotów, o których mowa w § 11 pkt 7 i § 12 pkt 1, potwierdzonych ich zgodnym oświadczeniem złożonym do protokołu ustalenia przebiegu granic działek ewidencyjnych, jeżeli wskazywany przebieg nie jest sprzeczny z informacjami zawartymi w dostępnych dokumentach dotyczących przebiegu ustalanych granic.

Wracając zatem do sedna sprawy należy wskazać, że kwestionowana przez skarżącego aktualizacja danych zawartych w egib nastąpiła na skutek przyjęcia do PZGK wyników pracy geodezyjnej związanej z podziałem nieruchomości oznaczonej jako działka nr [...], na działki o numerach [...] i [...] - dokumentacja geodezyjna (id. [...]), sporządzona w 2019 r. W ramach postępowania podziałowego przedłożono do zasobu protokół z czynności wznowienia znaków granicznych i wyznaczenia punktów granicznych, sporządzony 01.07.2019 r. przez geodetę uprawnionego, z którego wynika, że w punktach granicznych oznaczonych w operacie numerami: [...] (poprzedni nr [...]) i [...] (poprzedni numer [...]), wyznaczających przebieg granicy pomiędzy działką nr [...] (obecnie [...]) a działką nr [...], odszukano znaki graniczne na gruncie, tj. rurkę żelazną w punkcie nr [...] i słupek ogrodzenia w punkcie nr [...]. Co ważne w sprawie, organ II instancji stwierdził przy tym, że miary polowe punktu granicznego nr [...], przedstawione na opisanym szkicu polowym nr [...] są zgodne z miarami tego punktu, wskazanymi w dokumentacji odnowienia oraz powoływanym przez skarżącego szkicu polowym z 1991 r. Jednocześnie organ II instancji zwrócił uwagę w przypadku tego ostatniego dokumentu na jeszcze jedną rzecz, która w ocenie Sądu ma równie znaczące znaczenie z uwagi na prawne uwarunkowania determinujące możliwość uwzględnienia żądania skarżącego. Mianowicie, organ stwierdził, że co prawda w przypadku dokumentacji geodezyjnej z podziału z 1991 r. nie zachował się cały oparta techniczny, który został przyjęty do PZGK, to jednak z zachowanego szkicu polowego nr [...], przedstawiającego podział działki nr [...] na działki o numerach: [...], [...] i [...] wraz z miarami, rozmieszczeniem i oznaczeniem punktów granicznych, dokładnie z tych miar wynika, że przebieg granicy pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] oraz pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...], od punktów granicznych położonych przy ul. [...], tworzy wprawdzie linie proste, ale nie są one prostopadłe względem granicy działki nr [...], tj. ul. [...]. Stwierdzone przez organ odchylenie wynosi około 2 metrów. Jednocześnie jednak należy zwrócić uwagę, na co powołuje się skarżący, i co niewątpliwie legło u podstaw sporządzenia projektu budowlanego, na którego podstawie skarżący zrealizował inwestycję budowlaną na działce nr [...] polegającą na budowie budynku mieszkalnego w zabudowie bliźniaczej, na opisywanym szkicu polowym nr [...], uprawniony geodeta zaznaczył graficznym symbolem wystąpienie w tych miejscach kątów prostych.

Oczywistym dla Sądu jest to, że skarżący w żadnym stopniu nie ponosi winy w tym, że na tym samym szkicu polowym, występują wykluczające się informacje w postaci graficznych oznaczeń kątów prostych oraz jednocześnie miar i domiarów na to nie wskazujących. W ocenie Sądu, o ile wydaje się mało prawdopodobnym aby przy podziale działki nr [...] celowo miało dojść do wydzielenia działek budowlanych z nieprostopadłymi do drogi granicami, to jednak w trybie art. 24 ust. 2a pkt 1 lit. d u.p.g.i.k. taki błąd nie może zostać poprawiony przez organ prowadzący egib. Wykazane w toku postępowania rozbieżności w treści dokumentów i operatów, ich wzajemna sprzeczność, w żaden sposób nie pozwala na stwierdzenie, że doszło do oczywistej omyłki, którą należy sprostować we wskazanym trybie.

Na opisane wewnętrzne sprzeczności w dokumentach znajdujących się PZGK nakładają się dodatkowe wątpliwości, które wynikają z oglądu analogowej mapy zasadniczej prezentującej granice pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...], jako linię prostą zbliżoną do prostopadłej do ul. [...], przechodzącą przez środek budynku w zabudowie bliźniaczej. Z kolei granice pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...] prezentują się jako linia prosta, odchylona od prostopadłości względem ul. [...]. Jak słusznie zauważył przy tym organ II instancji, na analogowej mapie zasadniczej jest jednak widoczny ślad poprawiania (wydrapania) przebiegu granicy pomiędzy działką nr [...] a działką nr [...], która w usuniętej wersji nie przebiega przez środek budynku.

Raz jeszcze podkreślając, że egib jest odzwierciedleniem aktualnego stanu prawnego danej nieruchomości, ma charakter deklaratoryjny a nie konstytutywny, co oznacza, że nie kształtuje nowego stanu prawnego nieruchomości, a jedynie potwierdza stan prawny zaistniały wcześniej. Przepisy u.p.g.i.k. nie dają podstaw do kształtowania stosunków własnościowych i związanych z tymi stosunkami uprawnień do gruntów. Zmiana granic działek dotyczy stanów własnościowych, a kwestie własnościowe rozstrzygane są przez sądy powszechne. Nie można dokonywać żadnych zmian własnościowych poprzez samoistne zmiany w ewidencji gruntów, ponieważ ewidencja jest tylko rejestrem danych wynikających z dokumentacji urzędowej (wyrok NSA z 12.09.2019 r., sygn. akt I OSK 487/17). Konsekwencją takiego stanu jest zakaz dokonywania zmian w ewidencji, które byłyby niezgodne z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu do ewidencji. Brak wzruszenia dokumentów, których wadliwość lub niepełność zarzuca skarżący, w przewidzianym do tego trybie uniemożliwia dokonanie zmian w ewidencji. W takim przypadku wystąpiłaby bowiem niedopuszczalna rozbieżność pomiędzy treścią ewidencji a pozostającymi w obrocie prawnym dokumentami (por. wyrok NSA z 01.03.2022 r., sygn. akt I OSK 865/21).

Decyzja organów administracji geodezyjno-kartograficznej nie zamyka skarżącemu drogi do dokonania aktualizacji informacji zawartych w egib, dotyczących przebiegu granicy działki nr [...], ale nie może się to dokonać w oparciu o dokumenty, które obecnie znajdują się w dyspozycji organu tylko na podstawie nowej dokumentacji geodezyjnej sporządzonej na zlecenie skarżącego i przyjętej PZGK. Organy administracji geodezyjno-kartograficznej zobowiązane są uwzględnić aktualny stan faktyczny i prawny działek.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi przyjdzie wskazać, że o ich bezzasadności zdecydowała analiza dokumentacji znajdującej się w PZGK oraz pozostałych dokumentów zgromadzonych w toku prowadzonego postępowania. Doprowadziła ona Sąd do przekonania, że orzekające w sprawie organy należycie i dokładnie ustaliły stan faktyczny, dokonując analizy tejże dokumentacji z uwzględnieniem chronologicznie dokonywanych podziałów działek, których dotyczy postępowanie. Ustaleń tych dokonały zgodnie z wymogami art. 7, art. 77 i art. 80 k.p.a., dając im wyraz w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, sporządzonym zgodnie z wymogami art. 107 § 3 k.p.a. Uzasadnienie zaskarżonej decyzji umożliwia poznanie toku rozumowania organu i kontrolę prawidłowości rozstrzygnięcia. Podniesione przez skarżącego zarzuty stanowią w istocie polemikę z ustaleniami organów. Samo niezadowolenie strony z zapadłego rozstrzygnięcia nie mogło stanowić podstawy uwzględnienia skargi.

Ponadto zdaniem Sądu, w toku postępowania poprzedzającego wydanie zaskarżonej decyzji nie naruszono zasady prowadzenia postępowania w sposób uwzględniający słuszny interes stron, a także w sposób budzący zaufanie do władzy publicznej. Wydaniu zapadłego rozstrzygnięcia, wbrew zarzutom skargi, towarzyszyła analiza zgłoszonych przez skarżącego zarzutów w odwołaniu, co nie pozwala twierdzić, że w uzasadnieniu kontrolowanej przez Sąd decyzji organ w sposób wszechstronny się do nich nie ustosunkował, nie wyjaśniając zasadności przesłanek, którymi się kierował. Nadto stronie w toku postępowania przysługiwały stosowne środki zwalczania bezczynności organu czy też prowadzenia postępowania przez ten organ w sposób przewlekły.

W związku z powyższym skargę należało oddalić, o czym Sąd orzekł na podstawie art. 151 ustawy z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r., poz. 1634 ze zm.).



Powered by SoftProdukt