Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Asesor WSA Arkadiusz Skomra (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 25 października 2022 r. sprawy ze skargi D. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 24 czerwca 2022 r., nr [...] w przedmiocie zwrotu opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta K. z dnia 15 marca 2022 r., nr [...]

Decyzją z dnia 24 czerwca 2022 r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze (dalej jako "Samorządowe Kolegium Odwoławcze" lub "organ"), po rozpatrzeniu odwołania D. M., utrzymało w mocy decyzję Burmistrza Miasta K. z dnia 15 marca 2022r. Nr [...]

Zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego, jak wynika z jej uzasadnienia, zapadła w następującym stanie faktycznym sprawy.

Decyzją z dnia 15 marca 2022r. Nr [...] Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. działający z upoważnienia Burmistrza Miasta K. zobowiązał D. M. do zwrotu kwoty zastępczo wniesionej przez Gminę Miejską K. za pobyt A. R. w Domu Pomocy Społecznej w K. w wysokości [...] zł za okres od 01 kwietnia 2002 r. do 31 stycznia 2022 r.

Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ I instancji wskazał, że D. M. jest wnukiem A. R. i jest zobowiązany do ponoszenia odpłatności za pobyt babki w DPS. Decyzją z dnia 21 kwietnia 2020r. Nr [...] organ I instancji ustalił D. M. odpłatności za pobyt A. R. w Domu Pomocy Społecznej w K. w wysokości [...] zł miesięcznie, począwszy od 01 kwietnia 2020 r.

Dalej organ I instancji wyjaśnił, że w okresie trwania obowiązku wynikającego z wydanej decyzji, tj. od 01 kwietnia 2002 r. do 31 stycznia 2022 r. D. M. nie wywiązywał się z obowiązku za pobyt babki w DPS. Na konto MOPS w K. nie wpłynęła żadna kwota wynikająca z decyzji wydanej w dniu 21 kwietnia 2020 r.

Od powyższej decyzji odwołanie złożyła B. M. matka D. M. występująca w przedmiotowej sprawie jako jego pełnomocnik zarzucając organowi I instancji błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu, że D. M. odmówił udzielenia wywiadu i zawarcia umowy, podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na poczynienie takich ustaleń. Strona zarzuciła ponadto organowi I instancji brak ustalenia czy dochody D. M. na dzień wydania decyzji pozwalały na obciążenie go opłatą za pobyt członka rodziny w DPS. Strona zarzuciła również organowi I instancji pominięcie, iż decyzja z dnia 21 kwietnia 2020r. Nr [...] mająca stanowić podstawę płatności D. M. nie jest prawomocna, albowiem nie została Stronie prawidłowo doręczona. W związku z tym Strona wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i ponowne przeprowadzenie postępowania oraz polecenie organowi I instancji przeprowadzenia prawidłowego postępowania, obejmującego przeprowadzenie wywiadu ze stroną i poczynienie prawidłowych ustaleń faktycznych.

Decyzją z dnia 24 czerwca 2022 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Burmistrza Miasta K. z dnia 15 marca 2022r. wskazując, po przytoczeniu treści przepisów prawa, że w przedmiotowej sprawie spełnione zostały przesłanki do wydania decyzji o zwrocie poniesionych zastępczo przez gminę kosztów pobytu babki odwołującego A. R. w domu pomocy społecznej. W orzecznictwie sądów administracyjnych wskazuje się, że wydanie decyzji o zwrocie kosztów poniesionych zastępczo przez gminę na podstawie art. 104 ust. 3 w związku z art. 61 ust. 3 u.p.s., wymaga uprzedniego skonkretyzowania i zindywidualizowania tego obowiązku począwszy od dnia jego powstania w stosunku do każdej ze zobowiązanych osób w decyzji administracyjnej o ustaleniu odpłatności lub w drodze umowy.

Organ zaznaczył, iż w stosunku do odwołującego wydana została decyzja z dnia 21 kwietnia 2020r. na mocy, której organ I instancji ustalił D. M. odpłatności za pobyt A. R. w Domu Pomocy Społecznej w K. w wysokości [...] zł miesięcznie, począwszy od 01 kwietnia 2020 r. W okresie trwania obowiązku wynikającego z wydanej decyzji, tj. od 01 kwietnia 2020 r. do 31 stycznia 2022 r. odwołujący nie wywiązywał się z obowiązku za pobyt babki w DPS. Na konto MOPS w K. nie wpłynęła żadna kwota wynikająca z decyzji wydanej w dniu 21 kwietnia 2020r. Łączna kwota opłat wniesionych zastępczo przez Gminę Miejską K. za pobyt A. R. w DPS wyniosła natomiast [...] zł ([...] zł x 22 miesiące).

Organ wyjaśnił, iż decyzja organu I instancji z dnia 21 kwietnia 2020r. Nr [...] doręczona została prawidłowo, a tym samym wywołuje wynikające z niej skutki prawne. Doręczenie tej decyzji nastąpiło w trybie art. 44 K.p.a. Z akt sprawy wynika, że korespondencja była dwukrotnie awizowana (tj. w dniu 04 maja 2020r. i w dniu 19 maja 2020r. ) i z uwagi na niepodjęcie jej w terminie została zwrócona nadawcy przez operatora pocztowego. Pismo pozostawiono w aktach sprawy przyjmując, iż zostało ono doręczone.

W ocenie Samorządowego Kolegium Odwoławczego spełnione zostały wszystkie przesłanki do wydania decyzji zobowiązującej odwołującego do zwrotu kwoty zastępczo wniesionej przez Gminę Miejską K. za pobyt A. R. w Domu Pomocy Społecznej w K. w wysokości [...] zł.

Skargę na powyższa decyzję do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w P. wniósł D. M. zarzucając jej:

- błędne przyjęcie, że w sprawie zostały spełnione przesłanki do wydania decyzji o zwrocie poniesionych zastępczo przez Gminę kosztów utrzymania A. R. przez stronę;

- nieuwzględnienie, że w sprawie nie była uwzględniana J. R. - dorosła kuzynka strony - przy ustalaniu kręgu osób zobowiązanych i wysokości obciążających stronę kosztów;

- brak przeprowadzenia wyczerpującego postępowania dowodowego w sprawie i naruszenie zasad prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów administracji publicznej;

- w konsekwencji, naruszenie art. 104 ustawy o pomocy społecznej w związku z art. 61 ustawy o pomocy społecznej, poprzez ich błędne zastosowanie;

- nieuwzględnienie, że decyzja organu I Instancji została wydana przed rozpatrzeniem odwołania strony od decyzji w sprawie ustalenia wysokości należnego świadczenia.

Wskazując na powyższe Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości, a także decyzji organu I instancji oraz przekazanie sprawy temu organowi w celu ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 15zzs4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 ze zmianami) w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 oraz w ciągu roku od odwołania ostatniego z nich wojewódzkie sądy administracyjne oraz Naczelny Sąd Administracyjny przeprowadzają rozprawę przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku, z tym że osoby w niej uczestniczące nie muszą przebywać w budynku sądu (ust. 2). Przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a nie można przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku (ust. 3).

Na mocy powołanego wyżej art. 15zzs4 zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału niniejsza sprawa została skierowana do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym.

Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone między innymi art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 137) oraz art. 3 § 1 P.p.s.a., sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego. Jednocześnie zgodnie z art. 134 § 1 P.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Sąd obowiązany jest zatem dokonać oceny zgodności z prawem zaskarżonej decyzji także wtedy, gdy dany zarzut nie został podniesiony w skardze.

Przedmiotem tak rozumianej kontroli Sądu w niniejszej sprawie jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego o utrzymaniu w mocy decyzji Burmistrza Miasta żądająca od Skarżącego zwrotu kwoty zastępczo wniesionej przez gminę za pobyt w domu pomocy społecznej.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowiły m.in. przepisy art. 61 ust. 3 i art. 104 ust. 1 i 3. ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2021 r., poz. 2268 ze zm. – zwana dalej "u.p.s.").

Stosownie do ich treści, w przypadku niewywiązywania się osób, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 2a, z obowiązku opłaty za pobyt mieszkańca domu w domu pomocy społecznej, ustalonego w decyzji lub umowie, o której mowa w art. 103 ust. 2, opłaty te zastępczo wnosi gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej. Wydatki gminy podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Przepis art. 104 ust. 3-8 stosuje się odpowiednio (art. 61 ust. 3 u.p.s.).

Należności z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, z tytułu opłat określonych przepisami ustawy oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 104 ust. 1 u.p.s.). Wysokość należności, o których mowa w ust. 1, podlegających zwrotowi oraz terminy ich zwrotu ustala się w drodze decyzji administracyjnej (art. 104 ust. 3 u.p.s.).

Zatem w świetle powyższych przepisów do wydania decyzji zobowiązującej stronę do zwrotu poniesionych zastępczo przez gminę nakładów z tytułu pobytu w domu pomocy społecznej konieczne jest ustalenie, czy istniał obowiązek ponoszenia tej odpłatności oraz czy strona się z niego wywiązywała.

W niniejszej sprawie wbrew ocenie organu w obrocie prawnym nie funkcjonuje bowiem ostateczna i prawomocna decyzja ustalająca Skarżącemu wysokość opłaty za pobyt babci w DPS.

W tym miejscu wskazać należy, iż w sprawie II SA/Po [...] Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że decyzja Burmistrza Miasta ustalająca wysokość odpłatności nie została doręczona skutecznie, gdyż nie zostały spełnione przesłanki dla przyjęcie fikcji doręczenia ww. decyzji.

Powyższe zaś oznacza, iż decyzja ta nie weszła do obrotu prawnego, co zostanie szerzej omówione w dalszej części uzasadnienia.

Wobec powyższego w ślad za wyżej wskazanym wyrokiem wyjaśnić należy, iż w art. 44 § 1 - 4 K.p.a. uregulowany został tryb postępowania w przypadku niemożności doręczenia korespondencji w sposób wskazany w art. 42 (doręczenie zasadnicze - adresatowi) i art. 43 K.p.a. (doręczenie zastępcze - za pokwitowaniem do rąk osób wymienionych w tym przepisie). Tylko prawidłowe zrealizowanie czynności opisanych w ww. przepisach art. 44 K.p.a. pozwala na przyjęcie tzw. fikcji prawnej doręczenia przesyłki adresatowi stwarzającej domniemanie skutecznego jej doręczenia.

Stosownie do art. 44 § 1 pkt 1 K.p.a., operator pocztowy w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej - w przypadku doręczania pisma przez operatora pocztowego. W przypadku doręczania pisma przez pracownika urzędu gminy (miasta) lub upoważnioną osobę lub organ, pismo składa się na okres czternastu dni w urzędzie właściwej gminy/miasta (art. 44 § 1 pkt 2 K.p.a.).

Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie siedmiu dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w miejscu określonym w § 1, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, bądź w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata (art. 44 § 2 K.p.a.).

W przypadku niepodjęcia przesyłki w terminie, o którym mowa w § 2, pozostawia się powtórnie zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki w terminie nie dłuższym niż czternaście dni od daty pierwszego zawiadomienia (art. 44 § 3), natomiast doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w § 1 (art. 44 § 4).

Jak wskazał NSA w wyroku z 3 marca 2020 r., II GSK 3943/17 (dost. CBOSA), doręczenie zastępcze przewidziane w przytoczonym powyżej przepisie stwarza domniemanie doręczenia poprzez tzw. fikcję doręczenia. W § 4 przewidziano bowiem klasyczne domniemanie prawne polegające na tym, że przepis ten w razie gdy zajdą przewidziane w nim tzw. przesłanki domniemania, nakazuje uznać fakty oznaczone we wniosku domniemania, i to bez przeprowadzania jakiegokolwiek postępowania dowodowego, które byłoby konieczne, gdyby dane domniemanie nie zostało ustanowione (por. J. Nowacki, O pojmowaniu domniemań prawnych [w:] J. Nowacki, Studia z teorii prawa, Kraków 2003, s. 494).

Dla przyjęcia domniemania doręczenia, a zatem uznania, że doszło do skutecznego doręczenia przesyłki w trybie przewidzianym w art. 44 K.p.a., niezbędne jest zatem spełnienie kilku przesłanek wskazanych w tym przepisie (tzw. przesłanki domniemania).

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż przesyłka winna być doręczana w miejscu zamieszkania.

Z tych też względów wskazać należy, iż decyzja Burmistrza Miasta z dnia 21 kwietnia 2020 r. została wysłana na adres: ul. [...] 28, [...] K. . Tymczasem jak wynika z akt sprawy, a przede wszystkim z korespondencji Skarżącego i jego oświadczeń jak również informacji rejestru mieszkańców, właściwym adresem jest ul. [...] 26, [...] K. . W tym miejscu warto wskazać, iż jak wynika z akt sprawy późniejsze pismo organu z dnia 6 maja 2020 r. pomimo, że adresowane na ul. [...] 28 w K. faktycznie została wysłane na ul. [...] 26 i pod tym adresem odebrane (dowód: zwrotne potwierdzenie odbioru do pisma).

Natomiast z taką sytuacją nie mieliśmy do czynienia w przypadku omawianej decyzji, gdyż jak wynika zarówno z pisma jak i koperty przesyłka była adresowana na ul. [...] 28, a więc na niewłaściwy adres. Powyższej okoliczności nie zmienia fakt, iż wcześniejsze pismo organu z dnia 27 lutego 2020 r. zostało skutecznie doręczone pod adresem ul. [...] 28.

Warto w tym miejscu odnotować, iż Sąd orzekający w sprawie podziela pogląd wyrażony w postanowieniu NSA z dnia 15 września 2011 r. sygn. akt II GSK 1761/11 (CBOSA), że "adresat pisma nie powinien ponosić jakichkolwiek negatywnych konsekwencji niezawinionych przez siebie uchybień przy doręczaniu mu korespondencji, będących wynikiem zaniedbań organu lub podmiotu dokonującego doręczenia, a wszelkie pojawiające się w tym zakresie wątpliwości winny być interpretowane i oceniane na jego korzyść".

Prawidłowo dokonane doręczenie uznawane jest za jeden z kluczowych warunków przestrzegania praw strony w postępowaniu administracyjnym (E. Cisowska-Sakrajda, Doręczanie pism w postępowaniu administracyjnym ogólnym i podatkowym w obrocie zagranicznym, Administracja: teoria – dydaktyka – praktyka 2010, nr 3).

Innymi słowy, każda sytuacja naruszenia przez organ obowiązków doręczenia pisemnej decyzji stronie powinna być oceniana przez sąd indywidualnie, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki postępowania, okoliczności sprawy, oraz ewentualnych skutków procesowych dla podmiotu będącego adresatem decyzji, które to skutki spowodowane zostały nieprawidłowym doręczeniem decyzji. Należy przy tym unikać wszelkiego rodzaju automatycznej oceny, sprowadzającej się do zastosowania ogólnych reguł postępowania bez względu na specyfikę danego postępowania (por. postanowienie NSA z 25 maja 2011 r., sygn. akt II GSK 816/11, LEX nr 1081626).

Ponadto w okolicznościach niniejszej sprawy nawet gdyby przesyłka została wysłana na właściwy adres, to i tak nie można by uznać, że zostały spełnione przesłanki dla przyjęcia fikcji doręczenia.

Jak wskazano wyżej dla przyjęcia domniemania doręczenia, a zatem uznania, że doszło do skutecznego doręczenia przesyłki w trybie przewidzianym w art. 44 K.p.a., niezbędne jest zatem spełnienie kilku przesłanek wskazanych w tym przepisie.

Jedną z tych przesłanek jest umieszczenie zawiadomienia o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie 7 dni w placówce pocztowej lub złożeniu w urzędzie gminy (miasta). W przepisie wprowadzono wiążącą doręczającego kolejność miejsc, w których powinien on umieścić zawiadomienie: w skrzynce na korespondencję, a gdy umieszczenie zawiadomienia w ten sposób nie jest możliwe - w drzwiach mieszkania adresata lub w drzwiach pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje obowiązki zawodowe, albo w miejscu widocznym przy wejściu na posesję adresata. Umieszczenie zawiadomienia w innym miejscu niż wymienione w tym przepisie jest prawnie bezskuteczne. Zawiadomienie adresata o złożeniu pisma na okres 7 dni we wskazanym urzędzie pocztowym jest zatem niezbędne dla skuteczności doręczenia pisma sądowego w trybie art. 44 K.p.a. (por. wyrok SN z 22 lutego 2001 r., sygn. akt III RN 70/00, OSNAPiUS 2001/19, poz. 574; postanowienie SN z 9 czerwca 1999 r., sygn. akt III RN 17/99, OSNAPiUS 2000/10, poz. 379).

W rozpoznawanej sprawie wymóg ten nie został należycie spełniony. Zwrotne potwierdzenie odbioru decyzji Burmistrza Miasta ustalającej odpłatność za pobyt w DPS nie zawiera bowiem informacji o miejscu pozostawieniu tego zawiadomienia. Na zwrotnym potwierdzeniu odbioru, ani na kopercie, nie ma żadnej adnotacji o miejscu pozostawienia korespondencji jak również nie ma informacji gdzie pozostawiono zawiadomienie o przesyłce.

Nie wiadomo zatem, gdzie zawiadomienie o złożeniu pisma we wskazanym urzędzie pocztowym zostało pozostawione.

Wadliwie wypełnione zwrotne potwierdzenie odbioru powoduje, że nie doszło do spełnienia tzw. przesłanek domniemania, które pozwalają na przyjęcie fikcji doręczenia. W orzecznictwie podkreśla się, że "Bezwarunkowo konieczna jest wyraźna adnotacja, że doręczyciel zawiadomił adresata o przesyłce w sposób określony wart. 44 k.p.a." (por. postanowienie NSA z 14 czerwca 2011 r., sygn. akt I OSK 935/11). Przyjmuje się bowiem, że samo umieszczenie na kopercie zawierającej przesyłkę lub na dowodzie potwierdzającym doręczenie pisma pieczęci urzędu pocztowego i daty czy wzmianki o awizowaniu przesyłki nie może być wystarczające do przyjęcia, że spełnione zostały przesłanki doręczenia pisma ustanowione w art. 44 K.p.a. Pozostawienie przesyłki w skrzynce pocztowej bez adnotacji na druku dowodu doręczenia o przyczynie nieoddania przesyłki adresatowi lub administratorowi domu nie może być uznane za skuteczne doręczenie w trybie art. 44 K.p.a. Czytelność i zrozumiałość informacji o tym, gdzie pozostawiono przesyłkę jest konieczna do uznania, że spełnione zostały wymogi doręczenia w tym trybie.

Podkreślić należy, iż takie rygorystyczne podejście do prawidłowości wypełnienia dokumentu zwrotnego potwierdzenia odbioru jest konieczne, gdyż na skutek tzw. doręczenia zastępczego dochodzi do przyjęcia fikcji doręczenia - przesyłkę uznaje się za doręczoną, pomimo że faktycznie takie doręczenie nie nastąpiło. W takiej sytuacji prawidłowe spełnienie wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych dla skuteczności doręczenia w tej formie nie może budzić najmniejszych wątpliwości. W przeciwnym wypadku bowiem mogłoby dojść do niedopuszczalnego naruszenia praw strony.

Należy zatem uznać, że z przyczyn wskazanych powyżej tj. wysyłania korespondencji na niewłaściwy adres jak i braku właściwych adnotacji o sposobie działania doręczyciela, organ niezasadnie uznał, że w stosunku do przesyłki zawierającej decyzję organu I instancji skierowanej do Skarżącego zachodziły podstawy do przyjęcia fikcji doręczenia. Wadliwość zwrotnego potwierdzenia odbioru decyzji polegająca na braku wskazania czy i gdzie pozostawiono awizo, uniemożliwia przyjęcie domniemania doręczenia w trybie art. 44 K.p.a. decyzji.

Tym samym uznać należy, iż decyzja Burmistrza Miasta ustalająca odpłatność za pobyt w DPS nie została doręczona Skarżącemu.

Ponadto należy pamiętać, iż w przepisie art. 129 § 2 K.p.a. jako datę początkową terminu do wniesienia odwołania wskazano datę doręczenia decyzji stronie. Znaczenie tej normy jest oczywiste tam, gdzie w postępowaniu administracyjnym występuje jedna strona i doręczenie decyzji następuje do jej rąk. Wtedy, z dniem doręczenia, decyzja wprowadzana jest do obrotu prawnego. Od tej daty organ związany jest decyzją (art. 110 K.p.a.), od tej daty strona może podejmować także inne, niż wniesienie odwołania, czynności dotyczące tej decyzji (np. złożyć wniosek o jej uzupełnienie).

W niniejszej sprawie należy podkreślić, iż z chwilą podpisania decyzji administracyjnej mamy do czynienia z wydaniem decyzji wyłącznie w sensie procesowym w tym znaczeniu, że istnieje decyzja administracyjna (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 lutego 2020 r., sygn. akt I GSK 234/18).

Natomiast moment skutecznego doręczenia decyzji stronie ma dwojakie znaczenie dla dalszego przebiegu postępowania administracyjnego. Po pierwsze, z tą chwilą decyzja zaczyna wiązać organ, który ją wydał i jednocześnie dopiero od tego momentu może zostać zaskarżona we właściwy sposób. Tym samym decyzja administracyjna, chociaż podpisana przez organ, który ją wydał, nie wchodzi do obrotu prawnego i nie wywołuje żadnych skutków prawnych przed jej doręczeniem lub ogłoszeniem stronie (por. uchwała składu siedmiu sędziów NSA z dnia 4 grudnia 2000 r., sygn. akt FPS 10/00; wyrok NSA z dnia 14 października 2021 r. III OSK 3720/21, CBOSA).

Z tych też względów skoro Skarżącemu jako jedynej stronie postępowania decyzji nie doręczono w dacie wskazywanej przez organ, to tym samym nie weszła ona w tej dacie do obrotu prawnego i nie wywołała skutków prawnych.

W tym stanie sprawy Sąd stwierdza, że decyzja objęta kontrolą instancyjną w dacie jej wydania nieprawidłowo nawiązała do rozstrzygnięcia o ustaleniu odpłatności za pobyt w DPS. Jak już wyżej wskazano decyzja z dnia 21 kwietnia 2020 r., ze względu na ww. nieprawidłowości, nie weszła do obrotu prawnego. Nie wiązała więc organu I instancji i nie mogła wywierać skutków wobec Skarżącego.

Tym samym wbrew stanowisku organu na dzień wydawania decyzji przez organ nie zostały spełnione przesłanki do wydania decyzji zobowiązującej Skarżącego do zwrotu kwoty zastępczo wniesionej przez Gminę Miejską za pobyt A. R. w Domu Pomocy Społecznej.

Okoliczności te świadczą o istotnym naruszeniu przez organy przepisów postępowania administracyjnego, tj. art. 7, art. 10 § 1, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a.

Pominięcie przy rozpoznawaniu odwołania tych okoliczności i utrzymanie w mocy decyzji , świadczy również o naruszeniu przez Kolegium wskazanych wyżej przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na jego wynik.

Mając powyższe na względzie Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt c) P.p.s.a., uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta.

Rozpoznając sprawę ponownie organ mając na względzie poczynione w niniejszej sprawie uwagi ponownie przeanalizuje wystąpienie przesłanek do wydania decyzji zobowiązującej stronę do zwrotu poniesionych zastępczo przez gminę nakładów z tytułu pobytu w domu pomocy społecznej.