Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Grażyna Nasierowska, Sędzia NSA Antoni Hanusz (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Wojciech Stachurski, Protokolant Anna Świech, po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej W. J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 7 października 2014 r. sygn. akt I SA/Gd 268/14 w sprawie ze skargi W. J. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia 17 października 2013 r. nr [...] w przedmiocie zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego oddala skargę kasacyjną.

1. Wyrokiem z dnia 7 października 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 268/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę W. J. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku w przedmiocie zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Z uzasadnienia tego wyroku wynika, że w drodze mandatu karnego na skarżącą została nałożona grzywna w wysokości 100 zł za brak opieki nad psem. Skarżąca przyjęła mandat karny, co potwierdziła własnoręcznym podpisem. Na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 10 lipca 2013 r. wystawionego przez Burmistrza Miasta C., Naczelnik Urzędu Skarbowego w C. wszczął wobec skarżącej egzekucję. Pismem z dnia 13 sierpnia 2013 r. skarżąca zgłosiła zarzut w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego i wniosła o jego umorzenie na podstawie art. 59 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015 ze zm., dalej "u.p.e.a."). Skarżąca wyjaśniła, że podpis złożony na mandacie nie jest jej podpisem. Wierzyciel postanowieniem z dnia 27 sierpnia 2013 r. uznał zarzut skarżącej błędu co do osoby zobowiązanej za nieuzasadniony. Zaskarżonym postanowieniem z dnia 17 października 2013 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy postanowienie wierzyciela.

2. Skargę na powyższe postanowienie wniosła skarżąca, żądając jego uchylenia. W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

3. Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu podał, że przedmiotem sporu w sprawie jest ocena, czy wierzyciel prawidłowo stwierdził, że egzekucja należności tj. grzywny nałożonej na skarżącą prawomocnym mandatem karnym kredytowanym, prowadzona była w stosunku do istniejącego obowiązku oraz nie wystąpił błąd co do osoby zobowiązanego.

W ocenie Sądu dokonane przez organy ustalenia, w świetle których skarżąca przyjęła mandat karny z dnia 9 kwietnia 2014 r. i potwierdziła jego odbiór własnoręcznym podpisem, nie zostały przez nią skutecznie podważone. W piśmie z dnia 13 sierpnia 2013 r., którym zgłoszone zostały zarzuty w sprawie prowadzenia egzekucji, skarżąca podała, że nie wiedziała, iż została ukarana mandatem karnym, który został znaleziony w ich mieszkaniu przez jej syna. W zażaleniu z dnia 10 września 2013 r., wniesionym na postanowienie wierzyciela, wskazała, że ze względu na wiek nie pamięta zdarzeń, które miały miejsce pół roku wcześniej. Jednocześnie podkreśliła, że podpis widniejący na mandacie karnym nie został złożony przez nią. Z notatki urzędowej sporządzonej przez funkcjonariusza Straży Miejskiej wynika zaś, że 9 kwietnia 2013 r. w związku ze zgłoszeniem dotyczącym wypuszczenia psa bez opieki, udał się na interwencję na ul. L. 9. Skarżąca przyznała się do wypuszczenia psa. Nałożony na nią mandat karny osobiście podpisała i odebrała w obecności funkcjonariuszy. W notatce wskazano także, że podczas interwencji w mieszkaniu przebywała tylko skarżąca. W opinii Sądu skoro skarżąca wskazała, że mandat karny został znaleziony w jej mieszkaniu, to brak było podstaw, aby uznać, że nie przyjęła ona mandatu. Okoliczność przyjęcia mandatu przez skarżącą potwierdził funkcjonariusz Straży Miejskiej, który go wypisał, a także wskazał, że w chwili interwencji skarżąca przebywała w mieszkaniu sama. Zdaniem Sądu również kwestia podpisu widniejącego na mandacie została przez organy zbadana i wyjaśniona. Samorządowe Kolegium Odwoławcze przeanalizowało wszystkie pisma, które skarżąca przedłożyła na dowód, że podpis na mandacie nie został złożony przez nią. Sąd za przekonywującą uznał argumentację organu, który zauważył, że charakter pisma skarżącej na przestrzeni lat ulegał zmianom, stając się coraz mniej czytelnym, co wiązało się zarówno z wiekiem skarżącej, jak i przebytym przez nią udarem mózgu.

4. W skardze kasacyjnej pełnomocnik skarżącej wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania. W oparciu o art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej "p.p.s.a."), autor skargi kasacyjnej podniósł zarzut naruszenia przepisów postępowania, tj.: art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w związku z art. 7 § 1 w związku z art. 77 i art. 78 w związku z art. 80 w związku z art. 7 i art. 8 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm., dalej "k.p.a.") polegające na bezpodstawnym oddaleniu skargi w następstwie nieuwzględnienia zarzutu skarżącej dotyczącego naruszenia ww. przepisów k.p.a. polegających na nie przeprowadzeniu opinii biegłego grafologa odnośnie podpisu złożonego na mandacie karnym.

5. Rozpoznając niniejszą skargę kasacyjną Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że nie ma ona uzasadnionych podstaw wobec czego należało ją oddalić. Treść skargi kasacyjnej karze zwrócić uwagę, że jej podstawę stanowią wyłącznie przepisy art. 174 pkt 2 p.p.s.a. Badając treść tych zarzutów nie można jednak zaakceptować stanowiska autora skargi kasacyjnej, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, podczas kontroli zgodności z prawem postanowienia Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku z dnia 17 października 2013 r. wydanego w przedmiocie zarzutów dotyczących prowadzonego postępowania egzekucyjnego naruszył przepisy postępowania tj. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. Sąd ten w sposób prawidłowy bowiem uznał, że Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Słupsku nie naruszyło norm postępowania zawartych w przepisach art. 7, art. 8, art. 77, art. 78 oraz art. 80 k.p.a, wydając zaskarżone postanowienie.

Organ nadzoru nad egzekucją administracyjną trafnie bowiem przyjął, że okoliczności dotyczące stanu faktycznego sprawy nie zostały skutecznie wzruszone. Sąd analizując akta administracyjne sprawy miał pełne podstawy by stwierdzić, że mandat został podpisany nazwiskiem i imieniem skarżącej, a nie przez inną osobę nie będącą stroną tego postępowania. Skarżąca ukarana została grzywną w związku z popełnieniem czynu, który wypełnił znamiona będące przedmiotem regulacji art. 77 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz. U. 2013 r., poz. 482 ze zm.). Natomiast skarżąca, kwestionując stan rzeczy przyjęty przez organy prowadzące niniejszą sprawę nie podjęła jakiejkolwiek próby zakwestionowania, w trybie przewidzianym prawem, zdarzenia polegającego na przyjęciu mandatu karnego, w tym złożenia zakwestionowania podpisu. Tryb ten jest uregulowany przepisami kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

Wobec tego, że okoliczności przyjęcia mandatu karnego nie zostały skutecznie podważone, Sąd trafnie przyjął, iż zostały one ustalone zgodnie ze stanowiskiem jakie znajduje oparcie w aktach sprawy. Wskazuje ono, że strona skarżąca przyjęła mandat nałożony na nią w postępowaniu mandatowym, co poświadczyła własnym podpisem. Tymczasem postępowanie mandatowe ma charakter warunkowy. Sprawca wykroczenia może bowiem odmówić przyjęcia mandatu karnego. Jak wynika z akt sprawy skarżąca nie skorzystała z tego prawa. W takim przypadku mandat wydano ukaranej za potwierdzeniem odbioru.

Brak zapłaty mandatu karnego, co jest bezsporne, pociągnął w konsekwencji obowiązek wystawienia tytułu wykonawczego. Autor skargi kasacyjnej nie kwestionuje jednak zasadności wszczęcia postępowania egzekucyjnego na podstawie przepisów u.p.e.a. Natomiast, jak wynika z akt sprawy, zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku wydane zostało, o czym była mowa wyżej, w przedmiocie zarzutów dotyczących prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Skarga kasacyjna nie została jednak skierowana wobec uchybień mających znaczenie dla zbadania zarzutów egzekucyjnych. Obejmuje ona bowiem wyłącznie zarzuty przeciw ustaleniom dotyczącym okoliczności stanu faktycznego, czyli braku autentycznego podpisu złożonego w postępowaniu mandatowym, a co za tym idzie nie przyjęcia mandatu karnego przez skarżącą.

Natomiast autor skargi kasacyjnej podważa autentyczność podpisu złożonego na mandacie karnym i wnosi o zbadanie podpisu przez biegłego grafologa. Należy więc wskazać, że tak sformułowane zarzuty kasacyjne nie mieszczą się w ramach sprawy zakreślonej trybem postępowania egzekucyjnego. W tym postępowaniu nie przewiduje się bowiem badania autentyczności składanych podpisów na blankiecie mandatu karnego osoby przyjmującej mandat, który stanowi podstawę wystawienia tytułu wykonawczego. Wierzyciel nie naruszył więc przepisu art. 34 § 1 pkt 4 u.p.e.a. Zasadnie w swym stanowisku przyjął, że nie wystąpił błąd co do osoby zobowiązanej.

Dlatego na podstawie art. 184 p.p.s.a. skargę kasacyjną należało oddalić.