drukuj    zapisz    Powrót do listy

6132 Kary pieniężne za naruszenie wymagań ochrony środowiska, Ochrona środowiska, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, IV SA/Po 279/12 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2012-07-05, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Po 279/12 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2012-07-05 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2012-04-06
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Izabela Bąk-Marciniak /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6132 Kary pieniężne za naruszenie wymagań ochrony środowiska
Hasła tematyczne
Ochrona środowiska
Sygn. powiązane
II OSK 2428/12 - Wyrok NSA z 2013-12-12
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2008 nr 25 poz 150 art. 180, art. 181 ust. 1 pkt 2-4, art. 193, art. 276 ust. 1, art. 209 ust. 2, art. 201 ust. 1, art. 193 ust. 4,
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska - tekst jednolity
Dz.U. 2012 poz 270 art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Dybowski Sędziowie WSA Izabela Bąk - Marciniak (spr.) WSA Anna Jarosz Protokolant st. sekr. sąd. Joanna Andrzejak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 04 lipca 2012 r. sprawy ze skargi [...] S. A. w [...] na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] stycznia 2012 r. nr [...] w przedmiocie opłaty podwyższonej za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza oddala skargę

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] września 2011 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] września 2011 r.) Marszałek Województwa [...] (dalej Marszałek bądź organ I instancji), na podstawie art. 288 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 272 pkt 1, art. 273 ust. 1 pkt 1, art. 274 ust. 1 pkt 1, art. 275, art. 276 ust. 1, art. 277 ust. 1 i 2, art. 281 ust. 1, art. 284 ust. 1, art. 285 ust. 1 i 2, art. 286 ust. 1, art. 287 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (j.t. Dz. U. 2008/25/150 ze zm., dalej POŚ), art. 53 § 1, 3, 4, art. 55 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. 2005/8/60 ze zm., dalej Ordynacja podatkowa bądź op) oraz Obwieszczenia Ministra Środowiska z dnia 20 września 2007 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2008 (M.P. 2007/68/754, dalej Obwieszczenie ws. opłat) i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz. U. 2000/98/1071 ze zm., dalej kpa) wymierzył [...] SA z siedzibą w [...] (dalej [...] SA, Skarżący, Strona bądź Spółka) opłatę (stanowiącą różnicę między opłatą należną a wynikającą z wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat) za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, za okres II półrocza 2009 r. w kwocie [...] zł, wskazując, że kwota opłaty została naliczona w sposób określony w załączniku nr 1, będącym integralną częścią decyzji.

W uzasadnieniu decyzji Marszałek wskazał, że zgodnie z przepisami POŚ, podmioty korzystające ze środowiska ponoszą opłaty za korzystanie ze środowiska (art. 275 POŚ), które uiszczane są za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, pobór wód i składowanie odpadów (art. 273 ust. 1 POŚ). Opłaty te ustalane są według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce (art. 285 ust. 1 POŚ) przez podmioty korzystające ze środowiska we własnym zakresie i wnoszone bez wezwania na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego - ze względu na miejsce korzystania ze środowiska (art. 284 ust. 1 POŚ). Podmiot korzystający ze środowiska bez wymaganego pozwolenia ponosi opłatę podwyższoną o 200 % za korzystanie ze środowiska - art. 276 ust. 1 i art. 292 POŚ. Opłatę ustala się według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce. Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska zamieścił w wykazie zawierającym informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat informacje lub dane nasuwające zastrzeżenia - Marszałek wymierza, w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, opłatę w wysokości stanowiącej różnicę między opłatą należną, a wynikającą z wykazu (art. 288 ust.1 pkt 2 POŚ).

Marszałek ustalił, że [...] SA złożył zbiorcze zestawienie informacji za emisję gazów lub pyłów do powietrza za II półrocze 2009 r. dnia [...] stycznia 2010 r. na sumę wynikającą z wykazu w kwocie [...] zł. Jednostka rozliczając emisję pyłów lub gazów do powietrza w II półroczu 2009 r. nie policzyła zwyżki w wysokości 200% za brak pozwolenia zintegrowanego dla obiektu - [...] "[...]". Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 26 września 2003 r. w sprawie późniejszych terminów do uzyskania pozwolenia zintegrowanego (Dz. U. nr 177, poz. 1736, dalej rozporządzenie ws. pozwolenia zintegrowanego) termin uzyskania pozwolenia zintegrowanego dla instalacji unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub ubitych zwierząt oraz odpadowej tkanki zwierzęcej o zdolności przetwarzania ponad 10 ton na dobę został określony na dzień 31 grudnia 2005 roku.

Ustalono, że w toku prowadzonych postępowań administracyjnych [...] SA udzielono następujących pozwoleń:

decyzją Wojewody [...] (dalej – Wojewoda) znak [...] z dnia [...] grudnia 2005 r. dla [...] SA [...] SA pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie instalacji do unieszkodliwiania lub odzysku odpadów - [...] "[...]" (decyzja ta została następnie uchylona decyzją Ministra Środowiska znak [...]. z dnia [...] czerwca 2006 r.),

decyzją Wojewody znak [...] z dnia [...] lutego 2007 r. udzielająca [...] SA [...] SA pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie instalacji do unieszkodliwiania lub odzysku odpadów - [...] "[...]" w [...] (decyzja ta została następnie uchylona decyzją Ministra Środowiska znak [...]. z dnia [...] sierpnia 2007 r.).

W toku postępowania Marszałek (pisma z: [...] czerwca 2009 r. i [...] lipca 2009 r. znak [...]) zwrócił się do [...] Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w P. Delegatury w P. (dalej WIOŚ) o udostępnienie protokołów pokontrolnych dotyczących wyników kontroli przeprowadzonych w dniach [...] marca 2009 r., [...] kwietnia 2009 r. i [...] kwietnia 2009 r. Z protokołów WIOŚ wynika, że "[...]" do dnia zakończenia kontroli czyli do dnia [...] kwietnia 2009 r. nie uzyskał wymaganego pozwolenia zintegrowanego z określonymi warunkami wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza.

Marszałek argumentował, że w opinii prawnej z dnia [...] lutego 2010 r. znak [...] Dyrektora Biura Prawnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa [...] w P., o którą wnioskowano, przedstawiono pogląd, że w przypadku gdy uzyskanie pozwolenia zintegrowanego na wniosek prowadzącego instalację jest objęte postępowaniem administracyjnym, ciągłymi procedurami odwoławczymi przyjmuje się, że skoro jednostka organizacyjna w ramach swej działalności gospodarczej powoduje pogorszenie stanu środowiska i czyni to z naruszeniem art. 210 ust. 1 POŚ, to musi z tego tytułu ponosić przewidziane w art. 276 i 292 POŚ opłaty podwyższone. Zdaniem Marszałka, stanowisko takie znajduje uzasadnienie w gramatycznej wykładni art. 276 ust. 1 i 292 POŚ. W przepisach tych nie ma określenia jakichkolwiek podstaw pozwalających na odstąpienie od obowiązku ponoszenia opłat podwyższonych. Ww. przepisy POŚ nie uzależniają obowiązku ponoszenia opłat podwyższonych od tego, z jakich przyczyn podmiot korzystający ze środowiska bez stosownej decyzji, takiej decyzji nie posiadał. Organy administracji zobowiązane są z urzędu do przestrzegania przepisów prawa. Skoro te nie przewidują możliwości odstąpienia od obowiązku wniesienia opłat podwyższonych oznacza to, że ustawodawca ich nie przewidział i nie mogą być one wyinterpretowane.

Organ I instancji podkreślił, że składając wykaz zawierający zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat (dalej Wykaz) dla obiektu "[...]" za II półrocze 2009 r. r., w tabeli A, Skarżący w pozycji - pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza wpisał wydane przez Marszałka pozwolenie znak [...] z dnia [...] lutego 2007 r., ważne od dnia [...] lutego 2007 r. do dnia [...] maja 2019r. obliczając emisję pyłów i gazów z instalacji bez zwyżki 500% mimo, że pozwolenie to nigdy nie stało się ostateczne. Kwota [...] zł z Wykazu za II półrocze 2009 r. stanowi jedynie część opłaty - nie zawiera bowiem zwyżki w wysokości [...] zł za brak pozwolenia, które zostało uchylone decyzją Ministra Środowiska znak [...]. z dnia [...].10.2009r. do dnia [...].06.2009r. Dla instalacji termooksydator nie policzono wielkości emisji dla ołowiu i miedzi, mimo iż podano wielkości wskaźników emisji tych substancji oraz nie policzono zwyżki. Niedopłata z tytułu braku wyliczonej opłaty wynosi : ołów [...] zł bez zwyżki, miedź [...] zł bez zwyżki. Łączna kwota niedopłaty bez zwyżki wynosi [...] zł.

Marszałek wskazał, że w związku z tym miał obowiązek wymierzyć przedmiotową opłatę w drodze decyzji. Może to uczynić również na podstawie ustaleń własnych, których dokonuje m. in. na podstawie pomiarów dokonanych przez podmiot korzystający ze środowiska obowiązany do poniesienia opłat (art. 288 ust. 2 pkt 1 POŚ). Organ uznał, że informacje i dane złożone przez Stronę i zamieszczone w przedmiotowych wykazach, zawierające informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat, są wystarczające do wymierzenia opłaty. Do dnia wydania decyzji, Strona nie wpłaciła całej należnej kwoty za emisję gazów lub pyłów do powietrza za II półrocze 2009 r. Na poczet wpłaty zaliczono kwotę [...] zł (wpłata z [...] lutego 2010 r.) Dokonana wpłata po terminie zgodnie z art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej została zaliczona proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę (należne odsetki winny być uiszczone w wysokości naliczonej od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności opłaty do dnia dokonania przez Stronę wpłaty włącznie).

Stronę prawidłowo zawiadomiono o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów za okres II półrocza 2009 r. i nie wniosła żadnych uwag w sprawie. Skarżącego prawidłowo zawiadomiono o zebraniu przez organ wszystkich dowodów i materiałów niezbędnych do wydania decyzji i prawidłowo pouczono o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań w terminie 14 dni od daty doręczenia jej zawiadomienia. Odnosząc się do twierdzeń Pełnomocnika Skarżącego, że Strona nie ponosi odpowiedzialności za brak posiadania pozwolenia zintegrowanego i podejmowała wszelkie prawem przewidziane kroki, kierując się wskazaniami organów, zmierzające do jego uzyskania, jak również, że brak decyzji jest zawiniony przez organy administracji publicznej, które mimo upływu prawie 6 lat od złożenia wniosku nie wydały w sprawie ostatecznej decyzji, organ podniósł, że na długotrwałość postępowania złożyło się wiele okoliczności. W szczególności organ wskazał, że sprawą nastręczającą najwięcej trudności jest niezwykle skomplikowana i niejasna regulacja prawna odnosząca się do działalności prowadzonej przez [...] SA. Jednym z jej przejawów było wystąpienie przez organ do Ministra Środowiska o interpretację określonych przepisów, który przesłał odpowiedź po ponad pół roku. Podkreślono stanowczo, że nie bez wpływu na przedłużające się postępowania były też wielokrotne zmiany i modyfikacje wniosków składanych przez Skarżącego. W wielu przypadkach dokumentacja składana przez Wnioskodawcę nie była kompletna, co skutkowało koniecznością wzywania do uzupełnienia braków, zarówno formalnych, jak i merytorycznych, wniosku. Odbyło się również wiele spotkań roboczych. Jednocześnie zaakcentowano, że Strona ani razu nie skorzystała z możliwości zweryfikowania rozstrzygnięć organów administracyjnych przez złożenie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego (k. [...]akt Marszałka).

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Skarżący, zarzucając naruszenie:

1. art. 276 ust. 1 i art. 292 POŚ przez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że podmiot korzystający ze środowiska bez uzyskania wymaganego pozwolenia lub innej decyzji ponosi opłatę podwyższoną za korzystanie ze środowiska bez względu na okoliczności faktyczne i prawne uniemożliwiające uzyskanie wymaganego pozwolenia,

2. art. 7 i art. 77 § 1 kpa przez nieuwzględnienie w sprawie wszystkich okoliczności faktycznych mających istotny wpływ na jej wynik, a w szczególności nieuwzględnienie zawinienia (bezczynności i działania niezgodnego z prawem) ze strony organów administracji publicznej oraz braku winy ze strony Skarżącego,

3. art. 8 kpa przez naruszenie wyrażonej w tym przepisie zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa, polegające na obciążeniu Strony konsekwencjami bezczynności i błędów organów administracji publicznej, a także "niezwykle skomplikowanej i niejasnej regulacji prawnej odnoszącej się do działalności prowadzonej przez" Stronę oraz polegające na nieuwzględnieniu przy wydawaniu zaskarżonej decyzji oceny prawnej wyrażonej w prawomocnym wyroku WSA w P. wydanym w analogicznym do występującego w niniejszej sprawie stanie faktycznym,

4. art. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997/78/483 ze zm., dalej Konstytucja) przez obarczenie Strony negatywnymi skutkami bezprawnego działania organów administracji publicznej oraz jakością obowiązującego prawa określanego przez organ jako "niezwykle skomplikowane i niejasne",

5. art. 107 § 1 i 3 kpa przez błędne określenie podstawy prawnej decyzji oraz rozbieżności między przytoczoną podstawą prawną a uzasadnieniem prawnym decyzji,

6. art. 10 § 1 w zw. z art. 40 § 2 kpa przez niedoręczenie decyzji Pełnomocnikowi Strony, a tym samym naruszenie zasady czynnego udziału Strony w postępowaniu administracyjnym.

Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości w trybie art. 138 § 1 pkt 2 kpa i umorzenie postępowania administracyjnego, ewentualnie, z daleko posuniętej ostrożności procesowej, na wypadek uznania przez organ II instancji, że decyzja organu I instancji została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres okoliczności faktycznych sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie, o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości w trybie art. 138 § 2 kpa i przekazanie sprawy organowi I instancji do ponownego rozpatrzenia.

Zarzuty powyższe (za wyjątkiem pkt 6) zostały następnie powtórzone i rozwinięte w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu na decyzję organu odwoławczego, stąd celowe jest ich omówienie w dalszej części uzasadnienia (k. [...] akt SKO).

Decyzją z dnia [...] stycznia 2012 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] stycznia 2012 r.) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w P. (dalej SKO, Kolegium bądź organ odwoławczy), na podstawie art. 10 § 1, art. 17 pkt 1, art. 127 § 2, art. 138 § 1 pkt 1 kpa i art. 288 ust. 1 pkt 2 POŚ, utrzymało decyzję z [...] września 2011 r. w mocy.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia opisano stan faktyczny w sprawie i podniesiono, że organ odwoławczy nie znalazł jakichkolwiek podstaw, w tym także przytoczonych przez Stronę, które pozwoliłyby na odstąpienie od naliczenia opłaty podwyższonej. Organ przywołał regulację art. 288 ust. 1 pkt 2, art. 273 ust. 1 pkt 1, art. 276 ust. 1, art. 285 ust. 2, art. 292 POŚ i art. 14 ustawy z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 113, poz. 954) i wskazał, że Spółka nie posiadała pozwolenia zintegrowanego w okresie II półrocza 2009 r. Spółka, rozliczając emisję pyłów lub gazów do powietrza w II półroczu 2009 r., nie policzyła zwyżki w wysokości 500% za brak pozwolenia zintegrowanego dla obiektu - [...] (ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego) "[...]". Zgodnie z rozporządzeniem ws. pozwolenia zintegrowanego, termin uzyskania pozwolenia zintegrowanego dla instalacji unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub ubitych zwierząt oraz odpadowej tkanki zwierzęcej o zdolności przetwarzania ponad 10 ton na dobę został określony na dzień 31 grudnia 2005 r. W ocenie Kolegium, twierdzenia i zarzuty Skarżącej są bezzasadne. Akceptując w tej mierze poglądy Marszałka i przytaczając stanowisko doktryny, SKO stwierdziło, że decyzja wydawana na podstawie art. 288 ust. 1 POŚ ma charakter deklaratoryjny - nie nakłada nowego zobowiązania, a jedynie wskazuje jego wysokość. Opłaty za korzystanie ze środowiska są ustalane przez podmiot zobowiązany do ich ponoszenia we własnym zakresie i wnoszone na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego (art. 284 ust. 1 POŚ), co oznacza, że obowiązek ponoszenia opłat powstaje z mocy samego prawa, bez konieczności wydawania przez organ administracji decyzji określającej wysokość zobowiązania z tego tytułu. Podmiot zobowiązany wnosi opłatę do końca miesiąca następującego po upływie każdego półrocza (art. 285 ust. 2 POŚ). To na podmiocie korzystającym ze środowiska ciąży obowiązek prawidłowego ustalenia wysokości należnej opłaty zgodnie z normami prawnymi. A zatem decyzja Marszałka, ustalająca wysokość opłaty podwyższonej była decyzją deklaratoryjną i stwierdzała jedynie obowiązek uiszczenia opłaty w terminie określonym w art. 285 ust. 2 POŚ, tj. w terminie do końca miesiąca stycznia 2009 r. Bez znaczenia jest według Kolegium zarzut Skarżącej dotyczący bezczynności organu I instancji i opieszałości w wydawaniu decyzji dotyczącej pozwolenia zintegrowanego. Z akt sprawy wynika bowiem, że prowadzenie postępowania przez ponad 5 lat od złożenia wniosku Strony, wynika m. in. z faktu wnoszenia odwołań od wydanych decyzji organu I instancji przez Stowarzyszenie [...] i w konsekwencji - ponownego rozpoznawania sprawy. Zasada dwuinstancyjności stwarza stronom i uczestnikom postępowania możliwości obrony ich interesów prawnych. Jednocześnie podkreślono, że stronie, która zarzuca organowi administracji publicznej naruszenie prawa, polegające na przewlekłym prowadzeniu postępowania lub na bezczynności przysługiwała skarga do sądu administracyjnego na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 ppsa, przy zachowaniu trybu określonego w art. 52 tej ustawy. Skarżący z przysługującego mu prawa jednak nie skorzystał.

Odnosząc się do zarzutu niedoręczenia zaskarżonej decyzji Pełnomocnikowi Strony stwierdzono, że zarzut ten jest bez znaczenia wobec zaskarżenia ww. decyzji przez Pełnomocnika Strony w ustawowym terminie (skutecznego wniesienia odwołania). Tym samym uznać należy, że powyższe uchybienie organu I instancji nie naruszyło praw podmiotowych odwołującej się Strony. Za chybiony uznał także organ odwoławczy zarzut Skarżącego dotyczący błędnego określenia podstawy prawnej zaskarżonej decyzji. Wskazano, że wbrew twierdzeniom Spółki, art. 287 ust. 1 pkt 1 POŚ obowiązywał zarówno w dniu wydania zaskarżonej decyzji, jak i w okresie, którego owa decyzja dotyczy. Zgodnie z art. 60 a ust. 1 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji, przepis ów obowiązuje do 31 grudnia 2012 r. Dla sprawy znaczenie ma fakt korzystania przez Spółkę z instalacji bez posiadania pozwolenia zintegrowanego. Dla oceny legalności zaskarżonej decyzji istotne było wyłącznie to, czy Skarżący wprowadzał gazy lub pyły do powietrza bez pozwolenia zintegrowanego, która to okoliczność okazała się na gruncie rozpoznawanej sprawy bezsporna. Bez wpływu dla oceny zgodności z prawem wydanej decyzji pozostają przyczyny takiego stanu rzeczy. Ustawodawca bowiem nie przewidział takich przesłanek dla powstania obowiązku poniesienia opłaty podwyższonej za wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów bez stosownego pozwolenia. Podkreślono, że ustalenie przez Marszałka w drodze decyzji opłaty było wynikiem wystąpienia nieprawidłowości po stronie Spółki - tzn. nieuiszczenia opłaty podwyższonej w ustawowym terminie. Ww. decyzja określiła jedynie wysokość zobowiązania Spółki, z którego Skarżący winien się wywiązać do [...] stycznia 2010 r. (k. [...] akt SKO).

Skargę na powyższą decyzję złożył Skarżący, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zarzucając naruszenie:

1. art. 276 ust. 1 i art. 292 POŚ przez jego błędną wykładnię polegając na przyjęciu, że podmiot korzystający ze środowiska bez uzyskania wymaganego pozwolenia lub innej decyzji ponosi opłatę podwyższoną za korzystanie ze środowiska bez względu na okoliczności faktyczne i prawne uniemożliwiające uzyskanie wymaganego pozwolenia;

2. art. 7 i art. 77 § 1 kpa przez nieuwzględnienie wszystkich okoliczności faktycznych mających istotny wpływ na jej wynik, a w szczególności nie uwzględnienie zawinienia (bezczynność i inne działania niezgodne z prawem) ze strony organów administracji publicznej;

3. art. 8 kpa przez naruszenie wyrażonej w tym przepisie zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa polegające na obciążeniu Skarżącego konsekwencjami bezczynności i błędów organów administracji publicznej; a także nie uwzględnienie przez organy obu instancji wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 24 marca 2011 r., IV SA/Po 1065/10, wydanego w identycznym stanie faktycznym i prawnym, w którym jednoznacznie stwierdzono, że interpretacja art. 276 ust. 1 POŚ przeprowadzona przez organ nie może znaleźć akceptacji, a tym samym podjęta na jej podstawie zaskarżona decyzja nie może pozostać w obrocie prawnym;

4. art. 2 Konstytucji przez obarczenie Skarżącego negatywnymi skutkami bezprawnego działania organów administracji publicznej;

5. art. 138 § 1 pkt 1 kpa, przez zastosowanie tego przepisu w stanie faktycznym i prawnym, w którym nie znajdował on zastosowania, a w konsekwencji utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji wydanej z naruszeniem prawa;

6. art. 138 § 1 pkt 2 kpa, przez niezastosowanie tego przepisu w stanie faktycznym i prawnym, w którym przepis ten znajdował zastosowanie;

7. art. 107 § 1 i 3 kpa przez pominięcie przez organ I instancji w podstawie prawnej zaskarżonej decyzji art. 292 POŚ, na który organ ten wskazuje dopiero w uzasadnieniu decyzji, a także nie ustosunkowanie się organu II instancji do wskazanej rozbieżności.

Skarżący wniósł o uchylenie w całości decyzji z [...] stycznia 2012 r. na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ppsa i uchylenie w całości decyzji Marszałka z [...] września 2011 r. na podstawie art. 135 ppsa. Na wypadek powzięcia przez Sąd w sprawie wątpliwości co do tego, czy art. 276 ust. 1 i art. 292 POŚ pozostaje w sprzeczności z przepisami Konstytucji, a w szczególności z art. 2 Konstytucji w zakresie w jakim nie przewidują one właściwych gwarancji prawnych dla podmiotu korzystającego ze środowiska oraz obciążają go negatywnymi konsekwencjami bezczynności i niezgodnego z prawem działania organów administracji publicznej stanowiąc, w przypadku przyjęcia wykładni prezentowanej w niniejszej sprawie przez organy obu instancji, podstawę do nakładania kar administracyjnych bez względu na stopień zawinienia, bądź wręcz brak zawinienia podmiotu ukaranego, Skarżący wniósł o przedstawienie przez Sąd, w trybie art. 193 Konstytucji, w niniejszej sprawie pytania prawnego Trybunałowi Konstytucyjnemu w powyższym zakresie i zawieszenie postępowania (art. 124 § 1 pkt 5 ppsa) do czasu rozpatrzenia przez Trybunał Konstytucyjny pytania prawnego zadanego przez Sąd w niniejszej sprawie. Skarżący wniósł na podstawie art. 61 § 2 pkt 1 ppsa o wstrzymanie przez SKO wykonania zaskarżonej decyzji w całości do czasu zakończenia postępowania sądowoadministracyjnego, ewentualnie, w przypadku nieuzwględnienia wniosku przez SKO, na podstawie art. 61 § 3 ppsa o wstrzymanie przez Sąd wykonania zaskarżonej decyzji w całości do czasu zakończenia postępowania sądowoadministracyjnego.

Skarżący opisał stan faktyczny w sprawie, wskazując, że wnioskiem z [...] października 2005 r. wystąpił o wydanie pozwolenie zintegrowanego na prowadzenie instalacji do unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub ubitych zwierząt lub odpadowej tkanki zwierzęcej - [...] [...] w [...].

Wojewoda Wielkopolski decyzją z [...] grudnia 2005 r., znak [...] (dalej decyzja z [...] grudnia 2005 r.) udzielił Skarżącemu pozwolenia zintegrowanego w ww. zakresie.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosło Stowarzyszenie [...] (dalej Stowarzyszenie). W wyniku rozpatrzenia odwołania, Minister Środowiska (dalej Minister) decyzją z [...] czerwca 2006 r. znak [...]., uchylił decyzję z [...] grudnia 2005 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy Wojewoda decyzją z[...] lutego 2007 r. znak [...] (dalej decyzja z[...] lutego 2007 r.), udzielił Skarżącemu ponownie pozwolenia zintegrowanego.

Powyższa decyzja została także zaskarżona do Ministra przez Stowarzyszenie. Minister decyzją z dnia [...] sierpnia 2007 r. znak [...]., uchylił decyzję z[...] lutego 2007 r. i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia.

W dniu [...] maja 2009 roku, Skarżący uzyskał decyzję Marszałka Województwa [...] (znak: [...] [...]), udzielającą pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie instalacji do unieszkodliwiania odpadów "[...]" w [...].

Od powyższej decyzji, pismem z dnia [...] maja 2009 r. odwołanie po raz kolejny wniosło Stowarzyszenie.

Minister Środowiska decyzją z dnia [...] października 2009 r. znak [...] uchylił zaskarżoną decyzję Marszałka i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.

Decyzją z dnia [...] października 2010 r. znak [...] Marszałek wydał na rzecz Skarżącego pozwolenie zintegrowane.

W wyniku procedury odwoławczej Minister Środowiska, decyzją z dnia [...] marca 2011 r. znak [...]. uchylił zaskarżoną decyzję Marszałka.

Aktualnie organ I instancji w dalszym ciągu prowadzi postępowanie w przedmiocie udzielenia pozwolenia zintegrowanego, które to postępowanie do chwili złożenia skargi nie zostało zakończone wydaniem przedmiotowej decyzji.

Skarżący podkreślił, że dnia [...] października 2011 r. upłynęło już [...] lat od zainicjowania przez Stronę postępowania administracyjnego o udzielenie jej pozwolenia zintegrowanego. Wskazano, iż Strona złożyła wykaz zawierający zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat za II półrocze 2008 r.

Pismem z dnia [...] czerwca 2011 r. znak [...] Marszałek zawiadomił Stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie określenia wysokości opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, a pismem z dnia [...] lipca 2011 r. - zawiadomił o zebraniu całości materiału dowodowego w sprawie oraz o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Skarżący pismem z dnia [...] sierpnia 2011 r., wniósł o wydanie decyzji stwierdzającej brak podstaw do wymierzenia Stronie opłaty (stanowiącej różnicę pomiędzy opłatą należną a wynikającą z wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska i wysokości należnych opłat) za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, uzasadniając to faktem iż Strona nie ponosi odpowiedzialności za brak posiadania pozwolenia zintegrowanego i podejmowała wszelkie prawem przewidziane kroki, kierując się wskazaniami organów, zmierzające do jego uzyskania. Brak decyzji jest zawiniony przez organy administracji publicznej, które pomimo upływu prawie 6 lat od złożenia wniosku nie wydały w sprawie ostatecznej decyzji.

Decyzją z dnia [...] września 2011 roku (znak: [...]) Marszałek wymierzył Skarżącemu opłatę (stanowiącą różnicę między opłatą należną a wynikającą z wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska i wysokości należnych opłat) za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza w II półroczu 2009 roku w wysokości [...] zł, zaś Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało tę decyzję w mocy.

Odnosząc się do treści ww. rozstrzygnięć Skarżący zarzucił, iż za bezzasadne uznać także należy twierdzenie organu I instancji, jakoby "nie bez wpływu na przedłużające się postępowania były też wielokrotne zmiany i modyfikacje wniosków dokonywanych przez stronę ". Konieczność bowiem dokonywania zmian wniosku zgłaszanych w toku postępowania przez Skarżącego, spowodowana została przede wszystkim długotrwałym prowadzeniem postępowania, które z wniosku Skarżącego wszczęte zostało ponad 6 lat temu. Gdyby organy prawidłowo wydały decyzję Skarżący wnioskowałby o zmiany decyzji wobec zaistniałych zmian stanu faktycznego i prawnego - przy jej braku, sprawą naturalną jest, iż konieczne były zmiany wniosku w trakcie toczącego się od 6 lat postępowania.

Skarżący wskazał, co uczynił już w odwołaniu, że analogiczny do występującego w niniejszej sprawie stan faktyczny i prawny był przedmiotem kontroli sądowoadministracyjnej zakończonej prawomocnym wyrokiem WSA w Poznaniu z dnia 24 marca 2011 r., sygn. akt. IV SA/Po 1065/2010, którego organy nie uwzględniły.

Zarzucono, że organ II instancji nie wskazał innych aniżeli składanie licznych odwołań od wydanych decyzji organu I instancji przez Stowarzyszenie [...] przyczyn, które miały wpływ na tak długotrwałe prowadzenie postępowania.

W ocenie Skarżącego zarówno organ I jak i II instancji nie wykazały, że to Skarżący jest odpowiedzialny za brak wymaganego pozwolenia zintegrowanego, o które bezskutecznie ubiega się już od 6 lat.

Jednocześnie Skarżący zaznaczył, iż nie uchyla się on od ponoszenia opłaty podstawowej za korzystanie ze środowiska, ale kwestionuje bezrefleksyjnie nałożoną sankcję. Skarżący wypełnił bowiem obowiązek złożenia wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska i dokonał wpłaty wyliczonej opłaty podstawowej.

Uzasadniając zarzut naruszenia art. 276 ust. 1 oraz art. 292 POŚ Skarżący wskazał, że wykładnię powyższych przepisów o charakterze ewidentnie sankcyjnym dokonaną w sprawie przez organy obu instancji uznać należy, w ocenie Skarżącego, za błędną. Opiera się ona pojmowaniu odpowiedzialności administracyjnoprawnej w sposób całkowicie pomijający okoliczności faktyczne, które wpłynęły na powstanie określonej odpowiedzialności. Okoliczności te zaś winny być brane pod uwagę w świetle przepisów Konstytucji, a w szczególności wyrażonej w niej zasady demokratycznego państwa prawa - art. 2 Konstytucji. Podkreślono, powołując się na poglądy doktryny, że szczególnie w prawie administracyjnym dekodowanie znaczenia normy prawnej za pomocą wykładni gramatycznej nie zawsze przynosi pożądane efekty i istnieje możliwość odstąpienia od wymierzenia obowiązku ponoszenia przedmiotowych opłat w sytuacji wykazania, że uczyniło się wszystko, aby do naruszenia przepisów nie dopuścić. Skarżący dopełnił wszystkich obowiązków związanych z uzyskaniem przedmiotowego zezwolenia, jednak pomimo starań ze strony Skarżącego uwieńczonych czterokrotnym uzyskaniem pozytywnej decyzji organu I instancji, organy administracji publicznej przez 6 lat od momentu wszczęcia postępowania nie były w stanie wydać prawidłowej ostatecznej decyzji w przedmiocie pozwolenia zintegrowanego. W odniesieniu do sytuacji Skarżącego nie istniały negatywne przesłanki, uniemożliwiające wydanie pozwolenia zintegrowanego, o których mowa w art. 188 POŚ, wobec powyższego uznać należy, że Skarżący w momencie składania wniosku wraz z niezbędną dokumentacją, spełniał wymagania dla uzyskania przedmiotowego pozwolenia. Zarzucono również, że Skarżący nie ponosi także odpowiedzialności za niezastosowanie przez organ II instancji, w żadnym z postępowań odwoławczych, art. 138 § 1 ust. 2 kpa.

Według Skarżącego prezentowana przez niego wykładnia analizowanych przepisów pozostaje zbieżna z poglądem Naczelnego Sądu Administracyjnego wyrażonym w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 maja 1998 roku (sygn. OPS 13/98), jak również z poglądem wyrażonym w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia [...] grudnia 2011 roku (sygn. II OPS 2/11), których fragmenty Skarżący przytoczył.

Jednocześnie Skarżący podkreślił, że wyrażony w uchwałach pogląd, zgodnie z którym "do przesłanki braku wymaganego pozwolenia należy zastosować nie tylko wykładnię językową, ale takie wykładnię systemową i celowościową. Nie można bowiem z góry wykluczyć w każdej sytuacji, iż przyczyna braku wymaganego pozwolenia nie ma znaczenia" znajduje odzwierciedlenie' także w innych orzeczeniach sądów administracyjnych, które Skarżący przytoczył.

Zaznaczono także, że poglądy podzielające stanowisko wyrażone w powołanych uchwałach NSA znajdują swoje odbicie również w doktrynie, której poglądy skarzmy przytoczył. Wskazano również, iż interpretacja przepisów POŚ prezentowana w niniejszej sprawie przez organy obu instancji pozostaje w wyraźnej sprzeczności z ratio legis kar administracyjnych, które mają na celu mobilizowanie podmiotów do terminowego i prawidłowego wykonywania obowiązków na rzecz państwa. W przypadku Skarżącego cel w postaci złożenia wniosku wraz z niezbędną dokumentacją został osiągnięty w 2005 roku.

W zakresie zarzutu art 7 oraz art 77 kpa Skarżący podnosił, że oba powołane powyżej przepisy potwierdzają konieczność dokonywania wykładni art. 276 ust. 1 oraz art. 292 POŚ w sposób uwzględniający okoliczności, w rezultacie których występuje brak pozwolenia zintegrowanego przez podmiot korzystający ze środowiska. Okoliczności te mają istotne znaczenie dla rozpatrzenia sprawy i ich pominięcie jest równoznaczne z nie zebraniem całości materiału dowodowego w toku postępowania administracyjnego.

Pominięcie przez organy obu instancji, jak wykazano — okoliczności niezależnych od Skarżącego, w wyniku których nie może on uzyskać wymaganego pozwolenia, świadczy o pewnym "automatyzmie" w działaniu organów administracji, nie uwzględnieniu słusznego interesu obywatela i naruszeniu art. 7 oraz 77 § 1 kpa.

Zarówno organ I jak i II instancji naruszyły art. 7 art. 77 § 1 kpa również poporzez całkowicie pominięcie faktu wydania w dniu 24 marca 2011 r. wyroku przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu (sygn. akt IV SA/Po 1065/10), który wydany został w analogicznym stanie prawnym.

Uzasadniając zarzut naruszenia art. 2 Konstytucji Skarżący, odwołując się do poglądów doktryny, wskazał, że sposób prowadzenia postępowania przez organy administracji publicznej prowadzące postępowanie w przedmiocie pozwolenia zintegrowanego, nie może obciążać w sposób sankcyjny Skarżącego, gdyż naruszałoby to zasadę demokratycznego państwa prawnego. Liczne błędy organów administracji publicznej połączone z rażącym naruszeniem przepisów kpa dotyczących terminów załatwiania sprawy w postępowaniu administracyjnym nie mogą bowiem stanowić podstawy wymierzenia sankcji Skarżącemu.

W zakresie zarzutu naruszenia art. 8 kpa podniesiono, że zaskarżone decyzje przerzucają na Skarżącego negatywne konsekwencje uchybień popełnianych w toku trwającego przez 6 lat postępowania administracyjnego przez organy administracji publicznej. Według Skarżącego organ I instancji w zaskarżonej decyzji stara się obciążyć Skarżącego konsekwencjami opieszałości własnej oraz innych organów (w tym Ministra Środowiska), przy czym, w ocenie Skarżącego, wystąpienie do Ministra Środowiska było inicjatywą organu prowadzącego postępowanie nie znajdującą uzasadnienia w obowiązujących przepisach procedury administracyjnej.

Odnosząc się do zarzutów organów Skarżący, powołując się na orzeczenia sądów administracyjnych, podkreślił, że możliwość wystąpienia Skarżącego do sądu administracyjnego (np. skarga na bezczynność organu) jest jego uprawnieniem, nie obowiązkiem. Fakt, iż Skarżący nie skorzystał z przysługującego mu prawa do złożenia środka zaskarżenia nie może powodować negatywnych dla niego konsekwencji i stanowić usprawiedliwienia dla organów administracyjnych prowadzących postępowanie w sposób rażąco odbiegający od podstawowych zasad wyrażonych w kpa. W ocenie Skarżącego organy obu instancji dopuściły się naruszenia zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa również poprzez całkowite pominięcie przy wydawaniu zaskarżonych rozstrzygnięć korzystnego dla Skarżącego, prawomocnego wyroku WSA w Poznaniu z dnia 24 marca 2011 r (sygn. akt. IV SA/Po 1065/10), który był znany organom z urzędu, a wydany został w identycznym stanie faktycznym i prawnym.

Zarzut naruszenia art. 138 § 1 pkt 1 oraz art. 138 § 1 pkt 2 kpa Skarżący uzasadnił tym,

Kolegium powinno było uwzględnić żądanie Skarżącego i uchylić wcześniejszą decyzję organu I instancji i w tym zakresie umorzyć postępowanie, zgodnie żart. 138 § 1 pkt 2 kpa. Skarżący uprawdopodobnił bowiem, iż nieposiadanie wymaganego pozwolenia zintegrowanego nie jest spowodowane zaniechaniem bądź celowym działaniem Skarżącego, a wynika głównie z błędów popełnionych przez organy administracji.

Zdaniem Skarżącego organowi I instancji zarzucić można również naruszenie art. 107 § 1 i § 3 kpa, poprzez pominięcie w powołaniu podstawy prawnej zaskarżonej decyzji przepisu art. 292 POŚ. Organ wskazuje na powyższy przepis dopiero na etapie uzasadnienia prawnego decyzji. Przepis ten zaś jest kluczowy dla postępowania z uwagi na to, że reguluje kwestię opłaty podwyższonej z tytułu korzystania ze środowiska bez wymaganego pozwolenia. Pomiędzy podstawą prawną, a jej uzasadnieniem nie powinno być, wykazanych przez Skarżącego rozbieżności.

Uzasadniając ewentualny wniosek formalny o wystąpienie z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego Skarżący wskazał, że przyjęcie interpretacji art. 276 ust. 1 oraz art. 292 POŚ prezentowanej w niniejszej sprawie przez organy obu instancji rodzi bardzo poważne wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją RP, a zwłaszcza z wyrażoną w art. 2 Konstytucji zasadą demokratycznego państwa prawnego. Nieproporcjonalny sposób karania, pozbawiający przy tym podmiot korzystający ze środowiska gwarancji procesowych, które zapewniają możliwość podniesienia okoliczności wpływających na powstanie odpowiedzialności administracyjnokarnej pozostaje w sprzeczności z ww. zasadą państwa prawnego. W związku z powyższymi wątpliwościami zasadnym jest, w ocenie Skarżącego, wystąpienie przez Sąd w trybie art. 193 Konstytucji z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego, co z kolei uzasadniać będzie zawieszenie postępowania do czasu rozpatrzenia sprawy przez Trybunał Konstytucyjny.

W dalszej części skargi Skarżący uzasadniał wniosek o o wstrzymanie wykonalności zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi. Odnosząc się do zarzutów zawartych w skardze organ skonstatował, że nie mają one uzasadnienia wobec obowiązujących przepisów prawa. W ocenie Kolegium, decyzja wydawana na podstawie art. 288 ust. 1 POŚ nie nakłada nowego zobowiązania, a jedynie wskazuje jego wysokość. Tym samym ma ona charakter deklaratoryjny. Spółka zobowiązana była do uiszczenia opłaty w terminie do końca miesiąca stycznia 2009 r. SKO podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko, wskazując w szczególności, że bez wpływu na odpowiedzialność Spółki jest zarzut Skarżącej dotyczący bezczynności organu I instancji i opieszałości w wydawaniu decyzji dotyczącej pozwolenia zintegrowanego. System prawny jest w założeniu kompletny i w sytuacji nieprawidłowości w pracach organów upoważnionych do wydawania decyzji powinny znajdować zastosowanie środki dyscyplinujące, Skarżący z przysługujących mu prawa nie skorzystał. Za chybiony uznało także Kolegium zarzut błędnego określenia podstawy prawnej zaskarżonej decyzji. Podkreślono, że wbrew twierdzeniom Skarżącej przepis art. 287 ust. 1 pkt 1 POŚ obowiązywał zarówno w dniu wydania zaskarżonej decyzji, jak i w okresie, którego owa decyzja dotyczy. Zgodnie z art. 60a ust. 1 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji ww. przepis obowiązuje do dnia 31 grudnia 2012 r.

Kolegium akcentowało także, że odpowiedzialność administracyjna Spółki wynikająca z naruszenia art. 276 ust. 1 i art. 292 POŚ abstrahuje od winy. To na Skarżącym, jako przedsiębiorcy - profesjonaliście, ciążył obowiązek dochowania należytej staranności w działaniu i dbałości o własne interesy. Spółka - mając pełną świadomość nieposiadania omawianego pozwolenia w rozpatrywanym okresie - miała możliwość odroczenia terminu płatności opłaty podwyższonej na podstawie art. 316 i art. 318 POŚ. Wniosek taki - o odroczenie terminu płatności - należało złożyć do dnia 31 stycznia 2010 r. Skarżąca z przysługującego jej prawa nie skorzystała.

Na rozprawie w dniu [...] lipca 2012 r. (w sprawie IV SA/Po 280/12) Skarżący, działający przez pełnomocnika, złożył do akt sprawy pismo z dnia [...] lipca 2012, w którym oświadczył, iż skarżący podtrzymuje stanowisko wyrażone w skardze. Ponadto Skarżący wskazał, iż dnia [...] maja 2012 r. Marszałek decyzją znak: [...] po raz piąty, udzielił Skarżącemu pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie instalacji do unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub ubitych zwierząt lub odpadowej tkanki zwierzęcej oraz instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. Podkreślono, że po raz kolejny wniesione zostało przez Stowarzyszenie [...] w [...] odwołanie od powyższej decyzji i tym samym postępowanie w przedmiocie uzyskania pozwolenia nadal nie zostało zakończone. Według Skarżącego pięciokrotne uzyskanie pozytywnej decyzji organu I instancji (każdorazowo uchylanej przez organ II instancji z powodu uchybień formalnych popełnionych przez organ I instancji) dowodzi, że organ ten jednoznacznie uznał, że Skarżący spełnia wymagania określone w art. 184 ust. 2 oraz art. 208 POŚ dotyczące uzyskania przedmiotowego zezwolenia. Z uwagi zaś na składane notorycznie przez Stowarzyszenie [...] - uczestnika postępowania - odwołania od niniejszych decyzji i dotychczas podejmowane działania przez organy administracji, Skarżący nie jest w stanie przewidzieć, kiedy uzyska ostateczną decyzję w przedmiocie pozwolenia zintegrowanego. Ciągłe przedłużanie postępowania zarówno przez organy jak i uczestników postępowania powoduje generowanie nie tylko niebagatelnych kosztów związanych z prowadzonym od 6 lat postępowaniem, ale przyczynia się także do uwikłania w liczne spory związane z podejmowaniem przez Marszałka Województwa prób nałożenia na Skarżącego wyjątkowo dolegliwych kar administracyjnych tytułem podwyższonych opłat za korzystanie ze środowiska, choć okoliczności w żaden sposób tego nie usprawiedliwiają.

Skarżący podkreślił, że łączna wartość nałożonych opłat podwyższonych wynikająca z zaskarżonych decyzji wynosi w chwili obecnej [...] zł. Nie mające końca nakładanie na Skarżącego opłat podwyższonych jest, zdaniem Skarżącego, niczym nie uzasadnione i nie do zaakceptowania z punktu widzenia obowiązującego porządku prawnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. 02/153/1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Oznacza to, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję, postanowienie lub inny akt administracyjny wyłącznie z punktu widzenia zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania kwestionowanego aktu. Sąd orzekając w sprawie, nie kieruje się zasadami słuszności, czy też celowości i nie ocenia kwestionowanego w skardze rozstrzygnięcia z punktu widzenia zasad współżycia społecznego. Przede wszystkim zaś Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi, powołaną podstawą prawną, bądź poprawnością przytoczonej w skardze argumentacji (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi j.t. Dz.U. 2012 poz. 270, dalej ppsa)). Sąd administracyjny, kontrolując zgodność zaskarżonego rozstrzygnięcia z prawem, orzeka na podstawie materiału sprawy zgromadzonego w postępowaniu administracyjnym. Obowiązek dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego spoczywa na organie orzekającym, a sąd administracyjny nie może zastąpić organu administracji w wypełnieniu tego obowiązku, ponieważ do jego kompetencji należy wyłącznie kontrola legalności decyzji administracyjnej. Oznacza to, że sąd administracyjny nie rozstrzyga merytorycznie o zgłoszonych przez stronę żądaniach. Zgodnie z dyspozycją art. 145 § 1 pkt 1 i 2 ppsa, sąd uchyla decyzję lub postanowienie, jeśli stwierdzi naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego, inne naruszenie przepisów postępowania, jeśli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, ewentualnie stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia, jeżeli zachodzą przyczyny określone we właściwych przepisach. Tak więc stwierdzenie istnienia którejkolwiek z powyższych przesłanek skutkuje wyeliminowaniem zaskarżonej decyzji lub postanowienia z obrotu prawnego. Akt administracyjny (decyzja, postanowienie) jest zgodny z prawem, jeżeli jest zgodny z przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego. Dokonując tak rozumianej oceny zaskarżonego rozstrzygnięcia, Wojewódzki Sąd Administracyjny nie dopatrzył się w nim naruszeń prawa skutkujących koniecznością jego uchylenia lub stwierdzenia nieważności (art. 145 § 1 i 2 ppsa).

Na wstępie należy wskazać, że stan faktyczny w sprawie nie budzi wątpliwości i nie jest sporny między stronami. Wnioskiem z dnia [...] października 2005 r. Skarżący wystąpił z wnioskiem o wydanie pozwolenie zintegrowanego na prowadzenie instalacji do unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub ubitych zwierząt lub odpadowej tkanki zwierzęcej - [...] [...] w [...] (dalej – pozwolenie zintegrowane). Był to pierwszy wniosek Spółki o pozwolenie zintegrowane związane z działalnością [...] [...] w [...] ( art. 106 § 5 ppsa w zw. z art. 230 kpc). Decyzją z dnia [...] grudnia 2005 r. Wojewoda udzielił Skarżącemu pozwolenia zintegrowanego. Na skutek odwołania uczestnika postępowania - Stowarzyszenia [...] (dalej Stowarzyszenie) Minister Środowiska decyzją z dnia [...] czerwca 2006 r. uchylił decyzję organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. W wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy Wojewoda decyzją z dnia[...] lutego 2007 roku ponownie udzielił Skarżącemu pozwolenia zintegrowanego. Na skutek zaskarżenia tej decyzji do Ministra Środowiska przez Stowarzyszenie decyzją z dnia [...] sierpnia 2007 r. organ ten ponownie uchylił decyzję pierwszoinstancyjną i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Po raz kolejny w dniu [...] maja 2009 r. Skarżący uzyskał pozytywną dla siebie decyzję (decyzja Marszałka), udzielającą pozwolenia zintegrowanego. Od powyższej decyzji Stowarzyszenie także wniosło odwołanie, na skutek którego Minister Środowiska decyzją z dnia [...] października 2009 r. uchylił zaskarżoną decyzję Marszałka i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji. Decyzją z dnia [...] października 2010 r. Marszałek wydał na rzecz Skarżącego pozwolenie zintegrowane, jednak w wyniku procedury odwoławczej Minister Środowiska, decyzją z dnia [...] marca 2011 r. powtórnie uchylił zaskarżoną decyzję Marszałka. Dnia [...] maja 2012 r. Marszałek po raz piąty, udzielił Skarżącemu pozwolenia zintegrowanego, jednak na skutek wniesienia odwołania przez Stowarzyszenie postępowanie pozostaje nadal niezakończone.

Nie jest również spornym, że Skarżący złożył wykaz zawierający zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat za II półrocze 2009 r., a pismem z dnia [...] czerwca 2011 r. Marszałek zawiadomił Stronę o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie określenia wysokości opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza i (pismem z dnia [...] lipca 2011 r.) zawiadomił o zebraniu całości materiału dowodowego w sprawie oraz o możliwości wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Następnie zaś decyzją z dnia [...] września 2011 r. wymierzył Skarżącemu opłatę (stanowiącą różnicę między opłatą należną a wynikającą z wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska i wysokości należnych opłat) za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza w II półroczu 2009 r. w wysokości [...],00 zł, zaś Samorządowe Kolegium Odwoławcze, decyzją z [...] stycznia 2012 r., zaskarżoną w niniejszym postępowaniu, utrzymało tę decyzję w mocy.

Sądowi znany jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 24 marca 2011 r., IV SA/Po 1065/10 (dalej – wyrok IV SA/Po 1065/10; wyrok z 24 marca 2011 r.). Zgodnie z art. 153 ppsa, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia. Sąd w składzie niniejszym wyraża pogląd, że wyrok IV SA/Po 1065/10, wbrew twierdzeniom Skarżącego, nie wiąże jednak Sądu w niniejszej sprawie, a to ze względów wskazanych poniżej.

Zgodnie z art. 15 § 1 pkt 2 ppsa, Naczelny Sąd Administracyjny podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Dnia [...] grudnia 2011 r., a zatem po wydaniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 24 marca 2011 r., Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 Sędziów, na podstawie art. 15 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) podjął uchwałę II OPS 2/11(ONSAiWSA 2012/2/22, LEX nr 1074802). W ocenie Sądu w niniejszym składzie, w związku z podjęciem uchwały wyjaśniającej przepisy prawne, które stanowią podstawy prawne rozstrzygnięć organów, zaskarżonych do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, Sąd ten winien kierować się poglądami prawnymi wyrażonymi w uchwale. Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego mają bowiem charakter porządkujący, w sytuacji gdy stosowanie danych przepisów wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych. Jednocześnie, skoro miały miejsce rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych, powstałe na tle stosowania konkretnych przepisów, to orzeczenia, których podstawą były owe przepisy wywołujące rozbieżności, zapadłe przed podjęciem uchwały składu 7 Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, należy po podjęciu tej uchwały oceniać w jej kontekście. W niniejszej sprawie Sąd jest zatem związany poglądami prawnymi wyrażonymi w uchwale II OPS 2/11, nie zaś w wyroku w sprawie IV SA/Po 1065/10.

Należy również wskazać, że sprawa zawisła przed Sądem w niniejszym składzie jest inną aniżeli sprawa będąca przedmiotem rozpoznania w postępowaniu toczącym się pod sygnaturą IV SA/Po 1065/10 i zakończonej wyrokiem z dnia 24 marca 2011 r. W tym ostatnim postępowaniu decyzją z dnia [...] marca 2010 r. Marszałek wymierzył [...] SA opłatę (stanowiącą różnicę między opłatą należną a wynikającą z wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska i wysokości należnych opłat) za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza w II półroczu 2007 r. w wysokości [...] zł. Niniejsze postępowanie dotyczy zaś decyzji z [...] września 2011 r., którą Marszałek wymierzył [...] SA opłatę (stanowiącą różnicę między opłatą należną a wynikającą z wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat) za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, za okres II półrocza 2009 r. w kwocie: [...] złotych. Zdaniem Sądu, art. 153 ppsa nie znajduje w niniejszym postępowaniu zastosowania, bowiem ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą sąd oraz organ tylko w danej w sprawie. Decyzja będąca przedmiotem niniejszego postępowania nie mieści się zaś w granicach sprawy, będącej przedmiotem postępowania zakończonego wyrokiem z dnia 24 marca 2011 r. Analogie występujące między sprawami Sąd w niniejszym składzie może jedyne uwzględnić w kontekście istnienia linii orzeczniczej w danej kategorii spraw. Nie jest jednak związany oceną prawną wyrażoną w wyroku z dnia 24 marca 2011 r.

Naczelny Sąd Administracyjny w dniu [...] grudnia 2011 r. (II OPS 2/11) podjął uchwałę następującej treści: "W sprawie o wymierzenie opłaty podwyższonej za korzystanie ze środowiska bez wymaganego pozwolenia lub innej decyzji na podstawie art. 276 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.) przyczyna braku pozwolenia może mieć znaczenie, jeżeli podmiot korzystający ze środowiska na podstawie wymaganego pozwolenia wystąpił o wydanie pozwolenia na kolejny okres."

W niniejszej sprawie poza sporem jest, że organy administracji przez okres 6 i pół roku nie wydały ostatecznej i prawomocnej decyzji w przedmiocie udzielenia Skarżącemu pozwolenia zintegrowanego. Nie ulega wątpliwości, że pozwolenie takie Skarżący ma obowiązek uzyskać i że pozwolenia takiego w związku z powyższym nie ma. Zgodnie z art. 276 ust. 1 POŚ, podmiot korzystający ze środowiska bez uzyskania wymaganego pozwolenia lub innej decyzji ponosi opłatę podwyższoną za korzystanie ze środowiska.

Zgodnie z art. 292 pkt 1 ustawy w związku z art. 14 ustawy z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie ustawy prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 113 poz. 954 ze zm.) - podmiot korzystający ze środowiska bez wymaganego pozwolenia w 2009 r. ponosi opłaty podwyższone o 500%.

Stosownie do art. 180 POŚ eksploatacja instalacji powodująca wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza; wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi; wytwarzanie odpadów, jest dozwolona po uzyskaniu pozwolenia, jeżeli jest ono wymagane. Z kolei zgodnie z art. 181 ust. 1 tej ustawy organ ochrony środowiska może udzielić pozwolenia: zintegrowanego; na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza; wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi; na wytwarzanie odpadów. Pozwolenia, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt 2-4 POŚ oraz pozwolenia wodnoprawne nie są wymagane w przypadku obowiązku posiadania pozwolenia zintegrowanego. Pozwolenia zintegrowane co do zasady mają taki sam charakter, jak pozostałe pozwolenia na korzystanie ze środowiska, czyli winny być uzyskiwane przed podjęciem działalności, z wykonywaniem której wiąże się obowiązek ich uzyskania. (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 09.8.2010 r., II SA/Ke 336/10; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15.5.2012 r., II OSK 354/12 dostępne na stronie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Jak wynika z art. 201 ustawy - pozwolenia zintegrowane są wymagane w przypadku prowadzenia instalacji, które ze względu na rodzaj i skalę wykonywanej działalności, mogą powodować znaczne zanieczyszczenie elementów przyrodniczych albo środowiska w całości. Minister Środowiska w rozporządzeniu z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenia poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U. nr 122, poz. 1055) określił, iż obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego objęte zostały instalacje do unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub ubitych zwierząt lub odpadowej tkanki zwierzęcej, o zdolności przetwarzania ponad 10 ton na dobę (pkt 6 ppkt 7 załącznika do rozporządzenia). O pozwolenie dla takiej właśnie instalacji ubiega się Skarżący.

Stosownie do art. 193 ust. 2 POŚ - pozwolenia o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt 2-4 oraz pozwolenie wodnoprawne wygasają w części dotyczącej instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego z chwilą upływu terminu, w którym prowadzący instalację powinien uzyskać pozwolenie zintegrowane, chyba że prowadzący instalację uzyskał pozwolenie zintegrowane przed tym terminem.

W art. 19 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 100, poz. 1085 ze zm.) wprowadzone zostały okresy dostosowawcze oraz upoważniono ministra właściwego do spraw środowiska do wskazania późniejszych terminów uzyskania pozwoleń zintegrowanych, jednak nie dłużej niż do 31 października 2007 r. W oparciu o powyższą delegację ustawową Minister Środowiska wydał rozporządzenie z dnia 26 września 2003 r. w sprawie późniejszych terminów do uzyskania pozwolenia zintegrowanego (Dz.U. nr 177, poz. 1736). Zgodnie tym rozporządzeniem, termin uzyskania pozwolenia zintegrowanego dla instalacji unieszkodliwiania lub odzysku padłych lub ubitych zwierząt oraz odpadowej tkanki zwierzęcej o zdolności przetwarzania ponad 10 ton na dobę został określony na dzień 31 grudnia 2005 roku.

W związku z tym instalacja będąca przedmiotem niniejszego postępowania wymagała uzyskania pozwolenia zintegrowanego w terminie do 31 grudnia 2005 r. Wniosek o uzyskanie Pozwolenia zintegrowanego złożył Skarżący dnia [...] października 2005 r. i od dnia 1 stycznia 2006 r. prowadził działalność bez ostatecznego pozwolenia zintegrowanego.

Należy wskazać, że biorąc pod uwagę skomplikowaną procedurę wydawania takich pozwoleń ustawodawca w art. 209 ust. 2 ustawy określił dłuższy termin załatwiania tego typu spraw w stosunku do terminów wynikających z art. 35 kpa. Wniosek o udzielenie pozwolenia zintegrowanego dla instalacji został złożony przez Stronę [...] października 2005 r., a skoro tak, to już chociażby ta okoliczność potencjalnie wykluczała ich uzyskanie w terminie określonym w w/w rozporządzeniu.

Sąd podziela poglądy wyrażone w przytaczanym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach (II SA/Ke 336/10) w szczególności, zgadza się, że nie sposób przyjąć - w świetle przedstawionych okoliczności - by złożenie przez Spółkę wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego w zaledwie 2 miesiące i 6 dni przed upływem terminu przewidzianego do jego uzyskania można uznać za działanie z zachowaniem należytej staranności. Zwłaszcza, że Skarżący jest profesjonalistą, [...] SA to spółka prawa handlowego, a zatem forma prawna działania podmiotów obwarowana szeregiem wymogów. Spółka korzysta z obsługi prawnej i zdecydowanie, biorąc pod uwagę ustawowe wymogi, miała czas na przygotowanie się do uzyskania pozwolenia zintegrowanego. Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale II OPS 2/11 wyraźnie stwierdził, że "podmiot korzystający ze środowiska, składając wniosek o wydanie pozwolenia, powinien uwzględnić okres konieczny do wydania pozwolenia". Nadto, w szczególności biorąc pod uwagę ostatnią konkluzję - dokumenty składane przez Spółkę były zmieniane i wymagały uzupełnień.

Sąd nie podziela stanowiska Spółki, twierdzącej, że brak pozwolenia zintegrowanego był spowodowany wyłącznie działaniami organów właściwych do ich wydania.

Obowiązek uiszczenia opłaty podwyższonej uwarunkowany jest zaistnieniem przesłanki obiektywnej w postaci braku właściwego pozwolenia (w niniejszej sprawie – ostatecznego pozwolenia zintegrowanego). Kwestii związanych z oceną winy organu właściwego do wydania pozwolenia nie może rozstrzygać w kontrolowanym postępowaniu inny organ administracji, a podmiot korzystający ze środowiska nie jest pozbawiony środków prawnych w przypadku bezczynności organu wydającego pozwolenie. Przepis art. 276 ust. 1 ustawy nie uzależnia obowiązku ponoszenia opłaty podwyższonej od tego, z jakich powodów podmiot korzystający ze środowiska bez pozwolenia nie posiadał takiego pozwolenia (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 09.8.2010 r., II SA/Ke 336/10; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15.5.2012 r., II OSK 354/12, wyrok NSA z 17.3.2006 r. sygn. akt. II OSK 646/05, wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 grudnia 2005r., sygn. akt IV SA/Wa 78/05, wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 6 listopada 2008 r. sygn. akt II SA/Wr 290/08, dostępne na stronie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl, Komentarz K. Gruszecki Prawo ochrony środowiska, Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa 2007, s. 529-531).

Przede wszystkim jednak należy wskazać, że w tej mierze wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale II OPS 2/11, wskazując: "że, już w poprzednim stanie prawnym podobne zagadnienie zostało rozstrzygnięte uchwałą składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 grudnia 1998 r., OPS 13/98 (ONSA 1999, z. 2, poz. 46). W powyższej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że "niezałatwienie przez organ administracji państwowej w terminie przewidzianym w art. 35 K.p.a; sprawy o ustalenie rodzajów i ilości substancji zanieczyszczających powietrze dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza przez jednostkę organizacyjną w drodze decyzji, o której mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz.U. z 1994 r. Nr 49, poz. 196 ze zm.), nie wyłącza samo przez się stosowania przepisu art. 86b ust. 7 tej ustawy". Powyższe stanowisko spotkało się w doktrynie prawa ochrony środowiska z aprobatą, o czym świadczą glosy A. Lipińskiego (OSP 1996, nr 6, poz. 107) oraz W. Radeckiego (OSP 1999, nr 6, poz. 107).

W obecnym stanie prawnym, po akcesji Polski do Unii Europejskiej, nastąpiła daleko idąca przebudowa materialnego prawa ochrony środowiska, lecz istota problemu jest podobna. W szczególności należy podzielić pogląd wyrażony w uzasadnieniu powyższej uchwały NSA z 21 grudnia 1998 r., że termin załatwienia sprawy, określony w art. 35 § 3 K.p.a., ma charakter procesowy oraz że są środki dyscyplinujące właściwe organy administracji publicznej do załatwienia sprawy w terminie. Dlatego też naruszenie terminów procesowych nie oznacza wystąpienia przesłanki przedawnienia i nie ma wpływu na wynik sprawy (B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, C.H. Beck 2011, s. 230-234; Z. Kmieciak, Postępowanie administracyjne w świetle standardów europejskich, Warszawa 1997, s. 153). Nie może to stanowić podstawy do postawienia zarzutu o wadliwości załatwienia tego rodzaju sprawy w formie decyzji administracyjnej. Jest to bowiem taka wadliwość postępowania, która może spowodować określone skutki procesowe. Są to w szczególności obowiązki nałożone na właściwy organ administracji publicznej, takie jak obowiązek zawiadomienia strony o przyczynie zwłoki i wyznaczenia nowego terminu załatwienia sprawy (art. 36 § 1 K.p.a.), obowiązek rozpoznania zażalenia strony i podjęcie środków zapobiegających naruszeniu terminów załatwiania sprawy w przyszłości (art. 37 § 2 K.p.a.). Natomiast pracownik organu administracji, który z nieuzasadnionych przyczyn nie załatwił sprawy w terminie, podlega odpowiedzialności porządkowej lub dyscyplinarnej albo innej odpowiedzialności przewidzianej w przepisach prawa (art. 38 K.p.a.). Jeśli chodzi o stronę, to skutki procesowe niezachowania przez organ administracji terminu załatwienia sprawy dotyczą jej uprawnień do wniesienia zażalenia do organu administracji publicznej wyższego stopnia (art. 37 § 1 K.p.a.), skargi do sądu administracyjnego na bezczynność organu administracji lub na przewlekłe prowadzenie postępowania (art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Ponadto ustawa - Prawo ochrony środowiska nie zawiera odrębnych przepisów prawnych w tym zakresie oprócz art. 209 ust. 2 p.o.ś. Stanowi on, że jeżeli pozwolenie zintegrowane ma objąć instalację po raz pierwszy lub po jej istotnej zmianie, to wydanie tego pozwolenia powinno nastąpić w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Ponadto przepis art. 35 § 5 K.p.a. stosuje się odpowiednio. Jest to więc wyjątek, który celowo wprowadził ustawodawca, ustalając termin wydania pozwolenia zintegrowanego, biorąc pod uwagę, że wydania pozwolenia zintegrowanego, w rozumieniu art. 201 ust. 1 p.o.ś., wymaga prowadzenie instalacji, której działanie ze względu na rodzaj i skalę może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów środowiska lub nawet środowiska jako całości."

Zarzut bezczynności, czy też przewlekłości postępowania stawiany organom miałby zdaniem Sadu, w niniejszej sprawie znaczenie, w ściśle określonych okolicznościach. W świetle dotychczasowych rozważań niewątpliwym jest, i co stwierdza Sąd w niniejszym składzie, że Stronie służyły przewidziane prawem środki, mające na celu zwalczenie, nieporządanej i nieprawidłowej sytuacji ewentualnej bezczynności organu, czy też ewentualnie przewlekłego prowadzenia przez organ postępowania. Przeciwstawiając tę konkluzję zarzutom Skarżącego, zgodnie z którymi skorzystanie z narzędzi do zwalczania owej sytuacji, w postaci zażalenia do organu administracji publicznej wyższego stopnia, skargi do sądu administracyjnego na bezczynność organu administracji lub na przewlekłe prowadzenie postępowania jest wyłącznie uprawnieniem Strony, nie zaś obowiązkiem, Sąd wskazuje, że pogląd taki jest słuszny. Wprawdzie Strona nie ma obowiązku aktywnego zwalczania negatywnych zachowań organów administracji, leży to wyłącznie w sferze jej uprawnień, jednakże należy mieć na uwadze, że brak działań Skarżącego, których celem byłoby zwalczenie owej niekorzystnej dla niego sytuacji, jest wprost niekorzystne dla niego samego. Nielogicznym wydaje się niepodejmowanie, przez okres ponad 6 lat, żadnych działań służących zdyscyplinowaniu organów działających w sposób, opieszały i nierzetelny, jak zarzuca sam Skarżący. Zwłaszcza w sytuacji, gdy podmiot posiada profesjonalną obsługę prawną i jego świadomość prawna obejmuje, jak wynika ze skargi, możliwość skorzystania ze wskazanych narzędzi prawnych. Spółka mogła także wytoczyć skargę do sądu administracyjnego na pierwszą decyzję kasatoryjną, uzyskując pewność co do prawa.

Abstrahując od przyczyn takiego stanu rzeczy, tj. nieskorzystania przez Stronę z dostępnych środków prawnych służących zwalczaniu sugerowanej bezczynności organu, czy też przewlekłego prowadzenia postępowania, Sąd stwierdza jednak, że nieskorzystanie przez Skarżącego w przysługujących mu w tym zakresie uprawnień, powoduje, że nie może on skutecznie powoływać się na ewentualną faktyczną bezczynność, ani ewentualne przewlekłe prowadzenie postępowania w niniejszej sprawie, jako okoliczność wymagającą uwzględnienia w kontekście niezawinieni Skarżącego w nieuzyskaniu wymaganego prawem pozwolenia zintegrowanego. Jak bowiem stwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale II OPS 2/11: "jeżeli wnioskodawca przed upływem terminu ważności dotychczasowego pozwolenia złożył z odpowiednim wyprzedzeniem umożliwiającym jego realizację wniosek o wydanie nowego pozwolenia, a z przyczyn leżących po stronie organu (bezczynność bądź przewlekłość postępowania) pozwolenie takie nie zostało wydane przed upływem terminu ważności pozwolenia dotychczasowego, to dla podmiotu, który posiadał takie pozwolenie, ma znaczenie wydanie decyzji, o której mowa w art. 193 ust. 4 p.o.ś. W rezultacie w okresie pomiędzy upływem terminu ważności dotychczasowego pozwolenia a uzyskaniem nowego pozwolenia opłata za korzystanie ze środowiska powinna być ponoszona w wysokości dotychczasowej, a więc takiej, która obowiązywała w okresie ważności pozwolenia. Obciążanie podmiotu korzystającego ze środowiska ujemnymi konsekwencjami opieszałego lub przewlekłego prowadzenia postępowania administracyjnego w postaci podwyższonych opłat za korzystanie ze środowiska byłoby nieuzasadnione.". W ocenie organu owa bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania winno być stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Tylko bowiem w wyniku postępowania wszczętego skargą na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania owa bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania mogą być przedmiotem badania przez sąd i tylko wówczas mogą one zostać przyznane w wyroku uwzględniającym skargę.

Sąd wskazuje również, w ślad za Naczelny Sąd Administracyjny, że w sytuacji opieszałego lub przewlekłego prowadzenia postępowania administracyjnego "podmiot korzystający ze środowiska może na podstawie art. 4171 § 3 K.c. dochodzić od organu administracji odszkodowania z tytułu niewydania decyzji, uwzględniającego także ową kwotę podwyższonej opłaty. Wziąć trzeba też pod uwagę okoliczność, iż jeśli takie odszkodowanie zostanie przyznane, to mogą zostać uruchomione środki przewidziane w ustawie z dnia 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (Dz.U. nr 34, poz. 173). Ustawa ta, przez nowelizację art. 37 § 2 K.p.a., zobowiązała organ rozpoznający środek prawny służący zwalczaniu bezczynności organu prowadzącego postępowanie (zażalenie albo wezwanie do usunięcia naruszenia prawa) do tego, aby uznając zasadność takiego środka i podejmując przewidziane w tym przepisie działania (wyznaczenie dodatkowego terminu, zarządzenie wyjaśnienia przyczyn zwłoki i osób winnych jej powstania, a także podjęcie środków eliminujących powstawanie zwłoki w przyszłości), stwierdzał jednocześnie, czy niezałatwienie sprawy w terminie miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Ma to umożliwić dochodzenie od funkcjonariusza odszkodowania w wysokości odszkodowania wypłaconego stronie przez podmiot odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej, jednak nieprzewyższającego kwoty dwunastokrotności miesięcznego wynagrodzenia przysługującego temu funkcjonariuszowi". Inicjatywa w tym względzie należy jednak do strony, która nie wykazała w tej mierze aktywności.

Na poparcie powyższych też wypada również przytoczyć fragment Komentarza aktualizowanego do ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.00.98.1071) autorstwa Małgorzaty Jaśkowskiej i Andrzeja Wróbla ([...] k. 340-341), w którym podnosi się: "13. W orzecznictwie sądowym utrwala się stopniowo pogląd, że zwłoka organów administracji publicznej w załatwieniu sprawy i naruszenie terminów określonych w art. 35 k.p.a. nie może powodować ujemnych skutków dla strony (wyrok NSA z dnia 26 lutego 2003 r. V SA 1131/02, OSP 2003, z. 78, poz. 93, z glosą E. Łętowskiej). Por. wyrok SN z dnia 7 grudnia 1999 r., II CKN 556/98 OSNC 2000, nr 6, poz. 113, w którym stwierdzono, że: "Bezczynność organu administracji, w sytuacji gdy decyzja administracyjna jest niezbędną przesłanką skuteczności umowy cywilnoprawnej, nie może doprowadzić do uznania, że doszło do wydania tej decyzji w sposób konkludentny. W takiej sytuacji strona powinna skorzystać ze środków przewidzianych w kodeksie postępowania administracyjnego oraz w ustawie z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz. 368 z późn. zm.)". W uchwale składu siedmiu sędziów SN z dnia 28 września 1990 r., III CZP 33/90, OSNC 1991, nr 1, poz. 3, stwierdzono, że: "Zwłoka właściwego organu w załatwieniu sprawy sprzedaży lokalu mieszkalnego, w terminie określonym przepisem art. 35 § 2 k.p.a., może uzasadniać odpowiedzialność za szkodę wynikłą ze wzrostu ceny lokalu (art. 417 k.c.)"; zob. E. Łętowska, J. Łętowski, Odpowiedzialność cywilnoprawna za bezczynność organów administracji, NP 1970, nr 10, s. 1465 i n.; E. Łętowska, Odpowiedzialność odszkodowawcza za tzw. "milczenie administracji" (w:) Studia z prawa cywilnego, Warszawa-Łódź 1983, s. 135 i n.).

14. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 4171 § 3 k.c. jeżeli szkoda została wyrządzona przez niewydanie orzeczenia lub decyzji, gdy obowiązek ich wydania przewiduje przepis prawa, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu niezgodnego z prawem niewydania orzeczenia lub decyzji, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej. Stwierdzenie "niezgodnego z prawem niewydania decyzji" w rozumieniu powyższego przepisu kodeksu cywilnego następuje w prawomocnym orzeczeniu sądu administracyjnego, które umożliwi stronie wystąpienie na drogę procesu cywilnego o odszkodowanie. Prejudykatem nie jest natomiast rozstrzygnięcie organu wyższego stopnia, wydane na podstawie art. 37 (odmiennie Z. Banaszczyk, Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej (w:) System prawa prywatnego, red. Z. Radwański, t. VI, Prawo zobowiązań - część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2009, oraz K. Pietrzykowski (w:) Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Warszawa 2006."

Skarżący racji po swojej stronie upatruje w uchwale II OPS 2/11, wskazując, iż nie może ponosić ujemnych konsekwencji opieszałego lub przewlekłego prowadzenia postępowania administracyjnego. Prócz opisanych wyżej względów, dla których zdaniem Sądu Strona nie może skutecznie powoływać się na ową uchwałę, istnieją jeszcze inne. Należy bowiem wskazać za Naczelnym Sądem Administracyjnym, iż "Nie budzi wątpliwości stosowanie przepisu art. 276 ust. 1 p.o.ś. w sytuacji [...] gdy podmiot korzystający ze środowiska rozpoczyna działalność polegającą na korzystaniu ze środowiska bez wymaganego pozwolenia. Wątpliwości w stosowaniu przepisu art. 276 ust. 1 p.o.ś. dotyczą natomiast sytuacji, gdy podmiot korzystający ze środowiska dysponował wymaganym pozwoleniem na czas oznaczony, a po upływie czasu, na jaki zostało wydane, nadal korzysta ze środowiska w toku postępowania o wydanie wymaganego pozwolenia na kolejny okres. Z tego względu wyjaśnienie przepisu art. 276 ust. 1 p.o.ś. należy odnieść do tej sytuacji, tym bardziej że również z uzasadnienia wniosku wynika, iż wątpliwości dotyczące stosowania tego przepisu dotyczą nie jakiejkolwiek przyczyny braku pozwolenia, ale przyczyny polegającej na tym, że właściwy organ prowadzi postępowanie w sposób przewlekły, co powoduje, iż upływa okres, na jaki zostało wydane dotychczasowe pozwolenie, a pozwolenie na kolejny okres nie zostało wydane na skutek przewlekłego prowadzenia postępowania.".

W świetle powyższego należy zatem wskazać, iż okolicznością, która mogłaby przesądzić (oprócz opisanej wyżej bezczynności organu, czy przewlekłego prowadzenia przez niego postępowania) o tym, że Skarżącemu nie powinna być wymierzona opłata podwyższona, byłoby legitymowanie się przez Skarżącego ostatecznym pozwoleniem zintegrowanym przyznanym na okres poprzedzający okres, na który udzielenia pozwolenia zintegrowanego domaga się Strona.

Należy jednak po pierwsze wskazać, iż Strona nie wykazała w toku postępowania posiadania takiego pozwolenia, jak również nie powoływała się na okoliczność jego posiadania jako argumentu przemawiającego za wadliwością decyzji o nałożeniu na nią opłaty podwyższonej.

Należy wskazać również, iż istotnym jest w tej mierze odróżnienie pozwolenia zintegrowanego od pozwolenia sektorowego oraz wskazanie, że owa kontynuacja, czy tez ciągłość posiadania pozwolenia i ubiegania się o pozwolenie na kolejny okres dotyczy tylko i wyłącznie kontynuacji w zakresie takich samych pozwoleń. Innymi słowy jeśli podmiot posiadał pozwolenie sektorowe to owa kontynuacja występowałaby w sytuacji, gdyby na kolejny okres podmiot ubiegał się również o pozwolenie sektorowe. Per analogiam, jeśli podmiot posiadał pozwolenie zintegrowane, z (pod warunkiem ziszczenia innych jeszcze przesłanek), mógłby skorzysta z dobrodziejstwa uchwały II OPS 2/11 gdyby na kolejny okres ubiegał się również o pozwolenie zintegrowane. Nie ma natomiast zastosowania uchwała II OPS 2/11 do stacji, gdy podmiot posiadała pozwolenie sektorowe, zaś na mocy przepisów na kolejny okres zobowiązany jest uzyskać pozwolenie zintegrowane. Wynika to wprost z treści uchwały iiops/11, w której Naczelny Sąd Administracyjny w sposób jednoznaczny odróżnia te dwa rodzaje postanowień: "Prawo ochrony środowiska nie zawiera odrębnych przepisów prawnych w tym zakresie oprócz art. 209 ust. 2 p.o.ś. Stanowi on, że jeżeli pozwolenie zintegrowane ma objąć instalację po raz pierwszy lub po jej istotnej zmianie, to wydanie tego pozwolenia powinno nastąpić w terminie 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Ponadto przepis art. 35 § 5 K.p.a. stosuje się odpowiednio. Jest to więc wyjątek, który celowo wprowadził ustawodawca, ustalając termin wydania pozwolenia zintegrowanego, biorąc pod uwagę, że wydania pozwolenia zintegrowanego, w rozumieniu art. 201 ust. 1 p.o.ś., wymaga prowadzenie instalacji, której działanie ze względu na rodzaj i skalę może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów środowiska lub nawet środowiska jako całości. Oznacza to, że po wpłynięciu wniosku zainteresowanego podmiotu, który musi spełnić nie tylko wymagania dotyczące pozwoleń w rozumieniu art. 181 ust. 1 p.o.ś. (tzw. pozwoleń sektorowych), lecz także wszystkie pozostałe wymagania określone w art. 208 ust. 2-7 p.o.ś., na właściwym organie spoczywa obowiązek przeprowadzenia wnikliwego postępowania wyjaśniającego." Na tle powyższego fragmentu uchwały niewątpliwym jest, że nie tylko ustawodawca, ale również Naczelny Sąd Administracyjny w sposób wyraźny rozróżniają te dwa rodzaje pozwoleń, z których pozwolenie zintegrowane obwarowane jest większym katalogiem wymagań z racji swojej wagi. Odwołać się w tej mierze należy również do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2012 r sygn. akt ii OSK 354/12, dostępne na stronie: http://orzeczenia.nsa.gov.pl), który wprost wskazuje: "na wniosek RPO podjęta została uchwała składu siedmiu sędziów NSA z dnia [...] grudnia 2011 r. sygn. akt II OPS 2/11, ONSAiWSA 2012, nr 2, poz. 22. Z tezy uchwały jednoznacznie wynika, że "w sprawie o wymierzenie opłaty podwyższonej za korzystanie ze środowiska bez wymaganego pozwolenia lub innej decyzji, na podstawie art. 276 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.), przyczyna braku pozwolenia może mieć znaczenie, jeżeli podmiot korzystający ze środowiska na podstawie wymaganego pozwolenia wystąpił o wydanie pozwolenia na kolejny okres". W przedmiotowej sprawie oznacza to, że Skarżący podmiot korzystający ze środowiska po raz pierwszy wystąpił o wydanie pozwolenia zintegrowanego, ponieważ dotychczas nie posiadał tego pozwolenia. Oznacza to, co podkreślono w uzasadnieniu powyższej uchwały składu siedmiu sędziów NSA, że przyczyna braku wymaganego pozwolenia czyli w tej sprawie pozwolenia zintegrowanego nie ma znaczenia. Wynika to z tego, że każdy podmiot korzystający ze środowiska, który dopiero po raz pierwszy rozpoczyna eksploatację danej instalacji musi przed rozpoczęciem tej działalności posiadać wymagane pozwolenie na wprowadzenie do środowiska substancji lub energii w świetle art. 180 i 181 p.o.ś., które właściwy organ ochrony środowiska wydaje na wniosek zainteresowanego podmiotu. Musi to być więc ten sam rodzaj dotychczas posiadanego pozwolenia tzw. sektorowego – jeżeli nie było to pozwolenie zintegrowane – w rozumieniu art. 181 ust. 1 pkt 1 p.o.ś. Jest bowiem oczywiste, co wystąpiło w stanie faktycznym i prawnym w tej sprawie, że przyczyny braku pozwolenia zintegrowanego przez podmioty korzystające ze środowiska nie mogą usprawiedliwiać rozpoczęcia przez niego danej działalności, ponieważ korzystałby z uprzywilejowanej sytuacji prawnej w zakresie ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska. Ponadto, należy podkreślić, że w świetle art. 201 ust. 1 p.o.ś. pozwolenia zintegrowanego w odróżnieniu od pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, wymaga prowadzenie instalacji, której działalność z powodu rodzaju i skali prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenia nie tylko poszczególnych elementów przyrodniczych, lecz nawet środowiska jako całości, biorąc pod uwagę w szczególności rozmiar i skalę prowadzonej w danej instalacji działalności. Ponadto, nie pozwala to z tej przyczyny uznać, że należy opłatę za korzystanie ze środowiska – za okres, w którym nawet z przyczyn leżących po stronie organu, jeżeli upłynął już termin ważności poprzedniego pozwolenia – lecz właściwy organ nie stwierdził jeszcze jego wygaśnięcia – zaś nowe pozwolenie nie zostało jeszcze wydane – uiszczać w wysokości takiej opłaty jak w okresie ważności dotychczasowego pozwolenia."

Na tle powyższego należy wskazać, iż okoliczność, czy Skarżący posiadał wcześniej pozwolenie zintegrowane, nie była przedmiotem badania przez organy. Okoliczności tej nie podnosi także sam Skarżący. Na pytanie Sądu postawione na rozprawie w dniu [...] lipca 2012 r. (k. [...] i [...] akt sądowych) pełnomocnik Skarżącego oświadczył "nie potrafię powiedzieć, czy wniosek z dnia [...] października 2005 r. był pierwszym wnioskiem w tego typu sprawie o pozwolenie zintegrowane." Z punktu widzenia niniejszej sprawy okoliczność tak jest zatem prawnie irrelewantna. W ocenie Sądu należało, w świetle powyższego, przyjąć, że był to pierwszy wniosek w sprawie udzielenia pozwolenia zintegrowanego dla instalacji, której dotyczy niniejsze postępowania. Sam zaś fakt nieposiadania pozwolenia zintegrowanego niejako poprzedzającego pozwolenie zintegrowane o wydanie którego ubiegał się Skarżący we wniosku z [...] października 2005 r. przesądza, że w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania uchwała II OPS 2/11. Skarżący nie wykazał, że jako podmiot korzystający ze środowiska na podstawie wymaganego pozwolenia wystąpił o wydanie pozwolenia na kolejny okres.

Należy bowiem zauważyć, iż Naczelny Sąd Administracyjny wyraźnie wskazał, iż "chociaż niezałatwienie przez właściwy organ w terminie tego rodzaju sprawy nie wyłącza samo przez się zastosowania art. 276 ust. 1 p.o.ś., to nie można jednak całkowicie abstrahować od przyczyn i okoliczności prawnych i faktycznych, które to niezałatwienie sprawy spowodowały. Należy podzielić pogląd wyrażony w uzasadnieniu powołanej uchwały siedmiu sędziów NSA z 21 grudnia 1998 r., OPS 13/98, zgodnie z którym stwierdzenie, iż strona nie ponosi odpowiedzialności prawnej z tego powodu, że nie posiada wymaganego pozwolenia, może dotyczyć sytuacji wyjątkowej i wymaga oceny indywidualnie w każdej sprawie oraz oczywiście po uwzględnieniu wszystkich okoliczności. Dopiero ich łączna ocena pozwoli na sformułowanie wniosku, że w danej sprawie naliczenie i wymierzenie opłaty podwyższonej jest w sprzeczności z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP) i wynikającą z niej zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasadą bezpieczeństwa prawnego, zasadą sprawiedliwości, a także z zasadą praworządności materialnej (art. 7 Konstytucji RP). Do tych okoliczności należy w szczególności zaliczyć: posiadanie w poprzednim okresie przez podmiot korzystający ze środowiska pozwolenia na eksploatację instalacji w rozumieniu art. 180 w związku z art. 181 p.o.ś., termin wystąpienia z wnioskiem o wydanie nowego pozwolenia oraz spełnienie wymagań przewidzianych dla wniosku, przebieg postępowania w tej sprawie, a także brak naruszenia zasad ogólnych prawa ochrony środowiska, a przede wszystkim zasady zrównoważonego rozwoju (art. 3 pkt 50 p.o.ś.), zasady kompleksowości (art. 5 p.o.ś.), zasady prewencji i przezorności (art. 6 p.o.ś.) oraz zasady "zanieczyszczający płaci" (art. 7 p.o.ś.). Ponadto eksploatowanie instalacji powinno spełniać regułę najlepszych dostępnych technologii w rozumieniu art. 3 pkt 10 w związku z art. 207 p.o.ś.

Po czwarte, okoliczności, które powinien badać właściwy organ, wydając decyzję w przedmiocie opłaty podwyższonej w trybie art. 276 ust. 1 p.o.ś., powinny uwzględniać nie tylko to, czy podmiot korzystający ze środowiska wystąpił o wydanie pozwolenia, czy wniosek był kompletny oraz kiedy podmiot wystąpił z wnioskiem o wydanie pozwolenia, lecz także to, czy jest to decyzja nieostateczna, czy też ostateczna, lecz zaskarżona do sądu administracyjnego.

Oznacza to, że do przesłanki "brak wymaganego pozwolenia" należy zastosować wykładnię nie tylko językową, lecz także systemową i celowościową. Nie można bowiem z góry wykluczyć w każdej sytuacji, iż przyczyna braku wymaganego pozwolenia nie ma znaczenia.

Z powyższych względów Sąd w niniejszym składzie, w kontekście uchwały II OPS 2/11, nie znalazł podstaw do uznania, że przyczyny braku wymaganego pozwolenia miały znaczenie z punktu widzenia słuszności i prawidłowości obciążenia Skarżącego opłatą podwyższona.

Zgodnie z art. 193 ust. 2 POŚ pozwolenia, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt 2-4 oraz pozwolenie wodnoprawne wygasają w części dotyczącej instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego z chwilą upływu terminu, w którym prowadzący instalację powinien uzyskać pozwolenie zintegrowane, chyba że prowadzący instalację uzyskał pozwolenie zintegrowane przed tym terminem. Skoro zatem rozporządzeniem z dnia 26 września 2003 r. w sprawie późniejszych terminów do uzyskania pozwolenia zintegrowanego (Dz.U. Nr 177, poz. 1736) określono najdłuższy termin uzyskania pozwolenia zintegrowanego na dzień 31 grudzień 2005 r., a pozwolenia takiego Skarżąca spółka w tym terminie nie uzyskała, to nie może budzić wątpliwości, iż nawet ewentualne posiadane przez Skarżącą dotychczasowe (sektorowe) pozwolenia wygasły najpóźniej z chwilą upływu tego terminu.

Nie ulega również wątpliwości, że kategoryczne brzmienie przepisu art. 276 ust. 1 POŚ daje podstawę do stwierdzenia, iż ustawodawca nie udzielił żadnego luzu decyzyjnego organom administracji publicznej w zakresie ewentualnego odstąpienia od opłaty podwyższonej czy też ograniczenia jej wielkości. Interpretacja tego przepisu w kontekście uchwały II OPS 2/11 również nie dała w niniejszej sprawie podstaw do uznania, że opłata podwyższona nałożona została niesłusznie. Dlatego, na podstawie art. 276 ust. 1 ustawy Skarżąca Spółka winna ponieść podwyższoną opłatę za korzystanie ze środowiska, prawidłowo obliczoną w zaskarżonej decyzji.

Na marginesie należy wskazać, iż sprawa niniejsza nie jest jedyną, której przedmiotem są opłaty podwyższone za korzystanie ze środowiska wymierzone [...] SA Jak zresztą wskazał sam Skarżący na dzień [...] kwietnia 2012 r. toczy się przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym 6 spraw (sygnatury IV SA/Po 275-280), których przedmiotem są skargi na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego utrzymujące w mocy rozstrzygnięcia organu I instancji w przedmiocie nałożenia opłat podwyższonych, na łączną kwotę [...] zł. Decyzje pierwszoinstancyjne dotyczą 6 półroczy z lat 2008 – 2010.

W zaistniałych okolicznościach , skoro podniesione w skardze zarzuty nie mogły odnieść zamierzonego skutku, a jednocześnie brak jest okoliczności, które z urzędu należałoby wziąć pod uwagę, Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 151 ustawy ppsa.

MZ



Powered by SoftProdukt