Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym : Przewodniczący : Sędzia WSA Grażyna Jeżewska po rozpoznaniu w dniu 1 września 2008 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Zarządu Komisji Zakładowej [...] "A" przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K. na decyzję Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K. z dnia [...], Nr [...] w przedmiocie mianowania na stanowisko dowódcy jednostki w Państwowej Straży Pożarnej postanawia odrzucić skargę.

Decyzją z dnia [...], Nr [...] Komendant Powiatowy Państwowej Straży Pożarnej w K. mianował z dniem 1 marca 2008 r. J. J. na stanowisko Dowódcy Jednostki Ratowniczo – Gaśniczej Komendy Powiatowej Straży Pożarnej w K., w służbie stałej w systemie codziennym. Powyższą decyzją przyznano także w/w strażakowi, uposażenie oraz ustalono dodatki do uposażenia. W końcowej części decyzji podano natomiast, że decyzję tę otrzymuje J. J. oraz zawarto pouczenie o treści: " Od niniejszej decyzji przysługuje Panu /i/ odwołanie, za moim pośrednictwem, do [...] Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w O. w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia".

Pismami z dnia 25 lutego 2008 r. i 28 lutego 2008 r., skierowanymi do [...] Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w O., Zarząd Komisji Zakładowej [...] "A" przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K., działając na zasadzie art. 4 i 8 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych ( Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 ze zm. ) oraz art. 156 § 1 pkt 2 i pkt 7 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm. ) wniósł o uchylenie przywołanej na wstępie decyzji. Uzasadniając swój wniosek Zarząd zarzucił kwestionowanej decyzji, iż jest ona nieważna z mocy prawa, tj. w myśl art. 156 § 1 K.p.a., tj. że została wydana bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa, a także że zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa. Zarzuty podniesione w pismach można zreasumować twierdząc, iż w ocenie Zarządu – decyzja Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K., narusza obowiązujące przepisy prawa, albowiem powierza stanowisko Dowódcy Jednostki Ratowniczo Gaśniczej osobie, która nie spełnia stosownych wymogów. W myśl bowiem Regulaminu Organizacyjnego Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K., ustalonego na podstawie art. 13 a ust. 4 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej ( Dz. U. Nr 96 z 2006 r., poz. 667 ze zm. ) oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 lipca 2006 r. w sprawie stanowisk służbowych w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej, maksymalnych stopni do poszczególnych stanowisk oraz dodatkowych stanowisk służbowych ( Dz. U. Nr 142 z 2006 r., poz. 1022 ze zm. ), Dowódca Jednostki Ratowniczo – Gaśniczej jest stanowiskiem oficerskim, a zatem osoba, która zajmuje to stanowisko powinna spełniać wymogi stawiane przez ustawodawcę przy stanowiskach oficerskich ( por. art. 36 ust. 1, ust. 2, ust. 3 i ust. 5 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej ). Mianowany na to stanowisko J. J. nie posiada odpowiednich kwalifikacji przypisanych dla stanowiska oficerskiego, a jedynie aspiranckiego, a zatem decyzja powierzająca mu pełnienie tej funkcji narusza prawo i powinna być wyeliminowana z obrotu prawnego.

Ustosunkowując do powyższego żądania, [...] Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w O. w piśmie z dnia [...], Nr [...] odmówił uchylenia kwestionowanej decyzji twierdząc, iż mianowany strażak spełnia kwalifikacje do zajmowania stanowiska Jednostki Ratowniczo – Gaśniczej, a etat oficerski określony w Regulaminie Organizacyjnym Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K. dla tego stanowiska, nie oznacza, że osoba zajmująca to stanowisko musi posiadać kwalifikacje oficerskie i mogą to być kwalifikacje aspiranckie.

W dniu 16 maja 2008 r. wpłynęła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu skarga wniesiona przez działających w imieniu Zarządu Zakładowej Komisji [...] "A" przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K. na decyzję Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K. z dnia [...], Nr [...]. W skardze zawarto żądanie uchylenia zakwestionowanej decyzji, a uzasadniając wniesioną skargę ponownie podano argumenty podane w wyżej przywołanych pismach z dnia 25 lutego 2008 r. i 28 lutego 2008 r.

W odpowiedzi na skargę [...] Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w O. wniósł o wydania postanowienia o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie skarżącemu Zarządowi. Na poparcie swojego stanowiska organ wskazał, że skarżąca organizacja nie występowała w trybie art. 31 K.p.a. z wnioskiem o udział w postępowaniu dotyczącym mianowania na stanowisko Dowódcy Jednostki Gaśniczo – Ratowniczej przed wydaniem decyzji, a organ nie wydał postanowienia o dopuszczeniu do udziału w postępowaniu organizacji społecznej. Ponadto organ wskazał na uchybienia w zakresie braków formalnych skargi, polegających na nieprawidłowościach w reprezentacji organizacji związkowej przez wnoszącego skargę w jej imieniu Zarządu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 52 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. ) – zwanej dalej w skrócie: "P.p.s.a.", skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub Rzecznik Praw Obywatelskich. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek odwoławczy, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przewidziany w ustawie ( art. 52 § 2 P.p.s.a. ).

Wyczerpanie środków zaskarżenia, o których mowa w przywołanym wyżej art. 52 § 2 P.p.s.a. przed złożeniem skargi do sądu administracyjnego, stanowią podstawową przesłankę dopuszczalności skargi, czyli warunek prawidłowego zaskarżenia określonego aktu. Obowiązek ten wynika z założenia, że Sąd nie wyręcza organów administracji wyższego stopnia i nie narusza podstawowej zasady dwuinstancyjności postępowania. Zasada dwuinstancyjności daje natomiast stronie prawo domagania się dwukrotnego merytorycznego rozpatrzenia jej sprawy przez dwa różne organy administrujące. Rangę tej zasady potwierdza art. 78 Konstytucji RP, w myśl którego "każda ze stron ma prawo do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji".

Zgodnie z omówioną wyżej zasadą dwuinstancyjności postępowania zważyć należy, iż również w przedmiotowej sprawie przewidziany został dwuinstancyjny tryb rozpatrywania sprawy przez organy. Zaskarżona decyzja została bowiem wydana na podstawie art. 32 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej ( Dz. U. z 2006 r. Nr 96, poz. 667 ze zm. ), zgodnie z którym właściwym do mianowania strażaka w komendzie powiatowej ( miejskiej ) na stanowisko służbowe, przenoszenia na inne, powierzania pełnienia obowiązków służbowych na innym stanowisku, zawieszania w czynnościach służbowych albo zwalniania ze służby, z zastrzeżeniem art. 47 ust. 1 cytowanej ustawy, właściwy jest przełożony, którym jest komendant powiatowy ( miejski ). Od decyzji tej, stosownie do art. 32 ust. 2 ustawy, przysługuje odwołanie do wyższego przełożonego, którym w niniejszej sprawie jest [...] Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w O.

Skarga wniesiona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez Zarząd Komisji Zakładowej [...] "A" przy Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w K. dotyczy decyzji Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K. z dnia [...], Nr [...], czyli organu pierwszej instancji. Tym samym więc skarga na tę decyzję wniesiona do sądu administracyjnego jest niedopuszczalna wobec treści art. 52 § 1 P.p.s.a.

Na marginesie warto także zważyć, że od zaskarżonej do tut. Sądu decyzji wydanej w pierwszej instancji przez Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w K., przysługuje wprawdzie odwołanie do wyższego przełożonego, ale podmiotem właściwym do wniesienia takiego odwołanie jest wyłącznie strażak. Wskazuje na to jednoznacznie treść art. 32 ust. 2 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej. W niniejszej sprawie strażak, którego mianowania dotyczy zaskarżona decyzja nie zakwestionował jej w postępowaniu odwoławczym, przez co w konsekwencji nie został uruchomiony tryb wyczerpywania środków zaskarżenia do sądu administracyjnego.

Wobec powyższych okoliczności sprawy, skargę należało odrzucić na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 P.p.s.a., co też Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.