Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Bogusław Szumacher (spr.), Sędziowie Asesor WSA Danuta Oleś, Sędzia NSA Alicja Stępień, Protokolant Sekretarz Sądowy Monika Szymańska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 21 listopada 2006 r. sprawy ze skargi W. K. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do zgłoszenia zarzutu w postępowaniu egzekucyjnym oddala skargę.

I SA/Gd 803/05

U z a s a d n i e n i e

Postanowieniem z dnia [...], nr [...] Naczelnik Urzędu Skarbowego oddalił zarzuty W. K. wniesione pismem z dnia 9 lutego 2005 r., w związku z zajęciem rachunku bankowego na podstawie tytułu wykonawczego nr [...] z dnia [...], z uwagi na uchybienie terminu. W podstawie prawnej postanowienia powołano art. 123 k. p. a., oraz art. 17 § 1 w zw. z art. 27 § 1 pkt 9 i art. 33 pkt 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r., o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tj. Dz. U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 z późn. zm.), cyt., dalej jako ustawa "p. e. a."

W uzasadnieniu postanowienia organ wskazał, iż zajęcia rachunku bankowego W. K. dokonano w oparciu o tytuły wykonawcze wystawione przez Urząd Skarbowy nr [...] z tytułu zaległości w podatku od towarów i usług za sierpień 1999 r., oraz wystawione przez Urząd Miejski z tytułu zaległości w podatku od środków transportowych i przez Pomorski Urząd Wojewódzki z tytułu nieuregulowanej grzywny nałożonej w drodze mandatu karnego. Organ podał, że pismem z dnia 14 grudnia 2004 r. W. K. wniósł zarzuty do powyższych tytułów, przy czym pismo nie obejmowało tytułu nr [...] dotyczącego zaległości w podatku od towarów i usług. Organ wskazał, że dopiero w piśmie z dnia 20 grudnia 2004 r., kierowanym do Urzędu Skarbowego dłużnik zarzucił, że w jego ocenie zaległość objęta wskazanym wyżej tytułem była nienależna, a w piśmie z dnia 9 lutego 2005 r., w podniósł fakt przedawnienia tej należności. Organ pierwszej instancji podkreślił bezzasadność podniesionych zarzutów, ponieważ podejmowane w sprawie czynności egzekucyjne oraz zastosowane środki egzekucyjne przerwały bieg terminu przedawnienia.

Organ podniósł, że w toku postępowania egzekucyjnego opartego na tytule

nr [...] wystawionym [...], na podstawie zawiadomienia nr [...], z dnia 20 kwietnia 2000 r., dokonano zajęcia rachunku bankowego dłużnika, przy czym zajęcie nie zostało zrealizowane z uwagi na brak środków na rachunku. W dniu 5 kwietnia 2002 r., poborca skarbowy spisał z zobowiązanym protokół o stanie majątkowym. W tym dniu dłużnik złożył też zobowiązanie, w którym oświadczył, że zadłużenie ureguluje do końca czerwca 2002 r., czego jednakże nie dokonał. Organ przypomniał też, że w dniu 15 listopada 2002 roku dłużnik złożył wniosek o restrukturyzację zaległości z tytułu podatku od towarów i usług żądając jednocześnie zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Organ wskazał, iż żądanie mogło dotyczyć jedynie kwoty 827 zł objętej tytułem nr [...], bowiem dłużnika nie obciążały w tej dacie inne zobowiązania z tytułu podatku VAT. Ostatecznie wniosek o restrukturyzację pozostawiono bez rozpoznania z uwagi na nie uzupełnienie jego braków w zakreślonym terminie.

Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał, że powyższe okoliczności wskazywały, iż W. K. był kilkakrotnie powiadamiany o przebiegu prowadzonego postępowania, do którego nie wnosił zarzutów, ani skarg. Co do ostatniego zajęcia rachunku bankowego na poczet zaległości z dnia

17 listopada 2004 r., podano, że dłużnik powiadomiony został w dniu 6 grudnia 2004 r. Organ pierwszoinstancyjny stwierdził, że w myśl art. 70 § 4 ustawy z dnia

29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r., nr 8 poz. 60) zastosowanie środka egzekucyjnego przerwało bieg terminu przedawnienia przedmiotowego zobowiązania. Organ pierwszej instancji powołał również, art. 27 § 1 pkt 9 ustawy p. e. a., - stanowiący, iż termin do zgłoszenia zarzutów w sprawie prowadzonego postępowania egzekucyjnego wynosi 7 dni. W ocenie organu pierwszoinstancyjnego zarzuty do tytułu wykonawczego nr [...] zostały wniesione po upływie ustawowego terminu, bowiem nastąpiło to w dniu 20 grudnia 2004 r.

Od powyższego postanowienia W. K. w dniu 8 lipca 2005 r., wniósł zażalenie, w którym podważył prawidłowość procedury egzekucyjnej w zakresie rozpatrywania wnoszonych przez niego środków zaskarżenia i wydawanych rozstrzygnięć.

Postanowieniem z dnia [...], nr [...] Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie. W uzasadnieniu postanowienia organ odwoławczy podzielił stanowisko organu pierwszoinstancyjnego i uznał, że skarżący otrzymał w dniu 5 kwietnia 2002 r., odpis tytułu wykonawczego, i od tej daty rozpoczął bieg termin do wniesienia zarzutów. Wprawdzie skarżący odmówił przyjęcia pisma, jednakże, stosownie do obowiązujących przepisów, doręczający - poborca podatkowy poczynił w tym względzie stosowną adnotacją opatrując ją datą i podpisem. Jednocześnie tego samego dnia zobowiązany W. K. złożył w Urzędzie Skarbowym zobowiązanie w przedmiocie spłaty zaległości podatkowej do czerwca 2002 r. W świetle powyższego, w ocenie organu odwoławczego, niewątpliwym jest, że wszczęcie egzekucji wobec W. K. nastąpiło w trybie art. 26 § 5 pkt 1 p. e. a., w dniu 5 kwietnia 2002 r. W myśl obowiązujących w dacie doręczenia tytułu przepisów (art. 33 ustawy p. e. a., w brzmieniu sprzed tekstu jednolitego) termin do wniesienia zarzutów wynosił 7 dni od daty wszczęcia egzekucji, o czym dłużnik został pouczony w tytule wykonawczym. Organ odwoławczy wskazał, że zarzut nieistnienia, a następnie przedawnienia został podniesiony dopiero w pismach z dnia 20 grudnia 2004 r., i 9 lutego 2005 r. Biorąc pod uwagę datę dokonania czynności egzekucyjnych tj., doręczenia odpisu tytułu wykonawczego termin do wniesienia zarzutów upłynął 12 kwietnia 2002 r., a więc zarzuty podniesione zostały po upływie 2 lat i 8 miesięcy.

W części końcowej postanowienia zamieszczono ogólne stwierdzenie, iż zarówno zarzuty, jak i skargi na czynności egzekucyjne zgłoszone przez zobowiązanego zostały rozstrzygnięte w odrębnych postanowieniach.

W skardze z dnia 24 września 2005 r., do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, W. K. podniósł, że zarówno organ pierwszej, jak i drugiej instancji dokonały błędnych ustaleń faktycznych. W ocenie skarżącego zawiadomienie o podjęciu czynności egzekucyjnych nastąpiło w dniu 6 grudnia 2004 r., poprzez doręczenie pisma z dnia 17 listopada 2004 r. Skarżący wskazał, że odwołał się od powyższego pisma we wskazanym w pouczeniu 14 - dniowym terminie i toczy się w tej sprawie odrębne postępowanie. Skarżący podniósł, iż dochował również 7 dniowego terminu wymaganego przy złożeniu zarzutów, ponieważ swoje pismo nadał 11 grudnia 2004 r.

Skarżący wskazał, że tytuł nr [...] nie został mu wcześniej doręczony. Określenie przez organy obu instancji daty wszczęcia postępowania egzekucyjnego wobec skarżącego na 5 kwietnia 2002 r., jest jego zdaniem błędne. Według skarżącego protokół z dnia 5 kwietnia 2002 r., dotyczył należności z tytułu podatku VAT nie jest prawdziwe. Skarżący uznał skarżone postanowienie za nierzetelne i krzywdzące.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku - Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz. U. Nr 153, póz. 1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje kontrolę administracji publicznej przez badanie zgodności zaskarżonych decyzji z prawem. W wyniku takiej kontroli decyzja może zostać uchylona w razie stwierdzenia, że naruszono przepisy prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy lub doszło do takiego naruszenia przepisów prawa procesowego, które mogłoby w istotny sposób wpłynąć na wynik sprawy, ewentualnie w razie wystąpienia okoliczności mogących być podstawą wznowienia postępowania.

W niniejszej sprawie skarżący wskazał na błąd w ustaleniach faktycznych organów podatkowych obu instancji polegający na przyjęciu innej, niż rzeczywista daty wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Konsekwencją tego ustalenia było odrzucenie zarzutów skarżącego, mimo, iż w jego ocenie zostały one złożone z zachowaniem ustawowego 7 - dniowego terminu.

Kluczowe dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest ustalenie, czy organy prawidłowo ustaliły datę doręczenia skarżącemu tytułu wykonawczego i czy nie doszło do naruszenia przepisów proceduralnych w zakresie doręczeń.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, że w dniu 5 kwietnia 2002 r., skarżący został powiadomiony o wszczęciu egzekucji należności pieniężnych objętych tytułem nr [...], z dnia [...]. W tym dniu w mieszkaniu skarżącego sporządzono protokół o stanie majątkowym zobowiązanego, który skarżący własnoręcznie podpisał - czytelnie, pełnym imieniem i nazwiskiem. We wstępie protokołu wskazano, że dokument ten sporządzany był w związku z egzekucją kwoty 827,00 zł z tytułu podatku VAT prowadzoną na podstawie wskazanego powyżej tytułu wykonawczego. W aktach sprawy znajduje się też oryginał przedmiotowego tytułu, na którym doręczający odnotował, iż zobowiązany odmówił podpisu przyjęcia tytułu i powyższą adnotację opatrzył datą 5 kwietnia 2002 r., i podpisem. Kolejne dokumenty świadczą, iż skarżący miał świadomość wystawienia tytułu wykonawczego i wszczęcia przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego.

W dacie 5 kwietnia 2002 r., skarżący złożył w Urzędzie Skarbowym zobowiązanie do wpłaty kwoty 500 zł, zaś pozostałą kwotę 1.300 zł do zapłaty do końca czerwca 2002 r.

Skarżący pismem z 15 listopada 2002 r., wystąpił o objęcie zaległości z tytułu podatku VAT restrukturyzacją jednocześnie wnosząc o zawieszenie toczącego się postępowania egzekucyjnego. Powyższe dokumenty, zdaniem Sądu, świadczą bez wątpliwości, że skarżący miał wiedzę i świadomość podjęcia w stosunku do jego osoby czynności egzekucyjnych. Powyższe okoliczności nie pozwalają skutecznie podważyć zgromadzonych w toku postępowania dokumentów urzędowych, z których wynika przede wszystkim, iż przedmiotowy tytuł wykonawczy poborca skarbowy doręczył skarżącemu w dniu 5 kwietnia 2002 r. Stosownie do art. 26 § 5 Ustawy p. e. a., (według tekstu z Dz. U. z 1991 r., nr 36, poz. 161) z tą też datą nastąpiło wszczęcie egzekucji administracyjnej.

Sąd uznał zatem, że zarzuty skarżącego dotyczące naruszenia przepisów w zakresie gromadzenia materiału dowodowego i czynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych są nietrafne.

Analizując przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego w przedmiocie doręczeń (ponieważ art. 18 Ustawy p. e. a., obliguje do stosowania w tym zakresie odpowiednio przepisów k. p. a.), zwrócić należy uwagę skarżącego na treść art. 42 § 1 i 47 k. p. a. Przepis art. 42 § 1 kpa nakazuje doręczać korespondencję osobom fizycznym w ich miejscu zamieszkania lub miejscu pracy. Natomiast art. 47 § 1 kpa przewiduje, że w sytuacji, gdy adresat odmawia przyjęcia pisma przesłanego mu przez pocztę lub inny organ albo w inny sposób, pismo zwraca się nadawcy z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo wraz z adnotacją włącza się do akt sprawy. Paragraf drugi cytowanego przepisu nakazuje uznać takie pismo za doręczone w dniu odmowy jego przyjęcia przez adresata. W świetle cytowanych przepisów, zdaniem Sądu, organ podatkowy pierwszej instancji słusznie uznał za skuteczne doręczenie skarżącemu tytułu wykonawczego nr [...] w dniu [...], i od tej daty liczył bieg terminu zgłoszenia zarzutów. Powyższy tytuł zawierał, stosownie do wymogu art. 33 ustawy p. e. a., pouczenie o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego (pkt 60 tytułu wykonawczego). W ocenie Sądu nic nie stało na przeszkodzie, by skarżący podjął właściwe środki w ustawowym terminie. Zdaniem Sądu organ odwoławczy prawidłowo ustalił, iż podniesienie zarzutów nieistnienia i przedawnienia zobowiązania w pismach z dnia 20 grudnia 2004 r., i 9 lutego 2005 r., nastąpiło z uchybieniem ustawowego terminu, niezależnie od bezprzedmiotowości tych zarzutów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, którego kognicja ustalona w art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U.

Nr 153, poz. 1269) ogranicza się do badania zaskarżonych postanowień pod względem ich legalności, a więc zgodności z obowiązującym prawem materialnym i procesowym, nie stwierdzając naruszenia przy wydaniu zaskarżonej decyzji prawa mającego wpływ na wynik sprawy, na mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270), orzekł jak w sentencji.