Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska Sędziowie: Sędzia NSA Irena Kamińska (spr.) Sędzia del. WSA Ewa Kwiecińska Protokolant sekretarz sądowy Małgorzata Kamińska po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 lutego 2015 r. sygn. akt II SAB/Po 132/14 w sprawie ze skargi P. na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu w przedmiocie udzielenia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. zasądza od P. na rzecz Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

Pismem z dnia 8 września 2014 r. K.M. działając jako dziennikarz dziennika "Łowiecki" zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu, na podstawie art. 4 ust. 1 i 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz.U. z 1984 r. Nr 5, poz. 24), o udzielenie informacji dotyczącej ostatniego, przeprowadzonego w okręgu, kursu dla nowowstępujących do Polskiego Związku Łowieckiego, poprzez podanie wszystkich tytułów kosztów i ich wysokości przyjętych w kalkulacji dla wyliczenia sumarycznego kosztu kursu pokrywanego przez jego uczestników, z podaniem dat odbywania się kursu, liczby jego uczestników i ile zobowiązany był zapłacić każdy z nich. Wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanych informacji prosi, w imieniu redaktora naczelnego, o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe. Powyższe podanie wpłynęło do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu w dniu 11 września 2014 r.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu pismem z dnia 8 października 2014 r., skierowanym na adres Dziennik Łowieckiego, udzielił odpowiedzi na pismo z dnia 8 września 2014 r. i udostępnił informacje dotyczące ostatniego, przeprowadzonego w okręgu, kursu dla nowowstępujących do Polskiego Związku Łowieckiego. Pismo powyższe zostało nadane drogą pocztową w dniu 10 października 2014 r.

Pismem z dnia09 października 2014 r., nadanym w dniu 14 października 2014 r. (k. 25 akt sądowych) reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika redaktor naczelny dziennika "Łowiecki" P.G. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu w przedmiocie udzielenia informacji prasowej zgodnie z wnioskiem z dnia 08 września 2014 r.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu (k. 13 akt sądowych) wniósł o jej oddalenie, wyjaśniając, że wnioskowana informacja publiczna została udzielona w piśmie z dnia 8 października 2014 r., które zgodnie z informacją uzyskaną ze strony internetowej Poczty Polskiej zostało odebrane w dniu 13 października 2014 r. W dalszej części pisma Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego wyraził stanowisko, że aktywność P.G., polegająca na składaniu w całej Polsce wniosków do Zarządów Okręgowych Związków Łowieckich, w przedmiocie udzielenia informacji publicznej, nie ma na celu jej faktycznego uzyskania, lecz jest podyktowana chęcią wniesienia skarg do sądów administracyjnych. Podniesiono również, że w ustawie Prawo prasowe brak jest przepisów regulujących kwestię terminu do udzielenia informacji publicznej, co powoduje, że organ, udzielając informacji w terminie 30 dni od daty wpływu wniosku, nie pozostawał w bezczynności.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 6 lutego 2015 r., II SAB/Po 132/14 umorzył postępowanie w zakresie zobowiązania organu do rozpoznania wniosku z dnia 8 września 2014 r. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. Ponadto stwierdził, że bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, oraz zasądził od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu na rzecz skarżącego kwotę 357,- (trzysta pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd wskazał, że w momencie, w którym skarga została nadana, tj. w dniu 14 października 2014 r. (k. 25 akt sądowych), wniosek o udzielenie informacji publicznej został już przez Zarząd Okręgowy Związku Łowieckiego w Kaliszu rozpoznany i udzielono informacji, dotyczącej ostatniego, przeprowadzonego w okręgu, kursu dla nowowstępujących do Polskiego Związku Łowieckiego (pismo z dnia 8 października 2014 r., doręczone w dniu 13 października 2014 r.). Oznacza to, że w dacie orzekania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, to jest w dniu 6 lutego 2015 r. niemożliwym stało się wydanie rozstrzygnięcia, o jakim mowa w art. 149 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi i zobowiązanie organu do rozstrzygnięcia sprawy. Wniosek o udzielenie informacji publicznej został bowiem rozpoznany przez organ przed wniesieniem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu.

Sąd pierwszej instancji przyjął, że wniosek został skierowany do podmiotu zobowiązanego do udostępniania informacji publicznej, zaś przedmiot wniosku stanowiła właśnie taka informacja, m.in. dlatego, że dotyczy szkolenia prowadzonego przez Związek (art. 42 ust. 4–7 ustawy Prawo łowieckie) a uprawniającego do polowania.

Na podstawie analizy akt sprawy Sąd pierwszej instancji stwierdził, że niewątpliwie przewidziany powołanym art. 13 ust. 1 ustawy od dostępie do informacji publicznej termin przewidziany do udostępnienia informacji publicznej został w niniejszej sprawie przekroczony. Wniosek o udostępnienie informacji wpłynął bowiem do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu w dniu 11 września 2014 r., natomiast Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu udzielił wnioskowanej informacji dopiero w dniu 08 października 2014 r., przy czym zostało ono nadane drogą pocztową w dniu 10 października 2014 r., a odebrane w dniu 13 października 2014 r. W toku postępowania organ nie poinformował zatem skarżącego o powodach opóźnienia i terminie, w jakim wnioskowana informacja zostanie mu udostępniona. Stwierdzona bezczynność organu nie miała jednak, zdaniem WSA w Poznaniu, charakteru rażącego naruszenia prawa, gdyż w ocenie Sądu, dwutygodniowa zwłoka w zakresie udostępnienia informacji publicznej nie może być traktowana jako celowe działanie, mające na celu uniemożliwienie uzyskania wnioskowanej informacji.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wywiódł Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Kaliszu. Postawił w niej trzy zarzuty, dotyczące naruszenia art. 151 p.p.s.a., art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a., art. 149 § 1 p.p.s.a., art. 201 § 1 p.p.s.a. W jej uzasadnieniu wskazano, że orzeczenie jest niezrozumiałe, skoro – jak stwierdził Sąd – "w momencie, w którym skarga została nadana (...) wniosek o udzielenie informacji publicznej został już przez Zarząd Okręgowy Związku Łowieckiego w Kaliszu rozpoznany i udzielono informacji". Zwrócono także uwagę na wewnętrzne sprzeczności uzasadnienia orzeczenia. Podkreślono, że organ – w momencie wniesienia skargi – od czterech dni nie pozostawał w bezczynności.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 powołanej ustawy przesłanki nieważności postępowania sądowoadministracyjnego. Z tego względu przy rozpoznaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Zarzuty skargi kasacyjnej uznać należy za usprawiedliwione.

Nowelizacja art. 149 p.p.s.a. doprowadziła do funkcjonowania w tym przepisie dwóch pojęć, które nie są tożsame i odnoszą się do dwóch odmiennych stanów faktycznych. z bezczynnością organu mamy do czynienia wówczas, gdy pomimo upływu terminów określonych w kodeksie postępowania administracyjnego organ w chwili orzekania co do zasadności skargi na bezczynność nie wydał aktu lub nie podjął czynności, do czego był zobowiązany. Jeżeli w chwili wyrokowania stan taki przestał istnieć w wyniku działania organu, to skarga na bezczynność powinna zostać oddalona. Nie można bowiem zobowiązywać adresata wniosku do podjęcia działań, które zostały już wykonane. Wówczas jednak sąd powinien ustalić, czy w sprawie miała miejsce przewlekłość postępowania i czy miało to miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Sąd I instancji nie odniósł się do tej kwestii, stwierdzając, że bezczynność (której już nie było) nie miała miejsca z naruszeniem prawa. Powoduje to, że zarzuty skargi kasacyjnej należało uznać za usprawiedliwione.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie nie wystąpiła również przewlekłość postępowania. Samo bowiem przekroczenie terminu, o którym mowa w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. nie świadczy o przewlekłym działaniu organu. Trzeba jeszcze przy tym mieć na uwadze wielość wniosków kierowanych do Polskiego Związku Łowieckiego i możliwości techniczne i kadrowe adresata wniosku. Z pisma Zarządu Okręgowego z dnia 31 października 2014 r. wynika, że obsługę prawną (a taka jest niezbędna dla prawidłowego załatwienia wniosku) dla zarządów okręgowych zapewnia Zarząd Główny PZŁ, a w toku z udziałem PZŁ i wnioskodawcy jest kilkaset spraw i w tydzień liczba ta dynamicznie rośnie.

Z tych względów pomimo niezbyt długiego, bo 14-dniowego, uchybienia terminu nie można organowi zarzucić opieszałości.

Mając wszystko to na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny, uznając, że sprawa jest dostatecznie wyjaśniona do ostatecznego rozstrzygnięcia na podstawie art. 188, w zw. z art. 191 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

Podstawą orzeczenia o kosztach był przepis art. 203 pkt 1 p.p.s.a.