drukuj    zapisz    Powrót do listy

6115 Podatki od nieruchomości, Podatek od nieruchomości, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, I SA/Łd 337/08 - Wyrok WSA w Łodzi z 2010-06-11, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Łd 337/08 - Wyrok WSA w Łodzi

Data orzeczenia
2010-06-11 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2008-03-11
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi
Sędziowie
Cezary Koziński /przewodniczący/
Joanna Tarno /sprawozdawca/
Teresa Porczyńska
Symbol z opisem
6115 Podatki od nieruchomości
Hasła tematyczne
Podatek od nieruchomości
Sygn. powiązane
II FZ 64/09 - Postanowienie NSA z 2009-02-26
II FZ 429/08 - Postanowienie NSA z 2008-12-11
II FSK 2545/10 - Wyrok NSA z 2012-06-26
II FSK 2445/10 - Wyrok NSA z 2012-08-14
II FZ 428/08 - Postanowienie NSA z 2008-11-19
II FZ 234/09 - Postanowienie NSA z 2009-07-30
I SA/Łd 1370/07 - Wyrok WSA w Łodzi z 2008-04-16
III SA/Łd 197/10 - Wyrok WSA w Łodzi z 2010-09-09
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 1994 nr 89 poz 414 art. 1a ust. 1 pkt 3, art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b), art. 54, art. 55
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.
Dz.U. 2006 nr 121 poz 844 art. 6 ust. 2
Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - tekst jednolity
Dz.U. 2012 poz 270 art. 109, art. 151, art. 183 par. 1 pkt 5
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Dnia 11 czerwca 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi – Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Cezary Koziński Sędziowie Sędzia NSA Teresa Porczyńska Sędzia WSA Joanna Tarno (spr.) Protokolant Tomasz Furmanek po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2010 roku na rozprawie sprawy ze skargi D. A. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości za 2007 r.. oddala skargę.

Uzasadnienie

I SA/Łd 337/08

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r., nr S.K.O. [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia [...] r., nr [...], ustalającą D. A., prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą "A" Biuro Doradcy Podatkowego, wysokość zobowiązania podatkowego za 2007 r. w podatku od nieruchomości położonej w Ł. ul. [...], w kwocie 5.965,00 zł.

Do opodatkowania przyjęto: 818 m2 gruntów wg stawki dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (0,69 zł), 270,90 m2 powierzchni budynków wg stawki dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (16,92 zł), 65,50 m2 budynków wg stawki dla budynków pozostałych (6,23 zł) oraz 20.467 zł wartości budowli wg stawki 2%. W uzasadnieniu decyzji pierwszej instancji organ wskazał, że powierzchnia budynku handlowo-usługowego została ustalona w trakcie oględzin nieruchomości w dniu 5 grudnia 2006 r. na podstawie dokumentacji architektonicznej. Łączna powierzchnia budynku wynosi 270,90 m2 (parter 139,40 m2 i piętro 131,50 m2). Parter znajduje się w stanie surowym zamkniętym. Piętro (dwa pokoje o powierzchni 44,10 m2) zajęte jest na prowadzenie działalności gospodarczej podatniczki, natomiast pozostałe pokoje ((54 m2) użytkowane są w celach magazynowych (dokumentacja klientów biura rachunkowego, meble po eksmisji dokonanej przez komornika z biura przy ul. W 6/8). Pomieszczenie o powierzchni 3,20 m2 zajęte jest na archiwum, pomieszczenie socjalne obejmuje 9,70 m2, WC - 4,40 m2, a korytarz - 16,10 m2. Decyzją z dnia [...] r., nr [...], Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego udzielił podatniczce pozwolenia na użytkowanie pomieszczeń I piętra budynku handlowo-usługowego, pod warunkiem wykonania robót budowlanych do 31 grudnia 2005 r. Decyzję tę zmieniono decyzjami z dnia [...] r. i [...] r., przedłużając termin do 31 grudnia 2008 r.

W deklaracji na podatek od nieruchomości za 2007 r. podatniczka zgłosiła do opodatkowania jako budynki związane z działalnością gospodarcza powierzchnię 74,30 m2.

Powołując się na treść art. 5 ust. 1 pkt 2b ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm., powoływanej dalej jako "u.p.o.l.", organ pierwszej instancji wskazał, że dla budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej właściwa jest stawka najwyższa.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 u.p.o.l., w przypadku nowopowstałych budynków obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem. Skoro zatem podatniczka rozpoczęła użytkowanie budynku niewykończonego jeszcze w 2004 r., to w latach następnych musi uiścić podatek od całego budynku.

Utrzymując w mocy decyzję Prezydenta, Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało, że kwalifikacja budynku podatniczki nie budzi zastrzeżeń, mimo że parter o powierzchni 139,40 m2 jest w stanie surowym zamkniętym, a na działalność gospodarczą zajęta jest faktycznie część I piętra, na którego użytkowanie udzielił pozwolenia Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Zgodnie z art. 3 u.p.o.l., podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne będące właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych. Podstawę opodatkowania dla budynków stanowi ich powierzchnia użytkowa (art. 4 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l.). O zastosowaniu stawki decyduje kwalifikacja budynku - stawka najwyższa obejmuje budynki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynki mieszkalne lub ich części zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej (art. 5 ust. 1 pkt 2b u.p.o.l.). Przez "działalność gospodarczą" należy rozumieć działalność, o której mowa w przepisach o swobodzie działalności gospodarczej, a przez "grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej" - grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1b, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do działalności gospodarczej ze względów technicznych.

Podatniczka podnosi, że pozwolenie na użytkowanie dotyczy tylko piętra budynku, natomiast parter nie jest dopuszczony do użytkowania i ze względów technicznych powinien być wyłączony z opodatkowania stawką najwyższą. Jednakże zdaniem organów "względy techniczne" tylko wtedy stanowią podstawę odstąpienia od opodatkowania stawką najwyższą, gdy budynek w całości nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast jeśli budynek jest wykorzystywany do prowadzenia tej działalności choćby w części - odpada przesłanka wyłączenia z opodatkowania stawką najwyższą. Względy techniczne przesądzają o niższej stawce podatku tylko wtedy, gdy budynek nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Skoro budynek jest wykorzystywany na działalność gospodarczą, nie ma potrzeby badania czy może być, czy też nie na tę działalność wykorzystywany, bowiem zaistnienie przesłanki wstępnej oznacza, że budynek podlega opodatkowaniu stawką najwyższą i to od całej jego powierzchni. Wynika to z faktu, że w odniesieniu do budynków niemieszkalnych ustawodawca łączy opodatkowanie ich stawką najwyższą z istnieniem "związku" z prowadzeniem działalności gospodarczej, a nie z faktem "zajęcia" ich na tę działalność (art. 5 ust. 1 pkt 2b). Nie ma zatem znaczenia jaka powierzchnia w budynku przedsiębiorcy o charakterze niemieszkalnym jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej. W niniejszej sprawie zostało udowodnione, że cały budynek handlowo-usługowy przy ul. [...] w Ł. jest związany z działalnością gospodarczą podatniczki, mimo że na działalność tę faktycznie zajęta jest tylko część budynku.

D. A. zgłosiła do opodatkowania 818 m2 gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, 65,50 m2 budynku gospodarczego wg stawek dla budynków pozostałych i budowle o wartości 20.467 zł. Zobowiązanie podatkowe w tym zakresie, zgodnie z art. 21 § 5 Ordynacji podatkowej, zostało ustalone zgodnie z danymi deklaracji.

Decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. została zaskarżona do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi przez D. A., która zarzuciła jej naruszenie:

1) przepisów postępowania zawartych w Ordynacji podatkowej, tj.:

- art. 120, 122, 187 - poprzez niepodjęcie właściwych działań w celu wyjaśnienia stanu faktycznego oraz zebrania i rozpatrzenia w sposób wyczerpujący,

- art. 195 i 197 - poprzez niewykorzystanie wszystkich środków dowodowych dla ustalenia stanu faktycznego,

- art. 196 § 1 - gdyż protokół z oględzin został sporządzony w 2005 r. i nie odzwierciedla rzeczywistego stanu faktycznego na moment wydania decyzji,

- art. 210 § 1 pkt 6 - gdyż decyzja nie zawiera pełnego uzasadnienia faktycznego i prawnego.

2) prawa materialnego w brzmieniu obowiązującym w 2005 r., tj.: art. 1a ust. 1 pkt. 1 i 3 oraz art. 6 ust 2 u.p.o.l.

W tej sytuacji skarżąca wniosła o uchylenie decyzji obu instancji.

W uzasadnieniu skarżąca podkreśliła, że opodatkowanie musi opierać się na rzeczywistym stanie faktycznym. Tymczasem dla organów podatkowych podstawę stanowiły wyłącznie kolejne decyzje Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego o dopuszczeniu do warunkowego użytkowania piętra budynku. Zdaniem skarżącej decyzje te nie powinny być bezwzględnie pomijane, nie oznacza to jednak bezkrytycznego podejścia organów do stanu faktycznego, zwłaszcza w sytuacji dokonanych oględzin i zauważenia w dzienniku budowy zapisu o usterkach. Regulacja art. 194 § 3 Ordynacji podatkowej wskazuje bowiem, że nawet urzędowe poświadczenie stanów faktycznych lub prawnych nie zamyka drogi do ich weryfikacji w celu doprowadzenia do ujawnienia stanu rzeczywistego.

Zdaniem skarżącej organy błędnie zinterpretowały kiedy względy techniczne przesądzają o niższej stawce. Z brzmienia art. 66 Prawa budowlanego wprost wynika, że tylko część obiektu może być wyłączona przez organ ze względu na warunki techniczne, gdyż nie w każdym przypadku wady techniczne budynku powodują konieczność całkowitego jego wyłączenia nawet w szczególnych okolicznościach i dotyczących skrajnie złych warunków technicznych - w każdym przypadku decyduje konstrukcja tego budynku.

Z treści art. 122 i art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej wynika obowiązek przeprowadzenia z urzędu dowodów służących ustaleniu stanu faktycznego i to nawet gdy strona nie uczestniczy aktywnie w postępowaniu albo przedstawia niepełny materiał dowodowy. Obowiązkiem organu było zbadanie czy budynek faktycznie nadaje się do eksploatacji, zwłaszcza, że tylko jego część jest dopuszczona do warunkowego użytkowania, a w dzienniku budowy zamieszczono zapisy o istnieniu usterek.

Zdaniem skarżącej oględziny budynku zostały dokonane z naruszeniem art. 198 § 1 Ordynacji podatkowej. Organ nie powinien ograniczyć się jedynie do ustalenia powierzchni użytkowej budynku, ale powinien ustalić czy budynek odpowiada warunkiem technicznym zawartym w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki ich usytuowanie, zwłaszcza, że jest to budynek przeznaczony dla pobytu ludzi, w sytuacji ujawnienia zapisów dziennika budowy o usterkach technicznych budynku.

W ocenie skarżącej "względy techniczne" to pewne obiektywne przeszkody uniemożliwiające prowadzenia działalności gospodarczej, bądź w poważnym stopniu je utrudniające. Skarżąca podkreśliła, że w takich warunkach przyczyny niezależne od niej zmusiły ją do prowadzenia działalności, gdyż w innym przypadku pozostałaby bez środków do życia i środków, do "ratowania budynku".

W przypadku wystąpienia względów technicznych podatek nie może być ustalony według stawek najwyższych, gdyż przedmiot opodatkowania nie może być traktowany jako związany z działalnością gospodarczą, nawet wtedy gdy zachodzi nadzwyczajna konieczność jego użytkowania z przyczyn niezależnych od podatnika, który nie miał wpływu na zaistnienie względów technicznych związanych z wadliwym wykonawstwem takiego budynku.

Zdaniem skarżącej z art. 6 ust. 2 u.p.o.l. wynika, że moment powstania obowiązku podatkowego może być wiązany wyłącznie z faktycznym zakończeniem budowy, albo faktycznym rozpoczęciem użytkowania budynku lub jego części, przed ich ostatecznym wykończeniem. Powstanie obowiązku podatkowego wiąże się z zaprzestaniem budowy budynku. Skoro z decyzji o pozwoleniu na użytkowanie wynika obowiązek wykonania określonych robót budowlanych w określonym czasie, to nie można twierdzić, że budowa obejmująca również prace wykończeniowe, została zakończona. Zgodnie z art. 6 ust 2 u.p.o.l. obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następnego po roku, w którym budowa została zakończona, albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem. Z brzmienia tego przepisu wynika, że podstawa opodatkowania odnosi się do faktycznej możliwości korzystania z budynku lub jego części.

Skarżąca zwróciła uwagę, że u.p.o.l. zawiera bezpośrednie odesłanie do przepisów prawa budowlanego, zgodnie z którym obiekt budowlany to budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi. Budynkiem w rozumieniu prawa podatkowego jest obiekt budowlany wraz z urządzeniami technicznymi trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych. Podstawową cechą budynku wyróżniającą ją spośród innych obiektów budowlanych jest przeznaczenie takiego obiektu budowlanego. Zależnie od przeznaczenia musi on posiadać takie warunki techniczne, jakie są konieczne do realizacji przeznaczenia. W sytuacji gdy budynek ten jest docelowo przeznaczony na pobyt ludzi, bezwzględne wymogi prawa budowlanego nakazują aby budynek ten, a nie tylko jego część dopuszczona do warunkowego użytkowania, był wyposażony w minimum instalacji takich jak: elektryczna, oświetleniowa, wodno kanalizacyjna, grzewcza. Wobec braku w przepisach definicji części budynku należy przyjąć, że elementy kształtujące określenie budynku należy odnieść również do części budynku, a zatem tylko ta część budynku, która posiada minimum wymogów z zakresu prawa budowlanego może stanowić przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

W ocenie skarżącej organy zapomniały, że z art. 4 § 1 Ordynacji podatkowej wynika obowiązek określenia momentu powstania obowiązku podatkowego, który znajduje dodatkowe oparcie w art. 217 Konstytucji RP, co w sposób jednoznaczny wskazuje, że o wymiarze podatku od nieruchomości za dany rok podatkowy decyduje stan faktyczny, który powinien ustalić organ podatkowy na moment wydania decyzji, a nie na moment przeprowadzenia oględzin w roku 2005.

W odpowiedzi na skargę SKO w Ł. wniosło o jej oddalenie i podtrzymało swoje stanowisko w sprawie wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Pismem z dnia 10 czerwca 2010 r. skarżąca wniosła uzupełnienie skargi, załączając plik dokumentów, w tym m. in. kserokopię zwolnienia lekarskiego. W piśmie ponowiono zarzuty skargi, uzupełniając je o naruszenie art. 198 § 1 Ordynacji podatkowej, z powodu niepowołania biegłego rzeczoznawcy na okoliczność zaistnienia względów technicznych, a także art. 120 w zw. z art. 165 § 2 poprzez nieprzeprowadzenie postępowania dowodowego z urzędu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1296) sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd zobowiązany jest zbadać, czy organy administracji w toku postępowania nie naruszyły prawa, i to przynajmniej w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy.

Skarga jest bezzasadna, gdyż zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Przedmiot sporu w rozpoznawanej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia czy w sytuacji istnienia budynku fakt rozpoczęcia jego użytkowania w celu wykonywania działalności gospodarczej przed formalnym zakończeniem budowy powoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości z zastosowaniem stawek najwyższych.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 u.p.o.l. w brzmieniu obowiązującym w 2007 r. jeżeli okolicznością, od której jest uzależniony obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli albo budynku lub jego części, obowiązek podatkowy powstaje z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym budowa została zakończona albo w którym rozpoczęto użytkowanie budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem.

Z punktu widzenia powstania obowiązku podatkowego traktuje się przy tym na równi fakt ukończenia budowy i rozpoczęcia użytkowania budynku. I w jednym, i w drugim przypadku obowiązek dotyczy całego budynku, chociażby właściciel miał przez następne kilka lat zajmować tylko jego część z powodu niewykończenia reszty budynku .

Z analizowanego art. 6 ust. 2 u.p.o.l. wynika, że rozpoczęcie użytkowania budynku jeszcze niewykończonego ostatecznie powoduje konieczność zapłacenia podatku od początku następnego roku, ustalanego od całego budynku. Obowiązek ten dotyczy również części, która nie została wykończona czy przekazana do użytkowania. Nie zmienia tego fakt, że właściciel np. ma zamiar zajmować przez kilka następnych lat wyłącznie parter z powodu niewykończenia reszty budynku. Piętra nieużytkowane też podlegają opodatkowaniu (por. L. Etel Podatek od nieruchomości, rolny, leśny, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2005, s. 251-252).

Dla istnienia obowiązku podatkowego powstałego wskutek rozpoczęcia użytkowania budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem, nie jest istotne spełnienie warunków uprawniających do użytkowania budynku, o których mowa w art. 54 czy 55 prawa budowlanego. Związane jest to z faktem, że według przepisów prawa budowlanego rozpoczęcie użytkowania następuje zawsze po zakończeniu budowy, co przeczyłoby sensowi rozwiązania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 u.p.o.l.

Nawet jeżeli podatnik rozpocznie użytkowanie tylko części budynku (np. parteru lub tylko jednego pomieszczenia) przed ostatecznym wykończeniem całości, to i tak opodatkowaniu będzie podlegał cały budynek (por. M. Kotulski Podatek od nieruchomości w świetle orzecznictwa NSA, CASUS1999.4.32; LEX nr 60553/4).

Stanowisko takie podziela również orzecznictwo sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 10 marca 2006 r., II OSK 625/05 (LEX nr 198291), NSA wskazał, że powstanie obowiązku podatkowego w podatku od nieruchomości uzależnione jest od faktu zakończenia prac związanych ze wznoszeniem obiektu budowlanego lub od rozpoczęcia jego użytkowania przed ostatecznym zakończeniem robót. Powstanie obowiązku podatkowego nie jest uwarunkowane uzyskaniem prawa do użytkowania budynku.

Podobnie, w wyroku z dnia 3 lutego 2005 r., III SA/Wa 1835/04 (LEX nr 164031), WSA w Warszawie stwierdził, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości, o którym mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jest związany z rozpoczęciem faktycznego użytkowania budynku lub jego części przed ich ostatecznym wykończeniem. W takim przypadku obowiązek ten powstanie bez względu na to, czy zostaną spełnione przesłanki przewidziane w przepisach Prawa budowlanego.

Z powyższych rozważań wynika, że w sytuacji gdy skarżąca rozpoczęła użytkowanie części budynku handlowo-usługowego przed jego ostatecznym wykończeniem, doszło do powstania obowiązku podatkowego. Oznacza to również, że zarzut naruszenia art. 6 ust. 2 u.p.o.l. jest bezzasadny.

W sprawie niesporny jest fakt użytkowania przez skarżącą części budynku handlowo-usługowego począwszy od 2004 r., co pośrednio potwierdza decyzja Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] r., udzielająca podatniczce pozwolenia na użytkowanie pomieszczeń I piętra tego budynku. Wynika to również z wypowiedzi samej skarżącej. W ocenie strony istotne jest natomiast istnienie usterek budynku, potwierdzonych wpisami do dziennika budowy, które stanowią tzw. "względy techniczne" wyłączające opodatkowanie budynku stawkami najwyższymi.

W myśl art. 1a ust. 1 pkt 3 grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej to grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b), chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.

Z przepisu tego wynika, że już sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę powoduje, że budynek, budowla, grunt ze względów podatkowych są traktowane jako związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Dotyczy to również obiektów niewykorzystywanych w danym momencie, a także takich gdzie prowadzona jest innego rodzaju działalność niż gospodarcza. W wyroku WSA w Gdańsku z dnia 4 marca 2006 r., I SA/Gd 49/04, niepubl., Sąd stwierdził m. in., że budynki będące własnością przedsiębiorcy powinny podlegać opodatkowaniu stawkami przeznaczonymi dla budynków związanych z działalnością gospodarczą, niezależnie od ich faktycznego wykorzystania.

Zatem grunt, budynek i budowla będące w posiadaniu przedsiębiorcy co do zasady są traktowane jako związane z działalnością gospodarczą (z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b), chyba że nie są one i nie mogą być wykorzystywane do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. W takiej sytuacji, gdy ze względów technicznych podatnik nie może prowadzić działalności gospodarczej na danej nieruchomości i rzeczywiście jej nie prowadzi, podlega ona opodatkowaniu wg stawek niższych, właściwych dla tzw. pozostałych nieruchomości.

Należy przyznać rację skarżącej, że przy ustaleniu czy w sprawie zaistniały "względy techniczne" można posiłkowo posłużyć się przepisami prawa budowlanego, które regulują te kwestie. Jako przykład aktu zawierającego przybliżenie "względów technicznych" można podać powołane w skardze rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późn. zm.).

Podkreślić należy jednak, że niższe stawki znajdują zastosowanie tylko wówczas, gdy działalność faktycznie nie jest prowadzona. Jeżeli natomiast podatnik działalność prowadzi, chociaż z powodu względów technicznych nie powinna ona być prowadzona, to płaci podatek wg stawek najwyższych (por. analogicznie L. Etel op. cit. s. 41).

Przepis art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. dopuszcza bowiem opodatkowanie budynku będącego w posiadaniu przedsiębiorcy według niższej stawki tylko wtedy gdy łącznie spełnione są dwa warunki: po pierwsze - przedmiot opodatkowania nie jest wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej ze względów technicznych, po drugie - z tych samych względów przedmiot opodatkowania nie może być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Spełnienie tylko jednego z tych warunków przy jednoczesnym niespełnieniu drugiego, powoduje konieczność zastosowania wyższej stawki. W takiej sytuacji badanie stanu technicznego budynku staje się niecelowe. Oznacza to również, że zarzut naruszenia art. 1a ust. 1 pkt 1 i 3 u.p.o.l. należy uznać za bezzasadny.

W niniejszej sprawie nie doszło także do naruszenia zasady legalizmu (art. 120 Ordynacji podatkowej), gdyż organy działały na podstawie obowiązujących przepisów prawa. Wbrew twierdzeniom skarżącej decyzje organów obu instancji zawierają uzasadnienie faktyczne i prawne (art. 210 § 1 pkt 6), wskazujące na zasadnicze motywy rozstrzygnięć. Sąd nie dopatrzył się również uchybienia zasadom: prawdy obiektywnej (art. 122 Ordynacji podatkowej) i zupełności postępowania podatkowego (art. 187 Ordynacji podatkowej), gdyż materiał dowodowy został należycie zebrany, a przyjęte rozstrzygnięcie jest trafne. Odnośnie zarzutów dotyczących środków dowodowych (art. 195, 196 § 1, 197 i 198 § 1 Ordynacji podatkowej) należy stwierdzić, że w toku postępowania podatkowego skarżąca nie zgłaszała żadnych wniosków w tym zakresie, zaś dowody przeprowadzone z urzędu wystarczają do prawidłowego ustalenia stanu faktycznego sprawy.

Podczas rozprawy w dniu 11 czerwca 2010 r. siostra skarżącej złożyła pismo uzupełniające skargę, do którego załączono m. in. kserokopię zwolnienia lekarskiego. Pismo nie zawierało wniosku o kolejne odroczenie rozprawy.

Zgodnie z art. 109 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. – powoływanej dalej jako "P.p.s.a." rozprawa ulega odroczeniu, jeżeli sąd stwierdzi nieprawidłowość zawiadomienia którejkolwiek ze stron albo jeżeli nieobecność strony lub jej pełnomocnika jest wywołana nadzwyczajnym wydarzeniem lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć, chyba że strona lub jej pełnomocnik wnieśli o rozpoznanie sprawy w ich nieobecności. W konsekwencji w orzecznictwie sądowym powszechnie uznaje się, że wykazana zaświadczeniem lekarskim choroba strony, uniemożliwiająca stawienie się w sądzie jest "znaną sądowi przeszkodą" w rozumieniu przytoczonego przepisu, co w zasadzie w każdym przypadku pociąga za sobą konieczność odroczenia rozprawy. Jednakże choroba, na którą powołuje się strona, musi być nie tylko "znaną sądowi przeszkodą", ale i przeszkodą "której nie można przezwyciężyć". Dopiero przy spełnieniu obu tych warunków stanowi ona podstawę odroczenia rozprawy. Oceniając więc na gruncie konkretnej sprawy, czy oba te warunki zostały spełnione należy mieć na względzie zarówno statuowany w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP nakaz rozpatrywania spraw bez nieuzasadnionej zwłoki, jak i wynikający z art. 183 § 1 pkt 5 P.p.s.a. bezwzględny zakaz pozbawiania strony możności obrony jej praw. Jeżeli więc, jak to miało miejsce na gruncie rozpoznawanej sprawy, stan zdrowia skarżącej jest tego rodzaju, że uniemożliwia jej wzięcie udziału w rozprawie, bez względu na to, w jakim terminie zostanie ona wyznaczona, to Sąd ma obowiązek podjęcia próby przezwyciężenia tej przeszkody. Należy bowiem pamiętać, że udział w rozprawie nie jest jedyną formą zapewnienia stronie możliwości obrony jej interesów. Jest to jedynie podstawowa forma zapewniająca stronie możliwość wysłuchania jej przez sąd (por. podobnie wyrok NSA z dnia 17 października 2006 r., I OSK 1367/05, LEX nr 281361).

W rozpoznawanej sprawie mimo przeprowadzenia rozprawy i rozstrzygnięcia sprawy pod nieobecność strony, nie doszło do pozbawienia jej możliwości działania przed Sądem. Skarżąca wcześniej kilkakrotnie składała wnioski o odroczenie rozprawy z powodu choroby i wnioski te Sąd uwzględniał. Skarżąca składała również pisma uzupełniające skargę.

Stosownie do art. 6 P.p.s.a. Sąd udzielił skarżącej informacji, w jaki sposób może przedstawić swoje stanowisko, w sytuacji gdy stan zdrowia nie pozwala jej uczestniczyć w rozprawie. Skarżąca miała zatem świadomość, w jaki sposób może bronić swoich praw, jeśli stan zdrowia nie pozwala jej na wzięcie udziału w kolejnej rozprawie, o terminie której została odpowiednio wcześnie zawiadomiona. Mogła ustanowić sobie fachowego pełnomocnika, mogła również wystąpić o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym, w postaci ustanowienia takiego pełnomocnika z urzędu, czego jednak nie uczyniła.

Z powyższych względów, na podstawie art. 151 P.p.s.a. Sąd orzekł jak w sentencji.

m. a-k



Powered by SoftProdukt