Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Krystyna Nowak, Sędziowie NSA Edyta Anyżewska (sprawozdawca), WSA del. Jadwiga Danuta Mróz, Protokolant Justyna Bluszko - Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2010 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej W. K. i C. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 27 sierpnia 2008 r. sygn. akt I SA/Bk 106/08 w sprawie ze skargi W. K. i C. K. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 9 stycznia 2008 r. nr [...] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania w sprawie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2003 r. odrzuca skargę kasacyjną.

1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 27 sierpnia 2008 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Bk 106/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), dalej P.p.s.a., orzekł o oddaleniu skargi W. i C. K. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 9 stycznia 2008 r. w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia odwołania.

2. Wskazanym postanowieniem organ odwoławczy na podstawie art. 228 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), dalej jako O.p, stwierdził, że odwołanie podatnika z dnia 13 listopada 2007 r. od decyzji Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. z dnia 25 października 2007 r. w sprawie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2003 r. w kwocie 642,60 zł., zostało wniesione z uchybieniem terminu do jego wniesienia.

3. Organ odwoławczy w motywach zaskarżonego postanowienia wskazał, że decyzja pierwszoinstancyjna została doręczona 29 października 2007 r. i odebrał ją pod adresem ul. S. 5 w B. wnuk skarżących - pełnoletni domownik R. K., który podjął się oddać ją adresatowi. Przedmiotowe odwołanie zostało wniesione 13 listopada 2007 r., a więc po upływie terminu do jego wniesienia.

4. Nie godząc się z powyższym postanowieniem skarżący złożyli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wnosząc:

1) o przywrócenie terminu do złożenia odwołania od decyzji organu pierwszej instancji,

2) o zmianę postanowienia Dyrektora Izby Skarbowej w B. z 9 stycznia 2008 r. stwierdzającego, że odwołanie z 13 listopada 2007 r. zostało wniesione z uchybieniem terminu do jego wniesienia,

3) o rozpoznanie odwołania z 13 listopada 2007 r. od decyzji organu pierwszej instancji i zajęcie stanowiska zgodnie z uzasadnieniem wniosku skarżących,

4) o wydanie orzeczenia stwierdzającego nadpłatę w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2003 r. w kwocie 1737,50 zł.

W uzasadnieniu skargi skarżący wskazali, iż od 25 maja 2001 r. do chwili obecnej mieszkają u córki przy ul. Z. 11 m. 11, a nie przy ul. S. 5. Skarżący nie byli w stanie, ze względu na stan zdrowia, spełnić żądań Urzędu Miejskiego w B. w związku ze zmianą miejsca zameldowania. Ponadto wskazali, iż mieszkańcy domu przy ul. S. 5 mieli kategoryczny zakaz odbierania korespondencji kierowanej do skarżących. Decyzję organu pierwszej instancji odebrał wnuk R., a skarżący o przesyłce dowiedzieli się kilka dni później, jednakże nie wcześniej niż 30 października 2007 r. Ponadto do skargi skarżący dołączyli pismo z 22 lutego 2002 r. skierowane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informujące, że korespondencja powinna być kierowana na adres: ul. Z. 11 m. 11, oraz odpowiedź ZUS.

5. W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej w B. wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonym postanowieniu.

6. Sąd wojewódzki uznał, że postanowienie będące przedmiotem skargi nie naruszyło przepisów prawa materialnego, ani też procesowego w sposób, który mógłby stanowić podstawę do jego uchylenia.

Uzasadniając orzeczenie Sąd wskazał, że nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że decyzja Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. z dnia 25 października 2007 r. została doręczona pod właściwy adres. Sąd wskazał, że decyzję odebrał R. K., wnuk skarżących, pełnoletni domownik, który podjął się oddać ją adresatowi, co potwierdził własnoręcznym podpisem na zwrotnym potwierdzeniu odbioru. Decyzja została doręczona pod adresem: ul. S. 5, B. Ponadto podkreślono, że w pismach skarżących w sprawie wskazano również ten sam adres. Skoro w piśnie inicjującym postępowanie skarżący wskazali adres: ul. S. 5, B., to organy podatkowe były ze wszech miar uprawnione do doręczania pism, w tym także decyzji, pod ten adres. Dodatkowo wskazano, że skarżący dopiero 18 lutego 2008 r. złożyli zgłoszenie aktualizacyjne do organu podatkowego, w którym wskazali jako swój adres ul. Z.11 m. 11.

WSA podniósł także, że w świetle postanowień art. 149 O.p. nie ma żadnego znaczenia dla skuteczności doręczenia pisma fakt zakazania przez adresata dorosłym domownikom odbioru korespondencji. Jeżeli nawet działając wbrew takiemu zakazowi dorosły domownik dokona odbioru pisma i podejmie się oddania pisma adresatowi, pismo należy uznać za doręczone zgodnie z art. 149 O.p .

7. W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku skarżący wnieśli:

1) jak w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego pkt 1, 2, 3 i 4;

2) ewentualnie o przekazanie sprawy do B. z zaleceniem merytorycznego rozpoznania sprawy.

Dodatkowo skarżący wskazali, że dnia 2 kwietnia 2002 r. w Urzędzie Miejskim w B. złożone zostały wnioski o wydanie skarżącym dowodów osobistych z opłatą 30 zł za ich wydanie, wraz z jednoczesnym zameldowaniem się przy ul. Z. 11 m. 11 w B. Jak skarżący wskazali w skardze do WSA, Urząd kategorycznie odmówił załatwienia sprawy.

Wskazano także, że Pierwszy Urząd Skarbowy wielokrotnie odmawiał zmiany adresu na ul. Z. 11 m. 11. Takiego problemu nie było z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w B.

Dodatkowo skarżący pragnie skierować do NSA uwagę na załącznik do protokołu rozprawy WSA z dnia 9.07.2008 r. zm. 27.08.2008 r., oraz zał. II z dnia 27.08.2008 r., dotyczący decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w B. z 06.08.2008 r. "... po rozpatrzeniu odwołania z dnia 03.06.2008 r. od decyzji Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. z 20.05.2008 r. ...- uchyla w całości decyzję organu pierwszej instancji i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania przez ten organ". Strona zauważa, że uchylona w całości decyzja ww. organu pierwszej instancji jest identyczna jak sprawa I SA/Bk 106/08. Ponadto skarżący cytuje zdanie z pisma Dyrektora Izby Skarbowej do WSA datowane na 12.03.2008 r., odpowiedź na skargę,: "Postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w B. z 09.01.2008 r. odebrał wnuk, a Państwo K. o przesyłce dowiedzieli się kilka dnia później, około 30.10.2007 r.", czyli parę miesięcy przed jego napisaniem.

8. W odpowiedzi na skargę kasacyjną Dyrektor Izby Skarbowej w B. wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na rozprawie w NSA pełnomocnik organu wniosła jak w odpowiedzi na skargę kasacyjną.

W piśmie procesowym z dnia 24 kwietnia br. skarżący wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania i o wydanie orzeczenia stwierdzającego nadpłatę w żądanej wysokości. Powołał się też na pismo Ministerstwa Finansów dotyczące wypełniania zeznań podatkowych.

9. Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Skarga kasacyjna jest sformalizowanym środkiem zaskarżenia wskazanych w art. 173 § 1 P.p.s.a. orzeczeń sądu administracyjnego pierwszej instancji, powinna odpowiadać wymogom określonym w art. 176 P.p.s.a., tj. zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości lub w części, przytaczać podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie oraz zawierać wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany.

Środek zaskarżenia wniesiony w niniejszej sprawie wymogom tym nie odpowiada, prawidłowo wskazuje jedynie zaskarżone orzeczenie, ale nie określa w jakim zakresie zostało ono zaskarżone, nie zawiera też prawidłowego wniosku odnośnie do załatwienia sprawy. W tym zakresie strona powołuje się na wnioski zawarte w skardze do WSA, które – co oczywiste, nie mogły dotyczyć wydanego w sprawie wyroku, lecz odnosiły się do zaskarżonego postanowienia. Alternatywny wniosek w przedmiocie załatwienia sprawy jest niezrozumiały ("ewentualnie o przekazanie sprawy do B. z zaleceniem merytorycznego rozpoznania sprawy"), zatem należy pozostawić go bez komentarza. Przede wszystkim jednak w skardze kasacyjnej nie przytoczono w ogóle podstaw kasacyjnych określonych w art. 174 P.p.s.a. – nie wskazano w ogóle na naruszenie zaskarżonym wyrokiem prawa materialnego (pkt 1) lub przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 2). Z treści pisma można jedynie domyśleć się, że skarżący zgłaszają zastrzeżenia odnośnie do prawidłowości doręczenia decyzji organu pierwszej instancji, do których to okoliczności ustosunkował się wyczerpująco Sąd pierwszej instancji w zaskarżonym wyroku. Wady materialno – formalne skargi kasacyjnej nie pozwalają natomiast sądowi odwoławczemu na ocenę prawidłowości dokonanej przez Sąd pierwszej instancji kontroli legalności zaskarżonego postanowienia. Treść pisma procesowego z dnia 24 kwietnia br. potwierdza, że skarżący (radca prawny) nie przyjmuje do wiadomości zakresu właściwości sadów administracyjnych (kontrola pod względem zgodności z prawem decyzji – postanowień – wydanych przez właściwe organy administracji publicznej), jak również pomija wymogi środka zaskarżenia i zakres kompetencji sądu odwoławczego.

Z uwagi na to, że skarga kasacyjna wniesiona w niniejszej sprawie nie spełnia wymogów przewidzianych w P.p.s.a. dla tego środka zaskarżenia Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 180 w zw. z art. 178 P.p.s.a. postanowił o jej odrzuceniu.

W utrwalonym orzecznictwie NSA przyjmuje się jednolicie, że każdy ze wskazanych wyżej braków materialnych skargi kasacyjnej skutkuje jej odrzuceniem (por. np. postanowienia z dnia 16 marca 2004 r. sygn. akt FSK 209/0 - ONSAiWSA 2004/1/13, z dnia 14 maja 2004 r. sygn. akt FSK 500/04 - Lex nr 237173, z dnia 22 sierpnia 2008 r. sygn. akt II FSK 1138/08 – Lex nr 484126). W niniejszej sprawie wady te dotyczą wszystkich elementów konstrukcyjnych przewidzianych w art.176 P.p.s.a. dla skargi kasacyjnej.

Sąd nie zasądził kosztów postępowania na rzecz organu, bowiem P.p.s.a. nie przewiduje takiej możliwości w wypadku odrzucenia skargi kasacyjnej (por. art. 203 i 204 P.p.s.a.)